ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙ ΩΝ ΤΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ Ι ΡΥΜΑΤΩΝ

Transcript

1 Τ.Ε.Ι. ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ: ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΙΣΤΟΣΕΛΙ ΩΝ ΤΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΑΝΩΤΑΤΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ Ι ΡΥΜΑΤΩΝ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : ΣΑΡΡΟΥ ΑΝΤΙΓΟΝΗ Α.Μ. 199 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΛΑΠΠΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑ, 2005

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Πρόλογος..2 Σελίδες ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : 1.1. Ανώτατη Εκπαίδευση και ιαδίκτυο είγµα και Μεθοδολογία Έρευνας.11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 : 2.1. Πληροφοριακή Ενηµέρωση των τµηµάτων Επικοινωνιακές Τεχνικές Παρεχόµενες Υπηρεσίες µέσω ιαδικτύου Θέµατα Σχεδίασης και χρήση Πολυµέσων Θέµατα φιλικά προς τον χρήστη.40 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 : 3.1. Αξιολόγηση των Ιστοσελίδων.45 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 : ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ :...67 Παράρτηµα 1 ο : εδοµένα Παράρτηµα 2 ο : Αξιόλογοι ικτυακοί τόποι ανά κατηγορία.. 92 Παράρτηµα 3 ο : ικτυακοί τόποι πανεπιστηµιακών τµηµάτων

3 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το διαδίκτυο αποτελεί πλέον αναπόσπαστο τµήµα του κοινωνικού γίγνεσθαι. Το εύρος της επιρροής του στην οικονοµία, στα µέσα µαζικής επικοινωνίας αλλά και στην εκπαίδευση είναι τεράστιο. Την τελευταία δεκαετία του 20 ου αιώνα παρατηρήθηκε ραγδαία αύξηση των συνδεδεµένων υπολογιστών στο διαδίκτυο. Οι χρήστες του αυξάνονται µε ραγδαίους ρυθµούς και καθηµερινά αυξάνονται οι ιστοσελίδες και οι πληροφορίες που δηµοσιεύονται σε αυτό. Εποµένως το διαδίκτυο ως ένα νέο σχετικά ηλεκτρονικό µέσο µαζικής επικοινωνίας αποσκοπεί στην ενηµέρωση και στην αναζήτηση διάφορων θεµάτων που ενδιαφέρουν ολοένα και περισσότερο τον κόσµο. Υπάρχει µία πληθώρα ιστοσελίδων στον ιστότοπο οι οποίες διακρίνονται σε πολλές κατηγορίες. Στην παρούσα εργασία θα γίνει µια έρευνα στην κατηγορία των sites της εκπαίδευσης. Η έρευνα αυτή εστιάζεται στους δικτυακούς τόπους όλων των Ελληνικών Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων (Α.Ε.Ι. Τ.Ε.Ι.) και σε ένα µικρό δείγµα από Βρετανικά και Αµερικάνικα Ακαδηµαϊκά Τµήµατα. Είναι µια ανάλυση που αφορά την χρησιµότητα, την προβολή και την παρουσίαση τους στο διαδίκτυο. Οι ιστοσελίδες αποτελούν ένα πολύτιµο βοηθητικό εργαλείο καθώς και µια διευκόλυνση στους τωρινούς και µελλοντικούς σπουδαστές αρκεί η επαφή που δηµιουργείται να είναι απόλυτα θετική και να τους παρέχει την δυνατότητα να αποκοµίσουν χρήσιµες πληροφορίες. Όπως έχει αναφερθεί αντικείµενο αυτής της µελέτης αποτελούν οι ιστοσελίδες των Ακαδηµαϊκών Τµηµάτων. Μελετήθηκαν όλα τα Πανεπιστηµιακά Τµήµατα του Ελληνικού χώρου (Α.Ε.Ι. - Τ.Ε.Ι.) και ένα µικρό δείγµα Βρετανικών και Αµερικάνικων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων. Επιλέχθηκαν ξένα τµήµατα από όλες τις σχολές για να υπάρχει µια δίκαιη σύγκριση µε τα Ελληνικά Πανεπιστηµιακά Τµήµατα. Μελετήθηκαν µόνο κάποια Βρετανικά Ακαδηµαϊκά Τµήµατα 1 (University of Edinburgh University of Oxford University of Cambridge) για το λόγο ότι οι Βρετανοί είχαν την πρωτοκαθεδρία στον τοµέα της εκπαίδευσης και έχουν να επιδείξουν µερικά από τα αρχαιότερα Πανεπιστήµια της Ευρώπης και του κόσµου. Μελετήθηκαν Αµερικάνικα Πανεπιστηµιακά Τµήµατα (University of Harvard - University of Stanford - Massachusetts Institute of Technology ) γιατί το δίκτυο ήταν εξαρχής στενά συνδεδεµένο µε τα Πανεπιστήµια των Η.Π.Α.. Επίσης τα αγγλόφωνα Πανεπιστήµια είναι τα πρώτα που θα εξευρενήση ένας ενδιαφερόµενος λόγω της διαδεδοµένης γνώσης της αγγλικής γλώσσας σε όλο τον κόσµο. 1 British Broadcast Channel- [ ] 2

4 Επίσης σύµφωνα µε έρευνα 2 του Πανεπιστηµίου Ζιάο Τονγκ της Σαγκάης, κατατάσσει τα πέντε (5) εκ των προαναφερόµενων Πανεπιστηµίων µέσα στα δέκα (10) καλύτερα Πανεπιστήµια του κόσµου. (Χάρβαρντ, Στάνφορντ, Κέιµπριτζ, Ινστιτούτο Τεχνολογίας Μασαχουσέτης, Οξφόρδης ). Στόχος της εργασίας είναι να γίνει µια µελέτη της αισθητικής και επικοινωνιακά επιτυχής διαδικτυακής παρουσίας, που αφορά τα θετικά και αρνητικά στοιχεία των ακαδηµαϊκών τµηµάτων. Ύστερα από µια έρευνα του πληροφοριακού υλικού, των επικοινωνιακών και υπηρεσιακών στοιχείων, των θεµάτων σχεδίασης ιστοσελίδων και την αξιολόγηση αυτών των κατηγοριών, η οποία θα καθορίσει ονοµαστικά ποίοι δικτυακοί τόποι περιέχουν τα περισσότερα στοιχεία και θα κριθεί και η συνολική τους εικόνα, θα µπορέσουµε να δώσουµε κάποιες απαντήσεις για το πώς πρέπει να είναι σωστά σχεδιασµένη µια ιστοσελίδα ακαδηµαϊκού τµήµατος. 2 Ρούσσος Βρανάς, Τα Νέα, Έτος 58 ο - Αρ. Φύλλου /01/04, Στην κορυφή το Χάρβαρντ, Εκδόσεις Λ. Β. Καραπαναγιώτης 3

