ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2014) 646 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων EL EL

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις 21 Ιουνίου 2012, όταν οι τουρκικές αρχές μονογράφησαν το κείμενο της συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας για την επανεισδοχή, η οποία αποτέλεσε το αντικείμενο διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από το 2005, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε συμπεράσματα στα οποία καλούσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή παράλληλα με την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ για την επανεισδοχή, να λάβει μέτρα για τη σταδιακή και μακροπρόθεσμη ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συνέστησε επίσης αυτή την προσέγγιση στην Επιτροπή στο ψήφισμά του της 18ης Απριλίου 2013 σχετικά με την έκθεση προόδου του 2012 για την Τουρκία. Η συμφωνία επανεισδοχής υπεγράφη στις 16 Δεκεμβρίου Παράλληλα, η ΕΕ και η Τουρκία άρχισαν διάλογο για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων, με στόχο την προοδευτική κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στον χώρο Σένγκεν για σύντομα διαστήματα. Ενώ ο διάλογος βρίσκεται σε εξέλιξη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τη σχετική τουρκική νομοθεσία και διοικητική πρακτική. Αυτό γίνεται με βάση τον «Χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων με την Τουρκία», ένα έγγραφο που εκπονήθηκε από την Επιτροπή σε στενή συνεργασία με σχετικούς εμπειρογνώμονες από κράτη μέλη της ΕΕ. Το συγκεκριμένο έγγραφο καθορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων η Επιτροπή θα αποφασίσει αν και πότε θα είναι σκόπιμο να προτείνει στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την άρση της υποχρέωσης θεώρησης που επιβάλλεται σήμερα στους Τούρκους πολίτες, με τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 539/2001. Τα κριτήρια που προβλέπει ο χάρτης πορείας κατατάσσονται σε πέντε ενότητες: ασφάλεια των εγγράφων, διαχείριση της μετανάστευσης, δημόσια τάξη και ασφάλεια, θεμελιώδη δικαιώματα και επανεισδοχή των παράτυπων μεταναστών. Η Επιτροπή θα υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο σχετικά με την πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων που διατυπώνονται στον χάρτη πορείας. Οι εκθέσεις αυτές θα χρησιμεύουν επίσης ως οδηγός για τις τουρκικές αρχές σχετικά με τους τομείς στους οποίους απαιτείται η θέσπιση ρυθμίσεων. Για να εκπονήσει την παρούσα πρώτη έκθεση, η Επιτροπή πραγματοποίησε αρκετές επισκέψεις στην Τουρκία από τις 16 Μαρτίου μέχρι τις 20 Ιουνίου 2014, με σκοπό να συγκεντρώσει πληροφορίες σχετικά με τη νομοθεσία και τις διαδικασίες στους τομείς που καλύπτει ο χάρτης πορείας. Την Επιτροπή βοήθησαν στο έργο της η αντιπροσωπεία της ΕΕ στην Τουρκία, καθώς και εμπειρογνώμονες από τα κράτη μέλη της ΕΕ και σχετικούς οργανισμούς της ΕΕ (FRONTEX, Ευρωπόλ, Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο). Η παρούσα έκθεση εξετάζει τη σημερινή κατάσταση και την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς κάθε κριτήριο αξιολόγησης και παρέχει τις εκτιμήσεις της Επιτροπής σχετικά με το κατά πόσο η Τουρκία πληροί τις υποχρεώσεις της που ορίζονται στον χάρτη πορείας. Κάθε κριτήριο υποβάλλεται σε αξιολόγηση η οποία καταλήγει σε μια από τις ακόλουθες εκτιμήσεις: «το κριτήριο πληρούται» «το κριτήριο σχεδόν πληρούται» (δηλαδή απομένουν λίγα μόνο για να εκπληρωθεί) «το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο», (δηλαδή, μένουν πολλά να γίνουν ακόμη, αλλά τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί και τα μέτρα που έχουν ληφθεί από τις τουρκικές αρχές είναι σημαντικά, και οι εξελίξεις μέχρι στιγμής ενθαρρυντικές) 2

3 «το κριτήριο πληρούται μόνο εν μέρει» (δηλαδή, μένουν ακόμη πολλά να γίνουν για να καλυφθούν οι απαιτήσεις ως προς το κριτήριο αξιολόγησης, ενώ δεν υπάρχουν θετικές εξελίξεις όσον αφορά την τήρησή τους) «το κριτήριο δεν πληρούται» (δηλαδή η Τουρκία απέχει πολύ από την εκπλήρωση αυτού του κριτηρίου αξιολόγησης). Σε όλους τους τομείς όπου η Επιτροπή εκτιμά ότι δεν πληρούνται οι απαιτήσεις ως προς ένα κριτήριο αξιολόγησης, η έκθεση προτείνει ορισμένα μέτρα τα οποία, κατά την άποψη της Επιτροπής, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των αδυναμιών που εντοπίστηκαν. Τέλος, πρέπει να υπενθυμιστεί ότι η συγκεκριμένη έκθεση εστιάζει στις επιδόσεις της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων αξιολόγησης που περιέχονται στον «Χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων», τα οποία τέθηκαν με σκοπό τον καθορισμό των προϋποθέσεων που θα επέτρεπαν την επίτευξη προόδου προς την ασφαλή ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων. Η παρούσα έκθεση δεν σκοπεύει, επομένως, να αξιολογήσει τη συνολική πρόοδο που έχει σημειώσει η Τουρκία όσον αφορά την προετοιμασία της για προσχώρηση στην ΕΕ. Το ζήτημα αυτό είναι αντικείμενο της «Έκθεσης προόδου για την Τουρκία», η οποία εκπονείται από την Επιτροπή σε ετήσια βάση, και της οποίας η τελευταία έκδοση δημοσιεύτηκε στις 8 Οκτωβρίου Έκθεση προόδου 2014 της Επιτροπής για την Τουρκία (SWD (2014) 307), που συνοδεύει την ανακοίνωση «Στρατηγική για τη διεύρυνση και κυριότερες προκλήσεις για την περίοδο », COM(2014)700 τελικό της

4 2. ΔΕΣΜΗ 1: ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ 2.1. Γενική αξιολόγηση Η Τουρκία συμβαδίζει με τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις πρακτικές της διεθνούς κοινότητας στον τομέα των ταξιδιωτικών εγγράφων και εγγράφων ταυτότητας, και σχεδιάζει να λάβει πρόσθετα μέτρα. Δεν πληροί ακόμη όλες τις απαιτήσεις της Δέσμης 1 του χάρτη πορείας, αλλά έχει ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο όσον αφορά την ικανοποίηση των περισσοτέρων από αυτές, και διαθέτει την τεχνική ικανότητα να επιτύχει αυτόν τον στόχο, υπό την προϋπόθεση ότι θα πραγματοποιήσει εγκαίρως τις σχετικές μεταρρυθμίσεις και τεχνικές διευθετήσεις Λεπτομερή σχόλια σχετικά με τα κριτήρια αξιολόγησης της δέσμης για την ασφάλεια των εγγράφων Συνέχιση της έκδοσης από την Τουρκία βιομετρικών ταξιδιωτικών εγγράφων, αναγνώσιμων από μηχανή, σύμφωνα με τα πρότυπα του ICAO και εφαρμογή της πρακτικής που συνιστά ο ICAO, με σταδιακή κατάργηση κάθε διαβατηρίου που δεν πληροί τα πρότυπα του ICAO και καθιέρωση διεθνών διαβατηρίων με βιομετρικά δεδομένα, τα οποία θα περιλαμβάνουν φωτογραφίες και δακτυλικά αποτυπώματα, σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ, και συγκεκριμένα τον κανονισμό 2252/2004 του Συμβουλίου. Σύμφωνα με τα πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), το 2010 οι τουρκικές αρχές έπαυσαν να εκδίδουν διαβατήρια που δεν ήταν σύμφωνα με τους κανόνες του Οργανισμού (δηλαδή διαβατήρια χωρίς βιομετρικά δεδομένα) και άρχισαν να εκδίδουν μόνο διαβατήρια ανταποκρινόμενα στα πρότυπα του ICAO (δηλαδή διαβατήρια που περιέχουν πολύ αυστηρά χαρακτηριστικά ασφαλείας και ορισμένα βιομετρικά δεδομένα - στην περίπτωση της Τουρκίας, μια ψηφιακή φωτογραφία του προσώπου του κατόχου). Κυκλοφορούν ακόμη ορισμένα τουρκικά διαβατήρια που δεν πληρούν τα πρότυπα ICAO, τα οποία όμως θα έχουν λήξει στο σύνολό τους μέχρι τις 25 Νοεμβρίου Οι τουρκικές αρχές δεν έχουν ακόμη αρχίσει να εκδίδουν διαβατήρια σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2252/2004 του Συμβουλίου (δηλ. διαβατήρια με πολύ αυστηρά χαρακτηριστικά ασφαλείας και ορισμένα βιομετρικά δεδομένα, όπως τα δακτυλικά αποτυπώματα και η ψηφιακή φωτογραφία). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να αρχίσουν τη συστηματική έκδοση νέων διαβατηρίων που θα περιλαμβάνουν τα δακτυλικά αποτυπώματα του κατόχου τους. Αυτό είναι τεχνολογικά εφικτό για τις τουρκικές αρχές, καθώς συλλέγουν ήδη συστηματικά και αποθηκεύουν τα δακτυλικά αποτυπώματα όλων των πολιτών που υποβάλλουν αίτηση για διαβατήριο (αν και μέχρι σήμερα τα αποτυπώματα δεν περιλαμβάνονται στο ολοκληρωμένο κύκλωμα (τσιπ) του διαβατηρίου). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Θέσπιση των κατάλληλων διοικητικών μέτρων που εξασφαλίζουν τη νομιμότητα και την ασφάλεια των διαδικασιών εξατομίκευσης, διανομής και επικύρωσης διεθνών διαβατηρίων και άλλων εγγράφων βάσης. 4

