Transcript

1 ΑΝΑΦΟΡΑ Καλλιτεχνικού και Βιωµατικού Σεµιναρίου ΤΑΞΙ ΕΥΟΝΤΑΣ ΠΙΟ ΠΕΡΑ ΑΘΗΝΑ 6-10 Ιουλίου 2009 Οργάνωση ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΠΑΣΤΙΚΩΝ µε την υποστήριξη του Ι ΡΥΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ και την συνεργασία του ΑΜΑΛΙΕΙΟΥ ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟΥ ΘΗΛΕΩΝ

2 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το πενθήµερο Καλλιτεχνικό και Βιωµατικό Σεµινάριο ΤΑΞΙ ΕΥΟΝΤΑΣ ΠΙΟ ΠΕΡΑ στηρίχθηκε στην προηγούµενη εµπειρία της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών και σχεδιάστηκε πάνω στην ιδέα µίας καινούργιας προσέγγισης σε πολιτιστικές και καλλιτεχνικές δραστηριότητες νέων ανθρώπων. Ο βασικός σκοπός του Σεµιναρίου είναι να χαράξει µία γραµµή δηµιουργικής επικοινωνίας, επιδιώκοντας να φέρει κοντά ένα ευρύ φάσµα ανθρώπων, συµπεριλαµβανοµένων και ατόµων µε αναπηρία, ώστε να συµβιώσουν και να εργαστούν µαζί, σε µία σειρά από πρωτότυπες καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Υλοποιήθηκε από την Εταιρεία Προστασίας Σπαστικών µε την υποστήριξη του Ιδρύµατος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου και µε την συνεργασία του Αµαλίειου Οικοτροφείου Θηλέων. Το Σεµινάριο φιλοξενήθηκε από τις 6 µέχρι τις 11 Ιουλίου 209 στις εγκαταστάσεις του Αµαλίειου Οικοτροφείου Θηλέων, στη Λεωφόρο Κηφισίας 219 στο Μαρούσι. Το Οικοτροφείο διαθέτει ισόγειες και προσβάσιµες εγκαταστάσεις, άνετους χώρους για εργαστήρια και ψυχαγωγικές δραστηριότητες, άψογες συνθήκες διατροφής και διαµονής και έναν υπέροχο κήπο. Η διοίκηση, το προσωπικό και οι οικότροφοι έδειξαν και πάλι µία διάχυτη φιλόξενη και συνεργάσιµη στάση, γεγονός που συνέτεινε αποφασιστικά στην άνετη ατµόσφαιρα που επικράτησε. Στο Σεµινάριο έλαβαν µέρος συνολικά 132 άτοµα (101 σύνεδροι και 31 λοιπό προσωπικό). 2

3 Η ηλικία των συµµετεχόντων ήταν 15 ετών και άνω. Συµµετείχαν 26 άτοµα µε κινητική αναπηρία. Λειτούργησαν, µε µικτές οµάδες ατόµων µε και χωρίς αναπηρία, 4 εργαστήρια (χορός, θέατρο, µουσική, εικαστικές τέχνες) υπό την καθοδήγηση πεπειραµένων εκπαιδευτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το πενθήµερο Καλλιτεχνικό και Βιωµατικό Σεµινάριο ΤΑΞΙ ΕΥΟΝΤΑΣ ΠΙΟ ΠΕΡΑ σηµείωσε αναµφισβήτητη επιτυχία. Πέρα από την έντονη δραστηριότητα των εργαστηρίων, υπήρχε χρόνος για ελεύθερη έκφραση, συζήτηση και ανταλλαγή ιδεών, καθώς επίσης και για αυτοσχέδιες και οργανωµένες ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Το Σεµινάριο πέτυχε τους στόχους που είχε θέσει για ανταλλαγή καλλιτεχνικής εµπειρίας µεταξύ των συµµετεχόντων, µέσα από την δηµιουργική συνεργασία µικτών οµάδων ατόµων µε και χωρίς αναπηρία. Με την ενθάρρυνση όλων των συµµετεχόντων να ζήσουν και να εργαστούν µαζί, οι στόχοι που καλύφθηκαν ήταν: Ισότητα ευκαιριών στην τέχνη και τον πολιτισµό Προώθηση της δηµιουργικότητας χωρίς να απαιτείται προηγούµενη εµπειρία ή καλλιτεχνικές δεξιότητες. Πρόσβαση σε παραδοσιακές µορφές τέχνης και ανάπτυξη νέων µορφών έκφρασης και πειραµατικών προσεγγίσεων προσαρµοσµένων στις ανάγκες και για τη διευκόλυνση των ατόµων µε αναπηρία. 3

4 Άρση των φραγµών µεταξύ στους ανθρώπους µε και χωρίς αναπηρίες και αλλαγή της στερεότυπης νοοτροπίας που θεωρεί τους καλλιτέχνες µε αναπηρία "ειδικούς καλλιτέχνες". Καινοτοµία µέσω της συµµετοχής των ατόµων µε αναπηρία στις καλλιτεχνικές δραστηριότητες όχι ως εκπαιδευόµενοι, πελάτες, ασθενείς, δέκτες και ακροατήριο αλλά ως δηµιουργοί. Ενθάρρυνση της κινητικότητας της τέχνης και των καλλιτεχνών και διεύρυνση του ορίζοντα και του διαπολιτισµικού διαλόγου για νέους καλλιτέχνες που κινδυνεύουν από οικονοµικούς, κοινωνικούς ή φυσικούς περιορισµούς. Στο πενθήµερο που ζήσαµε και δουλέψαµε µαζί, τα καλλιτεχνικά αποτελέσµατα των εργαστηρίων ξεπέρασαν κάθε προσδοκία, κάτι που ασφαλώς οφείλεται πρωτίστως στους εµπνευσµένους εκπαιδευτές. Τα «θαυµαστά» όµως ταξίδια δεν θα µπορούσαν ποτέ να είχαν πραγµατοποιηθεί χωρίς το κέφι, τον ενθουσιασµό και την διάθεση για εξερεύνηση, ανακάλυψη και εξέλιξη όλων των συµµετεχόντων, συµπεριλαµβανοµένων των νέων ανθρώπων µε αναπηρίες, που κυριολεκτικά ξεπέρασαν τους εαυτούς τους. Η συµµετοχή ξένων συνέδρων και των κοριτσιών του Αµαλίεου (όλων των ηλικιών) προσέθεσε στην ποικιλία και ζωντάνια της συντροφιάς. Πιστεύω ότι αληθινά ζήσαµε µαζί, γνωριστήκαµε και γίναµε φίλοι, δώσαµε και πήραµε και όλοι µαζί ταξιδέψαµε πιο πέρα. Σίγουρα αφήσαµε και ένα µέρος της καρδιάς µας στο Αµαλίειο, µέχρι να βρεθούµε πάλι µαζί. Επιλέξαµε για σύνθηµα του Σεµιναρίου τα υπέροχα λόγια του Robert Frost: «ύο δρόµοι χώρισαν στο δάσος και εγώ πήρα τον πιο απάτητο και αυτό έκανε όλη τη διαφορά». 4

5 Πιστεύω ότι πήραµε µαζί τον πιο απάτητο δρόµο και ζήσαµε τη διαφορά. Εύχοµαι σε όλους σας να συνεχίσετε αυτό το αποκαλυπτικό και ελπιδοφόρο ταξίδι. άφνη Οικονόµου Σεπτέµβριος

6 ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ: ΑΦΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΕΛΕΝΗ ΡΟ ΙΤΗ ΤΖΩΡΤΖΙΝΑ ΚΟΚΛΑ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΠΥΡΙ ΑΚΗ ΑΘΗΝΑ ΜΟΥΜΟΥΛΙ Η ( /ντρια Αµαλιείου) ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΙΑΜΟΝΗΣ & ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗΣ: ΒΟΥΛΑ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΥ ΝΑΤΑΣΣΑ ΑΝ ΡΕΑ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ: ΝΑΤΑΣΣΑ ΑΝ ΡΕΑ Η ΙΑΤΡΟΙ: ΙΩΑΝΝΑ ΣΓΟΥΡΟΜΑΛΛΗ ΤΙΝΑ ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΑ: ΑΝΝΑ ΠΑΠΑ ΤΕΧΝΙΚΟΙ: ΜΑΡΙΝΟΣ ΑΛΑΦΟΥΖΟΣ ΘΑΝΑΣΗΣ ΡΟΥΚΟΣ Τα µέλη της Οργανωτικής Επιτροπής πραγµατοποίησαν τακτικές συναντήσεις, υπό την προεδρία της Υπεύθυνης του Σεµιναρίου άφνης Οικονόµου, και ανέλαβαν τον σχεδιασµό, την προετοιµασία, την οργάνωση και τον συντονισµό όλου του πενθήµερου. Μαζί µε τους υπεύθυνους των εργαστηρίων σχεδιάστηκαν λεπτοµερώς οι κεντρικοί άξονες του καλλιτεχνικού προγράµµατος, ενώ οι Έλληνες και ξένοι εκπαιδευτές συνεργάστηκαν στενά µεταξύ τους και προετοίµασαν το περιεχόµενο 6

7 των τεσσάρων εργαστηρίων καθώς και τον συντονισµό της διεξαγωγής και υλοποίησης τους. Θέµατα όπως το καθηµερινό πρόγραµµα, η µεταφορά, η διαµονή και η διατροφή των συνέδρων συζητήθηκαν διεξοδικά µε την ιευθύντρια του Αµαλίειου και οργανώθηκαν από τους υπεύθυνους διαµονής και µετακίνησης. Οργανώθηκε Ιατρική Υπηρεσία για τη διάρκεια του Σεµιναρίου καθώς και Επιτροπή ιαµονής, Υποστήριξης και Φιλοξενίας. 7

8 ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΤΑΞΙ ΕΥΟΝΤΑΣ ΠΙΟ ΠΕΡΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΕΣ ΧΟΡΟΣ / ΚΙΝΗΣΗ: ΕΛΕΝΗ ΦΟΡΤΩΣΗ ΕΛΕΝΗ ΝΑΖΙΡΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΚΟΥΛΙΖΑΚΗ ΘΕΑΤΡΟ: ΜΑΝΙΑ ΣΥΡΙΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΣΩ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΕΡΣΙΝΑ ΕΚΙΖΟΓΛΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗ: JOHN KELLY ANNA BÖHMIG ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ: ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΚΟΠΑΝΙΤΣΑ ΚΡΙΣΤΑ ΒΕΡΤΟΥΜΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΕΒΕΑΣ ΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΜΠΡΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΝΑΣΗΣ Το πρόγραµµα του Σεµιναρίου και το περιεχόµενο των εργαστηρίων µελετήθηκαν και διαµορφώθηκαν ώστε να ανταποκρίνονται τόσο στις αρχές και στους στόχους της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών όσο και στις ανάγκες και προσδοκίες των συµµετεχόντων. 8

