K. Vassilakis / M. Kalogiannakis

Transcript

1 Information and Communication Technologies in Education ICT Models in Education K. Vassilakis / M. Kalogiannakis

2 Φάσεις Φάσειςκαι Μοντέλα ένταξης των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση Κόμης, Β. (2004).Εισαγωγή στις Εφαρμογές των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση. Αθήνα: Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών. 2/62

3 Σκοπός Επισκόπηση των επιμέρους μοντέλων ή προσεγγίσεων που σχετίζονται με την εισαγωγή, την ένταξη, και την ενσωμάτωση των ΤΠΕστα διάφορα εκπαιδευτικά συστήματα. Η επισκόπηση ακολουθεί 2άξονες: της χρονολογικής εξέλιξηςτης εισαγωγής και της ένταξης με τις συνακόλουθες αλλαγές προβληματικής των διαφορετικών παιδαγωγικών μοντέλωνπου αφορούν στη μεθοδολογία ένταξης και στις αλλαγές που επιφέρουν στο πρόγραμμα σπουδών. 3/62

4 Έννοιες Κλειδιά ΤΠΕ Εκπαιδευτική Τεχνολογία Εκπαιδευτικό Λογισμικό Διδασκαλία & Μάθηση με τη Βοήθεια Υπολογιστή Πληροφορική Πληροφορική ως στοιχείο γενικής κουλτούρας "Υπολογιστές στα Σχολεία" "Πληροφορική Για Όλους" Φάσεις εισαγωγής των ΤΠΕ Πληροφορική ως: μέσο εργαλείο και αντικείμενο εκπαίδευσης Μοντέλα ένταξης των ΤΠΕ - Τεχνοκεντρικό - Πραγματολογικό - Ολοκληρωμένο

5 Εκπαιδευτική Τεχνολογία Η προϊστορία της πληροφορικής στην εκπαίδευση Η εισαγωγή διάφορων μορφών τεχνολογίας στην εκπαίδευση είναι φαινόμενο πολλών δεκαετιών Αποκτά ευρεία έκταση κατά τις αρχές του 20 ου αιώνα Την περίοδο αυτή κάνει την εμφάνισή του ο όρος «εκπαιδευτική τεχνολογία» ( educational technology ) 5/62

6 Η έννοια της εκπαιδευτικής τεχνολογίας (1/2) Αποτελεί µια σύνθετη και ολοκληρωμένη διαδικασία: που συμπεριλαμβάνει ανθρώπους, διαδικασίες, ιδέες, συσκευές και οργάνωση ασχολείται με την ανάλυση των προβλημάτων τα οποία αφορούν την ανθρώπινη μάθηση και με τη σχεδίαση, ανάπτυξη και υλοποίηση λύσεων για τα παραπάνω προβλήματα με τη χρήση της τεχνολογίας. 6/62

7 Η έννοια της εκπαιδευτικής τεχνολογίας Στενή έννοια: (2/2) αναφέρεται στη χρησιμοποίηση τεχνολογιών και τεχνικών συσκευών στη διδασκαλία και τη μάθηση. Ευρεία έννοια: χαρακτηρίζει την ορθολογική χρήση μίας ή περισσοτέρων τεχνολογιώνμε σκοπό την απόκτηση ενός εκπαιδευτικού αποτελέσματος. Αφορά το λόγο, τις αξίες και τα υποτιθέμενα ή πραγματικά αποτελέσματα που αντιστοιχούν σε αυτές τις πρακτικές. Ο όρος «εκπαιδευτική τεχνολογία» θα αποκτήσει στο τέλος του 20 ου αιώνα μια άλλη διάσταση με την εμφάνιση και την εξέλιξη των Η/Υ. 7/62

8 Εφαρμογές της εκπαιδευτικής τεχνολογίας Πρωταρχικές μορφές: Πίνακας, διαφανοσκόπιο Χρήσεις υπαρχουσών τεχνολογιών και συσκευών για εκπαιδευτικούς σκοπούς (π.χ. ράδιο, τηλεόραση, κλπ.) Δημιουργία ειδικών τεχνολογιών και συσκευών: Προγραμματισμένη διδασκαλία, Διδακτικές μηχανές Χρήση υπολογιστών: Εκπαιδευτικό λογισμικό Χρήση διασυνδεμένων υπολογιστών: Διαδίκτυο 8/62

