Διαχείριση ελεύθερου χρόνου - Ψυχαγωγία πελατών 1 η διάλεξη Προσέγγιση της έννοιας του ελεύθερου χρόνου

Transcript

1 Διαχείριση ελεύθερου χρόνου - Ψυχαγωγία πελατών 1 η διάλεξη Προσέγγιση της έννοιας του ελεύθερου χρόνου Εισηγητής: Μπακιρτζόγλου Παντελεήμων Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Κατεύθυνση Διοίκησης Τουριστικών Επιχειρήσεων & Επιχειρήσεων Φιλοξενίας

2 Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση να: γνωρίζουν τις έννοιες του ελεύθερου χρόνου, της φυσικής δραστηριότητας, καθώς και της αθλητικής αναψυχής και του αθλητικού τουρισμού. γνωρίζουν το πλαίσιο λειτουργίας της ξενοδοχειακής animation, και το εύρος των δραστηριοτήτων αναψυχής και ψυχαγωγίας των πελατών. επιλέγουν τις δραστηριότητες με βάση τα χαρακτηριστικά των ατόμων/ομάδων που θα τις ασκήσουν. αντιλαμβάνονται τη συμβολή των προγραμμάτων ψυχαγωγίας στο βαθμό ικανοποίησης των πελατών. σχεδιάζουν και να οργανώνουν δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου. αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα λήψης μέτρων ασφαλείας.

3 Μέθοδος εξέτασης/αξιολόγησης μαθήματος Η εξέταση του μαθήματος πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω απαλλακτικών γραπτών εργασιών (100%), ατομικών είτε ομαδικών (2 ατόμων).

4 Βιβλιογραφία Αλεξανδρής Κ.,(2011), Μάνατζμεντ και μάρκετινγκ οργανισμών και επιχειρήσεων αθλητισμού και αναψυχής, εκδόσεις Χριστοδουλίδη, Θεσσαλονίκη. Αυθίνος, Γ.. (2006). Άσκηση Άθληση Κινητική Αναψυχή- Οργανωτική ιάσταση. Εκδόσεις Χαραλάµπους. Αθήνα. Θεοδωράκης Ν.,(2014), Υπαίθριες δραστηριότητες αναψυχής, «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Κορωναίου Α., (1996), Κοινωνιολογία του ελεύθερου χρόνου, εκδόσεις νήσος, Αθήνα. Κουθούρης Χ., (2006), «Σχόλη, αναψυχή και αθλητισμός: εννοιολογική συσχέτιση των όρων», Αναζητήσεις στη Φυσική Αγωγή & τον Αθλητισμό, 4 (1), Κουθούρης Χ., (2009), Υπαίθριες δραστηριότητες αναψυχής. Ακραία αθλήματα, εκδόσεις Χριστοδουλίδη, Θεσσαλονίκη. Κωνσταντινάτος Π., (2010), Δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου, εκδόσεις Πεδίο, Αθήνα. Κώστα Γ., Ματσούκα Ο., Τσίτσκαρη Ε., Τριγώνης Ι. (2015). Αθλητική Ψυχαγωγία και Αναψυχή. Εκδόσεις Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα. Αθήνα. Λαλούμης Δ., (2000), Ξενοδοχειακή ψυχαγωγία και άθληση, εκδόσεις Σταμούλη, Αθήνα. Λύτρας Π.,(2002), Η κοινωνία της αναψυχής. Η αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου στις διακοπές, Interbooks, Αθήνα. Φιλιππίδης Δ., Γκόλια Ν., (2001), Ψυχαγωγία και άθληση πελατών ξενοδοχείων, εκδόσεις ΕΛΛΗΝ, Αθήνα. Gartner C., Lime W., (2000), Trends in outdoor recreation, leisure and tourism, CABI Publishing. Torkildsen G., (1999), Leisure and recreation management, Routledge.

5 Ο όρος ελεύθερος χρόνος Είναι ο χρόνος που απομένει μετά από τον χρόνο που κάποιος καταναλώνει για την ικανοποίηση των βιολογικών (ύπνο-φαγητό), εργασιακών (το επάγγελμα που εξασκεί κάποιος για να ζήσει) και κοινωνικών του αναγκών (οικογένεια και φίλοι-ανήλικα παιδιά-ηλικιωμένοι γονείς). Όλος ο υπόλοιπος χρόνος ορίζεται ως ελεύθερος. (Κώστα, Ματσούκα, Τσίτσκαρη, Τριγώνης, 2015)

6 Ελεύθερος χρόνος Για τη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων ουσιαστικά η εργασία είναι ο άξονας γύρω από τον οποίο οργανώνουν τη ζωή τους. Έτσι οι δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου δεν είναι δυνατό να γίνουν κατανοητές παρά μόνο σε αντίθεση με την εργασία. Ό,τι αρνητικό προκαλεί η εργασία φιλοδοξούν να το αντιμετωπίσουν στον ελεύθερο τους χρόνο.

7 Ελεύθερος χρόνος Ο ρόλος και η μορφή του ελεύθερου χρόνου μεταβάλλονται ανάλογα με την κοινωνική κατηγορία στην οποία ανήκουν οι άνθρωποι. Αλλιώς λειτουργεί και αλλιώς την εισπράττει κάθε κοινωνικό περιβάλλον.

