Καινοτόμο Σύστημα εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης για Αγρότες Επιχειρηματίες RURAL/ITER ΣΥΝΟΨΗ KΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΥΚΑΙΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΤΕΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2014, ΠΑΤΡΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΑΧΑΪΑΣ, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (Συντονιστής) RURAL/ITER Εταιρικό Σχήμα ΤΟ ΕΡΓΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ», LIFELONG LEARNING PROGRAMME LLP ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΟΥ 2012-1-GR1-LEO05-10058 WWW.RURALITER.EU
Rural/iter Τελικά αποτελέσματα & συμπεράσματα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το έργο βασίστηκε στο δεδομένο ότι εφόσον η γεωργία διαδραματίζει έναν κρίσιμο ρόλο σε όλη τη διάρκεια ζωής μιας δεδομένης οικονομίας και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του οικονομικού συστήματος των περισσότερων χωρών της ΕΕ, Ως εκ τούτου, οι εταίροι δημιούργησαν ένα ολοκληρωμένο έργο σχεδιάζοντας και υλοποιώντας μία σειρά δράσεων και συμπληρωματικών ενεργειών που οδήγησε σε ένα συνεκτικό αποτέλεσμα αποτελούμενο από εργαλεία, υλικό και μελέτες που προσέδωσαν την επιθυμητή αξιοπιστία, ποιότητα και ευελιξία του ηλεκτρονικού συστήματος κατάρτισης of του έργου. κρίνεται σημαντική η ανάπτυξη συστημάτων κατάρτισης τα οποία θα καλύπτουν και θα είναι προσβάσιμα από όλους και ιδίως από εκείνους που ζουν και εργάζονται σε αγροτικές και απόμακρες περιοχές. Τέτοια ευέλικτα συστήματα κατάρτισης μπορούν σε μεγάλο βαθμό να ενισχύσουν την συμμετοχή στη δια βίου μάθηση και να διευκολύνουν την ενσωμάτωση της γνώσης που οδηγεί σε νέες αντιλήψεις, νέες δυνατότητες και εξελίξεις. Στη διάρκεια αυτών των τελευταίων δυόμιση ετών που αυτό το πολλά υποσχόμενο και δημιουργικό έργο RURAL/TER υλοποιούνταν από ένα διεπιστημονικό και έμπειρο εταιρικό σχήμα από την Ελλάδα, την Πορτογαλία, το Βέλγιο και την Ιταλία, κατάφερε να παράγουν σημαντική γνώση και να προσφέρουν χρήσιμα και ουσιαστικά εκπαιδευτικά εργαλεία κατάρτισης τα οποία μπορούν να συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση των Ευρωπαϊκών εξελίξεων στον Αγροτικό Τομέα, καθώς και να ενισχυθεί η ικανότητα των Ακολουθεί μία επισκόπηση αυτών των χρήσιμων εργαλείων και αποτελεσμάτων δικαιούχων και το πνεύµα της αγροτικής επιχειρηματικότητας. που παρήχθησαν κατά τη διάρκεια του έργου, μα στόχο να τονωθεί το ενδιαφέρον για τέτοιου είδους καινοτόμες προσεγγίσεις μάθησης, και να γίνουν γνωστά σε Στόχος του Έργου όσους ήδη δραστηριοποιούνται στον γεωργικό τομέα ή που επιθυμούν να Το έργο στόχευε στην ενθάρρυνση της δια βίου μάθησης και κατάρτισης για εμπλακούν με αυτό επάγγελμα. νέους αγρότες, γυναίκες, και ενήλικες που αποφάσισαν να αλλάξουν επαγγελματική σταδιοδρομία, οι οποίοι συμμετέχουν ή πρόκειται να ασχοληθούν ενεργά στον αγροτικό τομέα, προκειμένου να τους παρέχει τα εργαλεία και τη γνώση να αναπτύξουν ικανότητες and δεξιότητες που θα συμβάλλουν: στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των γεωργικών τους επιχειρήσεων, στη μεταφορά και εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών, στην ανάληψη δράσεων που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους, Στην αλλαγή της νοοτροπίας προς ένα πιο εκσυγχρονιστικό πλαίσιο γεωργικού συστήματος με επικαιροποιηµένες τεχνικές και πρακτικές. Σελίδα 2 Λιγότερο από το 1% των ενηλίκων σε αραιοκατοικημένες περιοχές της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας συμμετείχαν στην εκπαίδευση και την κατάρτιση το 2012, τα χαμηλότερα ποσοστά στην ΕΕ-27, ακολουθούμενη από την Ελλάδα, τη Λιθουανία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Σλοβακία (λιγότερο από 3%). Αντίθετα, η Δανία (28,0 %), η Σουηδία (22,8 %) και τη Φινλανδία (19,6 %) έχουν τα υψηλότερα ποσοστά. (Αγροτική Ανάπτυξη στην ΕΕ, Έκθεση Στατιστικών και Οικονομικών Πληροφοριών 2013) Για να ευδοκιμήσουμε σε μια σύγχρονη και εξελισσόμενη αγορά εργασίας, η εκπαίδευση θα πρέπει να εφοδιάσει τους ανθρώπους με «εγκάρσιες» βασικές ικανότητες (Έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης 2014, DG EAC)
RURAL/ITER Αποτελέσματα Η εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ των έμπειρων εταίρων, η αλληλεπίδραση και η επικοινωνία με κύρια ενδιαφερόµενα µέρη και δικαιούχους, ο εντοπισμός των αναγκών μάθησης, η μεταφορά βέλτιστων πρακτικών, οι πιλοτικές εφαρμογές, καθώς και η ανάπτυξη υλικού εκπαίδευσης και κατάρτισης, προσέφεραν ένα πλούσιο Καλάθι Φρούτων γεμάτο με εργαλεία, πρακτικές και γνώση που μπορούν να καλύψουν τα κενά και τους περιορισμούς των υφιστάμενων συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, να εμπνεύσουν μελλοντικές δράσεις και να διευκολύνουν τη διαδικασία εφαρμογής τους. 1 Υφιστάμενη κατάσταση & Ανάλυση Αναγκών: για τον επιτυχή σχεδιασμό του πλαισίου εκπαίδευσης και του συστήματος για τις ομάδεςστόχους, οι εταίροι πραγματοποίησαν εθνικές μελέτες και συγκέντρωσαν όλα τα απαιτούμενα δεδομένα μέσω πρωτογενούς έρευνας και διεξαγωγής των ερευνών με βασικούς εμπλεκόμενους φορείς. Στο σύνολο 133 αγρότες and 89 διαμορφωτές πολιτικής and εκπαιδευτές συμμετείχαν στις έρευνες των εταίρων σε Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία και βορειοευρωπαϊκές χώρες (όπως Αυστρία, Κροατία, Ολλανδία, Πολωνία, Σλοβενία και Ουγγαρία) παρέχοντας τα απαραίτητα στοιχεία για την ανάλυση των στατιστικών δεδομένων και την συγγραφή της συγκεφαλαιωτικής έκθεσης για τις Τάσεις και της ανάγκες μάθησης σε χώρες της ΕΕ. Τα ενδεικτικά β α σ ι κ ά σ η μ ε ί α αυτής της διακρατικής συγκριτικής ανάλυσης είναι τα εξής: κομποστοποίηση and Αιολική Ενέργεια (3,1/5). στην Ιταλία θεωρούνται οι: Βιομάζα για ανανεώσιμη πηγή ή κομποστοποίηση (4,5/5), φωτοβολταϊκά ή παραγωγή Αιολικής Ενέργειας (4,4/5), Άμεση πώληση Προϊόντων (4,1/5), Φυτώρια, κηπουρική, διαµόρφωση κήπων (4,1/5), Διδακτικές και κοινωνικές φάρμες (4,0/5). Στην Πορτογαλία τα υψηλότερα σε ποσοστά πρακτικές συγκέντρωσαν η βιολογική καλλιέργεια ακολουθούμενη από εκµετάλλευση παραδοσιακών και ποιοτικών προϊόντων και φωτοβολταϊκά ή παραγωγή Αιολικής Ενέργειας. Ακολουθούν η βιοποικιλότητα, οι κοινωνικές φάρμες, αιολική ενέργεια και τα φαρμακευτικά φυτά Στις βορειοευρωπαϊκές χώρες οι αγρότες ανέφεραν πως η βιοκαλλιέργεια, η