ΧΡΗΣΗ Σ.Γ.Π. ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΟΤΗΤΑΣ ΓΡΑΜΜΩΝ ΖΩΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ ρ. Ιωάννης Καλογεράς ιευθυντής Ερευνών, Γεωδυναµικό Ινστιτούτο Ε.Α.Α. και ηµήτριος Παπαλεξίου /νση Πολιτικής Προστασίας Περιφ. Ανατ. Μακεδονίας - Θράκης Ηµερίδα Τ.Ε.Ε. Ανατολικής. Μακεδονίας Καβάλα 2012
Τι πήγε στραβά;
Φεβρουάριος 2004 Χιονόπτωση ΠΑΘΕ Αττική Οδός Ηλεκτροδότηση Λήµνου Κρήτης Αεροδρόµιο Κεντρική ιοίκηση Νοµαρχίες Φορείς Πληθυσµός ΜΜΕ
εκέµβριος 2011 Χιονόπτωση Αεροδρόµιο Μακεδονία Εγνατία Επαρχιακές οδοί Κεντρική ιοίκηση Νοµαρχίες Φορείς Πληθυσµός ΜΜΕ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Λίγοι ορισµοί (φυσικοί κίνδυνοι, γραµµές ζωής, επικινδυνότητα) Επικινδυνότητα (ανάλυση και διαχείριση) Μοντέλα σενάρια Σ.Γ.Π. (Πώς υπεισέρχονται, βοηθούν?, περιεχόµενά τους) Παραδείγµατα Συµπεράσµατα - συζήτηση
ΦΥΣΙΚΟΙ ΚΙΝ ΥΝΟΙ Φυσικάφαινόµεναπεριορισµέναστοχρόνοκαιστοντόπο, κατά τα οποία µια κοινότητα υφίσταται τέτοιες επιπτώσεις, που ο κοινωνικός ιστός διαρριγνύεται, ενώ αναστέλλονται ή παρεµποδίζονται ουσιώδεις λειτουργίες της. Πληµµύρες, Τυφώνες, Σεισµοί, Θαλάσσια κύµατα, Κατολισθήσεις, Ηφαιστειακές εκρήξεις, ασικές φωτιές από φυσικά αίτια κλπ.
ΓΡΑΜΜΕΣ ΖΩΗΣ Οι υποδοµές εκείνες που είναι κρίσιµες για την υγεία και ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου, καθώς και για την εύρρυθµη λειτουργία των πολεοδοµικών και βιοµηχανικώνσυγκροτηµάτων.
ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΟΤΗΤΑ Ορίζεται ως: το δυναµικό που απαιτείται για την εµφάνιση ανεπιθύµητων αρνητικών συνεπειών εξ αιτίας ενός συµβάντος. η εµφάνιση απώλειας ή τραυµατισµού εξ αιτίας µιας δραστηριότηταςήµιαςενέργειας. Και οι δύο περιπτώσεις εµπεριέχουν τις έννοιες του κινδύνου και της πιθανότητας, ήτοι της συνέπειας ενός κινδύνου και της πιθανότητας να συµβεί ένα γεγονός.
ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΟΤΗΤΑΣ Βασίζεται στις απαντήσεις των εξής ερωτηµάτων: Τίµπορείνασυµβεί / ποιασυµβάνταδύνανταινα εµφανιστούν; Ποια είναι η πιθανότητα εµφάνισης αυτών των συµβάντων; Ποιες είναι οι συνέπειες από την εµφάνιση των συµβάντων / ποιοι κίνδυνοι συµµετέχουν;
ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΟΤΗΤΑΣ Είναι το σύστηµα που ελαχιστοποιεί την επικινδυνότητα, επικοινωνεί µε τους εµπλεκόµενους κατά την εξέλιξη του συµβάντος και ανακουφίζει τον πληθυσµό από τις επιπτώσεις του. Η γεωγραφική επέκταση του πληθυσµού σε επικίνδυνες περιοχές, λόγω της τεχνολογικής ανάπτυξης, αυξάνει την επικινδυνότητα. Όσο πιο πολύπλοκη τεχνολογικά γίνεται µια κοινωνία, τόσο πιο ευάλωτη γίνεται απέναντι σε κινδύνους και τόσο πιο πολύ οξύνονται τα αποτελέσµατα των καταστροφικών φαινοµένων (πχ. σεισµοί, πληµµύρες κλπ).