5 Το ισχύον σύστημα στην Τουρκία είναι σύμφωνο με τα πρότυπα του ICAO και φαίνεται αξιόπιστο, αποτελεσματικό και σταθερό. Ωστόσο, η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο αυτό σχεδόν πληρούται, καθώς οι εμπειρογνώμονες που εστάλησαν στην Τουρκία παρατήρησαν μερικές αδυναμίες, οι οποίες, αν και ήσσονος σημασίας, πρέπει να εξεταστούν με προσοχή, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία προβλημάτων στο μέλλον. Ειδικότερα, θα πρέπει να βελτιωθεί ο τρόπος με τον οποίο η αστυνομία καταστρέφει τα διαβατήρια που έχουν λήξει, ώστε να μειωθεί περαιτέρω η ποσότητα των τμημάτων των εγγράφων που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν παράνομα για την έκδοση πλαστών διαβατηρίων. Συνιστάται επίσης να ενισχυθεί η ασφάλεια των εγκαταστάσεων φύλαξης των κενών διαβατηρίων (που δεν έχουν εκδοθεί ακόμη) στην Άγκυρα. Εκπόνηση προγραμμάτων κατάρτισης και θέσπιση κωδίκων δεοντολογίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς που θα απευθύνονται στους υπαλλήλους κάθε δημόσιας αρχής αρμόδιας για τις θεωρήσεις (βίζες), τα έγγραφα βάσης ή τα διαβατήρια. Στην Τουρκία υφίστανται οι κατάλληλες διαδικασίες, προγράμματα κατάρτισης και συστήματα ελέγχου. Η Επιτροπή θεωρεί συνεπώς ότι το κριτήριο αυτό πληρούται. Δήλωση, το ταχύτερο δυνατό και συστηματικά, στη βάση δεδομένων της Ιντερπόλ /LASP των απολεσθέντων και κλαπέντων διαβατηρίων Το σύστημα που εφαρμόζεται σήμερα για την τήρηση αυτού του κριτηρίου φαίνεται να είναι το κατάλληλο. Η Επιτροπή θεωρεί συνεπώς ότι το κριτήριο αυτό πληρούται. Εξασφάλιση υψηλού επιπέδου ασφάλειας των εγγράφων βάσης και των δελτίων ταυτότητας και καθορισμός αυστηρών διαδικασιών για την αίτηση και την έκδοσή τους. Τα δελτία ταυτότητας που κυκλοφορούν σήμερα δεν είναι, λόγω της φύσης τους, πολύ ασφαλή έγγραφα και μπορούν σχετικά εύκολα να πλαστογραφηθούν. Ωστόσο, η πιθανότητα χρησιμοποίησης πλαστών ταυτοτήτων στο πλαίσιο διοικητικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης της έκδοσης διαβατηρίου, είναι ελάχιστη. Αυτό οφείλεται στην ύπαρξη ένα συμπαγούς και αξιόπιστου ληξιαρχείου στην Τουρκία, στο οποίο καταχωρίζονται όλοι οι πολίτες αποκτώντας έναν αναγνωριστικό αριθμό. Το σύστημα αυτό, το οποίο διαχειρίζεται σήμερα αποτελεσματικά το τμήμα Πληθυσμού του υπουργείου Εσωτερικών, καθώς και η ηλεκτρονική του βάση δεδομένων (MERNIS), την οποία μπορούν να συμβουλεύονται όλες οι αρμόδιες τουρκικές αρχές, αποτελούν αξιόπιστη βάση ταυτοποίησης των Τούρκων πολιτών. Μια αδυναμία του υφιστάμενου συστήματος είναι ότι τα δελτία ταυτότητας εκδίδονται με απεριόριστη διάρκεια ισχύος, έτσι ώστε η φωτογραφία του κατόχου να μην ανταποκρίνεται, με την πάροδο του χρόνου, στην πραγματικότητα. Εάν δεν υπάρχει αξιόπιστη φωτογραφία ενδέχεται, σε ορισμένες περιπτώσεις, να είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί ότι το πρόσωπο που επιδεικνύει μια ταυτότητα είναι όντως ο νόμιμος κάτοχός της. 5

6 Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο του χάρτη πορείας σχεδόν πληρούται. Για να υπάρξει πλήρης συμμόρφωση με το κριτήριο, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να θεσπίσουν διατάξεις που θα διασφαλίζουν ότι κανένα δελτίο ταυτότητας δεν μπορεί να εξακολουθήσει να ισχύει εάν η φωτογραφία είναι παρωχημένη. Ένας εναλλακτικός τρόπος για να επιτευχθεί ισοδύναμο αποτέλεσμα θα ήταν να καθιερωθεί χρονικό όριο για την ισχύ των υφιστάμενων δελτίων ταυτότητας, ή να αντικατασταθούν τα δελτία αυτά από νέα που θα περιλαμβάνουν βιομετρικά δεδομένα του κατόχου, τα οποία παραμένουν πάντοτε τα ίδια. Τακτική ανταλλαγή υποδειγμάτων διαβατηρίων, εντύπων θεωρήσεων και πληροφοριών σχετικά με πλαστά έγγραφα και συνεργασία για την ασφάλεια των εγγράφων με την ΕΕ. Αρκετά κράτη μέλη αναφέρουν ήδη ότι λαμβάνουν τακτικά υποδείγματα διαβατηρίων από τις τουρκικές αρχές. Ωστόσο, κανένα κράτος μέλος δεν έχει αναφέρει ότι λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με παραποιημένα ταξιδιωτικά έγγραφα που εντοπίζουν οι τουρκικές αρχές. Γι αυτό η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται μόνο εν μέρει. Η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να παρέχουν σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ τακτική και έγκαιρη ενημέρωση σχετικά με τα υποδείγματα διαβατηρίων και τα έντυπα θεωρήσεων που εκδίδονται από την Τουρκία. Συνιστά επίσης στις αρχές να ενημερώνουν εγκαίρως όλα τα κράτη μέλη σχετικά με πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα και θεωρήσεις που εντοπίζουν οι τουρκικές υπηρεσίες επιβολής του νόμου και οι εταιρείες ταξιδίων που λειτουργούν στην Τουρκία. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στους ελέγχους που διενεργούνται στον αερολιμένα «Ατατούρκ» της Κωνσταντινούπολης, ο οποίος αποτελεί πλέον βασικό σημείο αναχώρησης και διέλευσης επιβατών που ταξιδεύουν προς την ΕΕ. Οι τουρκικές αρχές ενθαρρύνονται επίσης να αναπτύξουν αμοιβαία συνδρομή και επιχειρησιακή συνεργασία με τα κράτη μέλη της ΕΕ, και ιδιαιτέρως με τους αξιωματικούςσυνδέσμους της αστυνομίας των κρατών μελών της ΕΕ που εργάζονται στην Τουρκία, ώστε να βελτιώσουν την ικανότητα των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, τόσο στην Τουρκία όσο και στα κράτη μέλη της ΕΕ, για τον εντοπισμό πλαστών ταξιδιωτικών εγγράφων και θεωρήσεων. Λήψη και εφαρμογή μέτρων για την εξασφάλιση της νομιμότητας και της ασφάλειας των προσωπικών στοιχείων και της διαδικασίας εγγραφής στο ληξιαρχείο, και φροντίδα για την ενοποίηση και τη διασύνδεση των σχετικών βάσεων δεδομένων και την επαλήθευση των σαρωμένων δεδομένων έναντι της βάσης δεδομένων για τις ληξιαρχικές πράξεις, με ιδιαίτερη προσοχή στην τροποποίηση των βασικών προσωπικών δεδομένων των ατόμων. Το σύστημα που εφαρμόζεται σήμερα για την τήρηση αυτού του κριτηρίου είναι το κατάλληλο. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο αυτό πληρούται. 6

