ΜΑΘΗΜΑ 1 ΣΤΟΧΟΙ: 1. Αρχεία Και Φάκελοι 2. Τύποι Αρχείων 3. Συσκευές Αποθήκευσης 4. Δημιουργία, Αποθήκευση Και Κλείσιμο Αρχείων 5. Μονάδες Μέτρησης Αποθήκευσης Αρχείων 6. Εφεδρικά Αντίγραφα 7. Προβολή Φακέλων Στο Παράθυρο Εξερευνητή Των Windows 8. Προβολή Αρχείων 9. Ταξινόμηση Αρχείων Και Φακέλων 10. Οργάνωση Δομής Αρχείων 11. Δημιουργία Φακέλων 12. Μετονομασία Αρχείων Και Φακέλων 13. Ιδιότητες Αρχείου 1. Αρχεία Και Φάκελοι 1.1 Αρχεία Οι πληροφορίες και τα προγράμματα που υπάρχουν στον υπολογιστή μας είναι στην μορφή ενός ή περισσοτέρων αρχείων (Files). Για παράδειγμα μια επιστολή είναι αποθηκευμένη σε ένα αρχείο, το ίδιο και μια εικόνα, ένα τραγούδι, κτλ. 1.2 Φάκελοι Κάθε αρχείο βρίσκεται μέσα σε ένα φάκελο (Folder). Κάθε φάκελος μπορεί να περιέχει αρχεία και άλλους υποφακέλους. Συνήθως χρησιμοποιούμε τους φακέλους για να ομαδοποιήσουμε αρχεία που σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο θέμα. 2. Τύποι Αρχείων Το κάθε αρχείο έχει το δικό του όνομα που αποτελείται από δύο μέρη που χωρίζονται με το σύμβολο της τελείας. Παράδειγμα: ecdl.docx Το πρώτο μέρος (ecdl) αποτελεί το όνομα του αρχείου το οποίο έχει καθοριστεί από τον δημιουργό του αρχείου. Το δεύτερο μέρος (docx) αντιπροσωπεύει την επέκταση του αρχείο η οποία υποδεικνύει τον τύπο του αρχείου και καθορίζεται από το πρόγραμμα με το οποίο έχει δημιουργηθεί το αρχείο. ΜΑΘΗΜΑ 1-1 -
Εάν οι επεκτάσεις δεν είναι ορατές ακολουθούμε τα εξής βήματα: 1. Start 2. Κλικ Appearance and Personalization 3. Folder Options 4. Κλικ Show hidden files and folder 5. Κλικ Hide extensions for known files types 6. Κλικ Apply 7. Κλικ OK Επέκταση Τύπος Αρχείου Παράδειγμα Εφαρμογής *.doc Word Processing Επεξεργασία κειμένου Microsoft Word 97-2003 *.docx Word Processing Επεξεργασία κειμένου Microsoft Word 2007-2010 *.xls Spreadsheet Υπολογιστικά Φύλλα Microsoft Excel 97-2003 *.xlsx Spreadsheet Υπολογιστικά Φύλλα Microsoft Excel 2007-2010 *.mdb Database Βάση Δεδομένων Microsoft Access 97-2003 *.accdb Database Βάση Δεδομένων Microsoft Access 2007-2010 *.ppt Presentation Παρουσίαση Microsoft PowerPoint 97-2003 *.pptx Presentation Παρουσίαση Microsoft PowerPoint 2007-2010 *.txt Text Document Απλό Κείμενο Notepad *.rtf Rich text format Εμπλουτισμένο Κείμενο Microsoft Word *.pdf Portable Αρχείο Σε Μορφότυπο Adobe Acrobat document format Έγγραφο *.zip Compressed file Συμπιεσμένο Αρχείο WinZip *.rar Compressed file Συμπιεσμένο Αρχείο WinRaR *.htm/html Internet web Ιστοσελίδα Διαδικτύου Internet Explorer page *.mht/mhtml Internet single file Ιστοσελίδα ενός Internet Explorer web page αρχείου Διαδικτύου *.bmp Bitmap image Αρχείο Εικόνας Paint *.tif Image file Αρχείο Εικόνας Photo Editor *.gif Image file Αρχείο Εικόνας Photo Editor *.jpg Image file Αρχείο Εικόνας Photo Editor *.wav Audio file Αρχείο Ήχου Windows Media Player *.mp3 Audio file Αρχείο Ήχου Windows Media Player *.mp4 Video file Αρχείο Βίντεο Windows Media Player *.mpg Video file Αρχείο Βίντεο Windows Media Player *.avi Video file Αρχείο Βίντεο Windows Media Player *.wmn Video file Αρχείο Βίντεο Windows Media Player *.prn Print file Αρχείο Εκτύπωσης *.tmp Temporary file Προσωρινό Αρχείο *.exe Executable file Εκτελέσιμο Αρχείο ΜΑΘΗΜΑ 1-2 -
