ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Γ. ΣΤΡΑΤΟΣ Μάιος 2015
2 Περιεχόμενα σελίδα 1. σύντομη περίληψη βιογραφικού 3 2. βιογραφικά στοιχεία 4 3. διδακτορική διατριβή 5 4. μέλος επισήμων επιστημονικών συλλόγων και εταιρειών 6 5. εργασιακή/επαγγελματική εμπειρία 7 6. κλινικά ενδιαφέροντα και εξειδικεύσεις 7 7. κλινική εμπειρία και κλινικό έργο 8 8. συνεχιζόμενη εκπαίδευση 11 9. ερευνητικό έργο 12 10. εκπαιδευτικό - μετεκπαιδευτικό διδακτικό έργο 16 11. συμμετοχή ως μέλος ομάδας σχολιασμού (panel discussion) ή ως πρόεδρος ή συντονιστής σε επίσημες επιστημονικές παρουσιάσεις ή στρογγυλές τράπεζες 18 12. εισηγήσεις ομιλίες διαλέξεις 26 13. συγγραφή κεφαλαίων σε βιβλία 46 14. δημοσιεύσεις ανακοινώσεις αναφορές στη βιβλιογραφία 48 15. δημοσιεύσεις σε ιατρικά περιοδικά του εξωτερικού 48 16. δημοσιεύσεις σε ελληνικά ιατρικά περιοδικά 50 17. ανακοινώσεις σε διεθνή συνέδρια και συνέδρια του εξωτερικού 51 18. ανακοινώσεις σε ελληνικά συνέδρια 61
3 Κωνσταντίνος Γεωργίου Στράτος, MD, PhD, FESC. Καρδιολόγος Επεμβατική Καρδιολογία Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ Ομίλου ΥΓΕΙΑ Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ Σύντομη περίληψη βιογραφικού Κωνσταντίνος Γεωργίου Στράτος MD, FESC, PhD Πτυχίο Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ΕΚΠΑ (1977). Στρατιωτική θητεία ως οπλίτης ιατρός και πεντάμηνη υπηρεσία σε αγροτικό ιατρείο (1978-1980). Υπηρεσία υπαίθρου αγροτικό ιατρείο (1980 1981). Ειδίκευση στην παθολογία, ΚΑΑ, Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Η Σωτηρία (1982 1983). Ειδίκευση στην καρδιολογία, Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών (1984 1987). Εξειδίκευση στην επεμβατική Καρδιολογία, Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών (1987 1988). Συνεργάτης Καρδιολογικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών: ΜΕΘ Στεφανιαία Νόσου, μέλος της ομάδας επεμβατικών καρδιολόγων της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής (1987 1988). Επιμελητής Καρδιολογικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών: υπεύθυνος και ακολούθως διευθυντής ΜΕΘ Στεφανιαία Νόσου, μέλος της ομάδας ε- πεμβατικών καρδιολόγων, εκ περιτροπής υπεύθυνος επεμβατικός καρδιολόγος στο Αιμοδυναμικό Εργαστήριο, υπεύθυνος και συντονιστής της καθημερινής παρουσίασης διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών (1988 2000). Διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών. Τίτλος: Διαδερμική διαυλική αγγειοπλαστική των στεφανιαίων με τη χρήση ενός νέου συστήματος οδηγού καθετήρα Κλινική μελέτη (1993). Αναπληρωτής Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής και Επικεφαλής Εργαστηρίου Διαγνωστικής και Ε- πεμβατικής Καρδιολογίας (Αιμοδυναμικό Εργαστήριο) Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου "ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ" (2000 2011). PFO and ASD closure, Swiss Cardiovascular Center Bern, University Hospital Bern, Switzerland (2009). Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ, Όμιλος ΥΓΕΙΑ. Συνεργάτης ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ (2011 σήμερα). Συμμετοχή σε πρωτοποριακά ερευνητικά προγράμματα με επίσημες δημοσιεύσεις σε έγκριτα επιστημονικά περιοδικά και που αφορούν κυρίως θέματα σχετικά με τη στεφανιαία νόσο, την αιμοδυναμική, την επεμβατική καρδιολογία και τη φυσιολογία και παθοφυσιολογία της καρδιάς και των αρτηριών. Συγγραφή κεφαλαίων σε επιστημονικά βιβλία, δημοσιεύσεις σε ξένα και ελληνικά επιστημονικά περιοδικά, ανακοινώσεις σε συνέδρια, ομιλίες και διαλέξεις και συμμετοχή ως πρόεδρος, συντονιστής ή σχολιαστής σε επίσημες επιστημονικές παρουσιάσεις, συνεδρίες ή στρογγυλές τράπεζες. Συστηματική εκπαίδευση φοιτητών, νοσηλευτικού προσωπικού, ειδικευόμενων καρδιολόγων και μετεκπαιδευόμενων ειδικευμένων καρδιολόγων.
4 Βιογραφικά στοιχεία Ονοματεπώνυμο: Κωνσταντίνος Στράτος Έτος γεννήσεως: 1953 Τόπος Γεννήσεως: Παναγίτσα Λοκρίδος, Φθιώτιδα Έγγαμος, πατέρας δύο παιδιών Βασική Εκπαίδευση 1971 1977 Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στρατιωτικές υποχρεώσεις 1982 1983 Οπλίτης Ιατρός. Μεταπτυχιακή Εκπαίδευση 1982 1983 Ειδίκευση στην παθολογία, ΚΑΑ, Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Η Σωτηρία. 1984 1987 Ειδίκευση στην καρδιολογία, Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών. 1987 1988 Εξειδίκευση στην επεμβατική Καρδιολογία, Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών. 1993 Διδακτορική διατριβή, ΕΚΠΑ, Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών. Τίτλος: Διαδερμική διαυλική αγγειοπλαστική των στεφανιαίων με τη χρήση ενός νέου συστήματος οδηγού καθετήρα Κλινική μελέτη. 2009 PFO and ASD closure, Swiss Cardiovascular Center Bern, University Hospital Bern, Switzerland.
5 Διδακτορική διατριβή (National Archive of PhD theses: http://phdtheses.ekt.gr/eadd/handle/10442/5054) ΣΤΡΑΤΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ (1986, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών [ΕΚΠΑ]) Τίτλος: Διαδερμική διαυλική αγγειοπλαστική των στεφανιαίων με τη χρήση ενός νέου συστήματος οδηγού καθετήρα. Κλινική μελέτη. Τόπος: Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιπποκράτειο Γ.Ν. Αθηνών. Επιβλέπων: Καθηγητής Παύλος Τούτουζας ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗ ΔΙΑΥΛΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΔΗΓΟΥ ΚΑΘΕΤΗΡΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Στη μελέτη αυτή περιγράφεται ένας νέος τύπος πηδαλιουχούμενου οδηγού καθετήρα αγγειοπλαστικής των στεφανιαίων (PTCA) και παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της αρχικής εμπειρίας από την κλινική εφαρμογή του. Αυτός ο τύπος οδηγού καθετήρα είναι απλός στη χρήση και εξωτερικά πηδαλιουχούμενος. Το περιφερικό άκρο του μπορεί να μετασχηματίζεται, μέσω ενός ενσωματωμένου οδηγού βραχίονα, και να σταθεροποιείται στην επιθυμητή θέση με εντελώς εξωτερικούς χειρισμούς έτσι ώστε να λαμβάνει τη μορφή δεξιού ή αριστερού οδηγού καθετήρα αγγειοπλαστικής, ή κάποια ενδιάμεση θέση. [ABSTRACT: A new type of steerable guiding catheter for percutaneous transluminal coronary angioplasty (PTCA) and the initial experience with this catheter are described. This catheter is simple to use and externally steerable. It incorporates a steering system by means of which the catheter tip can be made to assume the form of either a right or left Judkins catheter or to be fixed in any intermediate configuration, entirely through external manipulation].