7 3. ΔΕΣΜΗ 2: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ 3.1. Γενική αξιολόγηση Τα τουρκικά σύνορα είναι δύσκολο να ελεγχθούν, λόγω του μήκους τους καθώς και λόγω των αντίξοων γεωγραφικών και περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών τους. Τα τελευταία έτη, η διαχείρισή τους έγινε ακόμη πιο πολύπλοκη λόγω της κατάστασης που επικρατεί στη Συρία και το Ιράκ. Δεδομένου ότι αποτελεί κατά παράδοση το σημείο προορισμού και διέλευσης παράτυπων μεταναστευτικών ρευμάτων από διάφορες περιοχές του κόσμου, η Τουρκία δέχθηκε πρόσφατα πρωτοφανούς έκτασης κύματα προσφύγων, μεταξύ των οποίων 1,5 εκατομμύριο Σύριους που εγκατέλειψαν τη χώρα τους λόγω των συγκρούσεων. Οι τουρκικές αρχές ξεκίνησαν την πλήρη μεταρρύθμιση του συστήματος διαχείρισης της μετανάστευσης, με τη θέσπιση, το 2013, του νόμου για τους αλλοδαπούς και τη διεθνή προστασία, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 11 Απριλίου Ο νόμος θέσπισε επίσης μια νέα, ειδική, μη στρατιωτική ενιαία αρχή (τη γενική διεύθυνση Διαχείρισης της Μετανάστευσης του υπουργείου Εσωτερικών), αρμόδια για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες, για τους οποίους ήταν προηγουμένως αρμόδια η αστυνομία. Από νομική και θεσμική άποψη, η μεταρρύθμιση αυτή βοηθά την Τουρκία να κάνει ένα βήμα προς τη συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα στον τομέα διαχείρισης της μετανάστευσης, καθώς και την εκπλήρωση των απαιτήσεων του χάρτη πορείας. Ο νόμος αυτός, όπως και άλλες πτυχές της μεταρρύθμισης, πρέπει τώρα να τεθεί σε εφαρμογή. Παρόμοιες μεταρρυθμίσεις χρειάζονται και σε άλλους τομείς της Δέσμης 2 και, συγκεκριμένα, στη διαχείριση των συνόρων και στην πολιτική θεωρήσεων Λεπτομερή σχόλια σχετικά με τα κριτήρια αξιολόγησης της δέσμης για τη διαχείριση της μετανάστευσης Διαχείριση των συνόρων Διενέργεια επαρκών συνοριακών ελέγχων και επιτήρηση όλων των συνόρων της χώρας, ειδικότερα κατά μήκος των συνόρων με κράτη μέλη της ΕΕ, κατά τρόπον που θα έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική και σταθερή μείωση του αριθμού των προσώπων που κατορθώνουν να διέλθουν παράνομα από τα τουρκικά σύνορα, είτε για να εισέλθουν στην Τουρκία είτε για να εξέλθουν από τη χώρα αυτή. Ο αριθμός των παράτυπων μεταναστών που κατορθώνουν να διέλθουν παράνομα τα τουρκικά σύνορα, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τις τουρκικές αρχές των συνόρων, παραμένει σχετικά υψηλός. Ωστόσο, πρέπει κανείς να αναγνωρίσει ότι οι τουρκικές αρχές που είναι αρμόδιες για τη διαχείριση των συνόρων καταβάλλουν σημαντικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κατάστασης και αφιερώνουν σημαντικούς ανθρώπινους, χρηματοοικονομικούς και τεχνικούς πόρους στην προσπάθεια αυτή. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η Τουρκία πληροί εν μέρει μόνο τις απαιτήσεις αυτού του κριτηρίου αξιολόγησης, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να εξακολουθήσουν να καταβάλλουν προσπάθειες για να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους στον τομέα αυτό, ιδίως με τη μεταρρύθμιση και την 7

8 ενίσχυση των υπηρεσιών στα σύνορα. Τα παρακάτω μέτρα θα μπορούσαν, κατά τη γνώμη της Επιτροπής, να βοηθήσουν τις τουρκικές αρχές να σημειώσουν σημαντική πρόοδο ως προς την εκπλήρωση αυτού του κριτηρίου. Πρέπει να διενεργηθεί διεξοδική ανάλυση επικινδυνότητας για το σύνολο των συνόρων, ιδίως για τις περιοχές που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στις πιέσεις της παράτυπης μετανάστευσης, καθώς και στον κίνδυνο της χρήσης πλαστών εγγράφων. Μια τέτοια ανάλυση αναμένεται να συμβάλει στην αξιολόγηση των συγκεκριμένων πόρων και στον εντοπισμό των πλέον ενδεδειγμένων μεθόδων για κάθε παραμεθόρια περιοχή. Οι χερσαίες δυνάμεις πρέπει να χρησιμοποιούν πιο ευέλικτες διαδικασίες παρακολούθησης με στόχο την καλύτερη αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης σε όλες τις παραμεθόριες περιοχές, για τις οποίες είναι υπεύθυνες. Η επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ της αστυνομίας και των τελωνειακών υπηρεσιών πρέπει να ενισχυθεί. Τα μέσα και οι πληροφορίες για τη διεξαγωγή ερευνών, που διαθέτουν οι τελωνειακές υπηρεσίες, πρέπει να χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο για την υποστήριξη της αστυνομίας. Η οργάνωση και διαχείριση των σημείων διέλευσης των συνόρων πρέπει να διασφαλίζουν ότι παρέχεται επαρκής χρόνος και προσωπικό, καθώς και κατάλληλος χώρος και μέσα, για τον έλεγχο και προσώπων. Πρέπει να αυξηθούν οι περιπολίες της χωροφυλακής σε παραμεθόριες και παράκτιες περιοχές. Με τον τρόπο αυτό, θα ενισχυθεί η πιθανότητα εντοπισμού παράτυπων μεταναστών που περνούν τα ανατολικά σύνορα της χώρας αποφεύγοντας τους ελέγχους που διενεργούν οι χερσαίες δυνάμεις, καθώς και εκείνων που ετοιμάζονται να εξέλθουν παράνομα από την Τουρκία μέσω των συνόρων της με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Η αστυνομία πρέπει να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στον εντοπισμό πλαστών ταξιδιωτικών εγγράφων και αυθεντικών ταξιδιωτικών εγγράφων που χρησιμοποιούνται από απατεώνες, ιδίως στον αερολιμένα «Ατατούρκ» της Κωνσταντινούπολης, αλλά και σε κάθε άλλο σημείο εισόδου στην Τουρκία. Όχι μόνο πρέπει να κατάσχονται συστηματικά τα εντοπιζόμενα ταξιδιωτικά έγγραφα και να διώκονται τα πρόσωπα που τα χρησιμοποιούν, αλλά πρέπει επίσης να γίνονται πάντοτε έρευνες για τον εντοπισμό και την εξάρθρωση των εγκληματικών δικτύων που εκδίδουν αυτά τα έγγραφα. Ο έλεγχος διαβατηρίων πρέπει να γίνεται συστηματικά για τους επιβάτες που διέρχονται από τη διεθνή ζώνη των τουρκικών αερολιμένων, ιδίως για εκείνους που ταξιδεύουν προς την ΕΕ. Πρέπει να επανεξεταστεί η δυνατότητα που έχουν σήμερα ορισμένες κατηγορίες ατόμων να διέρχονται τα τουρκικά σύνορα χρησιμοποιώντας δελτία ταυτότητας που δεν ανταποκρίνονται στα πρότυπα ICAO. Θέσπιση και αποτελεσματική εφαρμογή νομοθεσίας για την κυκλοφορία των προσώπων στα εξωτερικά σύνορα, καθώς και νομοθεσίας για την οργάνωση των συνοριακών αρχών και των καθηκόντων τους, σύμφωνα με το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την υλοποίηση της ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης των συνόρων της Τουρκίας», το οποίο εγκρίθηκε στις 27 Μαρτίου 2006 από τις 8

