Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] حرفهای بهداشت مهندسی مجله 395 پاییز 3 شماره 3 دوره DOI: 0.2859/johe03 395/۱۱/0 مقاله: دريافت تاريخ 395/2/2 مقاله: پذيرش تاريخ کلیدی: واژگان صوت جذب ضریب آکوستیکی مواد ساختمانی مواد امپدانس لوله پزشکی علوم دانشگاه برای نشر حقوق تمامی است. محفوظ همدان بناهای در رایج ساختمانی مواد صوتی جذب خصوصیات مطالعه کشور اداری و صنعتی 3 شهیدی رضا 3 علیایی محمد 2 گلمحمدی رستم * آبادی علی محسن بهداشت مهندسی آموزشی علمی قطب حرفهای بهداشت مهندسی گروه استادیار ایران همدان همدان پزشکی علوم دانشگاه حرفهای حرفهای بهداشت مهندسی آموزشی علمی قطب حرفهای بهداشت مهندسی گروه استاد 2 ایران همدان همدان پزشکی علوم دانشگاه مقدمه نابهنجار و مزاحم صداهای وجود عدم آکوستیکی آسایش آکوستیکی دیدگاه از زندگی و کار محیط در افراد آسایش و انعکاس کاهش منظور به صدا پر محیطهای در 2[. ], است مصالحی و مواد از صدا تراز کاهش نتیجه در و بازآوایی زمان و میشود. استفاده هستند صوت جذب خصوصیات دارای که یک داخلی سطوح روی بر تأثیر با صوت جاذب مواد داخلی سطوح این در صدا انعکاس کاهش نتیجه در و بنا در صوت جذب ]3[. میگردند صوت تراز کاهش موجب موج یک برخورد هنگام انرژی افت معنی به آکوستیک است. گرمایی انرژی به آن تبدیل و معین سطح به صوتی مواد بازآوا محیطهای یا میدانها در صدا کاهش برای دانشکده حرفهای بهداشت مهندسی گروه حرفهای بهداشت مهندسی دکتری دانشجوی 3 ایران همدان همدان پزشکی علوم دانشگاه بهداشت پژوهشی مقاله قطب حرفهای بهداشت مهندسی گروه استادیار آبادی علی محسن مسئول: نويسنده * ایران. همدان همدان پزشکی علوم دانشگاه حرفهای بهداشت مهندسی آموزشی علمی Mohsen.aliabadi@umsha.ac.ir ایمیل: چکیده در استفاده جهت مصالح آکوستیکی ارزش خصوص در معتبری اطالعات کشور سطح در مقدمه: صوتی جذب خصوصیات مطالعه پژوهش این انجام از هدف ندارند. وجود صنعتی و اداری محیطهای است. آکوستیکی دادههای بانک تدوین و مواد آکوستیکی مواد و ساختمانی مواد از نمونه 60 حداقل تعداد مقطعی توصیفی پژوهش این در کار: روش امپدانس لوله از مواد صوتی جذب ضریب اندازهگیری جهت مطالعه این در گرفت. قرار آزمایش مورد مدل اینچ چهارم یک میکروفن و ISO 0534 استاندارد با مطابق BSWA شرکت SW260 مدل نتایج گردید. استفاده هرتز 60 الی 25 فرکانسی محدوده در PA50 فایرمدل آمپلی و MPA46 گرفت. قرار تحلیل مورد Excel 3 نرمافزار از استفاده با آمده دست به مبنای بر کشور در موجود مصالح و مواد انواع صوتی جذب ضریب گیری اندازه نتایج ا: یافتهه شیمیایی پایه فومهای ضخامت افزایش با داد نشان نتایج گردید. ارائه اکتاوباند یک فرکانسهای جذب ضریب افزایش بر جاذب دانسیته تأثیر حال این با مییابد. افزایش صوتی جذب ضریب اتیلن پلی فوم با مقایسه در یورتان پلی فوم است. ناچیز بسیار جاذب ضخامت اثر با مقایسه در داشت. صوتی جذب لحاظ از باالتری بسیار کارایی اطمینان قابل ارزیابی میتوانند آکوستیک متخصصین شده ارائه نتایج از استفاده با گیری: نتیجه باشند. داشته برداری بهره یا طراحی فاز در صنعتی و اداری محیطهای آکوستیکی شرایط از تری صوت جذب کارایی در کننده تعیین فاکتور یک بهعنوان جاذب ماده ضخامت نمود تأیید نتایج است. شیمیایی پایه فومهای جمله از باال کارایی با جاذبهای خصوص در بهویژه قرار استفاده مورد سطوح روی بر میتوان را صدا جاذب آکوستیکی انرژی نسبت صورت به سطوح جذب ضریب داد. بر W in برخوردی آکوستیکی انرژی به W abs شده جذب میشود. داده نمایش α با که میشود تعریف سطوح میباشد. صوتی امواج فرکانس از تابعی سطوح جذب ضریب ضریب از میانگینی عنوان به صوت جذب ضریب نتیجه در و 000 500 250 فرکانسهای در سطوح صوتی جذب زمان در ]4[. میشود تعریف صوت اکتاوباند از هرتز 00 صوتی جذب ضرایب از اطالع صوت جاذب مواد انتخاب عالوه است. حیاتی بسیار آکوستیک متخصصین برای مواد اتاق در جود مو صوتی منابع صدای فرکانسی توزیع این بر
