Θετικές Εξελίξεις για την κρουαζιέρα το 2015.

Θετικές Εξελίξεις για την κρουαζιέρα το 2015. Πλησιάζουµε στο τέλος της τουριστικής περιόδου της κρουαζιέρας και πρέπει να κάνουµε τον απολογισµό µας για το τι έχουµε πετύχει, αλλά και τι χρειάζεται ακόµη για να υπάρξει περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου. Θα πρέπει να δούµε τα αποτελέσµατα ανά προορισµό και να προτείνουµε λύσεις για τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει η κρουαζιέρα, µε πρωταρχικό σκοπό την εξασφάλιση ανταγωνιστικότητας. Παραθέτουµε κατωτέρω πίνακα µε τα στοιχεία από τους κύριους προορισµούς στη Χώρα µας. Για σύγκριση, αναφέρονται τα στοιχεία κίνησης των ετών 2012, 2013, 2014 και κατά µεγάλη προσέγγιση το 2015, µια που υπάρχει ακόµη ικανοποιητική κίνηση µέχρι το τέλος του έτους. Αξίζει να σηµειωθεί σε αυτό το σηµείο ότι, η κίνηση από Σεπτέµβριο έως Νοέµβριο είναι αρκετά ηυξηµένη στην περιοχή µας, µια που µεγάλος αριθµός κρουαζιεροπλοίων, µετά τα προγράµµατα τους στη Βόρεια Ευρώπη, εκτελούν αρκετές κρουαζιέρες στη Μεσόγειο, πριν αναχωρήσουν για τους προγραµµατισµένους χειµερινούς προορισµούς. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ ΣΕ ΚΥΡΙΑ ΛΙΜΑΝΙΑ 2012 2013 2014 2015 (προσέγγισης) α/α ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ κρουαζιέρας αναχωρήσεις) κρουαζιέρας αναχωρήσεις) κρουαζιέρας αναχωρήσεις) κρουαζιέρ αναχωρήσ) ΠΑΡΑΤ ΗΡΗΣΕΙ Σ 1 ΠΕΙΡΑΙΑΣ 763 1,208,050 711 1,302,581 606 1,055,556 627 1,092,000 2 ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ 718 838,875 582 778,057 512 742,553 592 859,000 3 ΚΕΡΚΥΡΑ 485 624,179 480 744,651 395 672,368 406 587,000 4 ΜΥΚΟΝΟΣ 585 657,511 485 587,501 441 610,207 540 747,000 5 ΚΑΤΑΚΟΛΟ 337 749,892 307 763,966 251 584,879 256 639,000 6 ΡΟΔΟΣ 448 472,308 373 409,991 314 311,182 310 307,000 1

7 ΗΡΑΚΛΕΙΟ 156 215,700 177 270,020 160 242,951 176 286,000 8 ΠΑΤΜΟΣ 194 112,587 177 113,339 156 109,429 165 115,000 9 ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ 98 120,739 100 135,659 79 88,032 85 95,000 10 ΒΟΛΟΣ 21 11,926 31 20,227 53 57,825 58 63,000 11 ΑΓ.ΝΙΚΟΛΑΟΣ 71 48,204 52 43,817 66 46,432 47 33,000 12 ΚΩΣ 64 41,171 86 64,756 79 42,040 75 40,000 13 ΜΥΤΙΛΗΝΗ 39 29,951 56 42,423 53 34,150 42 27,000 14 ΧΑΝΙΑ 54 129,087 47 124,205 38 33,304 68 59,000 45 Σούδα 15 ΛΑΥΡΙΟ 19 17,339 20 13,504 30 30,493 78 79,000 16 ΝΑΥΠΛΙΟ 63 30,868 54 23,732 46 26,050 52 29,000 17 ΣΑΜΟΣ 29 37,374 25 38,676 23 24,865 15 16,000 18 ΣΥΜΗ 15 7,521 16 3,715 48 24,050 32 16,000 19 ΣΥΡΟΣ 71 12,944 37 9,396 53 24,012 42 19,000 20 ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ 49 13,504 29 11,621 39 22,068 40 23,000 21 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚ 11 8,014 18 14,585 31 19,720 26 17,500 22 ΓΥΘΕΙΟ 30 7,772 40 48,200 20 18,144 18 16,000 23 ΚΑΛΑΜΑΤΑ 12 12,595 6 3,128 16 17,951 37 40,000 24 ΧΙΟΣ 25 8,349 33 9,924 36 16,963 35 16,500 25 ΚΑΒΑΛΑ 10 4,323 14 6,995 26 13,087 24 12,000 26 ΖΑΚΥΝΘΟΣ 9 5,630 34 34,143 13 10,953 15 13,000 27 ΜΗΛΟΣ 27 6,272 9 2,962 17 10,362 32 19,500 28 ΙΤΕΑ 87 11,455 88 8,141 50 8,309 80 17,000 29 ΛΗΜΝΟΣ 25 6,183 19 4,777 24 7,657 39 12,500 30 ΠΑΡΟΣ 100 5,341 88 7,071 65 7,048 61 6,500 31 ΣΚΙΑΘΟΣ 12 3,446 11 3,158 14 4,563 20 6,500 32 ΡΕΘΥΜΝΟ 25 3,825 5 1,336 18 4,220 10 2,500 33 ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣ 4 1,827 14 4,650 13 3,096 15 3,500 34 ΣΗΤΕΙΑ 1 64 1 910 4 2802 6 4200 35 ΠΥΛΟΣ 18 5,028 13 4,133 9 1,435 7 1,100 36 ΠΡΕΒΕΖΑ 4 667 4 908 4 1112 4 1,100-37 ΝΑΞΟΣ 45 4,529 16 1,023 16 780 16 780-38 ΠΑΤΡΑ 3 374 2 1,278 2 745 2 750-39 ΣΚΟΠΕΛΟΣ 2 320 6 645 4 585 4 600-40 ΚΥΘΗΡΑ 21 895 20 862 2 395 4 790 2

