ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002"

Θέκλα Σπανός
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2002 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Α. Στις εωτήσεις 1-2, να γάψετε στο τετάδιό σας τον αιθό της εώτησης και δίπλα το γάα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1. ίκλωνο κυκλικό όιο DN πειέχεται σε: α. γαέτη β. ευκαυωτικό πυήνα γ. βακτήιο δ. νουκλεόσωα. Μονάδες 5 2. Ασθένεια που οφείλεται σε αυτοσωικό επικατές γονίδιο είναι η: α. φαινυλκετονουία β. οικογενής υπεχοληστεολαιία γ. δεπανοκυτταική αναιία δ. β-θαλασσαιία. Μονάδες 5 Β. Να οιστούν οι παακάτω έννοιες: 1. Ανοικτό πλαίσιο ανάγνωσης. 2. Συνεχής καλλιέγεια. Μονάδες 7 Μονάδες 8 ΘΕΜΑ 2ο 1. Να πειγάψετε τη διαδικασία για την πααγωγή στελέχους καλαποκιού, ποικιλίας Bt. Μονάδες Να πειγάψετε τις διαδικασίες στις οποίες γνωίζετε ότι βίσκει εφαογή η ιχνηθέτηση. Μονάδες 15 1

βακτήιο δ. νουκλεόσωα. Μονάδες 5 2. Ασθένεια που οφείλεται σε αυτοσωικό επικατές γονίδιο είναι η: α. φαινυλκετονουία β. οικογενής υπεχοληστεολαιία γ. δεπανοκυτταική αναιία δ. β-θαλασσαιία.

2 ΘΕΜΑ 3ο 1. ίνεται το παακάτω τήα οίου DN ποκαυωτικού κυττάου. TTTTTΑTTTTT TTTTΤTTTTTTTTT Το πααπάνω τήα DN κόβεται ε EcoRI, ποκειένου να ενσωατωθεί σε κατάλληλο πλασίδιο που έχει κοπεί ε την ίδια πειοιστική ενδονουκλεάση, ε τελικό σκοπό να εισαχθεί σε βακτήιο για την πααγωγή φαακευτικού πολυπεπτιδίου. Να βείτε την αλληλουχία των αινοξέων του πολυπεπτιδίου ε χήση του παατιθέενου γενετικού κώδικα. Μονάδες 6 Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Παατίθεται ο γενετικός κώδικας. Μονάδες 8 Π ώ τ ο γ ά α ε ύ τ ε ο γ ά α φαινυλαλανίνη φαινυλαλανίνη λευκίνη λευκίνη λευκίνη λευκίνη λευκίνη λευκίνη Α ισολευκίνη ισολευκίνη ισολευκίνη εθειονίνη έναξη βαλίνη βαλίνη βαλίνη βαλίνη σείνη σείνη σείνη σείνη θεονίνη θεονίνη θεονίνη θεονίνη αλανίνη αλανίνη αλανίνη αλανίνη τυοσίνη τυοσίνη λήξη λήξη ιστιδίνη ιστιδίνη γλουταίνη γλουταίνη ασπααγγίνη ασπααγγίνη λυσίνη λυσίνη ασπατικό οξύ ασπατικό οξύ γλουταινικό οξύ γλουταινικό οξύ Τ ί τ ο γ ά α 2. Κατά τον πογεννητικό έλεγχο σε κυοφοούσα γυναίκα, διαπιστώθηκε ότι το έβυο νοσεί από το σύνδοο ri-du-chat (κλάα της γάτας) και επιπλέον φέει αναστοφή στο ικό βαχίονα του χωοσώατος 3. α. Να πειγάψετε τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για τη διάγνωση. Μονάδες 8 β. Βάσει ποιών παατηήσεων έγινε η διάγνωση; Μονάδες 3 2

για την πααγωγή φαακευτικού πολυπεπτιδίου. Να βείτε την αλληλουχία των αινοξέων του πολυπεπτιδίου ε χήση του παατιθέενου γενετικού κώδικα. Μονάδες 6 Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