5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 : 1.1. ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΚΑΙ ΙΑ ΙΚΤΥΟ Το σηµερινό Internet, 3 αποτελεί εξέλιξη του Arpanet, ενός δικτύου που άρχισε να αναπτύσσεται πειραµατικά στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στις Η.Π.Α.. Στα πανεπιστήµια των Η.Π.Α. οι ερευνητές ξεκινούν να πειραµατίζονται µε τη διασύνδεση αποµακρυσµένων υπολογιστών µεταξύ τους. Το δίκτυο Arpanet γεννιέται ουσιαστικά το 1969 µε πόρους του προγράµµατος Arpa (Advanced Research Project Agency) του Υπουργείου Άµυνας, µε σκοπό να συνδέσει το Υπουργείο µε στρατιωτικούς ερευνητικούς οργανισµούς και να αποτελέσει ένα πείραµα για τη µελέτη της αξιόπιστης λειτουργίας των δικτύων. Εποµένως ο πρώτος κόµβος του Arpanet ήταν πανεπιστηµιακός 4. Το γεγονός ότι το Internet προήλθε από τον πανεπιστηµιακό χώρο ήταν αποφασιστικής σηµασίας για την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής επικοινωνίας σε µεγάλη κλίµακα καθώς και της διάδοσης της παραγόµενης γνώσης αλλά και των κοινωνικών νεωτερισµών. Αργότερα το ιαδίκτυο αποδεικνύεται µια δύναµη που κυριολεκτικά µεταµορφώνει τα Πανεπιστηµιακά Ιδρύµατα και γενικότερα την εκπαίδευση καθώς δεν περιορίζεται µόνο στα ακαδηµαϊκά πλαίσια, αλλά έχει εισβάλλει αποφασιστικά σε κάθε τοµέα της ανθρώπινης ζωής και της εκπαιδευτικής δραστηριότητας. Εκατοντάδες εκατοµµύρια νέοι και όχι µόνο άνθρωποι του πλανήτη θέλουν να γίνουν κοινωνοί της γνώσης που µορφώνει το µέλλον. Όλα δείχνουν πως η οικονοµική, η κοινωνική και η προσωπική ζωή επηρεάζονται ριζικά από την επικοινωνία µέσω υπολογιστή και την ευρεία χρήση του Internet 5. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σχέση του διαδικτύου µε την Τριτοβάθµια Εκπαίδευση, µε δεδοµένο ότι από τα Πανεπιστήµια ξεκίνησε η ιδέα αλλά και η λειτουργία του δικτύου. Τα πανεπιστήµια συµβάλλουν στην διάδοση της χρήσης του αλλά και τα ίδια υπόκεινται σε άµεσες αναδιαρθρώσεις για να αξιοποιήσουν τις νέες δυνατότητες και να εναρµοστούν µε τις συνθήκες που η επικράτηση του επιβάλλει. Ο πρώτος κόµβος του Arpanet προήλθε από την ακαδηµαϊκή κοινότητα και πολύ γρήγορα ακολούθησαν τα άλλα φηµισµένα, αµερικάνικα εκπαιδευτικά ιδρύµατα (MIT 1970, HARVARD 1971). Όλοι οι ακαδηµαϊκοί παράγοντες έκαναν γενικευµένη χρήση του 3 Κέντρο ικτύου Τηλεµατικής, Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας - [ ] 4 Ανδρέας Α. Κιντής, Το Ελληνικό Πανεπιστήµιο στην προοπτική του 21 ου αιώνα, Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα, Mayor Federiko, 50 χρόνια για την Εκπαίδευση, Εκδόσεις Υπηρεσία Τεκµηρίωσης και Πληροφόρησης του τοµέα Εκπαίδευσης της Unesco, Αθήνα, εκέµβριος

6 δικτύου, που γρήγορα αποδείχτηκε ιδανικό όχηµα για την αναγνώριση και προώθηση των κοινών ενδιαφερόντων τους. Το γεγονός ότι το Internet προήλθε από τον πανεπιστηµιακό χώρο αποδείχτηκε καθοριστικό για την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής επικοινωνίας σε µεγάλη κλίµακα καθώς και της διάδοσης της παραγόµενης γνώσης και των κοινωνικών νεωτερισµών που είναι συστατικά στοιχεία των εκπαιδευτικών κοινοτήτων. Κάθε γενιά ανθρώπων µε το πέρασµα τους από το πανεπιστήµιο αποκτά συνείδηση και κυρίως εξοικείωση µε τους νέους τρόπους σκέψης, επικοινωνίας, συµπεριφοράς και διαχείρισης της εποχής. Το µεγάλο πλεονέκτηµα του δικτύου είναι ο ανοιχτός χαρακτήρας του ο οποίος επιτρέπει την ταχύτατη δηµιουργία, ανάπτυξη και εµπορική αξιοποίηση νέων τεχνολογιών 6. Γι αυτό και οι εφαρµογές του στον τοµέα της εκπαίδευσης είναι ήδη πολλές και προβλέπεται πως θα αυξηθούν ακόµη περισσότερο στο άµεσο µέλλον. Παρά την µεγάλη τους ποικιλία όµως, όλες οι εκπαιδευτικές εφαρµογές του Internet µπορούν να χωριστούν σε τρεις (3) κατηγορίες, ανάλογα µε τον τρόπο που χρησιµοποιούν οι διδάσκοντες την επαφή µε τους σπουδαστές τους: Πληροφοριακή Επικοινωνία Λόγου του πλήθους πληροφοριών που έχουν δηµοσιευθεί στον παγκόσµιο ιστό, το Internet έχει παροµοιαστεί συχνά µε µια τεράστια βιβλιοθήκη η οποία περιέχει µελέτες, εργασίες, συµπεράσµατα ερευνών, σειρές κειµένων µε αντικείµενο τη διδασκαλία συγκεκριµένων θεµάτων (online µαθήµατα) κ.τ.λ. Το κύριο χαρακτηριστικό της πληροφοριακής επικοινωνίας είναι η απουσία οποιασδήποτε προσωπικής επαφής του εκπαιδευτή µε τον σπουδαστή. Στις περιπτώσεις δηµοσίευσης µελετών ή online µαθηµάτων, ο δηµιουργός τους τοποθετεί απλώς την εργασία του στους δικτυακούς τόπους των πανεπιστηµίων και τη θέτει στην διάθεση κάθε ενδιαφερόµενου. Τα µηνύµατα αυτά αποθηκεύονται σε διάφορες βάσεις δεδοµένων και είναι διαθέσιµα σε όλους τους χρήστες του δικτύου. Η πληροφοριακή επικοινωνία αποτελεί τον πιο διαδεδοµένο τρόπο εκπαιδευτικής αξιοποίησης του Internet. Το µεγαλύτερο πλεονέκτηµα της πληροφοριακής επικοινωνίας είναι το χαµηλό της κόστος και η εύκολη πρόσβαση στο περιεχόµενο της όλο το 24ωρό και το κύριο µειονέκτηµα της είναι η έλλειψη επαφής του εκπαιδευτή µε τον εκπαιδευόµενο. Προσωπική Επικοινωνία µε τρίτους Στο Internet υπάρχουν χιλιάδες χώροι προσωπικής επικοινωνίας µεταξύ των χρηστών. Υπάρχουν chat-rooms, forum συζητήσεων και άλλοι χώροι που φιλοξενούν 6 Web Services Izor - [ ] 5