6 Μέλος επισήμων επιστημονικών συλλόγων και εταιρειών 1980: Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών. 1980: Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος. 1987: Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. 1998: Fellow of the European Society of Cardiology (F.E.S.C.) 2006: Ιδρυτικό μέλος της Ομάδας Εργασίας Οξέων Ισχαιμικών Συνδρόμων και Εντατικής Θεραπείας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. 2006: Πρώτος πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας Οξέων Ισχαιμικών Συνδρόμων και Εντατικής Θεραπείας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. 2011: Ιδρυτικό μέλος του Ινστιτούτου Καρδιαγγειακής Εκπαίδευσης και Έρευνας (ΙΚΕΕ). Μέλος της επιτροπής για τη σύνταξη των ελληνικών κατευθυντήριων οδηγιών επί της αντιαιμοπεταλιακής θεραπείας (δημοσιεύθηκαν το 2012). Μέλος της ομάδας για τη συγγραφή και έκδοση Βιβλίου Αιμοδυναμικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας (εκδόθηκε το Φεβρουάριο του 2014). Member of the European Association of Percutaneous Cardiovascular Interventions (EAPCI) 2014: Ιδρυτικό μέλος του Ελληνικού Κολλεγίου Αορτικών Παθήσεων (Hellenic College of Aortic Diseases) Μέλος των ακόλουθων Ομάδων Εργασίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας: Πολυδύναμης ΟΕ Αιμοδυναμικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας (ΟΕ Αιμοδυναμικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας, ΟΕ Οξέων Ισχαιμικών συνδρόμων) ΟΕ Καρδιακής Ανεπάρκειας
7 Εργασιακή/Επαγγελματική Εμπειρία 1978 1980 Στρατιωτικές υποχρεώσεις: οπλίτης ιατρός και πεντάμηνος υπηρεσία υπαίθρου (αγροτικό ιατρείο). 1980 1981 Υπηρεσία υπαίθρου (αγροτικό ιατρείο). 1981 1982 Εφημερεύων ιατρός παθολογικού τομέα στην Κλινική Κυανούς Σταυρός. 1982 1983 Ειδίκευση στην παθολογία (ΚΑΑ, Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Σωτηρία). 1983 1984 Εφημερεύων ιατρός παθολογικού τομέα στην Κλινική Κυανούς Σταυρός. 1984 1987 Ειδίκευση στην καρδιολογία (Καρδιολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών [ΕΚΠΑ], Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών [ΙΓΝΑ]). 1987 1988 (α) Συνεργάτης Καρδιολόγος, Καρδιολογική Κλινική ΕΚΠΑ, ΙΓΝΑ: Υπηρεσία στη Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης και Θεραπείας Στεφανιαίας Νόσου (ΜΕΘ). Μέλος της ομάδας επεμβατικών καρδιολόγων της Καρδιολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Εργαστήριο Καρδιακών Καθετηριασμών (Αιμοδυναμικό Εργαστήριο). (β) Ιατρός καρδιολόγος σε απογευματινό ωράριο στο ΙΚΑ Κεραμεικού. 1988 1995 Επιμελητής Β, Καρδιολόγος, Καρδιολογική Κλινική ΕΚΠΑ, ΙΓΝΑ: Υπεύθυνος Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης και Θεραπείας Στεφανιαίας Νόσου (ΜΕΘ). Μέλος της ομάδας επεμβατικών καρδιολόγων της Καρδιολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Εργαστήριο Καρδιακών Καθετηριασμών (Αιμοδυναμικό Εργαστήριο). Εκ περιτροπής υπεύθυνος επεμβατικός καρδιολόγος στο Εργαστήριο Καρδιακών Καθετηριασμών (Αιμοδυναμικό Εργαστήριο) του ΙΓΝΑ. 1995 2000 Επιμελητής Α, Καρδιολόγος, Καρδιολογική Κλινική ΕΚΠΑ, ΙΓΝΑ: Διευθυντής Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης και Θεραπείας Στεφανιαίας Νόσου (ΜΕΘ). Μέλος της ομάδας επεμβατικών καρδιολόγων της Καρδιολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο Εργαστήριο Καρδιακών Καθετηριασμών (Αιμοδυναμικό Εργαστήριο). Εκ περιτροπής υπεύθυνος επεμβατικός καρδιολόγος στο Εργαστήριο Καρδιακών Καθετηριασμών (Αιμοδυναμικό Εργαστήριο) του ΙΓΝΑ. Υπεύθυνος και συντονιστής της καθημερινής παρουσίασης διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου του ΙΓΝΑ για τη λήψη αποφάσεων περί των θεραπευτικών χειρισμών και για την εκπαίδευση ειδικευμένων και ειδικευόμενων καρδιολόγων. 2000 2011 Αναπληρωτής Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής και Επικεφαλής Εργαστηρίου Διαγνωστικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας (Αιμοδυναμικό Εργαστήριο) Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου "ΕΡΡΙ- ΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ". 2011 τώρα Διευθυντής Α Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ, Όμιλος ΥΓΕΙΑ. Συνεργάτης ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ. Κλινικά ενδιαφέροντα και εξειδικεύσεις Γενική καρδιολογία. Επεμβατική καρδιολογία. Κατάλυση συμπαθητικής νευρώσεως νεφρών. Καρδιακή ανεπάρκεια. Επείγουσα καρδιολογία. Στεφανιαία νόσος και οξέα στεφανιαία σύνδρομα.
8 Κλινική Εμπειρία και Κλινικό Έργο Κατά τη θητεία μου στην Καρδιολογική Κλινική του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) στο Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών (Γ.Ν.Α.) από τον Απρίλιο του 1984 έως τον Δεκέμβριο του 2000 και ακολούθως στο Νοσοκομείο "ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ" από το Δεκέμβριο του 2000 έως τον Μάιο του 2011 και στο Νοσοκομείο ΜΗΤΕΡΑ και το ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ από το Μάιο του 2011 έως σήμερα έχω εργαστεί σε πολλούς τομείς της καρδιολογίας. Όσον α- φορά την Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Ιπποκρατείου Γ.Ν.Α., έχω εργαστεί σε θαλάμους ασθενών, στα εξωτερικά ιατρεία, στη μονάδα εντατικής θεραπείας, στα τμήματα αναιμάκτων διαγνωστικών τεχνικών, στο αιμοδυναμικό εργαστήριο και στο τμήμα βηματοδοτήσεως και ηλεκτροφυσιολογικών μελετών. Ωστόσο, οι κύριες έδρες απασχολήσεώς μου ήταν η Μονάδα Ε- ντατικής Παρακολούθησης και Θεραπείας της Στεφανιαίας Νόσου και το Αιμοδυναμικό Εργαστήριο. Επίσης, εκτελούσα και τις ανάλογες εφημερίες της κλινικής με τη δυνατότητα αυτοδύναμης, άμεσης καλύψεως των αναγκών εκτελέσεως επειγόντων διαγνωστικών και θεραπευτικών χειρισμών, όπως ο χειρισμός του ασθενούς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, η αντιμετώπιση αρρυθμιών και η επείγουσα βηματοδότηση της καρδιάς, ο επείγων διαγνωστικός ή θεραπευτικός καρδιακός καθετηριασμός, όπως η πρωτογενής αγγειοπλαστική στο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, και η εκκενωτική παρακέντηση του περικαρδίου. Ειδικότερα, η εμπειρία μου από τις κύριες έδρες εργασίας μου έχει ως ακολούθως: Α. Υπεύθυνος και ακολούθως διευθυντής Μονάδας Εντατικής Παρακολούθησης και Θεραπείας Στεφανιαίας Νόσου της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Γ.Ν.Α. κατά τα τελευταία δεκατρία περίπου χρόνια της εκεί θητείας μου (1988 Δεκέμβριος 2000). Η εμπειρία μου δε από τη θέση αυτή αφορά κυρίως: 1) τη διάγνωση και την αντιμετώπιση των οξέων ισχαιμικών συνδρόμων και της οξείας καρδιακής ανεπάρκειας 2) την αντιμετώπιση επειγόντων αρρυθμιολογικών προβλημάτων 3) την εφαρμογή των σύγχρονων θεραπευτικών χειρισμών για την αντιμετώπιση του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου και των επιπλοκών του, όπως: εφαρμογή και παρακολούθηση θρομβολυτικής (ινωδολυτικής) θεραπείας εφαρμογή επεμβατικών τεχνικών επαναιμάτωσης του μυοκαρδίου (πρωτογενής αγγειοπλαστική στο ΟΕΜ) δεξιός καρδιακός καθετηριασμός παρά την κλίνην του ασθενούς και συνεχής αιμοδυναμική παρακολούθησή του τοποθέτηση προσωρινού βηματοδότη παρά την κλίνην του ασθενούς εφαρμογή μεθόδων μηχανικής υποβοήθησης της αναπνοής εφαρμογή μηχανικής υποβοήθησης της κυκλοφορίας για την αντιμετώπιση της καρδιακής ανεπάρκειας (ενδοαορτική αντλία αντιώθησης) διάγνωση και αντιμετώπιση μηχανικών επιπλοκών του εμφράγματος του μυοκαρδίου 4) διαγνωστικές και εκκενωτικές παρακεντήσεις περικαρδίου παρά την κλίνην του ασθενούς 5) την αντιμετώπιση και τον χειρισμό ασθενών με άλλα οξέα ή σοβαρά καρδιολογικά ή καρδιαναπνευστικά προβλήματα, όπως η βαριά πνευμονική εμβολή, η παρόξυνση χρόνιας καρδιακής ανεπάρκειας, η οξεία ανεπάρκεια καρδιακών βαλβίδων, η σοβαρή δυσλειτουρ-