9 PS? Το θρανίο του μαθητή το έτος 2000 (όπως το φαντάστηκαν οι εκπαιδευτικοί τεχνολόγοι το 1965) Πρόβλεψη Συνυπάρχουν πίνακας και υπολογιστές Ποιος είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού; Μάλλον δεν υπάρχει εκπαιδευτικός Πως δουλεύει ο μαθητής; Ατομικά Τι ισχύει σήμερα από αυτή την πρόβλεψη τελικά; Πρακτικά τίποτα Εντελώς διαφορετικό τεχνολογικό τοπίο 9/62

10 Εκπαιδευτική τηλεόραση Βαριέµαι! Η χρήση τηλεοπτικών προγραμμάτων στην υπηρεσία της εκπαίδευσης Ποιό είναι το βασικό μειονέκτημα; η έλλειψη αλληλεπίδρασης 10/62

11 1 st Flash Activity έχετε ακούσει τον όρο «διδακτική µηχανή»; τι είναι; καταγράψτε τα τι είναι; καταγράψτε τα χαρακτηριστικά της

12 Διδακτικές μηχανές (1/3) Ο πρόγονος των υπολογιστών στην εκπαίδευση Ειδικές τεχνολογίες και αντίστοιχες συσκευές με αποκλειστική εφαρμογή στη διδασκαλία και τη μάθηση. Παράδειγμα: Μηχανή για τη διδασκαλία της αριθμητικής ΤΠΕ & Εκπαίδευση, Βασίλης Κόμης 12/62

13 Διδακτικές μηχανές (2/3) Δημιούργημα της σχολής της συμπεριφοράς ή συμπεριφορισμού (µπι(η)χεβιορισµός) Βασικός εκπρόσωπος ο ψυχολόγος Skinner Πρόδρομος των εργασιών του Skinner οι θέσεις του Pavlov 13/62

14 Διδακτικές μηχανές (3/3) Οι διδακτικές μηχανές Υπήρξαν ουσιαστικά η πρώτη αμιγής εφαρμογή της εκπαιδευτικής τεχνολογίας. Αναπτύχθηκαν στα πλαίσια του εκπαιδευτικού κινήματος που χρησιμοποιεί ως κύρια διδακτική στρατηγική την προγραμματισμένη διδασκαλία (programmed instruction). 14/62

15 Προγραμματισμένη διδασκαλία Σχεδιασμένη διδασκαλία (ως ένα είδος διδακτικής στρατηγικής) που παρουσιάζει την πληροφορία με σειριακό (γραμμικό) τρόπο και μικρά βήματα καθένα από τα οποία απαιτεί μία απάντηση από το μαθητή. Χρησιμοποιεί διδακτικές μηχανές ή προγραμματισμένα βιβλία Βασική ιδέα: η εξατομίκευση της διδασκαλίας Ψυχολογική θεωρία (από την οποία προέρχεται): Σχολή της συμπεριφοράς ή συμπεριφορισμός 15/62

16 Προγραμματισμένο βιβλίο / διδακτική μηχανή (1/2) 1.Εισαγωγική ενότητα 2.Παρουσίαση πληροφορίας 3.Ερώτηση (σύστημα) & Απάντηση (χρήστης) 6. Τέλος ενότητας 5.Ανατροφοδότηση ή πρόσθετες πληροφορίες 4.Έλεγχος απάντησης 16/62

17 Προγραμματισμένο βιβλίο / διδακτική μηχανή (2/2) Αν η απάντηση είναι σωστή τότε ο μαθητής ενισχύεται (θετικήεπιβράβευση) και προχωρά στο επόμενο βήμα, διαφορετικά ο μαθητής λαμβάνει ένα μήνυμα λάθους (αρνητική «επιβράβευση») και επαναλαμβάνει το αντίστοιχο τμήμα της διδακτέας ύλης. Το προγραμματισμένο διδακτικό βιβλίο ή η διδακτική μηχανή αναλαμβάνει το ρόλο του δασκάλου και η καθιερωμένη σχέση «μαθητή-δάσκαλου» ανατρέπεται. 17/62

