ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΜΕΝΩΝ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΣΙΜΕΝΤΟΛΙΘΩΝ

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΜΕΝΩΝ ΕΛΑΣΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΣΙΜΕΝΤΟΛΙΘΩΝ Μαυρίδου Σ. 1, Σικαλίδης Κ. 2 και Οικονόμου Ν. 3 1 Δρ. Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ, Χηλής 29, 55132, Θεσσαλονίκη, E-mail: smavrido@civil.auth.gr 2 Αναπλ. Καθηγητής, Τμήμα Χημικών Μηχανικών, ΑΠΘ 3 Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, ΑΠΘ ΠΕΡΙΛΗΨΗ Οι τσιμεντόλιθοι αποτελούν προϊόν τσιμέντου ευρείας χρήσης σε στοιχεία περίφραξης (αποθήκες, προστατευτικοί χώροι, εσωτερικές και εξωτερικές τοιχοποιίες κα). Στα στοιχεία αυτά κυρίαρχο ζητούμενο αποτελεί η υδατοστεγανότητα και η συστολή ξήρανσης ενώ η θλιπτική τους αντοχή, λόγω της μη χρήσης τους ως φέροντα στοιχεία, αποτελεί δευτερεύον χαρακτηριστικό. Όσον αφορά στο πειραματικό μέρος της εργασίας, παρασκευάσθηκαν μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους χωρίς και με ανακυκλωμένο ελαστικό, ως αντικατάστατου φυσικών αδρανών. Μελετήθηκαν βασικές φυσικές και μηχανικές ιδιότητες, καθώς και τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά βάσει προδιαγραφών (EC6) για την πιστοποίηση της συγκεκριμένης χρήσης. Η εργασία ολοκληρώθηκε με έλεγχο της εκπλυσιμότητας βαρέων μετάλλων από τα παραγόμενα μίγματα. Συμπερασματικά προκύπτει ότι η χρήση ανακυκλωμένου ελαστικού σε προϊόντα τσιμέντου για την παραγωγή τσιμεντόλιθων κρίνεται κατάλληλη τόσο περιβαλλοντικά όσο και κατασκευαστικά. UTILIZATION OF RECYCLED TIRE RUBBER IN THE PRODUCTION OF CONCRETE BLOCKS Mavridou S. 1, Sikalidis C. 2 and Oikonomou N. 1 1 Dr Civil Engineer AUTh, 29 Hilis str, 55132, Thessaloniki, Greece, E-mail: smavrido@civil.auth.gr 2 Assoc. Professor, Department of Chemical Engineering, AUTh 3 Professor, Department of Civil Engineering, AUTh ABSTRACT Concrete blocks are cement products, widely used in a variety of applications mainly elements περίφραξης (storehouses, protected areas, internal and eternal masonry etc). Such products are used primarily for their low water absorption and dry shrinkage, while compressive strength is of secondary importance due to their not load bearing character. Laboratory part consists of the production and examination of concrete blocks, conventional and with tire rubber, in which rubber substituted part for the sand. Physical and mechanical properties of the blocks as well as the necessary properties according to specifications-ec6- have been measured in order to certify this application. The study is filled in with leaching test on the produced mixtures. By inference, it can be noted that utilization of tire rubber in the production of cement blocks is appropriate not only by environmental but also by constructional means. 1

