Η Οθωμανική Aυτοκρατορία και οι υπήκοοί της (μέσα 15ου -- τέλη 16ου αιώνα)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Η Οθωμανική Aυτοκρατορία και οι υπήκοοί της (μέσα 15ου -- τέλη 16ου αιώνα)"

Transcript

1 Κεφάλαιο 8 Η Οθωμανική Aυτοκρατορία και οι υπήκοοί της () Από τα μέσα του 15ου μέχρι τα τέλη του 16ου αιώνα η Οθωμανική Αυτοκρατορία ακμάζει: το κράτος εξαπλώνεται, η κεντρική εξουσία είναι ισχυρή, η οικονομία αναπτύσσεται. Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία απόλυτος μονάρχης ήταν ο σουλτάνος. Πρωτεύουσα του κράτους μετά το 1453 ήταν η Κωνσταντινούπολη. Επίσημη θρησκεία στην αυτοκρατορία ήταν το ισλάμ και επίσημη γλώσσα μια από τις οθωμανικές γλώσσες, η τουρκική. Όμως οι υπήκοοι του Οθωμανού σουλτάνου είχαν διαφορετικές θρησκείες και μιλούσαν διαφορετικές γλώσσες. Είχαν επίσης διαφορετικές παραδόσεις, ήθη και έθιμα, ανάλογα με την καταγωγή τους, την περιοχή που ζούσαν, την κοινωνική ομάδα στην οποία ανήκαν. Οι μουσουλμάνοι είχαν περισσότερα δικαιώματα από εκείνους που πίστευαν σε άλλες θρησκείες. Η οθωμανική κοινωνία ήταν ιεραρχημένη. Όσοι ανήκαν στην ίδια κοινωνική ομάδα είχαν συχνά οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις μεταξύ τους, ανεξάρτητα από τη θρησκεία τους KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:14:37 ìì

2 1923 Οθωμανική Αυτοκρατορία Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κράτησε πολλούς αιώνες. Όλη αυτή την περίοδο η εξουσία του σουλτάνου, η έκταση του κράτους, οι θεσμοί, η οικονομία, η κοινωνία, οι σχέσεις των μουσουλμάνων και των μη μουσουλμάνων αλλάζουν. Σ αυτό το κεφάλαιο θα μιλήσουμε για την περίοδο από τα μέσα του 15ου μέχρι τα τέλη του 16ου αιώνα. 8.1 Μικρογραφία με το σουλτάνο Σουλεϊμάν Α ( ). Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι στην εποχή του η Οθωμανική Αυτοκρατορία έφτασε στην πιο μεγάλη της ακμή. Ο Σουλεϊμάν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ονομάστηκε «Νομοθέτης» και στη δυτική Ευρώπη «Μεγαλοπρεπής» περίπου, 8.2 Σημαντικές πηγές για την περίοδο αυτή είναι τα οθωμανικά αρχεία (π.χ. τα φορολογικά κατάστιχα, τα αρχεία που κρατούσαν στα ιεροδικεία), αλλά και τα αρχεία από τα χριστιανικά κράτη (κυρίως από τη δυτική Ευρώπη) με τα οποία η Οθωμανική Αυτοκρατορία είχε σχέσεις. Πληροφορίες παίρνουμε επίσης από τα κείμενα που έγραψαν Ευρωπαίοι περιηγητές που ταξίδεψαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και από τα αρχαιολογικά ευρήματα. Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι. 8.3 Τουγράς του σουλτάνου Βαγιαζήτ Β ( ) σε έγγραφο του Οι τουγράδες είναι σαν υπογραφές των σουλτάνων. Έμπαιναν στα επίσημα έγγραφα για να δείχνουν ότι είναι γνήσια. Έγγραφο του σουλτάνου Μωάμεθ Β του Πορθητή ( και ) στα ελληνικά. Το 15ο και στις αρχές του 16ου αιώνα οι Οθωμανοί σουλτάνοι χρησιμοποιούσαν στην επικοινωνία τους με ηγέτες από τη δυτική Ευρώπη τα ελληνικά. Ήταν η γλώσσα που τότε την καταλάβαιναν οι αξιωματούχοι και από τις δύο πλευρές. 25 Σεπτεμβρίου 1451, Άγιο Όρος, Αρχείο Μονής Αγίου Παύλου. Στις πηγές της εποχής Τούρκος είναι άλλοτε αυτός που μιλάει τουρκικά, άλλοτε ο μουσουλμάνος και άλλοτε ο Οθωμανός KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:14:39 ìì

3 8.4 Οι Οθωμανικές κατακτήσεις ( περίπου) Βιένη 1529 Βούδα Αζόφ Αλγέρι Κάφα Σεράγεβο Θεσσαλονίκη Κωνσταντινούπολη Προύσα Άγκυρα Τραπεζούντα Τύνιδα Τρίπολη 1570 Κύπρος Βεγγάζη Βαγδάτη Ιερουσαλήμ Αλεξάνδρεια 155 Κάιρο H Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1463 το Μεδίνα Μέκκα Το 16ο αιώνα η Οθωμανική Αυτοκρατορία είναι μια μεγάλη στρατιωτική, οικονομική και πολιτική δύναμη. Α. Η οθωμανική κοινωνία Το κράτος και η κοινωνία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν οργανωμένα με βάση τη θρησκεία που είχαν οι υπήκοοι του σουλτάνου. Οι μουσουλμάνοι θεωρούνταν ανώτεροι από τους μη μουσουλμάνους. Οι υπήκοοι του σουλτάνου χωρίζονταν με βάση τη θρησκεία τους. Υπήρχαν: Οι μουσουλμάνοι Οι ζιμήδες (χριστιανοί και Εβραίοι) Οι υπήκοοι του Οθωμανού σουλτάνου χωρίζονται επίσης: σε όσους πληρώνουν φόρους σε όσους παίρνουν φόρους Οι περισσότεροι υπήκοοι (μουσουλμάνοι και ζιμήδες) πληρώνουν φόρους και λέγονται ραγιάδες. Ο σουλτάνος. Οι μουσουλμάνοι ραγιάδες πληρώνουν πιο λίγους φόρους και έχουν πιο πολλά δικαιώματα από τους ζιμήδες ραγιάδες. Οι τιμαριούχοι, όσοι δηλαδή έπαιρναν γη από το σουλτάνο για να υπηρετούν στο στρατό του KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:14:40 ìì

4 Το καθεστώς της γης Η οθωμανική οικονομία ήταν κυρίως αγροτική. Υπήρχαν: 8.5 η κρατική γη Η περισσότερη γη ήταν κρατική, ανήκε δηλαδή στο σουλτάνο. τα βακούφια η ιδιωτική γη Ήταν περιουσίες (γη, σπίτια, μαγαζιά, Πολλοί λίγοι υπήκοοι του χρήματα κ.ά.) αφιερωμένες σε έναν κοινωνικό σουλτάνου είχαν δική τους σκοπό. Τα βακούφια θεωρούνταν αφιερωμένα γη. Συνήθως τους την έδινε ο στο Θεό και το κράτος δεν μπορούσε να τα σουλτάνος ως αμοιβή για τις κάνει δικά του (να τα δημεύσει). υπηρεσίες τους. Χαρακτικό με ένα χριστιανό αγρότη από την Οθωμανική Αυτοκρατορία από το βιβλίο «Οι Περιηγήσεις και τα ταξίδια του Νικολά ντε Νικολάι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία» (1577). 