3. Μονάδες Μέτρησης Αποθήκευσης Αρχείων 3.1 Σκληρός Δίσκος (Hard disk) Είναι η πιο κοινή συσκευή μόνιμης αποθήκευσης σε ένα υπολογιστή. Προσφέρει την δυνατότητα αποθήκευσης μεγάλου όγκου πληροφοριών. Χαρακτηριστικό του σκληρού δίσκου είναι η γρήγορη ταχύτητα εγγραφής/ανάγνωσης δεδομένων καθώς και το χαμηλό κόστος ανά μονάδα αποθήκευσης. Υπάρχουν επίσης σκληροί δίσκοι που συνδέονται εξωτερικά στον υπολογιστή και μας επιτρέπουν την εύκολη μεταφορά δεδομένων μεταξύ υπολογιστών. 3.2 Δίσκοι Δικτύου (Network disk) Είναι συσκευές που περιέχουν ένα ή περισσότερους σκληρούς δίσκους και συνδέονται απευθείας σε ένα τοπικό δίκτυο. Με τέτοια συσκευή είναι στην ουσία ένας Διακομιστής Αρχείων (File Server) με αποκλειστικό ρόλο την κεντρική φύλαξη των αρχείων, είτε για κοινή χρήση από πολλούς χρήστες (file sharing), είτε για σκοπούς ασφάλειας και ευκολότερης διαχείρισης των δεδομένων μιας εταιρείας. Οι χρήστες του δικτύου έχουν την δυνατότητα πρόσβασης και αποθήκευσης πληροφοριών σε αυτή τν κεντρική συσκευή αντί μόνο στον υπολογιστή τους. 3.3 Οπτικά Μέσα Αποθήκευσης Οπτικά μέσα αποθήκευσης στα οποία υπάρχει η δυνατότητα επανεγγραφής δεδομένων είναι τα CD-RW και DVD-RW. CD-RW (Compact Disk Rewritable) Έχει χωρητικότητα μέχρι 700 MB και επιτρέπει τη διαγραφή ή επανεγγραφή δεδομένων με αξιοπιστία ως 1000 φορές. DVD-RW (Digital Disk Rewritable) Έχει χωρητικότητα μέχρι 17 GB και μας επιτρέπει να κάνουμε εγγραφή, διαγραφή και επανεγγραφή δεδομένων στην επιφάνεια του δίσκου. 3.4 USB Flash Drive Είναι συσκευές αποθήκευσης που αποτελούνται από μια μικρή πλακέτα με τσιπ μνήμης τύπου flash μέσα σε ένα πλαστικό ή μεταλλικό ή ακόμα και λαστιχένιο κάλυμμα. Είναι μικρές σε μέγεθος, ελαφριές αφαιρούμενες και παρέχουν τη δυνατότητα εγγραφής, ανάγνωσης και επανεγγραφής δεδομένων. 3.5 Κάρτες Μνήμης Είναι μια ηλεκτρονική συσκευή αποθήκευσης δεδομένων μνήμης flash που χρησιμοποιείται για την αποθήκευση ψηφιακών περιεχομένων. Χρησιμοποιούνται σε πολλές ηλεκτρονικές συσκευές, όπως ψηφιακές κάμερες, κινητά τηλέφωνα, φορητούς Η/Υ κ.λπ. Είναι μικρές, επανεγγράψιμες και μπορούν να διατηρούν τα δεδομένα χωρίς ενέργεια. 3.6 Υπηρεσίες Αποθήκευσης Στο Διαδίκτυο (Online Files Storage) Οι χρήστες έχουν την δυνατότητα να φορτώνουν τα αρχεία τους στους δίσκους των εταιρειών που προσφέρουν υπηρεσίες αποθήκευσης στους δίσκους τους διακομιστές μέσω του Διαδικτύου. Αφού φυλαχτούν εκεί η πρόσβαση προς τα ΜΑΘΗΜΑ 1-3 -
