ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ"

Δάμαλις Ζάρκος
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΥΛΟΣ Γ. ΚΑΤΩΝΗΣ ΑΝΑΠΛ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

2 ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Τα οστά είναι μια στερεά μορφή συνδετικού ιστού, σχηματίζουν το μεγαλύτερο μέρος του σκελετού ανερχόμενα σε 205 και αποτελούν τον κύριο στηρικτικό ιστό του σώματος.

3 ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΞΟΝΙΚΟΣ ΣΚΕΛΕΤΟΣ (κορμού) Κρανίο, σπονδυλική στήλη, στέρνο, πλευρές ΣΚΕΛΕΤΟΣ ΑΝΩ ΚΑΙ ΚΑΤΩ ΑΚΡΩΝ Ωμική ζώνη, πυελική ζώνη, άκρα

4 ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΥΠΟΙ ΟΣΤΩΝ ΣΠΟΓΓΩΔΗ (αντικαθιστάται) ΜΥΕΛΟ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ (Ερυθρός, ωχρός) ή ΑΕΡΟΦΟΡΟ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ (γναθιαίος κόλπος) ΣΥΜΠΑΓΗ (παρέχει) ΣΚΛΗΡΟΤΗΤΑ, ΑΚΑΜΨΙΑ (αδιαφανές στις ακτίνες Χ)

ή ΑΕΡΟΦΟΡΟ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ (γναθιαίος κόλπος) ΣΥΜΠΑΓΗ

5 ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΟΣΤΩΝ (Σχήμα) ΕΠΙΜΗΚΗ ΒΡΑΧΕΑ ΠΛΑΤΙΑ ΣΗΣΑΜΟΕΙΔΗ ΑΝΩΜΑΛΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΑ

6 ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΕΟΠΟΙΗΣΗ ΟΣΤΩΝ Πρωτογενής πυρήνας (7-12 w) Διάφυση (γέννηση) Δευτερογενής πυρήνας (> γέννηση) Οστεοποίηση Επίφυση

7 ΟΣΤΑ ΚΑΙ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΟΣΤΕΟΠΟΙΗΣΗ ΟΣΤΩΝ Μετάφυση (συζευκτικός χόνδρος) Ενδοχόνδρινη οστεοποίηση Ανάπτυξη κατά μήκος Αντικατάσταση με οστό Συνοστέωση

8 ΑΓΓΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΥΡΑ ΟΣΤΩΝ ΑΓΓΕΙΑ ΠΕΡΙΟΣΤΙΚΕΣ: Συμπαγές οστό ΤΡΟΦΟΦΟΡΕΣ: Σπογγώδες οστό ΜΕΤΑΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΦΥΣΗΣ Τα άκρα των οστών (Συζευκτικό χόνδρο) ΝΕΥΡΑ ΠΕΡΙΟΣΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ ΑΓΓΕΙΟΚΙΝΗΤΙΚΑ ΝΕΥΡΑ

9 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ Προστασία σε ζωτικά ανατομικά στοιχεία (πλευρές) Στήριξη του σώματος (σπονδυλική στήλη) Μηχανική βάση στήριξης (προσφύσεις μυών) Κύτταρα του αίματος (ερυθρά αιμοσφαίρια) Αποθήκευση αλάτων (Ca, P, Mg)

στήλη) Μηχανική βάση στήριξης (προσφύσεις μυών) Κύτταρα

10 ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ΤΥΠΟΙ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ ΣΥΝΑΡΘΡΩΣΕΙΣ ΡΑΦΕΣ (Στιβάδες ισχυρού συνδετικού ιστού) ΣΥΝΔΕΣΜΩΣΗ ΣΥΓΧΟΝΔΡΩΣΗ (Ινώδης συνδετικός ιστός) (Υαλοειδής χόνδρος)

11 ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ΤΥΠΟΙ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ ΑΜΦΙΑΡΘΡΩΣΕΙΣ Οι επιφάνειες των οστών καλύπτονται από υαλοειδή χόνδρο και ενώνονται με ινώδη ιστό ή ινώδη χόνδρο.

