ΑΣΦΑΛΙΣΗ & ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ. Τα µυστικά για 1,5 εκατ. ασφαλισµένες σε όλα τα Ταµεία #195. Ποιες µπορούν να βγουν στη σύνταξη από τα 50 έως τα 60

EΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ 29.12.2014 #195 ΠΛΗΡΗΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Τα µυστικά για 1,5 εκατ. ασφαλισµένες σε όλα τα Ταµεία Πίνακες και παραδείγµατα για τα όρια ηλικίας, που είναι έως και 17 έτη χαµηλότερα από αυτά των ανδρών. Τι ισχύει για µητέρες, βαρέα Ποιες µπορούν να βγουν στη σύνταξη από τα 50 έως τα 60 ΣΕΛ. 2 5 ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΑΣ ΣΕΛ. 6 8

18 2 ευτέρα 29 εκεµβρίου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ 1,5 ΕΚΑΤ. ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΕΣ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ Ποιες γυναίκες μπορούν να βγουν Του Γιάννη Ευαγγελίδη jevagelidis@e-typos.com Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ Φ αινόµενα υπολειτουργίας παρατηρούνται το τελευταίο διάστηµα στα ασφαλιστικά ταµεία, όπως άλλωστε και σε άλλες δηµόσιες υπηρεσίες. Λίγο οι ηµέρες των εορτών και περισσότερο το κλίµα των εκλογών έχουν οδηγήσει στο να ατονήσει η λειτουργία του κρατικού µηχανισµού και αυτό έχει επιπτώσεις στην εξυπηρέτηση του κοινού και στη διεκπεραίωση των υποθέσεων. Είναι χαρακτηριστικό το αλαλούµ που επικρατεί στον ΟΑΕΕ, όπου ουδείς είναι σε θέση να ενηµερώσει σχετικά µε το µπόνους παραµονής στην παλαιά ρύθµιση που αφορά τους συνεπείς οφειλέτες, οι οποίοι σήµερα πληρώνουν περισσότερα αντί να πληρώνουν λιγότερα. Αντίθετα, στο κέντρο είσπραξης οφειλών, για παράδειγµα, τα µπόνους εφαρµόζονται. Θα πρέπει εδώ να σηµειώσουµε ότι τα κίνητρα παραµονής στην παλαιά ρύθµιση χρεών προς τα ασφαλιστικά ταµεία είναι ιδιαίτερα δελεαστικά και καθιστούν ουσιαστικά τις 48 δόσεις της παλαιάς πιο συµφέρουσες από τις 100 της καινούργιας, από τη στιγµή µάλιστα που το ίδιο το υπουργείο Εργασίας δεν αποκλείει αυτή τη στιγµή το ενδεχόµενο οι 100 δόσεις να µην περάσουν από την τρόικα. υστυχώς, τα προβλήµατα των ασφαλιστικών ταµείων δεν εξαντλούνται στη δεινή οικονοµική τους κατάσταση, καθώς δείχνουν ότι δεν µπορούν να ανταποκριθούν στον αυξηµένο φόρτο εργασίας που προκύπτει από τη συσσώρευση µεγάλου αριθµού αιτήσεων, οι οποίες δεν εξυπηρετούνται µε ρυθ- µούς ανεκτούς για τους ασφαλισµένους που αναγκάζονται να περιµένουν έως και δύο χρόνια για να βγει η σύνταξή τους. Ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό, είναι αυτονόητο ότι βασικό µέληµα των διοικήσεων και του προσωπικού των Ταµείων θα πρέπει να είναι η εφαρµογή των νόµων, η απονοµή των συντάξεων και η ταχύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων των ασφαλισµένων. ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com Eξοδο στη σύνταξη µε ευνοϊκές προϋποθέσεις προβλέπει η ασφαλιστική νοµοθεσία για τις γυναίκες και µε όρια ηλικίας που για τα περισσότερα Ταµεία είναι ως και 17 έτη χαµηλότερα από τα αντίστοιχα των ανδρών. Κερδισµένες είναι οι µητέρες που συµπληρώνουν τον απαιτούµενο χρόνο ασφάλισης ως το 2012 µε ανήλικο παιδί. Ενώ για σύνταξη χωρίς ανήλικο, τα όρια ηλικίας καθορίζονται είτε µε βάση την ηµεροµηνία που ασφαλίστη- καν για πρώτη φορά είτε µε βάση τις συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις που ισχύουν σε κάθε φορέα είτε µε βάση την ηµεροµηνία που συ- µπληρώνουν το 55ο ή το 60ό έτος της ηλικίας τους. Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» αποκαλύπτει σήµερα σε έναν ειδικό οδηγό µε πίνακες και παραδείγµατα όλα τα µυστικά της νοµοθεσίας που πρέπει να γνωρίζουν πάνω από 1,5 εκατοµµύριο ασφαλισµένες όλων των Ταµείων σχετικά µε το πώς και το πότε µπορούν να συνταξιοδοτηθούν και, κυρίως, τι πρέπει να προσέξουν ώστε να αποφύγουν τις κρυφές παγίδες που αυξάνουν τα χαµηλά όρια ηλικίας ως και 12 χρόνια! 1 Σύνταξη µε 15ετία από τον ΟΑΕΕ 1 Εναρξη ασφάλισης µέχρι 31/12/1992. Οι ασφαλισµένες που µέχρι 31/12/2012 συµπλήρωσαν 15 έτη ασφάλισης και το 65ο έτος της ηλικίας µπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε. Με 15 έτη ασφάλισης ή το 65ο έτος της ηλικίας από 1ης/1/2013 και µετά συνταξιοδοτούνται στο 67ο έτος της ηλικίας τους. 2 Εναρξη ασφάλισης από 1ης/1/1993. Οι ασφαλισµένες που µέχρι 31/12/2012 συµπλήρωσαν 15 έτη ασφάλισης και το 60ό ή το 65ο έτος της ηλικίας, µπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε µε µειωµένη ή πλήρη σύνταξη. Με 15 έτη και συµπληρωµένο το 60ό ή το 65ο έτος της ηλικίας από 1ης/1/2013 και µετά συνταξιοδοτούνται στα 62 µε µειωµένη σύνταξη και στα 67 για πλήρη. 1 Tι ισχύει στο ΕΤΑΑ Σύνταξη µε 35ετία. Οι γυναίκες που συµπλήρωσαν ή συµπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης µέχρι 31/12/2012 (και µε αναγνώριση πλασµατικού χρόνου) συνταξιοδοτούνται µε τη συµπλήρωση 35 ή 36 ή 37 ετών ασφάλισης κατά περίπτωση, στα 58 ή στα 59. Αν η 35ετία συµπληρώνεται από το 2013, συνταξιοδοτούνται µε 40 έτη ασφάλισης στα 62. Σύνταξη µε 21,5-25 έτη στα 60-62. Οι ασφαλισµένες που συµπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης στο ΤΣΜΕ Ε ή στον Τοµέα Ασφάλισης Νοµικών ή 21½ Σύνταξη µε 37ετία: Οσες είχαν συµπληρώσει 37 έτη πραγµατικής ασφάλισης µέχρι το 2010, σε φορείς αυτοαπασχολουµένων, συνταξιοδοτούνται χωρίς όριο ηλικίας. Σύνταξη µε 35-37 έτη στα 60: Οι ασφαλισµένες που συµπλήρωσαν ή συµπληρώνουν 35 έτη µέχρι 31/12/2012 διατηρούν το δικαίωµα να συνταξιοδοτηθούν στο 60ό έτος µε τη συµπλήρωση 35 ή 36 ή 37 ετών ασφάλισης και µετά το 2013. Αν όµως τα 35 έτη συµπληρώνονται µετά το 2013 βγαίνουν στα 62 µε 40 έτη ασφάλισης. Συνταξιοδότηση γυναικών από ΤΣΑ: Με 25 έτη ασφάλισης µέχρι 31/12/2010, συνταξιοδοτούνται µόλις κλείσουν το 60ό έτος. Με 25 έτη και το 60ό έτος συµπληρωµένο το 2011 και το 2012 παίρνουν σύνταξη στα 61 και τα 62. Με 25ετία από το 2011 και συµπληρωµένο το 60ό έτος µετά το 2013, συνταξιοδοτούνται στα 67. έτη ασφάλισης στο ΤΣΑΥ, µέχρι 31/12/2010, βγαίνουν στη σύνταξη όποτε συµπληρώσουν το 60ό έτος της ηλικίας τους. Οσες έκλεισαν το 60ό έτος το 2011 ή το 2012 και έχουν 25 έτη ασφάλισης στο ΤΣΜΕ Ε και τον Τοµέα Ασφάλισης Νοµικών και 22 έτη ασφάλισης στο ΤΣΑΥ βγαίνουν µε σύνταξη στα 61 ή στα 62. Ενώ αν το 60ό έτος συµπληρώνεται µετά το 2013, τότε θα πάρουν σύνταξη όταν γίνουν 67. Σύνταξη µε 15ετία. Εξοδος στα 67 ή 62 µειωµένη για τις µετά το 1993 ασφαλισµένες. Ποιοι χρόνοι αναγνωρίζονται για τις γυναίκες από τον ΟΑΕΕ 1. Ο πλασµατικός χρόνος παιδιών (από το 2011). 