3 ΘΕΜΑ 4ο Σε ένα φυτό παατηούνται, εταξύ άλλων, οι εξής χαακτήες: Καπός εγάλος που ελέγχεται από το γονίδιο Μ και καπός ικός που ελέγχεται από το γονίδιο. Καπός πλούσιος σε υδατάνθακες που ελέγχεται από το γονίδιο Υ και καπός φτωχός σε υδατάνθακες που ελέγχεται από το γονίδιο υ. Έχετε στη διάθεσή σας ένα αιγές στέλεχος ε καπό εγάλο και φτωχό σε υδατάνθακες, καθώς και ένα αιγές στέλεχος ε καπό ικό και πλούσιο σε υδατάνθακες. α. Να διασταυώσετε τα πααπάνω στελέχη και να βείτε τους γονότυπους και φαινότυπους των απογόνων της F 1 και F 2 γενιάς. Μονάδες 4 β. Να αιτιολογήσετε τη φαινοτυπική αναλογία των ατόων της F 2 γενιάς. Μονάδες 9 γ. Έχοντας στη διάθεσή σας τα φυτά της F 2 γενιάς, να αιτιολογήσετε πώς ποείτε να αποονώσετε αιγή στελέχη ε φαινότυπο καπό εγάλο και πλούσιο σε υδατάνθακες, κάνοντας τις κατάλληλες διασταυώσεις. Μονάδες 12 ιευκινίζεται ότι: τα γονίδια που αναφέονται είναι αυτοσωικά και βίσκονται σε διαφοετικά ζεύγη οολόγων χωοσωάτων. 3

Έχετε στη διάθεσή σας ένα αιγές στέλεχος ε καπό εγάλο και φτωχό σε υδατάνθακες, καθώς και ένα αιγές στέλεχος ε καπό ικό και πλούσιο σε υδατάνθακες. α. Να διασταυώσετε τα πααπάνω στελέχη και να βείτε τους γονότυπους και φαινότυπους των απογόνων της F 1 και F 2 γενιάς.

4 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1ο Α. 1. γ βακτήιο. 2. β οικογενής υπεχοληστεολαιία. Β. 1. Η αλληλουχία των βάσεων ενός γονιδίου λήξης οίζεται ως πλαίσιο ανάγνωσης. (σελ. 36). 2. Συνεχής καλλιέγεια: Σ' αυτόν τον τύπο διακώς σε ανάπτυξη. (σελ. 111). ΘΕΜΑ 2ο 1. Το βακτήιο Bacillus thurigiensis, που ζει στο έδαφος, παάγει ια ισχυή τοξίνη ποικιλίες Β t. (σελ ). ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ α. Αποόνωση του γονιδίου του βακτηίου Β.thurigiensis που παάγει την τοξίνη. (Η αποόνωση παγατοποιείται ε την εφαογή πειοιστικών ενδονουκλεασών). Ένωση του γονιδίου ε το φοέα κλωνοποίησης που είναι το πλασίδιο Τi του grobacterium tumefaciens. (To.tumefaciens το οποίο ζει επιθυητή ιδιότητα. σελ. 131) και δηιουγία ανασυνδυασένου DN. β. Μεταφοά του ανασυνδυασένου οίου DN στο Αγοβακτήιο (κύτταοξενιστής). Η διαδικασία αυτή ονοάζεται ετασχηατισός. ( Ποαιετικά: - Επιλογή και αποόνωση των κυττάων των βακτηίων που πειέχουν το ανασυνδυασένο πλασίδιο λόγω της ικανότητάς τους να αναπτύσσονται σε θεπτικό υλικό που πειέχει αντιβιοτική ουσία. - Επιλογή βακτηιακού κλώνου που πειέχει το επιθυητό DN ε τη βοήθεια ειδικών οίων ανιχνευτών.) γ. "Μόλυνση" φυτικών κυττάων καλαποκιού στο εγαστήιο ε τα Αγοβακτήια που πειέχουν το ανασυνδυασένο πλασίδιο. Τα τοποποιηένα φυτικά κύτταα δίνουν ένα νέο καλαπόκι που πειέχει το γονίδιο της τοξίνης του Β t και έχει την ικανότητα να εταβιβάζει τις νέες ιδιότητες στους απογόνους του. 2. Η οιστική επιβεβαίωση ότι το DN πααχθούν οι νέοι φάγοι. (σελ. 14). Υβιδοποίηση των νουκλεϊκών οξέων χησιοποιείται για την ανίχνευση κλώνων γονιδιοατικής ή cdn βιβλιοθήκης. (σελ ) (ιχνιθετηένα όια ανιχνευτές). ( Ποαιετικά: - Πειαατική απόδειξη του ηχανισού αντιγαφής του DN. Τα δύο θυγατικά όια ηισυντηητικός. (σελ ). - Μονοκλωνικά αντισώατα (σελ )) 4