7 καθηµερινά ένα τεράστιο αριθµό συζητήσεων, µηνυµάτων και ανακοινώσεων ταξινοµηµένων κατά θέµα και κατηγορία. Πολλοί χρήστες του Internet καταφεύγουν σε αυτούς τους χώρους για την υποβολή δηµόσιων ερωτήσεων σχετικά µε θέµατα που τους απασχολούν. Αν και η προσωπική επικοινωνία µε τρίτους δεν παρέχει εχέγγυα αξιοπιστίας ή διαθεσιµότητας, µπορεί όµως να αποτελέσει ένα χρήσιµο συµπληρωµατικό βοήθηµα για όσους χρησιµοποιούν το Internet για εκπαιδευτικούς σκοπούς. εν µπορεί φυσικά να παράσχει ολοκληρωµένη γνώση αλλά έχει αποδειχτεί αρκετά αποτελεσµατική στην επίλυση συγκεκριµένων αποριών ή την αναζήτηση πολύ ειδικών θεµάτων. Προσωπική Επικοινωνία µε εξειδικευµένο εκπαιδευτή 7 Είναι πιο γνωστή µε το όνοµα τηλεκπαίδευση ή αλλιώς εκπαίδευση εξ αποστάσεως. Πριν από κάποια χρόνια αναφερόµασταν στο ηλεκτρονικό εµπόριο (e- commerce) και τις ηλεκτρονικές επιχειρήσεις (e- business). Σήµερα πλέον αναφερόµαστε στο ηλεκτρονικό πανεπιστήµιο (e- university), για ένα πανεπιστήµιο που θα γκρεµίσει τα σύνορα των εθνικών κρατών, θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο παραγωγής και µετάδοσης της γνώσης, θα αποκτήσει φοιτητές χωρίς τους περιορισµούς της απόστασης και της ηλικίας. Αναλυτικότερα η Εκπαίδευση εξ αποστάσεως είναι µία µορφή ελεύθερης εκπαίδευσης στην οποία δεν απαιτείται ο διδάσκων και οι σπουδαστές να βρίσκονται στον ίδιο τόπο. Σήµερα τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα παρέχουν εκπαίδευση σε άτοµα που η έδρα του πανεπιστηµίου βρίσκεται µακριά από την µόνιµη κατοικία των σπουδαστών. Τα προγράµµατα της Εξ αποστάσεως Εκπαίδευσης αναπτύσσονται και βελτιώνονται διαρκώς και χρησιµοποιούνται από πολλά πανεπιστήµια. Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται µία τάση µετατροπής των υπαρχόντων πανεπιστηµίων παραδοσιακού τύπου σε πανεπιστήµια υβριδικού τύπου. Όταν αναφερόµαστε σε πανεπιστήµια υβριδικού τύπου εννοούµε αφενός την συµµετοχή των πανεπιστηµίων στην παραδοσιακή διδασκαλία και αφετέρου στην διδασκαλία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Στην Εκπαίδευση Εξ αποστάσεως χρησιµοποιούνται δυο (2) µορφές επικοινωνίας µέσω των υπολογιστών : Επικοινωνία µε ήχο και εικόνα. Πρόκειται για προγράµµατα όπως το Netmeeting και το ClassPoint όπου ταυτόχρονα δίνεται η δυνατότητα στον σπουδαστή και 7 ρ. ιονύσια Πηνελόπη Ν. Κοντονή Παναγιώτης Ν. Πετρόπουλος, Οι υπηρεσίες του διαδικτίου ως εκπαιδευτικά εργαλεία για την από απόσταση συµπληρωµατική εκπαίδευση αποφοίτων Α.Ε.Ι.-Τ.Ε.Ι. - [ ] 6

8 στον διδάσκοντα να συζητήσουν σε πραγµατικό χρόνο ανεξάρτητα από τις αποστάσεις που χωρίζουν τον έναν από τον άλλον. Επικοινωνία µε γραπτά κείµενα. Πρόκειται για προγράµµατα όπως το IRC ή η γραπτή επικοινωνία του διδάσκοντα και του σπουδαστή µέσω του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου. Υπάρχουν δύο (2) κατηγορίες αλληλεπιδραστικής επικοινωνίας που παρέχει η Εκπαίδευση Εξ αποστάσεως : Σύγχρονη επικοινωνία : Αναφερόµαστε σε µία επικοινωνία που γίνεται σε πραγµατικό χρόνο. Την ίδια χρονική στιγµή όλοι οι σπουδαστές µαζί µε τον διδάσκοντα πρέπει να είναι συνδεδεµένοι στο δίκτυο. Αυτή η µορφή επικοινωνίας µπορεί να επιτευχθεί µε τηλεδιάσκεψη, µε προγράµµατα όπως το IRC και το CU-SeeMe. Ασύγχρονη επικοινωνία : Πρόκειται για µια απρόσωπη επικοινωνία εφόσον δεν απαιτεί την ταυτόχρονη συµµετοχή όλων των σπουδαστών και των εκπαιδευτών την ίδια χρονική στιγµή αλλά γίνεται µε την µορφή ανακοινώσεων. Οποιαδήποτε πληροφορία βρίσκεται αποθηκευµένη σε µία περιοχή όπου ο σπουδαστής µπορεί να µεταβεί και να την διαβάσει. Αυτή η µορφή επικοινωνίας µπορεί να επιτευχθεί µε το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, µε οµάδες συζητήσεων µέσω (mailing lists), συστήµατα µε πίνακες ανακοινώσεων (Bulletin board Systems BBS) και µε οµάδες συζητήσεων (newsgroups). Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι µία σηµερινή και κατά συνέπεια µελλοντική εξέλιξη που προσφέρει την δυνατότητα σε κάθε άτοµο να µαθαίνει σε όλη την διάρκεια της ζωής του µε τρόπο ευέλικτο. Σήµερα παρουσιάζονται οικονοµικές και κοινωνικές αλλαγές µε αποτέλεσµα να υπάρχει µια επιτακτική ανάγκη για συνεχή εξέλιξη των γνώσεων και των δεξιοτήτων κάθε ατόµου. Έτσι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση αποτελεί ένα τρόπο που µπορεί να συµβάλλει στην βοήθεια αυτή. Υπάρχουν τρεις (3) σηµαντικοί παράγοντες που συντέλεσαν στην αναβάθµιση της ανοιχτής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης : Ο ταχύς ρυθµός ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών των πληροφοριών και της επικοινωνίας. Το αρχικό στάδιο ανάπτυξης της ανοιχτής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης θεωρούσε τον κάθε σπουδαστή ξεχωριστά ως τελικό αποδέκτη µε αποτέλεσµα να προκαλέσει υποψίες και εχθρότητα σε ένα µεγάλο µέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας, µε την εµφάνιση όµως 7