41 ΑΝΔΡΟΣ 3 1,981 1 727 0 0 0 0-42 ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗ 0 0 1 474 0 0 1 500 ΣΥΝΟΛΟ: 4,753 5,478,620 4,288 5,661,867 3,826 4,932,373 4,162 5,323,820 Αναλύοντας τα στοιχεία αυτά οδηγούµεθα στα ακόλουθα συµπεράσµατα: 1. Το 2015 ήταν έτος που µας επιφύλαξε πολλές εκπλήξεις γενικά, αρχίζοντας από τον αρχικό προϋπολογισµό πλοίων που έδειχνε ότι ήτο κατά περίπου 5 % χαµηλότερα του 2014. Αυτό ήταν βέβαια σωστό µέχρι και τον Ιούλιο, αλλά στη συνέχεια, λόγω των εξελίξεων, κυρίως στην Τουρκία, αλλά και γενικά στην Ανατολική Μεσόγειο, είχαµε αισθητά αυξηµένες extra αφίξεις και αναφερόµεθα σε πλοία που ήταν προγραµµατισµένα κυρίως για τούρκικους λιµένες. Έτσι λοιπόν άρχισε η αντίστροφη µέτρηση, ευνοώντας την Ελλάδα, µέχρι και σήµερα και όπως φαίνεται µέχρι το τέλος του έτους. Η προβλεπόµενη πτώση για το 2015 της τάξεως του 3 5 % φαίνεται να µετατρέπεται σε αύξηση και αύξηση. Αναµένοµαι να δούµε στο τέλος του έτους τα τελικά αποτελέσµατα. 2. Η εφαρµογή των Capital Controls έφερε αρκετά σηµαντικές ανωµαλίες στη διαχείριση της κρουαζιέρας, αλλά και στις συναλλαγές των, πλην όµως δεν είχαµε ακυρώσεις και απεφεύχθησαν τα χειρότερα. Βέβαια, υπήρξαν οικονοµικές επιπτώσεις, δεδοµένου ότι τα πλοία ήταν αδύνατον να προβούν σε προµήθειες (κυρίως) στην Ελλάδα και να εκτελεστούν διατραπεζικές συναλλαγές για τις ανάγκες των πληρωµάτων, µε αποτέλεσµα να καταλήξουν να εκτελούνται όλα αυτά στη γείτονα Τουρκία και να υπάρξει απώλεια εσόδων για τη Χώρα µας. Παρόµοια περίπτωση υπήρξε και η απώλεια εσόδων από τους επιβάτες που ήταν πολύ δύσκολο να διακινηθούν στην αγορά. Ο απολογισµός στο τέλος του χρόνου θα δείξει τα τελικά οικονοµικά αποτελέσµατα. 3. Το πρόβληµα µε τους µετανάστες ήταν και είναι το πιο σοβαρό θέµα για τον τουρισµό στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και Δωδεκάνησα, µε αποτέλεσµα να υπάρξουν κάποιες αλλαγές στα προγράµµατα δροµολογίων. Αυτό φαίνεται και από τα πρόσφατα 3