12 ΑΡΘΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΛΟΓΙΑ ΤΥΠΟΙ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΣΕΙΣ Συχνότερος και σημαντικότερος τύπος αρθρώσεων που προσφέρουν ελεύθερη κίνηση μεταξύ των οστών, ιδιαίτερα στα άκρα. Αρθρική κοιλότητα Αρθρικός χόνδρος Αρθρικός θύλακος (ινώδης θύλακος, αρθρικός υμένας) Ενίσχυση με συνδέσμους Αρθρικό υγρό

13 ΜΥΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Οι μύες είναι όργανα μαλακά και συσταλτά και λόγω του επιμήκους και στενού σχήματός τους, τα μυϊκά κύτταρα ονομάζονται μυϊκές ίνες που οι συσπάσεις τους κινούν τα μέρη του σώματος. Το μυϊκό σύστημα προσδίδει το σχήμα του σώματος και συμβάλλει στην διατήρηση της θερμοκρασίας του.

ίνες που οι συσπάσεις τους κινούν τα μέρη του σώματος.

14 ΤΥΠΟΙ ΜΥΩΝ ΣΚΕΛΕΤΙΚΟΙ ΜΥΕΣ (εκούσιοι) (κινήσεις σκελετού) ΚΑΡΔΙΑΚΟΣ ΜΥΣ (ακούσιος) (τοίχωμα καρδιάς) ΛΕΙΟΙ ΜΥΕΣ (τοιχώματα κοίλων οργάνων και αγγείων)

15 ΣΚΕΛΕΤΙΚΟΙ ΜΥΕΣ Το ανθρώπινο σώμα διαθέτει 600 μύες που αποτελούν το 40% του βάρους του, είναι εκούσιοι και με λειτουργίες αυτόματες (αντανακλαστικά)

16 ΠΡΟΣΦΥΣΕΙΣ ΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΜΥΩΝ Κάθε μυς διαθέτει τουλάχιστον δύο προσφύσεις Εκτός κάποιων μυών (μύες προσώπου, γλώσσας), οι σκελετικοί μύες καταφύονται σε οστά με τένοντες από κολλαγόνες ίνες (Αχίλλειος) ή προσφύονται με αποπλατυσμένους τένοντες, τις απονευρώσεις (κοιλιακοί μύες)

σκελετικοί μύες καταφύονται σε οστά με τένοντες από κολλαγόνες ίνες

17 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΜΥΩΝ ΔΟΜΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: μυϊκό κύτταρο ή ίνα ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: κινητικός νευρώνας και μυϊκές ίνες που ελέγχει (κινητική μονάδα) ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΥΙΚΩΝ ΙΝΩΝ 100 Μεγάλες κινητικές μονάδες (μύες κορμού, μηρού) Μικρές κινητικές μονάδες για ακριβείς κινήσεις (οφθαλμού, χεριού)

(κινητική μονάδα) ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΥΙΚΩΝ ΙΝΩΝ 100 Μεγάλες κινητικές μονάδες

18 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΜΥΩΝ RUFFINI PACINI GOLGI Κατά την διατήρηση μιας δεδομένης θέσης ή στάσης, οι μύες που συμμετέχουν βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας προς σύσπαση. Ο τόνος είναι η κατάσταση εγρήγορσης του νευρικού συστήματος που ελέγχει τους σκελετικούς μύες και η διατήρηση του εξαρτάται από ερεθίσματα που φθάνουν στον εγκέφαλο και νωτιαίο μυελό από αισθητικές απολήξεις μυών, τενόντων και αρθρώσεων.

Ο τόνος είναι η κατάσταση εγρήγορσης του νευρικού συστήματος που ελέγχει τους σκελετικούς μύες και η

19 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΜΥΩΝ Κατά την διάρκεια των κινήσεων του σώματος, οι μύες συσπώνται (αγωνιστές) ενώ άλλοι αντιτίθενται (ανταγωνιστές). Ο συνδυασμός παράγει μια ομαλή κίνηση!

