ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ & ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΝΙΚΟΛΑ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ 2011-2015 ---- ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ Ιανουάριος 2015
Περιεχόμενα 1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ... 4 2. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ (E-JUSTICE)... 6 2.1. Γενικά... 6 2.2. Mακροπρόθεσμα έργα... 8 2.3. Βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις... 10 2.4. Στατιστικά Δικαιοσύνης... 11 2.5. Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020... 13 3. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ... 15 3.1. Διαμεσολάβηση... 16 3.2. Δικαστική Μεσολάβηση... 24 3.3. Στρατηγική προώθησης των εναλλακτικών θεσμών... 26 4. ΝΟΜΟΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΕΡΓΟ... 36 4.1. Νόμος 4055/2012 «Για τη δίκαιη δίκη και την εύλογη διάρκεια αυτής»... 36 4.2. Κώδικας Δικηγόρων (Ν. 4194/2013)... 44 4.3. Νόμος περί εξαρτησιογόνων ουσιών (Ν. 4139/2013)... 47 4.4. Ηλεκτρονική επιτήρηση υπόδικων, κατάδικων και κρατούμενων σε άδεια και άλλες διατάξεις (Ν. 4205/2013)... 49 4.5. Καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας (Ν. 4285/2014)... 50 4.6. Ρύθμιση δεσμευμένων ή κατασχεμένων χρηματικών απαιτήσεων ή μετρητών (Ν. 4312/2014)... 51 4.7. Μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς... 53 4.8. Βελτίωση συνθηκών διαβίωσης κρατουμένων (Ν. 4043/2012)... 58 4.9. Εναρμόνιση και ενσωμάτωση διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου... 58 4.10. Λοιπές νομοθετικές πρωτοβουλίες... 61 4.11. Εκκρεμές νομοπαρασκευαστικό έργο... 63 5. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ - ΥΠΟΔΟΜΕΣ... 66 5.1. Πρόγραμμα αναδιάρθρωσης ειρηνοδικείων... 67 5.2. Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.)... 73 5.3. Σχεδιασμός, κατασκευή και συντήρηση δικαστικών και σωφρονιστικών υποδομών... 87 5.4. Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων... 94 6. ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ... 97 [2]
6.1. Αναμόρφωση βασικών Κωδίκων... 97 6.2. Ηλεκτρονική Δικαιοσύνη (E-Justice)... 101 6.3. Εναλλακτικές μέθοδοι επίλυσης διαφορών... 101 6.4. Λοιπές νομοθετικές πρωτοβουλίες... 103 6.5. Ενίσχυση δικαστικών λειτουργών & αναβάθμιση ανθρώπινου δυναμικού... 106 6.6. Ζητήματα οργάνωσης δομών δικαιοσύνης... 108 6.7. Ενίσχυση και αναβάθμιση δικαστικών κτιριακών υποδομών... 114 [3]
1. ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Η υλοποίηση μεγάλων και ιστορικών μεταρρυθμίσεων - πραγματικών τομών στο κρίσιμο πεδίο της Ελληνικής Δικαιοσύνης οφείλει να αποτελεί οριζόντιο εθνικό στόχο και προτεραιότητα για κάθε κυβερνητική πολιτική. Η πρόδηλη σπουδαιότητα του δικαιοδοτικού συστήματος για τη λειτουργία της δημοκρατίας, την ομαλή κοινωνική συμβίωση και την απρόσκοπτη οικονομική δραστηριότητα και ανάπτυξη καθιστούν ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη για παρεμβάσεις που θα συντείνουν στον εκσυγχρονισμό του ελληνικού συστήματος απονομής Δικαιοσύνης και στη θεραπεία χρόνιων παθογενειών και αδυναμιών του. Με αυτές τις παραδοχές, στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διαμορφώσαμε τα τελευταία έτη μια ενιαία και ολοκληρωμένη στρατηγική μεταρρυθμίσεων και παρεμβάσεων, που εκτείνονται σε πολλά επίπεδα, από τη νομοθεσία, τις υποδομές, τη χρηματοδότηση και την καθημερινή λειτουργία του δικαστικού και σωφρονιστικού συστήματος, έως την εμπέδωση στην Κοινωνία της χρήσης της χρήσης των εναλλακτικών τρόπων επίλυσης των διαφορών. Ήδη από το 2011 χαράξαμε και αποτυπώσαμε μια δέσμη δράσεων και πρωτοβουλιών με στόχο τη δημιουργία ενός σύγχρονου, λειτουργικού και δυναμικού συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης. Σχηματικά, η πολιτική για τη μεταρρύθμιση της Ελληνικής Δικαιοσύνης αναπτύσσεται πάνω σε τρεις κύριους άξονες - πυλώνες: Ηλεκτρονική Δικαιοσύνη - Εναλλακτικές μέθοδοι επίλυσης διαφορών - Νομοθετικές παρεμβάσεις και νέοι βασικοί Κώδικες. Πάνω σε αυτές τις στέρεες γραμμές αναπτύχθηκαν και εντάχθηκαν αρμονικά πλήθος επιμέρους παρεμβάσεων και μέτρων εντός ενός πλαισίου πρωτοφανούς - για τα δεδομένα του Υπουργείου- νομοθετικού και νομοπαρασκευαστικού έργου. Τρία «συγκοινωνούντα δοχεία» σε διαλεκτική σχέση και ουσιαστική αλληλεπίδραση συνθέτουν τη βάση της μεταρρυθμιστικής πολιτικής για τη Δικαιοσύνη του μέλλοντος. [4]