18 Το σκυλί του Παβλώφ Υποκατάστατο ερέθισµα Ερέθισµα Αντίδραση (σάλιο) 18/62

19 Εξατομίκευση της διδασκαλίας Ηχρήση των διδακτικών μηχανώνεστιάζεται στην εξατομίκευση της διδασκαλίας που βασίζεται στους προσωπικούς ρυθμούς του μαθητή. Παράλληλα, γίνονται προσπάθειες να ληφθεί υπόψη και η προηγούμενη συμπεριφορά του μαθητή ανάλογα με τις απαντήσεις που έχει δώσει στις ερωτήσεις του συστήματος. Όταν παρουσιαστεί ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα αντιμετωπίζεται συνήθως επιτυχώς από τον εκπαιδευτικό αλλά ανεπιτυχώς από τη μηχανή 19/62

20 Χρονολογικές φάσεις ένταξης των τεχνολογιών στην εκπαίδευση (1/2) Οι διδακτικές μηχανές δεν εφαρμόστηκαν ποτέ σε ευρεία κλίμακα στην εκπαίδευση Η έννοια της εκπαιδευτικής τεχνολογίας γνώρισε νέα ανάπτυξη με την εμφάνιση των υπολογιστών Η Πληροφορική και οι ΤΠΕ στην εκπαίδευση: Χρήση των ΤΠΕ με τις υπάρχουσες διδακτικές στρατηγικές (π.χ. μετωπική διδασκαλία) Ανάπτυξη νέων διδακτικών στρατηγικών (π.χ. συνεργατική μάθηση) Βασικό ερώτημα: Πώς οι υπολογιστές και οι ΤΠΕ έχουν εισαχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα; 20/62

21 Χρονολογικές φάσεις ένταξης των τεχνολογιών στην εκπαίδευση (2/2) Αντί για τον όρο Πληροφορικήχρησιμοποιείται πλέον σε ευρεία κλίμακα ο όρος ΤΠΕ: Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών ICT: Information and CommunicationsTechnologies Με τον όρο αυτό χαρακτηρίζονται: - οι τεχνολογίεςπου επιτρέπουν την επεξεργασία και τη μετάδοση μιας ποικιλίας μορφών αναπαράστασης της πληροφορίας (σύμβολα, εικόνες, ήχοι, βίντεο) και αφετέρου - τα μέσαπου είναι φορείς αυτών των άυλων μηνυμάτων. 21/62

22 2 nd Flash Activity Από ποιούς παράγοντες εξαρτάται η ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση;

23 Από πού εξαρτάται η ένταξη των ΤΠΕ στην εκπαίδευση; το πρόγραμμα σπουδών Μπορεί να αλλάξει κάτι και πώς; το επίπεδο εκπαίδευσηςπου αφορά η εισαγωγή και η ένταξη δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, πανεπιστήμιο τους προς επίτευξη διδακτικούς και γνωστικούς στόχους Στόχοι χαμηλού επιπέδου (τι), στόχοι υψηλού επιπέδου (πωςκαι γιατί) τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συγκυρίεςτην περίοδο της ένταξης Κόστος, κλπ. το επίπεδο τεχνολογικής ανάπτυξης τις φιλοσοφικές και ιδεολογικές θεωρήσεις των πρωτεργατών της ένταξης. 23/62

24 Οι διάφορες φάσεις της εισαγωγής και της ένταξης των ΤΠΕ (1/2) Με χρονολογική σειρά: 1. ηπερίοδος της εκπαιδευτικής τεχνολογίαςκαι των διδακτικών μηχανών (πριν το 1970), 2. η πληροφορική προσέγγιση( ), 3. η πληροφορική ως μέσο και ωςαντικείμενο εκπαίδευσης( ), 4. οι ΤΠΕ ως μέσο διδασκαλίας και μάθησης (μετά το 1990). 24/62

25 Οι διάφορες φάσεις της εισαγωγής και της ένταξης των ΤΠΕ (2/2) Η εκπαιδευτική τεχνολογία και οι διδακτικές µηχανές Χρονολογική εξέλιξη των Τεχνολογ ιών στην εκπαίδευση πριν το Η "Πληροφορική" προσέγγιση Κατά τη δεκαετία Η πληροφορική ως µέσο και ως αντικείµενο εκ παίδευσης Η πληροφορική & οι ΤΠΕ ως µέσο Κατά τη δεκαετία Από τη δεκαετία του 1990 και µετά 25/62