9 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ευτέρα 6/7/09 Έναρξη Σεµιναρίου Άφιξη Τακτοποίηση είπνο Ενηµέρωση - Γνωριµία Τρίτη 7/7/09 Εργασίες Σεµιναρίου Τη µέρα αυτή οι συµµετέχοντες θα επισκεφθούν και τα τέσσερα εργαστήρια για µία συνεδρία Πρωινό Εργαστήρια (χορός-κίνηση, θέατρο, µουσική, εικαστικές τέχνες) ιάλειµµα Εργαστήρια Γεύµα Ελεύθερος χρόνος. Ανάπαυση Εργαστήρια ιάλειµµα Εργαστήρια είπνο Επιλογές για βραδινές εξόδους και θερινό κινηµατογράφο «Σινέ Αµαλίειον» Τετάρτη 8/7/09 Εργασίες Σεµιναρίου Από τη µέρα αυτή, οι συµµετέχοντες θα ενταχθούν σε ένα εργαστήριο της προτίµησης τους για το υπόλοιπο του Σεµιναρίου Πρωινό Εργαστήρια ιάλειµµα Εργαστήρια Γεύµα Ελεύθερος χρόνος. Ανάπαυση Εργαστήρια Ανάπαυση είπνο Ελεύθερες παρουσιάσεις από τις οµάδες των συµµετεχόντων 9

10 Πέµπτη 9/7/09 Εργασίες Σεµιναρίου Πρωινό Εργαστήρια ιάλειµµα Εργαστήρια Γεύµα Ελεύθερος χρόνος. Ανάπαυση Εργαστήρια Ανάπαυση Βραδινό πρόγραµµα: Barbecue πάρτυ µε χορούς και τραγούδια από όλο τον κόσµο Παρασκευή 10/7/09 Εργασίες Σεµιναρίου Πρωινό Προετοιµασία παρουσίασης εργαστηρίων ιάλειµµα Προετοιµασία παρουσίασης εργαστηρίων Γεύµα Ελεύθερος χρόνος. Ανάπαυση Προετοιµασία παρουσίασης εργαστηρίων Τελική παρουσίαση Αποχαιρετιστήριο είπνο Σάββατο 11/7/09 Λήξη Σεµιναρίου Πρωινό Αναχωρήσεις 10

11 ΜΕΡΙΚΑ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σύνολο συµµετεχόντων 101 Φύλο συµµετεχόντων Ανάπηροι Μη ανάπηροι συµµετέχοντες Άνδρες 20 Άτοµα µε αναπηρία 26 Γυναίκες 81 Άτοµα χωρίς αναπηρία 75 Ηλικίες συµµετεχόντων και άνω 19 Ειδικότητες Συµµετέχοντες Κοινωνικός Λειτουργός 1 Γυµναστής Ειδικής Αγωγής 1 Εκπαιδευτικοί 2 Εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής 3 Φυσικοθεραπευτής 1 Ψυχολόγος 1 Εργοθεραπευτές 4 Εθελοντές Βοηθοί ατόµων µε ειδικές ανάγκες 14 Φοιτητές-Σπουδαστές 32 Μαθητές 15 Άτοµα µε αναπηρία 26 Άλλες ειδικότητες 1 11

12 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Οι 101 συµµετέχοντες συµµετείχαν ενεργά στο πρόγραµµα και όλοι ευχαριστήθηκαν και έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους. Ιδιαίτερες σχέσεις δηµιουργήθηκαν µε τους ξένους συµµετέχοντες από την Αγγλία και τη Σερβία και µε τα κορίτσια του Αµαλίειου. ευτέρα 6 Ιουλίου 2009 Όλοι οι συµµετέχοντες προσέρχονται στην ώρα τους και τακτοποιούνται στα δωµάτια τους στο Αµαλίειο Οικοτροφείο Θηλέων. Μετά το δείπνο, µαζεύονται όλοι στο θέατρο όπου γίνεται ενηµέρωση για το Σεµινάριο. Προβάλλονται τρία video: «35 Χρόνια της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών», «A sensory journey», «Ο Θαυµαστός Κόσµος». Γίνονται ανακοινώσεις, διαµορφώνεται το πρόγραµµα της επόµενης ηµέρας και καθορίζονται οι οµάδες µε συµµετοχή ατόµων µε και χωρίς αναπηρία. Εικόνα 1 και 2. Η πρώτη µέρα 12

13 Τρίτη 7 Ιουλίου 2009 Όλοι οι συµµετέχοντες παρακολουθούν µία συνεδρία σε κάθε εργαστήριο. Το βράδυ της ίδιας µέρας οι συµµετέχοντες συµπληρώνουν ήλωση Προτίµησης µε τα δύο εργαστήρια (κατά σειρά προτεραιότητας) στα οποία επιθυµούν να ενταχθούν για τις υπόλοιπες ηµέρες του Σεµιναρίου. Εικόνα 3. Εργαστήριο Χορού και Κίνησης Εικόνα 4. Εργαστήριο Μουσικής Εικόνα 5. Εργαστήριο Εικαστικών Τεχνών Εικόνα 6. Εργαστήριο Θεάτρου 13

14 Οι ηλώσεις Προτίµησης αξιολογούνται προσεκτικά από την Οργανωτική Επιτροπή και ανακοινώνεται η σύνθεση των οµάδων των εργαστηρίων: Εργαστήρια Συµµετέχοντες Συµµετέχοντες χωρίς αναπηρία Συµµετέχοντες µε αναπηρία Χορός / Κίνηση Θέατρο Εικαστικές Τέχνες Μουσική Το 90% των συµµετεχόντων εντάσσονται στο Εργαστήριο της πρώτης επιλογής τους. Αυτό αποδεικνύει ότι το πέρασµα από όλα τα εργαστήρια λειτούργησε θετικά και οι επιλογές έγιναν αυθόρµητα και χωρίς προκαθορισµένες αποφάσεις. Το βράδυ είναι ελεύθερο για δραστηριότητες που επιλέγουν οι συµµετέχοντες. Κάποιοι βγαίνουν βόλτα, κάποιοι ξεκουράζονται στα δωµάτια τους και κάποιοι παρακολουθούν το θερινό σινεµά που στήνεται στον κήπο του Αµαλίειου µε την ταινία Mama mia. Τετάρτη 8 Ιουλίου 2009 Μία πολύ δραστήρια µέρα. Τα Εργαστήρια βρίσκονται σε εξέλιξη και ξεκινάει η λειτουργία τους µε τις καθορισµένες οµάδες. Όλος ο χώρος του Αµαλίειου πληµµυρίζει από χορό, µουσική, ζωγραφική, κατασκευές και θέατρο. 14

15 Εικόνα 7 και 8. Εργαστήριο Θεάτρου Εικόνα 9 και 10. Εργαστήριο Εικαστικών Τεχνών Εικόνα 11 και 12. Εργαστήριο Χορού και Κίνησης Εικόνα 13 και 14. Εργαστήριο Μουσικής 15

16 Το βράδυ η Θεατρική Οµάδα της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών παρουσιάζει ένα απόσπασµα από το έργο «Ελένη γύρνα σπίτι», η Οµάδα Χορού της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών παρουσιάζει έναν χορευτικό αυτοσχεδιασµό, η Θεατρική Οµάδα του Αµαλίειου παρουσιάζει το έργο «Τα ξεφτέρια» και η συµµετέχουσα Ειρήνη Ζαχαρά παρουσιάζει ένα video µε ένα θεατρικό δρώµενο της Οµάδας «Αστερόσκονη». Εικόνα 15, 16 και 17. Οι παρουσιάσεις της Τετάρτης Πέµπτη 9 Ιουλίου 2009 Οι δραστηριότητες των Εργαστηρίων συνεχίζονται. Ήδη έχουν δηµιουργηθεί και οι πρώτες συνεργασίες µεταξύ των Εργαστηρίων και όλοι βρίσκονται σε εγρήγορση για την παρουσίαση της τελευταίας ηµέρας. 16

17 Το βράδυ οργανώνεται στον κήπο του Αµαλίειου ένα πάρτυ µε χορούς και τραγούδια από όλο τον κόσµο. Οι ξένοι φίλοι µας µαθαίνουν ελληνικούς χορούς! Εικόνα 18 και 19. Στιγµιότυπα από το πάρτυ της Πέµπτης Παρασκευή 10 Ιουλίου 2009 Όλοι είναι απασχοληµένοι µε τις τελευταίες λεπτοµέρειες της βραδινής παρουσίασης. Πραγµατοποιούνται πρόβες στην αίθουσα του θεάτρου. Το ένα εργαστήριο µετά το άλλο και όλοι µαζί παρουσιάζουν τα αποτελέσµατα της δουλειάς τους. Πραγµατική µαγεία. Η συγκίνηση είναι πολύ µεγάλη. Το Σεµινάριο λήγει θριαµβευτικά. ΤΕΛΕΤΗ ΛΗΞΗΣ Το Εργαστήριο Εικαστικών χρησιµοποίησε για µουσική υπόκρουση της παρουσίασης του τον υπέροχο Ιρλανδικό ύµνο «Long Journey Home» καθώς και στίχους της «Ιθάκης» του Καβάφη, διαβασµένα µε ιδιαίτερη ευαισθησία από την Τζωρτζίνα Κόκλα. 17

18 Μέσα από ένα κινούµενο δρώµενο, τα µέλη της οµάδας όχι µόνο παρουσίασαν και ανάρτησαν στην αίθουσα και στην σκηνή τα θαυµάσια δηµιουργήµατα της, αλλά φιλοτέχνησαν µπροστά στα µάτια των θεατών ατοµικά και συλλογικά έργα. Το πολύχρωµο αναπηρικό καρότσι στολισµένο µε κορδέλες και πανιά αποτέλεσε το επιστέγασµα της έµπνευσης των µελών της οµάδας. Εικόνα 20 και 21. Το Εργαστήριο Εικαστικών και µερικά από τα έργα τους. Για την τελική παράσταση του Εργαστηρίου Μουσικής η αίθουσα γέµισε µε µουσικά όργανα και τραγουδιστές. Πάντα µε θέµα το ταξίδι, η οµάδα παρουσίασε αρχικά δύο πρωτότυπες συνθέσεις. Χρησιµοποιώντας όργανα, ήχους και εικόνες η πρώτη σύνθεση παρουσίασε µουσικά την πορεία της ηµέρας και στοιχεία της φύσης από την αυγή µέχρι την δύση, ενώ η δεύτερη σύνθεση µε ορχήστρα, τραγούδι και ηλεκτρονική υποστήριξη έδωσε το σύνθηµα του «Time Travel» µε στίχους χορωδιακά, σόλο και απαγγελία από όλη την οµάδα. 18