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΜΕΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝ ΥΝΟΤΗΤΑΣ Καθορισµός χρήσεων γης Επιστηµονική έρευνα Καταγραφή υφιστάµενης κατάστασης Τεχνικά έργα Επιχειρησιακός σχεδιασµός Προειδοποίηση Ετοιµότητα Κοινωνική πληροφόρηση, εκπαίδευση Μήπως αρχίζει να διαφαίνεται η εµπλοκή των ΣΓΠ?
ΜΟΝΤΕΛΑ ΚΑΙ ΣΕΝΑΡΙΑ Μοντέλα προσοµοίωσης: χρησιµοποιούνται για τη µελέτη ενός φυσικού φαινοµένου ή/και για τη συµπεριφορά µιας κατασκευής υπό την επίρρεια του φαινοµένου. Απλοποιούν την πραγµατικότητα και µεταφέρουν υπό κλίµακα το φαινόµενο στο εργαστήριο. Σενάρια: υπό το πρίσµα µιας καταστροφής είναι µοντέλα συνθηκών, αποφάσεων ενεργειών και επιπτώσεων, που σχεδιάζονται για να σκιαγραφήσουν τις µεταξύ τους αλληλεπιδράσεις.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ & ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ (1) Κεντρική ιοίκηση Τοπική Αυτοδοίκηση Συντονιστικό όργανο Αλληλοεπικαλυπτόµενες διαδικασίες. Ποιός συντονίζει, τί αρµοδιότητες έχει, ποιά η διαθέσιµη υποδοµή; Επιστήµονες. Έχουν καταθέσει ολοκληρωµένες µελέτες του φυσικού κινδύνου και της επικινδυνότητας, υπάρχει οµοφωνία, έχουν υποδοµή για συνεχή ροή επιστηµονικών πληροφοριών προς την Πολιτεία; Φορείς διαχείρισης Γ.Ζ. Ποιά η σχέση τους µε το συντονιστικό όργανο, διαθέτουν σχέδια έκτακτης ανάγκης, έχουν εκπαιδευµένο προσωπικό, διαθέτουν εξοπλισµό, ποιές οι αλληλεπιδράσεις σε τοπικό και ευρύτερο επίπεδο, ποιές µελέτες έχουν ληφθεί υπόψην κατά την κατασκευή τους, ποιά τα κοµβικά σηµεία των Γ.Ζ. όπου πρέπει να βασιστεί το σενάριο, υπάρχουν εναλλακτικοί δρόµοι αποκατάστασης και ανακούφισης;
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ & ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ (2) Κοινωνικό σύνολο. Ποιό είναι τοεπίπεδο εκπαίδευσης καθενός εµπλεκόµενου, ποιες οι επιπτώσεις πιθανού πανικού, υπάρχουν εθελοντικές οµάδες, ποια η επίπτωση των φηµών, ποιό το επίπεδο αποδοχής των σεναρίων και των ασκήσεων από το κοινωνικό σύνολο; Υποδοµές σε εξοπλισµό και κτίρια. Ποιά η κατάσταση των υποδοµών, υπάρχει δυνατότητα αναπλήρωσης σε περίπτωση καταστροφής, συντηρούνται σωστά; Μέσα ενηµέρωσης. Έχουν γνώση των σχεδίων έκτακτης ανάγκης, έχουν εκπαιδευµένο προσωπικό για τη σωστή ενηµέρωση του πληθυσµού, έχουν υποδοµές για συνεχή ροή πληροφόρησης; Αποκατάσταση ανακούφιση. ΠροτεραιότητεςαποκατάστασηςβλαβώνΓ.Ζ. κατά γεωγραφική περιοχή, ποιό είναι το κόστος και πόσος χρόνος απαιτείται, ποιές επιπτώσεις έχει η αποκατάσταση στον κοινωνικό ιστό, ποιές αλλαγές απαιτούνται κατά την αποκατάσταση ώστε στο µέλλον να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις;
ΑΠΟ ΟΣΗ ΙΚΤΥΟΥ Γ.Ζ. ΚΑΙ ΑΠΟΚΡΙΣΗ Φορείς Γ.Ζ. Πολιτεία Επιστήµονες Ακριβής γνώση της Γ.Ζ. Χάρτες επικινδυνότητας Μοντέλα απόκρισης Γ.Ζ.