26 1. Πρώτη Φάση (πριν το 1970) Πρόδρομος όλων των σταδίων που σχετίζονται με την ένταξη των υπολογιστών και των ΤΠΕ στην εκπαίδευση (εισαγωγική φάση) Η περίοδος της εκπαιδευτικής τεχνολογίας Μέσα (Media) και τεχνολογίες (πριν το 1970) π.χ. Κινηματογράφος, Ραδιόφωνο, Εκπαιδευτική τηλεόραση, κλπ. Η περίοδος αυτή, που χαρακτηρίζεται από την προβληματική των διδακτικών μηχανών 26/62

27 2. Δεύτερη Φάση ( ) 1980) (α)μάθηση του Προγραμματισμού: Ο υπολογιστής και οι γλώσσες προγραμματισμού (γλώσσα Logo & Basic) (β)διδασκαλία με τη Βοήθεια Υπολογιστή: Ο υπολογιστής ως διδακτικό εργαλείο και εργαλείο μάθησης Πιλοτικές εφαρμογές (κυρίως σε επίπεδο λυκείων) 27/62

28 2. H πληροφορική προσέγγιση Η "Πληροφορική" προσέγγιση ( ) Πιλοτικές εφαρµογές Πανεπιστήµια - Λύκεια Έµφαση στον προγραµµατισµό Λογισµικά εξάσκησης & πρακτικής Λογισµικά προσοµοιώσεων Η προσέγγιση της Logo 28/62

29 2. Η πληροφορική προσέγγιση Έμφαση στον προγραμματισμό Γλώσσα Προγραμματισμού Basic για εκμάθηση τα ου προγραμματισμού Εξάπλωση της γλώσσας και της θεωρίας της Γλώσσας Logo - φτιαγμένη πάνω στις απόψεις του Piaget θεωρούµενη όχι ως απλή γλώσσα προγραµµατισµού αλλά και ως θεωρία-πρόγραµµα για την εκπαίδευση Πιλοτική εισαγωγή (κυρίως στις μεγαλύτερες βαθμίδες της εκπαίδευσης) 29/62

30 Διδασκαλία με τη Bοήθεια Yπολογιστή (1/2) (2 η φάση) Διδασκαλίαμε τη Βοήθεια Υπολογιστή(Δι.B.Y.) Computer Assisted Instruction(CAI) Διδακτικά προγράμματα τύπου προγραμματισμένης διδασκαλίας Μάθησημε τη Bοήθεια Yπολογιστή Computer Assisted Learning(CAL) Λογισμικά προσομοιώσεων 30/62

31 Διδασκαλία με τη Bοήθεια Yπολογιστή (2/2) (2 η φάση) H πλειονότητα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Δι.B.Y. προγράμματα καθοδήγησης (tutorials) και προγράμματα εξάσκησης και πρακτικής εφαρμογής (drill and practice) Πολύ λίγα είναι αυτά που αφορούν εναλλακτικές εφαρμογές όπως λογισμικά προσομοιώσεωνκαι έμπειρα διδακτικά συστήματα 31/62

32 3. ΤρίτηΦάση( ) Πληροφορική ως: - μέσο ή/και - αντικείμενο εκπαίδευσης Εκπαιδευτικό λογισμικό διαφόρων τύπων Διδασκαλία της πληροφορικής Από την εισαγωγή στην ένταξη Σταδιακή εξάπλωση σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και σε ευρεία κλίμακα 32/62

33 3. Μέσο ή/και αντικείμενο Οι "υπολογιστές στα σχολεία" ( ) Ο υπολογιστής ως εργαλείο διδασκαλίας & µάθησης Κατάρτιση για όλους στην Πληροφορική Πανεπιστήµια - Λύκεια - Γυµνάσια - ηµοτικά Λογισµικά εξάσκησης & πρακτικής Λογισµικά προσοµοιώσεων Η Πληροφορική ως στοιχείο γενικής κουλτούρας Logo και εφαρµογές Ροµποτικής Η Πληροφορική ως παιδαγωγικός στόχος Προγραµµατισµός υπολογιστών 33/62