9 τουρκικές αρχές, και σύμφωνα με τις αρχές και τις βέλτιστες πρακτικές που κατοχυρώνονται στον κώδικα συνόρων Σένγκεν της ΕΕ και στον κατάλογο Σένγκεν της ΕΕ. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο αυτό δεν πληρούται, επειδή το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την υλοποίηση της ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης των συνόρων της Τουρκίας» εφαρμόζεται μόνο σε πολύ περιορισμένη κλίμακα, και ένα από τα βασικά συστατικά στοιχεία του δεν έχει καν τεθεί σε εφαρμογή. Το στοιχείο αυτό συνίσταται στη δημιουργία μιας ενιαίας, μη στρατιωτικής, ειδικής υπηρεσίας για τα σύνορα, στην οποία θα μεταβιβαστούν όλες οι αρμοδιότητες και οι πόροι για τη διαχείριση των συνόρων. Οι αρμοδιότητες αυτές κατανέμονται σήμερα μεταξύ διαφόρων υπηρεσιών (όπως π.χ. τελωνεία, αστυνομία, ακτοφυλακή και χερσαίες δυνάμεις). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να λάβουν όλα τα απαιτούμενα μέτρα για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης, και ιδίως να θεσπίσουν τη νομοθεσία που απαιτείται για τη δημιουργία της νέας υπηρεσίας για τα σύνορα. Επιπλέον, για το χρονικό διάστημα μέχρι τη σύσταση αυτής της ενιαίας, μη στρατιωτικής, ειδικής υπηρεσίας για τα σύνορα, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να βελτιώσουν τον τρόπο λειτουργίας των διαφόρων υφιστάμενων συνοριακών αρχών και τη συνεργασία τους, ώστε να διασφαλίσουν μια σύγχρονη και ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων. Ειδικότερα, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές τα εξής: να επανεξετάσουν τον τρόπο διαχείρισης των συνόρων από τις χερσαίες δυνάμεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ομάδες που είναι επιφορτισμένες με την επιτήρηση των χερσαίων συνόρων θα υπόκεινται σε όσο το δυνατό λιγότερες αντικρουόμενες ρυθμίσεις και υποχρεώσεις, που απορρέουν από τον στρατιωτικό τους χαρακτήρα, και ότι θα έχουν όλο και περισσότερο τη δυνατότητα: να συνεργάζονται πλήρως με τις άλλες αρχές και υπηρεσίες επιβολής του νόμου να αναπτύσσουν πιο ευέλικτες τεχνικές περιπολίας και να οργανώνουν τη δράση τους και να εστιάζουν τις δραστηριότητές τους στο πρωταρχικό καθήκον καταπολέμησης της παράνομης διέλευσης των συνόρων να λάβουν μέτρα για στενότερη συνεργασία των συνοριακών αρχών μεταξύ τους καθώς και με τη χωροφυλακή. Τα μέτρα αυτά μπορούν να περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τα εξής: τη χρήση και τη δημιουργία διαλειτουργικών μέσων επικοινωνίας την ανταλλαγή αξιωματικών-συνδέσμων, με στόχο την κοινή χρήση τεχνικών πόρων και πληροφοριών την παροχή αμοιβαίας πρόσβασης στις βάσεις δεδομένων που διαθέτουν οι εν λόγω αρχές, ώστε κάθε μία από αυτές να μπορεί, σε εξαιρετικές περιστάσεις, να δρα στον τομέα ευθύνης μιας άλλης αρχής την ανάπτυξη κοινών μεθόδων δράσης ή τη διενέργεια κοινών επιχειρήσεων με βάση την από κοινού ανάλυση των απειλών την ανταλλαγή στατιστικών στοιχείων την ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων κατάρτισης 9

10 τη θέσπιση διαδικασιών που θα δίνουν τη δυνατότητα στις περιπόλους των διαφόρων οργάνων να επικοινωνούν απευθείας μεταξύ τους και να αναλαμβάνουν πρωτοβουλία για κοινή δράση, όποτε χρειάζεται τη θέσπιση μηχανισμών για την έγκαιρη ανταλλαγή πληροφοριών και στοιχείων σε επιχειρησιακό επίπεδο, καθώς και για τον συντονισμό των δράσεων και τη συνεργασία, έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι οι παράτυποι μετανάστες που διέρχονται από περιοχές για τις οποίες είναι αρμόδιες διάφορες αρχές θα εντοπίζονται πιο εύκολα χάρη στην αποτελεσματική χρήση των πόρων που είναι διαθέσιμοι σε όλους την ενίσχυση του συντονιστικού ρόλου της υπηρεσίας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων. Θέσπιση των αναγκαίων δημοσιονομικών και λοιπών διοικητικών μέτρων τα οποία θα διασφαλίσουν την ανάπτυξη, στα συνοριακά σημεία διέλευσης και κατά μήκος όλων των συνόρων της χώρας, ιδίως στα σύνορα με τα κράτη μέλη της ΕΕ, καλά εκπαιδευμένων και ειδικευμένων συνοριακών φρουρών (σε επαρκή αριθμό), καθώς και την ύπαρξη αποτελεσματικών υποδομών, εξοπλισμού και τεχνολογίας ΤΠ, μεταξύ άλλων με την εκτενέστερη χρήση εξοπλισμού επιτήρησης, όπως ιδίως ηλεκτρονικά μέσα, κινητά και σταθερά, επιτήρηση με βίντεο, κάμερες υπέρυθρων ακτίνων, και άλλα συστήματα αισθητήρων. Οι τουρκικές αρχές χρησιμοποιούν σημαντικούς ανθρώπινους πόρους, τεχνικά μέσα και υποδομές κατά μήκος των συνόρων της χώρας. Δείχνουν αποφασισμένες να βελτιώνουν συνεχώς την ετοιμότητα του προσωπικού των συνοριακών αρχών, καθώς και την ποιότητα του εξοπλισμού που διαθέτουν. Είναι εντυπωσιακό το έργο που επιτελούν οι δυνάμεις επιτήρησης των χερσαίων συνόρων της Τουρκίας, καθώς και ο επαγγελματισμός της ακτοφυλακής. Η αστυνομία διαθέτει τη βάση δεδομένων POLNET, ένα αποτελεσματικό εργαλείο καταγραφής της εισόδου και εξόδου των επιβατών που περνούν τα σύνορα και ελέγχου αυτού του δικαιώματός τους. Υπάρχουν, ωστόσο, σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Γι' αυτό η Επιτροπή θεωρεί ότι το συγκεκριμένο κριτήριο πληρούται εν μέρει μόνο, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Ειδικότερα, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να λάβουν τα ακόλουθα μέτρα: Η χρησιμοποίηση στρατιωτών που υπηρετούν τη θητεία τους για την παρακολούθηση των «πράσινων συνόρων» πρέπει να περιοριστεί σταδιακά μόνο σε βοηθητικά καθήκοντα. Αυτό μπορεί επίσης να απαιτήσει μεγαλύτερη χρήση τεχνικών μέσων επιτήρησης (ειδικότερα, τη χρήση ραντάρ επί οχημάτων, μη επανδρωμένων αεροσκαφών και θερμικών καμερών, καθώς και την κεντρική παρακολούθηση των δεδομένων επιτήρησης). Η κατάρτιση του προσωπικού φύλαξης των «πράσινων συνόρων» πρέπει να διαφέρει από τη συνήθη στρατιωτική κατάρτιση, και να εστιάζει σε ζητήματα διαχείρισης των συνόρων. Η εναλλαγή μόνιμου προσωπικού των χερσαίων δυνάμεων πρέπει να είναι περιορισμένη στα σώματα που υπηρετούν στα σύνορα, ώστε να είναι δυνατή η εξειδίκευση, καθώς και η ανάπτυξη κατάλληλης νοοτροπίας και μεθοδολογίας σχετικά με τη φύλαξη των συνόρων. Εάν αυτό δεν είναι δυνατό, πρέπει να δοθούν 10