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η τεχνολογική ανάπτυξη προκαλεί αύξηση των απαραίτητων ποσοτήτων φυσικών αδρανών που χρησιμοποιούνται στον τομέα της κατασκευής. Η καταστροφή του περιβάλλοντος που προκαλείται από τη διαρκή εξόρυξη αυτών οδηγεί στην επιτακτική ανάγκη εύρεσης εναλλακτικών υλικών που είναι δυνατό να τα αντικαταστήσουν. Τέτοια υλικά προέρχονται είτε από βιομηχανική επεξεργασία διαφόρων υλικών όπως π.χ του χάλυβα -σκωρίες χαλυβουργίας- είτε από στερεά απόβλητα από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις όπως είναι παλαιά μίγματα σκυροδέματος, γυαλί, πλαστικό είτε από άλλες κατηγορίες στερεών αποβλήτων όπως είναι τα ελαστικά μετά το τέλος του κύκλου ζωής τους. Στην παρούσα εργασία εξετάζεται η τελευταία κατηγορία στερεών αποβλήτων δηλαδή τα ελαστικά αυτοκινήτων μετά το τέλος του κύκλου ζωής τους και συγκεκριμένα το ανακυκλωμένο ελαστικό μέρος των ελαστικών. Στην Ελλάδα υπάρχει ήδη νομοθεσία για την εναλλακτική διαχείριση των περίπου 60.000 τόνων ελαστικών οχημάτων που αποσύρονται μετά το τέλος του κύκλου ζωής τους ετησίως [1,2]. Το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ 109, ΦΕΚ Α75-5/3/2004), θέτει σαφείς ποσοτικούς και χρονικούς στόχους και συγκεκριμένα επιβάλλεται από την 31 η Ιουλίου 2006, η αξιοποίηση των μεταχειρισμένων ελαστικών οχημάτων να ανέρχεται τουλάχιστον στο 65% των αποσυρόμενων ελαστικών ενώ ποσότητα αυτών ίση με το 10% να ανακυκλώνεται). Το παρόν Προεδρικό Διάταγμα εναρμονίζεται πλήρως με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 31/1999- πλήρης απαγόρευση εισόδου παλαιών ελαστικών στις χωματερές από το 2006- ενώ σχετίζεται άμεσα με το νόμο Ν2939/2001 σχετικά με Συσκευασίες και Εναλλακτική Διαχείριση των Συσκευασιών και άλλων Προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ) και άλλες διατάξεις για τη Διαχείριση των στερεών αποβλήτων [1]. Μέχρι στιγμής στη χώρα μας αξιοποίηση ελαστικών μετά το τέλος του κύκλου ζωής τους πραγματοποιείται στη τσιμεντοβιομηχανία ως εναλλακτικό καύσιμο, στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, στην κατασκευή γηπέδων 5x5, στην παραγωγή διαφόρων ελαστικών προϊόντων καθώς και σε δάπεδα παιδοτόπων ή αθλοπαιδιών. Δυστυχώς, σε εφαρμογές Πολιτικού Μηχανικού και ιδίως σε προϊόντα τσιμέντου προς το παρόν τουλάχιστον δεν βρίσκει ευρεία εφαρμογή. Όσον αφορά στο αντικείμενο της παρούσας εργασίας επιλέχθηκε η εξέταση μιας ειδικής εφαρμογής της χρήσης ανακυκλωμένου ελαστικού σε μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους. Η επιλογή της συγκεκριμένης εφαρμογής βασίσθηκε στη σχετική μείωση που επιφέρει η προσθήκη ανακυκλωμένου ελαστικού στις μηχανικές αντοχές μιγμάτων σκυροδέματος [3,4,5] και κατ επέκταση στην αναζήτηση τρόπων ενσωμάτωσής του σε μίγματα, τα οποία δεν φέρουν μεγάλα φορτία. Οι τσιμεντόλιθοι αποτελούν λιθοσώματα από σκυρόδεμα ευρείας εφαρμογής σε στοιχεία περίφραξης, κατασκευές μικρών έργων (αποθήκες, προστατευτικοί χώροι, εσωτερικές και εξωτερικές τοιχοποιίες κα). Στα στοιχεία αυτά, τα οποία κατηγοριοποιούνται βάσει του EC 6, κυρίαρχο ζητούμενο αποτελεί η υδατοστεγανότητα και η συστολή ξήρανσης ενώ η θλιπτική τους αντοχή λόγω της μη συμπεριφοράς τους ως φέροντα στοιχεία αποτελεί δευτερεύον χαρακτηριστικό. 