8.6 Η Μονή Εσφιγμένου στο Άγιο Όρος. Από τα μέσα του 16ου αιώνα πολλά ορθόδοξα μοναστήρια πληρώνουν στο οθωμανικό κράτος ένα ποσό και κάνουν την περιουσία τους βακούφι. Έτσι το οθωμανικό κράτος δεν μπορεί να την πάρει. Τα μοναστήρια στο Άγιο Όρος είχαν πολλά βακούφια. Το τιμαριωτικό σύστημα Οι σουλτάνοι χρειάζονταν στρατό έτοιμο για πόλεμο. Οι περισσότεροι αξιωματικοί του στρατού όμως δεν έπαιρναν μισθό. Ο σουλτάνος τούς έδινε τιμάρια από την κρατική γη. Όσοι είχαν τιμάρια λέγονταν τιμαριούχοι. Οι τιμαριούχοι έπαιρναν φόρους από τους αγρότες που καλλιεργούσαν τη γη στα τιμάριά τους. εν είχαν όμως κανένα άλλο δικαίωμα πάνω στη γη αυτή, που συνέχιζε να είναι κρατική. Το σύστημα αυτό λέγεται τιμαριωτικό σύστημα. Το κράτος είχε συμφέρον να αυξήσει την αγροτική παραγωγή και να ελέγχει τους τιμαριούχους. Έτσι, όταν οι τιμαριούχοι έπαιρναν περισσότερους φόρους απ αυτούς που όριζε το κράτος, οι νόμοι προστάτευαν τους αγρότες. Τιμαριούχος σπαχής, δηλαδή έφιππος πολεμιστής που είχε τιμάριο. 16ος αιώνας, Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη. 8.7 Οι αγρότες υπήκοοι του σουλτάνου Οι πιο πολλοί υπήκοοι του Οθωμανού σουλτάνου ήταν αγρότες. Οι περισσότεροι ήταν ραγιάδες. Υπήρχαν όμως και δουλοπάροικοι. Είχαν κάποια δικαιώματα πάνω στη γη που καλλιεργούσαν. Πλήρωναν φόρους ανάλογα με τη θρησκεία τους. Υπήρχαν όμως και αγρότες που δεν πλήρωναν φόρους ή πλήρωναν πολύ λίγους, γιατί προσέφεραν ειδικές υπηρεσίες στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (π.χ. φρουρούσαν επικίνδυνα περάσματα από ληστές) KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:14:45 ìì

5 Μουσουλμάνοι και ζιμήδες 8.8 Οι ζιμήδες ήταν χριστιανοί (ορθόδοξοι, καθολικοί, Aρμένιοι κ.ά.) και Εβραίοι. Ζούσαν οργανωμένοι σε θρησκευτικές κοινότητες. Οι ζιμήδες έπρεπε να υπακούουν στο σουλτάνο και υπεύθυνοι γι αυτό ήταν οι ηγέτες τους. Οι ζιμήδες ήταν Λαοί της Βίβλου και σύμφωνα με τον ιερό νόμο έπρεπε να προστατεύονται. Επειδή όμως δεν ήταν μουσουλμάνοι, ο νόμος τους θεωρούσε κατώτερους και αντιμετώπιζαν διακρίσεις και απαγορεύσεις. Χαρακτικό με μια χριστιανή από την Κωνσταντινούπολη από το βιβλίο «Οι Περιηγήσεις και τα ταξίδια του Νικολά ντε Νικολάι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία» (1577). Πλήρωναν περισσότερους φόρους και κυρίως το χαράτσι (κεφαλικός φόρος). Για το παιδομάζωμα θα μιλήσουμε στη σ Συνήθως δεν μπορούσαν να γίνουν κρατικοί αξιωματούχοι. Οι ζιμήδες Σε βάρος τους γινόταν Στα μουσουλμανικά το παιδομάζωμα, δικαστήρια η δηλαδή η συγκέντρωμαρτυρία δεν ση, παρά τη θέλησή είχε την ίδια τους, αγοριών από αξία με εκείνη αγροτικές περιοχές των για να γίνουν μουσουλμάνων. μουσουλμάνοι. Τα ρούχα και οι θρησκευτικές τους τελετές δεν έπρεπε να προκαλούν τους μουσουλμάνους. Οι διακρίσεις αυτές εφαρμόζονταν άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο. Αυτό είχε σχέση με την περιοχή, τη χρονική περίοδο, τη θέση κάθε ζιμή στην κοινωνία, τις σχέσεις του με την οθωμανική εξουσία. Εκτός όμως από αυτές τις διακρίσεις, οι ζιμήδες αντιμετώπιζαν και αυθαιρεσίες (π.