3 ο Παγκύπριο Συνέδριο Ψυχιατρικής, 2008

Transcript

1 3 ο Παγκύπριο Συνέδριο Ψυχιατρικής, 2008 Ψυχολογικό «stress» και παθήσεις του Γαστρεντερικού Δρ Γιώργος Σ. Ποταμίτης

2 Ψυχολογικό stress Σωματικό σπλαγχνικό stress Λειτουργικές διαταραχές Οργανικές διαταραχές

3 Κινητικότητα του ΓΕΝ Stress Βλάβη του βλεννογόνου Διαπερατότητα του Βλεννογόνου Φλεγμονή Martineg Augustin O et al Effect of psychogenic stress on gastrointestinal function J Physiol. Biochem 2000.

4

5 Ο σχηματισμός (neural network) του εγκεφάλου υπεύθυνος για την αντίδραση στο stress ονομάζεται Central stress circuiting: Σωματικοί και σπλαγχνικοί προσαγωγοί οδοί Συναισθηματικό κινητικό σύστημα (αυτομάτους οδούς απαγωγείς, άξονας υποθαλάμου-υπόφυσις-επινεφριδίων και υποδοχείς προσαρμογής πόνου) CRF (Corticotrophic releasing factor)

6 Νευρογαστρεντερολογία Εγκέφαλος Έντερο Νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις

7 Stress: Οξεία απειλή της ομοιοστασίας του οργανισμού. Προκαλέι αντιδράσεις προσαρμογής ή παθολογική αντίδραση και μπορεί να έχει άμεση ή απώτερη επίδραση στην λειτουργία του Γαστρεντερικού.

8 Σοβαρό ή παρατεταμένο stress μπορεί να προκαλέση παρατεταμένη διαταραχή στους μηχανισμούς αντίδρασης.

9 Το stress σε υγιή άτομα γενικά είναι μια προειδοποίηση επομένως μια προστατευτική αντίδραση σε μια απειλή.

10 Η αντίδραση μπορεί να είναι καταστροφική στον οργανισμό εαν συνδεθή με μια φλεγμονώδη διεργασία ή προκαλέση φλεγμονώδη αντίδραση.

11 Ψυχολογικό stress Οργανικό stress Διέγερση μηχανισμών φλεγμονής Ελευθέρωση προφλεγνονωδών νευροπεπτιδίων (P) Ενεργοποίηση των οδών σύνδεσης με τον υποθάλαμο (CRF) Διαπερατότητα του βλεννογόνιου φραγμού του ΓΕΝ από αντίγονα Φλεγμονώδεις πάθησεις του εντέρου Σύνδρομο ευερεθίστου εντέρου Lollins SM Stress and the Gastrointestinal Tract Modulation of intestinal inflammation by stress: Basic mechanism and clinical relevance A m J Physiol Gastrointestinal Liver Physiol 2001.

12 Stress Λειτουργικές Παθήσεις του ΓΕΝ (Λειτουργική δυσπεψία, ΣΕΕ ) Πεπτικό έλκος Οξύ έλκος Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση Φλεγμονώδεις πάθησεις του εντέρου B Hatiav: Stress and the Gastrointestinal tract J Gastroenterology Hepatology 2005.

13 Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου Κριτήρια Manning Πόνος στην κοιλιά που υποχωρεί μετά την κένωση Συχνές κενώσεις Χαλαρές κενώσεις Διάταση στην κοιλιά Ατελείς κενώσεις Βλέννες στα κόπρανα απουσία οργανικής νόσου

14

15

16

17 Γαστρεντερολογικό Ιατρείο 30% ασθενείς με IBS 20% δεν απαντού στην αρχική θεραπεία επεξήγηση, επιβεβαίωση αλλαγή τρόπου ζωής σπασμολυτικά δίαιτα

18 Ψυχολογικές θεραπείες Αγχολυτικά/αντικαταθλιπτικά: Βελτιώνουν τις κενώσεις (διάρροιες) Πόνο Άγχος/Κατάθλιψης Ψυχοθεραπεία: Θετικά αποτελέσματα όταν υπάρχει υποκείμενη ψυχολογική διαταραχή Σχέσης ιατρού - ασθενούς Υπνοθεραπεία: Επίκεντρο το έντερο Βελτιώνει την ευαισθησία και αντίδραση του ΓΕΝ Έλεγχος στην κινητικότητα Θεραπεία συμπεριφοράς: Θετική σκέψη Συνήθως συνδυάζεται με άσκησεις χαλάρωσης Τρόποι αντιμετώπισης ψυχολογικών ή σωματικών συμπτωμάτων Μεθόδοι χαλάρωσης: Biofeedback, meditation Yoga

19 Οι περισσότερες μελέτες μέχρι το τέλος του 20 ου αιώνα απέτυχαν ν αποδείξουν την αποτελεσματικότητα των ψυχολογικών θεραπειών στην αντιμετώπιση του σύνδρομου του ευερεθίστου εντέρου λόγω κακής μεθοδολογίας των μελετών. Nicholas J Talley et. al Psychological Treatment for Irritable Bowel Syndrome AJG 1996.

20 Πρόσφατες μελέτες που δεν είναι αρκετές έδειξαν ότι καλύτερη επιλογή των ασθενών οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα ανταπόκρισης στις ψυχολογικές θεραπείες.

21 Ψυχολογικό stress Οργανικό stress πρόκληση επιδείνωση κακή έκβαση

22 Η συνεργασία Γαστρεντερολόγου, Ψυχιάτρου, Κλινικού Ψυχολόγου όποτε τούτο χρειάζεται δυνατόν να συμβάλη θετικά στην αντιμετώπιση των ασθενών αυτών.