Πανηγυρικός της 28η Οκτωβρίου 1940 που εκφωνήθηκε στο 2 ο Δημοτικό Σχολείο Σιάτιστας κ. Αντιδήμαρχε, κ. Πρόεδρε του Τοπικού Συμβουλίου Σιάτιστας, κ. Σχολικέ Σύμβουλε της 5 ης Περιφέρειας της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης, κ. Διευθυντά, κυρίες και κύριοι, αγαπητά μας παιδιά. Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να γιορτάσουμε όπως κάθε χρόνο με την επισημότητα που της ταιριάζει την μεγάλη για το έθνος μας ημέρα, την 28 η Οκτωβρίου του 1940. 73 χρόνια τώρα, γιορτάζουμε αυτή τη μέρα, τιμούμε όσους έδωσαν τη ζωή τους για τη λευτεριά της πατρίδας και θαυμάζουμε τη δύναμη και το σθένος αυτών που τόλμησαν ν αντιτάξουν το θρυλικό «ΟΧΙ», λέξη μικρή που λίγοι όμως έχουν το θάρρος να την προφέρουν. Κι εμείς προσπαθούμε κάθε χρόνο αυτή τη μέρα με τα φτωχά και χιλιοειπωμένα λόγια μας να μιλήσουμε για τη σημασία της σημαντικότερης μέρας της νεότερης ιστορίας μας. Τι να πούμε. Να μιλήσουμε για την ιστορία. Να αραδιάσουμε ονόματα και χρονολογίες, ν αναφέρουμε βουνά και τοποθεσίες ή να ζητήσουμε τη βοήθεια των αριθμών. Τόσοι εμείς, τόσοι οι εχθροί μας. Μα το 40 δεν είναι αριθμοί, ίσα-ίσα. Αν κάτι εξευτελίστηκε, καταφρονέθηκε και περιγελάστηκε τότε πιο πολύ, είναι οι αριθμοί και η λογική τους. Δεν ήταν οι αριθμοί που ξεσήκωσαν το λαό μας, που σύντριψαν τη φωτιά και το ατσάλι, κάτι άλλο ήταν. Ήταν αυτό που λέμε ψυχή. Αυτή η ελληνική ψυχή που φώτισε την κατασκότεινη τότε Ευρώπη.
Γιατί τότε η Ευρώπη έμοιαζε με έναν ετοιμοθάνατο ασθενή. Μέσα σε δυο εβδομάδες έπεσε στα χέρια των δυνάμεων του Άξονα η Πολωνία, των 30 εκατ. κατοίκων κι αμέσως την ίδια τύχη είχε το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Γαλλία, ακολουθούν η Δανία και η Νορβηγία. Η Αγγλία έτρεμε τυχόν απόβαση του γερμανικού στρατού στο νησί. Αυτή ήταν δυστυχώς η περήφανη Ευρώπη. Κι ενώ αυτά συνέβαιναν στην Ευρώπη, η Ελλάδα στις 3.00 τα χαράματα έπρεπε να επιτρέψει στους Ιταλούς να εγκατασταθούν στρατιωτικά στη χώρα μας, διαφορετικά το λόγο θα είχαν τα όπλα. Αυτοί οι δυνατοί, αυτοί οι ισχυροί ζήλεψαν το δικό μας καρβέλι. Αυτοί που είχαν εδάφη απέραντα και μεγάλα εργοστάσια ζήλεψαν τα δικά μας καλύβια. Αυτοί που έχυσαν το αίμα εκατομμυρίων αθώων ζήλεψαν και το δικό μας αίμα. Όμως το αθάνατο Μολών Λαβέ του Λεωνίδα, δεν ήταν δυνατό να επιτρέψει άλλη απάντηση. Το ΟΧΙ που βγήκε ορθό και κοφτό από το στόμα του Μεταξά δεν ήταν κάτι ξεκομμένο και μόνο. Ήταν ένας κρίκος στη μεγάλη αλυσίδα της ελληνικής ιστορίας. Δεν ήταν το ΟΧΙ ενός ανθρώπου αλλά το ΟΧΙ ενός ολόκληρου λαού. Κι όταν η 28η Οκτωβρίου ξημέρωνε, η Ελλάδα ξυπνούσε απ τα ουρλιαχτά των σειρήνων και απ τα βουητά των Ιταλικών αεροπλάνων στον ουρανό, ο πόλεμος είχε ήδη αρχίσει στα σύνορά μας. Η Ευρώπη κρατούσε την αναπνοή της. Πώς θα μπορούσε η μικρή Ελλάδα να κρατήσει τις πολυπληθείς και εξοπλισμένες με την τελευταία λέξη της πολεμικής τέχνης, μεραρχίες;
Είχαν ξεχάσει ή μάλλον δεν γνώριζαν τους στίχους του ποιητή ότι «η μεγαλοσύνη στα έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα αλλά με της καρδιάς το πύρωμα και το αίμα». Ευθύς στην Πίνδο η άμυνα γίνεται επίθεση και μέσα σε 10 μέρες οι εισβολείς σταματούν τρομαγμένοι και παίρνουν το δρόμο της φυγής. Τα παιδιά της Ελλάδας, κυνηγούν τον εχθρό μέσα σε απότομες χαράδρες και απόκρημνες πλαγιές. Κάτω από δύσκολες συνθήκες. Όμως δεν τους πτοεί τίποτα, ούτε τα χιόνια, ούτε οι χαμηλές θερμοκρασίες, ούτε η λάσπη, ούτε η πείνα, ούτε η κούραση, ούτε τα κρυοπαγήματα, ούτε τέλος ο ίδιος ο θάνατος τον οποίον περιφρονούν. Μια χούφτα Έλληνες