γία προσθετικών βαλβίδων, ο οξύς διαχωρισμός της αορτής, οι επικίνδυνες για τη ζωή καρδιακές αρρυθμίες. Β. Αιμοδυναμικό εργαστήριο της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Γ.Ν.Α., όπου εργαζόμουν συνεχώς από το 1987 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2000 και ήμουν υ- πεύθυνος της λειτουργίας του για μία ημέρα της εβδομάδος κατά την τελευταία επταετία της εκεί θητείας μου. Έχω δε διενεργήσει ως πρώτος χειριστής μεγάλο αριθμό διαγνωστικών και θεραπευτικών επεμβάσεων. Συγκεκριμένα: 1) περί τους 350 διαγνωστικούς καθετηριασμούς ετησίως, συμπεριλαμβανομένων στεφανιαίων αρτηριογραφιών, μελετών συγγενών καρδιοπαθειών, μελετών βαλβιδοπαθειών και αγγειογραφιών αορτής και περιφερειακών αγγείων, 2) χρήση και αξιολόγηση αποτελεσμάτων ειδικών διαγνωστικών τεχνικών, όπως το ενδοστεφανιαίο υπερηχογράφημα (IVUS) και οι μετρήσεις στεφανιαίας ροής (FFR), 3) περί τις 50 βιοψίες μυοκαρδίου, 4) αφαίρεση ξένων σωμάτων από την καρδιά και το κυκλοφοριακό σύστημα σε 11 περιπτώσεις, 5) παρακέντηση μεσοκολπικού διαφράγματος για διαγνωστικούς ή θεραπευτικούς λόγους (διάγνωση ή θεραπευτική αντιμετώπιση αρρυθμιών), 6) εφαρμογή επεμβατικών θεραπευτικών τεχνικών: διαδερμική αγγειοπλαστική στεφανιαίων αρτηριών (περί τις 130 ετησίως), διαδερμική βαλβιδοπλαστική μιτροειδούς (συνολικά πάνω από 500), διαδερμική βαλβιδοπλαστική πνευμονικής (περί τις 50), διαδερμική βαλβιδοπλαστική τριγλώχινος σε 3 περιπτώσεις, διαδερμική βαλβιδοπλαστική αορτής, εμφύτευση μόνιμων βηματοδοτών (πάνω από 100), 7) παρακεντήσεις περικαρδίου. Γ. Υπεύθυνος και συντονιστής της καθημερινής παρουσίασης διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων του αιμοδυναμικού εργαστηρίου της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Γ.Ν.Α. για τη λήψη αποφάσεων περί των θεραπευτικών χειρισμών και για την εκπαίδευση ειδικευμένων και ειδικευόμενων καρδιολόγων κατά την τελευταία πενταετία της εκεί θητείας μου (1995 Δεκέμβριος 2000). Δ. Υπεύθυνος και συντονιστής οργάνωσης και παρουσίασης της εβδομαδιαίας (κάθε Δευτέρα) κοινής συνεδρίασης καρδιολόγων και καρδιοχειρουργών για την παρουσίαση και συζήτηση διαγνωστικών και θεραπευτικών προβλημάτων και ενδιαφερουσών περιπτώσεων, κατά την τελευταία διετία της εκεί θητείας μου (1998 Δεκέμβριος 2000). 9 Ανάλογα ήταν το κλινικό έργο και οι δραστηριότητές μου και στο Νοσοκομείο "ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥ- ΝΑΝ", όπου κατείχα τη θέση του Αναπληρωτή Διευθυντή της Καρδιολογικής Κλινικής και τη θέση του Υπευθύνου του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου της Καρδιολογικής Κλινικής. Συγκεκριμένα: Α. παρακολούθηση και αντιμετώπιση ασθενών στην κλινική, Β. διαγνωστικές και επεμβατικές δραστηριότητες στο αιμοδυναμικό εργαστήριο, όπου ανά έτος προέβαινα σε 230 κατά μέσο όρο διαγνωστικές και θεραπευτικές επεμβάσεις (εκ των οποίων περί τις 80 100 αγγειοπλαστικές και διαδερμικές βαλβιδοπλαστικές, συμπεριλαμβανομέ-
νων [α] βαλβιδοπλαστικών της μιτροειδούς τόσο με την ανάδρομη, διαρτηριακή τεχνική χωρίς παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος όσο και με την ορθόδρομη, διαφλέβια τεχνική με παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος και [β] βαλβιδοπλαστικών της πνευμονικής), Γ. παρακεντήσεις περικαρδίου (15 περιπτώσεις), Δ. παρακολούθηση και αντιμετώπιση καρδιολογικών ασθενών στη ΜΕΘ, Ε. συμμετοχή σε επιστημονικές παρουσιάσεις και συγκεντρώσεις και ΣΤ. εφαρμογή κατά την τελευταία επταετία της οδού μέσω της κερκιδικής αρτηρίας ως πρώτης επιλογής για τις στεφανιογραφίες και τις αγγειοπλαστικές των στεφανιαίων αρτηριών. 10 Τις παραπάνω δραστηριότητες συνεχίζω στο Νοσοκομείο ΜΗΤΕΡΑ και το ΔΘΚΑ Υγεία. Τέλος αξίζει να σημειωθεί η μεγάλη εμπειρία μου: 1. Στη διενέργεια στεφανιογραφίας και αγγειοπλαστικής από την κερκιδική αρτηρία. 2. Στη διαδερμική βαλβιδοπλαστική μιτροειδούς, την οποία εκτελώ με ιδιαίτερη ευχέρεια και με τις δύο τεχνικές τόσο την ανάδρομη διαρτηριακή χωρίς παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος όσο και την ορθόδρομη διαφλέβια με παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος. Έχω δε μεταβεί (α) κατόπιν προσκλήσεως με ομάδα ιατρών της Α Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής στο Νέο Δελχί των Ινδιών με σκοπό την εκπαίδευση Ινδών ιατρών στην ανάδρομη τεχνική και (β) κατόπιν σχετικού αιτήματος του καθηγητού Alec Vahanian στην Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Νοσοκομείου Tenon των Παρισίων όπου διενήργησα επιτυχή ανάδρομη διαδερμική βαλβιδοπλαστική της μιτροειδούς σε μία παχύσαρκη ασθενή με ασβεστωμένη σοβαρή στένωση της βαλβίδος και στην οποία δεν μπορούσε να ε- φαρμοστεί η transseptal τεχνική. Επιπλέον, έχω εκτελέσει έξι τουλάχιστον ζωντανές παρουσιάσεις της ανάδρομης τεχνικής κατά τη διάρκεια συνεδρίων, μία ως δεύτερος και πέντε ως πρώτος χειριστής. Εξ αυτών, μία στο Institute Cardiovasculaire Paris Sud για τις ανάγκες ενός εκ των δύο μεγαλύτερων διεθνών συνεδρίων επεμβατικής καρδιολογίας, του Complex Coronary Angioplasty Course και International Course of Peripheral Vascular intervention (πρώτος χειριστής Παρίσι, Γαλλία, 18-21 Μαΐου 1999) και πέντε στο Π.Γ.Ν.Α. "Ιπποκράτειο" για τις ανάγκες διεθνών συνεδρίων επεμβατικής καρδιολογίας (μία για το International Meeting on Clinical Cardiology, τέσσερις για το Athens Interventional Cardiovacular Therapeutics AICT). 3. Στην όλως εσχάτως αναπτυχθείσα από μένα και τους συνεργάτες μου μιας νέας παραλλαγής της ορθόδρομης διαφλέβιας τεχνικής βαλβιδοπλαστικής της μιτροειδούς, σύμφωνα με την οποία (α) η παρακέντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος γίνεται γρήγορα και με μεγάλη ασφάλεια, (β) ελαχιστοποιείται ο χρόνος προσπέλασης της μιτροειδούς βαλβίδας και (γ) η διαστολή της βαλβίδας με μπαλόνι γίνεται με ασφάλεια υπό ταχεία κοιλιακή βηματοδότηση.
