ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Transcript

1 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, COM(2004) 96 τελικό 2004/0025 (COD) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε την καθιέρωση πολυετούς κοινοτικού προγράµµατος για τη βελτίωση της πρόσβασης, της χρηστικότητας και της αξιοποίησης του ψηφιακού περιεχοµένου στην Ευρώπη (υποβληθείσα από την Επιτροπή) {SEC(2004)169} EL EL

2 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Εισαγωγή Κατά τη χρονική περίοδο µετά την έναρξη του προγράµµατος econtent 1, η αγορά ψηφιακού περιεχοµένου έχει γνωρίσει αλλαγές. Οι αλλαγές αυτές δεν ταυτίζονται πλήρως ούτε είναι τόσο εκτεταµένες µε όσα προβλέπονταν την εποχή εκείνη. Οι αγορές των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (ICT/ΤΠΕ) παρουσίασαν εν γένει κάµψη, µε επακόλουθη επίπτωση στην αγορά πληροφοριών. Ωστόσο, συνεχίσθηκε η εξάπλωση και εγκατάσταση τεχνολογιών, η ανάπτυξη και η καινοτοµία, ενώ σε πολλούς τοµείς, µεταξύ των οποίων περιλαµβάνεται και η αγορά πληροφοριών, επανεµφανίστηκε οικονοµική µεγέθυνση. Η εγκατάσταση µονίµως ανοικτών ευρυζωνικών συνδέσεων υψηλής ταχύτητας αρχίζει να προωθεί την ζήτηση για επιγραµµικό ψηφιακό περιεχόµενο. Όπως αναγνωρίζεται στο σχέδιο δράσης eeurope , η επιτυχής εγκατάσταση ευρυζωνικής πρόσβασης στο Ίντερνετ εξαρτάται, ωστόσο, καθοριστικά από την ύπαρξη κατάλληλου ψηφιακού περιεχοµένου. Η ταχύτητα της αφοµοίωσης προηγµένων υπηρεσιών για κινητούς χρήστες (3G και µετέπειτα) εξαρτάται παροµοίως από την ύπαρξη και προσβασιµότητα ευρείας ποικιλίας ψηφιακού περιεχοµένου. Πρόσφατες εξελίξεις σε τεχνολογίες γνώσεων και περιεχοµένου διανοίγουν προοπτικές για βελτίωση της προσβασιµότητας του ψηφιακού περιεχοµένου και για σηµαντική απλοποίηση της συσσώρευσης και περαιτέρω χρήσης του, σε προϊόντα και υπηρεσίες. Παράλληλα µε τις εξελίξεις αυτές, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προχωρήσει σε θέσπιση νέων νοµοθετικών µέτρων, συµπεριλαµβανοµένης της οδηγίας για την περαιτέρω χρήση των πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα 3 ενώ προχωρεί η µεταφορά στην εθνική νοµοθεσία της οδηγίας για τα δικαιώµατα δηµιουργού 4 στόχος αµφοτέρων είναι ήδη να διευκολύνουν τη συγκρότηση εσωτερικής αγοράς για προϊόντα και υπηρεσίες ψηφιακού περιεχοµένου. Από τις τάσεις αυτές αναµένεται ότι θα προκύψουν οφέλη µέσω ψηφιακών εφαρµογών που βασίζονται σε περιεχόµενο, µε µορφή αύξησης της παραγωγικότητας και της καινοτοµίας, καθώς επίσης και καλύτερων προϊόντων και υπηρεσιών πληροφοριών µε θετικόν αντίκτυπο σε περιεχόµενο, εφαρµογές και υπηρεσίες σχετικά µε την ηλεκτρονική κυβέρνηση, υγεία, επιχειρήσεις και µάθηση, όπως προωθούνται από το eeurope Τα οφέλη αυτά δεν είναι απλώς οικονοµικά, αλλά θα διαχυθούν ευρύτερα στην κοινωνία. Η αγορά περιεχοµένου περιλαµβάνει τα µέσα µαζικής επικοινωνίας και τις εκδόσεις, επιγραµµικές βάσεις δεδοµένων και άλλες εµπορικές υπηρεσίες. Η αξία της εκτιµήθηκε σε 515 δισεκατ. ευρώ, το Το ψηφιακό περιεχόµενο παραµένει µικρό τµήµα της αγοράς αυτής, η οποία παραδοσιακά κυριαρχείται από κινηµατογραφικές ταινίες, τηλεοπτικά προγράµµατα, βιβλία, βίντεο, µουσική, CD και καταλόγους ταχυδροµικών παραγγελιών. Χάρη στη σύγκλιση των µέσων επικοινωνίας και το παγκόσµιο βεληνεκές του Ίντερνετ, το ψηφιακό περιεχόµενο κατέστη δυνητικά κερδοφόρος πόρος. Ωστόσο, στην Ευρώπη υφίστανται φραγµοί όσον αφορά την αφοµοίωση του ψηφιακού περιεχοµένου. Ιδίως φραγµοί που αναφέρονται στην πληθώρα γλωσσών, πολιτισµών και πρακτικών δηµόσιας διοίκησης Απόφαση 2001/EΚ του Συµβουλίου, της 22ας εκεµβρίου COM(2002) 263. Oδηγία 2003/98/EK του 17 Noεµβρίου /29/EΚ, εγκρίθηκε στις 22 Ιουνίου Ευρωπαϊκό παρατηρητήριο τεχνολογίας πληροφοριών -ΕΙΤΟ

3 και επιχειρήσεων, οι οποίες επηρεάζουν την καθιέρωση στην Ευρώπη διασυνοριακών υπηρεσιών που βασίζονται σε ψηφιακό περιεχόµενο. Στην πρόσφατη πρόταση econtentplus ( ) αντιµετωπίζονται οι φραγµοί αυτοί και εντοπίζονται πεδία δηµοσίου ενδιαφέροντος στην Ευρώπη, όπου οι δυνάµεις της αγοράς δεν έχουν κατορθώσει να υποστηρίξουν επαρκείς επενδύσεις. Με το econtent plus στοχεύεται η δηµιουργία συνθηκών για ευρύτερη πρόσβαση και χρήση ψηφιακού περιεχοµένου και, όπου αυτό είναι απαραίτητο, µεγαλύτερης οικονοµικής απόδοσης από υπηρεσίες που βασίζονται στην πρόσβαση και (περαιτέρω) χρήση ψηφιακού περιεχοµένου. Το πρόγραµµα πρόκειται εποµένως να συνεχίσει να έχει σηµαντική συµβολή στην στρατηγική eeurope, σε τοµείς όπως η ηλεκτρονική µάθηση, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση κλπ. Στην πρόταση για διάδοχο πρόγραµµα αποδίδεται η δέουσα προσοχή στα επιτεύγµατα του τρέχοντος προγράµµατος, στην εξέλιξη των τεχνολογιών, των αγορών και του νοµοθετικού πλαισίου, καθώς και περαιτέρω πιθανών εξελίξεων. 2. Η αυξανόµενη σηµασία του ψηφιακού περιεχοµένου Η αυξανόµενη σήµερα σηµασία του ψηφιακού περιεχοµένου µπορεί να αποδοθεί σε δύο κύριες καινοτοµίες: την ψηφιακοποίηση των µορφών και µορφοτύπων των παραδοσιακών µέσων επικοινωνίας, όπως είναι το κείµενο, οι εικόνες, το βίντεο, τα ακουστικά µέσα, καθώς και η εµφάνιση του Ίντερνετ ως πλατφόρµας ενοποίησης και καναλιού διανοµής πόρων περιεχοµένου. Με τις καινοτοµίες αυτές µεγάλος πλούτος πληροφοριών καθίσταται προσβάσιµος στους χρήστες, πέραν αυτού όµως µετασχηµατίζονται και οι επιχειρήσεις διανοµής περιεχοµένου, ενώ επινοούνται τρόποι αλληλεπίδρασης των επιχειρήσεων, δηµόσιων οργανισµών και κυβερνήσεων µεταξύ τους και µε το ευρύ κοινό. Οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις επιχειρούν προσφάτως να κεφαλαιοποιήσουν το δυναµικό του Ίντερνετ ώστε να δοθεί ώθηση στην απόδοση και να παρακινηθεί η οικονοµική µεγέθυνση. Η δηµιουργία, στην Ευρώπη, νοµικού πλαισίου για υποστήριξη του επιγραµµικού εµπορίου και των υπηρεσιών διασυνοριακά 6, µαζί µε µαζικές επενδύσεις κεφαλαίων στην υποδοµή, χρηµατοδοτούµενες από το δηµόσιο και τον ιδιωτικό τοµέα, µαρτυρούν τη σηµασία που η σηµερινή οικονοµία αποδίδει στο ηλεκτρονικό περιβάλλον. Για τη σύνδεση των πολιτών στο Ίντερνετ χρησιµοποιήθηκε επίσης και ρυθµιστική πίεση. Κατά την τριετία έπειτα από τη θέσπιση κοινοτικού κανονισµού για την αποδεσµοποίηση του τοπικού βρόχου 7, η διείσδυση του Ίντερνετ παρουσίασε σηµαντική αύξηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση ιδίως µεταξύ των πολιτών. Περίπου το 100% των εταιρειών, των κυβερνητικών γραφείων και των εκπαιδευτικών ιδρυµάτων, καθώς και 50% των πολιτών είναι συνδεδεµένοι επιγραµµικά. Οι προτεραιότητες µεταθέτουν τώρα το βάρος στην εγκατάσταση ευρυζωνικής σύνδεσης µε το Ίντερνετ. Τα οφέλη για τους χρήστες είναι σαφή - η ταχύτητα - που µε τη σειρά της αναµένεται ότι θα ωθήσει τη ζήτηση των χρηστών για µεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων και υπηρεσιών ψηφιακού περιεχοµένου. Καθώς το ηλεκτρονικό, επιγραµµικό περιβάλλον κατακτά διαρκώς µεγαλύτερο ρόλο στη διάδοση της γνώσης και τη µετάδοση πληροφοριών, ακολουθεί αναπόφευκτα η ζήτηση ποιοτικού ψηφιακού περιεχοµένου. Το ζήτηµα δεν είναι πλέον εάν µπορούν να βρεθούν πληροφορίες, αλλά εάν είναι αξιόπιστες, πλήρεις και εάν µπορούν να προσαρµοστούν στις 6 7 Οδηγίες για το ηλεκτρονικό εµπόριο (22 Μαΐου 2001), την ηλεκτρονική τιµολόγηση (20 εκεµβρίου 2001), καθώς και οδηγία και κανονισµός (7 Μαΐου 2002) σχετικά µε τον ΦΠΑ για ψηφιακές παροχές. Κανονισµός 2887/2000/EΚ, εγκρίθηκε στις 18 εκεµβρίου