thurigiensis που παάγει την τοξίνη. (Η αποόνωση παγατοποιείται ε την εφαογή πειοιστικών ενδονουκλεασών).

5 ΘΕΜΑ 3ο 1. Οι πειοιστικές ενδονουκλειάσες παάγονται από βακτήια... διάσπατη στα γονιδιώατα των ογανισών (σελ ). Το συγκεκιένο τήα DN κόβεται από την E O RI στα σηεία: TTTTTΑTTTTT TTTTΤTTTTTTTTT Ποκαυωτικό DN όχι εσώνια. Μεταγαφή (m - RN): Η η κωδική (εταγαφόενη) αλυσίδα είναι η επάνω Το όιο του mrn είναι το εξής: έναξη Μετάφαση (πολυπεπτίδιο): Σύφωνα ε το γενετικό κώδικα m-rn : : : : Αινοξέα (έναξη) εθειονίνη ισολευκίνη λευκίνη ιστιδίνη (κανένα) (λήξη) Αλληλουχία αινοξέων: Met - Ile - Leu - His. - Μεταγαφή: Ο ηχανισός της εταγαφής είναι ο ίδιος στους ποκαυωτικούς. επειδή δεν υπάχει πυηνική εβάνη (σελ 32-33) - Γενετικός κώδικας: Με τη εταγαφή. γλώσσα των αινοξέων (σελ 34). Η αλληλουχία πλαίσιο ανάγνωσης (σελ 36). - Μετάφαση: Η ετάφαση του m-rn. συγκεκιένο αινοξύ (σελ 36). Το ιβόσωα κυλάει και διαβάζει το mrn ε ποσανατολισό από Με την ανιοπαακέντιση λαβάνεται από τον ανιακό σάκο, ε τη βοήθεια βελόνας, ική ποσότητα ανιακού υγού. Μέσα σε αυτό βίσκονται εβυικά κύτταα, τα οποία ποούε να χησιοποιήσουε ετά από καλλιέγεια. Λήψη χοιακών λαχνών: Παγατοποιείται συνήθως την 9-12 εβδοάδα της κύησης και πειλαβάνει την λήψη εβυικών κυττάων από τις ποεκβολές (λάχνες) του χόιου (εβυική εβάνη που συετέχει στο σχηατισό του πλακούντα). (σελ ). Οι δοικές χωοσωικές ανωαλίες. διανοητική αναστοφή. στο χωόσωα (σελ 97). καθυστέηση. Η 5

Μεταγαφή (m - RN): Η η κωδική (εταγαφόενη) αλυσίδα είναι η επάνω Το όιο του mrn είναι το εξής: έναξη Μετάφαση (πολυπεπτίδιο): Σύφωνα ε το γενετικό κώδικα m-rn : : : : Αινοξέα (έναξη) εθειονίνη