ΧΡΗΣΗ Σ.Γ.Π. (1) Σε όλα τα προηγούµενα στάδια οι πληροφορίες που έχουν σχέση µε χωρική κατανοµή, µπορούν να παρασταθούν υπό µορφή χαρτών και θεµατικών επιπέδων. Το σύνολο των χαρτογραφηµένων πληροφοριών στο περιβάλλον µιας βάσης δεδοµένων, έτσι ώστε να είναι δυνατή η αλληλοσυσχέτισή τους, αποτελεί ένα Σύστηµα Γεωγραφικό Πληροφοριών (G.I.S.).
ΧΡΗΣΗ Γ.Σ.Π. (2) Επειδή η εφαρµογή αφορά ολόκληρη την επικράτεια και εξειδικεύεται σε επίπεδο δηµοτικού διαµερίσµατος είναι πολύ σηµαντικό να καθοριστεί η κλίµακα εργασίας ανάλογα µε την εφαρµογή. Για παράδειγµα στην περίπτωση αντιµετώπισης του κινδύνου από θαλάσσια σεισµικά κύµατα (tsunamis) σε επίπεδο λιµένος απαιτείται λεπτοµερές τοπογραφικό DEM 10m, γειτονικό οδικό δίκτυο, κρίσιµες γειτονικές εγκαταστάσεις, ενώ για την αντιµετώπιση της ξηρασίας σε επίπεδο επικράτειας χρήσιµη κλίµακα είναι ακόµα και η 1:1000000.
ΧΡΗΣΗ Γ.Σ.Π. (3) Η αξία των ΣΓΠ ως εργαλείων για την αντιµετώπιση της τρωτότητας τηςκοινωνίαςέναντιτωνφυσικώνκινδύνων, προέρχεται από την ανάπτυξη της τεχνολογίας προς την κατεύθυνση λήψης κρίσιµων αποφάσεων όταν εµπλέκονται πολυπαραµετρικοί παράγοντες και χωρικά δεδοµένα. Έτσι µπορούν να αναφερθούν πολλές επιστηµονικές εργασίες, ερευνητικά προγράµµατα και εκθέσεις κατά την τελευταία 15ετία που αναλύουν το θέµα σε τοπικό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο (Cova & Church 1997; Malczewski. 1999; NOOA, 1999; FEMA-NIBS, 1999; Alexander 2000; Rashed & Weeks, 2003; Frigerio et al., 2008 κλπ).
ΧΡΗΣΗ Γ.Σ.Π. (4) Ωστόσο υπάρχουν και οι επικριτές που υποστηρίζουν ότι τα ΣΓΠ δεν είναι τα καταλληλότερα εργαλεία, κυρίως στο θέµα της ορθής αποτίµησης της τρωτότητας του δοµηµένου περιβάλλοντος έναντι των φυσικών κινδύνων. Ο Coppock (1995) αναφέρειτουςπεριορισµούςτωνσγπ, που αφορούν στην ανεπάρκεια των εµπορικών πακέτων, στην έλλειψη επαρκών δεδοµένων, στην αδυναµία κάλυψης εξειδικευµένων αναγκών των χρηστών, αλλά κυρίως στην ελλειπή κατανόηση του φυσικού φαινοµένου. Η εισαγωγή στο σύστηµα συγκεκριµένων κανόνων και αρχών µε προκαθορισµένες παραµέτρους οδηγεί και σε συγκεκριµένες (µοναδικές) λύσεις, οι οποίες δεν είναι σίγουρο ότι θα επαληθευτούν σε ένα πραγµατικό γεγονός.