علی آبادی و همکاران Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] علت تفاوت ساختاری مواد آزمایش شده با مواد در دسترس است. بنابراین در داخل کشور مواد و مصالح مورد استفاده به عنوان جاذب صوت فاقد شناسنامة معتبری میباشند. هدف از انجام این مطالعه بررسی خصوصیات آکوستیکی مواد جاذب صوتی رایج و تعیین ضرایب جذب مصالح جاذب صوت موجود در بازار کشور است. بر اساس نتایج مطالعه میتوان یک بانک اطالعاتی از مشخصات آکوستیکی مواد جاذب صوت تهیه نمود. این بانک اطالعاتی میتواند ابزار مفیدی برای طراحان و کارشناسان صنعتی جهت طراحی یا ارزیابی بناهای صنعتی و غیر صنعتی مثل اماکن عمومی و محیطهای اداری از جنبه آلودگی صوتی باشد. طراحی مناسب محیطهای مختلف از جنبه آکوستیکی میتواند موجبات تأمین آسایش صوتی ساکنین یا شاغلین را به طور موثری فراهم آورد و در تأمین سالمت جسمی و روانی جامعه مؤثر باشد. روش کار در این پژوهش توصیفی مقطعی که در سال 395 در آزمایشگاه عوامل فیزیکی دانشکده بهداشت انجام گرفت. مطابق با مراجع معتبر مواد مورد آزمایش در دو بخش مواد ساختمانی Building Materials و مواد آکوستیکی Acoustic Materials تقسیم بندی میگردند ]64[. تعداد حداقل 60 نمونه از مواد ساختمانی و از مواد آکوستیکی قابل دسترس تهیه گردید. از جمله مواد ساختمانی انواع گچ برگ فیبر نئوپان فوم و همچنین تایل های آکوستیک متداول در ساخت و ساز و طراحی داخل بناها در ضخامتهای مختلف مورد آزمایش قرار گرفت. از جمله مواد آکوستیکی انواع تایل های گچی و مقوایی و ترکیبی فومهای مصنوعی مثل پلی یورتان پلی استایرن فوم الستیک الیاف بافته و نبافته و انواع پشمهای معدنی مثل پشم شیشه پشم سنگ مورد آزمایش قرار گرفت. در این مطالعه تجربی اندازه گیری ضریب جذب صوتی مصالح آکوستیکی با استفاده از یک لوله امپدانس بر مبنای روش تابع انتقالی مطابق با استاندارد ISO0534 و با کمک یک مولد صوت خالص و تراز سنج صوت کالیبره شده صورت گرفت و ضرایب جذب صوت مصالح موجود در بازار اندازه گیری و مورد بررسی قرار گرفت ], 2[. تصویر شماتیک اجزاء لوله امپدانس براساس روش تابع انتقالی را نشان میدهد. روش تابع انتقال از طریق تولید موج صفحهای در لوله با استفاده از بلندگو اجرا میگردد و فشار صوت در دو ممان در مجاورت نمونه اندازه گیری میگردد. تابع انتقال آکوستیکی پیچیده 33 یا فضا در راستای اینکه این مواد با میدان آکوستیکی آن فضا متناسب باشند نیز از اهمیت بسیار باالیی برخوردار است ]5[. قبل از طراحی و اجرای مداخالت کنترل صدا میبایست تحلیل آکوستیکی بنا انجام گیرد. در تحلیل آکوستیکی بنا خصوصیات سطوح داخلی و تأثیر آنها بر بازتابشهای صوتی و همچنین اثر موانع صوتی باید مورد بررسی قرار گیرد. هدف از انجام این کار بررسی اثر سطوح داخلی بر تشدید صدا در داخل بنا است ]6[. هر چه ضریب جذب صدا سطوح داخلی کمتر باشد تشدید صدای ناشی از آنها به عنوان منابع ثانویه بیشتر خواهد بود ]7[. جهت اندازه گیری ضریب جذب صوت دو روش اختصاصی شامل اتاقک بازآوایی و همچنین لولههای امپدانس وجود دارد ]8[. هر کدام از این روشها دارای مزایا و معایبی هستند که به هنگام استفاده باید به آن توجه نمود. یکی از مهمترین مزیتهای روش لوله امپدانس این است که برای اندازه گیری ضریب جذب مواد