4 ανάγκες των χρηστών. Στην αγορά πληροφοριών πραγµατοποιείται µεταστροφή, αναπροσανατολισµός προτύπων, από την ποσότητα στην ποιότητα. Οι πάροχοι περιεχοµένου βρίσκονται σε καλή θέση ώστε να συνδυάζουν την προστιθέµενη αξία που αποκτούν χρησιµοποιώντας ψηφιακοποιηµένα µορφότυπα µέσων επικοινωνίας µε τη βελτίωση της απόδοσης χάρη στην επιγραµµική λειτουργία. Ωστόσο, η έννοια της προστιθέµενης αξίας επεκτείνεται πέρα από τη συσσώρευση του περιεχοµένου από διάφορες πηγές, ή τον αναπροσανατολισµό του περιεχοµένου σε διαφορετικές προτιµήσεις και ανάγκες της αγοράς. Το ποιοτικό στοιχείο που απουσιάζει στο µεγαλύτερο µέρος του σήµερα διαθέσιµου περιεχοµένου, προκύπτει όταν το περιεχόµενο εµπλουτίζεται µε συγκεκριµένες γνώσεις ή πληροφορίες, συναφείς µε τη σκοπούµενη εφαρµογή του. Αυτή ακριβώς τη δυνατότητα έχει µια νέα γενιά τεχνολογιών στον παγκόσµιο ιστό που βασίζονται σε γλωσσάρια, τα οποία οι υπολογιστές µπορούν να κατανοούν και να επεξεργάζονται. Το βελτιωµένο από άποψη γνώσεων ψηφιακό περιεχόµενο προσφέρει στους παρόχους περιεχοµένου το δυναµικό να επεκτείνουν τη διαλειτουργικότητα και να βελτιώσουν την ποιότητα κάθε προϊόντος ή υπηρεσίας που βασίζεται σε περιεχόµενο. Το ποιοτικό ψηφιακό περιεχόµενο θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες όλων των ευρωπαίων: των πολιτών ως µελών της κοινωνίας, των χρηστών σε επιχειρήσεις, µε σκοπό την εύκολη και αποδοτική αύξηση των γνώσεών τους, καθώς επίσης και των παροχών περιεχοµένου και άλλων "περαιτέρω χρηστών", για την εκµετάλλευση των πόρων ψηφιακού περιεχοµένου µε σκοπό τη δηµιουργία ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών προστιθέµενης αξίας, ανεξάρτητα από γεωγραφική θέση ή γλώσσα. 3. Ένα µεταβαλλόµενο περιβάλλον Μετά τη δροµολόγηση του προγράµµατος econtent στις αρχές του 2001, έχουν παρατηρηθεί σηµαντικές εξελίξεις στο τεχνολογικό τοπίο, το νοµοθετικό περιβάλλον και στις αγορές Εξέλιξη του τεχνολογικού τοπίου Η πρόσβαση στο Ίντερνετ έχει εισέλθει στη διαδικασία γενίκευσής της. Μειωµένο κόστος υλισµικού για επεξεργασία, µετάδοση και αποθήκευση δεδοµένων συνεπάγεται ότι οι ευαίσθητες από άποψη κόστους, αγορές οικιακών χρηστών, καταλαµβάνουν πλέον αυξανόµενο µερίδιο των αγορών που για προσωπικούς υπολογιστές και για παροχή υπηρεσιών Ίντερνετ, οι οποίες αρχικά ήταν προσανατολισµένες στους επαγγελµατίες και τις επιχειρήσεις. Οι δηµόσιες επιγραµµικές υπηρεσίες πληροφοριών, όπως οι κυβερνητικοί οργανισµοί και οι οργανισµοί υγείας, εντάσσονται στις εξειδικευµένες υπηρεσίες για επιχειρήσεις. Με την εν εξελίξει εγκατάσταση στην Ευρώπη κινητών υπηρεσιών τρίτης γενιάς, αναµένεται ότι θα υπάρξει διάδοση των κινητών υπηρεσιών περιεχοµένου που µεταβάλλεται ανάλογα µε τη θέση του χρήστη (προσαρµοσµένο στο χώρο). Στην Ευρώπη έχει εγκατασταθεί φάσµα τεχνολογιών που προσφέρουν ευρυζωνική πρόσβαση - η περισσότερο διαδεδοµένη είναι η ψηφιακή συνδροµητική γραµµή (DSL) και ο καλωδιακός διαποδιαµορφωτής. Οι εξελίξεις βάσει των οποίων επήλθε ευρύτατη πρόσβαση στο Ίντερνετ και πληθώρα ψηφιακού περιεχοµένου καθορίζουν επίσης τις µελλοντικές προκλήσεις: οι σηµαντικότερες είναι πιθανώς όσες αναφέρονται στον µερισµό (κοινή χρήση), την πρόσβαση και την χρήση ψηφιακού περιεχοµένου. 4

5 Θεµελιώδους σηµασίας για την επίτευξη του πλήρους δυναµικού των κατανεµηµένων συστηµάτων, όπως ο Παγκόσµιος Ιστός, είναι η ικανότητα συνδυασµού πληροφοριών και λειτουργικότητας από διάφορα συστήµατα, µέσω διαφόρων οργανισµών, εφαρµογών ή πλατφόρµων - η διαλειτουργικότητα. Έχει όµως το κόστος της: το περιεχόµενο πρέπει να εµπλουτίζεται µε µεταδεδοµένα 8, καλώς ορισµένα από σηµασιολογική άποψη. Η βελτίωση του περιεχοµένου αναφέρεται στην καταληπτότητα και επεξεργασιµότητα του περιεχοµένου (και των περιγραφών των υπηρεσιών), συνδέοντάς το µε κάποια τυπική και εύλογη περιγραφή του. Επίκειται η εµφάνιση συναφών προτύπων, από, λ.χ. θα καλύπτουν περιγραφική ορολογία, λεξιλόγια, οντολογίες 9 και οι απαιτούµενοι µορφότυποι ώστε αυτά να είναι επεξεργάσιµα µηχανογραφικά. Για τη βελτίωση του περιεχοµένου απαιτούνται αυτόµατα ή ηµιαυτόµατα εργαλεία, που θα υποστηρίζουν την οικονοµικά αποδοτική παραγωγή και διατήρηση µεταδεδοµένων και οντολογιών. Και αυτών των εργαλείων επίκειται επίσης η εµφάνιση. Τα µεταδεδοµένα µπορούν να καλύπτουν πολλές κατηγορίες γνώσεων ή πληροφοριών, όπως ιστορικό, πλαίσιο, τύπος περιεχοµένου, µορφότυπος, γλώσσα, δικαιώµατα χρηστών και δηµιουργών. Η βελτίωση του περιεχοµένου µπορεί εποµένως να συµβάλει στη διαλειτουργικότητα και την ποιότητα, µέσω παροχής λύσεων σε θέµατα, όπως η δυνατότητα επανάχρησης, η πολυγλωσσική δυνατότητα έρευνας, η συνθετικότητα, ο έλεγχος γνησιότητας και τα ψηφιακά δικαιώµατα σε κατανεµηµένες συλλογές ψηφιακού περιεχοµένου. Η συστηµατική βελτίωση των πηγών περιεχοµένου είναι µία από τις λύσεις που παρέχει η τεχνολογία στην ανάγκη των χρηστών για ποιοτικό περιεχόµενο Ένα νέο νοµοθετικό πλαίσιο Τρεις κοινοτικές νοµοθετικές πράξεις συνιστούν σηµαντική πρόοδο προς την κατεύθυνση δηµιουργίας του ενδεδειγµένου νοµικού πλαισίου για την εκµετάλλευση πόρων ψηφιακού περιεχοµένου: H οδηγία για τις πληροφορίες του δηµόσιου τοµέα 10 αποσκοπεί στην ενθάρρυνση διασυνοριακής περαιτέρω χρήσης πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα, µε την καθιέρωση των ίδιων βασικών συνθηκών αγοράς για όλους τους συντελεστές στην ευρωπαϊκή αγορά πληροφοριών ως προς την περαιτέρω χρήση τους. Η οδηγία αναµένεται ότι θα τονώσει την ανάπτυξη σε ευρωπαϊκή κλίµακα προϊόντων και υπηρεσιών πληροφοριών που βασίζονται σε πληροφορίες του δηµόσιου τοµέα. Τόσο από οργανισµούς ιδιωτικών συµφερόντων, όσο και από ανάλογους µε καθήκοντα παροχής δηµόσιας υπηρεσίας. Η Επιτροπή προέβη σε ολοκληρωµένη προσέγγιση του προβλήµατος των πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα. Η νοµοθετική δράση πλαισιώνεται από δράσεις στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράµµατος econtent, καθώς και από µέτρα αύξησης της ευαισθητοποίησης µεταξύ των ενδιαφεροµένων στα κράτη µέλη µέσω της πρόσφατα συγκροτηµένης οµάδας για την προώθηση των ψηφιακών δεδοµένων του δηµοσίου. Μία από τις πρώτες δραστηριότητες της εν λόγω οµάδας ήταν η ενθάρρυνση δηµιουργίας στα κράτη µέλη καταλόγων περιεχοµένων, Τα µεταδεδοµένα είναι πληροφορίες που προστίθενται σε ένα έγγραφο και που περιγράφουν το περιεχόµενο, το µορφότυπο, τη γλώσσα του κ.λπ. Με τις οντολογίες γίνονται"καταληπτά" από τους υπολογιστές τα µεταδεδοµένα: ορίζεται ο τρόπος µε τον οποίον οι περιγραφικοί όροι συσχετίζονται και χρησιµοποιούνται σε δεδοµένο πεδίο ενδιαφέροντος. Oδηγία 2003/98/EK του 17 Noεµβρίου