19 Time Travel RAP: Spicy Girls Παιδιά όλης της γης ήρθε η ώρα να πάµε πιο πέρα. Ταξιδεύοντας χέρι µε χέρι για χώρες µακρινές Greece, New York, Germany Να γνωρίσουµε όλη τη γη ιάστηµα, βυθό, θάλασσα και αέρα. Beth Chorus Time travel We re shooting up the stars We re going further than Mars. RAP: Spicy Girls Θέλουµε στο µακρινό, φανταστικό ταξίδι Αγάπη-Απόλαυση-Γαλήνη Να χορέψουµε µε βήµατα επικοινωνίας Beth Chorus Time travel We re shooting up the stars We re going further than Mars. Γιώργος solo Παιδιά όλης της γης ήρθε η ώρα να πάµε πιο πέρα. Ταξιδεύοντας χέρι µε χέρι για χώρες µακρινές Νέα Υόρκη, Γερµανία, Ελλάδα Να γνωρίσουµε όλη τη γη ιάστηµα, βυθό, θάλασσα και αέρα. Chorus-Spicy Girls-Όλοι µαζί Η παράσταση τελείωσε θριαµβευτικά µε το θαυµάσιο τραγούδι «Leaving on a jet plane» στα ελληνικά και στα αγγλικά. All my bags are packed and I m ready to go, 19

20 I m standing here outside your door, I hate to wake you up to say good-bye. But the dawn is breaking it s early morn, The taxi s waiting he blowing his horn, Already I m so lonesome I could die. Chorus So kiss me and smile for me, tell me that you;ll wait for me, Hold me like you never let me go, Cause I m leaving on a jet plane, don t know when I ll be back again Oh, babe I hate to go. Χαιρέτα µε γλυκά Πες µου πως δεν φεύγεις πια Βάστα µε σφικτά στην αγκαλιά σου. Γιατί φεύγω τόσο µακριά Κι αν δεν γυρίσω πια Πως θα σe ξαναδώ; Όλη η δουλειά του εργαστηρίου µαγνητοφωνήθηκε. Εικόνα 22 και 23. Το Εργαστήριο Μουσικής εν δράσει παρουσιάζοντας το έργο τους. 20

21 Το Εργαστήριο Χορού παρουσίασε ένα πλήρες χορόδραµα, τέλεια εκτελεσµένο από τα µέλη της οµάδας ένα θαυµάσιο ταξίδι σε απάτητο δρόµο µε αρχή, διαδροµή και κατάληξη. Ξεκίνησε µε το κείµενο κλειδί, που συνέταξε η οµάδα: Έλα µαζί µου σ ένα ταξίδι. Ένα ταξίδι στην κίνηση του σώµατος. Ένα ταξίδι που µπορείς να το δεις µε τα µάτια της ψυχής σου. Ανακάλυψε µαζί µου τη συντροφικότητα, την εµπιστοσύνη, τη χαρά του καινούργιου, την οµαδικότητα. Έλα σε ένα ταξίδι δίχως σύνορα. Σ ένα ταξίδι στην ενσυναίσθηση και στην αυτογνωσία. Σ ένα ταξίδι στο σώµα, στην ψυχή και στο µυαλό. Άγγιξε µε και άσε µε να σε αγγίξω, Ναι! Είµαστε διαφορετικοί αλλά είµαστε ίσοι. Όπως και συ, ζω, υπάρχω και γίνοµαι. Άγγιξε µε λοιπόν και άσε µε να σε αγγίξω και µαζί θα αγγίξουµε την αστερόσκονη που µας τυλίγει. Μαζί θα ανοίξουµε ένα γελαστό παράθυρο στη ζωή. Γιατί ζωή δεν είναι οι στιγµές της ανάσας, αλλά οι στιγµές που σου παίρνουν την ανάσα. H χορογραφία ξεκίνησε µε την τοποθέτηση της οµάδας στον χώρο. Ο καθένας είχε επιλέξει τον προσωπικό του χώρο ξαπλωµένος στο πάτωµα. Στη συνέχεια ακολούθησε η ανάγνωση του κειµένου που είχε δηµιουργηθεί από σκέψεις των συµµετεχόντων. Με την έναρξη της µουσικής ο καθένας δουλεύοντας ατοµικά ξυπνούσε µε αργές κινήσεις το σώµα και σε δικό του χρόνο πήγαινε σ ένα πίνακα όπου υπήρχαν λευκά χαρτιά και έγραφε τον προορισµό του για το ταξίδι όπου το έπαιρνε µαζί του και επέστρεφε στην αρχική του θέση. Όταν ολοκληρώθηκε η 21

22 διαδικασία, σε ένα καινούργιο µουσικό κοµµάτι, διαδοχικά κάποιες οµάδες άρχισαν να κινούνται στο χώρο και όταν όλοι πλέον είχαν σηκωθεί από το πάτωµα βρέθηκαν στο κέντρο όπου εκεί ήταν η κοινή αφετηρία για το ταξίδι όλων. Σαν να ήταν ο σταθµός όπου ο καθένας µε το χαρτί που αναγραφόταν ο προορισµός του ξεκινούσε το ταξίδι του. Ακολούθησε µια κίνηση αγώνα ταχύτητας και σε ορισµένο χρόνο η οµάδα πέταξε τα χαρτιά µε τους προορισµούς στον αέρα να ταξιδέψουν. Στην συνέχεια έσπασε η οµάδα και ο καθένας κινήθηκε σε διαφορετική κατεύθυνση όπου χόρεψε ένα µικρό κινησιολογικό µοτίβο µέχρι την στιγµή που 5 άτοµα διαδοχικά διάβασαν κάποιους τυχαίους προορισµούς από τα χαρτιά. που βρίσκονταν στο πάτωµα. Με το άκουσµα του τελευταίου από τους 5 προορισµούς η οµάδα βρέθηκε σε δυάδες όπου δούλεψαν µαζί.στη συνεχεία υπήρχαν τρία ηχητικά ακούσµατα που ήταν το σύνθηµα ώστε διαδοχικά οι δυάδες να γίνουν τέσσερις οµάδες,στη συνέχεια δυο και τέλος µια µεγάλη οµάδα όπου και εκεί έκλεισε η χορογραφία.ήταν ένα ταξίδι που ξεκίνησε από την προετοιµασία βρέθηκαν όλοι σε µια κοινή αφετηρία µε διαφορετικό προορισµό και στην συνέχεια ταξίδεψαν µόνοι, συναντήθηκαν µε άλλους, συναντήθηκαν µε την ζωή. Εικόνα 24 και 25. Στιγµιότυπα από την παρουσίαση του Εργαστηρίου Χορού/Κίνησης. 22

23 Το ταξίδι του Θεατρικού Εργαστηρίου εξέπληξε το ακροατήριο µε την πληρότητα του. Τα φώτα σβήνουν. Ανάβουν προβολείς φωτίζοντας το κοινό. Ήχος: ταµπούρλο. Τέσσερις ηθοποιοί, δύο από κάθε διαφορετική είσοδο αριστερά και δεξιά της αίθουσας και πλάτη στο κοινό, εµφανίζονται και προχωράνε προς τη σκηνή κρατώντας από µία µαριονέτα. Με το λόγο τους προσπαθούν να επιβληθούν στις µαριονέτες: «θα σε απολύσω», «φάε το φαγητό σου», «κοιµήσου», «χτένισε τα µαλλιά σου». Κατά τη διάρκεια της πορείας τους, µέχρι να ανέβουν στη σκηνή και να πάρουν τις τελικές τους θέσεις αριστερά και δεξιά και αφού τοποθετήσουν τις µαριονέτες στη θέση τους, το ταµπούρλο δίνει το ρυθµό της κίνησης και του λόγου. Με κάθε δυνατό χτύπηµα του ταµπούρλου µένουν ακίνητοι και οι ηθοποιοί και οι µαριονέτες. Σκηνικό επί σκηνής: ύο σκοινιά στο µπροστινό τµήµα της σκηνής που συµβολίζουν το «δρόµο». Πολύχρωµα µαντήλια, καπέλα, γάντια, κοσµήµατα διακοσµούν το δρόµο. Στο κέντρο της σκηνής υπάρχει ένα σκοινί σε σχήµα κύκλου. Στο βάθος της σκηνής αριστερά και δεξιά δύο καλόγεροι που πάνω τους είναι κρεµασµένες επτά γύψινες, λευκές µάσκες. Εµφανίζονται επί σκηνής τρεις ηθοποιοί που παίζουν το ρόλο των «εµποδίων», οι οποίοι σέρνουν µε σκοινιά τρεις άλλους ηθοποιούς µε αναπηρικά αµαξίδια. Τους οδηγούν µέσα στον κύκλο. Οι ηθοποιοί µε αναπηρικά αµαξίδια έχουν µάσκες στο πρόσωπο και µαντήλια στα χέρια και παίζουν το ρόλο της µαριονέτας. Η µουσική που χρησιµοποιείται είναι από ταµπούρλο. Η κίνηση της µαριονέτας δίνεται από τους ηθοποιούς-εµπόδια τραβώντας τα µαντήλια που είναι δεµένα στα χέρια τους. Την ίδια στιγµή, οι τέσσερις ηθοποιοί που αρχικά κρατούσαν τις µαριονέτες, γίνονται κι αυτοί µαριονέτες. Οι ηθοποιοί-εµπόδια 23

24 φεύγουν πίσω από τους καλόγερους αριστερά και δεξιά, παίρνουν τις άσπρες µάσκες και τις φορούν στους τέσσερις πρώτους ηθοποιούς που κρατούν τις µαριονέτες και οι ίδιοι φορούν τρεις άσπρες µάσκες ανάποδα στα µαλλιά και στέκονται πλάτη στο κοινό. Σκηνικό : Στο κέντρο της αίθουσας των θεατών ( οι θεατές σχηµάτιζαν ένα Π στην αίθουσα) υπήρχε ένα µεγάλο κόκκινο πανί. Πίσω από τους θεατές µπαίνουν πέντε παιδιά ηλικίας από ετών µε συνοδεία ηχογραφηµένης µουσικής. Κάνουν κύκλο γύρω από το πανί και αρχίζουν να παίζουν µια σειρά από παιδικά παιχνίδια: περνά, περνά η µέλισσα, στεριά θάλασσα, κρυφτό, κυνηγητό. Στο κυνηγητό τα παιδιά κυνηγώντας το ένα το άλλο ανεβαίνουν στη σκηνή και διασχίζουν µε µεγάλη ευκολία το «δρόµο», κατεβαίνουν και κάθονται γύρω από το κόκκινο πανί. Την ώρα που τα παιδιά παίζουν, οι τέσσερις ηθοποιοί που είχαν γίνει µαριονέτες, αρχίζουν να γίνονται άνθρωποι, να ακουµπούν, να αφουγκράζονται, να ακούν, να βλέπουν ο ένας τον άλλον. Το ίδιο ακριβώς συµβαίνει και στους τρεις ηθοποιούς µε τα αναπηρικά αµαξίδια µέσα στον κύκλο. Οι τρεις ηθοποιοίεµπόδια βλέποντας τη νέα κατάσταση που δηµιουργείται, αµέσως οδηγούν µε τη βία τους τέσσερις ηθοποιούς που είχαν γίνει µαριονέτες µέσα στον κύκλο, σηκώνουν το σκοινί και τους εµποδίζουν να περπατήσουν προς το «δρόµο» του «πιο πέρα από». ηµιουργείται µία πάλη µέσα από την οποία οι άνθρωποι-µαριονέτες καταφέρνουν να πετάξουν τα εµπόδια µακριά τους. Οι τρεις ηθοποιοί εµπόδια πέφτουν αριστερά και δεξιά της σκηνής. Είναι η στιγµή της λύτρωσης που οι άνθρωποι- µαριονέτες βγάζουν τις µάσκες, τις πετάνε και µπορούν ελεύθεροι πια να περπατήσουν το «δρόµο», µε όποιο τρόπο επιθυµεί ο καθένας. Με 24