9 των σύγχρονων τεχνολογιών της επικοινωνίας και τις δυνατότητες αλληλεπίδρασης που παρέχουν, έχουν επιτρέψει την εφαρµογή µεθόδων συνεργατικής οµαδικής µάθησης. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ενσωµατώνεται στην παραδοσιακή εκπαίδευση. Η ενσωµάτωση της εξ αποστάσεως εκπαίδευση στις παραδοσιακές µορφές εκπαίδευσης και κατάρτισης, έχει εµπλέξει πολύ µεγαλύτερο αριθµό εκπαιδευτικών ιδρυµάτων και διδασκόντων από ότι την εποχή που η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ήταν µονοπώλιο ειδικευµένων ιδρυµάτων, όπως τα ανοιχτά πανεπιστήµια. Αυτό συνέβαλε σηµαντικά στην νοµιµοποίηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και στην αποδοχή της από ευρύτερα τµήµατα του πληθυσµού. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ένα ισχυρό εργαλείο καινοτοµίας Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση πείθει ολοένα και περισσότερους φορείς σχεδιασµού εκπαιδευτικής πολιτικής να την λάβουν πιο σοβαρά υπόψη από ότι στο παρελθόν και να επενδύσουν στην ανάπτυξη της, διότι εµφανίζεται ως ένα ισχυρό εργαλείο µε πολλές καινοτόµες διαδικασίες όπως είναι η εκπαίδευση, η κατάρτιση, η εργασία, η επιστηµονική έρευνα. Με την ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας παρατηρείται µία χρήσιµη συµµετοχή των Ελληνικών Πανεπιστηµίων στην υλοποίηση των µεθόδων της εκπαίδευσης από απόσταση. Η δηµιουργία του GUNet, Ελληνικά Πανεπιστήµια στο διαδίκτυο, προσφέρουν την δυνατότητα σχεδίασης, υλοποίησης και λειτουργίας ενός δικτύου που διασύνδεει 18 Α.Ε.Ι. και 14 Τ.Ε.Ι. µε το Internet. Είναι ένα έργο που δίνει την δυνατότητα ταχύτατης σύνδεσης σε όλα τα ιδρύµατα µε το Internet, αναβαθµίζει την µεθοδολογία των προπτυχιακών σπουδών µε την χρήση νέων εφαρµογών τηλεµατικής, διευκολύνει την συνεργασία µεταξύ των ιδρυµάτων σε επίπεδο µεταπτυχιακών σπουδών και ερευνητικών προγραµµάτων µε σύγχρονες τεχνολογίες τηλέεργασίας. Η ανακάλυψη του παγκόσµιου ιστού σε συνδυασµό µε την ευκολία απόκτησης πρόσβασης στο Internet προσέλκυσε έναν µεγάλο αριθµό καινούργιων χρηστών 8. Σήµερα το µεγαλύτερο µέρος του πληθυσµού της γης ζει σε χώρες που είναι συνδεδεµένες στο Internet. Παρατηρούµε ότι καθηµερινά περιοδικά και εφηµερίδες εκδίδονται online και µας παραπέµπουν στις διευθύνσεις τους, επιχειρήσεις και ιδιώτες σχεδιάζουν τις δικές τους ιστοσελίδες στο web. 8 Κέντρο ικτύου Τηλεµατικής, Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας - [ ] 8

10 Ο παγκόσµιος ιστός αποτελεί ένα σηµαντικό εργαλείο στην ανάπτυξη των Ακαδηµαϊκών Ιδρυµάτων 9. Το web αφενός είναι πολύ χρήσιµο για την έρευνα, τη διδασκαλία και την επικοινωνία µεταξύ προσωπικού και σπουδαστών και αφετέρου είναι ένα χρήσιµο εργαλείο για την διαφήµιση των Ακαδηµαϊκών Ιδρυµάτων. Προσφέρει τη δυνατότητα στα Ακαδηµαϊκά Ιδρύµατα να διαφηµίζονται µέσα από τους δικτυακούς τόπους παγκοσµίως. Όσο καλύτερα παρουσιάζεται ένα εκπαιδευτικό ίδρυµα µέσα από τους δικτυακούς τόπους τόσο πιο πετυχηµένο θα είναι να προσελκύσει φοιτητές, ακαδηµαϊκούς και εταιρίες. Μια πετυχηµένη ιστοσελίδα αυξάνει την προώθηση του Πανεπιστηµίου. Οι δικτυακοί τόποι των ακαδηµαϊκών ιδρυµάτων εξυπηρετούν δυο (2) κατηγορίες κοινού, οι οποίοι έχουν διαφορετικές ανάγκες και ερωτήµατα. Αναφέρονται σε : Εσωτερικούς χρήστες Η κατηγορία αυτή αναφέρεται στο προσωπικό του ακαδηµαϊκού ιδρύµατος και στους ήδη υπάρχοντες σπουδαστές. Οι δικτυακοί τόποι θα πρέπει να είναι µε τέτοιο τρόπο σχεδιασµένοι ώστε να εξυπηρετούν όσο καλύτερα γίνεται τους χρήστες αυτής της κατηγορίας. Για τους εσωτερικούς χρήστες θα πρέπει να υπάρχουν πληροφορίες που να περιλαµβάνουν τηλεφωνικούς καταλόγους φόρµες επικοινωνίας βάσεις δεδοµένων καταλόγους βιβλιοθήκης σηµειώσεις µαθηµάτων εκπαιδευτικό υλικό δραστηριότητες φοιτητικών συλλόγων Forum Συζητήσεων κ.τ.λ. Επίσης στους δικτυακούς τόπους υπάρχουν πληροφορίες που αφορούν µόνο τους εσωτερικούς χρήστες και θα πρέπει να προστατεύονται από τους εξωτερικούς χρήστες. Τα Ακαδηµαϊκά Ιδρύµατα θα πρέπει να καθοδηγούνται από τις αρχές του απόρρητου και της εµπιστευτικότητας. Εδώ δεν θα πρέπει να δοθεί έµφαση στην αισθητική της ιστοσελίδας αλλά στην χρησιµότητα της. Εξωτερικούς χρήστες Η κατηγορία αυτή αναφέρεται σε άτοµα που τα Πανεπιστήµια σκοπεύουν να προσελκύσουν. Είναι α) οι µελλοντικοί φοιτητές δηλαδή µεταπτυχιακοί, µαθητές ή σπουδαστές εξωτερικού, µαθητές λυκείου, β) το µελλοντικό προσωπικό, άτοµα που ενδιαφέρονται για τις λειτουργίες του ιδρύµατος, την υποστήριξη που παρέχει το ίδρυµα στο ήδη υπάρχον προσωπικό και γενικότερα τις εργασιακές συνθήκες, γ) άλλοι ακαδηµαϊκοί που ενδιαφέρονται να δηµιουργήσουν επαφές µε άλλους ακαδηµαϊκούς, να εξερευνήσουν έρευνες και να κάνουν χρήση των πηγών του εκπαιδευτικού ιδρύµατος και τέλος δ) οι επιχειρήσεις, που δηµιουργούν µια συνεργασία µεταξύ των Πανεπιστηµίων για πρόσληψη εξειδικευµένου προσωπικού. 9 Davidson I. M. G. Presenting a Model for the Structure and Content of a University World Wide Web Site, Journal of Information Science, vol. 25, no. 3, pp (9), June

