5. Στήριξη και κίνηση

Transcript

1 5. Στήριξη και κίνηση

2 5.4 Το µυοσκελετικό σ ύ σ τ η µ α του ανθρώπου

3 κεφαλή ΤΟ ΕΡΕΙΣΤΙΚΟ ΣYΣΤΗΜΑ (ΣΚΕΛΕΤΟΣ) ΤΟY ΑΝΘΡΩΠΟY άνω άκρα Ο σκελετός των άκρων κάτω άκρα Ο σκελετός του κορµού θώρακας σ π ο ν δ υ λ ι κ ή σ τ ή λ η

4 Ο σκελετός του ανθρώπου διακρίνεται Α.Σκελετός του κορµού Αποτελείται από: 1.την κεφαλή, 2. το θώρακα και 3.τη σπονδυλική στήλη Β. Σκελετός των άκρων Αποτελείται από: 1.τον σκελετό των άνω και 2.κάτω άκρων

5 Οστά κεφαλής 1. µετωπιαίο 2. βρεγµατικό 3. κροταφικό 4. ζυγωµατικό 5. άνω γνάθος 6. κάτω γνάθος

6 Οστά του θώρακα 1. πλευρές 2. στέρνο

7 Οστά των άνω άκρων 1. κλείδα 2. ωµοπλάτη 3. βραχιόνιο 4. κερκίδα 5. ωλένη 6. φάλαγγες

8 Οστά των κάτω άκρων 1. ανώνυµο οστό 2. µηριαίο 3. επιγονατίδα 4. κνήµη 5. περόνη 6. φάλαγγες

9 Η σπονδυλική στήλη παρουσιάζει τέσσερα κυρτώµατα: 1. αυχενικό 2.θωρακικό 3. οσφυϊκό 4. ιερό

10 Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από σπονδύλους Οι σπόνδυλοι τοποθετούνται ο έναςπάνω στον άλλο, σχηµατίζοντας ένα σωλήνα τον σπονδυλικό σωλήνα στον οποίο προφυλάσσεται ο νωτιαίος µυελός. Ανάµεσα στους σπονδύλους υπάρχουνελαστικοί δίσκοι, οι µεσοσπονδύλιοι δίσκοι

11 Ρόλος Σπονδυλικής στήλης Το σχήµα της σπονδυλικής στήλης και ο τρόπος άρθρωσης των σπονδύλων 1.τη βοηθούν να συγκρατεί το βάρος του σώµατος 2.και να είναι ευλύγιστη.

12 Είδη οστών Τα οστά ανάλογα µε την µορφή τους διακρίνονταισε: 1. µακρά (µηρός) 2. βραχέα (σπόνδυλοι) και 3. πλατιά (ανώνυµα οστά κεφαλής)

13 Η δοµή των οστών Α. Τα οστά είναι συµπαγείς και σκληρές δοµές που αποτελούνται από: 1. κύτταρα (οστεοκύτταρα) 2. άλατα (φωσφόρου και ασβεστίου) που τα κάνουν σκληρά. 3. άλλες ουσίες (κολλαγόνο) που τους προσδίδουν ελαστικότητα. Παρατηρείστετααιµοφόρααγγεία, δώστε µια ερµηνεία για την ύπαρξη τους µέσα στα οστά.

14 Η δοµή των οστών Β. Κάθε οστό καλύπτεται εξωτερικά από µια µεµβράνη που ονοµάζεται περιόστεο: 1. Τα κύτταρα του περιόστεου βοηθούν στην ανάπτυξη των οστών και την επούλωση τους αν σπάσουν 2. Στο εσωτερικό των οστών υπάρχουν κοιλότητες Κάποιες από αυτές περιέχουν τον ερυθρό µυελό των οστών ο οποίος παράγει κύτταρα του αίµατος

15 Οι αρθρώσεις Τα οστά συνδέονται µεταξύτουςµε τις αρθρώσεις Είδη αρθρώσεων: 1. διαθρώσεις Επιτρέπουντις κινήσεις των οστών. (ώµος) 2. συναρθρώσεις δεν επιτρέπουν καµία κίνηση (λεκάνη) ή επιτρέπουν πολύ περιορισµένες κινήσεις (σπονδυλική στήλη) λεκάνη ώµος σπονδυλική στήλη

