Κτιριακή υποδομή του Εθνικού τηλεπικοινωνιακού δικτύου Building infrastructure of the National telecommunications network Ιωάννης ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΗΣ 1, Αικατερίνη ΑΥΛΩΝΙΤΗ 2, Βαρβάρα ΡΙΖΟΥ 3, Πηγή ΞΕΝΟΥ 4, Μαριλένα ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ 5 Λέξεις κλειδιά: ΟΤΕ, κτίρια, σεισμική αποτίμηση ΠΕΡΙΛΗΨΗ : Στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος της ΓΓΕΤ, με τίτλο «Αποτίμηση, ιεράρχηση και μείωση του σεισμικού κινδύνου του Εθνικού τηλεπικοινωνιακού δικτύου», μελετήθηκε η σεισμική επάρκεια κτιρίων του ΟΤΕ φέροντα ιστούς τηλεπικοινωνιών καθώς και των ιδίων των ιστών. Οι ανωτέρω υποδομές εντάσσονται σε υψηλή κατηγορία σπουδαιότητας, καθώς η λειτουργία τους μετά από ενδεχόμενο σεισμό είναι ζωτικής σημασίας. Το δίκτυο του ΟΤΕ περιλαμβάνει περί τα 2500 κτίρια, μέρος των οποίων φέρει ιστούς τηλεπικοινωνιών στο δώμα, και 4500 ιστούς διαφόρων μορφών (δικτυωτοί, σωληνωτοί, οκταγωνικοί), η συντριπτική πλειονότητα των οποίων έχει μελετηθεί με παλαιότερους κανονισμούς. Η σεισμική τρωτότητα τμήματος των ανωτέρω κτιρίων ελέγχεται κατ αρχήν με ταχύ οπτικό έλεγχο. Από τα αποτελέσματα του ελέγχου και με βάση τη σεισμική επικινδυνότητα και την κρισιμότητά τους ως προς τη λειτουργία του δικτύου, ακολουθεί αναλυτικός λεπτομερής έλεγχος για ορισμένα από αυτά. Σε περίπτωση αστοχίας προτείνονται μέθοδοι ενίσχυσης. ABSTRACT : Ιn the frame of a research program of the Greek General Secretariat of Research and Technology with the title Assessment, Ranking and Reduction of the Seismic Risk of the National Telecommunications Network, the vulnerability of OTE buildings and masts is examined. The National Telecommunications Organization, called as OTE, operates approximately 2500 buildings and 4500 masts and towers, which have been mostly designed according to older seismic regulations. In a first step, the seismic vulnerability of approximately 75 buildings is checked by a visual inspection examination. According to the results of the above examination and the significance of the 1 Πολιτικός Μηχανικός, Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, Αθήνα, email: jhatzin@ote.gr 2 Πολιτικός Μηχανικός, Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, Αθήνα, email: aavloniti@ote.gr 3 Πολιτικός Μηχανικός, Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, Αθήνα, email: varrizou@ote.gr 4 Πολιτικός Μηχανικός, Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, Αθήνα, email: pixenou@ote.gr 5 Πολιτικός Μηχανικός, Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, Αθήνα, email: mpapageorg@ote.gr 1