نیاز به نمونههای بزرگی از مواد نیست که خود باعث تسهیل در تهیه مواد و حمل آن میگردد. به عنوان مثال یک نمونه دایرهای شکل با قطر حداکثر 0 سانتی متر با هر ضخامتی میتواند برای این منظور مورد استفاده قرار گیرد. نصب دستگاه و تجهیزات در این روش ساده و همچنین نتایج به سرعت قابل حصول میباشند که خود باعث افزایش دادههای اندازه گیری و در نتیجه کاهش خطاهای احتمالی میگردد. با این حال در روش اتاق باز آوا نیاز به نمونههای با اندازه بسیار بزرگ برای نصب در سطح اتاق باز آوا میباشد که به عنوان محدودیت روش محسوب میگردد ]8[. عالوه براین وجود اتاق بازآوا با ابعاد و خصوصیات استاندارد نیز ضروری است ]8[. بدین جهت روش قابل حصوصل و کاربردیتر که در مطالعات و تحقیقات روی کارایی جذب صوتی مواد بکارگرفته میشود روش لوله امپدانس است. در ایران به دلیل عدم ارائه خصوصیات جذب آکوستیکی مصالح توسط وارد کنندگان و حتی تولید کنندگان استفاده کنندگان اطالعات قابل اطمینانی در خصوص استفاده از مواد و مصالح با خصوصیات جذب صوتی برای کاهش صدای داخل اماکن صنعتی و غیر صنعتی ندارند ]9, 0[. در کشور ما تاکنون امکان اندازه گیری ضریب جذب خصوصا برای صنایع تولید کننده این مواد فراهم نبوده و مصرف کنندگان این مواد نیز از ضریب جذب مواد جاذب خریداری شده اطمینان کافی ندارند. در برخی موارد در کتب و مقاالت علمی موجود داخلی و بین المللی نیز برای یک ماده ضرایبجذب صوتی مختلفی گزارش کردهاند که به
Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] 395 پاییز 3 شماره 3 دوره ای حرفه بهداشت مهندسی مجله محاسبه برای سپس و شده تعیین میکروفن دو سیگنالهای مواد امپدانس نسبت صوتی جذب ضریب و بازتابی فاکتور بستگی فرکانسی محدوده میگردد. استفاده آزمایش مورد فاکتور دارد. میکروفنها محل بین فاصله و لوله قطر به 2[. ], میگردد محاسبه )( رابطه طریق از بازتابی نرمال r= r e jϕ r =(H2 H I )/(H R H 2 ) e 2jk 0 x )( رابطه این در میکروفن دورترین و نمونه بین فاصله X: بازتابی فاکتور فازی زاویه ø: از میشود تعریف دو تا یک میکروفن از انتقالی تابع H: 2 S 2 /S 2 =P /P 2 پیچیده نسبت طریق میباشد. H2 بخش تصویر و واقعی بخش H: I و H R تعیین 2 رابطه از مواد صوتی جذب ضریب نهایت در. د میشو α= r 2 2 =r r2 r i )2( صوتی جذب ضریب α: صوتی بازتاب فاکتور r: 34 انتقال تابع روش براساس امپدانس لوله اجزاء شماتیک : تصویر همراه به BSWA شرکت SW260 مدل امپدانس لوله 2: تصویر ه مطالع ورد م ای نمونهه ضریب گیری اندازه جهت 2 تصویر با مطابق مطالعه این در شرکت SW260 مدل امپدانس لوله از مواد صوتی جذب محدوده در 534 ISO استاندارد با مطابق BSWA میلی 60 و داخلی قطر با هرتز 60 الی 25 فرکانسی صوتی توان و متر سانتی 0 قطر با بلندگوی با و متر آمپلی و MPA46 مدل اینچ چهارم یک میکروفن و وات آن با مرتبط افزار نرم که گردید استفاده PA50 مدل فایر استفاده با آمده بدست نتایج میباشد. ImpA 2 VaLab گرفت. قرار تحلیل و توصیف مورد Excel 3 افزار نرم از امپدانس لوله مواد آزمایش انجام از قبل ذکراست به الزم سازنده شرکت توسط شده ارائه فوم نمونه از استفاده با دقت و صحت از که گرفت قرار کالیبراسیون مورد دستگاه صوت جذب منحنی با مقایسه در قبولی قابل )تکرارپذیری( بود. برخوردار کالیبراسیون گواهی در فوم برای شده ارائه ها یافته امپدانس لوله از مواد صوتی جذب ضریب گیری اندازه و C هوا دمای در 534 ISO استاندارد با مطابق صورت /2 kg/m 3 هوا چگالی و %40 هوا نسبی رطوبت و 342 m/s هوا در صوت سرعت شرایط این در که گرفت گیری اندازه نتایج شد. تعیین 43 pa.s/m صوتی امپدانس در