11 κίνητρα σε όσους επιθυμούν να ειδικευθούν σε αυτόν τον τομέα. Το ίδιο ισχύει και για την αστυνομία, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να εξελιχθούν σε πραγματικούς εμπειρογνώμονες για τον εντοπισμό πλαστών ταξιδιωτικών εγγράφων και απατεώνων. Πρέπει να αναπτυχθεί σταδιακά ένα ολοκληρωμένο σύστημα παράκτιων ραντάρ για την παρακολούθηση των θαλάσσιων συνόρων, χάρη στο οποίο θα είναι δυνατή η καταγραφή της πραγματικής εικόνας της κατάστασης. Το σύστημα αυτό πρέπει να συμπληρωθεί με ενίσχυση της επιτήρησης από αέρος, ώστε να εξασφαλίζεται η ταχεία αντίδραση σε περίπτωση παράτυπης εξόδου μεταναστών από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας. Ενίσχυση της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμοδίων για τη διαχείριση συνόρων υπαλλήλων και υπηρεσιών, της τελωνειακής υπηρεσίας και άλλων υπηρεσιών επιβολής του νόμου, ώστε να βελτιωθεί η ικανότητα συλλογής πληροφοριών, η αποτελεσματική χρησιμοποίηση των ανθρώπινων και τεχνικών πόρων, και η ανάληψη συντονισμένης δράσης. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο αυτό πληρούται μόνο εν μέρει, ιδίως λόγω του γεγονότος ότι με τα μέτρα που έχουν λάβει σήμερα οι τουρκικές αρχές διασφαλίζεται χαλαρός μόνο συντονισμός μεταξύ των συνοριακών αρχών, που στηρίζεται σε τακτικές συνεδριάσεις των ανωτέρων στελεχών, χωρίς τους κατάλληλους θεσμικούς μηχανισμούς που εγγυώνται την ουσιαστική και ολοκληρωμένη συνεργασία των διαφόρων φορέων. Για να εκπληρώσουν αυτό το κριτήριο, οι τουρκικές αρχές καλούνται να εφαρμόσουν τα μέτρα που έχουν ήδη προταθεί για προηγούμενα κριτήρια, με σκοπό να διασφαλίσουν ότι οι αρχές επιβολής του νόμου και οι χερσαίες δυνάμεις θα συνεργάζονται στενότερα, ώστε να είναι δυνατή η ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων. Εκπόνηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και θέσπιση κωδίκων δεοντολογίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς, που απευθύνονται στους συνοριακούς φρουρούς, καθώς και στους τελωνειακούς και λοιπούς υπαλλήλους που είναι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των συνόρων. Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Οι τουρκικές αρχές διαθέτουν κανονισμούς για τους κώδικες δεοντολογίας που πρέπει να τηρούνται από κάθε μέλος της δημόσιας διοίκησης και τις αρχές επιβολής του νόμου. Ωστόσο, η Επιτροπή συνιστά στην Τουρκία: να αναπτύξει εκδόσεις αυτού του γενικού κώδικα δεοντολογίας που θα αφορούν ειδικότερα την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των συνόρων να αναπτύξει τα κατάλληλα εργαλεία κατάρτισης και να φροντίσει για την προβολή τους και να θεσπίσει μηχανισμούς εποπτείας. 11

12 Αποτελεσματική εφαρμογή του Μνημονίου Συμφωνίας που έχει υπογραφεί με τον FRONTEX, μεταξύ άλλων, με την ανάπτυξη κοινών πρωτοβουλιών συνεργασίας και με την ανταλλαγή δεδομένων και αναλύσεων κινδύνου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο αυτό πληρούται. Ωστόσο, οι τουρκικές αρχές ενθαρρύνονται να συνεχίσουν και να εμβαθύνουν την εφαρμογή του τριετούς προγράμματος συνεργασίας που συμφώνησαν με τον FRONTEX στο πλαίσιο του σχετικού Μνημονίου Συμφωνίας. Διασφάλιση της διαχείρισης των συνόρων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τους πρόσφυγες, με πλήρη σεβασμό της αρχής της μη επαναπροώθησης, καθώς και της δυνατότητας πρόσβασης των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας σε διαδικασίες ασύλου. Τα τελευταία χρόνια, οι τουρκικές αρχές έχουν χορηγήσει διεθνή προστασία σε πάνω από ένα εκατομμύριο αιτούντες άσυλο από τη Συρία και πολλές άλλες χώρες. Δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις επαναπροώθησης. Συνεπώς, η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο αυτό πληρούται. Εξασφάλιση της κατάλληλης συνεργασίας με τα γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ, με βασικό στόχο την ενίσχυση της διαχείρισης των συνόρων της Τουρκίας με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Πρόσφατες βελτιώσεις της συνεργασίας των τουρκικών αρχών με τις ελληνικές και βουλγαρικές αρχές στα χερσαία σύνορα για την πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης οδηγούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο συμπέρασμα ότι το κριτήριο αυτό πληρούται εν μέρει. Για να υπάρξει πλήρης συμμόρφωση με αυτό το κριτήριο, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να λάβουν τα παρακάτω μέτρα: να εμβαθύνουν και να εδραιώσουν τη συνεργασία με τις ελληνικές και βουλγαρικές αρχές κατά μήκος των χερσαίων συνόρων. Η συνεργασία αυτή περιλαμβάνει τακτικές συνεδριάσεις με τη συμμετοχή των τουρκικών χερσαίων δυνάμεων, για τον καθορισμό ασφαλών διαύλων επικοινωνίας και την καθιέρωση ενός σταθερού και δομημένου μηχανισμού για τον συντονισμό και την ανταλλαγή πληροφοριών, ιδίως με τη δημιουργία ενός τριμερούς κέντρου επαφής στο σημείο διέλευσης των συνόρων «Capitan Andreevo». να αναπτύξουν την επιχειρησιακή συνεργασία με τις ελληνικές αρχές στην περιοχή του Αιγαίου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η συνεργασία στη θάλασσα θα περιλαμβάνει την πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών, και όχι μόνο μέσω των επίσημων ανακοινώσεων που πραγματοποιούνται μεταξύ των επιτελείων των δύο λιμενικών σωμάτων των χωρών, αλλά και μέσω επιχειρησιακών ανταλλαγών αξιωματικών που λειτουργούν σε τοπικό επίπεδο. Όσον αφορά το τελευταίο αυτό σημείο, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο να δημιουργηθεί ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών και αμοιβαίας έγκαιρης προειδοποίησης μεταξύ όλων των τοπικών αρχών που συμμετέχουν στην πρόληψη και την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης. 12

13 Όπως συνιστάται στη Δέσμη 1, να διασφαλίσουν ότι η τουρκική αστυνομία συνεργάζεται και ανταλλάσσει πληροφορίες με τους αποσπασμένους αξιωματικούςσυνδέσμους της αστυνομίας των κρατών μελών της ΕΕ για την ανίχνευση πλαστών ή νοθευμένων εγγράφων που ενδεχομένως χρησιμοποιούνται από επιβάτες που αναχωρούν ή διέρχονται από την Τουρκία με προορισμό αερολιμένες της ΕΕ Πολιτική θεωρήσεων Βελτίωση της κατάρτισης του προσωπικού των προξενικών και συνοριακών αρχών της Τουρκίας σε θέματα ασφάλειας εγγράφων, καθώς και ανάπτυξη και αξιοποίηση του τουρκικού συστήματος πληροφοριών για τις θεωρήσεις. Λαμβάνοντας υπόψη την προσοχή που έχει ήδη δοθεί από τις τουρκικές αρχές στα προγράμματα σπουδών για την κατάρτιση συνοριακών και προξενικών υπαλλήλων όσον αφορά τον εντοπισμό πλαστογραφημένων εγγράφων ταυτότητας, καθώς και το γεγονός ότι υπάρχουν ήδη αρκετές βάσεις δεδομένων με τις χορηγούμενες θεωρήσεις, στις οποίες έχει πρόσβαση η αστυνομία, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο αξιολόγησης πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Ωστόσο, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές τα εξής: να παρέχουν καλύτερη κατάρτιση στους συνοριοφύλακες και στο προσωπικό των προξενείων, ιδίως για να βελτιώσουν την ικανότητά τους να αναγνωρίζουν τα διαβατήρια και τις θεωρήσεις από τις χώρες του Σένγκεν και του ΟΟΣΑ, καθώς και τις νέες υψηλής ασφάλειας θεωρήσεις που πρόκειται να θεσπίσει η Τουρκία και να συνεχίσουν τη διαδικασία για πλήρη ενοποίηση των τρεχουσών βάσεων δεδομένων για τις θεωρήσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι κάθε τουρκική υπηρεσία επιβολής του νόμου που ασχολείται με τη διαχείριση των συνόρων ή την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης θα μπορεί να ελέγχει γρήγορα τη γνησιότητα των τουρκικών θεωρήσεων επί των ταξιδιωτικών εγγράφων που επιδεικνύει αλλοδαπός ο οποίος επιθυμεί να εισέλθει ή έχει εισέλθει σε τουρκικό έδαφος. Κατάργηση της έκδοσης θεωρήσεων στα σύνορα ως συνήθους διαδικασίας για τους υπηκόους ορισμένων χωρών εκτός ΕΕ, και ιδίως χωρών που παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο ως προς τη μετανάστευση και την ασφάλεια στην ΕΕ. Οι τουρκικές αρχές εξακολουθούν να χορηγούν θεωρήσεις στα σύνορα για τους πολίτες 89 χωρών, πολλές από τις οποίες αποτελούν δυνητικές πηγές παράτυπης μετανάστευσης στην ΕΕ. Ωστόσο, ο νέος νόμος για τους αλλοδαπούς και τη διεθνή προστασία, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Απρίλιο του 2014, καταργεί τη νομική δυνατότητα της Τουρκίας να χορηγεί θεωρήσεις στα σύνορα στο πλαίσιο συνήθους διαδικασίας και, βάσει δηλώσεων των τουρκικών αρχών, το σύστημα θεώρησης στα σύνορα είναι πιθανό να καταργηθεί σύντομα (πιθανώς έως τα τέλη του 2014). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να αρχίσουν να εφαρμόζουν την αλλαγή αυτή το συντομότερο δυνατόν. 13

