Προσδιορισμός και χαρτογράφηση των ορνιθολογικά ευαίσθητων περιοχών στα Αιολικά Πάρκα
Επιπτώσεις αιολικών στα πουλιά /βιοποικιλότητα Πρόσκρουση/ενόχληση/εκτόπιση/ απώλεια βιοτόπων Αναπτυξιακές παρεμβάσεις (ανεμογεννήτριες, συνοδά δίκτυα) με αρνητική επίδραση σε προστατευόμενες και άλλες ευαίσθητες περιοχές Οι επιπτώσεις σχετίζονται άμεσα με τη χωροθέτηση και τον σχεδιασμό των ΑΙΟΠΑ Έρευνες σε χώρες της ΕΕ έχουν δείξει ότι μόλις το 1.5 % των πληθυσμών που περνάνε από Αιολικά Πάρκα προσκρούουν σε αυτά
Τι κάνουμε με την παρούσα ανάλυση; Λαμβάνοντας υπόψη την τεκμηριωμένη ευαισθησία κάποιων ειδών πτηνών στα αιολικά, 1. προσδιορίζουμε τις ζώνες υψηλής ευαισθησίας 2. Σις χαρτογραφούμε και με σκοπό τον αποκλεισμό τους από την χωροθέτηση Αιολικών Πάρκων (ΑΙΟΠΑ)
1. Προσδιορισμός Επιλογή των ευαίσθητων ειδών Με βάση τη διεθνή και εγχώρια βιβλιογραφία επιλέχτηκαν 21 είδη πτηνών 15 αρπακτικά 3 υδρόβια 3 θαλασσοπούλια
1. Προσδιορισμός Επιλογή των ορνιθολογικών κριτηρίων I. ΙΒΑ και SPA αναγνωρισμένες ως μεταναστευτικά περάσματα (δεδομένα NATURA 2000, ΙΒΑ2000) II. III. Περιοχές Ramsar και περιμετρική ζώνη 3 km (δεδομένα συνθήκης Ramsar) IBA και SPA με ευαίσθητα είδη χαρακτηρισμού και ζώνες τακτικής διάβασης πελεκάνων (δεδομένα NATURA 2000, ΙΒΑ2000)
1. Προσδιορισμός Επιλογή των ορνιθολογικών κριτηρίων IV. Ζώνες σε ακτίνα 5 km γύρω από φωλιές ή αποικίες ειδών που απειλούνται άμεσα από την χωροθέτηση ΑΙΟΠΑ, οι οποίες δεν βρίσκονται μέσα σε περιοχές που έχουν αποκλειστεί στα κριτήρια Ι, ΙΙ και ΙΙΙ (δεδομένα κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών προτεραιότητας της Ελλάδας) V. Περιοχές που βρίσκονται σε ακτίνα 2 km γύρω από φωλιές ειδών που απειλούνται από την χωροθέτηση ΑΙΟΠΑ, οι οποίες φωλιές δεν βρίσκονται μέσα σε περιοχές που έχουν αποκλειστεί στα κριτήρια Ι, ΙΙ και ΙΙΙ (δεδομένα κρίσιμων ενδιαιτημάτων ειδών προτεραιότητας της Ελλάδας)
Δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν Από τις Βάσεις Δεδομένων της ΕΟΕ τοιχεία από τις αναφορές των προγραμμάτων της ΕΟΕ Επιστημονικές δημοσιεύσεις που αφορούν στην κατανομή και οικολογία των ευάλωτων στα αιολικά ειδών πτηνών στη χώρα μας τοιχεία άλλων φορέων, όπως το Μουσείο Υυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, η Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, και το δίκτυο ΓΤΠΑ τοιχεία ελλήνων ορνιθολόγων, κυρίως σχετικά με την κατανομή ευάλωτων ειδών, τα οποία παραχωρήθηκαν στην ΕΟΕ,
2. Χαρτογράφηση Δημιουργιά θεματικών χαρτών βηματικά για το κάθε κριτήριο και παραγωγή τελικού χάρτη Τπολογισμός τελικών εκτάσεων των ζωνών αποκλεισμού Αλληλεπίθεση τελικού χάρτη με χάρτη ΡΑΕ
2. Χαρτογράφηση- Δημιουργιά θεματικών χαρτών βηματικά για το κάθε κριτήριο και παραγωγή τελικού χάρτη
2. Χαρτογράφηση- Τπολογισμός των εκτάσεων των ζωνών αποκλεισμού 25% της επικράτειας Κριτήρια Έκταση Σύνολο Θαλάσσια Έκταση Χερσαία Έκταση 1. Μεηαλαζηεσηηθά περάζκαηα 77.129 0 77.129 2. Υγρόηοποη Ρακζάρ 542.564 144.807 397.904 3. SPA & IBA κε εσαίζζεηα είδε ταραθηερηζκού θαη δώλες δηάβαζες Πειεθάλωλ 4. Ζώλες 5km από θωιηές εσαίζζεηωλ εηδώλ 5. Ζώλες 2km από θωιηές εσαίζζεηωλ εηδώλ 1.966.017 0 1.966.017 870.503 0 870.503 58.504 0 58.504 Σύνολο εκτάσεων που προτείνονται για αποκλεισμό (ha) 144.807 3.370.057
2. Χαρτογράφηση- Αλληλεπίθεση τελικού χάρτη με χάρτη ΡΑΕ Από τις υπό αδειοδότηση 513 αιτήσεις για 6992 MW, εντός των προτεινόμενων ζωνών αποκλεισμού εμπίπτουν: Καηάζηαζη αίηηζης Αρ. Αιηήζεων ζηη ζώνη αποκλειζμού Χωρηηικόηηηα αιηήζεων ζηη ζώνη αποκλειζμού άδεια παραγωγής 75 1536 MW άδεια εγκαηάζηαζης 21 197 MW άδεια λειηοσργίας 38 339 MW ΣΥΝΟΛΑ 134 2073MW τη ΡΑΕ υπό αξιολόγηση αιτήσεις για επιπλέον 19.200 MW
Τελικά συμπεράσματα και προτάσεις Προτείνεται αποκλεισμός του 25% της επικράτειας (και 400 βραχονησίδων), 69% της έκτασης των ΙΒΑ, 68% των ΖΕΠ, 50% του Natura Πιο απειλούμενα οικοσυστήματα οι δυσπρόσιτες βουνοκορφές, οι υγρότοποι και οι βραχονησίδες Απαιτείται να ολοκληρωθεί η αντίστοιχη χαρτογράφηση και για τις ευαίσθητες θαλάσσιες ζώνες σε επίπεδο ελληνικής επικράτειας. Υπάρχει η δυνατότητα να επιτευχθούν χωρίς πρόβλημα οι εθνικοί στόχοι σε σχέση με τις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας (18% έως το 2020), χωρίς να υποθηκεύεται η επιβίωση της βιοποικιλότητας της χώρας μας Η παρούσα χαρτογράφηση αναμένεται ότι θα βοηθήσει τη διοίκηση να λάβει ορθές αποφάσεις, αλλά και τους πολίτες
Ευχαριστώ Άρης Μανωλόπουλος amanolopoulos@ornithologiki.gr