34 3. Πληροφορική για Όλους Σφαιρική προσέγγιση προτείνει: - τους "Υπολογιστές στα Σχολεία" (Micros in Schools) στην Αγγλία, - την "Πληροφορική Για Όλους" (Informatique Pour Tous - IPT) στη Γαλλία Αντίστοιχα προγράµµατα εισαγωγής των υπολογιστών εξελίσσονται στις ΗΠΑ και στις άλλες ανεπτυγµένες χώρες Στις ΗΠΑ η εισαγωγή υπολογιστών στο σχολικό σύστηµα προωθήθηκε από: - ερευνητές - εκπαιδευτικούς αλλά κυρίως από - τη βιοµηχανία και την αγορά. 34/62

35 3. Περίοδος γενικευμένης εισαγωγής: ένταξη Περίοδος γενικευμένης εισαγωγής (αναφερόμαστε πλέον σε ένταξη) της πληροφορικής σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Περίοδος συνυφασμένη: - με τη αλματώδη εξέλιξη των προσωπικών υπολογιστών, - της αντίστοιχης πτώσης των τιμών τους και - τις ελπίδες που είχαν εναποτεθεί στην πληροφορική επανάσταση. 35/62

36 4. ΤέταρτηΦάση(μετάτο1990) Τεχνολογίες ως μέσο (μετά το 1990) Πολυμέσα Υπερμέσα Προσομοιώσεις Εικονική πραγματικότητα Δίκτυα υπολογιστών Διαδίκτυο Συνεργατικά περιβάλλοντα μάθησης 36/62

37 4. Οι υπολογιστές ως μέσο Οι υπολογιστές ως µέσο ( σήµερα) Σε όλες τις βαθµίδες της Εκπαίδευσης & της Κατάρτισης Λογισµικά καθοδήγησης Ο υπολογιστής ως εργαλείο διδασκαλίας & µάθησης Λογισµικά προσοµοιώσεων - εικονικά εργαστήρια Οι ΤΠΕ ως εκπαιδευτικό και επαγγελµατικό εργαλείο Οι ΤΠΕ ως κοινωµικό φαινόµενο Οι ΤΠΕ ως στοιχείο γενικής κουλτούρας ίκτυα υπολογιστών - ιδίκτυο Πολυµέσα - υπερµέσα - εικονική πραγµατικότητα Ηλεκτρονικά παιγνίδια Ένταξη και ενσωµάτωση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία Οι ΤΠΕ ως γνωστικό εργαλείο Οι ΤΠΕ ως εργαλείο έκφρασης και επικοινωνίας 37/62

38 Χαρακτηριστικά Φάσεις Χρονολογική εξέλιξη Πρώτη Φάση (πριν 1970) εύτερη Φάση ( ) Τρίτη Φάση ( ) Τέταρτη Φάση (1990 -) Επίπεδο γυµνάσια - λύκεια λύκειο δηµοτικά, γυµνάσια, λύκεια όλα τα επίπεδα Τύποι δράσης πειραµατισµοί έρευνες ανάπτυξη προωθούµενη από το κράτος Προσανατολισµοί οπτικοακουστικά Πληροφορική Πληροφορική: Μέσο µέσα / προγραµτρόπος σκέψης αντικείµενο ή µατισµένη µέσο; διδασκαλία Κατάρτιση εκπαιδευτικών Λογισµικό Εξοπλισµός οπτικόακουστικός Εξοπλισµός Συνεχής µακράς διάρκειας κατάρτιση Λογισµικό «Παιδαγωγικής Έρευνας» Κάποιοι µικρουπολογιστές συνεχής µακράς διάρκειας κατάρτιση, αρχική κατάρτιση λογισµικό παραγωγή της πολιτείας διάφοροι τύποι µικρο-υπολογιστών τοπική δράση Πληροφορική Πολυµέσα σύντοµη κατάρτιση, αρχική κατάρτιση λογική της αγοράς Συγκέντρωση γύρω από το standard PC

39 Μοντέλα εισαγωγής και ένταξης των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Για την εισαγωγή και την ένταξη της πληροφορικής και των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (Information & Communications Technologies in Education) στην εκπαίδευση Τι είναι; Τι είναι; 39/62