ΧΡΗΣΗ Γ.Σ.Π. (5) Οι περιορισµοί στην προσέγγιση του προβλήµατος µε ΣΓΠ δεν οφείλεται στην επάρκεια των δεδοµένων ή στους περιορισµούς του λογισµικού. Για να υπερπηδηθεί η πλειονότητα των ελλείψεων το µοντέλο πρέπει να πληροί 4 κριτήρια (Rejeski, 1993): Επιλογή σωστού µοντέλου και δεδοµένων Συνδυασµός χωρικής πολυπαραµετρικής ανάλυσης και τεχνικών ασαφούς λογικής Ικανότητα διάχυσης των αποτελεσµάτων της ανάλυσης υνατότητα αποτελεσµατικών ενεργειών από το χρήστη για τη µείωση των επιπτώσεων του κινδύνου
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΠΕ Α ΣΤΟ Σ.Γ.Π. (1) Ένα ΣΓΠ βασίζεται στην εισαγωγή της διαθέσιµης πληροφορίας µε τη µορφή θεµατικών επιπέδων. Θεωρώντας ότι το επόµενο σχήµα αντιπροσωπεύει µια βασική οργάνωση (διαχωρισµό) του συστήµατος υποδοµών, τα θεµατικά επίπεδα που είναι δυνατόν να εισαχθούν σε κάθε κατηγορία παρουσιάζονται στην επόµενη διαφάνεια Σύστηµα Υποδοµών Κοινωνικό Περιβάλλον Περιβάλλων χώρος Ανθρωπογεωγραφία Οικονοµία Φυσικό Περιβάλλον οµηµένο Περιβάλλον
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΠΕ Α ΣΤΟ Σ.Γ.Π. (2) Ανθρωπογεωγραφία πολιτικά σύνορα πληθυσµός ανθρωπογενείς κίνδυνοι κατοικία Οικονοµία ατοµικό εισόδηµα κρατικό εισόδηµα αξία γης αξία κατοικίας βιοµηχανία βιοτεχνία µεταποίηση χονδρεµπόριο λιανεµπόριο Φυσικό περιβάλλον χρήσεις γης κάλυψη γης τοπογραφία γεωλογία σεισµολογία ποιότητα νερού ποιότητα αέρα πηγές µόλυνσης φύση φυσικοί κίνδυνοι οµηµένο περιβάλλον δηµόσια κτίρια ιδιωτικά κτίρια υποδοµές
ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΠΕ Α ΣΤΟ Σ.Γ.Π. (3) Οι γραµµές ζωής και οι υπηρεσίες ξεχωρίζονται από τα κτίρια ή από τα κρίσιµα κτίρια (νοσοκοµεία, πυροσβεστικοί σταθµοί κλπ), κυρίως γιατί αποτελούνται από αλληλοσυνδεδεµένα τµή- µατα, από κάθε ένα από τα οποία εξαρτάται η απόδοση ολόκληρου του συστήµατος.
ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Σ.Γ.Π. Ακολουθούν κάποια παραδείγµατα είτε σε επίπεδο εφαρµογής, είτε σε επίπεδο ερευνητικών προγραµµάτων που θα οδηγήσουν σε εφαρµογή.
Η µεθοδολογία HAZUS της F.E.M.A. για τον προσδιορισµό των απωλειών ενός πιθανού µελλοντικού φυσικού κινδύνου, είναι ένα λογισµικό που χρησιµοποιεί µαθηµατικές σχέσεις και πληροφορίες (κτίρια, τοπική γεωλογία, οικονοµικά στοιχεία, παράµετροι που αφορούν τους φυσικούς κινδύνους) και βασιζόµενο στο ArcGIS, δίνει υπό µορφή χαρτών...