προστασία της βιοποικιλότητας, on εκµετάλλευση παραδοσιακών και ποιοτικών προϊόντων, οι διαδακτικές και κοινωνικές φάρμες, η χρήση βιομάζας για παραγωγή ενέργειας και η αιολική ενέργεια, θεωρούνται καινοτόμες δραστηριότητες στον αγροτικό τομέα. Από την σύγκριση των καταγεγραμμένων απόψεων τόσο των αγροτών όσο και των ειδικών για τα καινοτόμα συστήματα εκπαίδευσης και τις αγροτικές πρακτικές, το εταιρικό σχήμα εντόπισε τις θεματικές που ως επί των πλείστον καλύπτουν τις ανάγκες μάθησης των δικαιούχων και τα κενά στα υφιστάμενα συστήματα κατάρτισης, και ανέπτυξε μία σύγχρονη Online Εκπαιδευτική πλατφόρμα udated με θεματικές ενότητες και εκπαιδευτικό υλικό άμεσα συνδεδεμένο με τα ενδιαφέροντα των τελικών χρηστών. 2 Εκπαιδευτικές Ενότητες και Μελέτες Περιπτώσεων:οι εκπαιδευτικές ανάγκες που προέκυψαν από τις εθνικές μελέτες, οδήγησαν στην ανάπτυξη έξι θεματικών ενοτήτων επικεντρωμένες σε πτυχές (καινοτομία, διοίκηση, τάσεις) που εμφανίζονται στον αγροτικό τομέα και την αγροτική επιχειρηματικότητα. Οι ερωτηθέντες έδειξαν την προτίμησή τους για τη συνδυασμένη μέθοδο εκπαίδευσης, η οποία βασίζεται τόσο σε διδασκαλία στην τάξη όσο και σε online διαδραστικό και φιλικό προς το χρήστη εκπαιδευτικό υλικό. Στην Ελλάδα οι καινοτόμες δραστηριότητες στην γεωργία είναι: Άμεση Οι Ενότητες σχεδιάστηκαν σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών πώληση Προϊόντων (3,7/5), Αγρο-τουρισμός (3,5/5), Γεωργική εκµετάλλευση παραδοσιακών και ποιοτικών τροφίμων (3,4/5), προσόντων, και συνοδεύονται από 48 μελέτες περιπτώσεων από χώρες της Βιολογική Καλλιέργεια (3,3/5), Βιομάζα για ανανεώσιμη πηγή ή ΕΕ. Σελίδα 3
Εκπαιδευτικές Ενότητες Μεταποίηση γεωργικών προϊόντων & άμεση πώληση Αγροτουρισμός & πολυλειτουργικές δραστηριότητες Bιοποικιλότητα & βιολογική καλλιέργεια Διαχείριση Γεωργικής εκμετάλλευσης με σκοπό την ανταγωνιστικότητα & τη βιωσιμότητα Οι περιπτώσεις μελέτης παρουσιάζουν επιτυχημένες πρακτικές αγροτών και επιχειρημ ατιών στην γεωργία, συμβάλλοντας στην καλύτερη κατανόηση της θεωρίας, δείχνοντας παράλληλα τις δυνατότητες για καινοτομία και ευκαιρίες ανάπτυξης. Τόσο οι περιπτώσεις μελέτης όσο και όλο το εκπαιδευτικό υλικό μπορούν να ληφθούν από την εκπαιδευτική πλατφόρμα του έργου. 3 Business Plan Εργαλείο: επιτρέπει τη δημιουργία ενός Χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ολοκληρωμένου business plan για Κοινή Γεωργική Πολιτική για την εφαρμογή οποιαδήποτε αγροτική επιχείρηση. ορθών πρακτικών Υποστηρίζει την εισαγωγή οικονομικών δεδομένων(κόστη, επενδύσεις, εισοδήματα κλπ) και άλλα ποιοτικά στοιχεία (χρήση γης, καλλιέργειες, αποδόσεις, ζώα, παραγωγή, μεταποίηση, αγροτουριστικές δραστηριότητες, περιουσιακά στοιχεία, εργασία, πωλήσεις) τα οποία συνδυάζονται για να παρουσιάσουν μία ολοκληρωμένη οικονομική ανάλυση για πιθανές επενδύσεις. Το πλάνο μπορεί να εκτυπωθεί και να προσκομιστεί σε φορείς χρηματοδότησης. 