40 Δύο συμπληρωματικά ερωτήματα (1 ο )Τιεννοούμεμετoνόρo: «Η Πληροφορική ή οι ΤΠΕ στην Εκπαίδευση»; Γνωστικό αντικείμενο ή διδακτικό μέσο-εργαλείο μάθησης; (2 ο )Ποιά η επίδραση των ΤΠΕ στις διαδικασίες της μάθησης; Με τη χρήση της υπολογιστικής τεχνολογίας εισάγονται νέες διαδικασίες μάθησης, πoιoτικά διαφoρετικές ή στην πραγματικότητα αναπαράγονται με άλλα μέσα οι ίδιοι μηχανισμοί και διαδικασίες όπως σε περιβάλλοντα μάθησης χωρίς μηχανές; 40/62

41 Μοντέλα ή Προσεγγίσεις για τις ΤΠΕ στην εκπαίδευση Οι ΤΠΕ & η Πληροφορική στην Εκπαίδευση ως αυτόνοµα γνωστικά αντικείµενα ως κοινωνικό φαινόµενο Τεχνοκεντρική προσέγγιση ως γνωστικό εργαλείο ως στοιχείο γενικής κουλτούρας Πραγµατολογική προσέγγιση Ολοκληρωµένη προσέγγιση 41/62

42 Έχουν δοθεί απαντήσεις; Επίδραση των ΤΠΕ στις διαδικασίες µάθησης Για το 2 ο ερώτημα δεν έχει δοθεί ακόμα συνολική απάντηση Δεν μπορούμε να αποφανθούμε ότι οι ΤΠΕ επιδρούν πάντα θετικάστις διαδικασίες της μάθησης Η επίδραση εξαρτάται από το πλαίσιο χρήσης Τί ενώνουµε µε τον όρο ΤΠΕ στην εκπαίδευση; Για το 1 ο ερώτημα υπάρχουν τουλάχιστον τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις αναλυτικά 42/62

43 Tρειςδιαφoρετικέςπροσεγγίσεις 1. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ ως αυτόνoμo γνωστικό αντικείμενο που μπoρεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα σπουδών και να διδαχθεί σε διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης. 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ ως μέσo γνώσης, έρευνας και μάθησης που διαπερνά όλα τα γνωστικά αντικείμενα. 3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ ως στoιχείo της γενικής κουλτoύραςαλλά και κοινωνικό φαινόμενο. 43/62

44 Πρότυπα (Μοντέλα, Προσεγγίσεις) (1/2) 1.ως αυτόνομο γνωστικό αντικείμενο: διδασκαλία τη πληροφορικής Τεχνοκεντρική προσέγγιση 2.μέσα σε (και από) όλα τα μαθήματα ως έκφραση μιας ολιστικής, διαθεματικής προσέγγισης της μάθησης Ολοκληρωμένη προσέγγιση 3.ως συνδυασμός των δύο προηγούμενων προσεγγίσεων (διδάσκω πληροφορική -διδάσκω και μαθαίνω με την πληροφορική) Πραγµατολογική προσέγγιση 44/62

45 Πρότυπα (Μοντέλα Προσεγγίσεις) (2/2) Οι ΤΠΕ & η Πληροφορική στην Εκπαίδευση ως αυτόνοµα γνωστικά αντικείµενα ως κοινωνικό φαινόµενο Τεχνοκεντρική προσέγγιση ως γνωστικό εργαλείο ως στοιχείο γενικής κουλτούρας Πραγµατολογική προσέγγιση Ολοκληρωµένη προσέγγιση 45/62

46 1. Η διδασκαλία της Πληροφορικής: Τεχνοκεντρικό πρότυπο Κυριάρχησε κατά τη δεκαετία του 1970, κυρίως στις υψηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Καθιέρωση μαθήματος ή μαθημάτων πληροφορικής στο πρόγραμμα σπουδών Προβληµατισµός Από τη στιγμή που ένα νέο μάθημακαθιερώνεται στο αναλυτικό πρόγραμμα, είναι εύλογο να τεθούν και τα συνακόλουθα ερωτήματα που αφορούν: - στο περιεχόμενό του, - στους στόχους του, - στα ερωτήματα που θέτει η διδασκαλία του, και συνεπώς - στην ύπαρξη μιας διδακτικής του προσέγγισης. 46/62

