ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ"

Κυριακή Ανδρέου
6 χρόνια πριν
Προβολές:

μεγαλύτερο βιομηχανικό κλάδο που επηρεάζει τις κοινωνίες

ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους από το σχεδιασμό και την

συνδέονται με τη χρήση ενέργειας, φυσικών πόρων και υλικών.

των άλλων και παραμέτρους που σχετίζονται με κοινωνικά

1 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ Ο κατασκευαστικός κλάδος αποτελεί τον μεγαλύτερο βιομηχανικό κλάδο που επηρεάζει τις κοινωνίες από περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική άποψη, τόσο θετικά όσο και αρνητικά. Οι κατασκευές αποτελούν συστήματα διεργασιών που σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής τους από το σχεδιασμό και την κατασκευή μέχρι και τη λειτουργία και την αποδόμηση τους συνδέονται με τη χρήση ενέργειας, φυσικών πόρων και υλικών. Ιδιαίτερα οι κατασκευές των κτιρίων συμπεριλαμβάνουν εκτός των άλλων και παραμέτρους που σχετίζονται με κοινωνικά θέματα. Δεν αποτελούν δηλαδή απλώς τεχνικά έργα, αλλά εκφράζουν ανάγκες, τρόπο ζωής, επιθυμία για ποιότητα και πολιτισμό.

2 κατασκευαστικά προϊόντα κατά τη διάρκεια της οικοδομικής δραστηριότητας κατά τη φάση λειτουργίας τους σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον

3 Μεγαλύτερη βαρύτητα από περιβαλλοντικής άποψης είχε δοθεί στο στάδιο της χρήσης του κτιρίου (μεγαλύτερης διάρκειας) Πρώτη μεγάλη ενεργειακή κρίση της δεκαετίας του 80, πρώτη προτεραιότητα η μείωση της ενέργειας που καταναλώνει ένα κτίριο κατά τη χρήση του Από τις αρχές της δεκαετίας του 90 αμβλύνονται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τα υπόλοιπα τρία στάδια (πχ. απόθεμα φυσικών πόρων, διαχείριση οικοδομικών αποβλήτων, δυσκολίες ασφαλούς απόθεσης οικοδομικών απορριμμάτων) ξεκίνησε μια ολιστική θεώρηση για την περιβαλλοντική συμπεριφορά των κτιρίων και των επιπτώσεων της οικοδομικής δραστηριότητας στο περιβάλλον

4 Η οικοδομική δραστηριότητα είναι υπεύθυνη ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ για την κατανάλωση του 16% των παγκόσμιων υδάτινων αποθεμάτων του 30 40% της παγκόσμιας ενέργειας για την παράγωγή του 40 50% των απορριμμάτων που καταλήγουν στις χωματερές Η αυξημένη κατανάλωση πρώτων υλών και ενέργειας από τον κατασκευαστικό κλάδο τον καθιστά υπεύθυνο ενώ αποσπά περισσότερο από το 50% των πρώτων υλών που εξάγονται για την έκλυση του 20 30% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου

5 Στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα κτίρια καταναλώνουν περίπου τη μισή ποσότητα πρωτογενούς ενέργειας για την κατασκευή, χρήση και κατεδάφιση τους, με τα ποσοστά βέβαια να διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Ακόμη και στην περίπτωση κατασκευής κτιρίων με μικρές ενεργειακές απαιτήσεις και επομένως μικρή εξάρτηση από συμβατικά καύσιμα, η κατανάλωση κυρίως μέσω των οικοδομικών υλικών και της διαδικασίας οικοδόμησης τους, απαιτεί σημαντικά ποσά μη ανανεώσιμης ενέργειας και κατά συνέπεια παραγόμενες εκπομπές ρύπων

Ευρωπαϊκών στόχων για την ενέργεια, την κλιματική αλλαγή, ιδιαίτερα για την

6 Στην Ελλάδα τα κτίρια κατανάλωσαν στο 2008 το 40% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων είναι κρίσιμος παράγοντας για την επίτευξη των Ευρωπαϊκών στόχων για την ενέργεια, την κλιματική αλλαγή, ιδιαίτερα για την εξοικονόμηση ενέργειας κατά 20% και την μείωση κατά 20% των αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020

