ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015

ΘΕΣΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Α.Ε. Μαιάνδρου 15, 115 28 Αθήνα, Ελλάδα Τηλ.: + 30 210 7292365 Fax: +30 210 7290942 http: www.thesissa.com e-mail: th@thesissa.com ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015 Στα πλαίσια της πρόσφατης 3ετούς συμφωνίας της χώρας μας με τους εταίρους, το Ελληνικό Κοινοβούλιο ψήφισε τους Νόμους 4334/16.7.2015 και 4336/14.8.2015. Τα δύο αυτά νομοθετήματα περιλαμβάνουν πολλαπλές ρυθμίσεις δημοσιονομικού χαρακτήρα κυρίως σε φορολογικά, ασφαλιστικά ζητήματα καθώς και σε θέματα χρεών και οφειλών και ενσωματώνουν μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις σε θέματα λειτουργίας της αγοράς. Στο τελευταίο μέρος του δεύτερου νόμου (Ν 4336/14.8.2015), περιλαμβάνεται η νέα δανειακή σύμβαση που συμφωνήθηκε με τους εταίρους και η παρεπόμενη συμφωνία για τους δημοσιονομικούς στόχους και μεταρρυθμίσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν (μνημόνιο). Εκτός από τις προβλέψεις των δύο πιο πάνω νόμων, με βάση την συμφωνία (μνημόνιο), η χώρα μας έχει δεσμευτεί για την θεσμοθέτηση και επιπρόσθετων μέτρων δημοσιονομικού χαρακτήρα, αλλά και για την προώθηση επιπλέον μεταρρυθμίσεων σε εκτεταμένους τομείς της κρατικής λειτουργίας, τα πλείστα εκ των οποίων πρέπει να ολοκληρωθούν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Στο παρόν ενημερωτικό σημείωμα παρατίθενται συνοπτικά οι κυριότερες, κατά την άποψή μας, ρυθμίσεις των δύο νόμων: 1

ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΩΝ Ν 4334/16.07.2015 & Ν 4336/14.08.2015 ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ Φορολογία Εισοδήματος Αυξάνεται ο συντελεστής του Φόρου Εισοδήματος σε 29% (από 26%), για όλα τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία καθώς και για τα μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα ασχέτως κατηγορίας βιβλίων. (Ισχύει για κέρδη που προκύπτουν από φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2015 και μετά). Αυξάνεται η προκαταβολή Φόρου Εισοδήματος ως ακολούθως: - Στις κεφαλαιουχικές εταιρείες (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ), η προκαταβολή αυξάνεται από το 80% στο 100% του φόρου. (Εφαρμόζεται στα φορολογικά έτη που άρχισαν από 1.1.2014 και μετά) - Στις προσωπικές εταιρείες (ΟΕ, ΕΕ, ΕΕ κατά μετοχές), τα μη κερδοσκοπικά ΝΠ, τις κοινωνίες, αστικές, συμμετοχικές κλπ εταιρείες καθώς και στις κοινοπραξίες προσωπικών εταιρειών, αλλά και στις ατομικές επιχειρήσεις, η προκαταβολή αυξάνεται σταδιακά, ενώ για το 2014 παραμένει στο 55% ως είχε. (Η προκαταβολή φόρου αυξάνεται στο 75% και στο 100% του φόρου για τα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2015 και από 1.1.2016 αντίστοιχα). Καταργείται η υποχρέωση για παρακράτηση φόρου (Ν 4321/21.3.2015), στις δαπάνες που καταβάλλονται σε επιχειρήσεις που εδρεύουν σε κράτη μη συνεργάσιμα ή σε κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς και επανέρχονται οι περιοριστικές διατάξεις που προίσχυαν. (Καταργείται από τότε που ίσχυσε). Καταργείται η έκπτωση 2% στο φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, η οποία είχε νομοθετηθεί πρόσφατα με το Ν 4328/14.5.2015. (Ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2015 και μετά). Καταργείται η μειωμένη προκαταβολή φόρου στα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση για το φορολογικό έτος 2014 και επαναφέρεται το προγενέστερο ποσοστό 55%. 2