αρχεία μπορεί να γίνει πάλι μέσω Διαδικτύου από οποιοδήποτε σημείο ή συσκευή επιθυμούν. Είναι ένας απλός τρόπος για να μοιραζόμαστε αρχεία μεταξύ σπιτιού και της εργασίας μας ή με φίλους και για σκοπούς τήρησης εφεδρικών αντιγράφων. 4. Μονάδες Μέτρησης Αποθήκευσης Αρχείων Μονάδα Μέτρησης Ισοδυναμεί Bit Ένα δυαδικό ψηφίο (0 ή 1) Byte 8 bits Kilobyte (KB) 1024 bytes (2 10 bytes) Megabyte (MB) 1024 Kilobytes (2 20 bytes) Gigabyte (GB) 1024 Megabytes( 2 30 bytes) Terrabyte (TB) 1024 Gigabytes (2 40 bytes) Τυπικές διαστάσεις χωρητικότητας συσκευών αποθήκευσης RAM 1GB-4GB Δισκάκι 1.44MB CD-ROM 700MB DVD-R 4.7GB Σκληρός Δίσκος 500-2000 GB 5. Άνοιγμα, Δημιουργία, Αποθήκευση Και Κλείσιμο Αρχείων 5.1 Δημιουργία Αρχείων 1. Δεξί κλικ σε άδειο χώρο 2. New 3. Επιλέγουμε ένα αρχείο π.χ. Microsoft Word Document 4. Γράφουμε το όνομα του αρχείου 5. Κλικ σε άδειο χώρο ή πατάμε το πλήκτρο Enter 5.2 Άνοιγμα Αρχείων 1. Κλικ Start 2. Κλικ All Programs 3. Κλικ Microsoft Office 4. Κλικ π.χ. Microsoft Word 2010 5.3 Αποθήκευση Αρχείων 1. Κλικ στην καρτέλα File 2. Κλικ Save as 3. Κλικ στην γραμμή διεύθυνσης: Επιλέγουμε την τοποθεσία που θέλουμε να αποθηκεύσουμε το αρχείο 4. File name: Ονομάζουμε το αρχείο 5. Κλικ Save 5.4 Κλείσιμο Εφαρμογής 1. Κλικ στην καρτέλα File 2. Κλικ Exit ΜΑΘΗΜΑ 1-4 -
6. Εφεδρικά Αντίγραφα Η δημιουργία εφεδρικών αντιγράφων είναι η αποθήκευση των δεδομένων μας σε εξωτερικά αποθηκευτικά μέσα και ονομάζεται backup. Η τακτική λήψη αντιγράφων ασφαλείας μας εξασφαλίζει, ότι δεν θα χάσουμε τα αρχεία που έχουμε αποθηκεύσει στον σκληρό δίσκο σε περίπτωση που πάθει βλάβη. Τα αντίγραφα ασφαλείας μπορούν να αποθηκευτούν σε εξωτερικούς δίσκους, σε ταινίες ή σε δίσκους CD/DVD. 7. Προβολή Φακέλων Στο Παράθυρο Εξερευνητή Των Windows Πίσω (Back) Εμπρός (Forward) Παράθυρο περιήγησης Γραμμή Διεύθυνσης (Address Bar) Προβολές (View) Τμήμα περιεχομένων Το σύμβολο ( ) δίπλα από ένα φάκελο στο παράθυρο περιήγησης υποδεικνύει ότι υπάρχει τουλάχιστον ένας υποφάκελος μέσα του. Για να αναδιπλώσουμε το φάκελο και να δούμε τους υποφακέλους που περιέχει πατάμε το σύμβολο ( ). Το σύμβολο μετατρέπεται σε ( ). Για να αποκρύψουμε τους υποφακέλους ενός φακέλου απλά πατάμε στο σύμβολο ( ) που υπάρχει δίπλα στο φάκελο στο παράθυρο περιήγησης. 8. Προβολή Αρχείων 1. Κλικ στο κουμπί View 2. Κλικ στο ρυθμιστικό που υπάρχει στα αριστερά των προβολών για να επιλέξουμε μια προβολή Extra Large Icons: Τα εικονίδια εμφανίζονται όσο το δυνατό πιο μεγάλα. Αν υπάρχουν αρχεία με εικόνες τότε βλέπουμε την εικόνα σε μικρογραφία. Large Icons: Τα εικονίδια εμφανίζονται μεγάλα. Αν υπάρχουν αρχεία με εικόνες τότε βλέπουμε την εικόνα σε μικρογραφία. ΜΑΘΗΜΑ 1-5 -
Medium Icons: Τα εικονίδια εμφανίζονται σε μέτριο μέγεθος. Αν υπάρχουν αρχεία με εικόνες τότε βλέπουμε την εικόνα σε μικρογραφία. Small Icons: Τα εικονίδια εμφανίζονται μικρά με μόνο το όνομα του αρχείου ή φακέλου. List: Τα εικονίδια εμφανίζονται σε λίστα η οποία μπορεί να καλύψει περισσότερες στήλες. Details: Τα εικονίδια εμφανίζονται το ένα κάτω από το άλλο και για το κάθε ένα υπάρχουν αρκετές πληροφορίες. Tiles: Εμφανίζονται τα στοιχεία του κάθε αρχείου ή φακέλου μαζί με κάποιες πληροφορίες για τον τύπο και μέγεθος του αρχείου. Content: Τα εικονίδια εμφανίζονται με τα περιεχόμενα τους. 9. Ταξινόμηση