14 Καθιέρωση των νέων τουρκικών αυτοκόλλητων ετικετών θεώρησης, που εγγυώνται μεγαλύτερη ασφάλεια, και κατάργηση των σφραγίδων θεώρησης. Αν και οι τουρκικές αρχές εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τις σχετικές σφραγίδες, οι οποίες είναι εύκολο να πλαστογραφηθούν, έχουν πλέον ολοκληρωθεί οι τεχνικές διεργασίες για τη χρησιμοποίηση νέων αυτοκόλλητων ετικετών θεώρησης με χαρακτηριστικά υψηλής ασφάλειας και έχει ανακοινωθεί η επικείμενη καθιέρωσή τους. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να καταργήσουν τις σφραγίδες θεώρησης, να αρχίσουν να χρησιμοποιούν τις ασφαλέστερες νέες αυτοκόλλητες ετικέτες θεώρησης και, εν ευθέτω χρόνω, να επεκτείνουν τη χρήση των τελευταίων αντικαθιστώντας με αυτές κάθε άλλο είδος θεώρησης που χρησιμοποιείται σήμερα. Καθιέρωση θεωρήσεων διέλευσης από αερολιμένα. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το κριτήριο αυτό σχεδόν πληρούται δεδομένου ότι ο νέος νόμος για τους αλλοδαπούς και τη διεθνή προστασία παρέχει στις τουρκικές αρχές τη δυνατότητα να ζητούν από τους αλλοδαπούς, οι οποίοι επιθυμούν να διέλθουν από την Τουρκία με αεροπλάνο μεταβαίνοντας προς περαιτέρω προορισμό, και, ως εκ τούτου, πρόκειται να εισέλθουν στον διεθνή χώρο τουρκικού αερολιμένα, να αποκτούν θεώρηση διέλευσης από τουρκικό προξενείο, πριν από το ταξίδι τους. Η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να εφαρμόσουν τις σχετικές διατάξεις της νέας νομοθεσίας. Τροποποίηση των κανόνων που διέπουν την είσοδο στην τουρκική επικράτεια υπηκόων από τις χώρες που αποτελούν τις κυριότερες πηγές παράνομης μετανάστευσης προς την ΕΕ, ούτως ώστε να καταστεί δυσκολότερη η πρόσβαση σε όσους προτίθενται να εισέλθουν στην τουρκική επικράτεια με σκοπό να επιχειρήσουν να διέλθουν παρανόμως τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Όπως προαναφέρθηκε, οι υπήκοοι 89 χωρών, πολλές από τις οποίες θεωρούνται πιθανή πηγή παράτυπης μετανάστευσης, μπορούν σήμερα να εισέλθουν στο τουρκικό έδαφος απλώς και μόνο με τη χορήγηση θεώρησης στα τουρκικά σύνορα. Ωστόσο, οι τουρκικές αρχές έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να καταργήσουν το σύστημα θεώρησης στα σύνορα. Μόλις γίνει αυτό, οι πολίτες των συγκεκριμένων χωρών θα μπορούν, ουσιαστικά, να αποκτούν θεώρηση εύκολα, υποβάλλοντας σχετική αίτηση μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος θεωρήσεων (e-visa). Το σύστημα αυτό θεσπίστηκε πιλοτικά το 2013 και άρχισε να χρησιμοποιείται κανονικά τον Απρίλιο του 2014, αλλά παρουσιάζει τις αδυναμίες του συστήματος θεωρήσεων στα σύνορα. Ωστόσο, βάσει των κανόνων του ισχύοντος ηλεκτρονικού συστήματος θεωρήσεων, η δυνατότητα απόκτησης ηλεκτρονικής θεώρησης δεν θα προσφέρεται σε όλους. Αντιθέτως, πολίτες χωρών που θεωρούνται πιθανές πηγές παράτυπης μετανάστευσης (με λίγες εξαιρέσεις) θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση για τουρκική ηλεκτρονική θεώρηση εφόσον, κατά τη στιγμή υποβολής της σχετικής αίτησης, είναι ήδη κάτοχοι έγκυρων θεωρήσεων ή αδειών διαμονής που έχουν εκδοθεί από τον ΟΟΣΑ και τις χώρες Σένγκεν. 14

15 Υπό το πρίσμα αυτό, η Επιτροπή θεωρεί ότι, προς το παρόν, αυτό το κριτήριο πληρούται μόνο εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Για να υπάρξει πρόοδος όσον αφορά την εκπλήρωση αυτού του κριτηρίου αξιολόγησης, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές: να καταργήσουν αμέσως τη δυνατότητα απόκτησης θεώρησης στα σύνορα για τους υπηκόους χωρών που αποτελούν δυνητικές πηγές παράτυπης μετανάστευσης να εξακολουθήσουν να εφαρμόζουν αυστηρούς κανόνες και να υιοθετήσουν επιλεκτική προσέγγιση όσον αφορά την έκδοση θεωρήσεων μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής θεώρησης να παρακολουθούν στενά πώς χρησιμοποιούν αυτά τα μέτρα τα άτομα που μπορούν να εισέρχονται στην Τουρκία μέσω του συστήματος e-visa ή χωρίς να χρειάζονται θεώρηση και να θεσπίζουν τα κατάλληλα μέτρα για την έγκαιρη αντιμετώπιση πιθανών καταχρήσεων, αν αυτές είναι ευρέως διαδεδομένες ανάμεσα σε συγκεκριμένες εθνικότητες ή κατηγορίες ατόμων. Σε σχέση με το τελευταίο αυτό σημείο και για να μπορεί η Επιτροπή να αξιολογήσει την πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση του συγκεκριμένου κριτηρίου, οι τουρκικές αρχές θα πρέπει να υποβάλλουν τακτικά πληροφορίες σχετικά με: τον αριθμό των θεωρήσεων που εκδίδουν για υπηκόους ορισμένων χωρών, με ένδειξη του είδους των θεωρήσεων (θεωρήσεις στα σύνορα, ηλεκτρονικές θεωρήσεις, ή θεωρήσεις σε προξενεία) τον αριθμό των παράτυπων μεταναστών με συγκεκριμένη υπηκοότητα που συλλαμβάνονται στην Τουρκία, με ένδειξη του είδους των θεωρήσεων που κατείχαν και τον αριθμό και τα είδη των παραποιημένων και πλαστών θεωρήσεων και αδειών διαμονής από χώρες του Σένγκεν και του ΟΟΣΑ, που έχουν εντοπίσει οι τουρκικές αρχές μεταξύ των κατόχων τουρκικών ηλεκτρονικών θεωρήσεων. Σε περίπτωση που παρατηρείται σημαντική αύξηση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών με συγκεκριμένη υπηκοότητα, που συλλαμβάνονται στην Τουρκία ή κατά μήκος των συνόρων ΕΕ-Τουρκίας, η Επιτροπή θα ζητεί πληροφορίες από τις τουρκικές αρχές σχετικά με τα μέτρα που έχουν λάβει ή σκοπεύουν να λάβουν για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Συνέχιση της προσπάθειας εναρμόνισης της πολιτικής θεωρήσεων, της νομοθεσίας και του διοικητικού δυναμικού της Τουρκίας με το κεκτημένο της ΕΕ, ιδίως σε σχέση με τις χώρες που αποτελούν τις σημαντικότερες πηγές παράνομης μετανάστευσης για την ΕΕ. Όπως εξηγήθηκε παραπάνω, οι τουρκικές αρχές έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να καταργήσουν τις θεωρήσεις στα σύνορα και να αντικαταστήσουν τις σφραγίδες θεώρησης με υψηλής ασφάλειας αυτοκόλλητες θεωρήσεις, σύμφωνα με τους κανόνες και τα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται στο σύστημα Σένγκεν. Μόλις καταργηθεί το σύστημα θεωρήσεων στα σύνορα, θα έχει γίνει σημαντικό βήμα προς την εναρμόνιση του αρνητικού καταλόγου θεωρήσεων της Τουρκίας (μολονότι θα εξακολουθεί να μην είναι πλήρως 15