Εισφορά Αλληλεγγύης Τροποποιείται ο υπολογισμός της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης και, σε σύγκριση με τους μειωμένους συντελεστές που θα ίσχυαν για τα έτη 2015-2016 (με βάση το Νόμο 4305/31.10.2014-που τελικά δεν εφαρμόστηκε), ουσιαστικά αυξάνει για κλιμάκια εισοδήματος που υπερβαίνουν τις 30.000 ετησίως. Με τις νέες διατάξεις η εισφορά υπολογίζεται με βάση τον πιο κάτω πίνακα: Κλιμάκιο ετησίου εισοδήματος ( ) Συντελεστής εισφοράς 0 12.000 0% 12.001 20.000 0,7% 20.001 30.000 1,4% 30.001 50.000 2% 50.001 100.000 4% 100.001 500.000 6% 500.001 και άνω 8% Πολιτικοί-Υπουργοί κλπ. 8% (Ισχύει για εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2015 και μετά). Φόρος Πολυτελείας Ο συντελεστής του φόρου πολυτελείας αυξάνει για τα ΕΙΧ άνω των 2.500 κ.ε., για αεροσκάφη-ελικόπτερα-ανεμόπτερα και για τις πισίνες, από 10% σε 13% επι της ετήσιας αντικειμενικής τους δαπάνης. Με τον ίδιο συντελεστή (13%), φορολογούνται επίσης και τα σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης άνω των 5 μέτρων, τα οποία πλέον εντάσσονται και αυτά στον φόρο πολυτελείας. (Ισχύει για εισοδήματα που δηλώνονται στο φορολογικό έτος 2015 και εφεξής). Φ.Π.Α. Οι ισχύοντες συντελεστές ΦΠΑ είναι οι «κανονικός» 23%, «μειωμένος» 13% και «υπερμειωμένος» 6% (από 6,5%), ενώ οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές που 3

ισχύουν στα νησιά του Αιγαίου διαμορφώνονται αντίστοιχα σε 16%, 9%, και 4% (από 5%). (Ισχύουν από 20.7.2015). Σημαντικό πλήθος αγαθών και υπηρεσιών, που μέχρι πρότινος υπάγονταν στον μειωμένο συντελεστή (13%), μετατάσσονται πλέον στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (23%). Στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ (6%) παραμένουν μόνον τα φάρμακα-εμβόλια, τα βιβλία-εφημερίδες-περιοδικά και τα εισιτήρια θεατρικών παραστάσεων. Σε ό,τι αφορά στην εστίαση, επισημαίνεται ότι στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (23%) υπάγονται όλες οι υπηρεσίες εστίασης που αφορούν σε επιτόπια κατανάλωση (π.χ. χρέωση νερού, γάλακτος, ψωμιού, αναψυκτικών, καφέδων, φαγητών κλπ με συντελεστή 23%). Όσον αφορά στις απλές πωλήσεις ειδών εστίασης (γενικά τροφίμων τυποποιημένων ή μη, γευμάτων, αρτοποιημάτων, ψωμιού, γλυκών, νερού, αλκοολούχων ή μη ποτών, χυμών, καφέδων και λοιπών ροφημάτων κλπ) που δεν σερβίρονται για επιτόπια κατανάλωση, αλλά είτε παραλαμβάνονται από τους πελάτες για κατανάλωση εκτός των επιχειρήσεων εστίασης, είτε αποστέλλονται καθ' υπόδειξη του πελάτη, εφαρμόζεται ο συντελεστής ΦΠΑ στον οποίο υπάγεται κατά περίπτωση το παραδιδόμενο αγαθό (π.