11 Για τα πανεπιστήµια είναι µια πιεστική ανάγκη να προσελκύσει την προσοχή της συγκεκριµένης κατηγορίας κοινού. Οι δικτυακοί τόποι των ακαδηµαϊκών ιδρυµάτων πρέπει να παρέχουν στο κοινό χρήσιµες πληροφορίες για να βελτιώσουν την φήµη του ιδρύµατος και να διασφαλίσουν την επιστροφή του κοινού στους δικτυακούς αυτούς τόπους. Συνήθως οι πληροφορίες αυτές περιλαµβάνουν: α) πληροφορίες για το πρόγραµµα σπουδών, β) Faqs (συχνές ερωτήσεις φοιτητών), γ) πληροφορίες πόλης και πανεπιστηµίου, δ) περιοδικές εκδόσεις, ε) επικοινωνιακά στοιχεία κ.τ.λ. Φανερό είναι ότι οι ανάγκες των χρηστών δεν είναι υποχρεωτικά αναγκαία να είναι οι ίδιες µε τις ανάγκες των ακαδηµαϊκών ιδρυµάτων αλλά τα πανεπιστήµια θα πρέπει πρώτα να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των χρηστών και µετέπειτα τις δικές τους. Άρα πρωταρχικός σκοπός των ιστοσελίδων είναι η παροχή πληροφοριών µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όταν οι εξελίξεις που σηµειώνονται είναι ραγδαίες και όταν ο ακαδηµαϊκός κόσµος σε παγκόσµια κλίµακα χορεύει το χορό της µόδας, της ψηφιακής µας εποχής δεν είναι δυνατόν να µείνουν αµέτοχες κάποιες ακαδηµαϊκές κοινότητες, διότι η απειλή είναι µεγάλη αν κάποια πανεπιστήµια παραµείνουν στάσιµα. Έτσι και τα ακαδηµαϊκά ιδρύµατα της Ελλάδας ακολούθησαν το αλλοδαπό παράδειγµα και τόλµησαν δικτυακά. Σήµερα σχεδόν όλα τα ελληνικά πανεπιστηµιακά τµήµατα διαθέτουν δικτυακούς τόπους στο Internet, γεγονός που αποδεικνύει ότι σιγά-σιγά ανακαλύπτουν τη µέγιστη εκπαιδευτική σηµασία του. Υπεύθυνος 10 για την σύνδεση των Τριτοβάθµιων Ιδρυµάτων στην Ελλάδα είναι το Εθνικό ίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας για παροχή Internet υπηρεσιών στην ακαδηµαϊκή και εκπαιδευτική κοινότητα ( και του διαπανεπιστηµιακού δικτύου σύνδεσης (Ε ΕΤ Το Ε ΕΤ-GRNET αποτελεί τον κορµό του Ελληνικού Ερευνητικού και Ακαδηµαϊκού ιαδικτύου, παρέχοντας προηγµένες υπηρεσίες Internet νέας γενιάς στα 18 Α.Ε.Ι., τα 14 Τ.Ε.Ι. και τα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας. 10 Γκιµπερίτης Βαγγέλης, Internet. Οδηγός για όλους, Εκδόσεις Τζιόλα, Αθήνα,

12 1.2. ΕΙΓΜΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ 11 Η συγκεκριµένη έρευνα εστιάζεται στις ιστοσελίδες των Ακαδηµαϊκών Τµηµάτων. Επιλέχθηκαν από τα 18 Α.Ε.Ι. και τα 14 Τ.Ε.Ι. της Ελλάδας όλα τα τµήµατα που έχουν διαδικτυακή παρουσία. Μελετήθηκαν όλα τα Πανεπιστηµιακά Τµήµατα του Ελληνικού χώρου ( Α.Ε. Ι. - Τ.Ε.Ι.) κατά την χρονική περίοδο Αυγούστου Σεπτεµβρίου 2004 και ένα µικρό δείγµα Βρετανικών και Αµερικάνικων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων την χρονική περίοδο Νοεµβρίου Η εύρεση των ιστοσελίδων των Ελληνικών Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων (Α.Ε.Ι. Τ.Ε.Ι.) έγινε µέσα από τον δικτυακό τόπο Greek Universities Net, και όσες ιστοσελίδες δεν υπήρξαν ενεργές από αυτόν τον δικτυακό τόπο, επιλέχθηκαν από τους κεντρικούς δικτυακούς τόπους των Πανεπιστηµίων που εδρεύουν. Από τα συνολικά διακόσια σαράντα τρία (243) τµήµατα των Α.Ε.Ι. που προβάλλονται στο διαδίκτυο, τα τριάντα (30) δεν υπήρξαν ενεργά και από τα συνολικά εκατόν εβδοµήντα εννέα (179) τµήµατα των Τ.Ε.Ι. τα σαράντα (40). Οι λόγοι τους οφείλονται σε τρεις παράγοντες, ότι οι δικτυακοί τους τόποι: α) είναι υπό κατασκευή, β) δεν ανοίγουν λόγου προβλήµατος του server και γ) δεν διαθέτουν δικτυακούς τόπους. Παρακάτω ακολουθούν αναλυτικότερα αυτά τα στοιχεία: Α.Ε.Ι. Η ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΚΕΥΗ 1 Ε.Κ.Π.Α. Μουσικών Σπουδών 2 Πανεπιστήµιο Κρήτης Προσχολικής Εκπαίδευσης 3 Πανεπιστήµιο Αιγαίου Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας Τ.Ε.Ι. Η ΙΣΤΟΣΕΛΙ Α ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΚΕΥΗ 1 Τ.Ε.Ι. Καβάλας Τεχνολογίας Πετρελαίου 2 Τ.Ε.Ι. Λαµίας Νοσηλευτικής 3 Τ.Ε.Ι. Πάτρας Επιχειρηµατικού Σχεδιασµού και Πληροφοριακών Συστηµάτων Α.Ε.Ι. ΤΟ SITE ΕΝ ΑΝΟΙΓΕΙ ΛΟΓΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ WEB SERVER 1 Α.Π.Θ. Πληροφορικής 2 Α.Π.Θ. Ιστορίας και Αρχαιολογίας 3 Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών Οργάνωσης και ιοίκησης Επιχειρήσεων Τ.Ε.Ι. ΤΟ SITE ΕΝ ΑΝΟΙΓΕΙ ΛΟΓΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ WEB SERVER 11 Βλέπε παράρτηµα - εδοµένα 11

13 1 Τ.Ε.Ι. Αθηνών Ιατρικών Εργαστηρίων 2 Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Βρεφονηπιοκοµίας 3 Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Μαιευτικής 4 Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Τεχνολόγων Ιατρικών Εργαστηρίων 5 Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Φυσικοθεραπείας 6 Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Τεχνολογίας Τροφίµων 7 Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Τεχνολογίας Αλιείας και Υδατοκαλλιεργειών 8 Τ.Ε.Ι. υτικής Μακεδονίας Βιοµηχανικής Πληροφορικής 9 Τ.Ε.Ι. Καβάλας ασοπονίας 10 Τ.Ε.Ι. Λαµίας Φυσικοθεραπείας 11 Τ.Ε.Ι. Κρήτης Λογιστικής 12 Τ.Ε.Ι. Κρήτης Φυσικοθεραπείας 13 Τ.Ε.Ι. Κρήτης Θετικών Επιστηµών 14 Τ.Ε.Ι. Κρήτης Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Εκµεταλλεύσεων Α.Ε.Ι. ΕΝ ΙΑΘΕΤΟΥΝ ΙΚΤΥΑΚΟ ΤΟΠΟ 1 Α.Π.Θ. Εικαστικών και Εφαρµοσµένων Τεχνών 2 Α.Π.Θ. Θεατρικών Σπουδών 3 Α.Π.Θ. ηµοτικής Εκπαίδευσης 4 Πανεπιστήµιο Μακεδονίας ιεθνών Ευρωπαϊκών Οικονοµικών και Πολιτικών Σπουδών 5 Πανεπιστήµιο Μακεδονίας Οργάνωση και ιοίκηση Επιχειρήσεων 6 Ε.Κ.Π.Α. Ιατρικής 7 Ε.Κ.Π.Α. Φιλολογίας 8 Ε.Κ.Π.Α. Ιστορίας και Αρχαιολογίας 9 Ε.Κ.Π.Α. Ιταλικής και Ισπανικής Φιλολογίας 10 Πολυτεχνείο Κρήτης Αρχιτεκτονικής 11 Πανεπιστήµιο Πατρών Νηπιαγωγών 12 Πανεπιστήµιο Πατρών Ελληνικής Φιλολογίας 13 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Επιστήµης και Τεχνολογίας Υπολογιστών 14 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Επιστήµης και Τεχνολογίας Τηλεπικοινωνιών 15 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Ιστορίας, Αρχαιολογίας και ιαχείρισης Πολιτισµικών Αγαθών 12