Αρχείων Και Φακέλων 1. Ανοίγουμε ένα φάκελο 2. Δεξί κλικ σε άδειο χώρο μέσα στο φάκελο 3. Κλικ Sort by Name: Κατά αλφαβητική σειρά Date modified: Κατά ημερομηνία τροποποίησης, από το παλαιότερο στο πιο πρόσφατο Type: Κατά τύπο Size: Κατά μέγεθος από το μικρότερο στο μεγαλύτερο 4. Κλικ Ascending (αύξουσα σειρά) ή Descending (φθίνουσα σειρά) για ταξινόμηση αρχείων και φακέλων Σημ: Ένας άλλος τρόπος για να ταξινομήσουμε τα αρχεία ή τους φακέλους σε αύξουσα ή φθίνουσα σειρά επιλέγουμε την εντολή View την προβολή Details και κάνουμε κλικ στην αντίστοιχη επικεφαλίδα που θέλουμε να ταξινομήσουμε 10. Οργάνωση Δομής Αρχείων Για να οργανώσουμε τα αρχεία μας όσο το δυνατόν καλύτερα, θα πρέπει να δημιουργήσουμε φακέλους και υποφακέλους μέσα στους οποίους θα φυλάσσουμε έγγραφα τα οποία σχετίζονται μεταξύ τους. Η χρήση υποφακέλων δημιουργεί μια ιεραρχική δομή μέσα στην οποία μπορούν να αποθηκευτούν τα αρχεία μας. ΜΑΘΗΜΑ 1-6 -
11. Δημιουργία Φακέλων Τρόπος 1: 1. Μεταβαίνουμε στη θέση (φάκελο ή επιφάνεια εργασίας), όπου θέλουμε να δημιουργήσουμε φάκελο 2. Κλικ New Folder στην γραμμή εργαλείων 3. Πληκτρολογούμε το όνομα του φακέλου 4. Πατάμε το πλήκτρο [Enter] Τρόπος 2: 1. Μεταβαίνουμε στη θέση (φάκελο ή επιφάνεια εργασίας), όπου θέλουμε να δημιουργήσουμε φάκελο 2. Δεξί κλικ σε μια κενή περιοχή του παραθύρου 3. Κλικ New 4. Κλικ Folder 5. Πληκτρολογούμε το όνομα του φακέλου 6. Πατάμε το πλήκτρο [Enter] Σημ: Στο όνομα (ή την επέκταση) ενός αρχείου δεν επιτρέπεται να υπάρχουν τα ακόλουθα: \ / : *? > < Ι ΜΑΘΗΜΑ 1-7 -
12. Μετονομασία Αρχείων Και Φακέλων Τρόπος 1: 1. Επιλέγουμε ένα φάκελο ή ένα αρχείο 2. Κλικ Organize στην γραμμή εργαλείων 3. Κλικ Rename 4. Πληκτρολογούμε το νέο όνομα 5. Πατάμε το πλήκτρο [Enter] Τρόπος 2: 1. Δεξί κλικ σε ένα φάκελο ή σε ένα αρχείο 2. Κλικ Rename 3. Πληκτρολογούμε το νέο όνομα 4. Πατάμε το πλήκτρο [Enter] 11. Ιδιότητες Αρχείου 1. Δεξί κλικ στο αρχείο 2. Properties Type of file: Τύπος Αρχείου Opens with: Εφαρμογή με την οποία μπορούμε να το ανοίξουμε Location: Τοποθεσία αποθήκευσης αρχείου Size: Μέγεθος αρχείου Size on disk: Μέγεθος αρχείου στο δίσκο Created: Ημερομηνία και ώρα δημιουργίας αρχείου Modified: Ημερομηνία και ώρα τροποποίησης αρχείου Accessed: Ημερομηνία και ώρα της τελευταίας πρόσβασης στο αρχείο Attributes Ready only (Μόνο για ανάγνωση): Ο χρήστης του υπολογιστή μπορεί να το ανοίξει, να διαβάσει το περιεχόμενο του αλλά δεν μπορεί να τροποποιήσει το περιεχόμενο του και στη συνέχεια να αποθηκεύσει αυτές τις αλλαγές. Hidden (Κρυφό): Το αρχείο γίνεται κρυφό και δεν εμφανίζεται στο δεξιό τμήμα των Windows Explorer όταν βλέπουμε τα υπόλοιπα περιεχόμενα του φακέλου στον οποίο βρίσκεται. 3. Κλικ Apply 4. Κλικ ΟΚ Σημ: Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να προβάλουμε τις ιδιότητες ενός φακέλου. Οι πληροφορίες που εμφανίζονται για ένα φάκελο περιλαμβάνουν επίσης τον συνολικό αριθμό των αρχείων και άλλων φακέλων (Contains) που υπάρχουν σε αυτόν το φάκελο. ΜΑΘΗΜΑ 1-8 -