χ. 13% για το νερό, το γάλα, καθώς και για το ψωμί εφόσον χρεώνεται χωριστά, 23% για τα γλυκά, τα λοιπά αρτοποιήματα, τους καφέδες κλπ). Σε επίπεδο υπηρεσιών, οι μόνες που παραμένουν στον μειωμένο συντελεστή (13%) είναι η διαμονή σε ξενοδοχεία-καταλύματα-κάμπινγκ-κατασκηνώσεις και η παροχή υπηρεσιών κατ οίκον φροντίδας. Αναφορικά με τα νησιά του Αιγαίου, προβλέπεται σταδιακή κατάργηση της μείωσης στους συντελεστές ΦΠΑ, με βάση σχετική Υπουργική Απόφαση, η οποία θα κατατάξει τα νησιά σε 3 ομάδες προκειμένου η κατάργηση των μειώσεων να εφαρμοστεί σταδιακά. (Από 1.10.2015 - για την 1 η ομάδα, από 1.6.2016 - για την 2 η ομάδα και από 1.1.2017 - για την 3 η ομάδα). Καταργείται η απαλλαγή ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση (ιδιωτικά σχολεία, φροντιστήρια κλπ), η οποία πλέον υπάγεται στον κανονικό συντελεστή (23%). Υπό προϋποθέσεις εξακολουθεί να απαλλάσσεται η εκπαίδευση που παρέχεται από μη δημόσιους οργανισμούς, ενώ απαλλασσόμενη του ΦΠΑ παραμένει η προσχολική εκπαίδευση. 4

Οι διακανονισμοί εκπτώσεων ΦΠΑ, δηλώνονται μέσω της περιοδικής δήλωσης, μέχρι και το τέλος του 4 ου μήνα από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου (αντί του τέλους του 7ου μήνα πού όριζε ο Ν 4321/21.3.2015). (Ισχύει για διαχειριστικές περιόδους που λήγουν από 19.8.2015 και εφεξής). Στις συναλλαγές χονδρικής (άνω των 3.000 ) και λιανικής (άνω των 1.500 ), οι οποίες εξοφλούνται μέσω τραπεζών (με βάση το Ν 3842/2010), ο ΦΠΑ που αναλογεί δεσμεύεται από την τράπεζα και αποδίδεται στο Δημόσιο εντός 5 ημερών από την πληρωμή. Αυτή ή έμμεση καταβολή ΦΠΑ, υπολογίζεται στη δήλωση του φορολογούμενου. Αναμένεται απόφαση από τη ΓΓΔΕ για την ενεργοποίηση της εν λόγω διάταξης. Λοιπές Φορολογίες Αυξάνει ο φόρος ασφαλίστρων από 10% σε 15%, στα ασφάλιστρα των λοιπών κλάδων εκτός από τους κλάδους πυρός και ζωής που παραμένουν ως είχαν (20% και 4% αντίστοιχα). Η αύξηση αυτή επηρεάζει τα ασφάλιστρα γενικής αστικής ευθύνης, αυτοκινήτων, υγείας, ατυχημάτων, μεταφοράς εμπορευμάτων κλπ. ΕΝ.Φ.Ι.Α. Η τελευταία δόση εξόφλησης του ΕΝΦΙΑ έτους 2015 καταβάλλεται μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2016. Καταργείται η προβλεφθείσα από το έτος 2015 απαλλαγή των ενοικιαζόμενων δωματίων των ατομικών επιχειρήσεων, η οποία - έτσι κι αλλιώς - δεν είχε ισχύσει το 2014. Το θέμα της απαλλαγής θα εξετασθεί στα πλαίσια της συνολικής επανεξέτασης του φόρου. Παρατείνεται και για το έτος 2015 η έκπτωση 20% από τον ΕΝΦΙΑ των κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων. Φορολογία Πλοίων Εξομοιώνεται η φορολογία των πλοίων που φέρουν σημαία της ΕΕ ή του ΕΟΧ, με την φορολογία πλοίων με Ελληνική σημαία και πλέον τα πλοία αυτά φορολογούνται 5

με βάση την χωρητικότητα (tonnage tax) βάσει των διατάξεων του Ν 27/1975 και όχι με βάση τις γενικές διατάξεις φορολογίας, όπως ίσχυε. (Ισχύει από 1.1.2015), Για την πενταετία 2016-2020, αναπροσαρμόζονται κατά 4% οι συντελεστές φόρου και εισφοράς που αφορούν στα πλοία Α κατηγορίας που είναι νηολογημένα με ελληνική σημαία, καθώς και στα πλοία Ελληνικών συμφερόντων με ξένη σημαία, τα οποία είναι συμβεβλημένα ασφαλιστικώς με το ΝΑΤ, όπως αυτό συνέβαινε κατά πάγια πρακτική. Παρατείνεται για τέσσερα ακόμη χρόνια (2016-2019), η επιβολή της εισφοράς επί του εισαγόμενου και μετατρεπόμενου σε ευρώ συναλλάγματος, στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις που δεν είναι πλοιοκτήτριες (μεσίτες, ναυλωτές, ασφαλιστές κ.