Στο διάστημα αυτό δεν περιοριστήκαμε στα στενά όρια της διαχείρισης υπηρεσιακών καθηκόντων αλλά αντιθέτως αναλάβαμε συστηματικές πρωτοβουλίες και ενεργό ρόλο στη χάραξη της πολιτικής του Υπουργείου τόσο σε τεχνοκρατικό όσο και νομοθετικό επίπεδο. Η θεσμική παρέμβασή μας εξασφάλισε τη συνέχιση του μεταρρυθμιστικού έργου σε μια στοχοποιημένη και σαφή στρατηγική κατεύθυνση, η οποία βεβαίως στηριζόταν στους προαναφερθέντες πυλώνες. Συνεργαζόμενοι με τέσσερις διαδοχικά Υπουργούς Δικαιοσύνης, τους κ.κ. Μιλτιάδη Παπαϊωάννου, Χρίστο Γεραρή, Αντώνη Ρουπακιώτη και Χαράλαμπο Αθανασίου, λειτουργήσαμε ως θεματοφυλακή της ενιαίας και συνεχούς προσπάθειας υλοποίησης των μεγάλων μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό του λειτουργικού συστήματος της Δικαιοσύνης. Στις ακόλουθες ενότητες, αποτυπώνεται το σύνολο των σπουδαιότερων παρεμβάσεων και δράσεων του Υπουργείου Δικαιοσύνης κατά το διάστημα της θητείας του Νικόλα Κανελλόπουλου ως Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου από τον Ιούλιο 2011 έως και τον Ιανουάριο 2015. [5]
2. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ (E-JUSTICE) 2.1. Γενικά Είναι κάτι παραπάνω από προφανής η ανάγκη για την άμεση -έστω με σημαντική καθυστέρηση- είσοδο της Ελληνικής Δικαιοσύνης στη νέα εποχή των προηγμένων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας. Ο εκσυγχρονισμός των τεχνικών υποδομών και εφαρμογών του δικαστικού μηχανισμού αποτελεί πάγιο αίτημα της Κοινωνίας των πολιτών αλλά και της νομικής κοινότητας της Χώρας. Σήμερα, ο βαθμός χρήσης και αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στον χώρο της Δικαιοσύνης παραμένει χαμηλός, με άμεσες δυσμενείς συνέπειες στην καθημερινή λειτουργία του δικαιοδοτικού και του σωφρονιστικού μηχανισμού και στην πρόσβαση των πολιτών στην παροχή έννομης προστασίας. Απαντώντας στην ως άνω αναγκαιότητα, ήδη από το έτος 2011,συντάξαμε ένα φιλόδοξο και ρεαλιστικό, ολοκληρωμένο και λεπτομερές Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ηλεκτρονική Δικαιοσύνη στην Ελλάδα, το οποίο και υλοποιείται σταθερά προς την κατεύθυνση εκσυγχρονισμού των διαδικασιών. Ένα πλαίσιο μέτρων και εφαρμογών που έχει σαφή χρονοδιαγράμματα και προϋπολογισμούς και βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με την εθνική στρατηγική για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τον ν. 3979/2011 (Α 138). Ο σχεδιασμός και η οργάνωση του Προγράμματος Έργων για την Ηλεκτρονική Δικαιοσύνη έχει δύο βασικές - οριζόντιες στοχεύσεις: αφ ενός τη βελτίωση και τον εμπλουτισμό των υπηρεσιών προς την Κοινωνία και αφ ετέρου την ενίσχυση των μηχανισμών διοίκησης των εμπλεκόμενων φορέων. Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών έχει ως στόχο την ποιοτική αναβάθμιση της λειτουργίας και των υπηρεσιών των ελληνικών δικαστηρίων καθώς και τη διευκόλυνση του πολίτη για την πρόσβαση στη Δικαιοσύνη. Σε διοικητικό επίπεδο, επιδιώκεται η σημαντική εξοικονόμηση πόρων και η βελτίωση της διοικητικής ικανότητας. Στο πεδίο δε της σωφρονιστικής πολιτικής, οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών αναμένεται να οδηγήσουν στη βελτιστοποίηση των μηχανισμών επανένταξης και των λοιπών υπηρεσιών σωφρονισμού, με προτεραιότητα στη [6]
μεταχείριση των ευπαθών ομάδων κρατουμένων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και ανάγκες. Παράλληλα, η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στα Καταστήματα Κράτησης εστιάζει στην αποδοτική διαχείριση και την ορθή διοίκηση των μονάδων. Στο επίπεδο των υποστηρικτικών λειτουργιών, η χρήση των ΤΠΕ αναμένεται να αναβαθμίσει τη διεθνή συνεργασία των ελληνικών δικαστικών αρχών με άλλους φορείς του εξωτερικού, ενώ θα έχει σημαντικό θετικό αντίκτυπο στα πεδία ανάπτυξης και άσκησης των νομικών επαγγελμάτων, όπως π.