موجود شیمیایی پایه فومهای انواع صوتی جذب ضریب گیری اندازه نتایج است. شده ارائه جدول در کشور بازار بازار در موجود مصالح و مواد انواع صوتی جذب ضریب عدم است ذکر به الزم است. شده ارائه 2 جدول در کشور دلیل به هرتز 4000 فرکانس در صدا جذب ضریب گزارش هولدر که است متر سانتی 2/5 از بیش ضخامت به نیاز کد ندارد. را آن جایگذاری قابلیت دستگاه در گیر نمونه بایگانی آزمایشگاه در مذکور نمونه که است شمارهای نمونه جذب ضریب داد نشان نتایج کلی طور به است. شده افزایش فرکانس افزایش با شیمیایی پایه فومهای صوتی باال فرکانس با های صدای جذب برای بنابراین مییابد. دارند. خوبی بسیار قابلیت kg/ دانسیته یا یورتان پلی فوم جذب ضریب 3 تصویر در تصویر است. شده ارائه جاذب ضخامت مبنای بر 2 m 3 بر kg/m 3 دانسیته یا یورتان پلی فوم جذب ضریب 4 بیان شده ارائه نتایج میدهد. نشان را جاذب ضخامت مبنای شیمیایی پایه فومهای در ضخامت افزایش با که میدارد در افزایش بیشترین مییابد. افزایش صوتی جذب ضریب میگردد. مشاهده باال و متوسط فرکانسهای بر 2/5 cm ضخامت با یورتان پلی فوم جذب ضریب 5 تصویر میدهد نشان نتایج است. شده ارائه جاذب دانسیته مبنای افزایش به منجر نامحسوس طور به نیز دانسیته افزایش جاذب دانسیته حال این با است. شده صوتی جذب ضریب 6 تصویر است. ناچیز بسیار جاذب ضخامت اثر با مقایسه در با اتیلن پلی فوم با مقایسه در یورتان پلی فوم جذب ضریب پلی فوم میدهد. نشان را یکسان تقریبا دانسیته و ضخامت از باالتری بسیار کارایی اتیلن پلی فوم با مقایسه در یورتان دارد. صوتی جذب لحاظ
علی آبادی و همکاران Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] 4000 0/69 0/77 0/78 0/72 0/48 0/79 0/93 3 4 0/28 5 0/66 0/6 2 0/25 0/96 00 0/64 0/9 0/66 0/73 3 4 0/57 0/78 0/74 5 0/68 0/2 0/93 0/97 0/94 7 9 3 6 0/22 4 2 5 فرکانس )Hz( 000 500 0/27 0/2 0/56 7 8 9 0/92 0/46 0/2 4 0/6 0/45 0/79 5 0/96 0/69 0/44 0/29 0/6 0/78 0/49 6 2 0/73 0/26 0/62 4 0/44 2 0/4 5 3 2 3 3 0/2 8 250 4 3 3 9 0/26 4 9 0/22 9 2 3 0/2 3 جدول : نتایج اندازه گیری ضریب جذب صوتی انواع فومهای پایه شیمیایی موجود در بازار کشور ضخامت )cm( دانسیته )Kg/m3( نام ماده نمونه 25 /5 2 24 2/5 2 0/2 3/5 2 4/2 2 25 /5 7 3 2/9 7 27 8 2/9 7 3 2 4/3 7 26 8 /8 29 5 2/54 2 0/22 5 33 28 2/7 4 2/7 35 4/4 5 /4 25 50 /5 50 فوم شانه تخم مرغی 5 2/7 50 فوم NBRPVC 6 فوم پلی اتیلن 2 /9 فوم پلی اتیلن 6 /9 22 فوم پلی اتیلن فویل دار 9 5/5 9 فوم پلی اتیلن 0 فوم پلی استایرن 6 /9 2 فوم پلی استایرن 22 3 5 فوم پلی استایرن 5 4/8 8 23 فوم پلی استایرن جدول 2: نتایج اندازه گیری ضریب جذب صوتی انواع مواد و مصالح موجود در بازار کشور فرکانس )Hz( **دانسیته ( 3 )Kg/m ضخامت )cm( کد نمونه نام ماده 4000 00 000 500 250 25 0/9 0/66 0/43 7 /5 5 پشم سنگ 53 0/92 0/28 9 3 00 پشم سنگ 52 0/96 9 5 0/23 4/3 65 پشم سنگ 45 8 8 0/59 0/4 6 5 85 پشم سنگ 54 35
مجله مهندسی بهداشت حرفه ای دوره 3 شماره 3 پاییز 395 Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] 0/74 0/7 3 0/29 0/42 0/52 8 2 9 0/22 4 0/4 9 2 0/79 0/53 0/58 0/42 2 0/26 5 0/53 0/53 7 4 0/74 3 3 8 0/24 8 0/49 3 3 0/45 0/5 4 5 7 2 7 2 0/25 2 4 5 0/24 7 4 4 2 2 2 3 2 0/0 0/27 5 0/0 0/0 3/2 2/7 2 /2 /2 0/9 0/7 0/6 0/9 /4 0/2 2 0/6 0/5 0/7 0/6 0/7 /6 /6 2 50 60 پشم شیشه پشم شیشه فویل دار الیاف پلی استر Silsonic الیاف پلی استر با یک الیه الستیک عایق االستومری )سامان تهویه( *تایل گچی روکش مقوا )گچ برگ( *تایل