25 συνοδεία µουσικής αρχίζει η πορεία µέσα στο «δρόµο», όπου ο καθένας επιλέγει κάποια από τα συµβολικά αντικείµενα και τα χρησιµοποιεί µε όποιο τρόπο θέλει. Ζούνε τη χαρά. Κάποιοι από αυτούς κατεβαίνουν κάτω, ενώνονται µε τα παιδιά και όλοι µαζί παιδιά και µεγάλοι σηκώνουν το πανί και οδηγούνται πάνω στη σκηνή. Την ίδια ώρα οι ηθοποιοί εµπόδια αποφασίζουν να βγάλουν τις µάσκες τους, τις σκίζουν και γίνονται όλοι µαζί µια οµάδα. Όλοι επί σκηνής, κάτω από το πανί, χορεύουν έχοντας περπατήσει ο καθένας το δικό του δρόµο. Όλοι οι ηθοποιοί υποκλίνονται και καταχειροκροτούνται από το κοινό. Εικόνα 26 και 27. Στιγµιότυπα από την παρουσίαση του Εργαστηρίου Θεάτρου. Το Σεµινάριο µαγνητοσκοπήθηκε και φωτογραφήθηκε από την Μαριάννα Οικονόµου µε σκοπό να δηµιουργηθεί ένα DVD που θα αποσταλεί σε όλους τους συµµετέχοντες. 25

26 Σάββατο 11 Ιουλίου 2009 Οι συµµετέχοντες έζησαν πέντε µέρες γεµάτες νέες ιδέες, νέες εµπειρίες, νέους φίλους, όλοι έτοιµοι να χρησιµοποιήσουν πρακτικά ότι έµαθαν, ενώ όλοι υπόσχονται να συναντηθούµε ξανά. Εικόνα 28, 29 και 30. Μέχρι την επόµενη φορά κρατάµε το χαµόγελο και τις αναµνήσεις µας 26

27 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΕΣ 1. Εργαστήριο Χορού «Οι εντυπώσεις µου από το καλλιτεχνικό βιωµατικό εργαστήριο µε θέµα «Ταξιδεύοντας πιο πέρα» είναι πολύ καλές. Ήταν ένα δηµιουργικό ταξίδι γεµάτο εικόνες, συναισθήµατα, εµπειρίες. Από την αρχή της διαδικασίας, τα πρώτα βήµατα, ως το τέλος η συνεργασία ήταν πολύ καλή και βοηθητική τόσο µε την οργανωτική οµάδα, τους βοηθούς του εργαστηριού, όσο και µε τους υπευθύνους των άλλων εργαστηριών. Η οµάδα του εργαστηριού του χορού λειτούργησε πολύ καλά χωρίς προβλήµατα και όλα τα µέλη της οµάδας συµµετείχαν µε χαρά, ιδιαίτερο κέφι και δηµιουργικότητα για την επίτευξη του στόχου. Η ιδέα πάνω στην οποία βασίστηκα ήταν ένα ταξίδι µέσα στο σώµα. Σε πρώτο επίπεδο να ανακαλύψουµε και να εξερευνήσουµε όλες τις κινητικές δυνατότητες, τα όρια και την ποιότητα της κίνησης, δουλεύοντας τόσο ο καθένας µόνος του όσο και σε δυάδες, τριάδες, µικρές οµάδες ή όλοι µαζί. Ανακαλύψαµε πως κινείται το σώµα µέσα στον χώρο, µε διαφορετικές ποιότητες στο χρόνο, το βάρος και την ροή, δουλεύοντας µε κινητικές ασκήσεις, παιχνίδι και αυτοσχεδιασµό. Έτσι ο καθένας µπορούσε να εξερευνήσει το δικό του κινητικό λεξιλόγιο, να πάει πέρα από τα προσωπικά του όρια, να εκφράσει τα συναισθήµατα του και να δηµιουργήσει. Σε δεύτερο επίπεδο καθώς προχωρούσαν οι µέρες, κρατήσαµε κοµµάτια δουλειάς για να τα εντάξαµε πλέον σε µια δοµηµένη χορογραφία. 27

28 Οι εντυπώσεις µου από όλη την δουλειά είναι εκπληκτικές. Όλοι οι συµµετέχοντες δούλεψαν µε πολύ κέφι και ενθουσιασµό. Με σεβασµό ο ένας για τον άλλον χωρίς αντιστάσεις και κριτική διάθεση. Αφέθηκαν ολοκληρωτικά να ταξιδέψουν και να δηµιουργήσουν µε αποτέλεσµα η τελική χορογραφία να είναι αποτέλεσµα δικής τους δουλειάς». Ελένη Φορτώση, Καθηγήτρια Χορού & Κίνησης «Η συνεργασία µου µε την Ελένη Φορτώση και την Χριστιάνα Κουλιζάκη ήταν άριστη. Στο εργαστήριο συµµετείχαν 24 άτοµα, τα οποία καθόλη τη διάρκεια του Σεµιναρίου δούλεψαν µε πολύ όρεξη, κέφι, ενδιαφέρον, υπευθυνότητα και πάνω από όλα µε οµαδικό πνεύµα. Έτσι είχαµε µία πολύ δυνατή οµάδα, έτοιµη να δοκιµάσει αυτά που της προτείναµε αλλά και να πειραµατιστεί για να «ταξιδέψει πιο πέρα». Σε αυτή την επιτυχία νοµίζω ότι συνέβαλε ο πολύ καλός σχεδιασµός της δοµής του εργαστηρίου από την Ελένη Φορτώση. Έδωσε τη δυνατότητα στους συµµετέχοντες, µετά από την απαραίτητη καθοδήγηση, να εξερευνήσουν τις δυνατότητες της κίνησης του σώµατός τους και των άλλων, να πάρουν πρωτοβουλίες και να αρχίσουν να επικοινωνούν και να εκφράζονται µέσα από την κίνηση. Αυτό τους έδωσε αυτοπεποίθηση, τους έφερε πιο κοντά και τους έδεσε σαν οµάδα. Σ αυτό ακριβώς έγκειται και τη µεγάλη επιτυχία του εργαστηρίου. Υπήρχε πολύ ευχάριστο κλίµα και χαρούµενη ατµόσφαιρα. Πολύ θετικά λειτούργησε το γεγονός ότι οι βοηθοί της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών παρακολούθησαν τα εργαστήρια της επιλογής τους, γιατί έτσι δόθηκε η δυνατότητα να αναπτυχθούν νέες σχέσεις µέσα από τα ενδιαφέροντά τους. 28

29 Αυτό που εισπράξαµε από όλους ήταν πολύ καλά σχόλια, γεγονός που επιβεβαιώνει την άποψη ότι η οργάνωση ήταν από τις καλύτερες, καθώς υπάρχει η εµπειρία των προηγούµενων χρόνων». Ελένη Ναζίρη, Γυµνάστρια Ειδικής Αγωγής 2. Εργαστήριο Θεάτρου «Στις 6 Ιουλίου συναντηθήκαµε όλοι στο Αµαλίειο που έγινε η έναρξη του Σεµιναρίου. Στις 7 Ιουλίου όλοι οι συµµετέχοντες έκαναν µία συνεδρία στο Θεατρικό Εργαστήριο. οκίµασαν την κίνηση τους, τον λόγο τους, τη γεύση τους, τη λύπη τους, τη χαρά τους. Η Βάσω, η Μερσίνα και εγώ είχαµε διακοσµήσει την αίθουσα του Εργαστηρίου από την προηγούµενη ηµέρα µε διάφορα αντικείµενα. Μαντήλια, γάντια, καπέλα, κ.α. Την είχαµε κάνει πολύχρωµη και είχαµε µία υπέροχη µουσική που είχε διαλέξει η Βάσω. Στην άκρη του πατώµατος της αίθουσας, από την πρώτη στιγµή µέχρι το τέλος υπήρχαν δύο σχοινιά που συµβόλιζαν τον δρόµο. Στο κέντρο υπήρχε ένα σχοινί σε σχήµα κύκλου, όπου µέσα και έξω από αυτό έγιναν όλα τα δρώµενα. Αυτά τα σχοινιά βοήθησαν πολύ στα όρια της οµάδας και ασφαλώς στην ασφάλεια των συµµετεχόντων και των εκπαιδευτών. Από τις 8 έως τις 10 Ιουλίου οι συµµετέχοντες που επέλεξαν το Θεατρικό Εργαστήριο ξεκινούν τη δουλειά. Η Θεοδοσία, η Λυδία, ο Χριστόδουλος, η Αννα, η Ρένα, η Βαλεντίνα, η Χρυσή, η Ιωάννα, η Μαριλένα, η Κατερίνα, η Χριστίνα, η Νανά, η Ιλιάννα, η Τόνια, η Γιώτα, µετά από σωµατικές ασκήσεις, ζωγραφιές, αυτοσχεδιασµούς, συζητήσεις, µοίρασµα συναισθηµάτων, θεατρικά δρώµενα, βρίσκουν εµπόδια για να ταξιδέψουν πιο πέρα. Βρίσκουν πόρτες, φόβο, τίποτα, µακρινή απόσταση, εµπόδιο τον εαυτό τους, την ηλικία, τον ρατσισµό. Τα µέλη της οµάδας αποφασίζουν, µέσα από θεατρική δουλειά, ότι θέλουν να περπατήσουν 29

30 αυτόν τον δρόµο, θέλουν να προχωρήσουν σε αυτό το δρόµο για να βρουν «µια αγκαλιά», «την αγάπη, την ηρεµία», «µια ελπίδα να φτιαχτεί η γη», «την ηρεµία, κάτι να µε γεµίζει», «την ηρεµία και ψυχική υγεία», «ένα γαλήνιο µέρος µε ανθρώπους µε εσωτερική δύναµη», «προσωπική εξέλιξη», «την ηρεµία, τη χαρά, την ευτυχία». Η θεατρική παράσταση µε τίτλο «Ταξιδεύοντας πιο πέρα», που παρουσιάστηκε µε επιτυχία το βράδυ της τελευταίας ηµέρας του Σεµιναρίου γεννήθηκε µέσα από τη συνεργασία του Θεατρικού και του Εικαστικού εργαστηρίου. Η οµάδα των Εικαστικών κατασκεύασε µάσκες και κούκλες-µαριονέτες. Η Βάσω ήταν πολύ συνεργάσιµη και βοηθητική στα κινητικά κοµµάτια (χαλάρωση, ζέσταµα, κίνηση γενικότερα) αλλά και στα θεατρικά µε πολλές και πλούσιες ιδέες. Η Μυρσίνη είχε ένα σηµαντικότατο και πολύ βοηθητικό ρόλο αναλαµβάνοντας πιο πολύ τις µικρότερες ηλικίες των συµµετεχόντων, πράγµα που αν δεν γινόταν ίσως να µην καταφέρναµε να ολοκληρώσουµε τη θεατρική παράσταση, λόγω χρόνου. Στα διαλείµµατα και την ώρα του φαγητού όλες οι οµάδες γινόµασταν σαν µία. Είναι από τις µοναδικές φορές στα τόσα χρόνια συνεργασιών µου που συναισθηµατικά είµαι πλήρης, Σας ευχαριστώ όλους σας. Θέλω να είµαι κοντά σας». Μάνια Συριοπούλου, ραµατοθεραπεύτρια «Χρόνια, συµµετέχοντας ως εκπαιδευόµενη στα βιωµατικά καλλιτεχνικά εργαστήρια που οργανώνει η ΕΠΣ, είχα ήδη βιώσει τη δυνατότητα της τέχνης να ενώνει τους ανθρώπους, να ενισχύει την επικοινωνία και τη συνεργασία, να οδηγεί αβίαστα σε δηµιουργική προσωπική και συλλογική έκφραση, να βελτιώνει τις ατοµικές δυνατότητες καθενός και να συµβάλλει ουσιαστικά στην προσωπική ανάπτυξη και εξέλιξη. 30