16 εναρμονισμένος) με τον αρνητικό κατάλογο θεωρήσεων που χρησιμοποιούν οι χώρες Σένγκεν. Ωστόσο, καμία από τις εν λόγω μεταρρυθμίσεις δεν έχει τεθεί ακόμη σε εφαρμογή. Με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, φαίνεται ότι οι έλεγχοι που πραγματοποιούν οι τουρκικές προξενικές αρχές σχετικά με τους αιτούντες θεώρηση είναι περιορισμένοι, σε σχέση με εκείνους που διενεργούν τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η θεώρηση χορηγείται κανονικά όταν οι αρχές επαληθεύουν ότι ο αιτών πληροί ορισμένα κριτήρια (για παράδειγμα, ότι η είσοδός του στην τουρκική επικράτεια δεν απαγορεύεται για νομικούς λόγους ή λόγους ασφάλειας, και ότι ο ενδιαφερόμενος μπορεί να αποδείξει ότι διαθέτει επαρκή κεφάλαια για την κάλυψη του κόστους παραμονής του στην Τουρκία και επιστροφής στη χώρα του). Δεν απαιτείται κανένα πρόσθετο έγγραφο τεκμηρίωσης, ούτε η διενέργεια πιο ουσιαστικής ανάλυσης που θα μπορούσε, για παράδειγμα, να απαντήσει στο ερώτημα αν ο αιτών θεώρηση σχεδιάζει να εισέλθει στην Τουρκία με σκοπό να παραμείνει εκεί ως παράτυπος μετανάστης, ή να χρησιμοποιήσει την Τουρκία ως εφαλτήριο για παράτυπη διέλευση των συνόρων της ΕΕ. Υπό το πρίσμα αυτό, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο αξιολόγησης πληρούται μόνο εν μέρει. Προκειμένου να σημειωθεί πρόοδος ως προς την εκπλήρωση αυτού του κριτηρίου, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να εφαρμόσουν όλες τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ανακοινώσει, και να αναθεωρήσουν το σύστημα έκδοσης θεωρήσεων και κατάρτισης των προξενικών υπαλλήλων που εκδίδουν θεωρήσεις, με βάση το σύστημα θεωρήσεων Σένγκεν. Προκειμένου να αξιολογήσει την πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά τη συμμόρφωση με αυτή τη σύσταση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρειάζεται: αντίγραφα των οδηγιών που απευθύνονται στους προξενικούς υπαλλήλους και στο προσωπικό των συνοριακών αρχών της Τουρκίας σχετικά με τα κριτήρια και τις διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόζονται για την αποδοχή ή την απόρριψη αιτήσεων θεώρησης, καθώς και τον κατάλογο των εγγράφων που πρέπει να υποβάλλουν οι αιτούντες θεώρηση και λεπτομερή στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις αιτήσεις θεώρησης που έγιναν δεκτές και απορρίφθηκαν, καθώς και τους λόγους της απόρριψης. Συνιστάται επίσης στις τουρκικές αρχές να συνεχίσουν την εναρμόνιση του αρνητικού καταλόγου θεωρήσεων της Τουρκίας με τον αρνητικό κατάλογο θεωρήσεων που χρησιμοποιούν οι χώρες Σένγκεν, και, σε κάθε περίπτωση, να αποφύγουν κάθε περαιτέρω διαφοροποίηση. Παροχή στους πολίτες όλων των κρατών μελών της ΕΕ της δυνατότητας ελεύθερης εισόδου στην τουρκική επικράτεια χωρίς θεώρηση. Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο δεν πληρούται, διότι, επί του παρόντος, μόνο οι πολίτες 19 εκ των 28 κρατών μελών της ΕΕ έχουν το δικαίωμα να ταξιδεύουν στην τουρκική επικράτεια χωρίς θεώρηση. Εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες όσον αφορά την de facto διακριτική μεταχείριση των αιτούντων θεώρηση από την Κυπριακή Δημοκρατία. Οι τελευταίοι υποχρεούνται να διαθέτουν θεώρηση για να ταξιδέψουν στο τουρκικό έδαφος, και μπορούν να την αποκτήσουν μέσω του τουρκικού συστήματος ηλεκτρονικών θεωρήσεων, το οποίο όμως 16

17 αναφέρεται στην Κυπριακή Δημοκρατία ως «Ελληνοκυπριακή διοίκηση της Νότιας Κύπρου». Η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να θέσουν τέλος σε αυτή τη διακριτική μεταχείριση προκειμένου να εκπληρώσουν αυτό το κριτήριο αξιολόγησης Ευθύνη του μεταφορέα Θέσπιση και αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας περί ευθύνης του μεταφορέα και καθορισμός των σχετικών κυρώσεων. Οι μεταφορείς που δραστηριοποιούνται στην Τουρκία είναι ήδη υποχρεωμένοι να επιστρέφουν τους επιβάτες στο σημείο εκκίνησης, αν τους απαγορευθεί η είσοδος στην τουρκική επικράτεια από τις τουρκικές αρχές. Το κριτήριο αυτό επιβεβαιώθηκε στο πλαίσιο του νέου νόμου για τους αλλοδαπούς και τη διεθνή προστασία. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Προκειμένου να γίνει πιο αυστηρό το σύστημα, να αποφεύγονται οι παράτυπες αφίξεις στο τουρκικό έδαφος και να σημειωθεί πρόοδος ως προς την εκπλήρωση αυτού του κριτηρίου, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές να θεσπίσουν ένα σύστημα κυρώσεων για τους αμελείς μεταφορείς, λαμβάνοντας υπόψη τις ευρωπαϊκές και διεθνείς βέλτιστες πρακτικές Διεθνής προστασία Θέσπιση και αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθεσίας και των διατάξεων εφαρμογής, σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ, τις απαιτήσεις της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για τους πρόσφυγες και το Πρωτόκολλο του 1967 της ίδιας σύμβασης -αποκλείοντας έτσι κάθε γεωγραφικό περιορισμό- ούτως ώστε να διασφαλίζεται ο σεβασμός της αρχής της μη επαναπροώθησης, καθώς και, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η δυνατότητα κάθε προσώπου που έχει ανάγκη διεθνούς προστασίας να υποβάλλει αίτηση ασύλου και να αποκτά το καθεστώς του πρόσφυγα ή άλλη επικουρική μορφή προστασίας, και η παροχή στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες της δυνατότητας να ασκεί αποτελεσματικά και χωρίς περιορισμούς τα καθήκοντά της στην τουρκική επικράτεια. Η Επιτροπή πιστεύει ότι, με την έγκριση και την έναρξη ισχύος, τον Απρίλιο του 2014, του νέου νόμου για τους αλλοδαπούς και τη διεθνή προστασία, η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει ένα σημαντικό βήμα όσον αφορά την εκπλήρωση αυτού του κριτηρίου, καθώς ο νόμος αυτός προβλέπει τη θέσπιση μιας εθνικής διαδικασίας ασύλου και καθεστώτων προστασίας που θα είναι σύμφωνα, σε γενικές γραμμές, με τα διεθνή και τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ο νόμος περιορίζει επίσης στο ελάχιστο τον αντίκτυπο των «γεωγραφικών ορίων» τα οποία εφαρμόζει - και θα εξακολουθήσει να εφαρμόζει - η Τουρκία στη Σύμβαση της Γενεύης του Βάσει των ορίων αυτών, η Τουρκία εφαρμόζει τη σύμβαση μόνο σε «άτομα που έγιναν πρόσφυγες εξαιτίας γεγονότων που συνέβησαν στην Ευρώπη». Ωστόσο, ο νέος νόμος 17