6 Τα χωοσώατα ελετώνται στο στάδιο της ετάφασης. καυότυπο (σελ 20). ΘΕΜΑ 4ο O Mendel ελέτησε την κληονοικότητα δύο διαφοετικών χαακτήων. Οι χαακτήες όπως ακιβώς ποσδιόισε ο Mendel. (σελ ). Ε ΟΜΕΝΑ Αυτοσωικά γονίδια σε διαφοετικά ζεύγη χωοσωάτων. Μ: εγάλος καπός Υ: πλούσιος σε υδατ/κες : ικός καπός y: φτωχό σε υδατ/κες. α. Ρ: ΜΜyy X ΥΥ Γα.: Μy Υ F 1 : MΥy Γενότυπος: ΜΥy Φαινότυπος: Μεγάλος καπός πλούσιος σε υδατάνθακες. ΜΥ Μy Y y ΜΥ ΜΜΥΥ ΜΜΥy ΜΥY MΥy Μy MMYy MMyy MΥy Μyy Υ MYY MYy ΥΥ Υy y MΥy Myy Υy yy Φαινότυποι: - Μεγάλος καπός, πλούσιος σε υδατάνθακα. [ΜΜΥΥ, ΜΜΥy, MΥY, MΥy] - Μεγάλος καπός, φτωχός σε υδατάνθακα. [ΜΜyy, Myy] - Μικός καπός, πλούσιος σε υδατάνθακα. [ΥΥ, Υy] - Μικός καπός, φτωχός σε υδατάνθακα. [yy] β. Φαινοτυπική αναλογία: 9: Μεγάλος καπός - πλούσιος σε υδατάνθακα. 3: Μεγάλος καπός - φτωχός σε υδατάνθακα. 3: Μικός καπός - πλούσιος σε υδατάνθακα. 1: Μικός καπός - φτωχός σε υδατάνθακα. εύεος νόος ανεξάτητης εταβίβασης των γονιδίων (σελ. 73) γ. Τα αιγή στελέχη είναι τα ΜΜΥΥ. Στην F 2 γενιά παίνουε φαινόενο εγάλος καπός πλούσιος σε υδατάνθακες από τους γενοτύπους: ΜΜΥΥ, ΜΥΥ, ΜYy και MMYy. Η αποόνωση θα γίνει ε διασταύωση ελέγχου ε το φυτό yy που υπάχει ανάεσα στα άτοα της F 2 [ Η διασταύωση ενός ατόου διασταύωση ελέγχου - > σελ 73] Επιλέγουε τελικά το φυτό που έδωσε 100% φυτά ε εγάλο καπό πλούσιο σε υδατάνθακακα. 6

: Μy Υ F 1 : MΥy Γενότυπος: ΜΥy Φαινότυπος: Μεγάλος καπός πλούσιος σε υδατάνθακες.

7 ιασταυώσεις: P 2 : MMYY Χ yy Γα: ΜΥ y F 3 : ΜYy -> όλα τα φυτά ε εγάλο καπό και πλούσια σε υδατάνθακα. Ρ 2 : ΜΥΥ X yy Γα.: ΜΥ,Υ y F 3 : MYy, Υy 50% φυτά ε εγάλο καπό - πλούσιο σε υδατ/κα 50% φυτά ε ικό καπό - πλούσιο σε υδατ/κα Ρ 2 : ΜΜΥy X yy Γα.: ΜΥ, My y F 3 : M, Yy, MMyy 50% φυτά ε εγάλο καπό - πλούσιο σε υδατ/κα 50% φυτά ε εγάλο καπό - φτωχό σε υδατ/κα Ρ 2 : ΜΥy X yy Γα.: ΜΥ, My, Υ, y y F 3 : MYy 25% εγάλος καπός - πλούσιος σε υδατ/κα. Myy 25% εγάλος καπός - φτωχός σε υδατ/κα. ΜΥy 25% ικός καπός - πλούσιος σε υδατ/κα. Μyy 25% ικός καπός φτωχός σε υδατ/κα. 7

: ΜΥ, My y F 3 : M, Yy, MMyy 50% φυτά ε εγάλο καπό - πλούσιο σε υδατ/κα 50% φυτά ε εγάλο καπό - φτωχό σε υδατ/κα Ρ 2 : ΜΥy X yy Γα.

Σχετικά έγγραφα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4)

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΤΕΣΣΕΡΙΣ (4) ΘΕΜΑ 1ο Α. Στις εωτήσεις 1-2, να γάψετε στο