8 Ελεύθερος χρόνος Τα οικονομικά προβλήματα των τελευταίων δεκαετιών οδηγούν όλες τις ομάδες των εργαζομένων σε άλλες προτεραιότητες και σε διαφορετική ιεράρχηση των αξιών της ζωής. Οι βασικές ανάγκες διατροφής, ένδυσης και κατοικίας, είναι ανάγκες που πρέπει πρώτα από όλα να ικανοποιηθούν. Ο τρόπος αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου βρίσκεται πολύ χαμηλά ανάμεσα στις βασικές ανάγκες της ζωής.

9 Ελεύθερος χρόνος Η ρουτίνα και η μονοτονία της εργασίας, κάνει τους εργαζόμενους να νιώθουν μόνιμα κουρασμένοι. Είναι το τίμημα του σύγχρονου τρόπου ζωής. Οι μόνιμες προσπάθειες που απαιτούνται από τον άνθρωπο για να αντιμετωπίσει τα καθημερινά προβλήματα τον οδηγούν στην εξάντληση. Μια ψυχική κόπωση που δεν αντιμετωπίζεται με τον ύπνο και την ανάπαυση.

10 Η ερασιτεχνική ασχολία με κάποιον τομέα, εντελώς διαφορετικό από τον τομέα της καθημερινή του εργασία μπορεί να ξεκουράσει το άτομο. Τι είναι αυτό που μπορεί να σε οδηγήσει στην επιζητούμενη ξεκούραση; Αυτή η ρήξη με τον ρυθμό αποτελεί ισχυρό παράγοντα ψυχικής ισορροπίας.

11 Η ψυχαγωγία μπορεί να αποτελέσει απάντηση στην πλήξη που προκαλεί η εργασία. Οι δραστηριότητες της ψυχαγωγίας βρίσκονται έξω από τα πλαίσια των επαγγελματικών, οικογενειακών και κοινωνικών υποχρεώσεων.

12 Οι διακοπές, τα ταξίδια και ο τουρισμός δεν έχουν πάντοτε ως αποτέλεσμα την ανάπαυση. Όταν κινείσαι σε άλλο τόπο, έρχεσαι σε επαφή με τη φύση, με ανθρώπους και τις συνήθειές τους. Όλα αυτά αποτελούν σημαντικό παράγοντα ψυχικής ισορροπίας.

13 Ελεύθερος Χρόνος Ιστορικά Βιομηχανική εποχή. Ο ελεύθερος χρόνος είναι το αντίθετο της παραγωγικότητας. «Ο χρόνος είναι χρήμα» Βιομηχανική εποχή άλλαξε τις ανάγκες των ανθρώπων και περιόρισε τον ελεύθερο χρόνο.

14 Ελεύθερος Χρόνος Ιστορικά Δεκαετία 50 διακοπές για αναψυχή όχι για άσκηση αλλά για ξεκούραση μετά τη δουλειά. Δεκαετία 60 διακοπές για αναψυχή και καλό φαγητό. Δεκαετία δραστηριοποίηση, κοινωνικότητα, συμμετοχή με οφέλη. Εμφάνιση των Club holidays Δεκαετία 90 Συνδυασμός πολλών αθλητικών - αναψυχικών δραστηριοτήτων, με ανέσεις

15 Ελεύθερος Χρόνος Ιστορικά 20 ος αιώνας Η βελτίωση της παραγωγικότητας έφερε την απαίτηση για περισσότερο ελεύθερο χρόνο με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Εξέλιξη των μεταφορών βελτίωσε τις συνθήκες. Τάσεις για σπορ: (aerobic, body building).

16 Ελεύθερος Χρόνος Ιστορικά 21 ος αιώνας Ο τρόπος ζωής και δουλειάς κάνει τη χρήση του ελεύθερου χρόνου πιο αναγκαία για αξιοποίησή του. Εξέλιξη της τεχνολογίας. Έμφαση από την ποσότητα στην ποιότητα. Στροφή σε πιο ολιστικές μεθόδους (Yoga, Pilates,Fitness).

17 Σχόλη Ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται την έννοια της «σχόλης» διαφορετικά. Η λέξη «σχόλη» είναι η αντίθετη της λέξης «ασχολία» (στερητικό άλφα και σχόλη), δηλαδή είναι αντίθετη της λέξης «δουλειά». Στη σύγχρονη κοινωνία, θα μπορούσε να παρεξηγηθεί και να θεωρηθεί συνώνυμο της τεμπελιάς. Μάλιστα, κάποιοι γλωσσολόγοι πιστεύουν ότι η λέξη «σχόλη» είναι η «μητέρα» της λέξης σχολείο (στα λατινικά school ).