31 Η πρόσκληση να συµµετάσχω αυτή τη φορά ως εκπαιδεύτρια στο θεατρικό εργαστήριο «Ταξιδεύοντας πιο πέρα» µε χαροποίησε ιδιαίτερα αλλά και µε γέµισε αγωνίες. Ευτυχώς σ αυτή τη δυνατή εµπειρία συµπορευτήκαµε µαζί µε την πάρα πολύ έµπειρη Μάνια Συριοπούλου, ως leader, και τη Μερσίνα Εκίζογλου, µε την οποία είχαµε ήδη πετυχηµένες συνεργασίες σε παραστάσεις και θεατρικά δρώµενα του Σχολείου. Το πρώτο δύσκολο σηµείο ήταν, το πώς φανταζόταν η καθεµιά µας την έννοια του «ταξιδεύοντας πιο πέρα». Η δική µου εικόνα λ.χ. είχε να κάνει µ ένα ταξίδι υπερβατικό, πέρα από τις µίζερες καθηµερινές καταστάσεις: ένα ταξίδι πέρα και έξω από το «εγώ» µε στόχο την ουσιαστική συνεύρεση µε τον «άλλον». Με µεγάλη µου χαρά είδα, από τις πρώτες συναντήσεις µε τη Μάνια και τη Μερσίνα, ότι είχαµε αρκετά παρόµοιες συλλήψεις του θέµατος. Σ αυτό το σηµείο, καθοριστικό ήταν ότι καταθέσαµε την κοινή µας πεποίθηση, ότι αν δεν κατορθώσουµε να συνεργαστούµε µεταξύ µας, τότε τίποτα δεν θα µπορούσε να συµβεί από αυτά που ονειρευόµασταν η καθεµιά ξεχωριστά. Έτσι, το ταξίδι µας «πιο πέρα» είχε κιόλας ξεκινήσει! Μια δεύτερη δυσκολία, και πρόκληση βεβαίως µαζί, ήταν το µέσα από ποιες δράσεις, ερεθίσµατα και τεχνικές θα αποκαλύπτονταν οι ιδέες και τα συναισθήµατα των ίδιων των συµµετεχόντων στο εργαστήριο: Πώς θα τους οδηγούσαµε σε µια δηµιουργική έκφρασή τους, χωρίς να τους επιβάλλουµε τις δικές µας ιδέες; Πώς, επιπλέον, θα καταφέρναµε να έχουµε ένα σαφές, ορατό και ει δυνατόν αρεστό στους θεατές αποτέλεσµα µέσα στον περιορισµένο χρόνο, που είχαµε στη διάθεσή µας; Σηµαντική εδώ ήταν η γνώση, ότι ένα θεατρικό εργαστήριο που θέλει να λειτουργεί δηµιουργικά, θα πρέπει να λαµβάνει υπόψη του 3 τοµείς: 1. Τα ζητήµατα ανάπτυξης των µελών του. 2. Τα θέµατα δυναµικής της οµάδας (τρόποι συνεργασίας κι επικοινωνίας, τεχνικές ανάπτυξης της συνοχής, κ.α.). 31

32 3. Τεχνικές που θα οδηγήσουν την οµάδα στη δηµιουργία. Έτσι, αποφασίσαµε να µην υπερτιµήσουµε ούτε υποτιµήσουµε κανέναν από αυτούς τους τοµείς και ν ασχοληθούµε εξίσου και µε τους τρεις. Χάρη σε µια όµορφη ιδέα της Μάνιας, η ιδέα αυτή του κοινού ταξιδιού αποδόθηκε συµβολικά, από την αρχή του εργαστηρίου, µε τη µορφή ενός «δρόµου» που όριζαν δυο σκοινιά. Σε σχέση µε την ανάπτυξη αυτών των τριών τοµέων, ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον να δούµε πώς θα στέκονταν οι συµµετέχοντες απέναντί του: θα τον διάβαιναν λ.χ. ή όχι; Το τρίτο δύσκολο σηµείο ήταν πώς θα ξεκινήσουµε πρακτικά. Αποφασίσαµε να δοµήσουµε µε τη µεγαλύτερη δυνατή λεπτοµέρεια τις δυο πρώτες ηµέρες του εργαστηρίου: την πρώτη, όπου θα υπήρχε µια γενική συµµετοχή, και τη δεύτερη, στην οποία θα συµµετείχαν πλέον όσοι θα είχαν επιλέξει ειδικά τη θεατρική οµάδα. Για την πρώτη µέρα οι στόχοι ήταν, αφενός να δοθούν δράσεις και παιχνίδια µέσ από τα οποία θα γινόταν µια πρώτη παρουσίαση και θα δινόταν µια πρώτη γεύση του τι είναι «θέατρο» και αφετέρου να δοθεί ένα ερέθισµα (επιλέχτηκε σαν µέσον η ζωγραφική), ώστε να διερευνήσει ο καθένας µέσα του τι είναι το «ταξιδεύοντας πιο πέρα» για τον ίδιον και έτσι να καταλάβουµε κι εµείς τι πραγµατικά ενδιέφερε τους συµµετέχοντες. Περάσαµε λοιπόν σε θεατρική δράση, όπου µέσα από την οµαδοποίηση των κοινών προβληµατισµών έγιναν µικρές και σύντοµες παρουσιάσεις ιστοριών. Έτσι από την πρώτη κιόλας µέρα υπήρξε πλούτος ιδεών, σκέψεων και συναισθηµάτων που εκφράστηκαν αβίαστα, αυθόρµητα αλλά και κάποιες φορές πιο διστακτικά, µε κοινό σηµείο την ανάγκη όλων να ξεφύγουν από την καθηµερινότητα προς αναζήτηση ηρεµίας, γαλήνης και σε αρκετούς προς µια βαθύτερη υπαρξιακή αναζήτηση. Η δεύτερη µέρα, όπου συναντήθηκε η µόνιµη οµάδα, µας επιφύλαξε µια πολύ ευχάριστη έκπληξη: είδαµε ότι πολλά παιδιά είχαν επιλέξει τη θεατρική οµάδα! 32

33 Την ηµέρα αυτή αρχίσαµε να δουλεύουµε πιο συγκεκριµένα γύρω από δυο άξονες: 1. Τον εαυτό. 2. Τα παιχνίδια ρόλων. Μέσα από παιχνίδια εµπιστοσύνης, συνεργασίας κι επικοινωνίας, καθώς και από ασκήσεις σωµατικής και συναισθηµατικής έκφρασης, οδηγηθήκαµε σε δράσεις που σχετίζονταν µε την ανακάλυψη κι επαφή µε τον εαυτό µας. Στη συνέχεια προχωρήσαµε σε παρουσιάσεις γνωστών κλασικών παραµυθιών ώστε, µέσα από αρχετυπικά πρότυπα ρόλων καλού και κακού, ο καθένας επέλεξε ένα ρόλο: έφτιαξε µια πρόχειρη µάσκα από χαρτί και τη χρησιµοποίησε µε όποιον τρόπο ήθελε. Η προτίµηση που έδειξε ο καθένας στην επιλογή ρόλου/µάσκας και ο τρόπος µε τον οποίο τη χρησιµοποίησε, λήφθηκαν υπόψη στην τελική σύνθεση. Η τελική σύνθεση/σκηνοθεσία έγινε την τρίτη ηµέρα από τη Μάνια, της οποίας η εµπειρία ήταν πολύτιµη για όλους και άκρως διδακτική για µένα. Βασικό υλικό της τελικής σύνθεσης ήταν µια σειρά από διαπιστώσεις των προηγούµενων ηµερών, µεταξύ των οποίων κυρίως, ότι στις διάφορες δραµατοποιήσεις των ιστοριών οι ενήλικες σπάνια χρησιµοποιούσαν το συµβολικό «δρόµο» από τα δυο σκοινιά. Αντίθετα τα παιδιά έµπαιναν κι έβγαιναν πολύ εύκολα σε αυτόν. Αυτό µας έδωσε την ιδέα, τα παιδιά να παίξουν το ρόλο «κινήτρου» για τους ενήλικες: θα ήταν αυτά που θα τους κινητοποιούσαν να πετάξουν τις µάσκες/ρόλους-δεσµά, να µπουν στο δρόµο και να «ταξιδέψουν πιο πέρα» µε όποιον τρόπο φανταζόταν ο καθένας. Θέλω να πιστεύω, πως µε σεβασµό στις ανάγκες και ιδιαιτερότητες του καθένα, βοηθώντας τα µέλη της οµάδας να εκφραστούν δηµιουργικά, να δεθούν και να υπάρξει αµοιβαία εµπιστοσύνη και αλληλοβοήθεια, χρησιµοποιώντας απλά υλικά και τεχνικές, οδηγηθήκαµε σ ένα αποτέλεσµα ικανοποιητικό για όλους. Αισθάνοµαι την ανάγκη να ευχαριστήσω γι άλλη µια φορά την ΕΠΣ, που µας έδωσε τη δυνατότητα να συµβρεθούµε τόσοι άνθρωποι, να αισθανθούµε 33