buildings for the network operation, 15 buildings are subjected to detailed analytical seismic evaluation. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σεισμική αποτίμηση του Εθνικού τηλεπικοινωνιακού δικτύου αποτελεί ζήτημα μείζονος σημασίας, το οποίο σχετίζεται άμεσα με τη δυνατότητα επικοινωνίας. Σε περίπτωση αστοχίας ενός σημαντικού τηλεπικοινωνιακού στοιχείου (κτίριο, τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός ή φορέας μετάδοσης), ο ΟΤΕ έχει ήδη μεριμνήσει για την εξασφάλιση εναλλακτικού διαύλου. Ωστόσο, η συγκεκριμένη πρόβλεψη έχει γίνει για την αποφυγή πιθανής αστοχίας από τυχαίο γεγονός και δεν έχει ληφθεί υπόψη γεγονός με μεγαλύτερης κλίμακας συνέπειες ή ευρύτερης γεωγραφικής έκτασης, όπως λ.χ. ένας καταστροφικός σεισμός. Για την πραγματοποίηση λοιπόν του σεισμικού ελέγχου του τηλεπικοινωνιακού δικτύου συστάθηκε ερευνητικό πρόγραμμα, υπό την αιγίδα της ΓΓΕΤ, με τίτλο «Αποτίμηση, ιεράρχηση και μείωση του σεισμικού κινδύνου του Εθνικού τηλεπικοινωνιακού δικτύου». Πλην του ΟΤΕ, ως φορείς συμμετείχαν τα Τμήματα Πολιτικών Μηχανικών των Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Πανεπιστήμιου Πατρών. Αντικείμενο του ανωτέρω προγράμματος ήταν η αποτίμηση του σεισμικού κινδύνου του Εθνικού τηλεπικοινωνιακού δικτύου, η διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων για ιεραρχημένες επεμβάσεις, οι οποίες θα μειώνουν δραστικά και θα ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο αστοχίας του δικτύου, καθώς επίσης η μεταφορά της σχετικής γνώσης στον ΟΤΕ για εφαρμογή τυχόν απαιτούμενων επεμβάσεων. Το πρωταρχικό βήμα της σεισμικής αποτίμησης του δικτύου είναι η αξιολόγηση της λειτουργίας αυτού και ο εντοπισμός των κρίσιμων περιοχών και στοιχείων για την απρόσκοπτη λειτουργία του. Παράλληλα, για την εκτίμηση των άμεσων σεισμικών απειλών (διακοπή λειτουργίας βασικών καλωδίων σε θέσεις ρηγμάτων, πιθανές κατολισθήσεις κ.α.) καθώς και για την αποτίμηση των παραμέτρων σεισμικής επικινδυνότητας, διερευνώνται τα τεκτονικά, γεωλογικά, τοπογραφικά και εδαφοτεχνικά χαρακτηριστικά των κρίσιμων περιοχών. Με βάση τα ανωτέρω, πραγματοποιήθηκε η επιλογή των κτιρίων και ιστών του δικτύου, Σχήμα 1, προς έλεγχο της σεισμικής τους επάρκειας. Πιο συγκεκριμένα και σε ό,τι αφορά τα κτίρια, ελέχθησαν σε πρώτη φάση με Ταχύ Οπτικό Έλεγχο περί τα εβδομήντα-πέντε (75) κτίρια, τα οποία στεγάζουν σημαντικά τηλεπικοινωνιακά κέντρα. Από τα αποτελέσματα του ΤΟΕ και με βάση τη σεισμική επικινδυνότητα, την τρωτότητα και την κρισιμότητα των κτιρίων για τη λειτουργία του δικτύου προέκυψε ο περαιτέρω έλεγχος για δεκαπέντε (15) περίπου κτίρια. Τέλος, προτάθηκαν επεμβάσεις ενίσχυσης των ανωτέρω κτιρίων τηλεπικοινωνιών όπου κρίθηκε απαραίτητο. 2