αντιμετώπισαν θαρραλέα τις λόγχες του Μουσολίνι. Ντροπή κι απογοήτευση κυριεύει τους Ιταλούς. Οι υπερήφανες στρατιές τους συντρίβονται. Το ηθικό του στρατού τους καταρρέει. Πίστευαν ότι η συντριβή των Ελλήνων ήταν ζήτημα ωρών. Πέρασαν μήνες, έχασαν χιλιάδες στρατιώτες, έριξαν τόσα πυρομαχικά και όχι μόνο δεν πήραν σπιθαμή ελληνικού εδάφους αλλά έχασαν απ την κατοχή τους και την Β. Ήπειρο. Σχεδιάζουν νέα επίθεση την άνοιξη του 41 αλλά κι αυτής η τύχη είναι ίδια με την προηγούμενη. Πλήρης καταστροφή και εξευτελισμός. Τα σχέδια του Άξονα καθυστερούν ανησυχητικά. Οι δυνάμεις του ανησυχούν. Πώς είναι δυνατόν οι ελάχιστοι, οι αδύναμοι Έλληνες να σταθούν εμπόδιο στα σχέδιά τους; Αναλαμβάνει λοιπόν η Γερμανία να βάλει στη θέση τους αυτούς που τόλμησαν να σηκώσουν κεφάλι. Έτσι αρχίζουν οι συντονισμένες επιθέσεις Ιταλών και Γερμανών σ όλο το μήκος των ελληνικών συνόρων, ενώ πλήθος Στούκας σπέρνουν το θάνατο και την καταστροφή στις
μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις. Οι Έλληνες πολεμούν με τον ίδιο ηρωισμό κατά των Γερμανών. Δεν είναι όμως δυνατό να αντέξουν. Πυρά από παντού. Υποχωρούν. Από τις 6 ως τις 30 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί γίνονται κύριοι ολόκληρης της ηπειρωτικής Ελλάδας. Κι αρχίζει η δεύτερη πράξη του εθνικού μας δράματος. Κατοχή και πείνα, χιλιάδες οι νεκροί. Όμως ο πόθος της λευτεριάς κατακαίει την ψυχή του σκλαβωμένου λαού μας. Οργανώνει αμέσως την αντίστασή του κατά του μισητού εχθρού. Αντέχει τις διώξεις, τις φυλακίσεις, την εξορία, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Την ερήμωση και τη λεηλασία των χωριών του, τα βασανιστήρια και τις εκτελέσεις. Αίμα, θυσίες, καταστροφή. Μα δεν ακούγεται φωνή πόνου ή λιποψυχίας. Δεν Κάμπτεται το αδάμαστο φρόνημα, δεν υποκύπτει η ελληνική ψυχή. Και οι προσπάθειες καρποφόρησαν. Η ελευθερία ξαναγύρισε στον τόπο της περήφανη και σαν πρώτα αντρειωμένη. Στον Ιερό βράχο της Ακρόπολης κυματίζει ξανά περήφανη η γαλανόλευκη. Κυρίες και κύριοι, αυτή ήταν η εποποιία του 40. Μια καινούρια δόξα για την πατρίδα μας. Η μικρή Ελλάδα συντέλεσε αποφασιστικά στο να είναι σήμερα ο κόσμος λεύτερος. Τεράστιες οι υπηρεσίες που πρόσφερε. 73 χρόνια πέρασαν από τότε. Πολλές οι αλλαγές που έγιναν και γίνονται ακόμα στον κόσμο. Νέα συμφέροντα, νέοι συσχετισμοί, νέα τάξη πραγμάτων. Ο αγώνας των Ελλήνων λησμονήθηκε. Η μεγάλη μας προσφορά ξεχάστηκε από τους μεγάλους της γης. Μα για μας, τους σημερινούς Έλληνες η 28η Οκτωβρίου του 40 είναι η γιορτή του ελεύθερου πνεύματος, η γιορτή που κάνει κάθε Έλληνα να αναλογιστεί τις δυνάμεις του έθνους και να απαιτήσει τα δικαιώματά του. Οι ήρωες του 40 έφυγαν από το πρόσκαιρο παρόν και πέρασαν στον αιώνιο κόσμο της δόξας. Το αίμα τους έγινε το
λίπασμα για τη ζωή μας. Χρέος μας είναι να σκύψουμε για λίγο στη θυσία τους και να κρατήσουμε ότι είναι χρήσιμο για τον δικό μας καθημερινό αγώνα. Να φωνάξουμε πάλι ένα ΟΧΙ. Όχι στη βία. Όχι στην αδικία. Όχι στην καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όχι στην επικράτηση ιδεών που οδήγησαν την ανθρωπότητα στο σκοταδισμό. Όχι στα συμφέροντα των τρανών και των δυνατών. Κι αν η μοίρα στήσει κάποτε μπροστά μας ξανά ένα 40, ξανά με ένα ΟΧΙ ν απαντήσουμε. ΖΗΤΩ ΟΙ ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ 40 Πηγές: http://st-spyridon.over-blog.com/article--28-1940-38316159.html. http://www.inarcadia.gr/news/arthra/ekpaid/28omil-sofian.pdf http://www.imsyrou.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=772:-28- &catid=82:-2011&itemid=137