34 δηµιουργοί, να ονειρευτούµε, να συνταξιδέψουµε και να ζήσουµε αυτή τη µοναδική εµπειρία». Βάσω Κυριακού, Φυσικοθεραπεύτρια Βιωµατικό τα τελευταία χρόνια συµµετείχα σε πολλά βιωµατικά εργαστήρια, όλα όµως χαρακτηρίζονταν από ερευνητικό και επιστηµονικό ενδιαφέρον και είχαν να κάνουν περισσότερο µε την διεύρυνση του µυαλού, αλλά όχι και της ψυχής. Καλλιτεχνικό δεν είµαι καλλιτέχνης, δε ζωγραφίζω, δεν τραγουδάω, δεν χορεύω, δεν είµαι ηθοποιός. Όλα αυτά τα κάνουν οι µαθητές µου για µένα, από εµένα, µε µένα. Αυτό βέβαια δεν πηγαίνει ενάντια στην άποψη ότι η διδασκαλία είναι µια µορφή τέχνης ή τεχνικής; εν ξέρω. Ξέρω όµως µε σιγουριά ότι η τέχνη, µε όποια της µορφή, είναι ενταγµένη µέσα στην καθηµερινή µας εκπαιδευτική διαδικασία. Όλα τα παραπάνω ειπώθηκαν για να δείξω ότι η πρόσκληση να συµµετέχω σε ένα τέτοιο σεµινάριο και µάλιστα µε ένα διαµορφωτικό ρόλο του περιεχοµένου του ήταν από µόνη της αρκετή να µου διεγείρει το ενδιαφέρον πριν ακόµα καλά καλά να ξέρω το θέµα που θα διαπραγµατευόταν. Η ίδια η µορφή του σεµιναρίου µαζί µε το γεγονός ότι δεν ανήκω ουσιαστικά στο σώµα της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών, αλλά συνεργάζοµαι τόσο στενά και µε µεγάλη επιτυχία τα δύο τελευταία χρόνια, µε έκαναν να αποδεχτώ την πρόσκληση µε µεγάλη χαρά. Στην παραπάνω αποδοχή έπαιξε ρόλο και το γεγονός ότι θα συνεργαζόµουν στενά µε την κα Βάσω Κυριακού µε την οποία είχα δουλέψει πολλές φορές στο παρελθόν µε µεγάλη επιτυχία. Ταξιδεύοντας πιο πέρα στην αρχή ενθουσιάστηκα µε το θέµα, αλλά είχα και κάποιες ανησυχίες µήπως ήταν πολύ γενικό, πώς θα µπορούσαµε να το δείξουµε µε µια θεατρική πράξη κι αν κάποιος δεν ήθελε να ταξιδέψει πιο πέρα; Όλες αυτές οι αµφιβολίες διαλύθηκαν από την πρώτη µας κιόλας συνάντηση µε την κα Μάνια Συριοπούλου και την κα Βάσω Κυριακού. Είχαµε µεγάλη σύµπνοια απόψεων 34

35 και οριοθετήσαµε µέσα µας το «πιο πέρα», το «πιο πέρα» από δω και µπρος θα ήταν οι στόχοι µας, τα όνειρά µας, η καλύτερη ποιότητα ζωής, πιο πέρα από την καθηµερινότητα, στην αναζήτηση του ίδιου µας του εαυτού που τον έχουµε χάσει. Από την πρώτη µας συνάντηση δε θα ξεχάσω ποτέ δύο λέξεις: «σκοινιά και δρόµος». ύο λέξεις που έπαιξαν το σηµαντικότερο ρόλο µέσα µου και µου έδειξαν πραγµατικά το δρόµο να σκεφτώ και να συνεχίσω. Οι επόµενες συναντήσεις πήγαν καλύτερα και από την πρώτη, οργανωθήκαµε, χωρίσαµε ρόλους και αρµοδιότητες και ορίσαµε δραστηριότητες. Το σεµινάριο η αλήθεια είναι ότι από την πρώτη στιγµή ένιωσα πολύ οικεία. Ήταν το πρώτο σεµινάριο που είχα «ονοµατεπώνυµο». Πριν αρχίσω να καταθέτω την εµπειρία µου θα ήθελα να συγχαρώ την οργανωτική επιτροπή για την άψογη δουλειά τους. Όλα λειτούργησαν σαν καλορυθµισµένη µηχανή. Η πρώτη µέρα ήταν δύσκολη. Είχες την ευκαιρία να γνωρίσεις όλα τα άτοµα που συµµετείχαν και να µοιραστείς τις απόψεις τους για το «ταξίδι», µετά όµως τη δεύτερη φορά γινόταν λίγο µονότονο και κουραστικό, απαραίτητο όµως. Τη δεύτερη µέρα µε την οµάδα που θα δουλεύαµε µέχρι το τέλος, τα πράγµατα πήραν το δρόµο τους σχεδόν µαγικά. Μέσα από παιχνίδια, ασκήσεις απελευθέρωσης, ζωγραφική και αυτοσχεδιασµούς κατάφεραν να οριοθετήσουν το «πιο πέρα».τα ανώνυµα προσωπεία και οι άνθρωποι µαριονέτες αποφάσισαν να αποδεσµευτούν και να ταξιδέψουν σε ένα κόσµο καλύτερο, αθώο, ονειρικό, χαρούµενο, ανέµελο, στον κόσµο των παιδιών. Νοµίζω ότι καλύτερο αποτέλεσµα δεν θα µπορούσε να υπάρξει. Την τελευταία µέρα βλέποντας πια ως θεατής το αποτέλεσµα πραγµατικά ανατρίχιασα και συγκινήθηκα. Ήταν µια κατάθεση ψυχής. Τελειώνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω την κα άφνη Οικονόµου για την πρόσκληση και την πρόκληση να συµµετέχω και να νιώθω σήµερα πιο πλούσια σε συναισθήµατα, συγκινήσεις και εµπειρίες και φυσικά να ευχαριστήσω την κα Μάνια 35

36 Συριοπούλου και την φίλη µου κα Βάσω Κυριακού που µε συµπεριέλαβαν στην συντροφιά τους, στο µοίρασµα των ιδεών τους και στην ψυχή τους. Ευχαριστώ πολύ από καρδιάς και εύχοµαι σε µία νέα συνεργασία. Μερσίνα Εκίζογλου, ασκάλα Ειδικής Αγωγής 3. Εργαστήριο Μουσικής «I was very pleased to be engaged by Cerebral Palsy Greece to provide facilitation for the music element of this year Seminar Travelling on. The pre-seminar information and support was excellent and I was able to begin to build and plan with my co-facilitator fairly early on in the process. The administration provided was timely and efficient and I am very grateful to all who supported my involvement. The venue was very welcoming and friendly. Participation What can I say Amazing! Both the visiting participants and those from Amalion gave everything of themselves to making our time together friendly, welcoming, creative, fun and supportive. All workshops were fully attended and each session was energetic, fun and built towards a final sharing of excellent quality, particularly considering the short time we had together. There were a good mix of disabled and non-disabled people and all participants contributed positively in our workshops. The programme We were all aware that the first day was to be a busy and long one, but again all ran very smoothly with participants moving from one to the other well, from my perspective. The next three days for me was a balance between 36

37 ensuring the creative/experimental/participatory element could lead to an end of week outcome to be shared. I was fortunate to have a great co-facilitator and also another assistant facilitator and we quickly developed as a team and I learnt a lot from them and I m grateful for their friendship and support. We were provided with a good variety of instruments to ensure a high level of participation and I was able to bring my music technology which I hope added another accessible option with which participants got hands on experience with. We created a number of original works using the technology on the first day and the final group created, recorded and performed music, two completely new pieces (one with a more multimedia element and one exciting song performed in both Greek and English). I feel the final performance/sharing has a potential to be opened to a wider audience if perhaps targeted. Conclusion I feel privileged to have been a very small part of such an excellent seminar. This type of seminars is at its strongest in an atmosphere of creativity, coming together and fun and which will further increase the human rights, choices and inclusion of disabled people in Europe in order to celebrate our full diversity. Thank you for giving me this opportunity. It has developed my own experiences and practice which I very much enjoyed and value. My time with all from Cerebral Palsy Greece, staff and participants of Travelling on seminar was happy, creative and a positive experience never to be forgotten. I hope others got as much from this seminar as I did as a facilitator. John Kelly, Music Facilitator 37

38 «Η συνεργασία µε τον John και την Κωνσταντίνα ήταν εξαιρετική και µία ξεχωριστή εµπειρία. Αλληλοσυµπληρωνόµασταν τέλεια µε τον John, υπήρχε ενέργεια µεταξύ µας και µια ρυθµική ροή στη δουλειά. Η παρουσία της Κωνσταντίνας ως βοηθού προσέφερε πολύ βοήθεια και φρέσκια ζωντάνια. Η οµάδα, είχε πολλά άτοµα µε αναπηρίες και µε διαφορετικές ανάγκες και ικανότητες, αλλά λειτούργησε καλά και βοήθησε πολύ το ότι είχαµε δύο αίθουσες. Η οργάνωση ήταν πολύ καλή και αποτελεσµατική. εν αντιµετωπίσαµε κανένα πρόβληµα.». Άννα Böhmig, Μουσικοθεραπεύτρια και Μουσικός «Ήταν µία αξέχαστη εµπειρία. εθήκαµε πολύ µε όλους τους συµµετέχοντες του σεµιναρίου και πολλές φορές συγκινήθηκα κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου. Είµαι ευγνώµων που µου δόθηκε η ευκαιρία να συµµετάσχω. Ήταν όλοι υπέροχοι»». Κωνσταντίνα Πολυχρονοπούλου, Μουσικός 3. Εργαστήριο Σκηνογραφίας/Εικαστικών Τεχνών «Το εργαστήριο µας λειτούργησε φέτος πολύ οµαλά. Ήταν και πιο ξεκούραστα, γιατί οι συνεργάτες µου και εγώ είχαµε κάνει µία σωστή προεργασία, Επειδή είχαµε µεγάλη συµµετοχή, το εργαστήριο µας χωρίστηκε εξ αρχής στα τρία, µε υπεύθυνο έναν από εµάς. Αυτό µας 38

39 διευκόλυνε στο να συγκεντρωθούµε καλύτερα και να δίνουµε γρήγορα λύσεις στις λίγες απορίες που προέκυπταν. Μία ενδιαφέρουσα διαπίστωση για την πρώτη ηµέρα όπου όλοι οι συµµετέχοντες πέρασαν από όλα τα εργαστήρια: Έχοντας, προφανώς, χαλαρώσει και µπει στο πνεύµα του σεµιναρίου από τα άλλα εργαστήρια, οι συµµετέχοντες στο δικό µας εργαστήριο γίνονταν, διαδοχικά, όλο και πιο δηµιουργικοί, µε αποκορύφωση την τελευταία οµάδα. Αυτή έπεσε µε τα µούτρα στη ζωγραφική και των δέκα µεγάλων πανό, που είχαµε στη διάθεσή τους. Ωραία ήταν και η ιδέα του ηµήτρη Λαµπρόπουλου για το παιχνίδι γνωριµίας µεταξύ των τελικών συµµετεχόντων των εργαστηρίων. Ειδικά σχεδιασµένα διαβατήρια συµπληρώνονταν µε αστεία σχόλια από τον κάθε συµµετέχοντα και ύστερα διαβάζονταν δυνατά από κάποιον άλλον, επιλεγµένα στην τύχη. ηµιουργήθηκε έτσι µία φιλική, χαλαρή ατµόσφαιρα. Τα µικρά παιδιά του Αµαλίειου δεν ήταν πάντα έτοιµα να ενσωµατωθούν στο εργαστήριο. Το έβλεπαν πιο πολύ σαν παιχνίδι. Μπαινόβγαιναν, φώναζαν και έπρεπε να τους επαναφέρουµε στην τάξη. Πέρασαν όµως θαυµάσια και ευχαριστήθηκαν ειδικά την κατασκευή µάσκας. Αυτή η δραστηριότητα, όπως κάθε φορά, ενθουσίασε. Τελειώνοντας, νοµίζω ότι η πιο ικανοποιητική διαπίστωση στη φετινή µας συνάντηση ήταν η αβίαστη δηµιουργικότητα των συµµετεχόντων µε την ελάχιστη δική µας παρότρυνση. Ξεχωριστό δηµιούργηµα ήταν το µεταµορφωµένο αναπηρικό καρότσι. Αυτό το πολύχρωµο όχηµα µε πανιά είναι ένα χειροπιαστό σύµβολο του «ταξιδεύοντας πιο πέρα»! Ευχαριστώ την Εταιρεία και όλους τους φίλους για µια σπάνια εµπειρία ζωής». Καλλιόπη Κοπανίτσα, Σκηνογράφος 39