6 µε σκοπό την καθιέρωση καταλόγων και καταγραφών ευρωπαϊκής κλίµακας για τα δεδοµένα του δηµόσιου τοµέα. Με την οδηγία 2001/29, της 29 ης Μαΐου 2001, για τα δικαιώµατα δηµιουργού και συναφή δικαιώµατα στην κοινωνία της πληροφορίας επικαιροποιείται το σχετικό νοµοθετικό πλαίσιο ώστε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της νέας τεχνολογίας και είναι το µέσο µε το οποίο η Κοινότητα και τα κράτη µέλη θα κυρώσουν τις συνθήκες του 1996 της ΠΟ Ι (WIPO, Παγκόσµιος οργανισµός διανοητικής ιδιοκτησίας). Εναρµονίζονται ορισµένες πτυχές της νοµοθεσίας για τα δικαιώµατα δηµιουργού σε ολόκληρη την Ένωση προβλέποντας ορισµένες εξαιρέσεις για λόγους δηµοσίου συµφέροντος προς όφελος των χρηστών, συµπεριλαµβανοµένων καταναλωτών, βιβλιοθηκών, εκπαιδευτικών ιδρυµάτων, αναπήρων. Με την οδηγία 2003/29 θα διευκολυνθεί το διασυνοριακό εµπόριο προϊόντων και υπηρεσιών που προστατεύονται από δικαιώµατα δηµιουργού και συναφή δικαιώµατα, ιδίως ηλεκτρονικά προϊόντα και υπηρεσίες. Η οδηγία 96/9, της 11 ης Μαρτίου 1996, για τη νοµική προστασία των βάσεων δεδοµένων είναι ένα παλαιότερο µέτρο εναρµόνισης της νοµοθεσίας στις βάσεις δεδοµένων, συµπεριλαµβανοµένων εν προκειµένω ηλεκτρονικών και επιγραµµικών. Η οδηγία 96/9 είναι το κύριο όργανο που διέπει τη χρήση των ηλεκτρονικών και επιγραµµικών βάσεων δεδοµένων. Στις πρωτότυπες, υπό την έννοια της οδηγίας, βάσεις δεδοµένων παρέχεται προστασία βάσει του δικαιώµατος δηµιουργού, ενώ άλλες βάσεις δεδοµένων όπου έχουν πραγµατοποιηθεί σηµαντικές επενδύσεις δύνανται να επιλεγούν για ιδιαίτερη προστασία ειδικής φύσεως. Όπως και στην οδηγία 2001/29, υφίστανται εξαιρέσεις προς το δηµόσιο συµφέρον προς όφελος ορισµένων χρηστών. 3.3 Εξελίξεις και φραγµοί στην αγορά Το Ίντερνετ παρουσίασε έως τώρα εµπορική επιτυχία ως µέσο διανοµής όπου ήταν σε θέση να προσφέρει σαφή προστιθέµενη αξία έναντι των υφισταµένων µέσων. Το υπολογιστικό περιβάλλον του Ίντερνετ µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τη συγκέντρωση - συσσώρευση, την προσαρµογή και την αρχειοθέτηση περιεχοµένου, για τη δηµιουργία στατιστικών, καθώς και διαλογικού περιεχοµένου και υπηρεσιών. Τα επιχειρηµατικά δεδοµένα, η ηλεκτρονική µάθηση στις επιχειρήσεις και τα επιγραµµικά παιχνίδια εκµεταλλεύονται τις δυνατότητες αυτές. Μολονότι πρόκειται για εξειδικευµένες αγορές, είναι σχετικά επιτυχηµένες όσον αφορά τη δηµιουργία άµεσων εσόδων. Ως εµπορικές αγορές µε έννοµα συµφέροντα παρόχων περιεχοµένων και υπηρεσιών, θα πρέπει η ανάπτυξή τους να αφεθεί ως επί το πλείστον στις δυνάµεις της αγοράς. Ωστόσο, οι εµπορικές αγορές δεν φροντίζουν κατ ανάγκην το δηµόσιο συµφέρον. Η συσσώρευση φραγµών, εξάλλου, ενδέχεται να αποτελέσει επενδυτικό αντικίνητρο για εταιρείες, σε ορισµένες αγορές. Ενώ η σύγκλιση των µέσων επικοινωνίας και το παγκόσµιο βεληνεκές του Ίντερνετ κατέστησαν το ψηφιακό περιεχόµενο δυνητικά προσοδοφόρο πόρο, οι ανησυχίες σχετικά µε την πειρατεία και τη διαχείριση των δικαιωµάτων, καθώς και η αβεβαιότητα ως προς τα επιχειρηµατικά µοντέλα που θα επιβιώσουν λειτούργησαν ως αντικίνητρο για επενδύσεις στη δηµιουργία νέων υπηρεσιών. Περισσότερο επλήγη ο τοµέας της ψυχαγωγίας, όπου τα σχετικά µελήµατα και ανησυχίες µεταξύ ιδιοκτητών περιεχοµένου, του κλάδου των ηλεκτρονικών καταναλωτικών αγαθών, των οργανώσεων των καταναλωτών, του κλάδου του λογισµικού και 6