14 16 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Φιλολογίας 17 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Ξένων Γλωσσών και Πολιτισµών 18 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Θεατρικών Σπουδών 19 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής 20 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Ανθρωπογεωγραφίας και ηµογραφίας 21 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Πολιτικών Θεσµών και ιεθνών Σχέσεων 22 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου ιοικητικής Επιστήµης 23 Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Λογιστικής, Χρηµατοοικονοµικής και Ποσοτικής Ανάλυσης 24 Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο Αγρονόµων και Τοπογράφων Μηχανικών Τ.Ε.Ι. ΕΝ ΙΑΘΕΤΟΥΝ ΙΚΤΥΑΚΟ ΤΟΠΟ 1 Τ.Ε.Ι. Χαλκίδας Μηχανολογίας 2 Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης Τυποποίησης και ιακίνησης Προϊόντων 3 Τ.Ε.Ι. Ηπείρου - Βρεφονηπιοκοµίας 4 Τ.Ε.Ι. Ηπείρου Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής 5 Τ.Ε.Ι. Καβάλας Αρχιτεκτονικής Τοπίου 6 Τ.Ε.Ι. Καλαµάτας Ελεγκτικών και Ασφαλιστικών Εργασιών 7 Τ.Ε.Ι. Καλαµάτας Φυτικής Παραγωγής 8 Τ.Ε.Ι. Καλαµάτας Θερµοκηπιακών Καλλιεργειών και Ανθοκοµίας 9 Τ.Ε.Ι. Καλαµάτας Τεχνολογίας Γεωργικών Προϊόντων 10 Τ.Ε.Ι. Πάτρας ιοίκησης Επιχειρήσεων 11 Τ.Ε.Ι. Πάτρας Κοινωνικής Εργασίας 12 Τ.Ε.Ι. Πάτρας Νοσηλευτικής 13 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Θετικών Επιστηµών 14 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Ηλεκτρολογίας 15 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Μηχανολογίας 16 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Πολιτικών Έργων Υποδοµής 17 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Ιατρικών Εργαστηρίων 18 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Φυτικής Παραγωγής 19 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Νοσηλευτικής 20 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Γεωργικών Μηχανών και Αρδεύσεων 21 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Ζωικής Παραγωγής 22 Τ.Ε.Ι. Λάρισας ασοπονίας 13

15 23 Τ.Ε.Ι. Λάρισας Σχεδιασµού Τεχνολογίας Ξύλου και Επίπλου Η εύρεση των Ξένων Πανεπιστηµίων αρχικά έγινε µέσα από την µηχανή αναζήτησης yahoo, και η επιλογή των Τµηµάτων από τους δικτυακούς τόπους των Πανεπιστηµίων που εδρεύουν. Επιλέχθηκε ένα πολύ µικρό δείγµα Ξένων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων διότι σκοπός µας είναι να πάρουµε µια µικρή γεύση των δικτυακών τόπων εκτός Ελλάδας. Στα Ξένα Ακαδηµαϊκά Τµήµατα όλες οι ιστοσελίδες που επιλέχθηκαν είναι δεκαοχτώ (18) και όλες υπήρξαν ενεργές. Τα σχήµατα που ακολουθούν στο 2 ο κεφάλαιο συµπεριλαµβάνουν τις ιστοσελίδες που είναι ενεργές στο διαδίκτυο. Η έρευνα αυτή µελετάει διακόσια δέκα τρία (213) τµήµατα των Α.Ε.Ι. και εκατόν τριάντα εννέα (139) τµήµατα των Τ.Ε.Ι.. Στο 2 ο κεφάλαιο εστιάζεται όλη η έρευνα της παρούσας εργασίας η οποία αφορά την κατηγοριοποίηση των ιστοσελίδων σε πέντε (5) επιµέρους στοιχεία. Αυτά είναι : Α/Α Κατηγορίες Έρευνας Σκοπός Κατηγοριών 1 Πληροφοριακή Ενηµέρωση των υνατότητα Ενηµέρωσης σπουδαστών τµηµάτων και επισκεπτών 2 Επικοινωνιακές Τεχνικές υνατότητα Επαφής µε το τµήµα 3 Παρεχόµενες Υπηρεσίες ιαδικτύου ιευκόλυνση σπουδαστών στην ολοκλήρωση τις ακαδηµαϊκής τους περίοδο 4 Θέµατα Σχεδίασης και χρήση Πολυµέσων Αισθητική Παρουσίαση Ιστοσελίδων 5 Θέµατα Φιλικά προς τον χρήστη Υποδήλωση Σεβασµού προς τους Επισκέπτες 14

16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ Όπως έχει ήδη αναφερθεί, µελετήθηκαν όλοι οι δικτυακοί τόποι των Ελληνικών Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων (Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι.) και επιλέχθηκαν κάποια Βρετανικά και Αµερικάνικα Ακαδηµαϊκά Τµήµατα. Η περιήγηση στους δικτυακούς τόπους των Ξένων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων ήταν δειγµατοληπτική. Οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι είναι κατατοπιστικότατοι, προσφέροντας πληροφορίες που αφορούν την Πανεπιστηµιακή Κοινότητα. Σε αυτούς τους δικτυακούς τόπους εντοπίστηκαν οδηγίες εγγραφής ηµεροµηνίες µέσα στις οποίες πρέπει να διεκπεραιωθούν οι διάφορες γραφειοκρατικές υποθέσεις ή να δοθούν οι εργασίες παρουσιάζονται οι ιδιότητες των µελών του Πανεπιστηµίου διαθέτουν ευκαιρίες για επαγγελµατική αποκατάσταση καθώς και πληροφορίες για µεταπτυχιακές σπουδές εντός και εκτός του Πανεπιστηµίου παρέχουν λίστες τηλεφωνικών καταλόγων ανακοινώσεις σχετικά µε διάφορες εκδηλώσεις, συνέδρια και σεµινάρια κ.τ.λ. Αναλυτικότερα για να δεις τι συµβαίνει σε ένα πανεπιστήµιο δεν είναι πια απαραίτητο να διασχίσεις την πύλη του, αλλά µπορείς απλά να επισκεφτείς την περιοχή του στο διαδίκτυο. Το πρώτο πράγµα που παρατηρείς στις ιστοσελίδες των Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων είναι ο µεγάλος όγκος πληροφοριών σχετικά µε τα προαναφερόµενα στοιχεία. Οι περισσότεροι δικτυακοί τόποι ήταν κατατοπιστικοί προσφέροντας πληροφορίες που αφορούν : Το πρόγραµµα, το περιεχόµενο, τον κανονισµό σπουδών και τη διοίκηση του τµήµατος Οι πιο πολυεµφανιζόµενες πληροφορίες που παρατηρήθηκαν σχεδόν σε όλους τους δικτυακούς τόπους των Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων είναι το πρόγραµµα το περιεχόµενο και ο κανονισµός σπουδών. Τα τρία αυτά στοιχεία υπερτερούν στις web τοποθεσίες των Ξένων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων, χωρίς αυτό να αποκλείει τα τµήµατα των Α.Ε.Ι. και των Τ.Ε.Ι., τα οποία στην πλειοψηφία τους τοποθέτησαν τις παραπάνω πληροφορίες στους δικτυακούς τους τόπους. Επίσης σε αυτούς τους δικτυακούς τόπους παρέχονται πληροφορίες σχετικά µε ποια είναι η διοίκηση του τµήµατος και τους τρόπους επικοινωνίας µε αυτή. Όλα αυτά αποτελούν χρήσιµες πληροφορίες που αφορούν τους τωρινούς και µελλοντικούς φοιτητές. Με βάση τα στοιχεία του διαγράµµατος 1, παρατηρείται ότι στην αναφορά της διοίκησης 15