11 Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση 1. Επιτελείται με την αδιάλειπτη παρακολούθηση συνεδρίων, σεμιναρίων και άλλων ειδικών ε- πιστημονικών κύκλων εργασιών και σειρών μαθημάτων, εκ των οποίων τα κυριότερα είναι: Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο, International Meeting on Clinical Cardiology, εβδομαδιαία μετεκπαιδευτικά μαθήματα της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ετήσιο Σεμινάριο Κλινικής Υπερηχογραφίας των Καρδιαγγειακών Παθήσεων, Congress of the European Society of Cardiology, American Heart Association Annual Scientific Sessions, Annual Scientific Sessions of the American College of Cardiology, Ετήσιο Σεμινάριο Ομάδων Εργασίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, Ετήσιο Συνέδριο Ομάδας Εργασίας Αιμοδυναμικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας (Interventional Cardiology Education [ICE]) Ετήσιο Διεθνές Συμπόσιο με θέμα "Καρδιαγγειακές Παθήσεις και Νεφρική Δυσλειτουργία διάφορα συνέδρια, σεμινάρια και ημερίδες που αφορούν σε περιφερειακές εκδηλώσεις της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, Περιφερειακών Καρδιολογικών Εταιρειών ή Περιφερειακών Πανεπιστημίων όπως φαίνεται αναλυτικά στην επιμέρους παρουσίαση συμμετοχών ως ομιλητής, πρόεδρος ή μέλος ομάδων σχολιασμού. 2. Παρακολούθηση ειδικών συνεδρίων και επιμορφωτικών σεμιναρίων στην Ελλάδα που αφορούν την ενημέρωση και την εκπαίδευση γύρω από την επεμβατική καρδιολογία, όπως το Athens Interventional Cardiovascular Therapeutics (AICT), που αφορά τις εξελίξεις στην ε- πεμβατική καρδιολογία και οργανώνεται από την Α Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Lenox Hill Heart and Vascular Institute of New York, και το Interventional Cardiology Education (ICE) της Ομάδας Εργασίας Αιμοδυναμικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. 3. Παρακολούθηση στο εξωτερικό ειδικών διεθνών σεμιναρίων και συνεδρίων που αφορούν στην ενημέρωση και εκπαίδευση γύρω από τις εξελίξεις και την τεχνολογία της επεμβατικής καρδιολογίας, όπως: το EuroPCR (ετήσιο διεθνές συνέδριο επεμβατικής καρδιολογίας και περιφερειακών αγγείων), το JIM (the Joint International Meeting, ετήσιο διεθνές συνέδριο επεμβατικής καρδιολογίας και περιφερειακών αγγείων), το TCT (Transcatheter Cardiovascular Therapeutics, ετήσιο διεθνές συνέδριο επεμβατικής καρδιολογίας και περιφερειακών αγγείων) και άλλα σεμινάρια ή ημερίδες που αφορούν σε εξειδικευμένα θέματα επεμβατικής καρδιολογίας όπως η διαδερμική θεραπεία βαλβιδοπαθειών, όπως η TAVI, η σύγκλειση μεσοκολπικού ελλείμματος ή ανοικτού ωοειδούς τρήματος ή η αντιμετώπιση ειδικών, σύμπλοκων περιπτώσεων αγγειοπλαστικής των στεφανιαίων αρτηριών.
12 Ερευνητικό Έργο Αφορά κυρίως τα εξής ερευνητικά προγράμματα της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών: (1) εξέλιξη και κλινική εφαρμογή νέων συστημάτων καρδιακών καθετήρων, (2) μελέτη ελαστικών ιδιοτήτων της αορτής, (3) ανάδρομη-διαρτηριακή διαδερμική βαλβιδοπλαστική της μιτροειδούς (4) μελέτη της λειτουργίας του αριστερού κόλπου, (5) εξέλιξη και εφαρμογή βιολογικών ενδοπροθέσεων [stents] και (6) μελέτη θερμικής δραστηριότητας αθηρωματικής πλάκας. Επιπλέον έχω αναπτύξει μια νέα παραλλαγή της ορθόδρομης-διαφλέβιας διαδερμικής βαλβιδοπλαστικής της μιτροειδούς βαλβίδας, που είναι πιο γρήγορη και πιο ασφαλής από την συνήθη τεχνική Inoue. Πέραν αυτών έχω συμμετάσχει και σε διεθνείς πολυκεντρικές μελέτες. Ειδικότερα: 1. Εξέλιξη και εφαρμογή νέων συστημάτων καθετήρων. Έχω συμμετάσχει στο σχεδιασμό και την εξέλιξη αρκετών καρδιακών καθετήρων που έχουν εφαρμοστεί στην κλινική πράξη. Αποτέλεσμα αυτών των ερευνητικών προγραμμάτων ήταν η εξέλιξη νέων συστημάτων καρδιακών και ενδαγγειακών καθετήρων, όπως ο εξωτερικά καθοδηγούμενος καθετήρας αγγειοπλαστικής. Θέμα το οποίο απετέλεσε και το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής μου και την πηγή έμπνευσης για την παραγωγή νέων εξωτερικά καθοδηγούμενων καθετήρων από τη βιομηχανία ιατρικών συσκευών: Multipurpose steerable cardiac catheter for left side cardiac catheterization (J Invas Cardiol 1993;5:358-64) Steerable cardiac catheter for coronary angioplasty (Cathet Cardiovasc Diagn 1989;18,187-190) Steerable balloon-tipped catheter for temporary cardiac pacing (Cathet Cardiovasc Diagn 1990;21:198-202) Steerable cardiac catheter for retrograde left atrial catheterization (American Heart Journal 1990;119:375-380, American Journal of Cardiology 1990;65:650-654, Circulation 1992;85: 1760-1767) Steerable temporary stent-catheter (Cathet Cardiovasc Diagn 1996;37:89-98) Special device (air-filled ring) for measurement of aortic elastic properties (Cardiovasc Res 1993;27:951-56, Circulation 1995;91:2669-2678) Special catheter for determination of pressure - diameter relationship in human aorta (Circulation 1995;92:2210-2219, Circulation 1997;95:31-38) Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι την παρουσίαση αυτών των ιδεών και εφαρμογών στην κλινική πράξη η βιομηχανία δεν είχε ακόμα παραγάγει εξωτερικά καθοδηγούμενους καρδιακούς καθετήρες ή άλλους γενικώς ευχερώς καθοδηγούμενους καθετήρες ενδοσκόπησης. 2. Ελαστικές ιδιότητες αορτής και παθοφυσιολογία του καρδιαγγειακού συστήματος. Έχω συμμετάσχει σε πειραματικές και κλινικές μελέτες που αφορούν ένα ευρύ φάσμα της λειτουργίας της αορτής και του καρδιαγγειακού συστήματος (Eur Heart J 1990;11:990-996, Am J Med 1992;93:505-12, Cardiovasc Res 1993;27:951-56, Acta Cardiologica 1993;98:221-3, Chest 1994;105:1017-23, Circulation 1995;91:2669-2678, Circulation 1995;92:2210-2219, Circulation 1997;95:31-38). Όσον αφορά τον τομέα της διατασιμότητας της αορτής έχουν δημοσιευθεί εργασίες μου στο Am J Med, Chest, Eur Heart J, Cardiovasc Res, Circulation. Ουσιαστική δε ήταν και η συμβολή μου ως μέλος της ομάδας που ανέλαβε την οργάνωση και διεκ-