Σχήμα 1. Δομικές υποδομές δικτύου ΟΤΕ. ΤΑΧΥΣ ΟΠΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Οι ταχείς οπτικοί έλεγχοι (ΤΟΕ) πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τα έντυπα προσεισμικού ελέγχου κτιρίων του ΟΑΣΠ (1997), με σκοπό την προσεγγιστική αποτίμηση της σεισμικής συμπεριφοράς των κτιρίων καθώς και την ταξινόμηση τους. Ο εν λόγω προσεισμικός έλεγχος λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά του κτιρίου όπως το έτος κατασκευής, τον κανονισμό μελέτης, τα δομικά υλικά, τον τύπο του φορέα καθώς και κάποιες ειδικές παραμέτρους όπως ύπαρξη κοντών υποστυλωμάτων, έμμεσων στηρίξεων κ.α. Με βάση τα ανωτέρω, τα κτίρια κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες (Α, Β ή Γ), ως προς την τρωτότητα έναντι σεισμού. Τα κτίρια της κατηγορίας Α χαρακτηρίζονται, ως πλέον τρωτά, ως πρώτη προτεραιότητα για αναλυτική σεισμική αποτίμηση (τριτοβάθμιος έλεγχος). Τα επιλεγέντα κτίρια, προς πρωτοβάθμιο έλεγχο, έχουν φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα και έχουν ως επί το πλείστον μελετηθεί με τον Αντισεισμικό Κανονισμό του 1959, καθώς κατασκευάστηκαν από το 1960 ως το 1980. Παρατηρείται λοιπόν μη ικανοποίηση των αντισεισμικών διατάξεων των σύγχρονων κανονισμών όπως πύκνωση συνδετήρων σε δοκούς και υποστυλώματα στις περιοχές των κόμβων, εφαρμογή ικανοτικού σχεδιασμού κλπ. Παράλληλα, οι ιστοί τοποθετήθηκαν, κατά κανόνα, μεταγενέστερα της κατασκευής των κτιρίων και ελήθφησαν υπόψη μόνο ως κατακόρυφα φορτία επί των υποστυλωμάτων έδρασης. Επιπροσθέτως, οι τοιχοπληρώσεις δημιουργούν συχνά καταστάσεις κοντών υποστυλωμάτων, με γνωστή ευαισθησία στο σεισμό. Αντιθέτως, ευνοϊκό για τα κτίρια τηλεπικοινωνιών είναι ότι η σημαντική μείωση των ωφελίμων φορτίων, δεδομένου ότι τα σύγχρονα κέντρα είναι πολύ ελαφρύτερα των παλαιοτέρων. Για τους ανωτέρω λόγους, και δεδομένου ότι η μείωση των φορτίων δε λαμβάνεται 3
υπ όψιν στα έντυπα, η βαθμολογία της πλειονότητας των κτιρίων ήταν ιδιαίτερα χαμηλή, γεγονός που υποδεικνύει υψηλή σεισμική επικινδυνότητα και ανάγκη εξέτασης των κτιρίων με λεπτομερείς μεθόδους αποτίμησης. Το ακόλουθο διάγραμμα, Σχήμα 2, παρουσιάζει την κατάταξη των 75 κτιρίων που υποβλήθηκαν σε πρωτοβάθμιο έλεγχο. 50 45 40 35 37 Πλήθος κτιρίων 30 25 20 17 21 15 10 5 0 Α Β Γ Κατηγορία Σχήμα 2. Βαθμολογία κτιρίων σύμφωνα με Ταχύ Οπτικό Έλεγχο. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΣΕΙΣΜΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ Ο έλεγχος των κτιρίων πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τις Αμερικάνικες συστάσεις FEMA (2000), καθώς και με το σχέδιο του Ελληνικού Κανονισμού Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) (2006). Για λόγους πληρότητας και σύγκρισης των αποτελεσμάτων, εφαρμόστηκαν διάφορες μέθοδοι ανάλυσης, ελαστικές και ανελαστικές, στατικές και δυναμικές. Όσον αφορά τη δυναμική ελαστική ανάλυση, εξετάστηκαν δύο διαφορετικές μέθοδοι αποτίμησης της σεισμικής επάρκειας. Στην πρώτη μέθοδο αποτίμησης εφαρμόζεται ολικός συντελεστής συμπεριφοράς στο σύνολο του κτιρίου, σύμφωνα με τις διατάξεις των ΚΑΝΕΠΕ (2006) και ΕΑΚ (2000). Η δεύτερη μεθοδολογία βασίζεται στους Αμερικάνικες συστάσεις FEMA (2000), όπου εφαρμόζονται επιμέρους συντελεστές συμπεριφοράς στα δομικά στοιχεία του κτιρίου. Και στις δύο προτεινόμενες μεθοδολογίες λαμβάνονται υπ όψιν αβεβαιότητες που αφορούν την κατασκευή του κτιρίου, μέσω κατάλληλων συντελεστών. 4