7 των φορέων εκµετάλλευσης δικτύων δεν έχουν ακόµα επιλυθεί. Εφόσον δεν επιλυθούν δεν θα υπάρξει ευρεία διάδοση οπτικοακουστικών έργων µέσω του Ίντερνετ 11. Στον τοµέα που αφορά τους πόρους πληροφοριών ο προβληµατισµός αυτός είναι λιγότερο έντονος, παραχωρώντας, ωστόσο, τη θέση του σε διαφορετική δέσµη προβληµάτων, ιδίως στην Ευρώπη, όπου οι όροι εκµετάλλευσής τους στο πλαίσιο υπηρεσιών κοινοτικής κλίµακας δεν είναι καθόλου ιδεώδεις. Στις διαφορές που υπάρχουν στη νοµοθεσία και σε τεχνικές, διοικητικές και πολιτιστικές πρακτικές µεταξύ των κρατών µελών, προστίθεται και η πληθώρα των κοινοτικών γλωσσών όλα δε αυτά έχουν αντίκτυπο στην προσβασιµότητα και χρηστικότητα των πόρων περιεχοµένου. Με τη διεύρυνση θα προστεθούν και άλλες προκλήσεις, αυξάνοντας τον αριθµό των γλωσσών και των διοικητικών νοοτροπιών που θα πρέπει να καλύψουν οι υπηρεσίες περιεχοµένου. Τα προβλήµατα για την καθιέρωση προϊόντων και υπηρεσιών κοινοτικής κλίµακας δεν επηρεάζουν µόνον τους παραγωγούς των εν λόγω υπηρεσιών, αλλά έχουν και αρνητικό αντίκτυπο στους χρήστες - οργανισµούς και µεµονωµένους πολίτες. Η διάθεση αξιόπιστων υπηρεσιών οι οποίες βασίζονται σε πληροφορίες που βρίσκονται στην κατοχή οργανισµών του δηµόσιου τοµέα και που π.χ. καλύπτουν διοικητικές διαδικασίες, χαρακτηριστικά εταιρειών, περιβαλλοντικά δεδοµένα ή µετεωρολογικές πληροφορίες, αποτελούν πολύτιµα εργαλεία για εταιρείες που λειτουργούν στην εσωτερική αγορά, καθώς και για τους πολίτες. Η νοµική αβεβαιότητα, η οποία προκύπτει από τις υφιστάµενες διαφορές µεταξύ των κρατών µελών όσον αφορά τους όρους περαιτέρω χρήσης πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα, έχει περιορίσει τη διασυνοριακή τους εκµετάλλευση, σε προϊόντα και υπηρεσίες, από οργανισµούς του δηµόσιου τοµέα. Σε αυτό προστίθενται και άνισες πρακτικές στο εσωτερικό καθώς και µεταξύ των κρατών µελών όσον αφορά τη συλλογή, αποθήκευση, καταγραφή και περιγραφή δεδοµένων του δηµόσιου τοµέα, επιβάλλοντας έτσι περιορισµούς στη διασυνοριακή τους διαλειτουργικότητα. Η διαλειτουργικότητα όµως αποτελεί προαπαιτούµενο για την καθιέρωση των υπηρεσιών. Τα χωρικά δεδοµένα, δηλαδή πληροφορίες που συνδέουν τη γεωγραφική θέση µε άλλα δεδοµένα και πληροφορίες, βρίσκονται ενσωµατωµένα σε περισσότερο από 80% του συνόλου των δεδοµένων που διαθέτουν ιδρύµατα του δηµόσιου τοµέα. Μπορούν να αποτελέσουν αντικείµενο αξιοποίησης για την υποστήριξη εφαρµογών σε πεδία όπως οι µεταφορές, η ανάπτυξη τοπικής κλίµακας, η γεωργία, η αντίδραση σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και η περιβαλλοντική διαχείριση. Περαιτέρω, προορίζονται να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο στις υπηρεσίες κινητών επικοινωνιών. Προερχόµενα, µεταξύ άλλων, από τεχνολογίες τηλεανίχνευσης, χαρτογράφησης και επισκόπησης, τα χωρικά δεδοµένα είναι ιδιαίτερα ευπαθή στον "τεχνικό κατακερµατισµό". Ο κατακερµατισµός τους αναστέλλει τις αναπτυξιακές προοπτικές περίπου 6000 οργανισµών στην Ευρώπη, τόσο του δηµόσιου όσου και του ιδιωτικού τοµέα, που ασχολούνται µε χωρικές πληροφορίες. Με την πρόοδο των τεχνολογιών µετάφρασης και τοπικής προσαρµογής, ο πολυγλωσσικός και πολυπολιτιστικός χαρακτήρας της ευρωπαϊκής αγοράς παύει να είναι τόσο σηµαντικό εµπόδιο για εταιρείες που έχουν τη δυνατότητα να χρησιµοποιήσουν τις τεχνικές λύσεις και διαθέτουν δικαιολογηµένο συµφέρον για την κάλυψη της ευρύτερης αγοράς. Έτσι αυξάνεται η εταιρική αγορά ηλεκτρονικής µάθησης (ποσοστό 96% ετησίως στην Ευρώπη σύµφωνα µε 11 Υποστηρίχθηκε ότι τούτο οφείλεται επίσης στην έλλειψη ευρείας διάθεσης ευρυζωνικής πρόσβασης. Ωστόσο, δύναται επίσης να χρησιµοποιηθεί το αντεπιχείρηµα, ότι δεν θα υπάρξει απογείωση της ευρυζωνικής πρόσβασης χωρίς επαρκείς "ζωνοβόρες" εφαρµογές, όπως το βίντεο. 7

8 το IDC, για το 2002). Είναι ωστόσο σαφές ότι σηµαντικό τµήµα των ευρωπαίων χρηστών δεν θα ακολουθήσουν τις εξελίξεις - µαθητές σχολείων, φοιτητές, ερευνητές και ιδιώτες - λόγω του ότι δεν συνιστούν µαζική αγορά. Για τους παραπάνω, έχει ουσιαστική σηµασία η πρόσβαση σε ποιοτικό εκπαιδευτικό υλικό, παραγωγής σχολείων και πανεπιστηµίων, καθώς και η πρόσβαση σε περιεκτικές ψηφιακές συλλογές που βρίσκονται στη διάθεση ερευνητικών και πολιτιστικών ιδρυµάτων. Οι φραγµοί δεν είναι µόνο τεχνικού χαρακτήρα. Η νοµοθεσία σε µια περιοχή ενδέχεται να επιτρέπει την ελεύθερη χρήση περιεχοµένου για εκπαιδευτικούς σκοπούς, η χρήση όµως του ίδιου αυτού περιεχοµένου, σε παρόµοιο πλαίσιο, ενδέχεται σε άλλα κράτη µέλη να συνιστά παραβίαση των δικαιωµάτων δηµιουργού. Υπάρχει επίσης έλλειψη γνώσεων και εµπειρίας όσον αφορά τη χρήση συστηµάτων διαχείρισης ψηφιακών δικαιωµάτων όσον αφορά θέµατα συµψηφισµού η έλλειψη αυτή είναι εντονότερη στον εκπαιδευτικό τοµέα. Για υπηρεσίες κοινοτικής κλίµακας πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη η πολυγλωσσική και πολυπολιτισµική ιδιαιτερότητα των ευρωπαίων χρηστών. Η χρήση τεχνολογιών τοπικής προσαρµογής, µε τις οποίες καθίσταται δυνατή η διασυνοριακή συγκέντρωση και διανοµή πολυγλωσσικού ψηφιακού περιεχοµένου συνιστά προσθετό κόστος για τους παραγωγούς. Υφίστανται πρότυπα που αντιστοιχούν στις ανάγκες των χρηστών ως προς την πολυγλωσσία και που καλύπτουν µαθησιακά αντικείµενα, σήµανση και έρευνα, µεταδεδοµένα και οντολογίες. Ωστόσο, το ίδιο το γεγονός της διαφορετικότητάς τους λειτουργεί ως τεχνικός φραγµός, ενώ οι εθνικές αγορές είναι, σε ορισµένες περιπτώσεις, υπερβολικά µικρές. Οι φραγµοί δεν είναι εποµένως µόνον επίµονοι, αλλά και αφθονούν. Η προτεινόµενη κοινοτική παρέµβαση αποσκοπεί εποµένως στη δηµιουργία συνθηκών για την υπέρβαση των φραγµών αυτών, εστιάζοντας σε µεθόδους, εργαλεία, διαδικασίες και υπηρεσίες σχετικά µε το σχεδιασµό, την ανάπτυξη, την πρόσβαση και την κατανοµή ψηφιακού περιεχοµένου υψηλής ποιότητας, αφήνοντας τη συγκεκριµένη παραγωγή ψηφιακού περιεχοµένου στις δυνάµεις της αγοράς και, κατά περίπτωση, σε άλλες επιµέρους κοινοτικές πρωτοβουλίες. 4. Πρόγραµµα econtent: ποιες προκλήσεις παραµένουν; Η τρέχουσα πρόταση συνιστά διάδοχο σχήµα στο πρόγραµµα econtent που διαρκεί για τετραετή χρονική περίοδο, από τον Ιανουάριο του Η ανακοίνωση της Επιτροπής 12 προς το Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά µε την ενδιάµεση αξιολόγηση του προγράµµατος υπήρξε αρκετά θετική και συνέστησε τη θέσπιση διαδόχου προγράµµατος, το οποίο θα χαρακτηρίζεται από ελαφρώς στενότερο πεδίο εφαρµογής και αυστηρότερη εστίαση ώστε να βελτιωθεί ο αντίκτυπος. Οι κύριες συστάσεις, που τονίστηκαν επίσης στα πορίσµατα σειράς ειδικών διαβουλεύσεων µε συναφείς ενδιαφερόµενους (συγκεκριµένα όσους αναφέρονται στον καθορισµό του προγράµµατος εργασιών econtent, καθώς επίσης και σε συνεδριάσεις µε την επιτροπή διαχείρισης του προγράµµατος econtent, την οµάδα για τα δηµόσια ψηφιακά δεδοµένα και σε άλλες επιµέρους συνεδριάσεις που διοργάνωσαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής) συνοψίζονται παρακάτω: Πρώτον, αντιµετώπιση του προβλήµατος του διασυνοριακού εφοδιασµού µε πληροφορίες, βάσει της χρήσης πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα σε πεδία όπου η ΕΕ µπορεί να έχει 12 COM(2003) 591, εγκρίθηκε στις 10 Οκτωβρίου