περαίωση της ερευνητικής προσπάθειας για την επινόηση ενός νέου καθετήρα που προσέφερε τη δυνατότητα μελέτης των ελαστικών ιδιοτήτων της αορτής για πρώτη φορά σε ζώντα και εν πλήρη συνειδήσει άνθρωπο με απευθείας μέτρηση της πιέσεως και της διαμέτρου της α- ορτής με υψηλής πιστότητας καταγραφές κατά τη διάρκεια καρδιακών καθετηριασμών (Circulation 1995;92:2210-2219). 3. Διαδερμική βαλβιδοπλαστική της μιτροειδούς. Ιδιαίτερη είναι η συμβολή μου ως μέλος της ομάδας που επινόησε και κατασκεύασε τον πρωτότυπο καθετήρα για τον ανάδρομο-διαρτηριακό, μη διαμεσοκολπικό καθετηριασμό του αριστερού κόλπου και την εκτέλεση της ανάδρομης διαδερμικής βαλβιδοπλαστικής της μιτροειδούς με μπαλόνι, αποφεύγοντας έτσι την τρώση του μεσοκολπικού διαφράγματος. Η τεχνική αυτή χρησιμοποιείται ως μέθοδος ρουτίνας για περισσότερα από 20 χρόνια στην Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Ιπποκρατείου ΓΝΑ. Έχει γίνει διεθνώς αποδεκτή, με δημοσιεύσεις στα εγκυρότερα διεθνή περιοδικά (American Heart J 1990;119:375-380, Am J Cardiol 1990;65:650-654, Circulation 1992;85:1760-1767, Indian Heart J 1993;45:459-62, Cathet Cardiovasc Diagn 1994;33:224-233, Eur Heart J 1997;18:455-463, J Am Coll Cardiol 1998;32:159-168, J Am Coll Cardiol 1998;32:1009-1016, J Interven Cardiol 2000;13:269-280, Catheter Cardiovasc Interv 2000;51: 101-106), με κεφάλαια σε έγκυρα διεθνή συγγράμματα (Topol EJ [ed]: Textbook of interventional cardiology, 2nd edition. W.B. Saunders Co., Philadelphia, USA, 1994) και με αναφορές (citations) στη διεθνή βιβλιογραφία και στις οδηγίες και συστάσεις των δύο μεγάλων καρδιολογικών εταιρειών των ΗΠΑ για την επεμβατική καρδιολογία (American College of Cardiology/Society for Cardiac Angiography and Interventions Clinical Expert Consensus Document on Cardiac Catheterization Laboratory Standards; A report of the American College of Cardiology Task Force on Clinical Expert Consensus Documents endorsed by the American Heart Association and the Diagnostic and Interventional Catheterization Committee of the Council on Clinical Cardiology of the AHA. J Am Coll Cardiol 2001;37:2170-2214). Την τεχνική αυτή έχω παρουσιάσει κατόπιν προσκλήσεως για εκπαιδευτικούς λόγους και σε άλλα νοσοκομεία τόσο της Ελλάδας (Ωνάσειο, Τζάνειο, Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών, Ευαγγελισμός, Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Πειραιώς) όσο και του εξωτερικού (All India Institute of Medical Sciences, Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείου Tenon Παρισίων). Επίσης έχω συμμετάσχει σε έξι τουλάχιστον ζωντανές παρουσιάσεις της τεχνικής κατά τη διάρκεια συνεδρίων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, στη μία ως δεύτερος χειριστής και στις άλλες πέντε ως κύριος χειριστής. 4. Μελέτη λειτουργίας του αριστερού κόλπου. Έχω προτείνει πρώτος μια νέα μέθοδο για την απόκτηση των καμπυλών πιέσεως-όγκου του αριστερού κόλπου σε ζώντες και εν πλήρη συνειδήσει ανθρώπους με άθικτη καρδιά [(α) XXVIIth Congress of the European Dialysis and Transplant Association European Renal Association, September 5-8, 1990. Vienna, Austria. Book of abstracts, p 169. (β) Eur Heart J 1995;16:264]. Η μέθοδος αυτή βασίζεται στην ταυτόχρονη εγγραφή της πιέσεως του αριστερού κόλπου, που παίρνεται με καθετήρα φέροντα στην άκρη του μικρομανόμετρο, και της ε- πιφάνειας ή του όγκου αυτού του κόλπου, που παίρνεται με την εφαρμογή μιας ηχοκαρδιογραφικής τεχνικής βασιζόμενης στην αυτόματη ανίχνευση των ορίων των καρδιακών κοιλοτήτων που απεικονίζονται με το ηχογράφημα δύο διαστάσεων (Eur Heart J 1995;16:264). Απο- 13
τελεί δε την πλέον κατάλληλη μέθοδος για αιμοδυναμικές και φαρμακοδυναμικές μελέτες του αριστερού κόλπου. Αποτελέσματα από τη μελέτη της λειτουργίας του αριστερού κόλπου έχουν ανακοινωθεί στα μεγάλα διεθνή καρδιολογικά συνέδρια (δημοσιεύσεις αντίστοιχων περιλήψεων abstracts: Eur Heart J 1995 και 1997, Circulation 1997, J Am Coll Cardiol 1996, 1997 και 1998) και δημοσιευθεί σε μεγάλα, διεθνούς κύρους καρδιολογικά περιοδικά (J Am Coll Cardiol 1998;31:426-436, J Am Coll Cardiol 1998;32: 159-168, Eur Heart J 2000;2[Suppl K]:K38-K47). 5. Αγγειακά stents. Έχω επίσης συμβάλει σε πειραματικές και κλινικές μελέτες της Α Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής στο Ιπποκράτειο ΓΝΑ που αφορούν βιολογικές ενδοπροθέσεις (stents), των οποίων τα αποτελέσματα έχουν ανακοινωθεί σε μεγάλα διεθνή συνέδρια (American Heart Association Annual Scientific Sessions, Annual Scientific Sessions of the American College of Cardiology, Congresses of the European Society of Cardiology), έχουν δημοσιευθεί στα εγκυρότερα διεθνή καρδιολογικά περιοδικά (Cathet Cardiovasc Diagnosis, Circulation, J Am Coll Cardiol, Eur Heart J) και έχουν αναφερθεί με ευμενή σχόλια στη διεθνή περιοδική βιβλιογραφία (Circulation, J Am Coll Cardiol, Eur Heart J, Lancet) και σε έγκυρα διεθνή συγγράμματα καρδιολογίας και επεμβατικής καρδιολογίας [(1) M. Freed, C. Grines, R. Safian [eds]: "The new manual of Interventional Cardiology". Physician Press, εκδόσεις 1998 και 1999, (2) Sigwart [Ed]: "Endovascular Stenting". W.B. Saunders Co., 1996, (3) D. Baim, W. Grossman [Eds]: "Grossman s Cardiac Catheterization and Angiography", 6th Edition. Lippincott Williams- Wilkins, 2000, (4) E. Topol [Ed]: "Textbook of Cardiovascular Medicine". Lippincot-Raven, Chapter 74, 1998, (5) E. Topol [Ed]: ''Textbook of Interventional Cardiology'' [3rd ed]. W.B. Saunders, Chapter 29, 1998, (6) P. Serruys, M. Kutryk. Stenting In: E. Topol [Ed]: "Comprehensive Cardiovascular Medicine". Lippincot-Raven, (7) 1998, P. Serruys, M. Kutryk. Stenting In: E. Topol [Ed]: "Comprehensive Cardiovascular Medicine". Lippincot-Raven, 1998, (8) M.J.B. Kutryk, P.W.Serruys [Eds]: "Coronary stenting-current Perspectives". Martin Dunitz Ltd, Chapter 6, 1999]. Αυτές οι πρωτότυπες παρουσιάσεις και εφαρμογές έδωσαν την ιδέα και την έμπνευση για βιομηχανική πλέον παραγωγή stents επενδεδυμένων με ύφασμα ή δίχτυ για αγγειακά ανευρύσματα ή ενταφιασμό θρόμβων με σκοπό τον περιορισμό της περιφερειακής διασποράς και εμβολής του θρόμβου. 6. Μελέτη θερμικής δραστηριότητας αθηρωματικής πλάκας. Έχω συμμετάσχει σε μελέτες που αφορούν την αθηρωματική πλάκα με τη μέτρηση της θερμοκρασίας της κατά τη διάρκεια καθετηριασμών των στεφανιαίων αρτηριών με σκοπό τη διευκρίνιση της παθοφυσιολογίας και της προγνώσεως των καρδιακών οξέων ισχαιμικών συνδρόμων και της παθοφυσιολογίας μετά από αγγειοπλαστική (Circulation 1999;100:II-658, Circulation 1999;100:II-663, Eur Heart J 2000;21:654, Eur Heart J 2000;21:389, J Am Coll Cardiol 2000;35 [Suppl A]:66A, J Am Coll Cardiol 2001;37:1277-83). 7. Ανάπτυξη νέας παραλλαγής βαλβιδοπλαστικής της μιτροειδούς βαλβίδας. Έχω αναπτύξει μια νέα παραλλαγή της ορθόδρομης-διαφλέβιας διαδερμικής βαλβιδοπλαστικής της μιτροειδούς βαλβίδας, της οποίας τα κύρια χαρακτηριστικά είναι (α) προαιρετική χρήση υπερηχοκαρδιογραφικής καθοδήγησης και χρήση ενός λεπτού διατρητικού σύρματος [SafeSept Pressure Products, San Pedro, CA, USA] για την ασφαλή και γρήγορη παρακέ- 14