... αποτελέσµατα για: Πιθανές χωρικές κατανοµές βλαβών ηµογραφικές πληροφορίες Αριθµό απωλειών Βλάβες σε δίκτυα ηλεκτροδότησης και υδροδότησης Αριθµό ατόµων που πρέπει να µετακινηθούν Πιθανό κόστος αποκατάστασης των συνεπειών της καταστροφής Ενώ πιθανοί χρήστες µπορεί να είναι: Μελετητές χρήσεων γης και λήψης αποφάσεων που αφορούν τις υποδοµές Προγράµµατα προτεραιοτήτων για ενίσχυση και επισκευή υποδοµών και κτιρίων
Μοντέλο για τυφώνες Μοντέλο για πληµµύρες Μοντέλο για σεισµούς
Η ιστοσελίδα της FEMA επίσης δίνει δυνατότητα πληροφόρησης για εκπαιδευτικά σεµινάρια σε εθνικό και τοπικό επίπεδο που αφορά: Σχεδιαστές και διαχειριστές εκτάκτων αναγκών ΕιδικούςσεΣΓΠ Σχεδιαστές σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο Εµπλεκόµενους στην ανάλυση επικινδυνότητας http://www.fema.gov/plan/prevent/hazus/
Η NOΑA παρέχει, επίσης µέσω της ιστοσελίδας της, εργαλεία βασισµένα σε ArcGIS και ArcIMS για την κατασκευή ενηµερωτικών χαρτών που αφορούν τα λιµάνια της Β ακτής των ΗΠΑ έναντι των κινδύνων από σεισµό και tsunami. Η πιθανότητα στην περιοχή για καταστροφικό φαινόµενο µέχρι το 2050 είναι 10-20%. Το λογότυπο είναι σηµαντικό: linking people, information and technology
Εισαγωγή δορυφορικής εικόνας ως υπόβαθρου για διάφορα λιµάνια των Β ακτών.
Επιλογή του σεισµού ως κινδύνου και επιλογή των χρήσεων γης ως παραµέτρου, µε αποτέλεσµα την οπτικοποίηση της επικινδυνότητας επί του χάρτη.
Επιλογή του τυφώνα ως κινδύνου και ζώνες εκκένωσης ανά πολιτεία και περιφέρεια.
Οθόνη επιλογής κινδύνου, περιοχής, και γενικά παραµέτρων και δεδοµένων που θα εµφανιστούν στο χάρτη. Στα δεξιά αναλύονται οι προβλεπόµενες απώλειες σε κρίσιµες υποδοµές, στο περιβάλλον, στην οικονοµία κλπ.
Οι Frigerio et al. (2008) παρουσιάζουν µοντέλα εκτάκτων αναγκών σε περιοχή της Β. Ιταλίας βασισµένα σε Σ.Γ.Π. που αποτελεί και εργαλείο λήψης αποφάσεων. Η προσπάθεια στοχεύει στη µετατροπή ενός στατικού Σ.Γ.Π. σε αντίστοιχο δυναµικό, ακολουθώντας τη ροή: εδοµένα > Επεξεργασία > ιαδικασίες > Ενέργειες > Επικοινωνιές.
Οι επικοινωνίες παίζουν σηµαντικό ρόλο στο σχέδιο αυτό, µε καταχώρηση των στοιχείων των εµπλεκοµένων στη β.δ. και µε εφαρµογή διαφόρων διαβαθµισµένων σεναρίων για την ειδοποίηση του απαραίτητου ανθρώπινου δυναµικού. Dynamic list of contacts: Communication with single contact or group: SMS, Call, Fax, E-mail
Καταλήγουν, αναφέροντας ότι είναι σηµαντικά µεταξύ άλλων τα εξής: Η β.δ. πρέπει να είναι συνεχώς ενηµερωµένη Η κυριότερη αιτία αβεβαιότητας είναι τα ακολουθούµενα σενάρια σε τοπικό επίπεδο λόγω ιδιαίτερων χαρακτηριστικών Απαιτείται η δηµιουργία απλών εργαλείων µέσα στην εφαρµογή, για να παρέχονται άµεσες οδηγίες στους εµπλεκόµενους
Οι Cova & Church (1997) παρουσιάζουν µοντέλο εκκένωσης αστικών περιοχών στη Santa Barbara, βασισµένο σε ΣΓΠ που περιλαµβάνει τα θεµατικά επίπεδα του σχήµατος φυσικό περιβάλλον, δοµηµένο περιβάλλον, δίκτυο δρόµων, δροµολόγια φορτίων επικίνδυνων ουσιών κλπ: Κατά µήκος του αυτοκινητοδρόµου (µαύρη γραµµή) υπάρχει δυνατότητα άνετης εκκένωσης των κατοικηµένων περιοχών, εκτός από την περιοχή Α όπου συγχρόνως είναι και η περισσότερο πυκνοκατοικηµένη.