χ. από τους τιμαριούχους, από κρατικούς αξιωματούχους), πράξεις δηλαδή που τους στερούσαν όσα δικαιώματα τους έδινε το κράτος. Έτσι συχνά οι ζιμήδες δεν ήταν ασφαλείς. Οι σουλτάνοι με ειδικές διαταγές απαγόρευαν αυτές τις αυθαιρεσίες. Επειδή όμως τέτοιες διαταγές έβγαιναν συχνά, μπορούμε να καταλάβουμε ότι και οι αυθαιρεσίες ήταν συχνές. Παρ όλα αυτά, ορισμένοι ζιμήδες κατόρθωσαν να αποκτήσουν σημαντική δύναμη και να πλουτίσουν. Είχαν έτσι περισσότερη εξουσία από πολλούς μουσουλμάνους αγρότες ή νομάδες. Το 15ο αιώνα οι ζιμήδες λιγόστεψαν στη Βαλκανική χερσόνησο και τη Μικρά Ασία (κυρίως στην ύπαιθρο) γιατί: 8.9 Έγγραφο του σουλτάνου Σουλεϊμάν Α που καθορίζει τα όρια της γης σ ένα χωριό στη σημερινή ανατολική Θράκη. Δεκέμβριος 1546, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Μουσείο Τουρκικών και Ισλαμικών Τεχνών. με την οθωμανική κατάκτηση σε πολλές περιοχές εγκαταστάθηκαν μουσουλμάνοι. αρκετοί ζιμήδες έγιναν μουσουλμάνοι για να γλιτώσουν τις διώξεις και τους φόρους. πολλοί πέθαναν ή έφυγαν επειδή γίνονταν πολλοί πόλεμοι, η διατροφή ήταν κακή και υπήρχαν αρρώστιες. οι Οθωμανοί μετέφεραν πολλούς ζιμήδες παρά τη θέλησή τους σε άλλους τόπους. Αυτό το έκαναν για δύο κυρίως λόγους: είτε για να βοηθήσουν την ανάπτυξη σε ορισμένες πόλεις είτε για να αποφύγουν εξεγέρσεις και να ελέγχουν καλύτερα ορισμένες περιοχές KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:01 ìì

6 8.11 Παρά τις διαφορές που τους χώριζαν, μουσουλμάνοι και ζιμήδες είχαν και κοινά στοιχεία στην καθημερινή και στην επαγγελματική τους ζωή. Ζιμήδες έμποροι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στην εικόνα 8.10 Aρμένιος έμπορος και στην 8.11 Εβραίοι έμποροι. 16ος αιώνας, Βιένη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας. Σε μερικές περιοχές μουσουλμάνοι και ζιμήδες είχαν κοινά θρησκευτικά έθιμα, κοινούς τόπους λατρείας, κοινά οικονομικά συμφέροντα, κοινούς τρόπους διασκέδασης (άκουγαν την ίδια μουσική, κοινές ήταν οι ιστορίες με το Ναστρεντίν Χότζα, τα λαϊκά θεάματα, ο καραγκιόζης). Στην Κωνσταντινούπολη οι ζιμήδες που ανήκαν στα ανώτερα στρώματα ζούσαν συχνά όπως και οι Οθωμανοί. Αλλού οι ζιμήδες που έγιναν μουσουλμάνοι συνέχισαν να μιλούν τη γλώσσα που μιλούσαν 8.11 και πριν. Ακόμη, στις γλώσσες των ζιμήδων μπήκαν πολλές τουρκικές λέξεις. Αυτές είχαν σχέση με την καθημερινή ζωή (για παράδειγμα, ονόματα φαγητών, ρούχων) και τη διοίκηση (για παράδειγμα, όροι σε συμβόλαια). Αλλά και στα τουρκικά μπήκαν πολλές λέξεις από τα αραβικά, τα περσικά και τις