9 σηµαντική συµβολή. Θα πρέπει να ενισχυθεί η σηµασία που αποδίδεται στη χρήση µεταδεδοµένων. Ένα θέµα που οι οργανισµοί αυτής της νέας ακόµη αγοράς πρέπει να αντιµετωπίσουν είναι η αποδοτική χρήση της τεχνολογίας για τη µακρόχρονη βελτιστοποίηση της οικονοµικής βιωσιµότητας. εύτερον, το πρόβληµα της τοπικής προσαρµογής του περιεχοµένου, που το πρόγραµµα econtent πραγµατεύεται ως χωριστό ζήτηµα, θα πρέπει να ενσωµατωθεί σε όλες τις υπηρεσίες που επιθυµούν να έχουν ευρωπαϊκή διάσταση. Οι τεχνολογίες τοπικής προσαρµογής και η χρήση των κατάλληλων ανοικτών προτύπων, που είναι πλέον ευρύτερα διαδεδοµένες σε εµπορικές αγορές, θα πρέπει να χρησιµοποιηθεί προς κοινωνικό όφελος, σε πεδία περιεχοµένου όπως η µάθηση, το πολιτιστικό και ακαδηµαϊκό περιεχόµενο. Ωστόσο, παρά την καίρια σηµασία των τεχνολογιών τοπικής προσαρµογής, στο πρόγραµµα υπογραµµίζεται ότι για το σχεδιασµό και την παράδοση ποιοτικού πολυγλωσσικού και πολυπολιτιστικού περιεχοµένου πρέπει να ληφθούν υπόψη οι πτυχές αυτές ήδη από την αρχή της διαδικασίας, έχοντας υπόψη τις απαιτήσεις των διάφορων οµάδων στόχου και αγορών. Τρίτον, το πρόγραµµα econtent υπήρξε καταλύτης στη συνεργασία µεγάλου αριθµού συντελεστών της αγοράς για την πραγµατοποίηση σειράς έργων που αλλιώς δεν θα επιτύγχαναν το ίδιο βάθος ή εύρος 13. Η κύρια έλλειψη του προγράµµατος econtent υπήρξε η ευρύτατη απεύθυνση, µε την ανάλογη έλλειψη εστίασης. Καθίσταται εποµένως αναγκαία η εγκατάλειψη ορισµένων πεδίων υποστήριξης, π.χ. γεφύρωση του οικονοµικού χάσµατος µεταξύ εταιρειών περιεχοµένου, καθώς και εστίαση σε περιορισµένο αριθµό τύπων περιεχοµένων. Η Επιτροπή, ήδη από την κατάρτιση του προγράµµατος εργασιών για το econtent, άρχισε να αντιµετωπίζει το πρόβληµα αυτό. Για τη συνέχεια, η στόχευση αφορά τη δηµιουργία όρων ευρύτερης πρόσβασης και χρήσης ψηφιακού περιεχοµένου και, στο βαθµό που απαιτηθεί, µεγαλύτερης οικονοµικής απόδοσης από τις νέες υπηρεσίες που βασίζονται στο περιεχόµενο. Η πρόθεση είναι να χρησιµοποιηθούν οι επενδύσεις ως αναπτυξιακός µοχλός και να διευρυνθεί η προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών που βασίζονται στο περιεχόµενο, διευκολύνοντας τη διάδοση γνώσεων και πληροφοριών. 5. Το διάδοχο πρόγραµµα - προτεινόµενες προτεραιότητες 5.1. Στόχοι και εστίαση Για την αντιµετώπιση των προκλήσεων που τίθενται, προτείνεται η έγκριση ενός προγράµµατος οικονοµικής υποστήριξης µε γενικό στόχο τη διάθεση στην Ευρώπη περισσότερο προσβάσιµου, χρηστικότερου και περισσότερο αξιοποιήσιµου ψηφιακού περιεχοµένου, διευκολύνοντας τη δηµιουργία και διάδοση πληροφοριών και γνώσεων - σε πεδία δηµοσίου ενδιαφέροντος - σε κοινοτική κλίµακα. Το πρόγραµµα θα έχει σηµαντική συµβολή στη στρατηγική της Λισαβόνας και στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας στην οικονοµία της γνώσης. Το πρόγραµµα εστιάζει στον τελικό χρήστη - τον πολίτη στην κοινωνία, τον φοιτητή, τον ερευνητή, τον 13 Η µερική προσθετικότητα του econtent είναι σχετικά υψηλή: ποσοστό 42% θα είχε προχωρήσει και χωρίς κοινοτική χρηµατοδότηση, περιορίζοντας όµως τα έργα τους ως προς στόχους και οικονοµικούς πόρους, µε συµµετοχή λιγότερων εταίρων και σε µεγαλύτερη έκταση χρόνου. Περίπου 20% των οργανισµών που θα είχαν προχωρήσει τα έργα τους δεν θα είχαν χρησιµοποιήσει διεθνή συνεργασία. 9

10 επιχειρηµατικό χρήστη που επιθυµεί να βελτιώσει τις γνώσεις του, ή τον 'περαιτέρω χρήστη', ο οποίος επιθυµεί να εκµεταλλευτεί οικονοµικά τη βελτίωση και αξιοποίηση πόρων ψηφιακού περιεχοµένου. Θα πρέπει να διευρυνθούν οι επιλογές των καταναλωτών και να βοηθηθούν οι ενδιαφερόµενοι να δρέψουν τα οφέλη που µπορεί να προσφέρει το βελτιωµένο ψηφιακό περιεχόµενο. Η εν γένει έµφαση είναι σε ποιοτικό περιεχόµενο που εξυπηρετεί τη διάδοση πληροφοριών και γνώσεων, και όχι απλώς περισσότερο περιεχόµενο. Η χρήση µεταδεδοµένων για βελτίωση του περιεχοµένου θεωρείται ουσιώδες στοιχείο για την εξασφάλιση της διαλογικότητας, της δυνατότητας περαιτέρω χρήσης και της διαλειτουργικότητας του περιεχοµένου. Η βελτίωση των γνώσεων θα διευκολύνει τη δηµιουργία δυναµικού περιεχοµένου, προσαρµοσµένου σε ειδικά πλαίσια (µάθηση, πολιτισµός κλπ.). Το κοινωνικό πλαίσιο στοχεύει σε πεδία όπου οι δυνάµεις της αγοράς δεν επαρκούν ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι πολίτες και οι οργανισµοί των χρηστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση µπορούν να επωφεληθούν από προσφορές περιεχοµένου που οι πλέον πρόσφατες τεχνολογίες καθιστούν προσβάσιµες. Σκοπός είναι η διευκόλυνση της ευρύτερης διάθεσης περαιτέρω χρησιµοποιήσιµου και διαλειτουργικού ποιοτικού περιεχοµένου για τη δηµιουργία υπηρεσιών. Καλύπτονται πεδία δηµόσιου συµφέροντος, όπως οι πληροφορίες του δηµόσιου τοµέα, µαθησιακό περιεχόµενο, επιστηµονικό και ακαδηµαϊκό περιεχόµενο καθώς και περιεχόµενο από πολιτιστικά ιδρύµατα. Το οικονοµικό πλαίσιο στοχεύει να συµβάλει ώστε να καθιερωθούν οι συνθήκες για µεγαλύτερη οικονοµική απόδοση από υπηρεσίες που βασίζονται σε περιεχόµενο. Θα τονισθούν ιδιαίτερα τα χωρικά δεδοµένα που αφορούν θέµατα διαλειτουργικότητας - ένα ιδιαίτερο οξύ πρόβληµα λόγω του ότι η συλλογή χωρικών δεδοµένων εξαρτάται από την τεχνολογία (π.χ. µέσω αισθητήρων) και πραγµατοποιείται σε περιφερειακή κλίµακα. Τούτο θα επεκταθεί σε (κινητές) υπηρεσίες που βασίζονται στη γεωγραφική θέση του χρήστη και που χρησιµοποιούν χωρικά δεδοµένα, καθώς και σε υπηρεσίες που βασίζονται σε συνδυασµό χωρικών δεδοµένων µε άλλες πληροφορίες Εφαρµογή Το πρόγραµµα προβλέπει τρεις υπηρεσιακούς στόχους: ιευκόλυνση της πρόσβασης σε ευρωπαϊκό ψηφιακό περιεχόµενο Βελτίωση της ποιότητας διευκολύνοντας βέλτιστη πρακτική συναφή µε το ψηφιακό περιεχόµενο Ενίσχυση της συνεργασίας και της ευαισθητοποίησης µεταξύ ενδιαφεροµένων σε ψηφιακό περιεχόµενο Το πρόγραµµα θα χρηµατοδοτήσει έργα που προβλέπονται για τη βελτίωση εργαλείων, διαδικασιών και υπηρεσιών που σχετίζονται µε την παραγωγή, την πρόσβαση, τη χρήση και τη διανοµή ψηφιακού περιεχοµένου. Εφόσον το ψηφιακό περιεχόµενο περιλαµβάνει προσωπικά δεδοµένα, θα πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες 95/46/ΕΚ και 2002/58/ΕΚ. Το πρόγραµµα θα διευκολύνει την µεταφορά γνώσης, εµπειριών και ορθής πρακτικής δραστηριότητες συντονισµού αµοιβαία γονιµοποίηση µεταξύ τοµέων, παρόχων και χρηστών περιεχοµένου. Για το σκοπό αυτό το πρόγραµµα περιλαµβάνει τη χρήση δράσεων βέλτιστης πρακτικής που κατά κανόνα διεξάγονται σε θεµατικές δέσµες, καθώς και θεµατικών δικτύων 10