16 οµή της διάρθρωσης Στη διάθρωση τα οστά συγκρατούνται µε τη βοήθεια των συνδέσµων Οι επιφάνειες των οστών που έρχονται σε επαφή καλύπτονται από τον αρθρικό χόνδρο Τα οστά της διάρθρωσης περιβάλλονται από ένα σάκο τον αρθρικό θύλακα Ο αρθρικός θύλακας εκκρίνει αρθρικό υγρό στην αρθρική κοιλότητα που δρα σαν λιπαντικό ώστε να µην τρίβονται τα οστά µεταξύ τους

17 Ποια συστήµατα συνεργάζονται για να πραγµατοποιηθεί η κίνηση στον άνθρωπο; 1. σκελετικό 2. µυϊκό 3. αναπνευστικό 4. κυκλοφορικό που µεταφέρει συνεχώς οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες για να καλυφθούν οι ενεργειακές απαιτήσεις της κίνησης. 5. νευρικό που έχει ρόλο συντονιστή.

18 Για ποιους λόγους ο σκελετός αποτελεί πολύτιµο σύστηµα του ανθρώπινου οργανισµού; 1. Στηρίζει. 2. Βοηθάειστην κίνηση. 3. Προστατεύει πολύτιµα όργανα σε κοιλότητες που σχηµατίζει. 4. Λειτουργείσαν αποθήκη ασβεστίου. 5. Λειτουργείσαν αιµοποιητικό όργανο. στον ερυθρό µυελό των οστών παράγονται κύτταρα του αίµατος.

19 Οι µύες Οι µύες έχουν την ικανότητα να συστέλλονται και να χαλαρώνουν. Με την ικανότητα τους αυτή βοηθούν στις κινήσεις.

20 Κατηγορίες µυών 1. σκελετικοί µύες 2. λείοι µύες 3. καρδιακός µυς

21 Σκελετικοί µύες Λειτουργούν µε τη θέληση µας ιαθέτουν τένοντες µε τους οποίους προσφύονται στα οστά Συνήθως λειτουργούν ανά ζεύγη Ανάλογα µε την κίνηση τους ο ένας συστέλλεται και ο άλλος χαλαρώνει µε αποτέλεσµα να κινούν τα οστά

22 λείοι µύες Λειτουργούν ανεξάρτητα από τη θέληση µας. Εξυπηρετούν κινήσεις, όπως για παράδειγµα, κινήσεις των τοιχωµάτων του στοµάχου και του εντέρου.

23 καρδιακός µυς 1. Συναντάται µόνο στην καρδιά. 2. Λειτουργεί ανεξάρτητα από την θέληση µας, αλλά 3. Έχει διαφορετική δοµή από αυτή των λείων µυών.

24 Βλάβεςτου σκελετούαπό ατυχήµατα 1. Κάταγµα σπάσιµο οστών 2. ιάστρεµµα (στραµπούληγµα) κάκωση των ιστών µιαςάρθρωσης, χωρίς την αποµάκρυνση των αρθρούµενων οστών. 3. Εξάρθρωση η πιοσοβαρή βλάβη µιας άρθρωσης κατά την οποία έχουµε και αποµάκρυνση των αρθρούµενων οστών.

25 Μυοσκελετικό σύστηµα και υγεία

26 Μυοσκελετικό σύστηµα και υγεία Για την εξασφάλιση της υγείας του σκελετού και των µυών µας σηµαντικό ρόλο παίζει: 1. Η ισορροπηµένη διατροφή. Η διατροφή µας πρέπει να περιλαµβάνει ασβέστιοκαι βιταµίνη D. 2. Η φυσική άσκηση. Όταν ασκούµαστε τακτικά, οι µύες µας αποκτούν µεγαλύτερη αντοχή και λειτουργούν καλύτερα. Σε αντίθετη περίπτωση, οι µύες ατροφούν και γίνονται δύσκαµπτοι.

27 βιταµίνη D Τρόφιµα πλούσια σε βιταµίνη D είναι το γάλα, γαλακτοκοµικά και τα αυγά. Βιταµίνη D µπορεί να συνθέσει ο οργανισµός µας απότην αντίστοιχηπροβιταµίνη, µε τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας.