INDEPENDENT ACADEMIC RESEARCH STUDIES

Transcript

1 INDEPENDENT ACADEMIC RESEARCH STUDIES ΡΟΤΑΡΙΑΝΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΒΟΛΟΥ ΑΡΓΩ Η οικονομική κρίση και η νεανική εγκληματικότητα: Εναλλακτικές Λύσεις 6/11/2011 Dr. Theo Gavrielides, Ιδρυτής και ιευθυντής

2 Ξεκινώντας από το τέλος! Η παγκόσμια οικονομική κρίση δημιουργεί νέα εγκληματολογικά φαινόμενα και κενά ακαδημαϊκής θεωρίας, πολιτικής και πρακτικής. Υπάρχει άμεσος σύνδεσμος μεταξύ της οικονομική κρίσης και της αυξανόμενης εγκληματικότητας. Η νεανική εγκληματικότητα στην Ελλάδα έχει άμεσο σύνδεσμο με την παγκόσμια κρίση. Χρειάζεται καινούργιες και συγκεκριμένες εναλλακτικές λύσεις και όχι γενική θεωρητική ανασκόπηση, στιγματισμό και αναχρονιστικές πρακτικές. Η τοπική νεανική εγκληματικότητα χρειάζεται συγκριτική προσέγγιση και διεθνή συνεργασία, ενεργοποίηση της τοπικής κοινωνίας και ενίσχυση της θέσης του νεαρού πολίτη και της άμεσης δημοκρατίας. 01

3 3 εδομένα και 3 μύθοι 1 ο εδομένο - Η εγκληματικότητα των νέων είναι σήμερα ένα από τα φαινόμενα που απασχολούν όλο και περισσότερο τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και αποτελεί, από τον περασμένο αιώνα, ένα από τα εγκληματολογικά προβλήματα που υφίστανται διεθνώς συνεχή παρατήρηση. 2 ο εδομένο - οι συμπεριφορές των νέων συχνά αποκτούν μεγαλύτερη κοινωνική σημασία από τις συμπεριφορές των ενηλίκων, ιδίως εάν είναι αρνητικές, και έτσι δημιουργείται μια ιδιαίτερα αρνητική κοινωνική αντίληψη για τους ανήλικους παραβάτες. 02

4 3 εδομένα και 3 μύθοι 3 ο εδομένο - υπάρχει προοδευτική αύξηση της νεανικής εγκληματικότητας (Ελλάδα - από 2,8% το 1980, το 1985 στο 4,0%, το 1990 στο 4,8%, το 1995 στο 6,1%, το 1996 στο 6,0%, το 1999 στο 6,4% και το 2011 στο 15%). 1 ος Μύθος Η νεανική εγκληματικότητα είναι η ισχύουσα μορφή παραβατικότητας (ανέρχεται κατά μέσον όρο στο 15 % της συνολικής γενικής παραβατικότητας) 03

5 3 εδομένα και 3 μύθοι 2 ος Μύθος Οι νέοι δεν ενδιαφέρονται για ενεργό δημοκρατία, εθελοντική κοινωνική προσφορά, την πολιτική και τα δημόσια. 3 ος Μύθος Οι περισσότεροι νέοι και ειδικά αυτοί που έχουνε παραβιάσει τον νόμο είναι θυμωμένοι, προβληματίες, πέραν σωτηρίας και αδιάφοροι για την εξεύρεση επιστημονικών και ουσιαστικών λύσεων για την εγκληματικότητα. 04

6 ιαρρήξεις στην Ελλάδα

7 Ληστείες στην Ελλάδα

8 είκτες εγκληματικότητας στην Ελλάδα ανά κατοίκους

9 Σχέση ανεργίας και αυτοκτονίας στην Ευρώπη

10 Ταραχές στην Αγγλία Αύγουστος

11 Ταραχές στην Αγγλία 2011 Metropolitan: 1,802 West Midlands: 509 Greater Manchester: 282 Merseyside: 216 Nottinghamshire: 109 Avon & Somerset: 24 West Yorkshire: 23 Leicester: 14 Cambridge: 5 Gloucester: 3 TOTAL: 2,987 10

12 Ταραχές στην Αγγλία

13 Ταραχές στην Αγγλία % των συλληφθέντων ζουν στις πιο φτωχές περιοχές του Λονδίνου 66% αυτών των περιοχών έγιναν ακόμα πιο φτωχές το % των συλληφθέντων ζουν στο 10% των πιο φτωχών περιοχών της Αγγλίας Κύριος λόγος φτώχια και όχι ρατσισμός 12