Στην περίπτωση της μη γραμμικής στατικής ανάλυσης, το προσομοίωμα της κατασκευής αναλύθηκε για το συνδυασμό των κατακόρυφων φορτίων και της οριζόντιας αυξανόμενης πλευρικής φόρτισης. Ως πλευρική σεισμική φόρτιση ακολουθήθηκαν δύο κατανομές, η ομοιόμορφη και η ιδιομορφική σύμφωνα με τις διατάξεις των FEMA (2000). Από την ανάλυση προέκυψε η καμπύλη τέμνουσας βάσης μετατόπισης κορυφής για τις δύο κατανομές. Η σεισμική αποτίμηση του κτιρίου βασίζεται σε έλεγχο παραμορφώσεων των επιμέρους δομικών στοιχείων για συγκεκριμένη τιμή της μετατόπισης κορυφής, η οποία καλείται σημείο επιτελεστικότητας. Ο υπολογισμός του σημείου επιτελεστικότητας προκύπτει από την τομή της καμπύλης τέμνουσας βάσης μετατόπισης κορυφής με το φάσμα σχεδιασμού κατάλληλα τροποποιημένο (μέθοδος ικανότητας φάσματος, ATC 40 (1996) είτε με μετατροπή της κατασκευής σε μονοβάθμιο ισοδύναμο ταλαντωτή, ελαστικά αποκρινόμενο (FEMA, 2000 και μέθοδος Fajfar ή N2, 2000). Οι γραμμικές και μη γραμμικές δυναμικές αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν με σκοπό τον έλεγχο των ανωτέρω αναλύσεων σε όρους μετατόπισης κορυφής. Ενδεικτικά αποτελέσματα της αναλυτικής σεισμικής αποτίμησης παρουσιάζονται για το κτίριο του Σχήματος 1 (αριστερά). Πρόκειται για εξαώροφο κτίριο μείζονος σημασίας για το τηλεπικοινωνιακό δίκτυο, στο κέντρο της Αθήνας. Το κτίριο κατασκευάστηκε το 1979, με φέροντα οργανισμό από οπλισμένο σκυρόδεμα, ενώ ο ιστός προστέθηκε το 1985. Στο Σχήμα 3 παρουσιάζεται η στοχευόμενη μετατόπιση κορυφής, όπως προέκυψε μέσω φασματικής ανάλυσης, μη γραμμικής στατικής ανάλυσης καθώς και γραμμικής δυναμικής ανάλυσης χρονοϊστορίας για πέντε επιταχυνσιογραφήματα από σεισμούς στον ελλαδικό χώρο. Μετατόπιση κορυφής (m) 0,25 0,20 0,15 0,10 0,05 0,00-0,05-0,10-0,15-0,20-0,25 Δυναμική ελαστική ανάλυση Μη γραμμική στατική ανάλυση Θεσσαλονίκη Κόρινθος Καλαμάτα Αίγιο Αθήνα Σχήμα 3. Μετατόπιση κορυφής σύμφωνα με διάφορες αναλύσεις. Μη γραμμική στατική ανάλυση Δυναμική ελαστική ανάλυση 5
Παράλληλα, στον Πίνακα 1 δίνονται τα ποσοστά αστοχίας των δοκών και υποστυλωμάτων υπό κάμψη και διάτμηση για διάφορες αναλύσεις. Οι συντελεστές κ και γ Μ λαμβάνουν υπόψη αβεβαιότητες σε σχέση με την ποιότητα κατασκευής των υλικών. Στο Σχήμα 4 παρουσιάζονται οι τιμές του λόγου λ Μ, ο λόγος απαίτησης προς αντοχή, όσον αφορά τα υποστυλώματα του κτιρίου υπό κάμψη και θλίψη, για τις διάφορες αναλύσεις. Πίνακας 1. Ποσοστό αστοχίας δοκών και υποστυλωμάτων για διάφορες αναλύσεις. Δυναμική