47 1. Η διδασκαλία της Πληροφορικής: Τεχνοκεντρικό πρότυπο Το πρότυπο αυτό χαρακτηρίζεται από τεχνοκρατικό ντετερμινισμό Τι είναι; Έχει ως βασική επιδίωξη την απόκτηση γνώσεων πάνω στη λειτουργία των υπολογιστών και την εισαγωγή στον προγραμματισμό τους. Η πληροφορική στα πλαίσια αυτά θεωρείται ως αυτοτελές γνωστικό αντικείμενο Στη διεθνή βιβλιογραφία απαντάται με τον όρο απομονωμένη τεχνική προσέγγιση ή κάθετη προσέγγιση. 47/62

48 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: Ολοκληρωμένο πρότυπο (1/4) Αποκαλείται και ενσωματωμένο (integrated) πρότυπο Ένταξη και ενσωμάτωση των ΤΠΕ μέσα σε όλα τα μαθήματαως έκφραση μιας ολιστικής, διαθεματικής προσέγγισης της μάθησης Ολοκληρωμένη προσέγγιση. Εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα και χαρακτηρίζεται από το ότι η διδασκαλία της χρήσης των τεχνολογιών και η χρήση τους ενσωματώνεται στα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα του προγράμματος σπουδών Αποδίδεται και με τον όρο Οριζόντια ή Ολιστική προσέγγιση. 48/62

49 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: Ολοκληρωμένο πρότυπο (2/4) Οι ΤΠΕ αποτελούν βασικό εργαλείο διδασκαλίας και μάθησης σε όλο το εύρος του προγράμματος σπουδών Τα θέματα που αφορούν στους υπολογιστές και στις ΤΠΕ γενικότερα, διδάσκονται μέσα από όλα τα γνωστικά αντικείμενα του σχολείου και δεν συνιστούν ιδιαίτερο γνωστικό αντικείμενο. 49/62

50 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: Ολοκληρωμένο πρότυπο (3/4) Οι υποστηρικτές αυτής της προσέγγισης πιστεύουν ότι: η διασπορά της διδασκαλίας και της χρήσης της πληροφορικής σε όλο το φάσμα του προγράμματος σπουδών και όχι η ένταξή του σε ένα ιδιαίτερο αντικείμενο, μπορεί να βοηθήσει την ουσιαστική και από κοινού δημιουργική συμμετοχή εκπαιδευτικών και μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία. 50/62

51 2. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ σε όλο το εύρος του αναλυτικού προγράμματος: Ολοκληρωμένο πρότυπο (4/4) Προϋποθέτει σημαντικά διαφορετικές εκπαιδευτικές αντιλήψεις, - τόσο στην επιλογή της γνώσης και της διδακτικής πρακτικήςόσο και - στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση των εκπαιδευτικών και - στην υλικοτεχνική υποδομή. Οι ανατροπές που θα προκαλέσει στο πρόγραμμα σπουδών η εφαρμογή της προσέγγισης αυτής, την καθιστούν βραχυπρόθεσμα μη εφαρμόσιμη. 51/62

52 3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη μάθηση: Πραγματολογικό πρότυπο (1/3) Συνιστά συνδυασμό των προηγούμενων προσεγγίσεων ή μοντέλων (Τεχνοκεντρικό - Ολοκληρωμένο). Μεταβατική, «εφικτή» λύση απαραίτητη για ένα τουλάχιστον χρονικό διάστημα μέχρι την πλήρη ένταξη (με τη λογική της ενσωμάτωσης) των τεχνολογιών σε όλο το αναλυτικό πρόγραμμα. 52/62

53 3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη μάθηση: Πραγματολογικό πρότυπο (2/3) Το πρότυπο αυτό, χαρακτηρίζεται από τη διδασκαλία ενός (τουλάχιστον) αμιγούς μαθήματος γενικών γνώσεων πληροφορικής και την προοδευτική ένταξη της χρήσης των ΤΠΕ ως μέσο στήριξηςτης μαθησιακής διαδικασίας στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα του προγράμματος σπουδών. 53/62