Μια πολυπαραµετρική µελέτη (Chang et al, 2000) έγινε στις περιφέρειες Memphis και Shelby της πολιτείας Tennessee, όπου εξετάστηκαν τα δίκτυα φωτισµού, υδροδότησης και αερίου κάτω από διαφορετικά σενάρια πιθανών σεισµών διαφόρων µεγεθών και από διαφορετικές επικεντρικές αποστάσεις από τη γειτονική σεισµική ζώνη New Madrid
ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ στην Ελλάδα (1) Γ.Γ.Π.Π. (Ν. 2344/1995 3013/2002) Σκοπός / αρµοδιότητες / υλοποίηση: Επεξεργασία και σχεδιασµός πολιτικής για την πολιτική προστασία, σύνταξη κανονισµών, κατάρτιση προδιαγραφών για πρόληψη καταστροφών, έγκριση περιφερειακών και τοπικών σχεδίων και έλεγχος υλοποίησης, εκπαίδευση, χρηµατοδότηση προγραµµάτων,... Στην πράξη: Παρά το πλήθος έκδοσης εγκυκλίων µε οδηγίες για σχέδια εκτάκτων αναγκών, κυρίως προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση όπου µεταβιβάστηκαν αρµοδιότητες, κανένα από τα σχέδια που υποβλήθηκαν δεν εγκρίθηκε. Έλλειψη διαλειτουργικότητας
Εγκύκλιοςπεριγραφήςδράσεωνέναντισεισµού: κείµενο 35 σελίδων, µεαναφορά 77 σχετικώνεκτωνοποίωντοπρώτοαπότο 1941.
Εγκύκλιος αποστολής CD µε θεµατικούς χάρτες σε JPG και PDF. Μόνο η Πολιτική Προστασία Ανατολ. Μακεδ. Θράκης τους έχει αναρτήσει στην ιστοσελίδα της. Ούτε οι φορείς διαχείρισης αυτοκινητοδρόµων δίνουν κάποια πληροφόρηση από τις ιστοσελίδες τους. εν υπάρχει διάχυση χρηστικής πληροφορίας προς το κοινό.
ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ στην Ελλάδα (2) Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αν και πολλοί δήµοι έχουν εντάξει Σ.Γ.Π. στην ιστοσελίδα τους, απουσιάζουν από αυτά πληροφορίες που έχουν σχέση µε αντιµετώπιση έκτακτων αναγκών (πχ. πληµµύρες). Ας σηµειωθεί ότι ο Ν. 3852/10 δίνει στους ήµους αρµοδιότητες πολιτικής προστασίας
ΦΟΡΕΙΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ στην Ελλάδα (3) Ο.Α.Σ.Π. (Ν. 1349/83) Ιδιαίτερα για τους σεισµούς Σκοπός: επεξεργασία και σχεδιασµός της αντισεισµικής πολιτικής της χώρας... συντονισµός των ενεργειών δηµόσιου και ιδιωτικού δυναµικού για την εφαρµογή της πολιτικής αυτής. Επίτευξη:... σχεδιασµός µέτρων ετοιµότητας, ανάπτυξη και εµπέδωση κοινωνικής αντισεισµικής συνείδησης και συµπεριφοράς. Υπάρχει διασύνδεση φορέων που θα πρέπει να συντονιστούν λόγω έκτακτης ανάγκης δευτερογενώς; Πχ. ένας ισχυρός σεισµός προκαλεί τεχνολογικό ατύχηµα σε χηµικόεργοστάσιο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ (1) Η σύγχρονη τεχνολογία και οι φυσικοί κίνδυνοι είναι δύο παράγοντεςπουεπεµβαίνουνστηνεπικινδυνότητατωνγ.ζ. σε παγκόσµιο επίπεδο και στην Ελλάδα. Ο φυσικός κίνδυνος είναι δεδοµένος. Για να ελαττώσουµε τις επιπτώσεις του, προσπαθούµε µε τα εργαλεία της σύγχρονης τεχνολογίας να ελαττώσουµε την τρωτότητα των Γ.Ζ., άρατηνεπικινδυνότητάτους. Όµως...