ελαστική ανάλυση Επιμέρους συντελεστές συμπεριφοράς Ολικός συντελεστής συμπεριφοράς Μη γραμμική στατική ανάλυση Μέλος σε Δομικό στοιχείο κ = 1,00 κ = 0,75 γ Μ = 1,00 γ Μ 1,00 Κάμψη Δοκοί 69% 78% 85% 87% 7% Υποστυλώματα 91% 100% 81% 88% 13% Διάτμηση Δοκοί 82% 89% 68% 81% 69% Υποστυλώματα 86% 93% 35% 52% 41% 280 Πλήθος Κρίσιμων Περιοχών 240 200 160 120 80 q=2, γ=1 q=2, γ 1 k=1 k=0,75 Ανελαστική στατική ανάλυση 40 0 λ<1,00 1,00 λ<1,50 1,50 λ<2,00 2,00 λ<3,00 λ 3,00 Τιμή λόγου λ Σχήμα 4. Έλεγχος υποστυλωμάτων σε κάμψη και θλίψη κατανομή του λόγου λ Μ. ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΙΣΤΩΝ Για την κάλυψη των αναγκών του τηλεπικοινωνιακού δικτύου, μεγάλος αριθμός ιστών (περί τους 4500) έχει τοποθετηθεί στο έδαφος και το δώμα κτιρίων. Πρόκειται για δικτυωτούς, οκταγωνικούς ή σωληνωτούς ιστούς διαφόρων τύπων, 6
με ύψος από έξι ως πενήντα μέτρα. Οι εν λόγω ιστοί φέρουν διαφόρου μεγέθους κεραίες, μορφής παραβολικών κατόπτρων ή ηχοστηλών καθώς και κεραίες για την κάλυψη αναγκών της Αστυνομίας, των Ενόπλων Δυνάμεων και του ραδιοτηλεοπτικού δικτύου. Από τους ανωτέρω, επιλέχθηκαν 1000 ιστοί δικτυωτής μορφής, οι οποίοι ποικίλλουν σε μορφή και ύψος. Τα μόνιμα φορτία που φέρει ένας ιστός συνίστανται στο ίδιο βάρος του, το βάρος των κατόπτρων και των καλωδίων αυτών καθώς και το βάρος των δαπέδων εργασίας. Οι μεταβλητές δράσεις διακρίνονται στις δυναμικές και μη. Πιο συγκεκριμένα, εκτός από τη σεισμική φόρτιση, ως μεταβλητές δράσεις λαμβάνονται το χιόνι, ο άνεμος, ο άνεμος με χιόνι καθώς και τα ωφέλιμα φορτία των δαπέδων εργασίας. Ο άνεμος και το χιόνι αποτελούν σημαντικές φορτίσεις για τους ιστούς δεδομένου ότι συνήθως οι ιστοί τοποθετούνται σε μεγάλα υψόμετρα (κορυφές βουνών). Αναφορικά με το χιόνι, επί της ουσίας πρόκειται για πάγο, ο οποίος περιβάλει τις διατομές των μελών κατά ένα ορισμένο πάχος, κυμαινόμενο ανάλογα με το υψόμετρο μεταξύ 1 και 10 cm. Στην περίπτωση του ανέμου, λήφθηκε υπόψη η ταυτόχρονη δράση ανέμου και χιονιού, με μειωμένη τιμή της βασικής ανεμοπίεσης κατά 25%. Ο σεισμός προσδιορίστηκε ως συνάρτηση της σεισμικής ζώνης και για συντελεστή συμπεριφοράς q = 1, ώστε η απόκριση του ιστού να είναι ελαστική. Συνοψίζοντας, το κανονιστικό πλαίσιο για τον υπολογισμό των φορτίων βασίστηκε στις διατάξεις του ΕΑΚ (2000) για τις σεισμικές δράσεις, στις διατάξεις του DIN 4131 για τον άνεμο, ενώ τα λοιπά φορτία υπολογίστηκαν σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό δράσεων επί των κατασκευών, ΕΝ 1991 (2001 & 2002). Στις περιπτώσεις ιστών επί κτιρίων, ο σεισμός προσδιορίστηκε με βάση τις διατάξεις του ΕΑΚ (2000), θεωρώντας τον ιστό ως προσάρτημα του κτιρίου. Παράλληλα, μελετήθηκε η επιρροή του συστήματος ιστού κτιρίου, από πανεπιστημιακό φορέα που συμμετέχει στο εν λόγω ερευνητικό πρόγραμμα (Δασίου, 2008). Πιο συγκεκριμένα, εξετάστηκε το σύστημα ιστός κτίριο ως διβάθμιος ταλαντωτής, με παραμέτρους το λόγο μαζών και ιδιοπεριόδων ιστού προς κτίριο. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τις ανωτέρω αναλύσεις συμφωνούν με τη θεώρηση των ιστών ως προσαρτήματα κτιρίων, με βάση τις διατάξεις του ΕΑΚ (2000), για τους τύπους ιστών που εξετάστηκαν. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι ποιότητας των υλικών των ιστών μέσω έλεγχου της τάσης διαρροής και θλίψης, από το εργαστήριο πανεπιστημιακού φορέα που συμμετέχει στο ερευνητικό πρόγραμμα. Ο πειραματικός προσδιορισμός των ιδιοτήτων του χάλυβα των ιστών έδειξε ότι υπερκαλύπτονται οι προβλεπόμενες από τις σχετικές προδιαγραφές αντοχές του χάλυβα. Ο έλεγχος επάρκειας των ιστών συνίσταται στον έλεγχο των μελών του (ορθοστάτες, ράβδοι κατακόρυφης και οριζόντιας δικτύωσης) καθώς τον έλεγχο των συνδέσεων (ως επί το πλείστον κοχλιωτές), της έδρασης και της θεμελίωσης αυτών. Πραγματοποιήθηκε δε για όλους τους συνδυασμούς δράσεων, σεισμικούς και βασικούς. Όσον αφορά τον έλεγχο ορθοστατών υπό σεισμική φόρτιση, τα 7
αποτελέσματα έδειξαν ότι γενικά δεν παρατηρείται ανεπάρκεια, εκτός από έναν τύπο ιστού. Ειδικότερα, όσο πιο χαμηλός είναι ο ιστός, τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα. Ανάλογα αποτελέσματα προκύπτουν για τα λοιπά μέλη, τις συνδέσεις και εδράσεις των ιστών. Κατά τον έλεγχο των ιστών υπό τους βασικούς (μη σεισμικούς) συνδυασμούς προκύπτουν μεγαλύτερα ποσοστά εκμετάλλευσης καθώς και αρκετές αστοχίες. Η δε διακύμανση των ποσοστών εκμετάλλευσης κυμαίνεται από 20% ως 50% για σεισμικούς ή μη συνδυασμούς. Λόγω της συνεχούς μεταβολής και αύξησης του αριθμού καθώς και της διαμέτρου των κατόπτρων που φέρουν οι ιστοί, πραγματοποιούνται ενισχύσεις σε αρκετούς ιστούς, μεγάλου ύψους. Παρακάτω παρουσιάζονται ενδεικτικά φωτογραφίες από την ενίσχυση ενός ιστού 35m, Σχήμα 5. Σχήμα 5. Ενίσχυση ιστού 35m. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Από τη σεισμική αποτίμηση των κτιρίων του εθνικού τηλεπικοινωνιακού δικτύου προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα: Ο ταχύς οπτικός έλεγχος (πρωτοβάθμιος έλεγχος) δείχνει ότι η σεισμική επάρκεια κτιρίων έτους κατασκευής προ του 1985 είναι μειωμένη. Η αναλυτική αποτίμηση (τριτοβάθμιος έλεγχος) των ανωτέρω κτιρίων με σύγχρονες μεθόδους δείχνει ότι πολλά φέροντα στοιχεία δεν καλύπτουν τις απαιτήσεις των νέων κανονισμών και χρειάζονται ενισχύσεις. Σε περίπτωση που ελαστικές μέθοδοι οδηγούν σε απαίτηση σημαντικών ενισχύσεων, συνιστάται η λεπτομερής επιτόπου διερεύνηση των χαρακτηριστικών του φορέα και η συνακόλουθη ακριβέστερη μη γραμμική στατική ανάλυση, η οποία πιθανόν να οδηγήσει σε μικρότερες επισκευές, παρά η άκριτη εκτέλεση όλων των επισκευών που προκύπτουν από την απλοποιημένη θεώρηση. 8