17 των τµηµάτων πλεονεκτούν τα Ξένα Πανεπιστηµιακά τµήµατα, ακολουθούν τα τµήµατα των Α.Ε.Ι. και µε µικρότερη διαφορά τα τµήµατα των Τ.Ε.Ι.. Μια ιστοσελίδα για να είναι πλήρης πρέπει να αναφέρει όλα τα στοιχεία που την αντιπροσωπεύουν. Ο ΗΓΟΣ ΣΠΟ Υ ΩΝ 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΠΟΥ ΩΝ ΙΟΙΚΗΣΗ Α.Ε.Ι. Τ.Ε.Ι ΞΕΝΑ ιάγραµµα 1 Θέσεις εργασίας Στους δικτυακούς αυτούς τόπους µελετήθηκε η παροχή πληροφοριών εύρεσης εργασίας στους σπουδαστές του τµήµατος. Η δυνατότητα ενηµέρωσης επαγγελµατικής αποκατάστασης µέσα από τις web τοποθεσίες των Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων υποδηλώνει ότι τα Ιδρύµατα µεριµνούν για την επαγγελµατική σταδιοδροµία των σπουδαστών. Στις ιστοσελίδες των Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων εντοπίστηκαν διάφορες ανακοινώσεις εύρεσης εργασίας καθώς και προκηρύξεις που ενδιαφέρουν το Επιστηµονικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό. Στους δικτυακούς τόπους των τµηµάτων των Α.Ε.Ι. παρατηρείται αύξηση του ενδιαφέροντος για τις προοπτικές επαγγελµατικής σταδιοδροµίας των αποφοίτων τους συγκριτικά µε τα Ξένα Πανεπιστηµιακά Τµήµατα και τα Τ.Ε.Ι. Γεγονός είναι ότι τα τµήµατα των Τ.Ε.Ι. προσφέρουν ελλιπέστερες πληροφορίες για την αγορά εργασίας. Υπήρχαν ιστοσελίδες Ελληνικών Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων που αναφέρανε το Γραφείο ιασύνδεσης του Πανεπιστηµίου το οποίο πληροφορούσε τους τελειοφοίτους για διαθέσιµες θέσεις εργασίας και τους ενηµέρωνε για την οικονοµική δραστηριότητα των επιχειρήσεων. Εκτός αυτών το Γραφείο ιασύνδεσης ενηµερώνει τους φοιτητές για ευκαιρίες µεταπτυχιακών σπουδών και παρέχει συµβουλευτική υποστήριξη στους φοιτητές βοηθώντας τους να συντάξουν ένα βιογραφικό, µια αίτηση εργασίας καθώς και τους προετοιµάζει για κάποια συνέντευξη εργασίας. 16

18 Μεταπτυχιακά και Ευρωπαϊκά Προγράµµατα Οι εξελίξεις που έχουν σηµειωθεί στους τοµείς της επιστήµης, της τεχνολογίας και της οικονοµίας δηµιούργησαν µεγάλες ανάγκες για στελεχιακό δυναµικό µε υψηλή και εξειδικευµένη κατάρτιση, αλλά και για επιστήµονες ικανούς να παράγουν νέα γνώση και να την µετασχηµατίζουν σε µορφές αξιοποιήσιµες από την οικονοµία και την κοινωνία. Όλα αυτά έχουν συνεισφέρει σε δοµικής φύσεως αλλαγές και εκτεταµένες προσαρµογές στα προγράµµατα σπουδών και την εκπαιδευτική λειτουργία. Έτσι πέρα από τα προπτυχιακά προγράµµατα, εδώ και χρόνια έχουν αναπτυχθεί πολλά µεταπτυχιακά προγράµµατα. Με τον όρο µεταπτυχιακές σπουδές εννοούµε τη δηµιουργία καλά δοµηµένων και εξειδικευµένων προγραµµάτων σπουδών υψηλού επιπέδου στα οποία γίνεται δεκτός, µετά από διαφανείς διαδικασίες αξιολογικής επιλογής, περιορισµένος αριθµός πτυχιούχων Πανεπιστηµίου προκειµένου να συνεχίσουν σπουδές σε προχωρηµένο επίπεδο. Οι µεταπτυχιακές σπουδές διακρίνονται σε 2 επίπεδα : α) σε σπουδές που οδηγούν σε µεταπτυχιακό δίπλωµα Master και οι οποίες διαρκούν 12 έως 20 µήνες και στις β) διδακτορικές σπουδές οι οποίες διαρκούν από 3 έως 5 χρόνια. Οι σπουδές στο επίπεδο του Master αποβλέπουν κυρίως στην κατάρτιση στελεχών υψηλού επιπέδου για τις ανάγκες τις οικονοµίας και της διοίκησης ενώ οι διδακτορικές σπουδές στοχεύουν στην προετοιµασία επιστηµόνων ικανών να παράγουν νέα γνώση και να στελεχώνουν τα Πανεπιστήµια και τα Ερευνητικά Κέντρα. Σηµαντικό εργαλείο για την προβολή των µεταπτυχιακών σπουδών αποτελούν οι δικτυακοί τόποι των Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων. Στην έρευνα αυτή µελετήθηκαν ποιοι δικτυακοί τόποι παρέχουν πληροφορίες σχετικά µε τα µεταπτυχιακά προγράµµατα εντός και εκτός του Πανεπιστηµίου, ώστε να ενηµερώνονται οι σπουδαστές για τις επιλογές που µπορεί να έχουν αποφοιτώντας από την σχολή. Παρατηρήθηκε ότι τα Ξένα Πανεπιστηµιακά Τµήµατα είναι αυτά που ξεχωρίζουν. Συγκριτικά των τµηµάτων των Α.Ε.Ι., η διαφορά µε τα Ξένα Πανεπιστήµια είναι ελάχιστη ενώ τα τµήµατα των Τ.Ε.Ι. παρέχουν τις πιο ελλιπείς πληροφορίες µε αρκετά πλεονάζουσα διαφορά. Εκτός από τις πληροφορίες για µεταπτυχιακά προγράµµατα, ερευνήθηκε και η παροχή πληροφοριών σε Ευρωπαϊκά Προγράµµατα. Στους δικτυακούς τόπους παρατηρήθηκε ένα µεγάλο έλλειµµα ενηµέρωσης ευρωπαϊκών προγραµµάτων εφόσον τα ποσοστά που απεικονίζονται στο διάγραµµα 2 είναι αρκετά χαµηλά. Τα Ξένα Πανεπιστηµιακά Τµήµατα παρέχουν τις πιο ελλιπείς πληροφορίες για το λόγο ότι η έρευνα αναφερόταν και σε Αµερικάνικα Ακαδηµαϊκά Ιδρύµατα. Οι πιο διαδεδοµένες πληροφορίες που εντοπίστηκαν στις web τοποθεσίες είναι η ανταλλαγή σπουδαστών µε το πρόγραµµα 17