18 Πρώτοι ασχολήθηκαν με την έννοια αυτή ο Αριστοτέλης και ο δάσκαλός του, ο Πλάτωνας οι οποίοι πίστευαν ότι οι άνθρωποι, αφού ολοκληρώσουν τις βιολογικές, κοινωνικές και εργασιακές τους υποχρεώσεις, θα πρέπει να αξιοποιούν τον χρόνο που τους απομένει, μελετώντας τις επιστήμες και ασχολούμενοι με τις τέχνες και τον αθλητισμό. Σχόλη Τα παιδιά στη Αρχαία Ελλάδα είχαν πολύ ελεύθερο χρόνο και με κάποιο τρόπο έπρεπε να απασχοληθούν παραγωγικά, μέχρι να είναι αρκετά μεγάλοι και να ακολουθήσουν ένα επάγγελμα. Μέχρι τότε στη «σχόλη» τους (ελεύθερο χρόνο), οι γονείς που είχαν τη δυνατότητα, έστελναν τα παιδιά τους σε κάποιο χώρο (σχολείο), για να μάθουν επιστήμες, τέχνες, μουσική χορό, αθλητισμό.

19 Η κάθε κουλτούρα έχει τους δικούς της κώδικες αλλά και συνήθειες που εκφράζει και μεταφράζει τη «σχόλη». Για τους δε Αγγλοσάξονες, η σχόλη έχει αρκετές διαστάσεις. Αποτελεί μια πνευματική κατάσταση ( leisure is a state of mind ), μία ψυχική κατάσταση, την οποία καθένας μπορεί να ερμηνεύσει διαφορετικά. Το ψάρεμα, η κηπουρική, οι κατασκευές με πηλό, η άσκηση, το τρέξιμο, το περπάτημα είναι κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα. (Henderson, 2004)

20 Leisure Η λέξη leisure έχει περισσότερο θεωρητική έννοια και είναι ο ορισμός του ελεύθερου χρόνου μετά την εργασία. Συμπεριλαμβάνει όλου του είδους τις ασχολίες του ελεύθερου χρόνου, το διάβασμα, την παρακολούθηση θεαμάτων, μέχρι το περπάτημα, την άσκηση για υγεία και τα ταξίδια αναψυχής.

21 Η λέξη recreation (αναψυχή) χρησιμοποιείται, για να ορίσει την αναζωογόνηση, δηλαδή την αξιοποίηση του χρόνου, ώστε κάποιος να ξεκουραστεί και μετά γεμάτος ενέργεια να επιστρέψει στην εργασία. Συνήθως, αναφέρεται σε δραστηριότητες και πολλές φορές έχει και αθλητικό χαρακτήρα όπως είναι τα προγράμματα άσκησης για υγεία, περπάτημα, συμμετοχή σε ένα ομαδικό ή ατομικό σπορ. Recreation (Chelladurai, 2005)

22 Τον ελεύθερο χρόνο μπορούμε να τον αξιοποιήσουμε με παθητικό ή ενεργητικό τρόπο, χωρίς να σημαίνει ότι ο ένας τρόπος είναι καλύτερος από το άλλο. (Αυθίνος, 2006).

23 Το να παρακολουθήσει κάποιος μία ταινία ή μια θεατρική παράσταση αποτελεί παθητική αξιοποίηση του ελευθέρου χρόνου. Αντιθέτως, αν κάποιος συμμετέχει σε μία ερασιτεχνική θεατρική ομάδα, είναι μία ενεργητική αξιοποίηση του χρόνου του. Και οι δύο μπορούν να περάσουν καλά ή όχι, ανάλογα με τις προσδοκίες και τις εμπειρίες τους.

24 Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στην αθλητική αναψυχή, κάποιος μπορεί να παρακολουθήσει (ζωντανά ή από την τηλεόραση) ένα αθλητικό δρώμενο (παθητική συμμετοχή) ή ο ίδιος να παίξει ποδόσφαιρο σε ένα γήπεδο 5Χ5 (ενεργητική συμμετοχή).

25 Leisure - Recreation Στη διαδικασία της αναψυχής, το κεντρικό σημείο δεν είναι το είδος των δραστηριοτήτων, των εγκαταστάσεων ή των προγραμμάτων, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι το τελικό συναίσθημα των συμμετεχόντων. (Gold, 1980)

26 Play Recreation Αναψυχική εμπειρία Leisure Free time

27 Δώστε ένα παράδειγμα παθητικής και ενεργητικής αθλητικής αναψυχής σε ξενοδοχείο.

28 Βιβλιογραφία Αυθίνος, Γ.. (2006). Άσκηση Άθληση Κινητική Αναψυχή- Οργανωτική ιάσταση. Εκδόσεις Χαραλάµπους. Αθήνα. Κώστα Γ., Ματσούκα Ο., Τσίτσκαρη Ε., Τριγώνης Ι. (2015). Αθλητική Ψυχαγωγία και Αναψυχή. Εκδόσεις Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα. Αθήνα. Chelladurai, P. (2005). Managing Organizations for Sport and Physical Activity. A systems Perspective, 2nd Ed. Holcomb Hathaway, Publishers. Scottsdale, Arizona. Henderson K.A., Presley J. & Bialeschki M.D. (2004). Theory in recreation and leisure research: Reflections from the editors. Leisure Sciences, 26: Gold, S. M.(1980). Recreation planning and design. Publisher : McGraw-Hill. New York