Από τον έλεγχο επάρκειας των ιστών του ΟΤΕ εξάγονται τα ακόλουθα συμπεράσματα: Οι δυσμενέστερες φορτίσεις προκύπτουν συνήθως από συνδυασμούς που οφείλονται σε άνεμο σε συνδυασμό με χιόνι. Ο σεισμός δε συνιστά εν γένει δυσμενή φόρτιση για τους ιστούς. Ο αριθμός και το μέγεθος των κεραιών που φέρουν οι ιστοί επηρεάζουν πολύ την επάρκεια των μελών του ιστού, κυρίως δε των ορθοστατών του. Μεγάλος αριθμός ιστών του ΟΤΕ δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις των σύγχρονων κανονισμών σε ότι αφορά τον άνεμο. Για το σκοπό αυτό προτάθηκαν ενισχύσεις των ιστών, οι οποίες καλύπτουν τους νέους κανονισμούς ανεμοφόρτισης. Σε υψηλούς ιστούς (άνω των 20m), διαπιστώνεται ανεπάρκεια μεγάλου αριθμού μελών, σε βαθμό που να υπάρχει ανάγκη σημαντικής ενίσχυσης στο σύνολό τους, αντικατάστασης του φορέα ή περιορισμού του αριθμού των κεραιών που φέρουν. Εξέλιξη και φυσική απόρροια των αποτελεσμάτων του προγράμματος είναι η ανάγκη συνεχούς ελέγχου του μεγάλου αριθμού κτιρίων μείζονος σπουδαιότητας. Πέραν των ανωτέρω, γίνεται πλήρης καταγραφή του συνόλου των κτιρίων (αρχιτεκτονικά σχέδια, ξυλότυποι, φωτογραφικό υλικό). Δημιουργείται λοιπόν βάση δεδομένων ηλεκτρονικής μορφής για το σύνολο των κτιρίων του ΟΤΕ και εν γένει του συνόλου των υποδομών του. Το επόμενο στάδιο, το οποίο είναι ήδη σε εξέλιξη, συνίσταται στον πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο έλεγχο για περίπου πεντακόσια (500) κτίρια, με ιεράρχηση σύμφωνα με κτιριακή και τηλεπικοινωνιακή σπουδαιότητα. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Applied Technology Council, Seismic Evaluation and Retrofit of Concrete Buildings (ATC 40), ATC, 1996. Δασίου Μ.Ε., Βάγιας Ι., Δακανάλη Ι., Παπαγεωργίου Μ., Σεισμική δράση ιστών επί κτιρίων και κτιρίων που φέρουν ιστούς, 6ο Εθνικό Συνέδριο Μεταλλικών Κατασκευών, 2008. DIN 4131, Antennentragwerke aus Stahl European Committee for Standardization (CEN), Eurocode 1 Actions on structures, Part 1-1: General actions, Densities, Self weight, imposed loads for buildings, CEN, 2001. European Committee for Standardization (CEN), Eurocode 1 Actions on structures, Part 1-3: General actions Snow loads, CEN, 2002. 9
Fajfar P., Eeri M., A nonlinear analysis method for performance based seismic design, Earthquake Spectra, Vol. 16, 2000. Federal Emergency Management Agency (FEMA), FEMA 356: Pre-Standard and Commentary for the Seismic Rehabilitation of Buildings, FEMA, 2000. Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Προσεισμικός Έλεγχος Κτιρίων, Ταχύς Οπτικός Έλεγχος, Εκδόσεις ΟΑΣΠ, 1997. Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Ελληνικός Αντισεισμικός Κανονισμός (ΕΑΚ) 2000, Εκδόσεις ΟΑΣΠ, 2000. Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Κανονισμός Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) Σχέδιο 2, ΟΑΣΠ, 2006. 10