14 Προβληματισμός 1,715 ήδη στη φυλακή 150 εκ κόστος ,494 φυλακισμένους 2,150 πάνω από το όριο ,751 ανήλικοι φυλακισμένοι, 433 παιδιά Πρώτη στην Ευρώπη 13

15 Φυλάκιση κόστος αποτελέσμα Έτος 140,000 ανά ανήλικο το χρόνο 3.4 δισεκατομμύρια το χρόνο Κόστος 2010/11 41, /08 39, /07 37, /06 36, /05 34, /04 33,000 14

16 Οι 8 πιο σύνηθες λόγοι της ανήλικης εγκληματικότητας 1. ιαλυμένες οικογένειες 2. Κοινωνική περιθωριοποίηση 3. Οικονομική περιθωριοποίηση και φτώχεια 4. Συχνές απουσίες και αποτυχία στα μαθήματα 5. Ανεργία 6. Μετάδοση εικόνων και πράξεων βίας από ορισμένες εκπομπές των μέσων μαζικής ενημέρωσης 7. Κατανάλωση ναρκωτικών και τοξικών ουσιών 8. ιαταραχές της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς 15

17 Μήπως κάτι δεν πάει καλά? Εναλλακτικές λύσεις 1. Αποκταστατική δικαιοσύνη 2. Ενεργοποίηση των νεαρών πολιτών εναλλακτικές λύσεις από την βάση και τον χρήστη 16

18 Από την ποινική στην επανορθωτική/ αποκταστατική δικαιοσύνη του Αριστοτέλη Αποκαταστατική δικαιοσύνη είναι «ένα ήθος με πρακτικούς στόχους, μεταξύ των οποίων είναι η αποκατάσταση της βλάβης με τη συμπερίληψη των ενδιαφερομένων μερών σε μια (άμεση ή έμμεση) συνάντηση και μια διαδικασία κατανόησης μέσω εθελοντικού και ειλικρινούς διαλόγου» Νόμος 3189/2004 (ανήλικες) Νόμος 3500/2006 (οικογενειακή βία) Νόμος 3898/ 2010 (ιδιωτικό) 17

19 Θετικά Αποτελέσματα εκτίμηση Ικανοποίηση Θύματος 85-95% Ικανοποίηση εγκληματία 75% Οικονομική αποκατάσταση 95% Ηθική αποκατάσταση Υποτροπή 80% 18

20 «Οικονομική δικαιοσύνη» Για κάθε 1 εξοικονόμηση 9 (Shapland et al 2008). 19

21 Αρχές ικαιοσύνη από τη βάση προς τα πάνω Άμεση, τοπική δημοκρατία Ενδυνάμωση του νεαρού πολίτη και κάθε πολίτη Εθελοντικά εμπιστευτικά αρχές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτος δικαίου ιάλογος Παράλληλο δικαιικό σύστημα 20

22 Μόνο Θεωρία? Πράξη και παραδείγματα Επανορθωτική ικαιοσύνη Forgiveness Project Why Not Project CONNECT REMEDI Αγγλία (IARS) Καναδάς (Simon Fraser University) ερευνητικό πρόγραμμα Restorative Justice & riots) Αριστοτέλειο, Πάντειο Παν, IARS, κλπ ερευνητικό πρόγραμμα 21

23 Πράξη και παραδείγματα Ενεργοποίηση των νεαρών πολιτών εναλλακτικές λύσεις από την βάση και τον χρήστη Νεανικά Συμβούλια (Youth Justice Boards) Young Women in the Criminal Justice System Project Youth Empowerment Project Independent Academic Research Studies (IARS) 22

24 Στοιχεία επικοινωνίας Dr. Theo Gavrielides Ιδρυτής και ιευθυντής, IARS 159 Clapham Road, London SW9 0PU, UK ρ. Θ. Γαβριηλίδης, Ιδρυτής και ιευθυντής Independent Academic Research Studies (UK), Επισκέπτης καθηγητής ερευνητής Πάντειο Πανεπιστήμιο (Greece), Επισκέπτης καθηγητής ερευνητής Open University (UK), Επισκέπτης ερευνητής Mount Royal University (Canada) 23