χ. του δικηγόρου ή του συμβολαιογράφου. Το Πρόγραμμα Έργων του Υπουργείου Δικαιοσύνης βασίζεται σε συγκεκριμένες στρατηγικές στοχεύσεις, η κυριότερη από τις οποίες είναι η ψηφιοποίηση των δικαστικών ροών και η εισαγωγή της έννοιας της «δίκης χωρίς χαρτί» (paperless trial) και την υποκατάσταση της έντυπης επικοινωνίας με τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους φορείς του Δημοσίου από ηλεκτρονικά μέσα. Παράλληλα, το Υπουργείο μέσω της αξιοποίησης των νέων πληροφορικών συστημάτων σκοπεύει στη βελτίωση της διοικητικής και διαχειριστικής ικανότητας των φορέων της Δικαιοσύνης και του σωφρονιστικού συστήματος, καθώς και της Κεντρικής του Υπηρεσίας. Προβλέπεται η σταδιακή αντικατάσταση των ανεξάρτητων συστημάτων ομοειδών φορέων από κεντρικές υποδομές μεγάλης κλίμακας. Στόχος είναι η ομογενοποίηση των αποσπασματικών συστημάτων που λειτουργούν, χωρίς κεντρικό σχεδιασμό, σε διάφορες υπηρεσίες (Δικαστήρια, Εισαγγελίες ή Καταστήματα Κράτησης). Οι υποδομές αυτές θα εξυπηρετούν φορείς σε όλη την Χώρα και θα επιτυγχάνουν οικονομίες κλίμακας κατά την ανάπτυξη και διαχείρισή τους. Στο μεσοδιάστημα, υλοποιούνται ήδη στοχευμένα έργα μικρότερης κλίμακας (βραχυπρόθεσμα και πιλοτικά έργα), ώστε να επιτυγχάνουν τις όσο το δυνατό μεγαλύτερες και πιο άμεσες ωφέλειες με χρήση τεχνολογικών μέσων, π.χ. σε υπηρεσίες με μεγάλο φόρτο εργασίας και εξυπηρετούμενους πολίτες, όπως είναι η [7]
κατάθεση δικογράφων στα μεγαλύτερα και πλέον επιβαρημένα Πρωτοδικεία της Επικράτειας και η μηχανογράφηση πολλαπλών υπηρεσιών μέσω διαδικτύου. Κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων, γίνεται ειδική μέριμνα για τον συντονισμό με τις αναπτυσσόμενες υποδομές Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του υπόλοιπου δημόσιου τομέα, όπως το Δίκτυο «Σύζευξις», οι φορολογικές Αρχές, η Εθνική Πύλη Δημόσιας Διοίκησης, τα ΚΕΠ κ.α. Παράλληλα, το Υπουργείο μεριμνά διαρκώς για την υλοποίηση των απαραίτητων νομοθετικών μελετών και ενεργειών με σκοπό την ενημέρωση του θεσμικού πλαισίου της Δικαιοσύνης και του σωφρονιστικού συστήματος, ώστε να προβλέπει και να υποστηρίζει την εφαρμογή ΤΠΕ στα πεδία αυτά. Οι δράσεις ηλεκτρονικής δικαιοσύνης περιλαμβάνουν ένα μείγμα βραχυπρόθεσμων και μέσο-μακροπρόθεσμων δράσεων, όπως ακολούθως αναλύονται ευσύνοπτα: 2.2. Mακροπρόθεσμα έργα Οι μεγαλόπνοες και ευρείας κλίμακας εφαρμογές της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης περιλαμβάνουν: Α) Την ανάπτυξη και λειτουργία Ολοκληρωμένων Συστημάτων Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων (ΟΣΔΔΥ) σε όλο το φάσμα της Δικαιοσύνης (Πολιτικής, Ποινικής και Διοικητικής Δικαιοσύνης), με ψηφιοποίηση των ροών των υποθέσεων και επί μέρους λειτουργίες (ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων, ηλεκτρονικές αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικών, ηλεκτρονικό πινάκιο και άλλες on-line υπηρεσίες εξυπηρέτησης δικαστών, δικηγόρων και κοινού). Α1. ΟΣΔΔΥ Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης: Στην πρώτη φάση του έργου, το ΟΣΔΔΥ θα τεθεί σε λειτουργία στα Πρωτοδικεία Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πειραιώς και Χαλκίδος (τέλος 2015), ενώ δύο έτη αργότερα (τέλη 2017) το σύστημα υπολογίζεται να έχει αρχίσει να εφαρμόζεται στο σύνολο των δικαστηρίων της Επικράτειας. [8]
Α.2. ΟΣΔΔΥ Διοικητικής Δικαιοσύνης: Η ολοκλήρωση του έργου και η έναρξη λειτουργίας των συστημάτων διαχείρισης στο Συμβούλιο της Επικρατείας και σε όλα τα τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια της Χώρας, έχει προγραμματισθεί για το τέλος του 2015. Έχουν ήδη αναδειχθεί οι ανάδοχοι των έργων για την υλοποίηση του συστήματος για τη Διαχείριση Δικαστικών Υποθέσεων τόσο στα Πολιτικά και Ποινικά Δικαστήρια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά και Χαλκίδα, όσο και στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στα Διοικητικά Δικαστήρια όλης της Χώρας. Β) Την ολοκλήρωση ενός σύγχρονου Συστήματος Ψηφιακής Καταγραφής, Αποθήκευσης και Διάθεσης των Πρακτικών των συνεδριάσεων των δικαστηρίων, όλων των βαθμίδων της Πολιτικής και -για πρώτη φορά- της Ποινικής Δικαιοσύνης σε όλα τα δικαστήρια της Επικράτειας. Το έργο αποτελεί συνέχεια και τεχνολογική επέκταση (με την ενσωμάτωση ψηφιακών υπηρεσιών) του ήδη υφιστάμενου έργο της τήρησης πρακτικών με ηχογράφηση και αποηχογράφηση σε μεγάλο μέρος των Πολιτικών Δικαστηρίων της Χώρας. Το έργο πραγματοποιείται με τη μορφή «Σύμπραξης Δημοσίου - Ιδιωτικού Τομέα» (ΣΔΙΤ) και επίκειται η ολοκλήρωση της δεύτερης και τελικής φάσης της σχετικής διαγωνιστικής διαδικασίας. Γ) Την επιτυχή ολοκλήρωση του Εθνικού Ποινικού Μητρώου, το οποίο τέθηκε ήδη σε πλήρη παραγωγική λειτουργία, από τα τέλη του 