40 «Φέτος ήµασταν πιο οργανωµένοι από άλλες χρονιές. Η αναλογία ατόµων µε και χωρίς αναπηρίες ήταν καλή. Ο αριθµός των συµµετεχόντων ήταν µεγάλος, αλλά µοιράστηκαν σε 3 δραστηριότητες. Η συνεργασία µε τους συνυπεύθυνους ήταν καλή. Τα υλικά ήταν αρκετά και δεν µας έλειψε τίποτα. Η παρουσίαση του εργαστηρίου την Παρασκευή ήταν η καλύτερη από κάθε άλλη φορά. Ήταν θετικό ότι οι βοηθοί των ατόµων µε αναπηρία δεν είχαν την ευθύνη τους µέσα στα εργαστήρια και µπόρεσαν να επιλέξουν το εργαστήριο που πραγµατικά τους ενδιέφερε». Κρίστα Βερτουµή, ασκάλα Ειδικής Αγωγής «Στο εργαστήριο δήλωσαν συµµετοχή 40 άτοµα. εδοµένου του µεγάλου αριθµού συµµετεχόντων, η από πριν σωστή οργάνωση των επιµέρους τµηµάτων του εργαστηρίου (ζωγραφική, µάσκες, κολάζ) λειτούργησε θετικά. Οι συµµετέχοντες στην αρχή στάθηκαν επιφυλακτικοί απέναντι ιδιαίτερα στη ζωγραφική και τις µάσκες επειδή υπήρχε και ο φόβος να λερωθούν. Στην πορεία ανοίχτηκαν, δοκίµασαν, ανακάλυψαν, δηµιούργησαν και κάποιοι δεν πίστευαν ότι ήταν δικά τους έργα, ενώ κάποιοι ήθελαν περισσότερο χρόνο. εν µας έλειψε τίποτα, ούτε στην αρχή, ούτε κατά τη διάρκεια του σεµιναρίου. Θεωρώ ότι υπάρχει αρκετή εµπειρία πια, που µας δίνει την δυνατότητα για καλύτερη χρήση και αξιοποίηση των όποιων υλικών. Ειδικά φέτος, και πρέπει να γίνει ιδιαίτερη µνεία σε αυτό, λειτούργησε θετικά το γεγονός ότι οι βοηθοί είχαν τη δυνατότητα να επιλέξουν εργαστήριο ανεξάρτητα από την επιλογή του ατόµου µε αναπηρία που συνόδευαν. Συνεργάστηκαν και το 40

41 χάρηκαν και πήραν µεγάλη ικανοποίηση. Νοµίζω ότι κάτι άλλαξε για κάποιους από αυτούς..». Γιώργος Καλεβέας, Φυσικοθεραπευτής «Στο φετινό σεµινάριο έλαβα για πρώτη φορά µέρος σαν εκπαιδευτής. Η αποκόµιση εµπειριών από αυτή τη θέση ήταν ιδιαίτερα σηµαντική για µένα. Στο εργαστήριο ασχοληθήκαµε αρχικά µε τη ζωγραφική και την επεξήγηση του κάθε σχεδίου από το δηµιουργό του. Από τη δεύτερη µέρα και µετά από τη διαδικασία της γνωριµίας µε τη χρήση των «διαβατηρίων», οι συµµετέχοντες του εργαστηρίου άρχισαν την κατασκευή χάρτινων µασκών και ανθρώπινων οµοιωµάτων µε ετερόκλητα υλικά, κατόπιν παραγγελίας της θεατρικής οµάδας για τις ανάγκες της παράστασης. Παράλληλα, µε τη χρήση γυψόγαζας, κατασκευάζαµε εκµαγεία-προσωπεία για τα µέλη του εργαστηρίου, τις οποίες το κάθε µοντέλο-δηµιουργός διακοσµούσε ανάλογα µε τις αισθητικές προτιµήσεις του. Σηµαντική ως καταλυτική στις δύο αυτές δραστηριότητες ήταν η συµβολή της Καλλιόπης Κοπανίτσας και της Κρίστας Βερτουµή, όπως και η ύπαρξη και αφθονία υλικών. Την τελευταία ηµέρα έγιναν οι παραδόσεις στη θεατρική οµάδα, οι παρουσιάσεις των προσωπείων από τα µέλη του εργαστηρίου, ενώ τα ατοµικά σχέδια-ζωγραφιές καθώς και τα διαβατήρια αναρτήθηκαν σε διάφορα σηµεία του κτιρίου. Η σύνθεση της οµάδας που κατασκεύαζε εκµαγεία-προσωπεία (7 άτοµα) ήταν µόνιµη. Επέλεξαν από µόνοι τους το συγκεκριµένο αντικείµενο. Στην πλειοψηφία τους ήταν ειδικοί παιδαγωγοί... Στα θετικά θα ήθελα να αναφέρω τη σύσφιξη των σχέσεων µεταξύ των εκπαιδευτών και των συµµετεχόντων, ειδικά κατά τις τελευταίες ηµέρες, καθώς 41

42 και η ανταλλαγή απόψεων, σκέψεων και βιωµάτων. Προσωπική µου άποψη είναι ότι το σεµινάριο πέτυχε µε το παραπάνω τους σκοπούς του, σε ατοµικό και συλλογικό επίπεδο». ηµήτρης Λαµπρόπουλος, Ναυαγοσώστης, Μοντελιστής «..Η συνεργασία µου µε τους εκπαιδευτές ήταν άψογη. Η συνεργασία µεταξύ των συµµετεχόντων, συµπεριλαµβανοµένων και των ατόµων µε αναπηρία από την Εταιρεία, ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Θεωρώ ότι οι κτιριακές εγκαταστάσεις ήταν λειτουργικές, υπήρχε προσβασιµότητα σε όλους τους χώρους για τα άτοµα µε αναπηρία και τα υλικά του εργαστηρίου ήταν επαρκή.». Στράτος Νάσης, Μαθητευόµενος εκπαιδευτής 42

43 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ Οι συµµετέχοντες παρέλαβαν έντυπα αξιολόγησης του Σεµιναρίου, τα οποία αφού τα συµπλήρωσαν τα επέστρεψαν στη Γραµµατεία του Σεµιναρίου. Αυτές είναι ορισµένες από τις απαντήσεις τους: «.Το τµήµα Μουσικής ήταν τέλειο.», Ζωή Βενετιάδου, άτοµο µε αναπηρία «Ήταν υπέροχα. Οι εκπαιδευτές φοβεροί. Σας ευχαριστούµε για την εµπειρία», Βασιλική Σαλτερή, Ειδική παιδαγωγός «.Οι εντυπώσεις µου δεν λέγονται µε λόγια. Αυτά που αποκόµισα ήταν για µένα ένα όνειρο.. οκίµασα τον εαυτό µου σε αυτό που µου αρέσει. Το αποτέλεσµα ήταν να δηµιουργήσουµε ένα υπέροχο τραγούδι. Αυτό βέβαια χάρη στην αξιαγάπητη, υποµονετική, ταλαντούχα κα Μπέµιγκ και τον κο Κέλλυ τον ευχαριστώ για αυτά που µας πρόσφερε.», Σοφία Τζακώστα, Βοηθός ατόµων µε αναπηρία «Το Σεµινάριο ξεπέρασε µε τον πιο υπέροχο τρόπο κάθε προσδοκία. Η συνεργασία µε τους εκπαιδευτές ήταν σπουδαία, πήραµε πράγµατα, δώσαµε και το ευχαριστηθήκαµε. Γνωριστήκαµε µεταξύ µας και πήραµε παραδείγµατα και χαρά από όλους. Σας ευχαριστούµε για την εµπειρία και την υπέροχη οργάνωσή σας.», Καραµπίνη Ελένη-Μαρία, Νηπιαγωγός «Οι εντυπώσεις µου είναι πολύ θετικές. Πέρασα πολύ όµορφα, έµαθα πάρα πολλά καινούργια πράγµατα και αισθάνθηκα πολύ φιλόξενα. Θεωρώ ότι ήταν από τις πιο πλούσιες εµπειρίες που βίωσα, προσωπικά και επαγγελµατικά», Λιάγκου Ιρένα, Κοινωνική Λειτουργός 43

44 «I don t have words to express my emotions and my feelings. I really liked dance workshop. It gave me a lot of self-confidence and it made me feel like part of one world. Thank you for this wonderful feeling. Bojana Srebro, Φοιτήτρια «Μέσα σε πολύ λίγο χρονικό διάστηµα καταφέραµε να γίνουµε οµάδα, να χορέψουµε, να δοκιµάσουµε τους εαυτούς µας και τις αντοχές (συναισθηµατικές) µας. Να διασκεδάσουµε και να µάθουµε. Η δουλειά που έγινε στο εργαστήρι χορού αν και µας έδινε µεγάλη πρωτοβουλία στον τρόπο έκφρασης ήταν πολύ συγκροτηµένη. Σίγουρα η επιτυχία του εργαστηρίου και η πολύ ευχάριστη εµπειρία που αποκόµισα οφείλεται στις υπεύθυνες του εργαστηρίου Ελένη Φορτώση και Ελένη Ναζίρη, τις οποίες ευχαριστώ θερµά.», Παππά Ευθυµία-Ηρώ, Φοιτήτρια «.Επέλεξα τη µουσική και ήµουν κατενθουσιασµένος. Με την καθοδήγηση της κας Μπέµιγκ και του κου Κέλλυ κάναµε απίστευτα πράγµατα µε τα µουσικά όργανα. Αξιοµνηµόνευτο γεγονός για εµένα ήταν πως έπαιξα µε ηλεκτρική κιθάρα για πρώτη φορά.», Νίκος Καραθανάσης, άτοµο µε αναπηρία «Στο Σεµινάριο πέρασα πολύ ωραία. Με εντυπωσίασε το πώς µέσα σε τόσο λίγο χρονικό διάστηµα καταφέραµε να βγάλουµε τόσο ωραία πράγµατα που κανονικά παίρνουν πολύ χρόνο», Κατερίνα ιαµαντοπούλου, Μαθήτρια «Όλα ήταν τόσο όµορφα. Περάσαµε υπέροχα. Γνωρίσαµε πολλά ενδιαφέροντα άτοµα και αποκτήσαµε πολλές εµπειρίες.», Λαζαρίδου Αλίκη, Φοιτήτρια «.Το Σεµινάριο ήταν πολύ καλά οργανωµένο. Οι συντονιστές των εργαστηρίων ήταν πολύ καλοί, βοηθητικοί, επεξηγηµατικοί και προσπαθούσαν συνεχώς να κρατούν το κλίµα δηµιουργικό και ευχάριστο», Μάρθα Κουτσογιαννούλη, Φοιτήτρια 44