ντηση του μεσοκολπικού διαφράγματος, (β) την χρήση ενός ειδικού οδηγού καθετήραθηκαριού με εντελώς εξωτερική καθοδήγηση της κατεύθυνσης του άκρου του στο χώρο [FlexCath Steerable Sheath, Medtronic] έτσι ώστε να γίνεται πολύ εύκολη, γρήγορη και ασφαλής η εντόπιση και προσπέλαση της μιτροειδούς βαλβίδας και (γ) η εξασφάλιση σταθερότητας θέσεως του μπαλονιού και αποτελεσματικής και ασφαλούς διαστολής με το συνδυασμό της ταχείας κολπικής βηματοδότησης και της άριστης υποστήριξης που παρέχεται από τον καθοδηγούμενο καθετήρα-θηκάρι FlexCath. Κατ αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται αποτελεσματική διάνοιξη της βαλβίδας ταχύτερα και ασφαλέστερα από τις μέχρι τώρα χρησιμοποιούμενες τεχνικές. (Υπό δημοσίευση στο Circulation: Cardiovascular Interventions). 8. Διεθνείς πολυκεντρικές μελέτες. Έχω λάβει μέρος σε διεθνείς πολυκεντρικές μελέτες (European Myocardial Infarction Project E.M.I.P), αποτελέσματα των οποίων έχουν δημοσιευθεί στα εγκυρότερα διεθνή επιστημονικά περιοδικά: The European Myocardial Infarction Project Group. Prehospital thrombolytic therapy in patients with suspected acute myocardial infarction. N Engl J Med 1993;329:383-389, The European Myocardial Infarction Project Group. Ventricular fibrilation following administration of thrombolytic treatment: the EMIP experience. Eur Heart J 1996;17:213-221. 15
16 Εκπαιδευτικό Μετεκπαιδευτικό Διδακτικό Έργο Από το 1987 μετείχα ανελλιπώς σε εκπαιδευτικά και μετεκπαιδευτικά προγράμματα και σε δραστηριότητες παρουσίασης και διάδοσης της κλινικής εφαρμογής επιτευγμάτων της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και σε εκπαιδευτικές και μετεκπαιδευτικές δραστηριότητες της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, Περιφερειακών Καρδιολογικών Εταιρειών και διαφόρων Ομάδων Εργασίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Συγκεκριμένα, (1) έχω εκπαιδεύσει συστηματικά μεγάλο αριθμό ειδικευόμενων καρδιολόγων, μελών του νοσηλευτικού προσωπικού και πεμπτοετών φοιτητών της ιατρικής στο χώρο της ΜΕΘ και του Εργαστηρίου Αιμοδυναμικής και Επεμβατικής Καρδιολογίας όπως επίσης και κατά τη διάρκεια των άλλων δραστηριοτήτων μου στην Κλινική (εφημερίες, εξωτερικό καρδιολογικό ιατρείο), (2) ήμουν υπεύθυνος και συντονιστής της οργάνωσης παρουσίασης ενδιαφερόντων περιστατικών επί σειρά ετών και υπεύθυνος και συντονιστής της καθημερινής συγκέντρωσης των μελών της κλινικής για την παρουσίαση των διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων του Αιμοδυναμικού Εργαστηρίου για τη λήψη αποφάσεων περί των θεραπευτικών χειρισμών και για την εκπαίδευση ειδικευόμενων και μετεκπαιδευόμενων καρδιολόγων κατά την τελευταία πενταετία της θητείας μου στην Α Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών, (3) παρέδωσα μαθήματα από αμφιθεάτρου σε πεμπτοετείς φοιτητές της ιατρικής, (4) είχα πάνω από 155 εισηγήσεις και διαλέξεις τόσο σε ελληνικά όσο και σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια, σεμινάρια και μετεκπαιδευτικές δραστηριότητες, (5) έκανα διαλέξεις μέσα στα πλαίσια των μετεκπαιδευτικών μαθημάτων της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, (6) συμμετείχα στην οργάνωση συνεδρίων και σεμιναρίων, (7) έλαβε μέρος ως εκπαιδευτής σε προγράμματα μετεκπαιδεύσεως και συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, στην οργάνωση των οποίων συμμετείχε η Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Ιπποκρατείου Γ.Ν.Α., (8) συνέβαλα στην εκπόνηση επτά διδακτορικών διατριβών και (9) συμμετείχα ουσιαστικά στη μετεκπαίδευση Ελλήνων και ξένων καρδιολόγων στην επεμβατική καρδιολογία και στην παρουσίαση και διάδοση των κλινικών εφαρμογών των επιτευγμάτων της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ειδικότερα, η συμβολή μου στην παρουσίαση και διάδοση της αμιγώς ανάδρομης διαδερμικής βαλβιδοπλαστικής της μιτροειδούς με μπαλόνι υπήρξε καταλυτική. Την τεχνική αυτή, εξ ολοκλήρου ε- πίτευγμα της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ως μέλος αποστολής της κλινικής παρουσίασα κατόπιν προσκλήσεως για εκπαιδευτικούς λόγους και σε άλλα νοσοκομεία τόσο της Ελλάδας (Ωνάσειο, Τζάνειο, Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών, Ευαγγελισμός, Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Πειραιώς) όσο και του εξωτερικού (All India Institute of Medical Sciences [ονομαστική αναφορά και ευχαριστίες από τους συγγραφείς στο: Bahl VK, et al. Retrograde nontransseptal balloon mitral valvuloplasty for reumatic mitral stenosis. Catheterization and Cardiovascular Diagnosis 1994; 33: 331-334], Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείου Tenon Παρισίων [πρόσκληση και ευχαριστήριος επιστολή του καθηγητού Alec Vahanian για τη διενέργεια της επεμβάσεως σε μια πολύ δύσκολη περίπτωση στενώσεως μιτροειδούς που δεν μπορούσε να υποβληθεί σε βαλβιδοπλαστική με άλλο μη χειρουργικό τρόπο]). Έχω δε εκτελέσει έξι τουλάχιστον ζωντανές παρουσιάσεις αυτής της τεχνικής κατά τη διάρκεια συνεδρίων, τη μία ως δεύτερος χειριστής και τις άλλες πέντε ως κύριος χειριστής. Εξ αυτών, μία στο Institute Cardiovasculaire Paris Sud για τις ανάγκες ενός εκ των δύο μεγαλύτερων διεθνών συνεδρίων ε- πεμβατικής καρδιολογίας, του Complex Coronary Angioplasty Course και International Course of
Peripheral Vascular intervention (πρώτος χειριστής Παρίσι, Γαλλία, 18-21 Μαΐου 1999) και πέντε στο Π.Γ.Ν.Α. "Ιπποκράτειο" για τις ανάγκες διεθνών συνεδρίων επεμβατικής καρδιολογίας (μία για το International Meeting on Clinical Cardiology [δεύτερος χειριστής οργάνωση από την Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών και την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία υπό την αιγίδα της European Society of Cardiology Αθήνα] και τέσσερις για το Athens Interventional Cardiovacular Therapeutics AICT στην Αθήνα στις 27-28 Μαΐου 2000, στις 31 Μαΐου - 1 Ιουνίου 2002, στις 23-25 Οκτωβρίου 2003 και στις 7-9 Οκτωβρίου 2004 αντιστοίχως [κύριος χειριστής οργάνωση από την Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Lenox Hill Heart and Vascular Institute of New York υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας και του Cardiovascular Research Foundation, New York, NY, USA]). Επιπλέον είχα συμβουλευτικό ρόλο και επόπτευσα για τη διενέργεια της επινοηθείσης από μένα και τους συνεργάτες μου διανοίξεως με μπαλόνι της στενωμένης μιτροειδούς βαλβίδας με μια νέα παραλλαγή της ορθόδρομης-διαφλέβιας διαδερμικής τεχνικής στο Νοσοκομεό ΥΓΕΙΑ και στην Α Καρδιολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών στο ΓΝΑ Ιπποκράτειο. 17