2014. Με τη νέα διαδικτυακή εφαρμογή, η τήρηση των ποινικών μητρώων στις Εισαγγελίες Πρωτοδικών της χώρας γίνεται εξ ολοκλήρου ψηφιακά, κατά τρόπον ώστε η επικαιροποίηση των καταχωρίσεων, η αναζήτηση της ποινικής κατάστασης προσώπων -σε πραγματικό χρόνο- και η έκδοση των σχετικών αντιγράφων και πιστοποιητικών έχει απλοποιηθεί και επιταχυνθεί σε καθοριστικό βαθμό. Το νέο Εθνικό Ποινικό Μητρώο τελεί σε πλήρη διασύνδεση τόσο με τις δικαστικές και διωκτικές Αρχές όσο και με την ευρωπαϊκή βάση δεδομένων του ECRIS. Δ) Την ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Καταστημάτων Κράτησης, μιας κεντρικής πληροφοριακής υποδομής, που θα υποστηρίζει τη λειτουργία των καταστημάτων κράτησης, με τη διασύνδεση των [9]
σωφρονιστικών δομών και τη ροή αξιόπιστων στατιστικών και διοικητικών πληροφοριών. Ε) Την υλοποίηση του Συστήματος Γεωεντοπισμού των Υποδίκων, Καταδικασθέντων και Αδειούχων κρατουμένων. Μετά τη δημιουργία του απαραίτητου νομοθετικού πλαισίου για τη θεσμοθέτηση του γεωεντοπισμού κρατουμένων στην Ελλάδα - ν. 4205/2013 (Α 242) και π.δ. 62/2014 (Α 105), προχωρά η υλοποίηση καθαυτού του τεχνικού έργου. Ήδη ολοκληρώθηκε η πιλοτική εφαρμογή του συστήματος και αναμένεται η εκκίνηση της παραγωγικής του λειτουργίας με τη χορήγηση των πρώτων συσκευών γεωεντοπισμού σε υποδίκους, καταδικασθέντες ή αδειούχους κρατουμένους. Σε κάθε περίπτωση, υπογραμμίζεται η ανάγκη για επιτάχυνση των διαδικασιών ΣΔΙΤ για την ολοκλήρωση της υλοποίησης του έργου και την όσο το δυνατόν πιο άμεση έναρξη πρακτικής εφαρμογής. Πρόκειται για ένα σύγχρονο θεσμικό εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης και στον αρτιότερο έλεγχο των κρατουμένων που επιθυμούν να χρησιμοποιούν την εφαρμογή αυτή αλλά κυρίως στην ομαλή κοινωνική επανένταξή τους. 2.3. Βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις Παράλληλα και σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης εκτελεί και προγραμματίζει μία σειρά δράσεων με άμεσο χρονικό ορίζοντα, οι κυριότερες των οποίων είναι: Το σύστημα ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων, το οποίο έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί στα Πρωτοδικεία Αθηνών (Απρίλιος 2012), Θεσσαλονίκης, Πειραιά (Ιανουάριος 2014). Το σύστημα ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων και ηλεκτρονικής έκδοσης πιστοποιητικών υλοποιήθηκε μετά την έκδοση του οικείου π.δ. 25/2012 (Α 53). Το αντίστοιχο σύστημα ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφου στο Συμβούλιο της Επικρατείας, κατά τις διατάξεις του π.δ. 40/2013 (Α 75), το οποίο έχει επίσης ολοκληρωθεί και λειτουργεί ήδη από το Μάιο του 2013. [10]
Το σύστημα ηλεκτρονικής κατάθεσης σχετικών και προτάσεων, για το οποίο έχει εκδοθεί το π.δ. 150/2013 (Α 234), Το σύστημα ηλεκτρονικής κατάθεσης μηνύσεων, για την υλοποίηση του οποίου αναμένεται αντίστοιχο σχέδιο διατάξεων του αναγκαίου π.δ. από σχετική νομοπαρασκευαστική επιτροπή του Υπουργείου. Η υιοθέτηση συστημάτων τηλε-εικονοδιάσκεψης (ή τηλεοπτικής συνεδρίασης) στους κόλπους της Ελληνικής Δικαιοσύνης. Έχει εκδοθεί σχετικώς το π.δ.142/2013 (Α 227) για την εφαρμογή στη πολιτική διαδικασία. Σήμερα εξετάζεται η δυνατότητα χρηματοδότησης από Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα. Η τεχνική αναβάθμιση των υπηρεσιών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που σήμερα υλοποιείται. Στο πλαίσιο αυτό εκδόθηκε και το π.δ. 95/2014 (Α 162) για την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων και την έκδοση ηλεκτρονικών πιστοποιητικών στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Η ανάπτυξη κεντρικής διαδικτυακής εφαρμογής για τη διαχείριση μεγάλων κατηγοριών υποθέσεων από τα ειρηνοδικεία της Χώρας, τα οποία μετά τον ν. 4055/2012 έχουν αναχθεί σε μονάδες πρωτοβάθμιας απονομής της Δικαιοσύνης, με αυξημένες αρμοδιότητες. Το σύστημα εφαρμόζεται ήδη σε εβδομήντα εννέα (79) Ειρηνοδικεία από όλη την Επικράτεια και αφορά στον μεγάλο όγκο των υποθέσεων εκουσίας δικαιοδοσίας που μεταφέρθηκαν από τα Πρωτοδικεία στα Ειρηνοδικεία το 2013. Η οργάνωση ηλεκτρονικών υπηρεσιών για την ομαλή επανασύνδεση των αποφυλακιζόμενων με την Κοινωνία, έργο το οποίο κατακυρώθηκε και επίκειται η έναρξη της υλοποίησής του. 2.4. Στατιστικά Δικαιοσύνης Εξ άλλου, ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στην υλοποίηση και επιτυχή ολοκλήρωση των έργων Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης στον τομέα των στατιστικών [11]