18 παρέχει επίσης στα άτομα που δεν καλύπτονται από τα «γεωγραφικά όρια» (αποκαλούμενα στον νόμο «πρόσφυγες υπό όρους») πρόσβαση στο τουρκικό καθεστώς διεθνούς προστασίας. Το καθεστώς που παρέχεται στους «πρόσφυγες υπό όρους» είναι κάπως λιγότερο ευνοϊκό από το καθεστώς που παρέχεται σε όσους καλύπτονται από τα «γεωγραφικά όρια», αλλά οι διαφορές δεν είναι τεράστιες. Όταν ο νόμος αφήνει ένα περιθώριο διακριτικής ευχέρειας όσον αφορά την εφαρμογή του, οι διαφορές αυτές μπορούν να είναι σχεδόν συμβολικές. Η Επιτροπή επισημαίνει, ωστόσο, ότι, δεδομένου ότι οι εν λόγω κανόνες είναι νέοι, δεν υπάρχει καμία εμπειρία από την εφαρμογή τους. Ορισμένες βασικές πτυχές της κατάστασης των αιτούντων άσυλο και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στην Τουρκία δεν καλύπτονται από τη νομοθεσία, αλλά θα ρυθμίζονται από διατάξεις του παράγωγου δικαίου που δεν έχουν ακόμη θεσπιστεί. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Για να μπορεί η Επιτροπή να αναβαθμίσει την αξιολόγησή της, οι τουρκικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι: θα θεσπίσουν όλες τις πράξεις του παράγωγου δικαίου που είναι αναγκαίες για την αποτελεσματική και πλήρη εφαρμογή του νόμου και θα φροντίσουν για την αποτελεσματική και συνεπή εφαρμογή των διατάξεων του νόμου σε ολόκληρη τη χώρα. Όσον αφορά το πρώτο σημείο, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να εξασφαλιστούν τα εξής: η αποτελεσματική εφαρμογή των διατάξεων του νόμου, ιδίως της δυνατότητας πρόσβασης στη διαδικασία καθορισμού του καθεστώτος διεθνούς προστασίας και απόκτησης του καθεστώτος διεθνούς προστασίας, για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες (που έχει αναγνωρίσει ως τέτοιους η UNHCR) οι οποίοι ήταν ήδη παρόντες στο τουρκικό έδαφος όταν τέθηκε σε ισχύ ο νόμος η κατά τον νόμο χορήγηση στους δηλωθέντες δικαιούχους «προσωρινής προστασίας», από το παράγωγο δίκαιο που θα θεσπιστεί, δικαιωμάτων ίδιων με εκείνα που παρέχονται από την ευρωπαϊκή οδηγία περί προσωρινής προστασίας, καθώς και της δυνατότητας πρόσβασης σε μεμονωμένες διαδικασίες καθορισμού του καθεστώτος διεθνούς προστασίας, εφόσον χρειάζεται και η χορήγηση στους «πρόσφυγες υπό όρους» καθεστώτος που δεν διαφέρει στην πράξη από εκείνο που παρέχεται στους πρόσφυγες με βάση «γεωγραφικά όρια», μέσω της χορήγησης και στις δύο ομάδες αδειών εργασίας, κοινωνικής πρόνοιας και δυνατοτήτων ένταξης, σύμφωνα με την προσέγγιση που ακολουθεί η οδηγία της ΕΕ για τις ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με τη χορήγηση ασύλου. Ίδρυση εξειδικευμένου φορέα αρμόδιου για τις διαδικασίες καθορισμού του καθεστώτος του πρόσφυγα, ο οποίος θα νομιμοποιείται να ασκεί πραγματική προσφυγή ενώπιον δικαστηρίου με βάση πραγματικά και νομικά στοιχεία, και να διασφαλίζει την προστασία και την παροχή βοήθειας στους αιτούντες άσυλο και στους πρόσφυγες. Ο εν λόγω φορέας και το προσωπικό του πρέπει να διαθέτουν τις κατάλληλες ικανότητες και κατάρτιση. Δύο σημαντικά μέτρα για την εκπλήρωση αυτού του κριτηρίου είναι η δημιουργία της γενικής διεύθυνσης για τη διαχείριση της μετανάστευσης και η θέση σε ισχύ του νόμου για 18

19 τους αλλοδαπούς και τη διεθνή προστασία, ο οποίος, μεταξύ άλλων, περιέχει διατάξεις για την επανεξέταση αιτήσεων διεθνούς προστασίας που απορρίφθηκαν και των σχετικών αποφάσεων, όπως διαταγών κράτησης, τόσο σε διοικητικό όσο και σε δικαστικό επίπεδο. Η σύσταση της γενικής διεύθυνσης δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, ιδίως σε περιφερειακό επίπεδο, και οι αρμοδιότητές της, που συνίστανται στην εφαρμογή του νόμου, εξακολουθούν να ασκούνται σε μεγάλο βαθμό από άλλους δημόσιους φορείς που ενεργούν υπό την εποπτεία της. Οι απαραίτητες θεσμικές ρυθμίσεις για την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας, ιδίως όσον αφορά τη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από την κεντρική αρχή στις περιφερειακές και επαρχιακές αρχές, δεν υπάρχουν ακόμη. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό το κριτήριο πληρούται εν μέρει, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Για να μπορεί η Επιτροπή να αναβαθμίσει την αξιολόγησή της, οι τουρκικές αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι: οι διατάξεις του νόμου σχετικά με την άσκηση προσφυγής σε δευτεροβάθμιο διοικητικό και δικαστικό όργανο κατά της απόρριψης αίτησης διεθνούς προστασίας και των σχετικών αποφάσεων, όπως διαταγών κράτησης, θα εφαρμόζονται αποτελεσματικά και με συνέπεια σε ολόκληρη τη χώρα, καλύπτοντας και την ανεξαρτησία και αμεροληψία του δικαστικού ελέγχου η γενική διεύθυνση για τη διαχείριση της μετανάστευσης θα ολοκληρώσει την εσωτερική της διάρθρωση και θα διαθέτει επαρκές προσωπικό, ιδιαίτερα σε επίπεδο επαρχιών, και θα είναι αρμόδια για τη διεκπεραίωση των διαδικασιών ασύλου στην πράξη θα υπάρχει σαφής κατανομή αρμοδιοτήτων για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας, αντίστοιχα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά επίσης στις τουρκικές αρχές να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο και αξιόπιστο σύστημα για την ταυτοποίηση των αιτούντων άσυλο και των δικαιούχων διεθνούς προστασίας. Το σύστημα πρέπει να παρέχει λεπτομερή και εναρμονισμένα στατιστικά στοιχεία. Εξασφάλιση των κατάλληλων υποδομών και επαρκών ανθρώπινων πόρων και κεφαλαίων, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπρεπής υποδοχή των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων και η προστασία των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειάς τους. Οι τουρκικές αρχές δεν προσφέρουν κατά κανόνα στέγη στους αιτούντες άσυλο και τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας. Ωστόσο, οι τουρκικές αρχές προσφέρουν υψηλής ποιότητας καταλύματα σε Σύριους πρόσφυγες σε στρατόπεδα προσφύγων. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η Τουρκία πληροί εν μέρει μόνο αυτό το κριτήριο αξιολόγησης, αλλά υπάρχουν καλές προοπτικές για περαιτέρω πρόοδο. Υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν θα ήταν ρεαλιστικό να αναμένεται από τις τουρκικές αρχές να παρέχουν κατάλυμα σε όλους τους αιτούντες άσυλο και τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας που βρίσκονται στην Τουρκία. Ωστόσο, η Επιτροπή συνιστά στις τουρκικές αρχές τα εξής: να δημιουργήσουν επαρκή αριθμό κέντρων υποδοχής και για μη Σύριους αιτούντες άσυλο και δικαιούχους διεθνούς προστασίας, οι οποίοι δεν διαθέτουν άλλο κατάλυμα, 19