گچی ساده با روکش کاغذ *تایل گچی سوراخ دار روکش پالستیک *تایل گچی روکش پالستیک * تایل گچی سوراخ دار *تایل گچی روکش پالستیکی *تایل مقوایی سوراخ دار *تایل مقوایی USG *تایل مقوایی Thermatex کف پوش صنعتی PVC )لمینت( کف پوش فومی سلول بسته تاتامی کف پوش الستیکی تک الیه کف پوش الستیکی چندالیه الستیک موکت طرح دار )ظریف مصور( موکت معمولی دیوار پوش PVC آذران پالستیک دیوار پوش PVC آذران پالستیک نئوپان نئوپان فیبر HDF ساده فیبر HDF روکش پالستیکی فیبر HDF طرح دار فیبر MDF فیبر MDF * الزم به ذکر است در خصوص تایل های گچی و مقوایی ساده و سوراخ دار موجود در بازار شرکتهای سازنده منحنیهایی جذب صوتی این مواد را بر مبنای روش اتاق بازآوایی و با فاصله مشخصی از سطوح بطور مثال سانتی متر از سقف گزارش نمودهاند که قابل مقایسه با نتایج مطالعه حاضر نیست. در این مطالعه با توجه به استفاده از لوله امپدانس بر مبنای روش تابع انتقال مواد روی سطح سخت فوالدی هولدر نگهدارنده نمونه قرار گرفته و در داخل لوله امپدانس قرار میگیرد. بنابراین ضرایب جذب گزارش شده در این مطالعه براساس قرار گیری مواد بر روی سطوح سخت مثل مصالح ساختمانی قابل تحلیل است. ** الزم به ذکر است برای مواد جاذب صوت پایه شمیایی و معدنی نرم عالوه بر ضخامت دانسیته گزارش گردیده است. 55 59 56 57 49 7 62 2 8 37 38 39 3 58 40 4 47 48 46 7 36 8 60 42 44 0 4 43 9 36
. علی آبادی و همکاران Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] بحث هدف از انجام این پژوهش مطالعه خصوصیات آکوستیکی مواد جاذب صوتی رایج و تعیین ضرایب جذب مصالح جاذب صوت موجود در سطح کشور بود. در این مطالعه ضریب جذب مواد با استفاده از لولههای امپدانس و بر اساس روش تابع انتقال تعیین گردید. با تعیین مشخصات آکوستیکی مواد رایج در مرحله پایانی بانک اطالعاتی ملی آکوستیکی مواد تدوین گردید تا به عنوان یک منبع اطالعاتی نظام یافته در طراحیها و ارزیابیهای آکوستیکی مورد استفاده قرار گیرد. درحال حاضر اندازه گیری ضریب جذب برخورد نرمال صوت مصالح معموال توسط سیستم مبتنی بر لولة موج ایستا یا لوله امپدانس انجام میشود. استفاده از لوله امپدانس خود دارای دو روش فرعی برای اندازه گیری ضریب جذب صوتی مواد میباشد. مطالعات تاکید دارند روش تابع انتقال نسبت به روش نسبت موج ایستا از صحت باالتری برخوردار است و انجام آزمایشات مواد از نظر مدت زمان آزمایش سریعتر انجام میشود ولی نیاز به تجهیزات پیشرفتهتری دارد ]3, 4[. در مطالعه Suhanek در خصوص استفاده از لوله امپدانس جهت اندازه گیری ضریب جذب صوتی مواد مطابق با استاندارد 0534 ISO گزارش گردید که روش تابع انتقال برای اندازه گیری ضریب جذب نرمال نمونههای کوچک مواد بسیار سریعتر از روش استفاده از نسبت موج ایستاده است ]5[. در مطالعه فروهر و همکاران بر اساس مقایسه نمودار ضرایب جذب صوتی فوم استاندارد با نمودار واقعی اندازهگیری شده با روش لوله امپدانس نشان داده شد که نتایج لوله امپدانس دارای ضریب همبستگی 0/98 است ]9[. بااین حال نتایج مطالعه حاضر نشان داد در روش لوله امپدانس بر مبنای روش تابع انتقال محدودیت ضخامت جاذب وجود دارد و امکان تعیین ضریب جذب مواد در فرکانس 4000 هرتز به دلیل ضخامت بیش از 2/5 سانتی متر وجود ندارد. از طرف دیگر در این روش میزان ضریب جذب نرمال )زاویه صفر درجه( اندازه گیری میشود و محاسبه ضریب جذب صوتی تصادفی با مشکالت خاص خود همراه است. البته روش اتاق بازآوا از سطح اطمینان باالتری جهت تعیین ضریب جذب صوت واقعی مواد برخوردار است که البته دارای محدودیتهایی از جمله نیاز به اتاق