Συμμετοχή ως μέλος ομάδας σχολιασμού (panel discussion) ή ως πρόεδρος ή συντονιστής σε επίσημες επιστημονικές παρουσιάσεις ή στρογγυλές τράπεζες Έχω συμμετάσχει συνολικά ως μέλος ομάδας σχολιασμού (panel discussion) ή ως πρόεδρος σε περισσότερες από 65 επίσημες επιστημονικές παρουσιάσεις ή στρογγυλές τράπεζες: 1. Περιφερικό Καρδιολογικό Συνέδριο. Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, Ιατρικός Σύλλογος Πρεβέζης. Πρέβεζα, 25-26 Σεπτεμβρίου 1998. Θέμα: Υπερηχοκαρδιογράφημα. Πρόεδροι: Ε. Σούρλα, Κ. Στράτος. Ομιλούντες: Π. Λαθρίδου, Ε. Παππά, Γ. Αθανασόπουλος, Στ. Μπρίλη. 2. 16ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο, Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. Ρόδος, 5-7 Οκτωβρίου 1995. 3. 19ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο, Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. Ξενοδοχείο Hilton, Αθήνα, 22-24 Ο- κτωβρίου 1998. 4. 20ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο, Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. Αγία Πελαγία Κρήτης, 14-16 Οκτωβρίου 1999. 5. 2ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης. Ελληνική Εταιρεία Πυρηνικής Ιατρικής και Βιολογίας. Γ.Κ.Ν. Αθηνών "Γ. Γεννηματάς", Αθήνα 8 Μαΐου 1999. 6. 21ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο, Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. Αθήνα, 2-4 Νοεμβρίου 2000. 7. Interventional Cardiovascular Therapeutics Athens 2000. Cardiology Division, University of Athens, Greece - Cardiovascular Research Foundation, New York, NY; Hellenic Heart Foundation, Athens, Greece. Athens, May 27-28 2000. SESSION: Endovascular therapy. CHAIRMEN: Gary S Roubin, Basil Thanopoulos. SPEAKERS: M. Henry, G.S. Roubin, V.A. Subramanian. PANEL DISCUSSION: The global vascular interventional approach. M. Henry, G. Roubin, V. Subramanian, G. Kochiadakis, A. Sideris, C. Stratos, K. Tentolouris. 8. Σεμινάριο ομάδων εργασίας. Αθήνα, 20-23 Φεβρουαρίου 2002 / Ε' στρογγυλό τραπέζι. Θέμα: Τι είναι το ελάχιστο αναγκαίο και τι το ιδανικό ζητούμενο στα λειτουργούνται αιμοδυναμικά εργαστήρια. Πρόεδροι: Π. Αλτιτζόγλου, Κ. Στράτος. Ομιλούντες: Β. Τζίφος, Ι. Κανακάκης. Α. Σπανός. 9. Interventional Cardiovascular Therapeutics III Athens 2002. Cardiology Division, University of Athens, Greece - Lenox Hill Heart and Vascular Institute of New York; Hellenic Heart Foundation, Athens, Greece; Cardiovascular Research Foundation, New York, NY, USA. Athens, May 31 - June 1 2002. SESSION: Live case presentation. MODERATORS: G. Dangas, M. Vavuranakis. HOSPITALS: Centro Cuore Columbus, Hippokration University Hospital, Onassis Cardiac Surgery Center. FACULTY: R. Beyar, S. Iyer, K. Karsch, I. Palacios, G. Parhardis, N. Stratigis, C. Stratos, A. Tavernarakis, C. Vlachopoulos. 10. 2ο Ετήσιο Σεμινάριο Κλινικής Υπερηχοκαρδιογραφίας των Καρδιαγγειακών Παθήσεων. Αθήνα, 7 Ιουνίου 2003 Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Δ' στρογγυλό τραπέζι. Οργάνωση υπό της Κρατικής Καρδιολογικής Κλινικής Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών με τη συνεργασία της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ομάδας Εργασίας Υπερήχων. Θέμα: Ηχοκαρδιογραφία και επεμβατικές τεχνικές. Πρόεδροι: Κ. Στράτος, Κ. Τεντολούρης. Ομιλούντες: Α. Κρανίδης, Ι. Μπαρμπετσέας, Α. Αναστασάκης, Ι. Παρασκευαΐδης, Ε. Βαβουρανάκης. 11. 3ο Ετήσιο Σεμινάριο Κλινικής Υπερηχοκαρδιογραφίας των Καρδιαγγειακών Παθήσεων. Αθήνα, 8 Μαΐου 2004 Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Β' στρογγυλό τραπέζι. Οργάνωση υπό της Κρατικής Καρδιολογικής Κλινικής Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών με τη συνεργασία της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ομάδας Εργασίας Υπερήχων. Θέμα: Περιφερικές αρτηρίες και καρδιαγγειακός κίνδυνος: θέσεις-αντιθέσεις, επίκαιροι προβληματισμοί. Πρόεδροι: Χ. Στεφανάδης, Κ. Στράτος. Ομιλούντες: Α. Ανδρουλάκης, Κ. Τσιούφης, Δ. Καρδούλας, Π. Τούλας, Α. Πολυδώρου, Δ. Τούσουλης. 18
12. Athens Interventional Cardiovascular Therapeutics V AICT 2004. 1st Dept. of Cardiology, University of Athens, Greece - Lenox Hill Heart and Vascular Institute of New York, New York, NY, USA - Erasmus Medical Center, Thoraxcenter, Rotterdam, The Netherlands - EMO Centro Cuore Columbus, Milan, Italy; Hellenic Cardiological Society, Athens, Greece; Hellenic College of Cardiology, Athens, Greece; Cardiovascular Research Foundation, New York, NY, USA. October 7-9, 2004, Athens, Greece. SESSION: Poster Abstract presentation. MODERATORS: N. Dalianis, K. Stratos. 13. 25ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο, Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. Αθήνα, 18-20 Νοεμβρίου 2004. Θέμα: Στεφανιαία νόσος. Πρόεδροι: Κ. Στράτος, Σ. Αργυράκης. 14. 4th Meeting of the Working Group of Invasive & Interventional Cardiology, Interventional Cardiology Education 2004 (ICE 2004). Diaselo Conference Center, Metsovo, Greece, December 10 11, 2004. Θέμα: Interventional Cardiology: Looking ahead. Ομιλητής: Χ. Στεφανάδης. Πρόεδρος: Κ. Στράτος. 15. 17ο Συνέδριο Εξελίξεις στην Καρδιολογία / Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά. Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 14-15 Ιανουαρίου 2005. Συμμετοχή στη συζήτηση για τις Κλινικές Αποφάσεις. 16. Μετεκπαιδευτικό Πρόγραμμα 2004 2005 Α Καρδιολογικής Κλινικής και Ομωνύμου Εργαστηρίου Ιατρικής Σχολής πανεπιστημίου Αθηνών / Ιπποκράτειο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών. Ιπποκράτειο Γ.Ν. Αθηνών, Αθήνα, 19 Α- πριλίου 2005. Θέματα: (α) Αναίμακτη εκτίμηση των στεφανιαίων αγγείων: πόσο είμαστε έτοιμοι για την είσοδό της στην πράξη; (Ομιλ: Δ. Αλεξόπουλος). (β) Διαστρωμάτωση κινδύνου στη στεφανιαία νόσο: νεώτερα δεδομένα (Ομιλ: Σ. Φούσας). Συζητητές: Ε. Παπαστεριάδης, Κ. Στράτος. 17. 5th Meeting of the Working Group of Invasive & Interventional Cardiology, Interventional Cardiology Education 2005 (ICE 2005). Diaselo Conference Center, Metsovo, Greece, December 9 10, 2005. Multiple Choice Questions Session I: Pharmacology of Interventional Cardiology. Ομιλητές: Αθ. Πιπιλής, Γ. Χάχαλης, Κ. Σπαργιάς, Δ. Αβραμίδης, Χρ. Μηλιώνης, Δ. Παπαχρήστου. Πρόεδροι: Κ. Στράτος, Κ. Τεντολούρης. 18. 5th Meeting of the Working Group of Invasive & Interventional Cardiology, Interventional Cardiology Education 2005 (ICE 2005). Diaselo Conference Center, Metsovo, Greece, December 9 10, 2005. Session: Case Review Session ΙΙΙ. Ομιλητές: Αθ. Τρίκας, Γ. Τριάντης, Ι. Κανακάκης, Ν. Πατσουράκος. Πρόεδροι: Κ. Στράτος, Ζ. Κυριακίδης. 