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ (2) Η σύγχρονη τεχνολογία είναι συγχρόνως και ο παράγοντας που αυξάνει την επικινδυνότητα καθ όσον ωθεί τη γεωγραφική επέκταση των σύγχρονων κοινωνιών σε επικίνδυνες περιοχές, ενώ οι Γ.Ζ. για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες αυτών των κοινωνιών επεκτείνονται και αυτές στις επικίνδυνες περιοχές. Φαίνεται ότι ο καθορισµός των χρήσεων γηςείναιηεισαγωγήγιαµιαπιοασφαλή σύγχρονη τεχνολογικά κοινωνία...
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ (3) Ας πάρουµε σαν παράδειγµα το σεισµό του Kobe (17/1/1995): Συνέβη σε µια τεχνολογικά ανεπτυγµένη χώρα. Η σεισµολογική έρευνα, οι αντισεισµικές κατασκευές, η πειθαρχία του κοινωνικού συνόλου κλπ είναι υψηλού επιπέδου. Ο σεισµός προκάλεσε 5500 θύµατα, και πολύ σηµαντικές ζηµιές στις Γ.Ζ. (οδικό δίκτυο, λιµάνι, σιδηρόδροµοι κλπ). Λίγα νέα συµπεράσµατα προέκυψαν για τις κατασκευές, η συµπεριφορά τους ήταν η αναµενόµενη.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ (4) 15 χρόνια αργότερα, ο σεισµός του Tohoku προκάλεσε επίσης τεράστια καταστροφή στην Ιαπωνία (πάνω από 15000 θύµατα και τεράστιες βλάβες στην υποδοµή της χώρας λιµάνια, οδικό δίκτυο, ενέργειακλπ.). Για τους σεισµολόγους, ο σεισµός αποτέλεσε έκπληξη, δεδοµένου ότι δεν ανέµεναν η Ιαπωνική τάφρος να δώσει µέγεθος µεγαλύτερο του 8.0. Στην περίπτωση αυτή δεν λειτούργησαν τα χρησιµοποιούµενα µοντέλα. Επιπλέον όµως ισχύει και το ότι η τεχνολογική ανάπτυξη αυξάνει την επικινδυνότητα των πόλεων, λόγω της επέκτασής τους προς περισσότερο ευάλωτες σε φυσικούς κινδύνους περιοχές.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ (5) Το κυριότερο µάθηµα από τέτοιου είδους καταστροφές είναι ότι οι εµπλεκόµενοι (Πολιτεία, κοινό, Γ.Ζ.) θα πρέπει να συνεχίσουν την προσπάθεια για βελτιωµένες δράσεις που θα προνοήσουν, θα σχεδιάσουν, θα αποκριθούν και θα ανακατασκευάσουν µε τον καλύτερο τρόπο και όσο το δυνατόν συντοµότερα στην επόµενη φυσική καταστροφή. Τα ΣΓΠ είναι απλώς σύγχρονα εργαλεία που υποβοηθούν προς αυτή την κατεύθυνση.
Ευχαριστούµε για την προσοχή σας
ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΙΚΥΑΚΟΙ ΤΟΠΟΙ http://ec.europa.eu/echo/civil_protection/civil/index.htm http://www.esri.com/library/whitepapers/pdfs/challenges.pdf http://www.eqecat.com/research-publications/ www.csc.noaa.gov www.fema.gov www.gscp.gr www.oasp.gr