4 Εκπαιδευτική Πλατφόρμα: το κύριο αποτέλεσμα του έργου είναι η φιλική για τον χρήστη, online εκπαιδευτική πλατφόρμα w w w. r u r a l i t e r. e u / t r a i n i n g / e n η οποία φιλοξενεί όλο το υλικό κατάρτισης και τα συμπληρωματικά εργαλεία που αναπτύχθηκαν μέσα από την ολοκληρωμένη προσέγγιση που ακολουθήθηκε. Το ευέλικτο σύστημα επιτρέπει στον τελικό χρήστη να διαλέξει πότε και ποια ενότητα επιθυμεί να παρακολουθήσει. Η διαδικασία κατάρτισης είναι εύκολη με ομαλή και σταδιακή μετάβαση από την αρχική αυτό-αξιολόγηση στις διάφορες ενότητες και περιπτώσεις μελέτης, ή/και το business plan. Το περιεχόμενο της πλατφόρμας είναι σύμφωνο με τα επίπεδα EQF από το 2 έως το 5 αναλόγως την εξειδίκευση που προσφέρει. Το υλικό καθώς και η βιβλιοθήκη και ο οδηγός χρήσης είναι διαθέσιμα στα Ελληνικά, Αγγλικά, Ιταλικά και Πορτογαλικά και μπορούν να μεταφορτωθούν από την πλατφόρμα. 5 Πιλοτικές εφαρμογές: η εκπαιδευτική πλατφόρμα δοκιμάστηκε από ειδικούς και τελικούς χρήστες για τον έλεγχο της λειτουργίας της, των τεχνικών χαρακτηριστικών της, του περιεχομένου της, της χρηστικότητάς της κλπ. Η εκπαίδευση των εκπαιδευτών πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλες τον Απρίλιο του 2014, ενώ ακόμα 7 πιλοτικές εφαρμογές με αγρότες στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία και στην Ιταλία. Χρήσιμες παρατηρήσεις και πληροφορίες συγκεντρώθηκαν για την αξιολόγηση του πακέτου κατάρτισης, για τις βελτιώσεις που απαιτούνται, τις ανάγκες μάθησης που κάλυψε κλπ. Η συνθετική ανάλυση έδειξε πως το εκπαιδευτικό υλικό αξιολογήθηκε πολύ υψηλά ανταποκρινόμενο στις προσδοκίες των εκπαιδευομένων οι οποίοι θα συνιστούσαν σε κάθε ενδιαφερόμενο να το παρακολουθήσει καθώς είναι ένα πλήρες με επικαιροποιηµένες πληροφορίες σύστημα εκπαίδευσης ενηλίκων. 6 Δράσεις Διάχυσης: Το έργο απευθύνεται σε ένα ευρύ φάσμα τελικών χρηστών και για το λόγο αυτό διοργανώθηκαν ημερίδες, δημιουργήθηκε ενημερωτικό υλικό και χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία επικοινωνίας. Συγκεκριμένα, οι ακόλουθες δράσεις διευκόλυναν τη διάχυση του έργου: η Ιστοσελίδα w w w. r u r a l i t e r. e u / e n, με πρόσβαση σε όλη την πληροφορία, τους συνδέσμους και το υλικό (βιβλιοθήκη, λεπτομέρειες για το έργο και τους εταίρους, Νέα & Δράσεις, Εκπαιδευτική Πλατφόρμα κλπ) στα Ελληνικά, Αγγλικά, Ιταλικά και Πορτογαλικά το Φυλλάδιο και το Brochure διαθέσιμα στην ιστοσελίδα σε 4 γλώσσες το κανάλι RURAL\ITER YouTube με βίντεο από τις συναντήσεις και οδηγίες για την πλατφόρμα η σελίδα facebook w w w. f a c e b o o k. c o m / r u r a l i t e r the Τελικό Διεθνές Συνέδριο στην Πάτρα, το Νοέμβριο του 2014 η παρουσίαση του έργου σε 15 εθνικές εκδηλώσεις και συναντήσεις το Πλάνο διάδοσης και αξιοποίησης του έργου με δράσεις διάχυσης των αποτελεσμάτων στους δικαιούχους ακόμα και μετά τη λήξη του. Σελίδα 4
Βασικές Τάσεις της γεωργίας της ΕΕ 2014 Η πλειοψηφία των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην ΕΕ είναι μικρές, τόσο σε μέγεθος όσο και οικονομικά, όμως το μέσο μέγεθος των γεωργικών εκμεταλλεύσεων αυξάνεται Η οικογενειακή γεωργία είναι η κυρίαρχη μορφή οργάνωσης στον τομέα της γεωργίας στην ΕΕ Μικρές φάρμες που αναπτύσσουν δραστηριότητες που δεν απαιτούν πολλή γη (χοίροι,πουλερικά, μόνιμες καλλιέργειες) μπορεί να είναι αρκετά μεγάλες σε οικονομικούς όρους Το ποσοστό των νέων αγροτών αυξάνεται σταδιακά, πιθανώς λόγω της περιορισμένης