11 στα οποία θα συναντώνται διάφοροι ενδιαφερόµενοι γύρω από ένα δεδοµένο τεχνολογικό και οργανωτικό στόχο. εσπόζουσα αρχή του προγράµµατος είναι η µεγιστοποίηση του αντίκτυπου σε µια οµάδα συντελεστών εκτός των συµµετεχόντων στο πρόγραµµα. Τούτο αναµένεται ότι θα διευκολυνθεί µε τον περιορισµό της εστίασης ως προς τους συµµετέχοντες καθώς και ως προς τους στόχους. Το ύψος της χρηµατοδότησης για την εφαρµογή του προγράµµατος προτείνεται να ανέλθει σε 163 εκατ. ευρώ, για τετραετή χρονική περίοδο ( ). Στις δραστηριότητες του προγράµµατος θα υποστηριχθούν, ειδικότερα, η εµφάνιση πανευρωπαϊκών πλαισίων (υπηρεσίες, υποδοµές πληροφοριών κλπ.) για τη διευκόλυνση της ανακάλυψης και της πρόσβασης σε ψηφιακό περιεχόµενο στην Ευρώπη, η δηµιουργία νέων υπηρεσιών που βασίζονται σε περιεχόµενο καθώς και η οργανωτική τους στήριξη. Με βάση σειρά πειραµάτων θα καταδειχθεί πως µε καλώς ορισµένα σηµασιολογικά µεταδεδοµένα µπορεί να βελτιωθεί η χρηστικότητα και η δυνατότητα επανάχρησης, η ευρεσιµότητα (δυνατότητα αναζήτησης) και η διαλειτουργικότητα του ψηφιακού περιεχοµένου σε πολυγλωσσικά και πολυπολιτιστικά περιβάλλοντα. Εφόσον το ψηφιακό περιεχόµενο περιλαµβάνει προσωπικά δεδοµένα, θα πρέπει οι χρησιµοποιούµενες τεχνολογίες να συµβαδίζουν µε την προστασία της ιδιωτικής ζωής και, κατά το δυνατόν, να την διευρύνουν. Στα πεδία στόχευσης θα συγκαταλέγονται οι πληροφορίες του δηµόσιου τοµέα, τα χωρικά δεδοµένα, το µαθησιακό και πολιτιστικό περιεχόµενο. Με την ενίσχυση των οργανωτικών πλαισίων ώστε να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε ψηφιακούς πόρους και µε την επίδειξη της βέλτιστης χρήσης τεχνολογιών για την αξιοποίησή τους, θα περιοριστούν οι αντιληπτοί κίνδυνοι για τους οργανισµούς και, εποµένως, θα προκύψει βελτιωµένο περιβάλλον για επενδύσεις και καινοτοµία σε ψηφιακό περιεχόµενο. Νέες γενιές τεχνολογιών προορίζονται να εξασφαλίσουν µεγαλύτερη λειτουργικότητα, µεγαλύτερη εξοικονόµηση ή και αµφότερα για τους χρήστες τους. Η αποδοτική χρήση των πλέον πρόσφατων τεχνολογιών στα προϊόντα και στις προσφορές υπηρεσιών τους, µπορεί να δώσει στις εταιρείες αποφασιστικό προβάδισµα στον ανταγωνισµό µε όσους στηρίζονται σε παλαιότερες τεχνολογίες, ιδίως στη σηµερινή παγκόσµια οικονοµία Συνδέσεις µε άλλα κοινοτικά προγράµµατα Υφίστανται συνδέσεις µε κοινοτικά προγράµµατα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (ΕΤΑ) ιδίως στο πεδίο των τεχνολογιών σηµασιολογικών γνώσεων, της τεχνολογικά βελτιωµένης µάθησης και της πρόσβασης στην πολιτιστική κληρονοµιά, καθώς και µε σειρά µη ερευνητικών προγραµµάτων. Στα τελευταία περιλαµβάνεται το πρόγραµµα ανταλλαγής δεδοµένων µεταξύ δηµοσίων διοικήσεων (IDA), που ενθαρρύνει την διαλειτουργικότητα ως προς το περιεχόµενο των ανταλλασσόµενων πληροφοριών στο εσωτερικό και µεταξύ τοµέων της διοίκησης, καθώς και µε τον ιδιωτικό τοµέα. Για την επίτευξη αυτών των στόχων πραγµατοποιήθηκαν διάφορες πρωτοβουλίες στο πεδίο των µεταδεδοµένων και της διαλειτουργικότητας περιεχοµένου, συµπεριλαµβανοµένου εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής περί διαλειτουργικότητας 14, όπως και ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πλαισίου διαλειτουργικότητας. 14 Έγγραφο των υπηρεσιών της Επιτροπής, η σύνδεση της Ευρώπης: η σηµασία της διαλειτουργικότητας, Βρυξέλλες SEC (2003)

12 Μεταξύ άλλων ή ερευνητικών προγραµµάτων συγκαταλέγονται ορισµένα κοινοτικά προγράµµατα στον πολιτισµό και την εκπαίδευση (τα προγράµµατα MEDIA, Socrates- Minerva, Leonardo da Vinci, και το προτεινόµενο πρόγραµµα elearning), καθώς και άλλες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη διαλειτουργικών προτύπων για µεταδεδοµένα. Oι προτεινόµενες δραστηριότητες στηρίζονται εν µέρει σε αποτελέσµατα που έχουν επιτευχθεί σε προγράµµατα ΕΤΑ, ενώ θα ληφθούν υπόψη δράσεις που έχουν δροµολογηθεί στο πλαίσιο άλλων προγραµµάτων και πρωτοβουλιών, όπως οι δράσεις σχετικά µε την ποιότητα στην ηλεκτρονική µάθηση, για την αποφυγή επανάληψης εργασιών και µεγιστοποίηση του αντικτύπου. Εν µέρει συµπληρώνουν δραστηριότητες IDA. Η IDA αφορά τη διαλειτουργικότητα κυβερνητικών υπηρεσιών, ενώ το πρόγραµµα econtentplus στηρίζεται σε πληροφορίες του δηµόσιου τοµέα για να καταστήσει δυνατή την περαιτέρω χρήση του για εµπορικούς σκοπούς. 6. Συµπέρασµα Το πλαίσιο έχει πλέον εγκατασταθεί στην Ευρώπη για την εκτενή αξιοποίηση του ανεκµετάλλευτου δυναµικού του ψηφιακού περιεχοµένου. Με τον συνδυασµό των στοιχείων αυτών - της βέλτιστης χρήσης της τεχνολογίας για την παροχή στους πάντες πρόσβασης σε πληροφορίες και γνώσεις, καθώς και της δηµιουργίας καλύτερων συνθηκών για επενδύσεις ευρωπαϊκής κλίµακας από εταιρείες - θα εξασφαλισθεί η θέση της Ευρώπης στην πρωτοπορία της οικονοµίας της γνώσης. 12

13 2004/0025 (COD) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά µε την καθιέρωση πολυετούς κοινοτικού προγράµµατος για τη βελτίωση της πρόσβασης, της χρηστικότητας και της αξιοποίησης του ψηφιακού περιεχοµένου στην Ευρώπη (Κείµενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 157 παράγραφος (3), την πρόταση της Επιτροπής 15, τη γνώµη της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής 16, τη γνώµη της Επιτροπής των Περιφερειών 17, Αποφασίζοντας σύµφωνα µε τη διαδικασία του άρθρου 251 της Συνθήκης 18, Εκτιµώντας τα ακόλουθα: (1) Η εξέλιξη της κοινωνίας της πληροφορίας και η εµφάνιση των ευρυζωνικών τεχνολογιών θα επηρεάσει τη ζωή κάθε πολίτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, µεταξύ άλλων, ενθαρρύνοντας την πρόσβαση σε γνώσεις και νέους τρόπους απόκτησής τους, αυξάνοντας έτσι τη ζήτηση για νέο περιεχόµενο, εφαρµογές και υπηρεσίες. (2) Η διείσδυση του Ίντερνετ στην Κοινότητα συνεχίζει να αυξάνεται σηµαντικά. Οι ευκαιρίες που προσφέρει το Ίντερνετ πρέπει να αξιοποιηθούν ώστε κάθε άτοµο και οργανισµός στην Κοινότητα να έχει τα κοινωνικά και κοινωνικά οφέλη της πρόσβασης σε πληροφορίες και γνώσεις. Στην Ευρώπη έχει πλέον εγκατασταθεί το πλαίσιο για την αξιοποίηση του ανεκµετάλλευτου δυναµικού του ψηφιακού περιεχοµένου. (3) Στα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Λισαβόνας, στις 23 και 24 Μαρτίου 2000, υπογραµµίζεται ότι η µετάβαση σε ψηφιακή η οικονοµία της γνώσης, ΕΕ C,, σ. ΕΕ C,, σ.. ΕΕ C,, σ.. ΕΕ C,, σ.. 13