3. Ο χρόνος σπουδών (από το 2011). 4. Ο χρόνος κενών διαστηµάτων ασφάλισης (από το 2011). 6. Ο χρόνος αποδεδειγµένης άσκησης επαγγέλµατος πριν από την εγγραφή στα µητρώα των πρώην Ταµείων ΤΕΒΕ-ΤΑΕ-ΤΣΑ (από το 2011). Αν είχαν ασφαλιστεί και στο ΙΚΑ, αναγνωρίζονται χρόνοι ασθένειας, ανεργίας, γονικής άδειας. ΚΑΘΕ ΕΥΤΕΡΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ: Γιάννης Ευαγγελίδης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κώστας Κατίκος ΥΠΟ ΟΧΗ ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Mίνα Γιαννάκη sales@e-typos.com, Τηλ.: 210 8113000

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 29 εκεµβρίου 2014 3 19 ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΓΙΑ ΕΞΟΔΟ ΕΩΣ ΚΑΙ 17 ΕΤΗ ΝΩΡΙΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ στη σύνταξη από τα 50 έως τα 60 ΤΑ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΤΟ ΙΚΑ Ασφαλισµένες µέχρι 31/12/1992 1 Μητέρες µε 5.500 ηµέρες ασφάλισης: Κλειδώνουν την έξοδο από τα 50 ως τα 60 (για µειωµένη ή πλήρη σύνταξη) εφόσον συµπληρώνουν 5.500 ηµέρες ασφάλισης µέχρι τις 31/12/2012 µε ανήλικο παιδί. Οσες συµπληρώνουν τις 5.500 ηµέρες µε ανήλικο παιδί ως το 2010, βγαίνουν µε πλήρη σύνταξη στα 55 και µειωµένη στα 50. Με 5.500 ηµέρες και ανήλικο το 2011, συνταξιοδοτούνται στο 57ο έτος και στο 52ο έτος αντίστοιχα, ενώ µε 5.500 ηµέρες και ανήλικο το 2012 βγαίνουν στα 60 και στα 55. Αν οι 5.500 ηµέρες συµπληρωθούν µετά το 2013 τότε στην ουσία η έξοδος µε ανήλικο καταργείται και οι ασφαλισµένες µπορούν να αποχωρήσουν στα 67 ή στα 62. Παράθυρο ευκαιρίας: Οσες είχαν ενήλικο παιδί και 5.500 ηµέρες ως το 2010 µπορούν να ανατρέξουν µια 10ετία πριν την ενηλικίωση του παιδιού τους και να προσθέσουν 200 ηµέρες από διάστηµα επιδοτούµενης ανεργίας ή 200 από διάστηµα επιδοτούµενης ασθένειας ώστε µε το χρόνο αυτό να συµπληρώνουν τις 5.500 ηµέρες ενόσω το παιδί τους ήταν ακόµη ανήλικο. 2 Γυναίκες µε 4.500 ηµέρες ασφάλισης: Παίρνουν µειωµένη σύνταξη µε το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείνουν το 55ο έτος και πλήρη µε το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείνουν το 60ό έτος. Προσοχή (1): Οσες είχαν συµπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους µέχρι τις 31/12/2010 και είχαν τις προϋποθέσεις για µειωµένη σύνταξη, δηλαδή 4.500 ηµέρες µε 100 ηµέρες ασφάλισης ανά έτος την τελευταία 5ετία, κατοχύρωσαν πλήρη σύνταξη στα 60. Από το 2011 οι προϋποθέσεις για µειωµένη και για πλήρη σύνταξη δεν συνδέονται. Παράδειγµα για µειωµένη σύνταξη: Ασφαλισµένη που συµπλήρωσε το 55ο έτος το 2011 ή το 2012 µπορεί να βγει µε µειωµένη σύνταξη από τα 56 και µετά εφόσον κατά την ηµερο- µηνία που υποβάλλει την αίτηση έχει 4.500 ηµέρες ασφάλισης και 100 ανά έτος την προηγούµενη πενταετία. Παράδειγµα για πλήρη: Οσες συµπλήρωσαν το 60ό έτος το 2011 και το 2012 αποχωρούν στα 61 και 62. Προσοχή (2): Αν το 55ο έτος συµπληρώνεται µετά το 2013, η έξοδος µε µειωµένη σύνταξη έρχεται στο 62ο έτος (µε 4.500 ηµέρες και 100 ανά έτος στην πενταετία που προηγείται της αίτησης). Οταν το 60ό έτος συµπληρώνεται µετά το 2013 η έξοδος µε πλήρη σύνταξη έρχεται στο 67ο έτος. Η ασφαλισµένη όµως µπορεί να βγει και στα 62 µε µειωµένη αν έχει τις προϋποθέσεις (4.500 ηµέρες και 100 ανά έτος την τελευταία πενταετία). Παγίδα: Αν δεν υπάρχουν όµως οι 100 µέρες για τη µειωµένη, τότε µια ασφαλισµένη που έκλεισε τα 55 της το 2013 παγιδεύεται σε αύξηση του ορίου ηλικίας ως και 12 έτη καθώς αν δεν συµπληρώσει τις προϋποθέσεις για µειωµένη στα 62, θα πάει για πλήρη σύνταξη στα 67. 3 Γυναίκες στα βαρέα: Κατώτατη σύνταξη µε το όριο ηλικίας που ισχύει όταν συµπληρώνουν τις 4.500 ηµέρες εκ των οποίων οι 3.600 ηµέρες στα βαρέα επαγγέλµατα και από αυτά οι 1.000 ηµέρες µέσα στα τελευταία 13 χρόνια. Παράδειγµα: Ασφαλισµένη µε 4.500 ηµέρες ασφάλισης ως το 2012 εκ των οποίων οι 3.600 στα βαρέα, βγαίνει όταν γίνει 55, 56 ή 57 ετών (ανάλογα µε το έτος που συµπληρώνει τις 4.500 ηµέρες µε 3.600 βαρέα). Αν οι 3.600 στα βαρέα ή οι 4.500 συνολικά συµπληρώνονται µετά το 2013 συνταξιοδοτείται στα 62. Για να συµπληρωθούν οι µέρες ασφάλισης εκτός βαρέων, δηλαδή οι 900 ηµέρες πέραν των 3.600 στα βαρέα, αναγνωρίζεται χρόνος παιδιών (από το 2011) και ανεργία-ασθένεια. Οσες έχουν 7.500 στα βαρέα και συνολικά 10.500 ηµέρες βγαίνουν σε µικρότερη ηλικία, που καθορίζεται από το έτος που συµπληρώνουν τις 10.500 ηµέρες µε 7.500 στα βαρέα. Παράδειγµα: Ασφαλισµένη που συµπλήρωσε 7.500 στα βαρέα το 2014 και έχει συνολικά 10.500 ηµέρες ασφάλισης, βγαίνει µε µειωµένη σύνταξη σε ηλικία 59 ετών και 6 µήνες και µε πλήρη όταν κλείσει τα 61 έτη και 6 µήνες. Αν έχει µόνο τις 7.500 στα βαρέα και της λείπουν ένσηµα ως τις 10.500 ηµέρες µπορεί να προσθέσει χρόνο από αναγνώριση πλασµατικών ετών. 4 Σύνταξη µε 10.000 ηµέρες ασφάλισης: Οι ασφαλισµένες δικαιούνται σύνταξη µε τα όρια ηλικίας που ισχύουν όταν συµπληρώνουν τις 10.000 ηµέρες ασφάλισης. Αν οι 10.000 ηµέρες