بازآوا و تجهیزات آن و همچنین اندازه بسیار بزرگتر نمونهها میباشد ]6[. نتایج ارائه شده در این مطالعه نشان داد با افزایش ضخامت در فومهای پایه شیمیایی ضریب جذب صوتی افزایش مییابد. بیشترین افزایش در فرکانسهای متوسط و باال مشاهده میگردد. در مطالعه Seddeq تأثیر خصوصیات فیزیکی مواد از جمله نوع فیبر اندازه ضخامت مواد چگالی و تخلخل بر 37 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, 0,5 cm 2,5 cm 25 250 500 000 00 4000 (Hz) تصویر 3: ضریب جذب با دانسیته 2 kg/m 3 بر مبنای ضخامت جاذب ۱ ۰ ۹ ۰ ۸ ۰ ۷ ۰ ٦ ۰ ٥ ۰ ٤ ۰ ۳ ۰ ۲ ۰ ۱ ۰ ۱ cm ۲ ٥ cm ۱۲٥ ۲٥۰ ٥۰۰ ۱۰۰۰ ۲۰۰۰ ٤۰۰۰ (Hz) تصویر 4: ضریب جذب با دانسیته kg/m 3 بر مبنای ضخامت جاذب 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, 0 2 kg/m3 kg/m3 kg/m3 25 250 500 000 00 4000 (Hz) تصویر 5: ضریب جذب با ضخامت 2/5 cm بر مبنای دانسیته جاذب 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, 0 25 250 500 000 00 4000 (Hz) تصویر 6: ضریب جذب در مقایسه با فوم پلی اتیلن با ضخامت 2 cm و دانسیته kg/m 3
Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] مجله مهندسی بهداشت حرفه ای دوره 3 شماره 3 پاییز 395 رفتار جذب صوتی آن مورد مطالعه قرار گرفت که نتایج نشان داد ضریب جذب صوتی با ضخامت مواد جاذب ارتباط دارد. همچنین نتایج نشان داد قرار دادن فضا بین جاذب و محل نصب بر افزایش ضریب جذب تأثیر مثبتی دارد ]7[. در این خصوص الزم به ذکر است تایل های گچی موجود در بازار عمدتا به عنوان سقف کاذب در محیطهای اداری مورد استفاده قرار میگیرند که یک فضای خالی پشت جاذب تا سقف اصلی ایجاد میگردد. این فضا باعث افزایش قابل مالحظه ضریب جذب صوتی تایل میگردد. در شناسنامه معرفی این مواد نیز منحنی جذب صوت بر اساس روش اتاق بازآوایی و برمبنای با فاصله از سقف تعیین گردیده است که با نتایج به دست آمده در مطالعه حاضر قابل مقایسه نیست. بنابراین این میتوان نتیجه گرفت قرار دادن فضا بین تایل های گچی و محل نصب بر افزایش ضریب جذب تأثیر بسزایی دارد. در مطالعه McGrory و همکاران در خصوص اندازه گیری ضریب جذب صوتی و بررسی ارتباط بین ضریب جذب صوتی مواد بر مبنای روش لوله امپدانس و روش اتاق بازآوا 28 نمونه مواد پلی استر مورد آزمایش قرار گرفت و همبستگی قابل قبولی بین ضریب جذب و خصوصیات فیزیکی مواد نشان داده شد. در نهایت مدلرگرسیونی جهت برآورد خصوصیات اکوستیکی مواد بر اساس خصوصیات فیزیکی ارائه گردید ]8[. نتایج مطالعه حاضر توانست با قابلیت اطمینان قابل قبولی خصوصیات جذب صوتی مواد و مصالح موجود در بازار کشور را شفاف نماید. در انتها انجام مطالعات تکمیلی تهیه شناسنامه اصلی آکوستیکی مواد و مصالح موجود در سطح کشور با استفاده از روش اتاق بازآوا از پیشنهادات این مطالعه است. نتیجه گیری با استفاده از نتایج مطالعه حاضر در ارتباط با خصوصیات جذب صوتی مواد متخصصین آکوستیک میتوانند ارزیابی قابل اطمینان تری از شرایط آکوستیکی محیطهای اداری مسکونی و صنعتی در فاز طراحی یا بهره برداری داشته باشند. مواد مورد مطالعه سطوح متنوعی از جذب صوتی را نشان دادند که زمینه ساز وجود گزینههای مختلف مواد جاذب برای افزایش کارایی روش جذب صوتی در کاهش صداهای زمینه در فضاهای مختلف میگردد. نتایج تأیید نمود ضخامت ماده جاذب به عنوان یک فاکتور تعیین کننده در کارایی جذب صوت بهویژه در خصوص جاذبهای با کارایی باال از جمله فومهای پایه شیمیایی است. عالوه بر این نتایج تأیید نمود ایجاد فضای بین تایل های گچی و محل نصب تأثیر بسزایی بر افزایش جذب صوتی این مواد دارد. سپاسگزاری این مقاله از طرح تحقیقاتی مصوب به شماره 93286849 استخراج گردیده است که توسط معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی همدان مورد حمایت قرار گرفته است. references. ConchaBarrientos M, CampbellLendrum D, Steenlan K. Occupational Noise. Protection of the Human Environment. 