19 Erasmus, η δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης µε το πρόγραµµα Leonardo και πληροφορίες σχετικά µε το Σύστηµα Μεταφοράς Ακαδηµαϊκών ιδακτικών Μονάδων ( E.C.T.S.). ΣΥΜΒΟ ΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΠΟ Υ ΑΣΤΩΝ 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Α.Ε.Ι Τ.Ε.Ι. ΞΕΝΑ ιάγραµµα 2 ραστηριότητες Η συµµετοχή των Ελληνικών και Ξένων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων σε πολιτιστικές αθλητικές - εκπαιδευτικές δραστηριότητες είναι αρκετά αµυδρές µέσα στους δικτυακούς τόπους σε αντίθεση µε την συµµετοχή τους στα συνέδρια. Τα Ξένα Πανεπιστηµιακά Τµήµατα δίνουν περισσότερη έµφαση στην διοργάνωση των συνεδρίων, συγκριτικά των τµηµάτων των Α.Ε.Ι. και ειδικότερα των Τ.Ε.Ι., τα οποία παρουσιάζουν τα χαµηλότερα ποσοστά, σύµφωνα µε το διάγραµµα 3. Ορισµένες Πολιτιστικές δραστηριότητες των Ελληνικών κυρίως και των Ξένων ελαχίστως Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων που εντοπίστηκαν στους δικτυακούς τους τόπους είναι οι συµµετοχή τους σε θεατρικές παραστάσεις, σε µουσικές εκδηλώσεις, συγκρότηση φωτογραφικού συλλόγου και διοργάνωση εκθέσεων φωτογραφίας, φοιτητικές οµάδες εθελοντικής Αιµοδοσίας κ.τ.λ. Για παράδειγµα το τµήµα Μουσικής του Πανεπιστηµίου Ιονίου αναφέρει µέσα από την ιστοσελίδα του ότι διοργανώνει λογοτεχνικές βραδιές και τιµητικές εκδηλώσεις σε εξέχουσες προσωπικότητες των τεχνών και γραµµάτων καθώς επίσης διοργανώνει συναυλίες µε διάφορα έργα όπως µε κλαρινέτο και πιάνο. Στους δικτυακούς τόπους αναφέρονται ελάχιστα οι εκπαιδευτικές εκδροµές και οι αθλητικές δραστηριότητες που διαδραµατίζονται στα Ελληνικά Τµήµατα, στα Ξένα Τµήµατα δεν παρουσιάστηκαν µέσα από τους δικτυακούς τους τόπους τέτοιες δραστηριότητες. Όσο αφορά τα συνέδρια, στους δικτυακούς τόπους γίνεται αναφορά στο ποια συνέδρια, ηµερίδες και εκδηλώσεις έχουν ήδη πραγµατοποιηθεί ή πρόκειται να διοργανωθούν. Μερικοί περιέχουν συνδέσεις σε 18

20 οργανωµένες ιστοσελίδες συνεδρίων και ηµερίδων του τµήµατος, άλλοι περιέχουν µέσα στην ιστοσελίδα τους γενικές πληροφορίες των ήδη διοργανωµένων συνεδριών και των συνεδριών που πρόκειται να πραγµατοποιηθούν π.χ. σκοπός οργάνωση πρόγραµµα τοποθεσία σπόνσορες επικοινωνία. Τα περισσότερα συνέδρια έχουν ως θέµα το αντικείµενο σπουδών τους ή κάτι παραπλήσιο αυτού, για παράδειγµα το τµήµα Μαθηµατικών του Πανεπιστηµίου Αιγαίου διοργανώνει ιεθνές Συνέδριο µε θέµα την διδακτική των Μαθηµατικών. Άλλα παραδείγµατα που µπορεί να αναφερθούν είναι το τµήµα Βιολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών που παρουσιάζει µέσα από την ιστοσελίδα του Οµιλίες, Εισηγήσεις και Εικόνες από Συνέδρια σε µορφή DVD και το τµήµα Ιατρικής του Πανεπιστηµίου Χάρβαρντ που παρέχει online κρατήσεις για θέσεις συνεδρίων µέσα από τον δικτυακό του τόπο. ΡΑΣΤΗΡΙΟ ΤΗΤΕΣ 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΝΕ ΡΙΑ Α.Ε.Ι. Τ.Ε.Ι ΞΕΝΑ ιάγραµµα 3 Χρήσιµα Link 12 Οι συνδέσεις αποτελούνται από ορισµένες λέξεις ή φράσεις και µας παραπέµπουν σε διάφορες άλλες σελίδες. Με τους συνδέσµους ο χρήστης µπορεί να ξεκινήσει από µια αρχική σελίδα κάποιας τοποθεσίας και ακολουθώντας τους συνδέσµους να µεταβεί σελίδα σελίδα σε ένα πλήθος εξυπηρετών του Internet. Οι ιστοσελίδες των Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων περιείχαν χρήσιµες εσωτερικές και εξωτερικές συνδέσεις. Οι εσωτερικές 12 Σηµείωση : Από τις 213 ενεργές ιστοσελίδες των Α.Ε. Ι., οι 93 ιστοσελίδες δεν περιείχαν χρήσιµα link στους δικτυακούς τους τόπους ( 91 δεν περιείχαν 2 υπήρξαν υπό κατασκευή ) και από τις 139 ενεργές ιστοσελίδες των Τ.Ε.Ι., οι 82 δεν περιείχαν χρήσιµα link, ( 76 δεν περιείχαν 4 δεν άνοιγαν 2 υπήρξαν υπό κατασκευή ). Από τις 18 ενεργές ιστοσελίδες των Ξένων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων, 1 ιστοσελίδα δεν περιείχε χρήσιµα link. Στα διαγράµµατα των εσωτερικών και εξωτερικών συνδέσεων συµπεριλαµβάνονται 120 ιστοσελίδες των Α.Ε. Ι., 57 ιστοσελίδες των Τ.Ε.Ι. και 17 ιστοσελίδες των Ξένων Πανεπιστηµιακών Τµηµάτων. 19