συ- µπληρώνονται από το 2011 και µετά θα πρέπει να έχουν επιπλέον από 400 έως και 2.000 ηµέρες ασφάλισης για να πάρουν σύνταξη. Για τη µειωµένη σύνταξη, απαιτούνται 100 ηµέρες ασφάλισης, κάθε έτος, την προηγούµενη πενταετία πριν από το έτος υποβολής της αίτησης για σύνταξη. Παράδειγµα: Ασφαλισµένη που συµπλήρωσε τις 10.000 ηµέρες ασφάλισης ως το 2010 µπορεί να συνταξιοδοτηθεί στα 55 (µειωµένη) και στα 57 µε πλήρη σύνταξη. Ασφαλισµένη που συµπληρώνει τις 10.000 ηµέρες το 2015 µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µόλις γίνει 62 ετών µε πλήρη σύνταξη και στα 61 για µειωµένη εφόσον έχει 12.000 ηµέρες ασφάλισης. Για τη µειωµένη, δε, θα πρέπει να έχει 100 ηµέρες κάθε έτος για την τελευταία πενταετία πριν από το έτος. 5 Σύνταξη µε 10.500 ηµέρες ασφάλισης: Οι γυναίκες κατοχυρώνουν σύνταξη µε το όριο ηλικίας που ισχύει όταν συ- µπληρώνουν τις 10.500 ηµέρες ασφάλισης. Αν οι 10.500 ηµέρες συµπληρώνονται µετά το 2011 χρειάζεται επιπλέον χρόνος ασφάλισης για τη συνταξιοδότηση. Παράδειγµα: Οσες συµπληρώνουν τις 10.500 ηµέρες το 2011, κατοχυρώνουν την έξοδο για σύνταξη στα 58 αλλά κατά τη συνταξιοδότηση θα πρέπει να έχουν άλλες 300 ηµέρες ασφάλισης δηλαδή 10.800 ηµέρες ασφάλισης. Οσες συµπληρώνουν 10.500 ηµέρες το 2012 κατοχυρώνουν σύνταξη στα 59, αλλά θα πρέπει να έχουν 11.100 ηµέρες ασφάλισης όταν υποβάλουν αίτηση. Εδώ βοηθούν τα πλασµατικά έτη, ώστε να συµπληρωθούν γρήγορα οι 10.500 ηµέρες αλλά και ο συνολικός χρόνος των 10.800 ή 11.100 ηµερών για σύνταξη. Αν οι 10.500 ηµέρες συµπληρωθούν από το 2013 και µετά, τότε οι ασφαλισµένες παίρνουν σύνταξη στα 62 και εφόσον στην ηλικία αυτή έχουν συνολικό χρόνο 12.000 ηµερών ασφάλισης. Ασφαλισµένες µετά το 1993 Οι γυναίκες (όπως και οι άνδρες) που πρωτοασφαλίστηκαν µετά το 1993 βγαίνουν στη σύνταξη µε ενιαία όρια ηλικίας που ισχύουν σε όλα τα Ταµεία και όχι µόνο στο ΙΚΑ. Ετσι: 1. Για σύνταξη γήρατος απαιτούνται τουλάχιστον 4.500 ηµέρες ασφάλισης και συµπληρωµένο το 67ο έτος για πλήρη σύνταξη ή το 62ο για µειωµένη. Στη µειωµένη θα πρέπει να υπάρχουν συνολικά 750 ηµέρες ασφάλισης στην τελευταία 5ετία. 2. Για πλήρη σύνταξη στα 62 απαιτούνται 12.000 ηµέρες ασφάλισης. 3. Για σύνταξη µε βαρέα ένσηµα το όριο ηλικίας είναι 62. 4. Η συνταξιοδότηση µητέρων µε ανήλικο παιδί ουσιαστικά έχει καταργηθεί. Για να βγει µια ασφαλισµένη µετά το 1993 στη σύνταξη στο 50ό ή το 55ο έτος, θα πρέπει µέχρι το 2012 να έχει ταυτόχρονα: α) 6.000 ηµέρες ασφάλισης, β) ανήλικο παιδί και γ) συµπληρωµένη την ηλικία των 55 ή των 50 ετών. Σύνταξη µε 10.500 ηµέρες ασφάλισης Απαιτούµενες ηµέρες ασφάλισης/ετος που συµπληρώνεται 10.500 Ηλικία Συνολικός χρόνος κατά τη συνταξιοδότηση Εως 2010 58 10.500 2011 58 10.800 2012 59 11.100 2013 62 12.000 Σύνταξη µε 4.500 ηµέρες ασφάλισης και 3.600 βαρέα (ασφαλισµένες µέχρι 1992) Ηµέρες ασφάλισης/ 4.500 εκ των οποίων 3.600 βαρέα Ετος που συµπληρώνονται οι 10.000 ηµέρες Οριο ηλικίας Εως 2010 55 2011 56 2012 57 2013-2014 62 Σύνταξη µε 10.000 ηµέρες ασφάλισης Ορια ηλικίας Σύνολο ηµερών ασφάλισης για συνταξιοδότηση Εως 2010 57 55 10.000 2011 58 56 10.400 2012 58,5 56,5 10.800 2013-14 60-60,5 2015-16 62 61-61,5 2017 Κατάργηση µειωµένης 12.000 - πλήρης σύνταξη µε 4.500 ηµέρες (ασφαλισµένες µέχρι 31/12/1992) η ηλικία των 55 ή 60 ετών Εως 2010 Χρόνος ασφάλισης 55 60 2011 4.500 56 61 2012 ηµέρες 57 62 2013-2014 62 67 Οι γυναίκες που έκλεισαν τα 55 ως το 2010 µε 4.500 ηµέρες ασφάλισης εκ των οποίων 100 ανά έτος την τελευταία πενταετία βγαίνουν και µε πλήρη σύνταξη στα 60 Σύνταξη µητέρων (ασφαλισµένες µέχρι 31/12/1992) Ηµέρες ασφάλισης/ 5.500 ηµέρες* Εως 2010 55 50 2011 52 57 2012 60 55 2013-2014 62 67 Ανήλικο παιδί όταν συµπληρώνεται ο απαιτούµενος χρόνος ασφάλισης. Ισχύει και για µητέρες µε ανήλικο σε ΕΚΟ-τράπεζες και Νοµικά Πρόσωπα ηµοσίου ικαίου.

20 4 ευτέρα 29 εκεµβρίου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΕΣ ΟΣΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΗΚΑΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ 1993 ΚΑΙ ΕΙΧΑΝ ΑΝΗΛΙΚΟ ΠΑΙΔΙ ΟΤΑ Τα όρια ηλικίας για μητέρες σε Δημό ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com Περισσότερο κερδισµένες ως προς τα όρια ηλικίας είναι οι µητέρες ασφαλισµένες στο ηµόσιο και στα Ταµεία ΕΚΟ-τραπεζών και Τύπου, καθώς µπορούν να αποχωρήσουν ακόµα και από τα 45 έως 60 έτη, αρκεί να ασφαλίστηκαν πριν από το 1993 και να είχαν ανήλικο παιδί όταν συµπλήρωσαν 15, 20 ή 25 έτη ασφάλισης µέχρι το 2012. Κερδισµένες είναι και οι ασφαλισµένες στο ηµόσιο, που αποχωρούν µε τις γενικές διατάξεις (χωρίς ανήλικο) από τα 55 τους µε µειωµένη σύνταξη. Αντίθετα, στα Ταµεία ΕΚΟ και τραπεζών, η ηλικία της ασφαλισµένης καθορίζει και το όριο ηλικίας. Εδώ υπάρχει παγίδα για όσες συµπληρώνουν τα 55 τους µετά το 2013, γιατί το όριο ηλικίας ανεβαίνει από 7 έως και 12 έτη για πλήρη ή µειωµένη σύνταξη. ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΞΟ ΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΗΜΟΣΙΟ, ΕΚΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ, ΧΩΡΙΣ ΑΝΗΛΙΚΟ ΠΑΙ Ι ΗΜΟΣΙΟ Οι γυναίκες, που διορίστηκαν µέχρι το 1982, και συµπλήρωσαν 25ετία στο διάστηµα 1998-2002 βγαίνουν στη σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας, εφόσον συµπληρώνουν από 32,5 έως 34,5 έτη υπηρεσίας. Οσες έχουν 25ετία από το 2003 και µετά αποχωρούν χωρίς όριο ηλικίας µόλις κλείσουν 35 έτη συνολικής υπηρεσίας. Με 25 Χρόνος ασφάλισης/ 25 έτη, έως το 2010 παίρνουν πλήρη σύνταξη µεταξύ 58,6 και 60 ετών και µειωµένη στα 55. Οσες προσλήφθηκαν µετά το 1983 και έχουν 25ετία έως το 2010, βγαίνουν στη σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας µε 37 έτη υπηρεσίας. ιαφορετικά, η σύνταξη έρχεται µε όριο ηλικίας το 58ο έτος και 35 έτη συνολικής υπηρεσίας. 1. ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΜΕΧΡΙ 1982 ΚΑΙ 25ΕΤΙΑ ΩΣ ΤΟ 2010 µε τουλάχιστον 25 έτη Οσες προσλήφθηκαν µετά το 1983 και συµπληρώνουν την 25ετία το 2011 και το 2012 «κλειδώνουν» µειωµένη σύνταξη στα 56 ή 58 και πλήρη στα 61 ή 63. Επίσης, µε την 25ετία το 2011 και το 2012 κατοχυρώνουν την έξοδο στα 58 και τα 59, εφόσον συµπληρωθούν 36 και 37 έτη συνολικής υπηρεσίας σε αυτές τις ηλικίες. Σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας 1998-2000 58 ½ -59 ½ 55 32,5-33,5 έτη 2001-2010 60 55 34-35 2. ΠΡΟΣΛΗΨΗ 1983-1992 ΚΑΙ 25ΕΤΙΑ ΕΩΣ 31/12/2010 Χρόνος ασφάλισης/eτος θεµελίωσης 25 (*) Με 25ετία ως το 2010 µε τουλάχιστον 25 έτη 1998-2000 58 ½ - 59 ½ 55 2001-2010 60 55 Σύνταξη στα 58 µε 35 έτη Σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας µε 37 έτη *Συνυπολογίζεται κάθε χρόνος ασφάλισης (πριν και µετά το 1983 για την 25ετία). Θεµελίωση σύνταξης µε 25 έτη 3. ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 1983 ΚΑΙ 25ΕΤΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟ 2011 Ορια ηλικίας µε 25ετία µε 25ετία µε 36-40 έτη 2011 61 56 58ο έτος /36 έτη 2012 63 58 59ο έτος /37 έτη 2013 67 62 62ο έτος /40 έτη Συνυπολογίζεται κάθε χρόνος ασφάλισης (πριν και µετά το 1983). ΕΚΟ-τράπεζες 1 Οι ασφαλισµένες πριν από το 1983 βγαίνουν µε σύνταξη χωρίς όριο ηλικίας µόλις συµπληρώσουν 35 έτη ασφάλισης. 2 Οι ασφαλισµένες από το 1983 µέχρι το 1992 βγαίνουν στα 58-59 ή 62 ανάλογα µε το έτος που συµπληρώνουν την 35ετία. Με 35ετία έως το 2010 βγαίνουν στη σύνταξη στα 58, µε 35ετία το 2011 παίρνουν σύνταξη στα 58 η ηλικία των 55 ή 60 ετών Εως 2010* 1. ΠΛΗΡΗΣ Ή ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕ 25ΕΤΙΑ (ασφαλισµένες µέχρι 1992) Χρόνος ασφάλισης µε 36 έτη ασφάλισης, ενώ όσοι συµπληρώνουν 35ετία το 2012 βγαίνουν στη σύνταξη στα 59 µε 37 έτη ασφάλισης. Αν όµως η 35ετία συµπληρωθεί το 2013, τότε συνταξιοδοτούνται στα 62 και εφόσον θα έχουν συνολικά 40 έτη ασφάλισης. 3 Οι γυναίκες που ασφαλίστηκαν µέχρι το 1992 και έκλεισαν το 55ο έτος έως το 2010 µε 25 έτη ασφάλισης βγαίνουν οποτεδήποτε µε µειωµένη σύνταξη, ενώ κατοχυρώνουν πλήρη σύνταξη µόλις κλείσουν το 60ό έτος. Οσες έκλεισαν τα 55 το 2011 ή το 2012 βγαίνουν µόνο µε µειωµένη στα 56 ή στα 57 µε 25 έτη ασφάλισης. Για πλήρη θα πρέπει να έχουν πρώτα συµπληρώσει το 60ό έτος, καθώς έτσι «κλειδώνουν» και το αντίστοιχο όριο ηλικίας. Για παράδειγµα, µε το 60ό έτος το 2012 σύνταξη στα 62 και µε το 60ό έτος το 2013 σύνταξη στα 67. 55 60 2011 56 61 25 2012 57 62 2013-2014 62 67 Οι γυναίκες που έκλεισαν τα 55 ως το 2010 µε 25 έτη ασφάλισης βγαίνουν και µε πλήρη σύνταξη στα 60 2. ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΕ 35ΕΤΙΑ: ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΕΣ ΜΕΧΡΙ 31/12/1992 Χρόνος ασφάλισης/ 35 έτη Ηλικία Συνολικός χρόνος κατά τη συνταξιοδότηση Εως 2010 58 35 2011 58 36 2012 59 37 2013-2014 62 40

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 29 εκεµβρίου 2014 5 29 Ν ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΑΝ 15, 20 Ή 25 ΕΤΗ Σ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 2012 σιο, ΔΕΚΟ, τράπεζες, Ειδικά Ταμεία Οι προϋποθέσεις εξόδου των µητέρων µε ανήλικο τέκνο Ταµεία ΕΚΟ-τραπεζών 1 Οι ασφαλισµένες πριν από το 1983 στα Τα- µεία Εθνικής Τράπεζας, ΑΤΕ και ΟΤΕ, που συ- µπλήρωσαν 22½ έτη ασφάλισης έως το 2012, µε ανήλικο παιδί, βγαίνουν στη σύνταξη µόλις κλείσουν το 50ό έτος της ηλικίας τους. Από το 2013 ο χρόνος ασφάλισης αυξάνεται σταδιακά κατά 6 µήνες µέχρι το 2017 που γίνονται 25, ενώ το όριο ηλικίας για σύνταξη από 50 πάει στα 52. 2 Οι ασφαλισµένες πριν από το 1983 στα Ταµεία της Τραπέζης της Ελλάδος, της ΕΗ, της πρώην Ιονικής, της Alpha Bank και της πρώην ΕΤΒΑ βγαίνουν µε πλήρη σύνταξη στα 50, εφόσον έως το 2012 συµπληρώνουν 20 έως 25 έτη ασφάλισης µε ανήλικο παιδί. Από την 1η/1/2013 και µετά η ηλικία εξόδου πήγε από τα 50 στα 52. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ (Ταµεία Τύπου) Οι µητέρες ασφαλισµένες στο ΤΣΠΕΑΘ (Ταµείο δηµοσιογράφων) πριν από το 1993 µπορούν να βγουν στη σύνταξη ακόµη και από τα 45, εφόσον συµπλήρωσαν 15 έτη ασφάλισης και είχαν ανήλικο παιδί έως το 1997. Από το 1998 έως το 2007 το όριο ηλικίας αυξάνεται κατά ένα εξάµηνο κάθε χρόνο, αλλά διατηρείται η προϋπόθεση εξόδου µε ανήλικο παιδί στη 15ετία. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ: Ασφαλισµένη ηµόσιο Οι γυναίκες που προσλήφθηκαν στο ηµόσιο από το 1983 µέχρι το 1992 βγαίνουν µε πλήρη σύνταξη στα 50 εφόσον συµπληρώνουν 25 έτη υπηρεσίας έως το 2010 µε ανήλικο παιδί. Η 25ετία συµπληρώνεται και µε πλασµατικό χρόνο λόγω τέκνων, γονικής άδειας, εκπαιδευτικής άδειας, προϋπηρεσίας ιδιωτικού τοµέα. Με 25ετία το 2011 ή το 2012 και ανήλικο παιδί παίρνουν σύνταξη στα 52 και 55 αντίστοιχα. Οι ασφαλισµένες πριν από το 1983 στο ηµόσιο που είχαν ανήλικο παιδί στη 15ετία αποχωρούν µόλις µε ανήλικο και 15ετία το 1998 θα βγει στα 45 έτη και 6 µήνες, µε ανήλικο και 15ετία το 1999 βγαίνει στα 46, ενώ µε ανήλικο παιδί και 15ετία το 2003 θα πάρει σύνταξη στα 48 κ.ο.κ. Η προσαρµογή αυτή κλείνει το 2007, οπότε το όριο ηλικίας πάει στο 50ό έτος για όσες είχαν συµπληρώσει 15ετία µε ανήλικο παιδί από το 2007 έως το 2010. Οι µητέρες ασφαλισµένες πριν από το 1993 στο ΤΑΤΤΑ (Ταµείο τεχνικών Τύπου) βγαίνουν στη συµπληρώσουν συνολική υπηρεσία 24,5 έτη χωρίς όριο ηλικίας, αρκεί τα 17,5 έτη να τα είχαν συµπληρώσει έως το 2010. Εναλλακτικά, µπορούν να αποχωρήσουν και µε λιγότερα από 24,5 έτη στα 50 µε ανήλικο στη 15ετία. Οσες συµπληρώνουν τα 17,5 έτη ασφάλισης από το 2011 και µετά µε ανήλικο παιδί βγαίνουν στη σύνταξη µε 27,5 έτη χωρίς όριο ηλικίας ή µε όρια ηλικίας 52 και 55 ετών. Αν τα 17,5 έτη συ- µπληρωθούν µετά το 2013 µε ανήλικο παιδί, ισχύει η έξοδος χωρίς όριο ηλικίας µόλις συµπληρωθούν 27,5 έτη συνολικής υπηρεσίας. 