9. Geneva: World Health Organization; 04. 2. Gholami T, Piran Veyseh P, Aliabadi M, Farhadian M. Study of noise pollution and its effects on subjective fatigue of staff in the governmental banks of Hamadan city. Iran Occup Health. 4;(5):65 73. 3. Aliabadi M, Golmohammadi R, Mansoorizadeh M. Objective approach for analysis of noise source characteristics and acoustic conditions in noisy computerized embroidery workrooms. Environ Monit Assess. 4;86(3):85564. DOI: 0.007/s0660334992 PMID: 2424295 4. Bell L, Bell D. Industrial Noise Control. 2nd ed. New York: Marcel Dekkel; 994. 5. Cox T, Antoni P. Acoustic absorbers and diffusers. Theory, design and application. 3rd ed. Britain: Spon Press; 04. 6. Barron R. Industrial noise control and acoustics. New York: Marcel Dekker Inc; 0. 7. ISO. Building Acoustics Estimation of acoustic performance of buildings from the performance of elements. Part 6: Sound absorption in enclosed spaces. Geneva: International Standard Organization; 03. 8. McGrory M, Daniel Castro Cirac D, Gaussen O, Cabrera D, editors. Sound absorption coefficient measurement: Reexamining the relationship between impedance tube and reverberant room methods. Acoustics Fremantle; 2 2 23 November; Fremantle, Australia. 9. Forouharmajd F, Mohammadi Z. The feasibility of using impedance tube with two microphones and sound absorption coefficient measurement of iranianmade materials using transfer function method. J Health Syst Res. 6;2():924. 0. Golmohammadi R, Olyaie M, Samavat H, Motamedzade M. Producing of impedance tube for measurement of acoustic absorption coefficient of some sound absorber materials. Sci J Hamadan Univ Med Sci. 08;5():556.. ISO. Acoustics Determination of sound absorption coefficient and impedance in impedance tubes. Part : Method using standing wave ratio. Geneva: International Standard Organization; 0. 2. ISO. Acoustics Determination of sound absorption coefficient and impedance in impedance tubes. Part 2: Transferfunction method. Geneva: International Standard Organization; 0. 3. Suhanek M, Jambrosic K, Domitrovic H. Student project of building an impedance tube. J Acoust Soc Am. 08;23(5):366. 4. Koruk H. An assessment of the performance of impedance tube method. Noise Control Eng J. 4;62(4):26474. DOI: 0.3397//376226 5. Suhanek M, Jambrosic K, Horvat M, editors. A comparison of two methods for measuring the sound absorption coefficient using impedance tubes. 50th International Symposium; 08; Elmar: IEEE. 6. ISO. Acoustics Measurement of sound absorption in a reverberation room. Geneva: International Standard Organization; 03. 7. Seddeq HS. Factors influencing acoustic performance of sound absorptive materials. Aust J Basic Appl Sci. 09;3(4):4607. 38