2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Η παρασκευή των τροποποιημένων με ανακυκλωμένο ελαστικό τσιμεντόλιθων από σκυρόδεμα πραγματοποιήθηκε στο Εργαστήριο Δομικών Υλικών του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Α.Π.Θ. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τσιμέντο κατηγορίας CEM IV.B 32.5-προσφορά της εταιρίας ΤΙΤΑΝ ΑΕ-, ασβεστολιθικά αδρανή μέγιστου κόκκου 8mm- άμμος και ρύζι-, νερό, ανακυκλωμένο ελαστικό μέγιστου κόκκου 2mm-προσφορά της 2

Καραμπάς Ελληνική Αντιρρυπαντική Ανακύκλωσης Α.Ε.Β.Ε. [6] - και ειδικό πρόσμικτο - ρευστοποιητής- Glenium 51 της BASF HELLAS S.A. Η κοκκομετρική διαβάθμιση των χρησιμοποιούμενων φυσικών αδρανών δίνεται στο διάγραμμα 1α (ΕΤΣΟ) ενώ η αντίστοιχη του ανακυκλωμένου ελαστικού στο διάγραμμα 1β. Οι κοκκομετρικές διαβαθμίσεις των υπόλοιπων συνθέσεων δεν δίνονται δεδομένου πως δεν εμφάνισαν ιδιαίτερες διαφορές συγκριτικά με την κοκκομετρική διαβάθμιση της πρότυπης σύνθεσης αναφοράς. 100 100 Αθροιστικά διερχόμενα (%) 80 60 40 20 0 0,01 0,1 1 10 Κόσκινα (mm) ΕΤΣ0 Αθροιστικά διερχόμενα (%) 80 60 40 20 0 0,01 0,1 1 10 Κόσκινα (mm) F Διάγραμμα 1α,β Κοκκομετρική διαβάθμιση φυσικών αδρανών πρότυπης σύνθεσης (ΕΤΣΟ) και ανακυκλωμένου ελαστικού κοκκομετρίας 0 2mm, F. Τα αδρανή υλικά που χρησιμοποιήθηκαν -φυσικά ασβεστολιθικά και ανακυκλωμένο ελαστικό- καθώς και στάδια της παραγωγικής διαδικασίας των τσιμεντόλιθων δίνονται στις φωτογραφίες 1α-γ. α. β γ Φωτογραφίες 1 α γ Παρασκευή τσιμεντόλιθων (αδρανή υλικά α, δοκίμιο νωπού σκυροδέματος βκαι δοκίμιο σκληρυμένου σκυροδέματος γ για τσιμεντόλιθο). Παρασκευάσθηκαν πέντε συνθέσεις μιγμάτων σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους (ΕΤΣ0, ΕΤΣ1, ΕΤΣ2, ΕΤΣ3, ΕΤΣ4). Για την πρότυπη σύνθεση αναφοράς ΕΤΣ0 χρησιμοποιήθηκε τσιμέντο, αδρανή, νερό και ρευστοποιητής. Για την παρασκευή των υπολοίπων συνθέσεων, το ανακυκλωμένο ελαστικό αντικατέστησε την άμμο σε ποσοστά 2.5-10% κβ. Αναλυτικά οι συνθέσεις και οι ποσότητες των επιμέρους συστατικών των παραγόμενων μιγμάτων δίνονται στον πίνακα 1. 3

Πίνακας 1. Συνθέσεις μιγμάτων σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους και ποσότητες συστατικών ανά m 3 Σύνθεση Συστατικά ΕΤΣ0 ΕΤΣ1 ΕΤΣ2 ΕΤΣ3 ΕΤΣ4 Τσιμέντο CEM IV/B 32,5 (g) 1000 1000 1000 1000 1000 Άμμος ασβεστολιθική (0-4mm), (g) 3200 3120 3040 2960 2880 Ρυζάκι ασβεστολιθικό (4-8mm), (g) 4800 4800 4800 4800 4800 Ανακυκλωμένο ελαστικό, (g) 80 160 240 320 Ποσοστό ανακυκλωμένου ελαστικού, (% κβ άμμου) 0 2,5 5 7,5 10 Ρευστοποιητής, (% κβ τσιμέντου) 1 1 1 1 1 Ρευστοποιητής, (g) 10 10 10 10 10 Νερό, (g) 500 500 500 500 500 Λόγος νερό/τσιμέντο 0,5 0,5 0,5 0,5 0,5 Όλα τα δοκίμια των τσιμεντόλιθων (32x19x19cm) διατηρήθηκαν σε θερμοκρασία περιβάλλοντος για 28 ημέρες προτού πραγματοποιηθούν οι έλεγχοι σύμφωνα με τις Προδιαγραφές (BS EN772) [7]. Οι έλεγχοι που πραγματοποιήθηκαν αφορούσαν στην αντοχή σε θλίψη, υδατοαπορρόφηση και συστολή ξήρανσης (Γενική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων 1000-Τοιχοποιίες) [8]. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ 3.1 ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Στο διάγραμμα 2 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της αντοχής σε θλίψη των συμβατικών και τροποποιημένων με ανακυκλωμένο ελαστικό τσιμεντόλιθων από σκυρόδεμα. Οι τιμές αποτελούν τον μέσο όρο τριών τιμών για κάθε σύνθεση. Αντοχή σε θλίψη, (MPa) 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 ΕΤΣ0 ΕΤΣ1 ΕΤΣ2 ΕΤΣ3 ΕΤΣ4 0,00 Συνθέσεις Διάγραμμα 2. Αντοχή σε θλίψη μιγμάτων σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους με και χωρίς ανακυκλωμένο ελαστικό Παρατηρείται μείωση της θλιπτικής αντοχής κατά 8,1% για τη σύνθεση που περιέχει 5% κβ ανακυκλωμένο ελαστικό-ετσ2- ενώ για τη σύνθεση με 10% κβ άμμου ανακυκλωμένο ελαστικό ΕΤΣ4-, η μείωση αυτή ανήλθε στο 13,5%. 4

3.2 ΥΔΑΤΟΑΠΟΡΡΟΦΗΤΙΚΟΤΗΤΑ Ο έλεγχος της υδατοαπορροφητικότητας των δοκιμίων πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με την πρότυπη μέθοδο δοκιμής ASTM C140, 2003 [9]. Γενικά, η προσθήκη ανακυκλωμένου ελαστικού προκαλεί μείωση της τιμής της ιδιότητας αυτής, γεγονός που επιβεβαιώθηκε και στα συγκεκριμένα μίγματα σκυροδέματος. Οι τιμές που μετρηθήκαν στο εργαστήριο δίνονται στο διάγραμμα 3. Υδατοπορρόφηση, (%) 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 ΕΤΣ0 ΕΤΣ1 ΕΤΣ2 ΕΤΣ3 Συνθέσεις ΕΤΣ4 Διάγραμμα 3. Υδατοαπορροφητικότητα μιγμάτων σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους με και χωρίς ανακυκλωμένο ελαστικό. Παρατηρείται οριακή μείωση της υδατοαπορροφητικότητας κατά 2,85% για τη σύνθεση που περιέχει 5% κβ ανακυκλωμένο ελαστικό-ετσ2- ενώ για τη σύνθεση με 10% κβ άμμου ανακυκλωμένο ελαστικό-ετσ4-, η μείωση αυτή ανήλθε στο 5,9%. 3.3 ΣΥΣΤΟΛΗ ΞΗΡΑΝΣΗΣ Η μέτρηση της συστολής ξήρανσης πραγματοποιήθηκε, υπολογίζοντας την μεταβολή των βασικών διαστάσεων του τσιμεντόλιθου, δηλαδή του πλάτους και μήκους του κατά τη διάρκεια 3 μηνών από την παρασκευή των μιγμάτων. Η μεταβολή αυτή δίνεται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας 2. Μεταβολή της συστολής ξήρανσης τσιμεντολίθων Μεταβολή όγκου μετά από 3 μήνες Σύνθεση (%) ΕΤΣ0-0,079 ΕΤΣ1-0,065 ΕΤΣ2-0,060 ΕΤΣ3-0,052 ΕΤΣ4-0,043 Όπως παρατηρείται, η προσθήκη ανακυκλωμένου ελαστικού (ΑΕ) οδηγεί σε μίγματα με μικρότερη συστολή ξήρανσης συγκριτικά με αντίστοιχα συμβατικά, χωρίς ΑΕ. 5

3.4 ΕΚΠΛΥΣΗ ΒΑΡΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ Σύμφωνα με την απόφαση 2003/33/ΕΚ, ο χαρακτηρισμός των στερεών αποβλήτων γίνεται με βάση τις φυσικοχημικές αναλύσεις των υγρών έκπλυσής τους. Σκοπός της εφαρμογής των μεθόδων αυτών είναι ο προσδιορισμός της εκπλυσιμότητας των διαφόρων συστατικών που περιέχονται στα στερεά απόβλητα, για τη διερεύνηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά την διάθεσή τους σε έναν συγκεκριμένο φυσικό ή τεχνητό αποδέκτη. Στα πλαίσια της παρούσας εργασίας, για τον έλεγχο έκπλυσης βαρέων μετάλλων, εξετάσθηκε η ιδιότητα αυτή σε σκέτο ανακυκλωμένο ελαστικό, καθώς και σε μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους με και χωρίς το εν λόγω ελαστικό. Για τον προσδιορισμό της χημικής σύστασης των υγρών έκπλυσης χρησιμοποιήθηκε η τεχνική της Φασματικής Απορρόφησης. Η ανάλυση των υγρών έκπλυσης περιλάμβανε τα στοιχεία: Cd, Cr VI, Fe, Pb, Cu, Ni και Zn. Συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκε η πρότυπη μέθοδος έκπλυσης κατά ΕΝ 12457-2 [10] για λόγο υγρού προς στερεό, L/S= 10 L/kg. Σύμφωνα με τη μέθοδο έκπλυσης ΕΝ 12457-2, αναμίχθηκαν 100 g ανακυκλωμένου ελαστικού ή δείγματος σκυροδέματος με ΑΕ με 1l απιονισμένο νερό και ακολούθησε ανάδευση για 24 h ±0.5 h στα 10 rpm-φωτογραφία 2α-. Στη συνέχεια το μίγμα υγρού/στερεού αφήνεται να ηρεμήσει (φωτογραφία 2β), διηθείται με ηθμό 0.45 μm (φωτογραφία 2γ) και αμέσως μετά ετοιμάζονται τα δείγματα για μέτρηση των περιεχόμενων στα υγρά έκπλυσης βαρέων μετάλλων (φωτογραφία 2δ). Ως διαλύτης έκπλυσης χρησιμοποιήθηκε είτε απιονισμένο νερό είτε διάλυμα HNO 3 1Ν με στόχο την εξέταση της μεταβολής της εκπλυσιμότητας σε ουδέτερο και έντονα όξινο περιβάλλον. α. Ανάμιξη β. Καθίζηση γ. διήθηση δ. Αραιώσεις-ετοιμασία δειγ/των Φωτογραφία 2α,δ. Προετοιμασία υγρών έκπλυσης Σε πρώτο στάδιο μελετήθηκε η έκπλυση βαρέων μετάλλων από υγρά έκπλυσης του ανακυκλωμένου ελαστικού, το οποίο είχε μέγιστο κόκκο 2mm. Ως διαλύτες έκπλυσης χρησιμοποιήθηκε απιονισμένο νερό και διάλυμα NO 3 -. Επόμενο στάδιο αποτέλεσε η εξέταση έκπλυσης βαρέων μετάλλων από τα παραγόμενα μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους με τις υψηλότερες μηχανικές αντοχές. Λόγω ύπαρξης ασβεστολιθικών αδρανών, τα οποία αντιδρούσαν με το διάλυμα νιτρικού οξέος, ως διαλύτης έκπλυσης χρησιμοποιήθηκε απιονισμένο νερό. 6

Πίνακας 3. Εκπλυσιμότητα βαρέων μετάλλων από ανακυκλωμένο ελαστικό κάνοντας χρήση δύο ειδών διαλυτών έκπλυσης καθώς και από μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους χωρίς και με ανακυκλωμένο ελαστικό. Περιεκτικότητα σε mg/kg ξηράς ουσίας Βαρέα μέταλλα Ανακυκλωμένο ελαστικό 0-2mm Μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους ΕΤΣ0 ΕΤΣ1 ΕΤΣ2 (2.5%κβ (5%κβ ΑΕ) ΑΕ) ΟΡΙΟ ΕΝ12457-2 - H 2 O NO 3 H 2 O H 2 O H 2 O Cd 0,01 0,552 0 0 0 19,71 Cr VI 0,01 0,16 0 0 0 5059 Cu 0 3,1 0 0 0 4,57 Fe 20 94 0 0 0 ΝΑ Ni 0 1,9 0 0 0 4,7 Pb 0 0 0 0 0 33,19 Zn 14 77 0 0,06 0,09 5,31 Με βάση τα πειραματικά αποτελέσματα, τη μεγαλύτερη συγκέντρωση εμφάνισαν ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος (Fe και Zn), στην περίπτωση σκέτου ανακυκλωμένου ελαστικού. Οι αυξημένες αυτές συγκεντρώσεις οφείλονται για το μεν σίδηρο στο γεγονός ότι αποτελεί το κυρίαρχο συστατικό των μεταλλικών ινών του ελαστικού για το δε οξείδιο του ψευδαργύρου στη χρήση του ως ενεργοποιητή-καταλύτη κατά τη διαδικασία βουλκανισμού των ελαστικών. Όσον αφορά στα μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους με ανακυκλωμένο ελαστικό παρατηρήθηκε μηδενική συγκέντρωση σιδήρου ενώ ελάχιστη ψευδαργύρου. Οι μειωμένες αυτές τιμές, ιδίως του ψευδαργύρου, μπορούν να αποδοθούν εν μέρει στην αλκαλικότητα του τσιμέντου. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στη παρούσα εργασία διερευνήθηκε η προσθήκη ανακυκλωμένου ελαστικού σε μίγματα σκυροδέματος για τσιμεντόλιθους, οι οποίοι αποτελούν στοιχεία σκυροδέματος, που δεν φέρουν μεγάλα φορτία. Με βάση τα πειραματικά αποτελέσματα προέκυψε ότι: Η προσθήκη του ανακυκλωμένου ελαστικού προκαλεί βελτίωση της υδαταπορροφητικότητας των δοκιμίων. Όσον αφορά στη συστολή ξήρανσης, παρατηρήθηκε σχετική μείωση με την προσθήκη του ανακυκλωμένου ελαστικού. Σε όλες τις συνθέσεις παρατηρήθηκε ελάχιστη μείωση της θλιπτικής αντοχής. Το ανακυκλωμένο ελαστικό περιέχει κάποια βαρέα μέταλλα σε μικρές περιεκτικότητες. Αυξημένες παρατηρούνται οι συγκεντρώσεις Fe και Zn, συστατικά που μετέχουν στη σύσταση του ελαστικού. Από την απόθεση του ανακυκλωμένου ελαστικού στο έδαφος δεν προκύπτει απαγορευτική διαρροή μετάλλων εκτός του Zn ακόμα και σε έντονα όξινο περιβάλλον. Σε μίγματα τσιμέντου η περιεκτικότητα βαρέων μετάλλων στο υγρό έκπλυσης αυτών κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα και κάτω από τα ανώτερα όρια των σχετικών Προδιαγραφών. 7

Συμπερασματικά, είναι δυνατή η παρασκευή μιγμάτων σκυροδέματος με ανακυκλωμένο ελαστικό για τσιμεντόλιθους με αυξημένη στεγανότητα, μειωμένη συστολή ξήρανσης και ικανοποιητικές μηχανικές ιδιότητες. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Προεδρικό Διάταγμα υπ αριθμ.109,(2004) Μέτρα και όροι για την εναλλακτική διαχείριση των μεταχειρισμένων ελαστικών των οχημάτων. Πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείρισή τους, 5 Μαρτίου 2004, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Τεύχος Πρώτο. 2. Ecoelastika, http://www.ecoelastika.gr 3. Μαυρίδου Σ. (2010) Αξιοποίηση ανακυκλωμένων ελαστικών αυτοκινήτων σε ειδικών εφαρμογών κονιάματα και σκυροδέματα τσιμέντου ή ασφάλτου, Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, ΑΠΘ. 4. Siddique Rafat, Naik R T, (2004), Properties of concrete containing scrap-tire Rubber -an overview, Waste Management 24, p. 563-569 5. Oikonomou N, Mavridou S (2009), Improvement of chloride ion penetration Resistance in cement mortars modified with rubber from worn automobile tires, Cement and Concrete Composites, Volume 31, p. 403-407 6. Καραμπάς Ελληνική Αντιρρυπαντική Ανακύκλωσης Α.Ε.Β.Ε., 35007 Λιβανάτες Φθιώτιδος, e-mail: kkarabas@otenet.gr 7. BS EN772-1, (2000), Methods of test for masonry units- Part 1: Determination of Compressive strength. 8. Γενική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων 1000-Τοιχοποιίες, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Τεύχη Δημοπράτησης, 2002. 9. ASTM C140-03, Standard Test Methods for Sampling and Testing Concrete Masonry Units and Related Units. 10. BS EN 12457- (2002) Characterization of waste Leaching Compliance test for leaching of granular waste material and sludge Part 2: one stage batch test at a liquid to solid ratio of 10 l/kg with article size below 4 mm (without or with size reduction), European Committee for Standardization. 8