14 παρακινούµενη από νέα προϊόντα και υπηρεσίες, θα αποτελέσει ισχυρό κινητήρα για ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και δηµιουργία θέσεων εργασίας. Με την ευκαιρία αυτή αναγνωρίσθηκε ειδικότερα ο ρόλος του κλάδου του περιεχοµένου για τη δηµιουργία προστιθέµενης αξίας µε την αξιοποίηση και δικτύωση της πολιτιστικής ποικιλοµορφίας της Ευρώπης. (4) Το Σχέδιο ράσης eeurope , για την επεξεργασία της στρατηγικής της Λισαβόνας, απευθύνει πρόσκληση για δράσεις που θα τονώσουν την εµφάνιση ασφαλών υπηρεσιών, εφαρµογών και περιεχοµένων µέσω ευρυζωνικών δικτύων, ενθαρρύνοντας έτσι τη δηµιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για ιδιωτικές επενδύσεις, δηµιουργία νέων θέσεων εργασίας, αύξηση της παραγωγικότητας, εκσυγχρονισµό των δηµόσιων υπηρεσιών, καθώς και για να δοθεί σε όλους η ευκαιρία συµµετοχής στην παγκόσµια κοινωνία της πληροφορίας. (5) Καθίσταται διαρκώς προφανέστερη η ζήτηση για ποιοτικό ψηφιακό περιεχόµενο στην Ευρώπη, µε ισορροπηµένη πρόσβαση και δικαιώµατα χρηστών, εκ µέρους µιας ευρύτερης κοινότητας, από πολίτες, φοιτητές, ερευνητές, επαγγελµατικούς χρήστες, οι οποίοι επιθυµούν να αυξήσουν τις γνώσεις τους, είτε από 'περαιτέρω χρήστες', που επιθυµούν να εκµεταλλευτούν πόρους ψηφιακού περιεχοµένου για τη δηµιουργία υπηρεσιών. (6) Το πρόγραµµα econtent 20 ( ) ευνοεί την ανάπτυξη και χρήση ευρωπαϊκού ψηφιακού περιεχοµένου στο Ίντερνετ, καθώς και τη γλωσσική ποικιλοµορφία των ευρωπαϊκών δικτυακών τόπων στην κοινωνία της πληροφορίας. Στην ανακοίνωση της Επιτροπής 21 αναφορικά µε την ενδιάµεση αξιολόγηση του προγράµµατος econtent επανεπιβεβαιώνεται η σηµασία ανάληψης δράσης στο εν λόγω πεδίο. (7) Η τεχνολογική πρόοδος προσφέρει το δυναµικό για προστιθέµενη αξία σε περιεχόµενο, υπό µορφή ενσωµατωµένων γνώσεων, καθώς και για τη βελτίωση της διαλειτουργικότητας σε επίπεδο υπηρεσιών, δυναµικό θεµελιώδους σηµασίας για πρόσβαση, χρήση και διανοµή ψηφιακού περιεχοµένου. Τούτο είναι ιδιαίτερα σηµαντικό για παιδεία του δηµοσίου συµφέροντος όπως η µάθηση και ο πολιτισµός, και γενικότερα για τις πληροφορίες του δηµόσιου τοµέα. (8) Καθορίζεται νοµοθετικό πλαίσιο για την αντιµετώπιση των προκλήσεων που τίθενται από το ψηφιακό περιεχόµενο στην κοινωνία της πληροφορίας (9) Η ύπαρξη διαφορετικών πρακτικών µεταξύ των κρατών µελών συνεχίζει να θέτει εµπόδια τεχνικού χαρακτήρα στην ευρύτερη πρόσβαση, χρήση, περαιτέρω χρήση και εκµετάλλευση πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. (10) Εφόσον στο ψηφιακό περιεχόµενο περιλαµβάνονται δεδοµένα προσωπικού χαρακτήρα θα πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες 95/46/ΕΚ και 2002/58/ΕΚ, ενώ οι COM(2002) 263. ΕΕ L 14, , σ. 32. COM (2003) 591 COM(2002) 207, πρόταση οδηγίας για την περαιτέρω χρήση και εµπορική εκµετάλλευση εγγράφων του δηµόσιου τοµέα εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 5 Ιουνίου 2002 Οδηγία 2001/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 22ας Μαΐου 2001, για την εναρµόνιση ορισµένων πτυχών του δικαιώµατος του δηµιουργού και συγγενικών δικαιωµάτων στην κοινωνία της πληροφορίας. Οδηγία 96/9/ΕΟΚ της 11ης Μαρτίου 1996, σχετικά µε τη νοµική προστασία των βάσεων δεδοµένων 14

15 χρησιµοποιούµενες τεχνολογίες θα πρέπει να είναι συµβατές µε την προστασία της ιδιωτικής ζωής και, κατά το δυνατόν, να την διευρύνουν. (11) Οι κοινοτικές δράσεις που αναλαµβάνονται αναφορικά µε το περιεχόµενο των πληροφοριών θα πρέπει να προάγουν την πολυγλωσσική και πολυπολιτιστική ιδιαιτερότητα της Κοινότητας. (12) Τα απαιτούµενα µέτρα για την εφαρµογή της παρούσας απόφασης θα πρέπει να ληφθούν σε συµφωνία µε την απόφαση 1999/468/EΚ του Συµβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισµό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρµοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή 25. (13) Η Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλίσει συµπληρωµατικότητα και συνέργεια µε συναφείς κοινοτικές πρωτοβουλίες και προγράµµατα, ιδίως όσα συνδέονται µε την εκπαίδευση και τον πολιτισµό, καθώς και µε το ευρωπαϊκό πλαίσιο διαλειτουργικότητας. (14) Η παρούσα πράξη θεσπίζει δηµοσιονοµικό πλαίσιο για ολόκληρη τη διάρκεια του προγράµµατος που θα αποτελέσει το κύριο σηµείο αναφοράς για την αρµόδια επί του προϋπολογισµού αρχή, κατά την έννοια του σηµείου 33 της διοργανικής συµφωνίας της 6 ης Μαΐου 1999 µεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συµβουλίου και της Επιτροπής για τη δηµοσιονοµική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισµού. (15) εδοµένου ότι οι στόχοι των προτεινόµενων δράσεων δεν µπορούν να επιτευχθούν ικανοποιητικά από τα κράτη µέλη εξαιτίας του διακρατικού χαρακτήρα των επίδικων ζητηµάτων και κατά συνέπεια, λόγω του ευρωπαϊκού πεδίου εφαρµογής και των αποτελεσµάτων των δράσεων, µπορεί να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, δύναται η Κοινότητα να θεσπίσει µέτρα, σύµφωνα µε την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης. Σύµφωνα µε την αρχή της αναλογικότητας, όπως ορίζεται στο εν λόγω άρθρο, η παρούσα απόφαση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των εν λόγω στόχων. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΝ: Άρθρο 1 [Στόχος του προγράµµατος] 1. Άρθρο Με την παρούσα θεσπίζεται κοινοτικό πρόγραµµα για τη βελτίωση της πρόσβασης, της χρηστικότητας και της εκµετάλλευσης του ψηφιακού περιεχοµένου στην Ευρώπη, διευκολύνοντας τη δηµιουργία και διάδοση πληροφοριών και γνώσεων - σε πεδία δηµοσίου ενδιαφέροντος - στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόγραµµα ονοµάζεται "econtentplus (εφεξής καλούµενο "το πρόγραµµα ). 2. Για την επίτευξη του αναφερόµενου στην παράγραφο 1 γενικού σκοπού του προγράµµατος θα εξεταστούν οι ακόλουθες γραµµές δράσης: διευκόλυνση πρόσβασης, χρήσης και αξιοποίησης ψηφιακού περιεχοµένου 25 ΕΕ L 184, , σ

16 βελτίωση της ποιότητας και διευκόλυνση βέλτιστης πρακτικής συναφούς µε ψηφιακό περιεχόµενο ενίσχυση της συνεργασίας και της ευαισθητοποίησης. Οι δραστηριότητες που θα διεξαχθούν στο πλαίσιο αυτών των γραµµών δράσης αναφέρονται στο παράρτηµα Ι. Το πρόγραµµα θα υλοποιηθεί σύµφωνα µε το παράρτηµα ΙΙ. Άρθρο 2 [ Συµµετοχή] 1. Η συµµετοχή στο πρόγραµµα είναι ανοικτή σε νοµικές οντότητες εγκατεστηµένες στα κράτη µέλη. Είναι επίσης ανοικτή στη συµµετοχή υποψήφιων προς ένταξη χωρών, βάσει διµερών συµφωνιών που θα συναφθούν µε τις χώρες αυτές. 2. Συµµετοχή στο πρόγραµµα δύνανται να έχουν και νοµικές οντότητες εγκατεστηµένες σε χώρες της ΕΖΕΣ που είναι συµβαλλόµενα µέρη της συµφωνίας για τον ΕΟΧ, βάσει των διατάξεων της εν λόγω συµφωνίας. 3. Συµµετοχή στο πρόγραµµα δύναται να επιτραπεί, χωρίς χρηµατοοικονοµική στήριξη από την Κοινότητα, σε νοµικές οντότητες εγκατεστηµένες σε τρίτες χώρες, καθώς και σε διεθνείς οργανισµούς, εφόσον η συµµετοχή αυτή συµβάλλει αποφασιστικά στην υλοποίηση του προγράµµατος. Η απόφαση για την εν λόγω συµµετοχή λαµβάνεται σύµφωνα µε τη διαδικασία του άρθρου 4 παράγραφος 2. Άρθρο 3 [Αρµοδιότητες της Επιτροπής] 1. Η Επιτροπή είναι υπεύθυνη για την εφαρµογή του προγράµµατος. 2. Η Επιτροπή καταρτίζει πρόγραµµα εργασιών µε βάση την παρούσα απόφαση. 3. Η Επιτροπή ενεργεί σύµφωνα µε τη διαδικασία του άρθρου 4 παράγραφος 2 για τους ακόλουθους σκοπούς: (a) (b) (c) έγκριση και τροποποιήσεις του προγράµµατος εργασιών καθορισµός των κριτηρίων και του περιεχοµένου των προσκλήσεων για υποβολή προτάσεων, σύµφωνα µε τους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 1 γ) κάθε απόκλιση από τους κανόνες που ορίζονται στο παράρτηµα ΙΙΙ 4. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενηµερώνει την επιτροπή σχετικά µε την πρόοδο στην υλοποίηση του προγράµµατος. Άρθρο 4 [Eπιτροπή] 1. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. 16