20 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΣΚΕΛΕΤΙΚΩΝ ΜΥΩΝ Η κατάστασή τους εξαρτάται από την παροχή αίματος, οξυγόνου, θρεπτικών ουσιών και την νεύρωση. Στέρηση νεύρωσης: Ατροφία, εκφύλιση με μείωση του μεγέθους των ινών Υπερτροφία: Μεγέθυνση ινών, με τον ίδιο αριθμό (άρση βαρών) Αναγεννητική ικανότητα: Μικρή ικανότητα με τον μυϊκό ιστό να αντικαθίσταται από ουλώδη συνδετικό ιστό.

Στέρηση νεύρωσης: Ατροφία, εκφύλιση με μείωση του μεγέθους των ινών Υπερτροφία:

21 ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΑΡΤΗΡΙΕΣ Οι αρτηρίες μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά και το διανέμουν στο σώμα. Υπάρχουν 3 τύποι αρτηριών Αρτηριόλια Αρτηρίες μυϊκού τύπου Αρτηρίες ελαστικού τύπου

22 ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ Αρτηριόλια Είναι αρτηρίες μικρότερης διαμέτρου, με μικρό αυλό και παχύ μυϊκό τοίχωμα. Ο βαθμός πίεσης μέσα στο αρτηριακό σύστημα (αρτηριακή πίεση) ρυθμίζεται από τον τόνο των λείων μυϊκών ινών του τοιχώματος των αρτηριολίων. Αύξηση τόνου στο μυϊκό χιτώνα τους προκαλεί υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση)

23 ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ Αρτηρίες μυϊκού τύπου Αρδεύουν τα διάφορα μέρη του σώματος με το τοίχωμά τους να αποτελείται από κυκλικά διαταγμένες λείες μυϊκές ίνες που η σύσπαση τους ρυθμίζει την ροή του αίματος, σύμφωνα με τις ανάγκες.

24 ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ Αρτηρίες ελαστικού τύπου Έχουν την μεγαλύτερη διάμετρο (αορτή 2cm) με τοίχωμα από ελαστίνη, υπεύθυνη για την διατήρηση της πίεσης του αίματος στο αρτηριακό σύστημα κατά την διάρκεια των συστολών της καρδιάς. ΑΟΡΤΗ

25 ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΦΛΕΒΕΣ Οι φλέβες επαναφέρουν το αίμα στην καρδιά από το δίκτυο των τριχοειδών. Έχουν λεπτό τοίχωμα και η σύσπαση των σκελετικών μυών συμπιέζει τις φλέβες και ωθεί το αίμα κατά μήκος των αγγείων προς την καρδιά Κάθε αρτηρία συνοδεύεται από δύο ή περισσότερες φλέβες, που στις μυϊκού τύπου αρτηρίες ονομάζονται συνοδές φλέβες.

26 ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΦΛΕΒΕΣ Πολλές φλέβες διαθέτουν βαλβίδες που εμποδίζουν την οπισθοδρόμηση του αίματος, διευκολύνοντας την επαναφορά αίματος στην καρδιά και αποτρέποντας την λίμναση στην περιφέρεια. ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

27 ΑΙΜΟΦΟΡΑ ΑΓΓΕΙΑ ΤΡΙΧΟΕΙΔΗ Τα τριχοειδή είναι σωλήνες ενδοθηλιακών κυττάρων, που συνδέουν το αρτηριακό με το φλεβικό δίκτυο (τριχοειδικό δίκτυο), ελέγχεται από το αυτόνομο νευρικό σύστημα και γίνεται η ανταλλαγή ουσιών και αερίων με τους παρακείμενους ιστούς.

28 ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΑ Α) Λεμφικά πλέγματα ή λεμφοφόρα τριχοειδή που ξεκινούν από τα μεσοκυττάρια διαστήματα των ιστών, παροχετεύουν λέμφο και με την σειρά της Β) παροχετεύεται σε μικρά λεμφαγγεία, που φθάνουν στους κατά τόπους λεμφαδένες. ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΑ

29 ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΑ Τα λεμφαγγεία που μεταφέρουν λέμφο στους λεμφαδένες ονομάζονται προσαγωγά λεμφαγγεία, ενώ την απομακρύνουν απαγωγά λεμφαγγεία. Η λέμφος εισέρχεται σε μεγαλύτερα λεμφικά αγγεία (λεμφικά στελέχη), που ενώνονται για να σχηματίσουν τον μείζονα και ελάσσονα θωρακικό πόρο.