στοιχείων. Πρόκειται για μια σημαντική μεταρρύθμιση που εισηγηθήκαμε για τη λειτουργία της Δικαιοσύνης, καθώς αποτελεί ένα προδήλως κρίσιμο από στρατηγικής σκοπιάς πεδίο ενδιαφέροντος, το οποίο μέχρι πρότινος δεν είχε τύχει της απαραίτητης προσοχής από την Πολιτεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι έως το έτος 2011 στο Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν συγκεντρώνονταν ούτε στο ελάχιστο στατιστικά στοιχεία ούτε βεβαίως τηρούνταν βάσεις στατιστικών δεδομένων για τη λειτουργία των δικαστηρίων, με προφανείς δυσμενείς επιπτώσεις στη διοίκηση της Δικαιοσύνης, στη διαχείριση και κατανομή του ανθρώπινου δυναμικού και των υλικών πόρων και βεβαίως στο ίδιο το νομοπαρασκευαστικό έργο της Πολιτείας. Πλέον, βάσει του ν. 4046/2012 (Α 28), η υποχρέωση για επικαιροποίηση και βελτιστοποίηση των στατιστικών στοιχείων προς δημοσίευση είναι συνεχής και υφίσταται ανά τρίμηνο. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης συγκεντρώνει και δημοσιεύει σταθερά και σε τριμηνιαία βάση στην ιστοσελίδα του αναλυτικά στατιστικά στοιχεία από τα πολιτικά και διοικητικά δικαστήρια όλης της Χώρας. Παρά τη σοβαρή υποστελέχωση του νέου Τμήματος Στρατηγικού Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Πολιτικών Δικαιοσύνης της Γενικής Διεύθυνσης Διοίκησης Δικαιοσύνης της Κεντρικής Υπηρεσίας ΥΔΔΑΔ, καθώς και την έλλειψη της κατάλληλης μηχανοργάνωσης σε κάθε απομακρυσμένη δικαστική δομή -γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη χειροκίνητη έρευνα, καταγραφή και αποστολή των δεδομένων- το Υπουργείο εκπληρώνει με επιτυχία τον στόχο της τακτικής ενημέρωσης και δημοσιοποίησης των στατιστικών στοιχείων Πολιτικής και Διοικητικής Δικαιοσύνης, ενώ σχεδιάζεται η επέκταση του συστήματος συγκέντρωσης στοιχείων έτσι ώστε να καταλαμβάνει και τις ποινικές υποθέσεις. Σε κάθε περίπτωση, βασικός στόχος του Υπουργείου παραμένει η συνεχής βελτίωση της ποιότητας των στοιχείων υπό την παρούσα κατάσταση και τις υφιστάμενες δυνατότητες με ορίζοντα την πλήρη μηχανοργάνωση των Δικαστηρίων και την έναρξη λειτουργίας των Ολοκληρωμένων Συστημάτων Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων (τέλος 2015 για τα μεγαλύτερα Πρωτοδικεία και Εισαγγελίες Πρωτοδικών). Τα τελευταία, όπως ήδη παρατηρήθηκε, θα επιφέρουν την πλήρη ψηφιοποίηση της ροής των δικαστικών διαδικασιών, με αποτέλεσμα η συγκέντρωση των στατιστικών της Δικαιοσύνης να είναι ιδιαιτέρως ευχερής, [12]
απολύτως ακριβής, αξιόπιστη και βασιζόμενη στα δεδομένα που τηρούνται σε κάθε δικαστική δομή σε πραγματικό χρόνο. Με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και για το μεσοδιάστημα έως την έναρξη λειτουργίας των ΟΣΔΔΥ, το Υπουργείο ανέπτυξε και έθεσε στη διάθεση των Δικαστηρίων ένα νέο πληροφοριακό σύστημα για τη συγκέντρωση στατιστικών δεδομένων από τους φορείς του χώρου της Δικαιοσύνης. Συγκεκριμένα, το εν λόγω έργο αφορούσε στη δημιουργία ενός μοναδικού σημείου μέσω του οποίου τα δικαστήρια, τα καταστήματα κράτησης και οι άλλες υπηρεσίες της Δικαιοσύνης θα υποβάλλουν περιοδικά στατιστικά στοιχεία μέσω του διαδικτύου και με τη χρήση σαφώς καθορισμένων προδιατυπωμένων προτύπων. Το σύστημα επιτρέπει την επεξεργασία των καταχωριζόμενων δεδομένων με κεντρικό τρόπο και την παραγωγή συγκεκριμένων αναφορών, τόσο προς εσωτερική χρήση, όσο και προς δημοσίευση στο κοινό. Στόχος του έργου είναι να δημιουργηθούν υπολογιστικές υποδομές για την απομακρυσμένη καταχώριση στατιστικών δεδομένων από φορείς της Δικαιοσύνης, έτσι ώστε να αποσυμφορηθεί το αρμόδιο Τμήμα του Υπουργείου από τον τεράστιο φόρτο της έγγραφης επικοινωνίας -τουλάχιστον ανά τρίμηνο- με όλα τα Δικαστήρια της Χώρας για τη συλλογή των στατιστικών στοιχείων και εν συνεχεία την ανάρτησή τους στην οικεία ιστοσελίδα. Μετά τη ανάπτυξή του και την εξασφάλιση πρόσβασης σε όλες τις δικαστικές δομές της Χώρας, το νέο διαδικτυακό σύστημα συγκέντρωσης στατιστικών τέθηκε σε πλήρη εφαρμογή τον Νοέμβριο 2014. 2.5. Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης 2014-2020 Προκειμένου να εξασφαλισθεί η απρόσκοπτη συνέχιση της χρηματοδότησης των έργων Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης και Διακυβέρνησης στην Ελλάδα, καταβάλαμε μεγάλες προσπάθειες για την ένταξη των σχετικών δράσεων στο νέο Πρόγραμμα Συγχρηματοδοτούμενων Έργων, το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης (ΣΕΣ), για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2014-2020. Υπογραμμίζεται ότι, ελλείψει άλλων αμιγώς [13]
εθνικών πόρων, η ένταξη των έργων ψηφιακής υποδομής στο νέο ΣΕΣ είναι κρίσιμη για την ολοκλήρωση των εφαρμογών και την ευόδωση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ηλεκτρονική Δικαιοσύνη στην Ελλάδα. Αναλυτικά, στο νέο ΣΕΣ και δη στο νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα» έχουμε προτείνει να ενταχθούν ως σχεδιαζόμενες δράσεις: α. Η υλοποίηση της β φάσης εφαρμογής του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων (ΟΣΔΔΥ) για την Πολιτική και Ποινική Διαδικασία, με την επέκταση αυτού στο σύνολο των δικαστηρίων της Χώρας (έως το τέλος 2017). β. Η εφαρμογή της τηλε-εικονοδιάσκεψης στα δικαστήρια και τα σωφρονιστικά καταστήματα. γ. Η υλοποίηση μεθόδων ηλεκτρονικής διαμεσολάβησης (e-mediation), η ανάπτυξη δηλαδή μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την υποστήριξη και διευκόλυνση της εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών και του θεσμού της διαμεσολάβησης. δ. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη της Ηλεκτρονικής Πύλης Νομοθεσίας (κωδικοποίηση νόμων και συνεχής ενημέρωσή τους στην ισχύουσα μορφή με βάση τις νεότερες νομοθετικές πράξεις). ε. Η δημιουργία και τήρηση ενοποιημένων βάσεων δεδομένων ελληνικής νομοθεσίας και νομολογίας. στ. Η ψηφιοποίηση των εντύπων αρχείων και δεδομένων των δικαστηρίων. [14]
3. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ Ο σχεδιασμός, η υιοθέτηση και η πρακτική αξιοποίηση των μεθόδων εναλλακτικής επίλυσης διαφορών στην Ελλάδα αποτέλεσαν για εμάς ήδη από το 2011 έως και σήμερα πρωταρχική πολιτική επιλογή. Πράγματι, στο Υπουργείο Δικαιοσύνης η διαμεσολάβηση και οι λοιπές μορφές εναλλακτικής επίλυσης τέθηκαν από πολύ νωρίς στην κορυφή των μεταρρυθμιστικών προτεραιοτήτων. Με μεθοδικότητα και επιμονή καταφέραμε να αντιστρέψουμε το αρχικώς αρνητικό κλίμα και να δημιουργήσουμε το πρώτο έδαφος για την ανάπτυξη του νέου θεσμού. Όχι μόνο σε επίπεδο καθαρά νομοθετικό (με την ολοκλήρωση του απαραίτητου κανονιστικού πλαισίου) αλλά και στο πλαίσιο της προώθησης, προβολής και εμπέδωσης των νέων θεσμών, με την αγαστή συνεργασία της Επιτροπής Κατάρτισης Διαμεσολαβητών, των φορέων κατάρτισης, των Δικηγορικών Συλλόγων, των Επιμελητηρίων και άλλων παραγόντων. Στο πλαίσιο αυτό, ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού μοντέλου εναλλακτικής επίλυσης διαφορών αποτελεί σπουδαία πρόοδο και αναγκαία προϋπόθεση για την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων από την αθρόα εισαγωγή υποθέσεων, για την καλλιέργεια ενός νέου κοινωνικού και νομικού πολιτισμού διαπραγμάτευσης και συνεννόησης, καθώς και για την ομαλή μετάβαση της Ελλάδας από το περιβάλλον της οικονομικής κρίσης στον «προθάλαμο» της ανάπτυξης. Σήμερα μπορούμε πια να κάνουμε λόγο για ένα σύνθετο και ενεργό σύστημα εναλλακτικής επίλυσης των ιδιωτικών διαφορών στη Χώρα μας. Η διαμεσολάβηση και η δικαστική μεσολάβηση αποτελούν τους δύο σύστοιχους θεσμούς - προμετωπίδες της εθνικής στρατηγικής για την ενίσχυση των εξωδικαστικών μηχανισμών επίλυσης. [15]
3.1. Διαμεσολάβηση α. Νομοθετικό / Κανονιστικό πλαίσιο Ο ν. 3898/2010 (Α 211) εισήγαγε για πρώτη φορά στην ελληνική έννομη τάξη την έννοια της διαμεσολάβησης στην Ελλάδα, έχοντας δύο σκοπούς: αφ ενός να θεσμοθετήσει εθνικές διαδικασίες διαμεσολάβησης και αφ ετέρου να μεταφέρει στο εθνικό μας δίκαιοτην Οδηγία 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21 ης Μαΐου 2008 για τη διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις διασυνοριακών διαφορών. Σε ακολουθία του ως άνω βασικού νομοθετικού πλαισίου, κατά το διάστημα 2011-2012 προχωρήσαμε σε όλες τις απαραίτητες κανονιστικές ενέργειες για την ουσιαστική ενεργοποίηση της διαμεσολάβησης στην Ελλάδα. Ειδικότερα: Προκαλέσαμε την έκδοση του π.δ. 123/2011 (Α 255) για τον καθορισμό των όρων και προϋποθέσεων αδειοδότησης και λειτουργίας φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις. Πρόκειται για τη νομοθετική βάση της εκπαίδευσης διαμεσολαβητών και της λειτουργίας νόμιμων φορέων κατάρτισης (αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών με εταίρους δικηγορικούς συλλόγους και επιμελητήρια). Κατ εφαρμογή του ως άνω π.δ. 123/2011 και του ν. 3898/2010, έχουν ιδρυθεί, αδειοδοτηθεί και λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα πέντε (5) φορείς εκπαίδευσης και κατάρτισης διαμεσολαβητών: - Το Κέντρο Διαμεσολάβησης Πειραιώς (ΚΕ.ΔΙ.Π.), με εταίρους τον Δικηγορικό Σύλλογο Πειραιώς, το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιώς, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιώς, το οποίο αδειοδοτήθηκε με την ΥΑ 894/2013 ΥπΔΔΑΔ (Β 43/15.01.2013). - Το Ινστιτούτο Κατάρτισης Διαμεσολαβητών Θεσσαλονίκης (Ι.Κ.Δ.Θ.). με εταίρους τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης και το [16]
Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, το οποίο αδειοδοτήθηκε με την ΥΑ 28583/2013 ΥπΔΔΑΔ (Β 752/02.04.2013). - Το Αθηναϊκό Κέντρο Κατάρτισης και Εκπαίδευσης Διαμεσολαβητών (Α.Κ.Κ.Ε.Δ.) «Προμηθέας», με εταίρους τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών, το οποίο αδειοδοτήθηκε με την ΥΑ 33245/2013 ΥπΔΔΑΔ (Β 1262/24.05.2013). - Το Ινστιτούτο Κατάρτισης Διαμεσολαβητών Λάρισας (ΙΝ.ΚΑ.ΔΙ.Λ.), με εταίρους τον Δικηγορικό Σύλλογο Λάρισας και το Επιμελητήριο Λάρισας, το οποίο αδειοδοτήθηκε με την ΥΑ 95153/2013 ΥπΔΔΑΔ (Β 3278/23.12.2013). - Το Ινστιτούτο Κατάρτισης Διαμεσολαβητών Αλεξανδρούπολης (ΙΝ.ΚΑ.Δ.Α.) «Νίκη», με εταίρους τον Δικηγορικό Σύλλογο Αλεξανδρούπολης και το Επιμελητήριο Έβρου, το οποίο αδειοδοτήθηκε με την ΥΑ 75794/2014 ΥπΔΔΑΔ (Β 3095/18.11.2014). Ήδη σήμερα, με την εφαρμογή του προγράμματος εκπαίδευσης που περιγράφεται στο Παράρτημα του ως άνω π.δ. 123/2011, έχουν εκπαιδευθεί από τους ως άνω φορείς εκατοντάδες διαμεσολαβητές. Από αυτούς η πολύ μεγάλη πλειοψηφία συμμετείχε επιτυχώς στις γραπτές και προφορικές εξετάσεις διαπίστευσης του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Τα ονόματα των 1020 διαπιστευμένων διαμεσολαβητών είναι κατά Νόμο αναρτημένα στον δημόσιο κατάλογο του Υπουργείου που μπορεί να ανευρεθεί στις οικείες δημόσιες ιστοσελίδες (ministryofjustice.grκαι diamesolavisi.gov.gr). Θεσμοθετήσαμε Κώδικα Δεοντολογίας Διαπιστευμένων Διαμεσολαβητών (ΥΑ 109088/12.12.2011 ΥπΔΔΑΔ, Β 2824), εναρμονίζοντας το εθνικό δίκαιο με τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Δεοντολογίας. Ο Κώδικας καθιερώνει δεσμευτικές υποχρεώσεις και δεοντολογικούς κανόνες συμπεριφοράς και εκτέλεσης καθηκόντων για τους διαμεσολαβητές, καθώς και συγκεκριμένες κυρώσεις για τις περιπτώσεις παράβασης αυτών. Με την ΥΑ 109087/2011 ΥπΔΔΑΔ (ΥΟΔΔ 436), συγκροτήσαμε την Επιτροπή Πιστοποίησης Διαμεσολαβητών του ν. 3898/2010, υπό την Προεδρία του Ομ. [17]
Καθηγητή ΑΠΘ κ. Λάμπρου Κοτσίρη. Ήδη μετά τη λήξη της θητείας της πρώτης Επιτροπής (2011-2014), η τελευταία συγκροτήθηκε εκ νέου με την ΥΑ 98243/2014 ΥπΔΔΑΔ (ΥΟΔΔ 813). Καταρτίσαμε τους αναγκαίους Κανονισμούς Λειτουργίας της Επιτροπής Πιστοποίησης Διαμεσολαβητών του ν. 3898/2010(ΥΑ 34801/26-04-2012 ΥπΔΔΑΔ, Β 1363)και της Επιτροπής Εξετάσεων υποψηφίων διαμεσολαβητών (ΥΑ 34802/26-04-2012, Β 1363). Με την ΥΑ 1460/13-02-2012 ΥπΔΔΑΔ (Β 281) καθορίσθηκε το ύψος της ωριαίας αντιμισθίας του διαμεσολαβητή στο ποσό των εκατό (100) ευρώ. Με την ΥΑ85485/18-09-2012 ΥπΔΔΑΔ (Β 2693), καθορίσθηκε το ύψος των παραβόλων που καταβάλλονται υπέρ του Δημοσίου για: α) τη χορήγηση άδειας ίδρυσης των φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών, στο ποσό των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, β) την κατάθεση του πρακτικού διαμεσολάβησης στη γραμματεία του πρωτοδικείου της περιφέρειας, όπου έχει διεξαχθεί η διαμεσολάβηση, στο ποσό των εκατό (100) ευρώ και γ) την προκαταβολή των εξέταστρων από κάθε υποψήφιο στην επιτροπή εξετάσεων, στο ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ, το οποίο ήδη με την ΥΑ29381/2014 ΥπΔΔΑΔ (Β 1009)έχει μειωθεί σε εκατό (100) ευρώ. Με την υποπαράγραφο ΙΕ.2 του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α 85), τροποποιήθηκε το άρθρο 4 περ. γ του ν. 3898/2010, κατά τρόπον ώστε η πρόσβαση στην ιδιότητα του διαμεσολαβητή να μην περιορίζεται πλέον αποκλειστικά στους δικηγόρους, αλλά να επεκτείνεται σε όλους τους αποφοίτους ημεδαπού ΑΕΙ ή άλλης ισότιμης και αντίστοιχης αλλοδαπής ανώτατης σχολής. Εξ άλλου, με την παράγραφο 9 του άρθρου 40 του ν. 4111/2013 (Α 18), προστέθηκαν στο άρθρο 14 του ν. 3898/2010 παράγραφοι 2 και 3, που ρύθμισαν οριστικά το ζήτημα της αναγνώρισης των τίτλων διαπίστευσης διαμεσολαβητών από φορέα κατάρτισης αλλοδαπής προέλευσης κατόπιν εκπαίδευσης παρασχεθείσας στην Ελλάδα μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2012. [18]