πρόσβασης σε γη. Το μέσο μέγεθος βιολογικών καλλιεργειών είναι μεγαλύτερο του μέσου όρου όλων των καλλιεργειών μαζί. (Δομή και δυναμική των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της ΕΕ: αλλαγές, τάσεις και πολιτική σημασία Νο 9 Οκτώβριος 2013 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) Η ΚΓΠ βοηθά του νέους να ξεκινήσουν την αγροτική τους δραστηριότητα με κεφάλαια για την αγορά γης, εξοπλισμού και μηχανημάτων, καθώς και να εκπαιδεύσει τους αγρότες (νέους και παλιούς) στις τελευταίες τεχνολογικές μεθόδους παραγωγής Το Εταιρικό Σχήμα Η σύνθεση του εταιρικού σχήματος αποτελείται από μία μίξη έμπειρων εκπροσώπων δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών διαφορετικών επιπέδων διοίκησης, πoυ ασχoλoύvται με τηv χάραξη πoλιτικής, την υλοποίηση και την ανάπτυξη καινοτόμων σχεδίων στον αγροτικό και/ή τον εκπαιδευτικό τομέα, παρέχοντας την σημαντική ευκαιρία να αναπτυχθεί ένα ευέλικτο και ποιοτικό εκπαιδευτικό σύστημα για νέους αγρότες, γυναίκες και αγρότες δεύτερης ευκαιρίας, συνδυάζοντας διαφορετικές προσεγγίσεις και γνώσεις. Συμμετέχουν έξι εταίροι και ένας συνεργαζόμενος εταίρος από τέσσερις Ευρωπαϊκές χώρες: Συντονιστής, ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΑΧΑΪΑΣ,ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, Ελλάδα ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΝΩΣΕΩΝ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ, Ελλάδα AGRICOLTURA È VITA, Iταλία ΚΕΝΤΡΟ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, Ιταλία UNIVERSIDADE DE TRÁS-OS-MONTES E ALTO-DOURO, Πορτογαλία ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ, Βέλγιο ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΑΓΡΟΤΕΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΙ ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΝΑΙΤΕΡΙΣΜΟΙ ( Συνεργαζόμενος Εταίρος ) Εταιρικό Σχήμα Rural/Iter: Οι αγρότες πρέπει να υιοθετήσουν περιβαλλοντικά βιώσιμες γεωργικές πρακτικές διατηρώντας μόνιμους βοσκότοπους, διαφυλάσσοντας τη γραφική αξία του τοπίου Η ΚΓΠ παρέχει στους αγρότες την οικονομική βοήθεια για τη διασφάλιση δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας μέσω έργων ανακαίνισης των αγροτικών κοινοτήτων, διασφάλισης της βιοποικιλότητας ή πολιτιστικής κληρονοµιάς και άλλων δράσεων που άμεσα ή έμμεσα σχετίζονται με την γεωργία και την αγροτική οικονομία. Η ΕΕ προωθεί τον εκσυγχρονισμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων και τη δημιουργία ομάδων παραγωγών ή άλλων μορφών συνεργασίας για να δώσει στους αγρότες περισσότερη ώθηση στις αγορές και να αυξήσει τα περιθώρια κέρδους και ανταγωνισμού; (Η ΕΕ: Γεωργία, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Απρίλιος 2014, http://ec.europa.eu/agriculture/capoverview/2014_en.pdf) Σελίδα 5 Με την υποστήριξη του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Το παρών συντάχθηκε σε συνεργασία με την : Το πρόγραμμα αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η δημοσίευση αυτή αντιπροσωπεύει τις απόψεις του συγγραφέα, και η Επιτροπή ουδεμία ευθύνη φέρει για οποιαδήποτε χρήση, η οποία προκύπτει από τις πληροφορίες που περιέχονται εις το παρόν.