7 Ως προς τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του κατασκευαστικού τομέα μπορούν να συνυπολογιστούν η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων τα στερεά και υγρά λύματα που προκύπτουν καθώς και τα αέρια που εκπέμπονται κατά την κατασκευαστική διαδικασία Αυτές οι αρνητικές επιπτώσεις μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εκμετάλλευση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων με απώλεια βιολογικής ποικιλομορφίας, απώλεια γεωργικών περιοχών, αποψίλωση, υπερθέρμανση του πλανήτη και ρύπανση του νερού, του αέρα και της γης

8 Για τη χρήση ενέργειας σε κατασκευαστικά έργα υπάρχουν εκτενείς μελέτες και ερευνητικές προσπάθειες που έχουν τεθεί σε εφαρμογή σε αντίθεση με την αδικαιολόγητα περιορισμένη έρευνα για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από υποδομές, όπως είναι οι δρόμοι και οι γέφυρες, ειδικά δομικά υλικά και διεργασίες, και για τις επιπτώσεις από τις εκτός χρήσης φάσεις (π.χ., κατασκευή, συντήρηση, κατεδάφιση)

Εκτός από τις τεράστιες ποσότητες των υλικών και της ενέργειας που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία, το δομημένο περιβάλλον ευθύνεται για την τεράστια μόλυνση και τα

10 Εκτός από τις τεράστιες ποσότητες των υλικών και της ενέργειας που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία, το δομημένο περιβάλλον ευθύνεται για την τεράστια μόλυνση και τα παραγόμενα ποσά αποβλήτων σε εκατομμύρια τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο Σε αντίθεση με ορισμένες άλλες οικονομικές δραστηριότητες με μεγάλο οικονομικό αντικείμενο που έχουν λιγότερες εγκαταστάσεις και καλύπτουν λιγότερες θέσεις γεωγραφικά (π.χ., υπάρχουν περίπου 180 διυλιστήρια πετρελαίου στις Η.Π.Α.), οι εγκαταστάσεις παραγωγής και επεξεργασίας δομικών υλικών είναι διεσπαρμένες. Για παράδειγμα, τα 1,35 δισ τόνοι θραυστά αδρανή παρήχθησαν σε λατομεία των Η.Π.Α., και το 1 δισ τόνοι άμμου και χαλικιού χρησιμοποιήθηκε σε 5300 έργα το 1998

11 Υπάρχουν κάπου 210 τσιμεντοβιομηχανίες στις Η.Π.Α. αλλά 7500 σε ολόκληρη την Κίνα (1994) Στις Η.Π.Α. το σκυρόδεμα παράγεται σε 4000 με 5000 εγκαταστάσεις έτοιμου σκυροδέματος Το 2001, 1,6 εκατομμύρια ιδιόκτητες κατοικίες ξεκίνησαν να κατασκευάζονται στις Η.Π.Α., σε σχεδόν ισάριθμες διαφορετικές τοποθεσίες

Η χρήση κοινών δομικών υλικών έχει συσχετιστεί με κινδύνους για την υγεία, αν και το μεγαλύτερο μέρος της βιβλιογραφίας αναφέρεται σε ζητήματα ποιότητας

Για παράδειγμα, καλύτερο περιβάλλον σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να επιφέρει ετήσια εξοικονόμηση σε θέματα υγείας, που υπολογίζονται σε $6-$14

12 Η χρήση κοινών δομικών υλικών έχει συσχετιστεί με κινδύνους για την υγεία, αν και το μεγαλύτερο μέρος της βιβλιογραφίας αναφέρεται σε ζητήματα ποιότητας εσωτερικού αέρα. Για παράδειγμα, καλύτερο περιβάλλον σε εσωτερικούς χώρους μπορεί να επιφέρει ετήσια εξοικονόμηση σε θέματα υγείας, που υπολογίζονται σε $6-$14 δισεκατομμύρια από μειώσεις στις αναπνευστικές νόσους $1-$4 δισεκατομμύρια από μειώσεις στις αλλεργίες και το άσθμα $10-$30 δισεκατομμύρια από μειώσεις στα συμπτώματα του συνδρόμου του αρρώστου κτιρίου $20-$160 δισεκατομμύρια από αυξημένη παραγωγικότητα των εργαζομένων που δεν σχετίζονται με την υγεία