Ήδη δε από τις 20-01-2015, έχει παραδοθεί στο Υπουργείο πόρισμα και σχετικές προτεινόμενες διατάξεις από νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό την Προεδρία του Αρεοπαγίτη κ. Χαράλαμπου Μαχαίρα, με αντικείμενο την τροποποίηση του ν. 3898/2010, την ενδεχόμενη συμπλήρωση των διατάξεών του και την προσαρμογή τους στις σημερινές συνθήκες. Χαρακτηριστικά αναφέρεται η πρόταση της επιτροπής για υιοθέτηση υποχρεωτικής διαμεσολάβησης σε κατηγορίες υποθέσεων (προσβολής προσωπικότητας, διατροφής τέκνων ή συζύγων, οροφοκτησίας, εργατικές κ.α.), η καθιέρωση της δυνατότητας του δικαστή να καλεί τα μέρη της διαφοράς να προσφύγουν σε διαμεσολάβηση, η αδειοδότηση παραρτημάτων των φορέων εκπαίδευσης διαμεσολαβητών, η δημιουργία Μητρώου Διαπιστευμένων Διαμεσολαβητών και η απαλλαγή του συμφωνητικού διαμεσολάβησης από τέλος απογράφου. β. Δράσεις Δημοσιότητας (Προώθηση και επικοινωνιακή προβολή) Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν αρκεστήκαμε μόνο στη δημιουργία του αναγκαίου κανονιστικού πλαισίου για την υιοθέτηση της διαμεσολάβησης στην Ελλάδα αλλά λάβαμε κάθε δυνατή μέριμνα για τη διαρκή προώθηση του νέου θεσμού στην ελληνική νομική κοινότητα αλλά και την ίδια την Κοινωνία. Είναι άλλωστε πανθομολογούμενο ότι οι δράσεις δημοσιότητας αποτελούν απαραίτητη συνθήκη για την επιτυχία και την εμπέδωση κάθε καινοτομίας. Η στοχοθετημένη και διαρκής προσπάθεια για την προώθηση της διαμεσολάβησης περιλαμβάνει δέσμη ενεργειών και στρατηγικών επιλογών, οι κυριότερες εκ των οποίων αναλύονται αμέσως παρακάτω: Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, με τη συνεργασία της Επιτροπής Πιστοποίησης Διαμεσολαβητών, των φορέων διαμεσολάβησης, των κατά τόπους επιμελητηρίων και δικηγορικών συλλόγων, οργανώσαμε ένα ευρύ πλέγμα εκδηλώσεων δημοσιότητας, ημερίδων, διημερίδων, σεμιναρίων και επιστημονικών συνεδρίων, με αντικείμενο τις εναλλακτικές μεθόδους επίλυσης διαφορών (διαμεσολάβηση και δικαστική μεσολάβηση). [19]
Κατά την πρώτη φάση γνωριμίας με τους νέους θεσμούς, πραγματοποιήσαμε εργαστήρια (workshops) παρουσίασης του θεσμού της διαμεσολάβησης και των υπολοίπων εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών στις μεγαλύτερες περιφερειακές πόλεις της Ελλάδας (Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο), ενώ στις 20-03-2013, πραγματοποιήθηκε μεγάλη εκδήλωση για της διαμεσολάβηση στο Μουσείο Ακροπόλεως, σε συνεργασία με την Ομάδα Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα και ευρεία συμμετοχή της νομικής και επιχειρηματικής κοινότητας. Με συνεχείς προσπάθειές μας επιτύχαμε την έγκριση και έναρξη υλοποίησης ενός εκτεταμένου προγράμματος δράσεων για τη διαμεσολάβηση, χρηματοδοτούμενου από το ΕΣΠΑ μέσω του Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, συνολικού ποσού 399.750,00. (Υπ αριθ. 2.12798/6.2939/16-01-2013 απόφαση ένταξης της Γ.Γ. Διαχείρισης Κοινοτικών και Άλλων Πόρων του ιδίου Υπουργείου, ΑΔΑ: ΒΕΦ8Λ-Ω0Υ). Στο πλαίσιο της εν λόγω οριζόντιας δράσης (ΟΠΣ 377117) εντάσσονται τρία επί μέρους υποέργα: - Το Υποέργο 1 για την εκπαίδευση εκπαιδευτών διαμεσολαβητών σε ειδικές μορφές διαμεσολάβησης (σχολική, οικογενειακή), ύψους 50.000,00, το οποίο αναμένεται να ενεργοποιηθεί εντός του Φεβρουαρίου 2015, μετά την έκδοση σχετικής ΥΑ ανάληψης υποχρέωσης. - Το Υποέργο 2 για τις υπηρεσίες διάχυσης της διαμεσολάβησης στην Κοινωνία μέσα από τον σχεδιασμό και τη συντήρηση επίσημης ιστοσελίδας (diamesolavisi.gov.gr), η οποία επέχει θέση διαδικτυακού ενημερωτικού σημείου (portal) για την παροχή πληροφοριών για τη διαμεσολάβηση, καθώς και μέσα από την παρουσία στα πλέον δημοφιλή ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο ανάδοχος του έργου, ο οποίος αναδείχθηκε μετά τη διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού παρέχει ήδη τις υπηρεσίες του αντί τιμήματος 19.495,00, βάσει σύμβασης με διάρκεια έως τον Οκτώβριο 2015. [20]