3 Οι ασφαλισµένες από 1η/1/1983 µέχρι 31/12/1992 που συµπλήρωσαν 25 έτη έως το 2010 µε ανήλικο παιδί βγαίνουν µε πλήρη σύνταξη στα 50. Αν συµπληρώνουν την 25ετία µε ανήλικο το 2011, παίρνουν πλήρη στα 52 και µειωµένη στα 50 και µε 25ετία + ανήλικο τέκνο το 2012, βγαίνουν στα 55 και 53 αντίστοιχα. ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι ασφαλισµένες µέχρι το 1992 που έχουν λιγότερα από 25 έτη ασφάλισης έως το 2012 µε ανήλικο παιδί ή δεν έχουν ανήλικο στα 25 έτη µπορούν να επιλέξουν την έξοδο και µε τις προϋποθέσεις που ισχύουν στο ΙΚΑ, δηλαδή µε 18,3 έτη ασφάλισης έως το 2012 και ανήλικο παιδί. Σε αυτή την περίπτωση βγαίνουν µε τα όρια ηλικίας που ισχύουν για τις µητέρες ανηλίκων στο ΙΚΑ και επιβαρύνονται κατά 2 έως και 5 έτη. σύνταξη µε τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τις µητέρες στο ΙΚΑ, δηλαδή µε ανήλικο παιδί όταν συµπληρώνουν τις 5.500 ηµέρες (18,3 έτη) ασφάλισης. Ετσι, µια ασφαλισµένη που συ- µπλήρωσε τα 18,3 έτη στο ΤΑΤ- ΤΑ έως το 2010 και είχε ανήλικο παιδί φεύγει µε πλήρη σύνταξη όταν γίνει 55 ετών ή στα 50 µε µειωµένη. Αν συµπληρώνει τις προϋποθέσεις το 2011, βγαίνει στα 57 και τα 52 αντίστοιχα και αν τις συµπληρώνει το 2012 βγαίνει στα 60 και τα 55. Ταµείο Νοµικών Οι µητέρες ανήλικων τέκνων µπορούν να φύγουν µε σύνταξη από τα 50 έως τα 58, εφόσον συµπληρώνουν (και µε αναδρο- µική εξαγορά πλασµατικών ετών) 21½ έως 22½ έτη ασφάλισης µέχρι το 2012 και έχουν ανήλικο παιδί. Οσες είχαν συµπληρώσει 21½ µέχρι το 2010 διατηρούν το δικαίωµα να συνταξιοδοτηθούν και µετά το 2013 στα 50. Οσες συµπληρώνουν 22 έτη το 2011 µε ανήλικο παιδί φεύγουν µε σύνταξη στα 55 και όσες συ- µπληρώνουν 22½ έτη το 2012 µε ανήλικο αποχωρούν στα 58. Αν συµπληρώνουν τα 22½ έτη από το 2013 και µετά το όριο ηλικίας είναι το 67ο έτος. ΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Σύνταξη µητέρων µε ανήλικο (ασφαλισµένες µεταξύ 1983-1992) Προϋποθέσεις Εως 2010 50-25 έτη µε ανήλικο 2011 53 50 παιδί 2012 55 52 Από 2013 67 62 ΕΘΝΙΚΗ-ΑΤΕ-ΟΤΕ: Σύνταξη γυναικών µε ανήλικο παιδί (ασφάλιση πριν από το 1983) Προϋποθέσεις 17 ½ έτη ασφάλισης (µε ανήλικο) 1998-2002 45-50 18-22 ½ έτη ασφάλισης (µε ανήλικο) 2003-2012 50 23 25 έτη ασφάλισης (µε ανήλικο) 2013-2017 52 ΤΡ. ΕΛΛΑ ΟΣ, ΕΗ, ΠΡΩΗΝ ΙΟΝΙΚΗ, ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΠΙΣΤΕΩΣ, ΠΡΩΗΝ ΕΤΒΑ: Σύνταξη γυναικών µε ανήλικο παιδί (ασφάλιση πριν από το 1983) Χρόνος ασφάλισης/προϋποθέσεις/έτη 20 έτη ασφάλισης (και ανήλικο παιδί) 1998-2002 45-50 20 ½ - 25 έτη (και ανήλικο παιδί) 2003-2012 50 25 έτη (και ανήλικο παιδί) 2013 52 ΕΤΑΠ-ΜΜΕ: Σύνταξη µητέρων µε ανήλικο παιδί (ΤΣΠΕΑΘ) Με 15 έτη ασφάλισης Οριο ηλικίας και ανήλικο παιδί Από 1998 έως 2007 45,5-50 - Από 2008 έως 2010 50-2011 52 50 2012 55 53 Από 2013 67 62 ΕΤΑΠ-ΜΜΕ: Σύνταξη µητέρων µε ανήλικο παιδί (ΤΑΤΤΑ) Με 5.500 ηµέρες ασφάλισης Οριο ηλικίας µε ανήλικο παιδί Εως 2010 55 50 2011 57 52 2012 60 55 Από 2013 67 62 ηµόσιο: Μητέρες µε ανήλικο παιδί (πρόσληψη 1983-1992) Με 25 έτη ασφάλισης και ανήλικο παιδί Ηλικία Μέχρι 2010 50 2011* 52 2012 55 2013 και µετά 67 * Από το 2011 σύνταξη µε ανήλικο και για πατέρες στο ηµόσιο Ταµείο Νοµικών: Σύνταξη µητέρων Προϋποθέσεις κατοχύρωσης ορίου ηλικίας Χρόνος ασφάλισης και ανήλικο παιδί Ετος που συµπληρώνεται (πλήρης σύνταξη) 21 ½ 2010 50 22 2011 55 22 ½ 2012 58 23 2013 και µετά 67

30 6 Eπιµέλεια: ΜΙΝΑ ΜΠΑΓΙΩΤΑ mbagiota@e-typos.com ΑΠΑΝΤAME στις ερωτήσεις σας ευτέρα 29 εκεµβρίου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Στείλτε τα ερωτήµατά σας: Ελεύθερος Τύπος, Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου, Ν. Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121 (Για το ένθετο «Ασφάλιση & Συντάξεις»), στο fax: 210-8113001 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: asfalisi@e-typos.com ΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ «ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ Γ. ΚΑΡΔΑΡΗ» ΔΙΝΕΙ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ «Ε.Τ.» Καθηγήτρια Είµαι καθηγήτρια στο ηµόσιο. Τώρα είµαι 64 χρόνων. Εχω 6,5 χρόνια ασφάλιση στο ΙΚΑ (ωροµίσθια και αναπληρώτρια) και 9 χρόνια στο ηµόσιο. Μπορώ να πάρω τώρα µειωµένη σύνταξη; Αν µπορώ, συµφέρει να κάνω τώρα την αίτηση ή στο τέλος της σχολικής χρονιάς (µετά από 4 µήνες); Απ. Παίρνετε µόνο πλήρη σύνταξη στα 67 έτη. Καθαρίστρια Με λένε Σούλα και είµαι από τους Σοφάδες. Γεννήθηκα στις 5/10/1955. Ασφαλισµένη από τον Οκτώβριο του 1996 έως εκέµβρη του 2006 ως έκτακτη καθαρίστρια σε Γυµνάσιο. Από το 2007 έγινα µόνιµη και εργάζο- µαι ακόµα. Τώρα που σας γράφω, Νοέµβρη του 2014, τα ένσηµά µου είναι 4.920 βαρέα και ανθυγιεινά. Πότε βγαίνω σε σύνταξη; Επίσης ως έκτακτη δύο µήνες τα καλοκαίρια από 1996-2006 δεν εργαζόµουν. Απ. Αν ασφαλίζεστε στο ΙΚΑ µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε άµεσα αφού συµπληρώσατε το 57ο έτος, αλλά θα πρέπει να είναι συµπληρω- µένα τα 4.500 ηµεροµίσθια στο 2012 µεταξύ των οποίων τα 3.600 βαρέα. Αν δεν συµπληρώνετε, µπορείτε να κάνετε εξαγορά κενών διαστηµάτων ασφάλισης. Στον ΟΑΕΕ από το 1982 Είµαι 60 ετών, ασφαλισµένος στο Ταµείο ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ) από τις 22-03-1982 µέχρι και σήµερα, χωρίς κανένα κενό ασφάλισης. Παρακαλώ ενηµερώστε µε πότε και πώς βγαίνω στη σύνταξη. Γιώργος Κ. (Αλιµος) Απ. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε στο 60ό έτος µε πλήρη σύνταξη, αν µε πλασµατικά έτη έως πέντε που επιτρέπει ο νόµος συµπληρώσετε τα 35 έτη στο 2012 και µαζί µε την εργασία το 2013 και 2014 συµπληρώσετε συνολικά τα 37. Μειωμένη στα 62 και πλήρης στα 67 Ηµ. γέννησης 04/12/1961, ένσηµα ΙΚΑ από 01/05/1982 έως 31/01/1992. Σύνολο: 1.819 ένσηµα, παλιό ΤΑΕ, σηµερινό ΟΑΕΕ. Εναρξη 15/04/1992 έως και σή- µερα 2 παιδιά - ηµ. γέννησης: α) 08/09/1995 φοιτήτρια β) 08/04/1999 µαθήτρια Στρατός 1 χρόνος Επιδοτούµενη ανεργία α) 21/10/1987 έως 20/03/1988 β) 08/02/1992 έως 14/04/1992 Σύνολο 181 ηµέρες. Θεμελίωση με 25ετία Εχω θεµελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωµα µε 25 έτη το 2011 µε ανήλικο τέκνο. Κλείνω το 52ο έτος στις 24/12/2015. Κινδυνεύω από αύξηση ορίων ηλικίας από 1/1/2015. Η σύνταξη αυτή λέγεται πρόωρη; Απ. εν κινδυνεύετε µε τα µέχρι σήµερα ισχύοντα. Με βάση τις συζητήσεις που έχουν γίνει για το ασφαλιστικό, η σύνταξη θεωρείται πρόωρη. 16 χρόνια στο Δημόσιο Είµαι καθηγητής στο η- µόσιο, 56 ετών, µε παιδιά ενήλικα πλέον. Συµπλήρωσα πρόσφατα 16 χρόνια στο ηµόσιο και πριν από αυτό έχω 12,5 χρόνια πραγµατικής εργασίας (χωρίς δηλ. αναγνώριση στρατού ή σπουδών) στο ΙΚΑ. Στο τέλος του 2011 είχα συµπληρώσει 25 χρόνια και 10 µήνες πραγµατικής εργασίας συνολικά. α) Πότε δικαιούµαι σύνταξη, πλήρη ή µειωµένη; β) Αν µπορώ να αναγνωρίσω χρόνια σπουδών ή στρατού, ώστε όταν δικαιούµαι (ερώτηµα α) να έχω Αναρρωτική άδεια λόγω χειρουργείου από 31/12/1986 έως 20/04/1987. Πότε θεµελιώνω δικαίωµα σύνταξης; Απ. Συνταξιοδοτήστε στο 62ο µε µειωµένη σύνταξη από το ΙΚΑ µε διαδοχική ασφάλιση (επιστροφή του φακέλου στο ΙΚΑ από τον ΟΑΕΕ ) ή 35 χρόνια εργασίας. γ) Αν πρέπει να βιαστώ (γιατί προβλέπεται να ισχύσουν σε περιπτώσεις όπως η δική µου οι αλλαγές στο ασφαλιστικό) ή µπορώ να περιµένω, έχοντας κατοχυρώσει το δικαίωµά µου, καθώς δεν θέλω να συνταξιοδοτηθώ άµεσα, αγαπώ πραγµατικά τη δουλειά µου και θέλω να την παρατείνω (χωρίς όµως η παράταση αυτή να σηµαίνει σύνταξη στα 67, γιατί όπως καταλαβαίνετε δεν µπορείς να πηγαίνεις στην τάξη µε το πι...). στο 67ο µε πλήρη από τον ΟΑΕΕ. Διαδοχική ασφάλιση Γεννήθηκα το 1957. Πρωτοασφαλίστηκα το 1978 στο ΙΚΑ (υπάλληλος πολυκαταστήµατος). Στη συνέχεια το ίδιο έτος (1978) ασφαλίστηκα στο ΤΑΤ - ΜΓΤ (ως φωτοσυνθέτρια) έως το 1992. Το 1993 ασφαλίστηκα στο ΤΕΒΕ. Από το 1995 έως το 2012 ασφαλίστηκα στο πρώην ΤΑΤΤΑ, σήµερα ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, το οποίο και θα µου απονείµει τη σύνταξη ως τελευταίος φορέας. Συνολικά έχω 8.820 ηµέρες ασφάλισης. (3.790 στο ΙΚΑ-ΤΑΤ, 225 στο ΤΕΒΕ, 4.805 στο ΤΑΤΤΑ). Για τον υπολογισµό της σύνταξής µου έχει εφαρµογή ο Ν.1405/83 άρθρο 10 προκειµένου να µου καταβληθεί όλο το ποσό της σύνταξης, σύµφωνα µε τη νοµοθεσία του τελευταίου φορέα; Τίνα άλβερη Απ. Με τα µέχρι σήµερα ισχύοντα ναι. Απ. Με συµπληρωµένη την 25ετία στο 2011 συνταξιοδοτείσθε µε πλήρη στο 61ο, µε µειωµένη στο 56ο (µείωση 30%). Αν εξαγοράσετε στρατό για να συµπληρωθεί 25ετία στο 2010 συνταξιοδοτείσθε στο 65ο µε πλήρη, στο 60ό µε µειωµένη (µείωση 22,55%). Με τη συµπλήρωση της 25ετίας στο 2010 δεν εξαγοράζετε άλλο χρόνο, για παράδειγµα σπουδές, και µπορείτε να µείνετε µέχρι να συµπληρώσετε 35 έτη ή 30 επειδή είστε εκπαιδευτικός και να συµπληρώσετε το 60ό έτος. 30% μείωση της σύνταξης Η σύζυγός µου είχε εικοσιπενταετία το 2010 και ανήλικο παιδί µε 5.500 ένσηµα. Πρόσφατα έγινε 50 χρόνων. Αν υποβάλει ηλεκτρονική αίτηση και εξακολουθεί να δουλεύει του χρόνου τέτοια µέρα, αν εκδοθεί η σύνταξή της, θα έχει ποινή 30 τοις εκατό ή -6,24 τοις 100; Απ. Η µείωση θα είναι 30% γιατί θα παγιωθεί σε αυτήν που ισχύει κατά την ηµέρα υποβολής της αίτησης. Εργασία στο εξωτερικό χωρίς ένσημα Ονοµάζοµαι Γιώργος ουζένης, γεννηθείς την 7η/8/62. Ιδιωτικός υπάλληλος. ούλεψα αρχικά το '81-'82 (9 µήνες) σε πρακτορείο ξένου Τύπου. Μετά έφυγα στο εξωτερικό για (ΗΠΑ) για σπουδές (δούλευα χωρίς ένσηµα). Στην Ελλάδα (µετά το στρατό) προσλήφθηκα στην Ο.Α. (Ολυ- µπιακή Αεροπορία). Στην Ο.Α. από: Μάιος 95 - εκέµβρης '98 (σε 4 8µηνες συµβάσεις). Επέστρεψα το 2006-07, µε άλλη µία 8µηνη σύµβαση. Σύνολο: 5 συµβάσεις των 8 µηνών στην Ο.Α. Από 10 Ιουνίου 2007 - σήµερα εργάζοµαι στη Νέα ηµοκρατία. Τι θα συµβεί µε εµένα στη σύνταξη; Ισχύει το µέχρι 62 ετών

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 29 εκεµβρίου 2014 7 31 ικηγορικό γραφείο «Μαργαρίτα Γ. Κάρδαρη» (Ικάρων 7-9, Π. Φάληρο Τ.Κ. 17563, τηλέφωνα: 210-9841260 και 6975731307) ΕΓΚΥΡΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ από τις 10/02/1998 ως σήµερα ΟΑΕΕ, έχω ένα γιο γεννηµένο το 1996. Πότε θα µπορώ να βγω στη σύνταξη κι αν µπορώ να κατοχυρώσω ότι ο γιος µου το 2010 ήταν ανήλικος. Απ. εν ισχύει στον ΟΑΕΕ η διάταξη για ανήλικο τέκνο για τις παλαιές ασφαλισµένες. Συνταξιοδοτείσθε στα 62 µε µειωµένη, στα 67 µε πλήρη και θα εφαρµοσθούν οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Πρώτη ασφάλιση το 1971 Είµαι γεννηµένη το 1950. Ασφαλίστηκα πρώτη φορά το 1971 στο ΙΚΑ µε 2.200 ένσηµα και από το 2005 είµαι στο ηµόσιο µέχρι και σήµερα. Μπορώ να βγω µε µειω- µένη και πότε; Κ. Ερη Απ. Εφόσον δεν συµπληρώνετε 25ετία µέχρι 31/12/2012 συνταξιοδοτείσθε µε πλήρη σύνταξη στο 67ο. Απόφοιτη λυκείου Θέλω να σας θέσω κάποια ερωτήµατα µε τις εξής προϋποθέσεις: Εχω γεννηθεί 1/7/1963. Ξεκίνησα την ασφάλισή µου στο ΙΚΑ (µικτά ένσηµα) από 1ης/4/1982 µέχρι 17/11/1982 όπου απολύθηκα, έπειτα από 1ης/8/83 έως 31/12/1991 εργάστηκα ως ηµεροµίσθια, (ταµίας στον Ιππόδροµο) 3 φορές την εβδοµάδα, συνεχίζοντας την ασφάλειά µου στο ΙΚΑ. Από 1ης/9/1983 έως σήµερα εργάζοµαι ως µισθωτή, στο η- µόσιο, διατηρώντας το ασφαλιστικό καθεστώς του ΙΚΑ. Είµαι απόφοιτη λυκείου, δεν έχω παιδιά. Ερωτήσεις: 1. Το διάστηµα από 18/11/1983 έως 1/8/1983 που έχω κενό ασφάλισης «πιάνεται» ως συντάξιµος χρόνος, κρίνετε σκόπιµο να το εξαγοράσω; 2. Το διάστηµα που έχω διπλά ένσηµα στο ΙΚΑ (1/9/83 έως 31/12/1991) µπορώ να τα αξιοποιήσω µε κάποιον τρόπο ή πάνε χαµένα, δεδοµένου ότι 1 ένσηµο την ηµέρα δικαιολογείται στον ίδιο ασφαλιστικό φορέα (;), αν δεν κάνω λάθος. 