Downloaded from johe.umsha.ac.ir at 23:5 +04 on Wednesday September 5th 8 [ DOI: 0.2859/johe03 ] Journal of Occupational Hygiene Engineering Volume 3, Issue 3 DOI: 0.2859/johe032 Received:.0.7 Accepted: 02.03.7 Keywords: Sound Absorption Coefficients Acoustic Material Building Material Impedance Tube How to Cite this Article: Aliabadi M, Golmohammadi R, Oliae M, Shahidi R. Study of Noise Absorption Characteristics for Current Building Materials Applied in Industrial and Office Rooms. J Occup Hyg. 6;3(3):3239. DOI: 0.2859/johe03 6 Hamedan University of Medical Sciences. Original Article Study of Noise Absorption Characteristics for Current Building Materials Applied in Industrial and Office Rooms Mohsen Aliabadi,*, Rostam Golmohammadi 2, Mohammad Oliae 3, Reza Shahidi 3 Assistant Professor, Department of Occupational Health, Center of Excellence for Occupational Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran 2 Professor, Department of Occupational Health, Center of Excellence for Occupational Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran 3 PhD Student, Department of Occupational Hygiene, School of Public Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran * Corresponding author: Mohsen Aliabadi, Assistant Professor, Department of Occupational Health, Center of Excellence for Occupational Health, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran. Email: Mohsen.aliabadi@umsha.ac.ir Abstract Introduction: In Iran, there is a lack of reliable data on acoustic characteristics of building materials applied in offices and industrial rooms. This study aimed at investigating noise absorption characteristics for current building and acoustics materials and provided an acoustic database. Methods: In this cross sectional study, a minimum of 60 building and acoustic materials were tested in the acoustics laboratory located at the school of health. Measuring the absorption coefficient was performed using the Impedance Tube (SW60, BSWA) along with /4 Microphone (MPA46) and power amplifier (PA50) in a frequency range from 25 to 60 Hz, according to ISO05342. The data was analyzed using Excel 3 software. Results: The sound absorption coefficients for different types of materials were presented based on octave band. The results showed that an increase of sound absorptions with a rise in the thickness of the chemical foams. The highest absorptions were observed at medium and high frequencies. However, the impact of materials density on the increase of sound absorption was inconsiderable compared with materials thickness. Regarding sound absorption, the polyurethane foams have better performance than the polyethylene foams. Conclusions: Based on the obtained acoustics database, acoustics professionals could conduct more reliable evaluation about acoustic condition of residential, industrial, and office rooms in design and operation phases. The results confirmed that material thickness is one of the main features affecting sound absorption, especially for high efficiency absorbents like chemical foam.