αποτελέσµατα (2015) µε σηµαντικές απώλειες στη Ρόδο, στην Κω, στη Μυτιλήνη, στη Σάµο, στη Σύµη κλπ. Ελπίζουµε ότι σύντοµα θα µπορέσει να αντιµετωπιστεί το πρόβληµα, έτσι ώστε την επόµενη σεζόν η κατάσταση να επανέλθει, στους προορισµούς αυτούς, στην κανονική ροή. 4. Η Μύκονος και η Σαντορίνη, ως πλέον ενδιαφέροντες προορισµοί, είχαν για µία φορά ακόµη αλµατώδη αύξηση. 5. Το Λαύριο επίσης είναι το λιµάνι που το 2015 κερδίζει τις εντυπώσεις όλων µας, λόγω της µεγάλης επισκεψηµότητας. Βέβαια αυτό είναι λόγω της σοβαρής χρήσης από την Celestyal Cruises ως λιµένας εκκίνησης κρουαζιέρας (homeporting). Το λιµάνι αυτό παρουσιάζει πλεονεκτήµατα γιατί βρίσκεται πλησιέστερα στο αεροδρόµιο, οι αποστάσεις προς τα νησιά του Αιγαίου είναι σηµαντικά µικρότερες, µε αποτέλεσµα να δηµιουργείται µείωση των εξόδων διαχείρισης. 6. Η Καλαµάτα έδειξε επίσης σηµαντική αύξηση και προσπαθώντας να κάνουµε την ανάλυσή µας, ο κύριος λόγος φαίνεται να είναι η εναλλακτική λύση για το Γύθειο, µια που ο προβλήτας Γυθείου ήτο υπό ανακατασκευή για πολύ µεγάλο χρονικό διάστηµα. 7. Η Μήλος, τα Χανιά, η Λήµνος, το Ναύπλιο έδειξαν ικανοποιητική αύξηση το 2015 θεωρούµενοι ως νέοι προορισµοί από τους tour operators, µαζί µε άλλους αξιόλογους εξίσου προορισµούς όπως η Ύδρα (14 calls), η Ίος κλπ, που δεν συµπεριλαµβάνονται και φέτος στους κύριους λιµένες προορισµού. Σας παραθέτουµε κατωτέρω πίνακα νέων προορισµών προτεινόµενων από αρκετούς tour operators. 4

Η τελευταία ανάλυση του order book για τα κρουαζιερόπλοια παγκοσµίως, αποδεικνύει για µια φορά ακόµη την µεγάλη εξέλιξη στον κλάδο αυτό. Σύνολον 43 πλοία έχουν παραγγελθεί και κατασκευάζονται σήµερα, έτσι ώστε έως αρχές 2021 το capacity θα αυξηθεί κατά 134.000 Lower Berths. Τα 23 από τα 43 είναι πλοία άνω των 125.000 gross tonnage το καθένα και µέσης µεταφορικής ικανότητας πάνω από 3.200 επιβάτες. Αξιοσηµείωτο είναι ότι το µεγαλύτερο κρουαζιερόπλοιο από τα νεοναυπηγούµενα είναι χωρητικότητας 5.400 µε gross tonnage 227.700 και κόστος κατασκευής 1,3 bill USD. Βάση των προαναφεροµένων στοιχείων, θα πρέπει να οδηγηθούµε σε ανάλογη ανάπτυξη λιµενικών υποδοµών στα µεγαλύτερα λιµάνια κρουαζιέρας που προσεγγίζουν 5

τα πλοία αυτά. Με το τέλος 2015 και µετά την εξαγωγή των ακριβέστερων αποτελεσµάτων θα µπορέσουµε να συνοψίσουµε ακριβέστερα τα συµπεράσµατα µας και να οδηγηθούµε σε προτάσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου. Φυσικά δεν µπορεί κανείς να είναι βέβαιος για τις εξελίξεις στην περιοχή, που έχουν σχέση µε το µεταναστευτικό προσφυγικό και βεβαίως την κρίση στην Ελλάδα και της Ευρώπης γενικότερα. Είναι γεγονός ότι έχει προβληµατίσει ιδιαίτερα η µετατόπιση ισχυρού tonnage κρουαζιεροπλοίων σε άλλους προορισµούς και κυρίως προς Σιγκαπούρη, Εµιράτα, Ασία, Κίνα, Αυστραλία. Θέλουµε να ελπίζουµε πως στο τέλος θα κυλήσει η κατάσταση στην οµαλότητα, έτσι ώστε και µε τις προσπάθειές µας να υπάρξει επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου για την κρουαζιέρα στις κεντρικές και νότιες κυρίως περιοχές, για να οδηγήσει στο επιθυµητό full year operation. Αξίζει για την χώρα µας να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή από την Πολιτεία, στην λήψη των αναγκαίων µέτρων στήριξης αυτού του τόσο πολύτιµου κλάδου, προσφέροντας τα µέγιστα στην Εθνική Οικονοµία, που τόσο ανάγκη έχει η χώρα, ιδιαίτερα την κρίσιµη περίοδο που διανύουµε. Εµείς πάντως, ως Φορέας αποκλειστικής και ευρείας εκπροσώπησης της κρουαζιέρας, ακολουθούµε συστηµατικά την τακτική συζητήσεων µε τις αρµόδιες τοπικές Αρχές των λιµένων Οργανισµούς Λιµένων και Λιµενικά Ταµεία µε επισκέψεις που πραγµατοποιούνται εκεί από κλιµάκια της Ενώσεως, προκειµένου να εξετάζονται επιτόπου όλα τα θέµατα που έχουν σχέση µε την κατασκευή νέων λιµένων, τη βελτίωση υπάρχουσας υποδοµής και εξοπλισµού, ώστε να ανταλλάσσονται απόψεις που διευκολύνουν τις διαδικασίες υλοποίησης των έργων. Θεόδωρος Κόντες Πρόεδρος ΕΕΚΦΝ 6