19. 18ο Συνέδριο Εξελίξεις στην Καρδιολογία / Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά. Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 13-14 Ιανουαρίου 2006. Συμμετοχή στη συζήτηση για τις Κλινικές Αποφάσεις. 20. Cardiology Update 2006. Διεθνές Συνέδριο Καρδιολογίας. Συνεδρία VI: Εξελίξεις στην επεμβατική καρδιολογία. ΠΓΝΑ Ο Ευαγγελισμός. Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα, 13 15 Απριλίου 2006. Θέμα: Εξελίξεις στην επεμβατική καρδιολογία. Πρόεδροι: Χρ. Στεφανάδης, Α. Ταβερναράκης, Γρ. Παυλίδης. Ομιλητές: Bernhard Meier, Δ. Κατρίτσης, Ι. Ιακώβου, Eberhard Grube. Σχολιαστές: Δ. Αλεξόπουλος, Ι. Αντωνέλλης, Κ. Μπόλος, Χ. Χρήστου, Π. Δεδεηλίας, Α. Δήμας, Σ. Φούσας, Ι. Γαβαλιάτσης, E. Grube, Ι. Ιακώβου, Δ. Κατρίτσης, Ε. Λάζαρης, Γ. Μάκος, B. Meier, Δ. Νίκας, Γ. Οικονομόπουλος, Γρ. Παυλίδης, Α. Πολυδώρου, Χρ. Ρόκκας, Δ. Σιώνης, Χρ. Στεφανάδης, Κ. Στράτος, Α. Σαλάχας, Α. Ταβερναράκης, Σ. Θεοδωρόπουλος, Β. Βούδρης, Α. Βραχάτης, Γ. Υφαντής. 21. 5ο Ετήσιο Σεμινάριο Κλινικής Υπερηχοκαρδιογραφίας των Καρδιαγγειακών Παθήσεων. Αθήνα, 5 6 Μαΐου 2006 Αμφιθέατρο Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών / ΚΛΙΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ. Οργάνωση υπό του Καρδιολογικού τμήματος του Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών με τη συνεργασία της Α Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ομάδας Εργασίας Υπερήχων. Θέμα: ΚΛΙΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΗΧΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ: Ζωντανές παρουσιάσεις (live demonstration). Συντονιστές: Κ. Κελεσίδης, Β. Πυργάκης. Σχολιαστές: Κ. Αγγέλη, Ε. Βαβουρανάκης, Γ. Ζερβόπουλος, Α. Κρανίδης, Ι. Μπαρμπετσέας, Δ. Μπελντέκος, Σ. Μπρίλη, Α. Πολυδώρου, Αν. Σπανός, Κ. Στράτος, Κ. Τεντολούρης, Γ. Τριανταφύλου, Σ. Χαντανής. 19
22. 5ο Ετήσιο Σεμινάριο Κλινικής Υπερηχοκαρδιογραφίας των Καρδιαγγειακών Παθήσεων. Αθήνα, 5 6 Μαΐου 2006 Αμφιθέατρο Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών / 2ο Στρογγυλό Τραπέζι. Οργάνωση υπό του Καρδιολογικού τμήματος του Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών με τη συνεργασία της Α Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ομάδας Εργασίας Υπερήχων. Θέμα: Περιφερικά Αγγεία. Πρόεδροι: Κ. Στράτος, Χ. Στεφανάδης. Ομιλούντες:, Κ. Τσιούφης, Χ. Βλαχόπουλος, Α. Ανδρουλάκης, Σ. Μαυρογένη. 23. 1ο Συνέδριο Κλινικών Καρδιαγγειακών Παθήσεων. Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα, 1 3 Ιουνίου 2006 / 3ο Στρογγυλό Τραπέζι: Κλινικές Αποφάσεις. Πανελλήνια Ιατρική Εταιρεία Διευθυντών καρδιολογίας. Συμμετοχή στη συζήτηση για τις Κλινικές Αποφάσεις. 24. 27ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο. Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. Ξενοδοχείο Hilton, Αθήνα, 2 4 Νοεμβρίου 2006. Θέμα: Βασική έρευνα στην καρδιολογία. Πρόεδρος: Κ. Στράτος. 25. 19ο Συνέδριο Εξελίξεις στην Καρδιολογία / Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά. Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, 12-13 Ιανουαρίου 2007. Συμμετοχή στη συζήτηση για τις Κλινικές Αποφάσεις. 26. 6ο Ετήσιο Σεμινάριο Κλινικής Υπερηχοκαρδιογραφίας των Καρδιαγγειακών Παθήσεων. Αθήνα, 4 5 Μαΐου 2007 Αμφιθέατρο Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών / 3ο Στρογγυλό Τραπέζι. Οργάνωση υπό του Καρδιολογικού τμήματος του Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών με τη συνεργασία της Α Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ομάδας Εργασίας Υπερήχων. Θέμα: Ο ρόλος της ηχωκαρδιογραφίας στην επεμβατική καρδιολογία. Πρόεδροι: Αντ. Μανώλης, Κ. Στράτος. Ομιλούντες: Β. Θανόπουλος, Γ. Καρατασάκης, Ε. Τσιάμης, Α. Ρηγόπουλος, Α. Αυγεροπούλου. 27. 1η Ημερίδα για το Καρδιονεφρικό Σύνδρομο. Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Αθήνα, 6 Ιουνίου 2007. Οργάνωση υπό του Καρδιολογικού Τμήματος του «ΤΖΑΝΕΙΟΥ» Γ.Ν. Πειραιώς, Νεφρολογικού Τμήματος Γ.Ν. Αθηνών «Γ. ΓΕΝ- ΝΗΜΑΤΑΣ», Καρδιολογικού Τμήματος «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ» Γ.Ν. Αθηνών και της Α Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής. Υπό τη Αιγίδα της Πανελλήνιας Εταιρείας Διευθυντών Ε.Σ.Υ., του Πανεπιστημίου Αθηνών, του Υπουργείου Παιδείας και του Υπουργείου Υγείας. Θέμα: Αλληλεπίδραση χρόνιας νεφροπάθειας και καρδιακής νόσου. Πρόεδροι: Β. Χατζηκωνσταντίνου, Αθ. Μανώλης. Εισηγητές: Θ. Μουντουκαλάκης, Γ. Φιλιππάτος, Δ. Βλαχάκος, Π.Ν. Ζηρογιάννης. Σχολιαστές: Ε. Αδαμοπούλου, Γρ. Βυσσούλης, Ι. Βλασερός, Κ. Στράτος, Ι. Βασιλειάδης. 28. Σεμινάριο Ομάδων Εργασίας της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Ελληνική καρδιολογική Εταιρεία. Ξενοδοχείο Hilton, Αθήνα. 7 9 Φεβρουαρίου 2008. Διάλεξη: Έμφραγμα μυοκαρδίου σε ηλικιωμένα άτομα. Ομιλητής: Β. Πυργάκης. Πρόεδρος: Κ. Στράτος. 29. 7 th Cardiology Update Athens Cardiology Update 2008. International Cardiology Symposium of EVAGELIS- MOS General Hospital of Athens, Athens, Greece. Crown Plaza Hotel, Athens. 17 19 Απριλίου 2008. Session title: Session VI: Interventional Cardiology Update. Chairpersons: Ch. Stefanadis, D. Alexopoulos, A. Vrahatis. Speakers: E. Tsiamis, D. Sionis, K. Triantafyllou, I. Iakovou, A. Koroneos, A. Salahas. Panel Discussion: D. Alexopoulos, J. Antonellis, K. Bolos, P. Dedeilias, A. Dimas, S. Foussas, D. Katritsis, E. Lazaris, G. Makos, D. Nikas, G. Oikonomopoulos, G. Pavlidis, A. Polydorou, C. Rokkas, D. Sionis, C. Stefanadis, C. Stratos, S. Theodoropoulos, V. Voudris, A. Vrahatis, G. Yfantis. 30. 7ο Ετήσιο Σεμινάριο Κλινικής Υπερηχοκαρδιογραφίας των Καρδιαγγειακών Παθήσεων. Αθήνα, 9 10 Μαΐου 2008 Αμφιθέατρο Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών. Οργάνωση υπό του Καρδιολογικού τμήματος του Ιπποκρατείου Γ.Ν. Αθηνών με τη συνεργασία της Α Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής και υπό την αιγίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και της Ομάδας Εργασίας Υπερήχων. Θέμα: 3 ο Στρογγυλό Τραπέζι: Ιδιαίτερες κλινικές εφαρμογές των υπερηχογραφικών μεθόδων. Πρόεδροι: Κ. Στράτος, Φ. Τρυποσκιάδης. Ομιλητές: Κ. Αγγέλη, Ι. Οικονομίδης, Κ. Παμπούκας, Ι. Βλασερός, Ε. Βαβουρανάκης. Σχολιαστές: Κ. Ευδωρίδης, Π. Καλύβας, Β. Κατσή, Σ. Τουμανίδης, Α. Τριανταφύλλου, Σ. Χαντανής. 31. 1ο Διεθνές Συμπόσιο με θέμα "Νεφρική Δυσλειτουργία και Καρδιαγγειακές Παθήσεις 2009". Οργάνωση από την Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών και υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου 20