3. Πότε µπορώ να βγω σε πλήρη ή µειωµένη σύνταξη; 4. Ισχύει για µένα τα 37 χρόνια ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας; Εί- µαι πρωτοασφαλισµένη πριν από το 83. 5. Τι µε συµβουλεύετε να πράξω; Κ. Τσακανίκα Απ. Συνταξιοδοτείσθε στο 62ο µε µειωµένη ή στο 67ο µε πλήρη. Αν µετρηθούν τα ένσηµα και εφόσον µπορείτε να συµπληρώσετε 10.000 ηµέρες εργασίας µε πλασµατικά µέχρι 31/12/2012 µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε νωρίτερα. Τα κενά διαστήµατα εξαγοράζονται. Στην παράλληλη ασφάλιση τα ένσηµα υπολογίζονται µέχρι 25 κατά µήνα. εν ισχύει για εσάς η διάταξη για τα 37 άνευ ορίου ηλικίας, γιατί συνταξιοδοτείσθε µε διατάξεις ΙΚΑ. Σας συµβουλεύω να παραµείνετε στην εργασία σας και να παρακολουθείτε τις εξελίξεις. µερική και µέχρι 67 ετών πλήρης; Πρόκειται να αλλάξει κάτι; Απ. Ισχύει το 62ο µειωµένη, το 67ο µε πλήρη. εν γνωρίζουµε αν θα αλλάξει η συγκεκριµένη διάταξη. Μητέρα 4 παιδιών Ονοµάζοµαι Ρεβέκκα Μπουγελη, γεννήθηκα 17/02/1958. Πρωτοασφαλίστηκα στις 20/09/1994 ως καθαρίστρια σε ΤΕΕ, τότε είχα τέσσερα ανήλικα τέκνα µε το πρώτο γεννηµένο 04/12/79 και το τέταρτο 03/10/1987. Από το '94 έως τέλος του '11 ήµουν στα βαρέα και ανθυγιεινά µε ένσηµα 4.562. Από 01ης/01/12 έως τέλος του '14 σε µικτά µε άλλα 900 ένσηµα. Θα ήθελα να µου πείτε πότε µπορώ να βγω σε σύνταξη. Απ. Αν είστε ασφαλισµένη στο ΙΚΑ συνταξιοδοτείσθε µε πλήρη σύνταξη στο 56ο έτος γιατί είχατε στο 2011 4.500 σύνολο, εκ των οποίων 3.600 βαρέα. Πατέρας ανηλίκων ε.ν.: 04-02-1958 1η ασφαλ. 1976 31.12.2011 9.340 ένσηµα 2 ανήλικα παιδιά 24 µήνες στρατό Πότε συνταξιοδοτούµε και πώς; Πρέπει µέχρι τέλος του 2014 να κάνω την εξαγορά ή όταν θα καταθέσω για τη σύνταξη; Μάρκος Λώλης Πάτρα Απ. εν µας αναφέρετε το φορέα ασφάλισής σας. Το θέµα των ανήλικων τέκνων για τον πατέρα αφορά τη συνταξιοδότηση από το ηµόσιο. Βαρέα και ανθυγιεινά Ονοµάζοµαι Τ.Ι. Εχω γεννηθεί στις 16-03-1953. Είµαι ασφαλισµένη στο ΙΚΑ από 01ης-01-1996 έως 28-02-2011. Εχω συνεχό- µενα όλα βαρέα ένσηµα 4.492 και 25 ασθενείας, σύνολο 4.517 βαρέα. Από 08-03-2011 έως 07-03-2012 ήµουν επιδοτούµενη σε Ταµείο Ανεργίας και εξακολουθώ να είµαι άνεργη. Πότε µπορώ να βγω στη σύνταξη µειωµένη ή πλήρη και µε τι ποσό σύνταξης; Ευχαριστώ! Απ. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε µε πλήρη σύνταξη γιατί είχατε στο 2011 4.500 σύνολο και όλα βαρέα. ΙΚΑ και ΟΑΕΕ Είµαι γεννηµένη το 1970, πρώτη φορά ασφάλεια στο ΙΚΑ 1/10/1988 ως τις 1/11/1994. Κι Θεολόγος Ηµεροµηνία διορισµού στο ηµόσιο ως µόνιµος Θεολόγος: ΦΕΚ 274/22-8-1983. Αριθµός τέκνων και χρόνος γέννησής τους: ύο (1994 & 1999). Ηµεροµηνία γέννησης: 15/6/1957. Χρόνος υπηρεσίας στο στρατό: 24 µήνες (2 έτη). Παρατηρήσεις 1) Εχω αναγνωρίσει (όταν πρωτοδιορίστηκα) πέντε χρόνια ως ιεροψάλτης (γνωρίζω ότι αυτά τα χρόνια υπολογίζονται µόνο µισθολογικά και όχι συντάξιµα). 2) Εχω κάνει αίτηση στις 23/3/2010 στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και έλαβα Αριθµό Πρωτοκόλλου για αναγνώριση της στρατιωτικής µου θητείας. 3) Είµαι διευθυντής σε σχολική µονάδα από το σχολικό έτος 1992-1993 έως και σήµερα. Θα ήθελα να µε ενηµερώσετε, σύµφωνα µε το νέο νόµο, πότε µπορώ να πάρω σύνταξη, πότε είναι καλύτερα να φύγω, τι σύνταξη θα πάρω και αν µε συµφέρει να αναγνωρίσω κάποια χρόνια. Εµµανουήλ Χατζηκωστής, θεολόγος Απ. Εχετε συµπληρώσει 25ετία στο 2010, δεν υπάρχουν αλλαγές που να σας αφορούν, συνταξιοδοτείσθε είτε στα 58 µε 35 έτη (στρατός, ηµόσιο και ΙΚΑ αν έχετε) είτε στα 60 µε 30 έτη επίσης ΙΚΑ, ηµόσιο, στρατός. Πλήρη σύνταξη με πλασματικά Λέγοµαι Πέτρος Αντωνόπουλος και εργάζοµαι στον ιδιωτικό το- µέα από τον Απρίλιο του 1979 µέχρι σήµερα, µε κάποιες µικρές διακοπές, είµαι δηλ. ασφαλισµένος στο ΙΚΑ. Συµπληρώνω 35 χρόνια πλήρους ασφάλισης τον Οκτώβριο του 2015. Παρακαλώ, ενηµερώστε µε πότε µπορώ να βγω στη σύνταξη. Απ. Αν συµπληρώσετε µε πλασµατικά έτη (σύνολο 5) τα 35 έτη στο 2012, συνταξιοδοτείσθε στα 59 µε 11.100 ηµέρες εργασίας. ιαφορετικά στα 62 µε πλήρη µε 40 έτη εργασίας, µεταξύ των οποίων 7 πλασµατικά, ή στα 62 µε µειωµένη και απαιτούνται ανά 100 κατ έτος την τελευταία πενταετία ή στα 67 µε πλήρη σύνταξη. Τρίτεκνη Θα ήθελα παρακαλώ να µε πληροφορήσετε αν οι αλλαγές θίγουν τους ασφαλισµένους στο ηµόσιο πριν από το 1983. Ειδικότερα: ιορισµός 1982, τρίτεκνη, ηλικία σήµερα 55 ετών. Α. Κασσωτάκη Απ. Οχι, δεν θίγονται οι σφαλισµένοι πριν από το 1983. Συνέχεια στην επόµενη σελίδα

32 8 ευτέρα 29 εκεµβρίου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΕΓΚΥΡΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΘΕΙΤΕ Συνέχεια από τη σελίδα 7 4.519 ένσημα Είµαι γυναίκα και έχω γεννηθεί στις 26/5/1956. Εχω δουλέψει από το 1978 έως 31/3/1993 µε σύνολο ενσήµων 3.880, µετά από Απρ. 1994 έως εκ. 1994 επανήλθα στη δουλειά µε σύνολο ενσήµων 225. Κατόπιν έκανα αυτασφάλιση από Μάιο 2010 έως Σεπτ. 2011 µε σύνολο ενσήµων 414. Αρα, σύνολο ενσήµων 4.519. Στις 26/5/2016 θα γίνω 60 ετών. Θα ήθελα να γνωρίζω πότε θα µπορώ να πάρω πλήρη σύνταξη ή/και αν µπορώ να πάρω µειωµένη. Αγγελική Γουλή Απ. ικαιούστε πλήρη στο 67ο έτος και µειωµένη όταν θα συ- µπληρώσετε για πέντε συνεχή έτη ανά 100 ηµέρες εργασίας, συµπεριλαµβανοµένης και της επιδοτού- µενης ανεργίας. Ανεργος με ανήλικο παιδί Ονοµάζοµαι Αντώνης Παπανικολάου. Είµαι γεννηµένος στις 01-10-1961. Από το 1981 έως το 1989 ήµουν ασφαλισµένος στο ΝΑΤ µε τρία χρόνια και πέντε µήνες ασφάλισης, από το 1990 µέχρι και σήµερα είµαι στο ΙΚΑ µε 5.050 οικοδοµικά ένσηµα, παράλληλα, από