45 «.Ήρθαµε µε φορτωµένες µπαταρίες και γεµάτοι κέφι για να περάσουµε ένα αξέχαστο τετραήµερο και τα καταφέραµε. Σας ευχαριστούµε που µας κάνατε να νιώσουµε άνθρωποι», Αναστάσιος Μπεντής, Μαθητής The first day taster workshops were excellent. It was clear to see in the end performances for dance, music and art how techniques were incorporated and developed over the week. The first day was also good at ensuring a wider range of friendships developed rather than within the specific chosen workshop. The music workshop was fantastic, John, Anna and Konstantina were a brilliant team. It was a bonus that John has an extremely good knowledge of working with people who use communication aids, but then he was great at ensuring everyone was included. His musical skills are excellent. The format of each day worked well. Both the sessions and the social opportunities were thought provoking and we have both learned a lot, thank you. Beth Moulam, άτοµο µε αναπηρία «Οι λίγες µέρες του σεµιναρίου πραγµατικά ήταν ένα όµορφο ταξίδι, από το οποίο αποκοµίσαµε όµορφες εµπειρίες. Γίναµε όλοι µια µεγάλη παρέα και αφήσαµε τη φαντασία µας να δράσει. Όλα ήταν υπέροχα! Ευχαριστούµε για την όµορφη εµπειρία», Τσάκνα Ελένη, Φοιτήτρια «Πώς να περιγράψω µε λόγια τόσα συναισθήµατα; Πώς να ζωγραφίσω µε λέξεις τόσα χρώµατα, τόση αγάπη, τόσο ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο; Όλα ήταν τέλεια και πανέµορφα, όλα τόσο τρυφερά και στοργικά σαν όνειρο!! Λυπάµαι που άργησα να σας γνωρίσω. Φεύγω και κουβαλώ µαζί µου κάθε στιγµή, κάθε χρώµα, κάθε τι που όλες αυτές τις ηµέρες µε έκαναν να νιώσω άνθρωπος, κάθε τι που µε έκανε να κλάψω από συγκίνηση. Σας ευχαριστώ όλους για την ξεχωριστή εµπειρία που µου προσφέρατε», Μιχάλης Πετεβής, Σύµβουλος Επαγγελµατικού Προσανατολισµού 45

46 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούµε πρώτα από όλα το Αµαλίειον, τα µέλη του.σ., την ιευθύντρια κυρία Αθηνά Μουµουλίδου και όλα τα παιδιά και το προσωπικό για την τόσο ζεστή φιλοξενία. Ευχαριστούµε το Ίδρυµα Ιωάννη Φ. Κωστόπουλου που αναγνωρίζοντας την µοναδικότητα αυτού του Καλλιτεχνικού Σεµιναρίου το στήριξε πάλι οικονοµικά γενναιόδωρα και γενναιόψυχα. Από την µεγάλη οικογένεια της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών ευχαριστούµε τους αφανείς ήρωες, τους οργανωτές του Σεµιναρίου, την κ. Ελένη Ροδίτη, την κ. Τζωρτζίνα Κόκλα και την κ. Κατερίνα Σπυριδάκη, που µε το µάτι τους σε κάθε λεπτοµέρεια και την καρδιά τους ολότελα δοσµένη, εξασφάλισαν την οµαλή και εύρυθµη πορεία και την επιτυχία του όλου εγχειρήµατος. Επίσης, την κ. Μαρία ηµητροπούλου και την κ. Νατάσα Ανδρεάδη στη απαιτητική δουλειά της γραµµατείας, τόσο στο στάδιο της προετοιµασίας όσο και κατά τη διεξαγωγή του Σεµιναρίου. Ένα ιδιαίτερο ευχαριστώ πάει επίσης στην νοσηλεύτρια κ. Αννα Πάππα και στις δύο ιατρούς µας την κ. Ιωάννα Σγουροµάλλη και την κ. Τίνα Καρανάσιου για την σταθερή τους παρουσία στο ιατρείο όλο το πενθήµερο. Ευχαριστούµε όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς βοηθούς και τους οδηγούς που στάθηκαν όπως πάντα στο ύψος των περιστάσεων και έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους, καθώς και τον µαέστρο µας και τεχνικό µαζί Μαρίνο Αλαφούζο και τον DJ-οδηγό µας Θανάση Ρούκο. 46

47 Για το εξαιρετικό επίπεδο δουλειάς των εργαστηρίων και την ποιότητα, ποικιλία κα πρωτοτυπία των αποτελεσµάτων, ευχαριστούµε τους εµπνευσµένους εκπαιδευτές και τους βοηθούς τους. Την Ελένη Φορτώση, την Ελένη Ναζίρη και την Χριστιάνα Κουλιζάκη στο χορό. Την Μάνια Συριοπούλου, την Βάσω Κυριακού και την Μερσίνα Εκίζογλου στο θέατρο. Τον John Kelly, την Αννα Bohmig και την Κωνσταντίνα Πολυχρονοπούλου στη µουσική. Την Καλλιόπη Κοπανίτσα, την Κρίστα Βερτουµή, τον Γιώργο Καλεβέα, τον ηµήτρη Λαµπρόπουλο και τον Στράτο Νάση στα εικαστικά. Ανάµεσα στους τόσους φίλους µας θα θέλαµε να αναφερθούµε ιδιαίτερα στους εκλεκτούς µας φίλους από την Αγγλία και την Σερβία: John, Barry, Beth, Liz, Srenka και Bojana χαρήκαµε αφάνταστα την παρουσία σας και σας ευχαριστούµε για όλα όσα µας προσφέρατε. Τέλος ευχαριστούµε τους νέους της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών για το κέφι και τον ενθουσιασµό τους και την ώριµη και συνεπή συµµετοχή τους και όλους τους συµµετέχοντες που αποτέλεσαν το πλήρωµα αυτού του θαυµαστού και αξέχαστου ταξιδιού. 47

48 Επιστολή της κας άφνης Οικονόµου, Προέδρου της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών και Υπεύθυνης του Σεµιναρίου, προς την Πρόεδρο του Αµαλίειου: Αργυρούπολη, 15 Ιουλίου 2009 Αρ. Πρωτ. 274 Κυρία έσποινα Μανέα Πρόεδρο Αµαλίειου Οικοτροφείου Θηλέων Λ. Κηφισίας Μαρούσι Αγαπητή κυρία Μανέα, εν υπάρχουν λόγια για να εκφράσουµε για άλλη µία φορά την ευγνωµοσύνη µας προς το ιοικητικό Συµβούλιο, την ιευθύντρια, το προσωπικό και τα παιδιά του Αµαλίειου, για την τόσο ζεστή και γενναιόδωρη φιλοξενία που επιφυλάξατε στους συνέδρους του Σεµιναρίου µας την εβδοµάδα που πέρασε. Η µεγάλη επιτυχία του Σεµιναρίου ΤΑΞΙ ΕΥΟΝΤΑΣ ΠΙΟ ΠΕΡΑ οφείλεται και πάλι στην άνεση που προσέφεραν οι εγκαταστάσεις του Αµαλίειου, αλλά και στην τόσο φιλική και συνεργατική διάθεση του προσωπικού και των παιδιών σας. Περάσαµε υπέροχα κοντά σας. Βρήκαµε τους παλιούς µας φίλους, αποκτήσαµε καινούργιους και γεµίσαµε από χαρά και θετικές εντυπώσεις. Η συνεργασία αυτή που ξεκίνησε τόσο ευοίωνα το 2006, συνεχίστηκε το 2007 και άνθισε ακόµα περισσότερο φέτος και µας έφερε ακόµα πιο κοντά. Ελπίζουµε να έχουµε την χαρά να σας καλωσορίσουµε και στην Πόρτα Ανοιχτή και να ανταποδώσουµε σε εσάς και στα παιδιά σας ένα µικρό µέρος της δικής σας µεγάλης γενναιοδωρίας και καλοσύνης. Παρακαλούµε να µεταβιβάσετε στην µοναδική κυρία Αθηνά Μουµουλίδου και σε όλο σας το προσωπικό την βαθιά µας ευγνωµοσύνη. Αισθανόµαστε ότι βρισκόµαστε στο «σπίτι» µας και ότι ο δρόµος µας φέρνει πάντα πίσω σε εσάς. Λόγω της αγάπης που έτρεφε πάντα η γιαγιά µου, Ελευθερία Βουρλούµη, για το Αµαλίειον, η αναζωπύρωση αυτής της παλιάς αγάπης µε συγκινεί ιδιαίτερα. Με τις ευχές και την αγάπη όλων µας. άφνη Οικονόµου Πρόεδρος 48

49 Επιστολή της κας άφνης Οικονόµου, Προέδρου της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών και Υπεύθυνης του Σεµιναρίου, προς τον ιευθυντή του Ιδρύµατος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου: Αργυρούπολη, 15 Ιουλίου 2009 Αρ. Πρωτ. 274 Κύριο Έκτορα Βερύκιο ιευθυντή Ι ΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΟΥ Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ Πλουτάρχου Αθήνα Αγαπητέ κύριε Βερύκιε, Θα θέλαµε να σας ενηµερώσουµε ότι το Καλλιτεχνικό και Βιωµατικό Σεµινάριο «Ταξιδεύοντας πιο πέρα» ολοκληρώθηκε στις 11 Ιουλίου, µε µεγάλη επιτυχία και ακόµα πιο θαυµαστά αποτελέσµατα. Λυπηθήκαµε που δεν σας είχαµε µαζί µας στην τελική εορτή. Θα το είχατε χαρεί. Όλα λειτούργησαν πάλι στην εντέλεια. Το επίπεδο του χορού, του θεάτρου, της µουσικής και των εικαστικών ξεπέρασε κάθε προσδοκία και η διάχυτη χαρά των 101 συµµετεχόντων είναι η πιο τρανή απόδειξη της σηµασίας και επιτυχίας του Σεµιναρίου, που το Ίδρυµα Κωστόπουλου υποστήριξε τόσο έµπρακτα. Θα σας στείλουµε εγκαίρως τον πλήρη απολογισµό του Σεµιναρίου, αλλά θέλαµε από τώρα να σας εκφράσουµε την ευγνωµοσύνη µας και την ελπίδα µας για µια συνεχιζόµενη υποστήριξη του Ιδρύµατος Κωστόπουλου, σε έναν τοµέα ζωτικής σηµασίας για την φυσιολογική ένταξη των ανθρώπων µε αναπηρία στην δηµιουργική διαδικασία των συνανθρώπων τους. Με φιλικά αισθήµατα και ευχές για ένα καλό καλοκαίρι. άφνη Οικονόµου Πρόεδρος 49

50 50