λπ.) και παράλληλα αυξάνονται κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες οι σχετικοί συντελεστές, για την προσεχή τετραετία 2016-2019. Καταργήσεις τελών και φόρων Πλήθος τελών και φόρων που κρίθηκαν ως μη ανταποδοτικοί καταργούνται, όπως ειδικότερα αναφέρονται στη συνέχεια: - Χρέωση υπέρ των συμβολαιογραφικών συλλόγων που εισπράττεται κατά τη σύνταξη συμβολαίων - Τέλος 8% επι εγγυήσεων σε φιάλες υγραερίου - Τέλος μαθητών ιδιωτικών σχολείων - Τέλος που επιβαρύνει τις συντάξεις των πολιτικών συνταξιούχων - Ειδικός φόρος στην τιμή των εισιτηρίων των κινηματογράφων - Φόρος επιτηδευματιών Δωδεκανήσου - Φόρος στην τιμή εισιτηρίων δημοσίων θεαμάτων - Ειδική εισφορά υπέρ ωδείου Αθηνών - Επίναυλος στις τακτικές θαλάσσιες μεταφορές - Φόρος επί ζύθου Λοιπά φορολογικά Αυξάνει ο (μειωμένος) συντελεστής ΕΦΚ στο πετρέλαιο κινητήρων που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, από εξήντα 66 ανά χιλιόλιτρο σε 200 ανά χιλιόλιτρο, ενώ στη συνέχεια ο ως άνω οριζόμενος συντελεστής ΕΦΚ και η 6

διαδικασία επιστροφής φόρου για το πετρέλαιο εσωτερικής καύσης (DIESEL) κινητήρων που χρησιμοποιείται αποκλειστικά στη γεωργία, καταργείται. (Η αύξηση στον ΕΦΚ ισχύει από 1.10.2015, ενώ από 1.10.2016 ή σχετική απαλλαγή καταργείται). Με στόχο να εξαλειφθούν οι επικαλύψεις αρμοδιοτήτων, όλες οι αρμοδιότητες και καθήκοντα που άπτονται φορολογικών και τελωνειακών υποθέσεων, μεταφέρονται, από την Ειδική Γραμματεία του Σ.Δ.Ο.Ε., στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) του Υπουργείου Οικονομικών. (Εφαρμογή από 30.10.2015) ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Καταργούνται οι διατάξεις περί ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων, όπως αυτές προβλέπονταν στους κατ ιδίαν νόμους για τις ΑΕ (ΚΝ 2190/1920), ΕΠΕ (Ν 3190/1955) και ΙΚΕ (Ν 4072/2012) και πλέον ό έλεγχος διενεργείται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου (Ν 4336/2015), χωρίς ωστόσο να θίγονται ειδικές νομοθεσίες περί ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων. Σε υποχρεωτικό πλέον έλεγχο από Ορκωτούς Ελεγκτές του Ν 3693/2008, υπάγονται οι ατομικές χρηματοοικονομικές καταστάσεις των οντοτήτων, οι οποίες σύμφωνα με το Ν 4308/2014 (περί ΕΛΠ), χαρακτηρίζονται ως μεσαίες και μεγάλες ή ανεξαρτήτως μεγέθους εφόσον χαρακτηρίζονται ως οντότητες δημοσίου ενδιαφέροντος. Υπενθυμίζεται ότι, με βάση τα ΕΛΠ, ως μεσαία οντότητα χαρακτηρίζεται αυτή που πληροί 2 από τα ακόλουθα 3 κριτήρια (α) σύνολο ενεργητικού 4 εκ. - 20 εκ. (β) κύκλος εργασιών 8 εκ. - 40 εκ. και (γ) ΜΟ απασχολουμένων 50-250 άτομα, ενώ τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό της οντότητας ως μεγάλη είναι (α) σύνολο ενεργητικού άνω των 20 εκ. (β) κύκλος εργασιών άνω των 40 εκ. και (γ) ΜΟ απασχολουμένων άνω των 250 ατόμων. Σε επίπεδο ενοποιημένων καταστάσεων, σε έλεγχο υποχρεούνται οι Όμιλοι που χαρακτηρίζονται ως μεγάλοι ή οι Όμιλοι, ανεξαρτήτως μεγέθους, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ως δημοσίου ενδιαφέροντος. Οι οντότητες που χαρακτηρίζονται ως μικρές, δύνανται προαιρετικά να ορίζουν Ορκωτούς Ελεγκτές. (Ισχύει από 1.1.2016 - Διορισμένοι, έως τις 14.8.2015, ελεγκτές με βάση τις καταργούμενες διατάξεις συνεχίζουν το έργο τους μέχρι την περάτωσή του). 7

ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΟΦΕΙΛΩΝ - ΧΡΕΗ Καθιερώνονται τροποποιήσεις στο Ν 3869/2010 (νόμος Κατσέλη), προκειμένου να εκσυγχρονιστεί το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις οφειλές των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων. Επιχειρείται εκσυγχρονισμός συγκεκριμένων πτυχών του Πτωχευτικού Κώδικα με σκοπό τη βελτίωση της αποτελεσματικής του εφαρμογής και λειτουργικότητας, καθώς και την ενίσχυση της ανταπόκρισής του προς τις αντίστοιχες διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. Οι τροποποιήσεις αυτές αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου πλαισίου αλλαγών του δικαίου αφερεγγυότητας. Επιχειρείται η βελτίωση των δαδικασιών για τον χαρακτηρισμό οφειλής ως ανεπίδεκτης είσπραξης. Εναρμονίζεται ο ΚΕΔΕ με τα αυξημένα όρια άσκησης ποινικής δίωξης που θεσπίστηκαν με το Ν 4321/2015. Βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα της διαδικασίας επιβολής κατασχέσεων εις χείρας τραπεζών με ηλεκτρονικά μέσα για μεγάλο-οφειλέτες του Δημοσίου. Μειώνεται το ακατάσχετο από μισθούς-συντάξεις από 1.500 στα 1.000 το μήνα, ενώ το ακατάσχετο για καταθέσεις φυσικών προσώπων στις τράπεζες, επίσης μειώνεται και αυτό από 1.250 στα 1.000 ανά μήνα. Προσδιορίζεται σταθερή προσαύξηση 1% το μήνα στα καθυστερούμενα χρέη πτωχών οφειλετών του Δημοσίου. Παρέχεται 2ετής αναστολή στην υποχρέωση προσκόμισης δικαιολογητικών για την υπαγωγή στην πάγια ρύθμιση οφειλών του Ν 4152/2013 και στην ρύθμιση οφειλών του ΚΦΔ (αρθ.43 Ν 4174/2013) και περαιτέρω προσαρμόζεται το επιτόκιο στα επίπεδα της αγοράς. Τροποποιούνται οι διατάξεις περί ρύθμισης βεβαιωμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση του άρθρου 51 του Ν 4305/2014, με την προσαρμογή του αριθμού των δόσεων σύμφωνα με την πραγματική οικονομική δυνατότητα των οφειλετών και την προσθήκη όρου απώλειας της ρύθμισης εφόσον ο οφειλέτης δεν τακτοποιεί τις τρέχουσες υποχρεώσεις του. Τροποποιούνται οι διατάξεις περί ρύθμισης βεβαιωμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση των άρθρων 1-17 του Ν 4321/2015, με την αύξηση του επιτοκίου στα 8

επίπεδα της αγοράς και την προσαρμογή του αριθμού των δόσεων σύμφωνα με την πραγματική οικονομική δυνατότητα των οφειλετών, αλλά και του ύψους της οφειλής τους και την προσθήκη όρου απώλειας της ρύθμισης, εφόσον ο οφειλέτης δεν τακτοποιεί τις τρέχουσες υποχρεώσεις του. Παρόμοιες ρυθμίσεις προβλέπονται και για τις ασφαλιστικές οφειλές. ΑΝΟΙΓΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Επανακαθορίζονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας ΦΙΧ και μεταξύ άλλων καταργείται ο έλεγχος της απόδειξης της πραγματοποίησης ακαθάριστων εσόδων για τη χορήγηση της εν λόγω άδειας. Επαναπροσδιορίζεται η έννοια των όρων «παστεριωμένου γάλατος», «αρτοποιείο» κ.