54 3. Η πληροφορική και οι ΤΠΕ στη διδασκαλία και τη μάθηση: Πραγματολογικό πρότυπο (3/3) Στη βιβλιογραφία αποδίδεται και με τον όρο εφικτή ή μικτή προσέγγιση. Η έμφαση δίνεται στις γνωστικές και τις κοινωνικές διαστάσειςτης χρήσης της πληροφορικής στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η προσέγγιση γνώρισε πολλές διακυμάνσεις πριν σταθεροποιηθεί στους προσανατολισμούς αναφορικά με τη χρήση του πληροφορικού μέσου. 54/62

55 Συνοψίζοντας: μοντέλα ένταξης (1/2) Οι ΤΠΕ ως γνωστικό αντικείµενο Τεχνοκεντρικό µοντέλο ή προσέγγιση Οι ΤΠΕ ως αντικείµενο και ως µέσο Πραγµατολογικό µοντέλο ή προσέγγιση Ολοκληρωµένο µοντέλο ή προσέγγιση Οι ΤΠΕ ως µέσο 55/62

56 Συνοψίζοντας: μοντέλα ένταξης (2/2) Μον τέλα έν ταξης των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Τεχνοκεντρική προσέγγιση Ολοκληρωµένη προσέγγιση διδάσκεται ως Αυτόνοµο γνωστικό αντικείµενο αφορά διδάσκεται και ως Πραγµατολογική προσέγγιση χ ρησιµοποιείται και ως χ ρησιµοποιείται ως προτείν ει τη αν τιµετωπίζεται ως ιάχυση στο πρόγραµµα σπουδών θεωρείται και ως αφορά Γνωστικό εργαλείο Κοινωνικό φαινόµενο & στοιχείο κουλτούρας Εκπαιδευτικοί Πληροφορικής Στοιχείο γενικής κουλτούρας Εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων 56/62

57 Υ ολογιστές και Εκ αίδευση Στην εκπαιδευτική πρακτική διαφαίνονται 4 προσεγγίσεις: 1 η Μαθαίνω για τους υπολογιστές (ο υπολογιστής γίνεται αντικείµενο εκµάθησης) 2 η Μαθαίνω από τους υπολογιστές (ο υπολογιστής έχει ρόλο δασκάλου) 3 η Μαθαίνω µε τους υπολογιστές (ο υπολογιστής σύντροφος του µαθητή στη διαδικασία της µάθησης) 4 η Μαθαίνω τους υπολογιστές (υπολογιστής µαθητής ο µαθητής γίνεται δάσκαλος) αναλυτικά 57/62

58 1 η Μαθαίνω για τους υ ολογιστές Υ ολογιστής αντικείµενο εκµάθησης Αλφαβητισµός στην ληροφορική και στους υ ολογιστές (τεχνοκεντρικό πρότυπο) 58/62

59 2 η Μαθαίνω α ό τους υ ολογιστές Υ ολογιστής «δάσκαλος» ιδασκαλία µε τη βοήθεια Υ ολογιστή (Computer Assisted Instruction) Προγράµµατα εξάσκησης και ρακτικής (drill and practice) Προγράµµατα εκµάθησης (tutorials) Έµ ειρα ιδακτικά Συστήµατα (Intelligent Tutoring Systems): Τεχνητή Νοηµοσύνη 59/62

60 3 η Μαθαίνω µε τους υ ολογιστές Υ ολογιστής σύντροφος Μάθηση με τη βοήθεια Υπολογιστή (Computer Assisted Learning) Υ ολογιστής ως γνωστικό εργαλείο 60/62

61 4 η Μαθαίνω τους υ ολογιστές Y ολογιστής ως «µαθητής» Αντιστροφή ρόλων Το παιδαγωγικό κίνημα της γλώσσας προγραμματισμού LOGO Ο μαθητής προγραμματίζοντας τον υπολογιστή τον «διδάσκει» 61/62

62 Last Flash Activity Να κουβεντιάσετε µέσα στην οµάδα σας και στη συνέχεια να αναφέρετε στην ολοµέλεια τα κυριότερα σηµεία-συµπεράσµατα του σηµερινού µαθήµατος φτιάχνοντας µία σύνοψη των βασικότερων σηµείων. 62/62