17 2. Εφόσον γίνεται αναφορά στην παρούσα παράγραφο, ισχύουν τα άρθρα 3 και 7 της απόφασης 1999/468/EΚ, λαµβανοµένου υπόψη του άρθρου 8 της εν λόγω απόφασης. Η χρονική περίοδος του άρθρου 4 παράγραφος (3) της απόφασης 1999/468/EΚ ορίζεται σε τρεις µήνες. 3. Η Επιτροπή θεσπίζει τον εσωτερικό της κανονισµό. Άρθρο 5 [Παρακολούθηση και Αξιολόγηση] 1. Για να εξασφαλισθεί αποδοτική χρησιµοποίηση της κοινοτικής βοήθειας, η Επιτροπή εξασφαλίζει ότι οι δράσεις στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης υπόκεινται σε εκ των προτέρων εκτίµηση, παρακολούθηση και επακόλουθη αξιολόγηση. 2. Η Επιτροπή παρακολουθεί την εφαρµογή των έργων. Με την ολοκλήρωση ενός έργου, η Επιτροπή αξιολογεί τον τρόπο µε τον οποίον διεξήχθη και τον αντίκτυπο από την εφαρµογή του ώστε να αποτιµηθεί εάν επιτεύχθηκαν οι αρχικοί στόχοι. 3. Η Επιτροπή υποβάλλει προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συµβούλιο, την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών έκθεση αξιολόγησης σχετικά µε την υλοποίηση των γραµµών δράσης που αναφέρονται στο άρθρο 1 παράγραφος 2, το αργότερο έως τον Ιανουάριο του Η Επιτροπή υποβάλλει τελική έκθεση αξιολόγησης στο τέλος του προγράµµατος. Άρθρο 6 [ ηµοσιονοµικές διατάξεις] 1. Το πρόγραµµα καλύπτει τετραετή χρονική περίοδο, από την 1 η Ιανουαρίου Το ύψος του ποσού δηµοσιονοµικής αναφοράς για την υλοποίηση του προγράµµατος όσον αφορά τη χρονική περίοδο της παραγράφου 1 ορίζεται σε 163 εκατ.. Το ετήσιο κονδύλιο εγκρίνεται από την αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή εντός των ορίων των δηµοσιονοµικών προοπτικών. Στο παράρτηµα ΙΙΙ παρουσιάζεται ενδεικτική κατανοµή δαπανών. Βρυξέλλες, Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ο Πρόεδρος Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος 17

18 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΡΑΣΕΙΣ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το πρόγραµµα econtentplus έχει ως γενικό στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης, της χρηστικότητας και της αξιοποίησης του ψηφιακού περιεχοµένου στην Ευρώπη, διευκολύνοντας τη δηµιουργία και διάδοση πληροφοριών και γνώσεων - σε πεδία δηµοσίου συµφέροντος - στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται να δηµιουργήσει καλύτερες συνθήκες για πρόσβαση και διαχείριση ψηφιακού περιεχοµένου και υπηρεσιών σε πολυγλωσσικά και πολυπολιτιστικά περιβάλλοντα. Θα διευρύνει την επιλογή των χρηστών και θα υποστηρίξει νέους τρόπους αλληλεπίδρασης µε ψηφιακό περιεχόµενο εµπλουτισµένο από άποψη γνώσεων, χαρακτηριστικό που καθίσταται ουσιώδες ώστε το περιεχόµενο να είναι δυναµικότερο και προσαρµοσµένο σε ειδικά πλαίσια (µάθηση, πολιτισµός κλπ.). Το πρόγραµµα θα προετοιµάσει το έδαφος για ένα δοµηµένο πλαίσιο ποιοτικού ψηφιακού περιεχοµένου στην Ευρώπη - τον ευρωπαϊκό χώρο ψηφιακού περιεχοµένου - διευκολύνοντας τη µεταφορά εµπειριών, βέλτιστης πρακτικής και αµοιβαίας γονιµοποίησης µεταξύ τοµέων, παρόχων και χρηστών περιεχοµένου. Προβλέπονται τρεις δέσµες µέτρων: ιευκόλυνση πρόσβασης, χρήσης και αξιοποίησης ψηφιακού περιεχοµένου Βελτίωση της ποιότητας και διευκόλυνση βέλτιστης πρακτικής για ψηφιακό περιεχόµενο - Ενίσχυση της συνεργασίας και της ευαισθητοποίησης 2. ΓΡΑΜΜΕΣ ΡΑΣΗΣ 2.1. ιευκόλυνση πρόσβασης, χρήσης και αξιοποίησης ψηφιακού περιεχοµένου Στις δραστηριότητες περιλαµβάνεται η καθιέρωση δικτύων και συµµαχιών µεταξύ ενδιαφερόµενων, ενθαρρύνοντας τη δηµιουργία νέων υπηρεσιών. Περιοχές στόχος είναι οι πληροφορίες του δηµόσιου τοµέα, τα χωρικά δεδοµένα, το µαθησιακό και πολιτιστικό περιεχόµενο. Θα υπάρξει εστίαση σε: - υποστήριξη ευρύτερης αναγνώρισης της σηµασίας των πληροφοριών του δηµόσιου τοµέα,, της εµπορικής άξιας και του συναφούς κοινωνικού αντίκτυπου από τη χρήση τους. Με τις δραστηριότητες θα βελτιωθεί η αποτελεσµατική διασυνοριακή χρήση και αξιοποίηση των πληροφοριών αυτών µεταξύ οργανισµών του δηµόσιου τοµέα και ιδιωτικών εταιρειών, µε σκοπό την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών πληροφοριών µε προστιθέµενη αξία. 18

19 - ενθάρρυνση ευρύτερης χρήσης των χωρικών δεδοµένων εκ µέρους φορέων του δηµόσιου τοµέα, ιδιωτικών εταιρειών και πολιτών, µέσω µηχανισµών συνεργασίας ευρωπαϊκής κλίµακας. Οι δραστηριότητες θα αντιµετωπίσουν τεχνικά και οργανωτικά θέµατα, αποφεύγοντας την αλληλοεπικάλυψη και επανάληψη εργασιών καθώς και τις ελλιπώς αναπτυγµένες δέσµες χωρικών δεδοµένων. Θα προαχθεί η διασυνοριακή διαλειτουργικότητα, υποστηρίζοντας τον συντονισµό µεταξύ υπηρεσιών χαρτογράφησης και ενισχύοντας την εµφάνιση νέων υπηρεσιών ευρωπαϊκής κλίµακας για κινητούς χρήστες. Θα υποστηρίζεται επίσης η χρήση ανοικτών προτύπων. - ενίσχυση της διάδοσης ανοικτών ευρωπαϊκών συναλλαγών γνώσεων ψηφιακών αντικειµένων, για εκπαιδευτικές και ερευνητικές κοινότητες, καθώς και για µεµονωµένους πολίτες. Οι δραστηριότητες θα υποστηρίξουν τη δηµιουργία διευρωπαϊκών υπηρεσιών µεσιτείας για ψηφιακό µαθησιακό περιεχόµενο, µε συνδεδεµένα επιχειρηµατικά µοντέλα. Στις δραστηριότητες θα ενθαρρύνεται επίσης η χρήση ανοικτών προτύπων, καθώς και η δηµιουργία µεγάλων οµάδων χρηστών για την ανάλυση και δοκιµή προγραµµάτων προτυποποίησης και προδιαγραφών αποβλέποντας στη µεταβίβαση ευρωπαϊκών πολυγλωσσικών και πολυπολιτισµικών πτυχών στη διαδικασία καθορισµού παγκόσµιων προτύπων για ψηφιακό µαθησιακό περιεχόµενο. - προώθηση της εµφάνισης διευρωπαϊκών δοµών πληροφοριών για αξιολόγηση και χρήση ευρωπαϊκών ψηφιακών πολιτιστικών και επιστηµονικών πόρων υψηλής ποιότητας µέσω σύνδεσης εικονικών βιβλιοθηκών, µνηµών κοινοτήτων κλπ. Στις δραστηριότητες θα περιλαµβάνονται συντονισµένες µέθοδοι ψηφιακοποίησης και συλλογής, συγκρότησης, διατήρησης ψηφιακών αντικειµένων, καταγραφών πολιτιστικών και επιστηµονικών ψηφιακών πόρων. Θα βελτιώνεται η πρόσβαση σε ψηφιακά πολιτιστικά και επιστηµονικά αγαθά µέσω αποτελεσµατικών προγραµµάτων αδειοδότησης και συλλογικής εκ των προτέρων εκκαθάρισης δικαιωµάτων Βελτίωση της ποιότητας και διευκόλυνση βέλτιστης πρακτικής συναφούς µε ψηφιακό περιεχόµενο Οι δραστηριότητες αποβλέπουν στη διευκόλυνση της ταύτισης και ευρείας διάδοσης βέλτιστης πρακτικής σε µεθόδους, διαδικασίες και ενέργειες για την επίτευξη υψηλότερης ποιότητας και απόδοσης, µεγαλύτερης αποτελεσµατικότητας και οικονοµίας για τη δηµιουργία, χρήση και διανοµή ψηφιακού περιεχοµένου. Περιλαµβάνονται πειράµατα για την επίδειξη της δυνατότητας αναζήτησης (ευρεσιµότητας), της χρηστικότητας και της περαιτέρω χρησιµοποίησης, της συνθετικότητας και της διαλειτουργικότητας ψηφιακού περιεχοµένου στο υφιστάµενο νοµοθετικό πλαίσιο, που ήδη από τις πρώτες φάσεις της διαδικασίας ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις διάφορων οµάδων στόχου και αγορών σε διαρκώς περισσότερο πολυγλωσσικά και πολυπολιτισµικά περιβάλλοντα, και που προς τούτο υπερβαίνουν τεχνολογίες απλώς τοπικής προσαρµογής. Θα αξιοποιηθούν τα οφέλη από την βελτίωση ψηφιακού περιεχοµένου µε µηχανικά αναγνώσιµα δεδοµένα (σηµασιολογικά καλώς ορισµένα µεταδεδοµένα βάσει συναφούς περιγραφικής ορολογίας, λεξιλογίων και οντολογιών). Τα πειράµατα θα διεξαχθούν σε θεµατικές δέσµες. Αναπόσπαστο µέρος των πειραµάτων θα αποτελεί τη συγκέντρωση, διάδοση και αµοιβαία γονιµοποίηση (εµπλουτισµός) των γνώσεων που θα αποκτηθούν. 19