τον έκτο του 2000 έως τον δωδέκατο του 2013 ήµουν ασφαλισµένος στον ΟΑΕΕ µε 13 χρόνια και 6 µήνες ασφάλιση. Σήµερα είµαι άνεργος και έχω ανήλικο παιδί 12 ετών. Πότε παίρνω σύνταξη; Απ. Στα 60 από το ΙΚΑ µε ένσηµα βαρέα οικοδοµικά. Στα 67 από το ΤΕΒΕ δεύτερη σύναξη αν συµπληρώσετε 4.800 ηµέρες (16 έτη) για να πάρετε µισή σύνταξη ή 6.000 ηµέρες (20 έτη) για να πάρετε ολόκληρη. Σύνταξη από τον ΟΑΕΕ Γεννήθηκα στις 7/12/1958. Εί- µαι παντρεµένος µε 2 παιδιά, γεννηµένα στις 13/1/1999 και 12/2/2001, αντίστοιχα. Το 1974 κόλλησα 55 ένσηµα στο ΙΚΑ και το 1978 κόλλησα άλλα 37 ένσηµα στο ΙΚΑ. Υπηρέτησα στο στρατό από 22/5/1978 έως 22/5/1980 συνολικά 24 µήνες. Στη συνέχεια ασφαλίστηκα στο ΙΚΑ συνεχώς από τον Ιούνιο του 1980 έως τον Φεβρουάριο του 1984 έχοντας 1.185 ένση- µα συνολικά. Στη συνέχεια ασφαλίστηκα στο ΤΣΑ (ΟΑΕΕ) από 1ης/2/1984 (σαν αυτοκινητιστής και µετέπειτα ως εκπαιδευτής οδηγών) συνεχώς έως και σήµερα. Παράλληλα, το 2014 εξαγόρασα πλασµατικό χρόνο παιδιών 2 χρόνια και 2 µήνες. Εχω κατοχυρώσει δικαίωµα σύνταξης; Σε ποια ηλικία µπορώ να βγω και ποια χρονολογία; Αθανάσιος Μπριστογιάννης Απ. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε στο 60ό έτος από τον ΟΑΕΕ µε πλήρη σύνταξη και συνολικά 37 έτη ασφάλισης. Εξαγορά πλασματικών Είµαι γεννηµένος στις 05-05- 1955, ασφαλίστηκα στο ΙΚΑ για πρώτη φορά το 1970 και ως το 1981 είχα συνολικά 1.005 (χίλιες πέντε) ηµέρες ασφάλισης. Είµαι ασφαλισµένος από 19/03/1985 έως 13/12/2006 στο ΤΣΑ και µετά έγινε ΟΑΕΕ στο οποίο είµαι ασφαλισµένος ως και σήµερα. Εχω 2 τέκνα και 28 µήνες στρατό. Παρακαλώ να µε ενηµερώσετε αν και πότε µπορώ να βγω σε σύνταξη. Απ. Μπορείτε να εξαγοράσετε έως 5 έτη πλασµατικά χρόνια για να συ- µπληρώσετε 35 έτη το 2012 και να συνταξιοδοτηθείτε στο 60ό έτος µε πλήρη σύνταξη από τον ΟΑΕΕ και συνολικά 37 έτη ασφάλισης. Χημικός Είµαι χηµικός 49 περίπου ετών (γενν. 24-3-1966). Μολονότι είµαι αρκετά νέος ακόµη ώστε να ασχολούµαι µε το συνταξιοδοτικό (τόσο ρευστό άλλωστε), θα ήθελα να µου απαντήσετε σε 2-3 ερωτήσεις, αφού προηγουµένως λάβετε υπόψη σας τα εξής: ασφαλίστηκα για πρώτη φορά στο ΙΚΑ-ΤΕΑΧ το διάστηµα από 1ης/10/1987 έως 31/1/1993. Κατόπιν στο ΤΕΒΕ από 1ης/10 έως 30/11/1993. Από 22/1/1995 έως 23/7/1996 υπηρέτησα τη στρατιωτική µου θητεία, κατά την οποία για 15 µήνες ως χη- µικός. Στη συνέχεια πάλι στο ΤΕΒΕ από 1ης/1/1997 έως 31/8/1997. Το χρονικό διάστηµα από 1ης/9/1997 έως και 31/3/2005 επανήλθα στο ΙΚΑ -ΤΕΑΧ µε το καθεστώς των ΒΑΕ. Από 1ης/4/2005 έως και σήµερα έχω ασφάλιση του η- µοσίου. (Συνολικά 23,5 έτη). α) Τι ισχύει -για την ώρα- για 36 χρόνια εργασίας Εχω γεννηθεί τον Οκτώβριο του 1958 και εκτός από ένα µικρό διάστηµα λίγων µηνών (για το οποίο µπορώ να εξαγοράσω τα ένσηµα), εργάζοµαι από 1ης-3-1978 έως και σήµερα, ήτοι συµπληρωµένα 36 χρόνια εργασίας τουλάχιστον. Από ό,τι γνωρίζω, µπορώ να βγω στη σύνταξη µε µειωµένη στα 56 -δηλαδή άµεσα- ή στα 58 µου µε πλήρη σύνταξη. Παρακαλώ πείτε µου αν αλλάζει κάτι από τα παραπάνω µε τους νέους υπολογισµούς από 1 Ιανουαρίου 2015, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα όρια ηλικίας, και αν µε συµφέρει, συνεπώς, να φύγω άµεσα - έως 31/12/2014. Απ. Με τα µέχρι σήµερα ισχύοντα έχετε θεµελιώσει τη µειωµένη σύνταξη στα 56 και έχετε κατοχυρώσει την πλήρη στα 58. Σε σχέση µε τη µειωµένη δεν θα περάσετε στο νέο τρόπο υπολογισµού της σύνταξης. εν γνωρίζουµε ακόµη αν θα σας επηρεάσει ο νέος τρόπος για την πλήρη. Αναµένουµε τη θέση του υπουργείου. Σε κάθε περίπτωση ακόµη και αν σας επηρεάσει, οι διαφορές θα είναι ελάχιστες. εν είναι αναγκαίο, σύµφωνα µε τα παραπάνω, να φύγετε εντός του 2014. την περίπτωσή µου (όροι και ηλικία ); β) Ποιος/οι φορέας/είς χορηγούν τη σύνταξη και τις όποιες παροχές και µε ποιους όρους; γ) Πρέπει να προβώ σε κάποιες ενέργειες σχετικά µε τα ένσηµά µου και τα Ταµεία από τα οποία «πέρασα και αν ναι πότε; Απ. Θα συνταξιοδοτηθείτε από το ηµόσιο στα 62 µε µειωµένη, στα 67 µε πλήρη. Εργαζόμενος σε αεροπορική Εργάζοµαι µέχρι και σήµερα σε αεροπορική επιχείρηση-επίγεια εξυπηρέτηση στο αεροδρόµιο. 1ο ένσηµο: Μάιος 1980 31/12/2011: 8.995 ένσηµα επίσηµα καταγεγραµµένα από το ΙΚΑ. Ηµεροµηνία γέννησης: 13/04/1959. Σήµερα είµαι 55 ετών (24/11/2014), Ολα τα ένσηµά µου είναι από τον ίδιο κλάδο (ΙΚΑ). 9.895 ένσηµα θα έχω τον εκέµβριο του 2014. Πότε δικαιούµαι πλήρη σύνταξη; Απ. Γράψτε µας παρακαλώ αν είστε άνδρας ή γυναίκα και αν έχετε βαρέα και ανθυγιεινά ένσηµα. Δασκάλα Εχω γεννηθεί το έτος 1964 και έχω 2,5 χρόνια ένσηµα ΙΚΑ από το έτος 1977 και µέχρι το έτος 1998 σαν αναπληρώτρια στη µέση εκπαίδευση και µετά άλλα 16 χρόνια ως δασκάλα σε δη- µόσιο σχολείο µέχρι σήµερα και από τον Φλεβάρη του 2014. Εί- µαι πλέον 50 ετών. Εχω τέκνο που γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1990. Με τα 19 έτη ασφάλισης που έχω µέχρι σήµερα, µε ανήλικο τέκνο που είχα το 2008 µε εξαγορά πλασµατικών για τέκνο, σπουδές 5 έτη, κενά χρονικά διαστήµατα ασφάλισης και λοιπά πλασµατικά, δικαιούµαι µειωµένη σύνταξη και αν ναι έχω περιθώρια χρόνου για υποβολή αίτησης; Μπορείτε να µου πείτε και ποιο περίπου ποσό δικαιούµαι στην περίπτωση αυτή; Αν όχι, πότε δικαιούµαι; Β. Παναγοπούλου Απ. Για να µπορέσετε να κάνετε εξαγορά πλασµατικού χρόνου παιδιού θα έπρεπε να είχατε ανήλικο στο 2010. Ως µητέρα ανηλίκου δεν µπορείτε να πάρετε σύνταξη αφού δεν συ- µπληρώσατε τα 25 όταν το παιδί ήταν ανήλικο στο 2008. Συνταξιοδοτείστε εφόσον συµπληρώσετε µε εξαγορές σπουδών ή παιδιών την 25ετία στο 2011 στα 56 µειωµένη, στα 61 µε πλήρη ή αν τη συµπληρώνετε στο 2012, στα 58 µειωµένη και στα 63 την πλήρη. Τα ανωτέρω ισχύουν για συνταξιοδότηση από το ηµόσιο. Επίσης δεν µπορείτε να εξαγοράσετε κενά διαστήµατα.