λπ. και αίρονται οι περιορισμοί αναφορικά με τα σημεία πώλησης άρτου. Αποσαφηνίζεται το μεταφορικό έργο που μπορούν να διενεργούν τα ειδικά τουριστικά λεωφορεία δημόσιας χρήσης. Στο πλαίσιο της πλήρους απελευθέρωσης της τουριστικής αγοράς και της προσαρμογής αυτής στα νέα οικονομικά και φορολογικά δεδομένα, καταργείται το όριο των τριάντα (30) ημερών, που προβλεπόταν στις καταργούμενες νομοθετικές διατάξεις, για το χαρακτηρισμό της μίσθωσης ως τουριστικής Καταργείται η υποχρέωση διατήρησης προς πώληση μεμονωμένων τεμαχίων προϊόντος που αποτελεί μέρος προωθητικής ενέργειας, η οποία προϋποθέτει την αγορά δύο συσκευασιών. Παρέχεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις να προβαίνουν σε πώληση εμπορευμάτων ή σε παροχή υπηρεσιών, με μειωμένες τιμές, πέραν των συγκεκριμένων εκπτωτικών περιόδων. Εκτεταμένες ρυθμίσεις θεσμοθετούνται στην αγορά ενέργειας ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Μεταξύ άλλων απαγορεύεται, από 1.1.2020, σε εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας να εκχέει στο διασυνδεδεμένο σύστημα και δίκτυο της χώρας 9

ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας μεγαλύτερη του 50% της συνολικά εγχεόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από εγχώριες μονάδες παραγωγής και εισαγωγές σε ετήσια βάση. Προβλέπεται η μείωση, με κοινή Υπουργική Απόφαση, που θα εκδοθεί μέχρι 31.10.2015, του ποσοστού της αμοιβής των συμβολαιογραφικών πράξεων από 1% σε 0,80% για ποσό αντικειμένου συναλλαγής μέχρι 120.000. Ρυθμίσεις επίσης προβλέπονται για την άδεια λειτουργίας φαρμακείου. Μειώνονται οι τιμές των φαρμάκων αναφοράς, μετά τη λήξη της «περιόδου προστασίας», στο 50% της τιμής τους προ της ανωτέρω λήξης και των γενοσήμων, στο 32,5% της τιμής τους, όταν τελούσαν «εντός περιόδου προστασίας». Επεκτείνονται έως τις 31.12.2018 (από έως 31.12.2015 που ισχύει σήμερα), τα rebates και clawback των κατόχων Αδειας Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ) φαρμάκων και των ιδιωτικών παρόχων υπηρεσιών υγείας. ΕΡΓΑΤΙΚΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ Από 1.7.2015 οι εισφορές υγειονομικής περίθαλψης όλων των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης επί των κυρίων συντάξεων αυξάνονται σε 6% (από 4%) και περαιτέρω από την ίδια ημερομηνία θεσπίζεται εισφορά 6% (από 0%) υπέρ υγειονομικής περίθαλψης για όλες τις επικουρικές συντάξεις. Τροποποιούνται τα ισχύοντα για τους συνταξιοδοτούμενους λόγω γήρατος από 1.7.2015 και εφεξής, οι οποίοι λαμβάνουν μόνο το οργανικό ποσό της σύνταξης. Eάν το οργανικό ποσό είναι κατώτερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου ορίου σύνταξης, λαμβάνουν το οργανικό, και μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας, λαμβάνουν, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις, το κατώτατο όριο σύνταξης και εάν το οργανικό ποσό σύνταξης είναι μεγαλύτερο από το εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο όριο σύνταξης, λαμβάνουν το οργανικό ποσό. Από 1.9.2015, εντάσσονται στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (Ε.Τ.Ε.Α.) όλα τα επικουρικά Ταμεία, Τομείς και Κλάδοι αρμοδιότητας του Υπ. Εργασίας και του Υπ. Εσωτερικών, που δεν είχαν ενταχθεί σε αυτό μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία. 10