Οι ροές των υλικών, δηλώνουν το μέγεθος των ανανεώσιμων και μη ανανεώσιμων υλικών που παράγονται και καταναλώνονται, την ενέργεια που απαιτείται για την εξόρυξη, μεταφορά, και προετοιμασία τους για

13 Οι ροές των υλικών, δηλώνουν το μέγεθος των ανανεώσιμων και μη ανανεώσιμων υλικών που παράγονται και καταναλώνονται, την ενέργεια που απαιτείται για την εξόρυξη, μεταφορά, και προετοιμασία τους για περαιτέρω χρήση, τις αντίστοιχες εκπομπές αερίων και τα απόβλητα, και τη δυναμική εξάντλησης των βιώσιμων αποθεμάτων. Ωστόσο οι ροές υλικών, ερμηνεύουν περιορισμένα τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων και η επίτευξη των περιβαλλοντικά βιώσιμων λύσεων απαιτεί τη θέσπιση

14 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ αρούσα φάση, η πλειονότητα των ών υποδομών καθώς επίσης και η αγορά διέπεται από τη χρήση των ών δομικών υλικών, ανεξάρτητα από πιπτώσεις που αυτά έχουν στο περιβάλλον Ειδικότερα για την ελληνική επικράτεια, τονίζεται η σπουδαιότητα διαχείρισης των αποβλήτων από δομικά υλικά καθώς, σύμφωνα με το Νόμο 4042/2012, κάθε Δημοτική ή/και Περιφερειακή Αρχή που θα διαθέτει σε ΧΥΤΑ αδρανή (οικοδομικά) απόβλητα, χωρίς προηγουμένη οποιασδήποτε μορφής επεξεργασία, θα επιβαρύνεται με πρόσθετο τέλος ταφής 35 Αντίστοιχο πρόστιμο ισχύει για Βιοαποδομήσιμα Αστικά Απόβλ (ΒΑΑ) τα οποία αποτελούν την π ρυπογόνα συνιστώσα των Αστι Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) Τα αδρανή οικοδομικά απόβλητα βάσει του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων (ΕΚΑ) ορίζονται ως Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ), εντάσσονται σε καθεστώς επιβεβλημένης επεξεργασίας πριν την υγειονομική ταφή κατ αναλογία με τα ΒΑΑ, καταδεικνύει την αναγκαιότητα περιορισμού της ρύπανσης που οφείλεται στα ΑΕΚΚ Η εν λόγω περιβαλλοντική ρύπανση δεν σχετίζεται μόνο με τα ΑΕΚΚ αυτά καθ αυτά αλλά, περιλαμβάνει και τη ρύπανση που οφείλεται στην παραγωγή των συμβατικών δομικών υλικών.

15 ΤΥΠΙΚΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΕΚΚ

επισκευές, περιφράξεις και περιστοιχίσεις

16 ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΑΕΚΚ Οικοδομικές εργασίες: ανεγέρσεις, κατεδαφίσεις, ανακαινίσεις, επισκευές, περιφράξεις και περιστοιχίσεις μεμονωμένων οικιών κτιρίων και κτιριακών συγκροτημάτων. Τεχνικά έργα υποδομών: κατεδαφίσεις, κατασκευές ή και επιδιορθώσεις δρόμων, γεφυρών, σηράγγων, αποχετευτικών δικτύων, πεζοδρομίων, αναπλάσεις χώρων, κ.α. Μονάδες επεξεργασίας μαρμάρου Μονάδες παραγωγής ετοίμου σκυροδέματος και προϊόντων αυτού Φυσικές / τεχνολογικές καταστροφές: σεισμοί, πλημμύρες, κατολισθήσεις, δυσμενείς κλιματολογικές συνθήκες και λοιπές καταστροφές οικοδομών

17 ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

18 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Σχετικά έγγραφα

Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο

Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο Κ. Αμπελιώτης, Λέκτορας Τμ. Οικιακής Οικονομίας και Οικολογίας Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Οι επιβαρύνσεις συνοπτικά Κατανάλωση φυσικών πόρων Ρύπανση Στην