30 ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ Αποτελούν αθροίσεις λεμφικών ιστών με μέγεθος μέχρι 2,5 cm, σχήμα ωοειδές αποπλατυσμένο, ψηλαφώνται όταν διογκωθούν, με κύρια λειτουργία την παραγωγή λεμφοκυττάρων και αντισωμάτων.

31 ΛΕΜΦΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΜΦΟΣ Ορώδες ωχροκίτρινο υγρό, που συλλέγεται στα λεμφικά τριχοειδή και έχει την ίδια σύσταση με το πλάσμα του αίματος (πρωτεΐνη και λεμφοκύτταρα)

32 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΛΕΜΦΑΓΓΕΙΩΝ Παροχέτευση των υγρών των ιστών Απορρόφηση και μεταφορά του λίπους Μηχανισμός άμυνας του σώματος ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΑ

33 ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Νευρώνες (μεταβιβάζουν ερεθίσματα) Νευρικός ιστός Νευρογλοιακά κύτταρα (στήριξη, απομόνωση, θρέψη νευρώνων)

34 ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ Το νευρικό σύστημα Ρυθμίζει την κανονική λειτουργία όλων των οργάνων Κάνει τον οργανισμό ικανό να αντιδρά στις συνεχείς μεταβολές του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντός του Ελέγχει και ρυθμίζει την αρμονική συνεργασία μεταξύ των διάφορων οργάνων του σώματος.

35 ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΚΝΣ) ΚΝΣ Εγκέφαλος Νωτιαίος μυελός Εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) και Μήνιγγες: Περιβάλλουν το ΚΝΣ, παρέχοντας επιπρόσθετη προστασία

36 ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΠΝΣ) Η ανατομική και λειτουργική συνέχεια του εγκεφάλου (εγκεφαλικά νεύρα) και του νωτιαίου μυελού (νωτιαία νεύρα) Πυρήνας Είναι η συλλογή νευρώνων στο ΠΝΣ Νευρική οδός Δέσμη νευρικών ινών στο ΠΝΣ που συνδέουν γειτονικά ή απομακρυσμένα μέρη

37 ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΠΝΣ) ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΥ ΝΕΥΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Νευρικές δέσμες

38 ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) Σύστημα νεύρων και γαγγλίων, που μεταφέρει ερεθίσματα στην καρδιά, τους λείους μύες, τα αιμοφόρα αγγεία και τους αδένες, λαμβάνοντας επίσης κεντρομόλα ερεθίσματα από τα ίδια μέρη.

39 ΔΟΜΗ ΑΝΣ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ (Ανεξάρτητες ανατομικές οντότητες, που συνεργάζονται λειτουργικά) ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ Νωτιαίο μυελό (Θ1-Ο2)

40 ΔΟΜΗ ΑΝΣ ΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ (Ανεξάρτητες ανατομικές οντότητες, που συνεργάζονται λειτουργικά) ΠΑΡΑΣΥΜΠΑΘΗΤΙΚΟ Κρανιακά νεύρα (3,7,9,10) και νωτιαία νεύρα (Ι2-Ι4)

41 ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ (ΑΝΣ) Νευρώνες του συμπαθητικού συστήματος διαπλέκονται με κινητικούς νευρώνες του ΠΝΣ, που βρίσκονται σε Παρασπονδυλικά γάγγλια Προσπονδυλικά γάγγλια Μυελό επινεφριδίων

Σχετικά έγγραφα

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα. Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια

Κινητικό σύστημα του ανθρώπου Μέρος Ι: Ερειστικό, μυϊκό και συνδεσμικό σύστημα Μάλλιου Βίβιαν Καθηγήτρια ΤΕΦΑΑ ΔΠΘ Φυσικοθεραπεύτρια Τα συστήματα του ανθρώπινου σώματος Αναπνευστικό σύστημα (αποτελείται