Προσδιορίζεται ότι μέχρι τις 31.12.2021, τα ποσά κατωτάτων ορίων σύνταξης, όπως αυτά προβλέπονται από τις οικείες καταστατικές και γενικές διατάξεις, διατηρούνται στο ύψος που ισχύει τις 31.7.2015. Η 6μηνη παράταση της κανονιστικής ισχύος ΣΣΕ η ΔΑ, που έληξε ή καταγγέλθηκε (μετενέργεια), όπως αυτή είχε επανα-θεσμοθετηθεί με το Ν 4331/2015 (2.7.2015), καταργείται εκ νέου. Αυξάνονται από 1.1.2022 τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για τους ασφαλισμένους όλων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, κατά βάση ως εξής: - για πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος, στα 62 έτη με 40 χρόνια ασφάλισης και στα 67 έτη με 15 χρόνια ασφάλισης, με την επιφύλαξη των οριζομένων για το προσδόκιμο ζωής του πληθυσμού, - για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, όπου αυτή προβλέπεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, στα 62 έτη με 15 χρόνια ασφάλισης. Περαιτέρω προβλέπεται η σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας έως την 1.1.2022, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα όρια και περιλαμβανομένους πίνακες, σε περίπτωση μη θεμελίωσης δικαιώματος πλήρους ή μειωμένης σύνταξης μέχρι τη δημοσίευση του υπό ψήφιση νόμου, καθώς και οι περιπτώσεις που εξαιρούνται ή δεν θίγονται από τα ανωτέρω θεσπιζόμενα κ.λπ. Στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, επιβάλλεται, πέραν του συνολικού ήδη προβλεπόμενου από την ισχύουσα νομοθεσία ποσοστού μείωσης της σύνταξης, επιπλέον ποσοστό μείωσης 10% και τούτο μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τους πίνακες του άρθρου αυτού. Από τις ανωτέρω ρυθμίσεις εξαιρούνται οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, καθώς και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων. Θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι τη δημοσίευση του νόμου αυτού (14.8.2015) στους ΟΚΑ, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίου 11

ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, δεν θίγονται και δύνανται να ασκηθούν οποτεδήποτε. Αναμένεται απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τη ρύθμιση κάθε ζητήματος για την εφαρμογή των πινάκων του άρθρου αυτού και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Ανάλογες ρυθμίσεις προβλέπονται και για τις συντάξεις του Δημοσίου (αύξηση ορίων ηλικίας κλπ.). ΕΛΕΓΧΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΣΤΟΧΩΝ Επανακαθορίζεται, σύμφωνα με τα ισχύοντα στις οικείες διατάξεις του Ν 4270/2014, η διαδικασία ενεργοποίησης του διορθωτικού μηχανισμού κ.λπ., σε περίπτωση απόκλισης από το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο ή την πορεία προσαρμογής προς αυτόν, με αναβάθμιση του γνωμοδοτικού ρόλου του Δημοσιονομικού Συμβουλίου. Οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο παρόν σημείωμα έχουν ως στόχο να παράσχουν μια γενική ενημέρωση και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επίλυση ειδικών θεμάτων. Για περισσότερες πληροφορίες και διευκρινήσεις, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον συνεργάτη της ΘΕΣΙΣ ΑΕ που σας υποστηρίζει ή με τα Γραφεία μας (th@thesissa.com, T: 2107292365-6). 12