γλώσσες των ζιμήδων. Αυτό δείχνει ότι είχαν επαφές σε πολλές πλευρές της ζωής τους. Τέλος, υπήρχαν πληθυσμοί που έγιναν μουσουλμάνοι, αλλά στα κρυφά συνέχιζαν να είναι χριστιανοί ή Εβραίοι Β. Κράτος, δίκαιο και διοίκηση Τα πολλαπλά δίκαια Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ίσχυαν πολλά δίκαια, ανάλογα με τη θρησκεία που είχαν οι υπήκοοί της και τον τόπο που ζούσαν: Το κράτος εφάρμοζε τα σουλτανικά διατάγματα και το ισλαμικό δίκαιο. Για όσους δεν ήταν μουσουλμάνοι ίσχυε για ορισμένα θέματα το δίκαιο της θρησκευτικής τους κοινότητας. Σε κάποιες περιοχές ίσχυε και το εθιμικό δίκαιο. Διάταγμα του σουλτάνου Σελίμ Α ( ). Τα σουλτανικά διατάγματα λέγονται κανούν. Ο όρος προέρχεται από την ελληνική λέξη κανόνας. 9 Απριλίου 1430, Άγιο Όρος, Μονή Βατοπεδίου. Οι μουσουλμάνοι δικαστές, που εφάρμοζαν το ισλαμικό δίκαιο και τα σουλτανικά διατάγματα, λέγονταν καδήδες. Τα ιεροδικεία (μουσουλμανικά δικαστήρια) δίκαζαν τις υποθέσεις των μουσουλμάνων και αρκετές υποθέσεις των ζιμήδων. Τις διαφορές ανάμεσα σε μουσουλμάνο και ζιμή έλυνε πάντα το ιεροδικείο. Το ίδιο γινόταν και με όλες τις ποινικές υποθέσεις (φόνοι, κλοπές κτλ.) των ζιμήδων. Ειδικά για τους ορθοδόξους γνωρίζουμε ότι οι πατριάρχες και οι μητροπολίτες δίκαζαν τις οικογενειακές υποθέσεις τους (γάμοι, διαζύγια κτλ.), σύμφωνα με το βυζαντινορωμαϊκό και το εκκλησιαστικό δίκαιο. Γνωρίζουμε επίσης ότι οι ορθόδοξοι σε πολλές περιοχές ή τα χωριά με αυτονομία έλυναν πολλές διαφορές τους με το εθιμικό KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:03 ìì

7 Για τις αυτόνομες κοινότητες και περιοχές θα μιλήσουμε στις σ δίκαιο. Εκεί δικαστές ήταν οι ντόπιοι άρχοντες. Γνωρίζουμε ακόμη ότι ένας ορθόδοξος (παρά τις αντιρρήσεις της Εκκλησίας) μπορούσε να πάει και στο ιεροδικείο. Αυτό γινόταν, γιατί υπήρχαν αστυνομικά όργανα που εφάρμοζαν αμέσως τις αποφάσεις που έπαιρναν στα ιεροδικεία, ενώ δε γινόταν το ίδιο με τις αποφάσεις που έπαιρναν στα εκκλησιαστικά δικαστήρια Η κεντρική και η επαρχιακή διοίκηση Στην κορυφή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας βρισκόταν ο σουλτάνος, που ήταν απόλυτος μονάρχης, αρχηγός στο στρατό και στη διοίκηση. Ο σουλτάνος, όπως πίστευαν, ήταν «η σκιά του Θεού πάνω στη γη». Είχε όλες τις εξουσίες και έπρεπε να φροντίζει ώστε τα ανώτερα στρώματα και ο στρατός να μην αποκτήσουν μεγάλη δύναμη. Η κεντρική διοίκηση βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη, στο παλάτι του σουλτάνου. Εκεί συνεδρίαζε το Αυτοκρατορικό ή Μεγάλο Διβάνι, το ανώτατο διοικητικό και δικαστικό όργανο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η κεντρική διοίκηση Απόφαση ιεροδικείου. 9 Απριλίου 1541, Άγιο ονομάζεται συχνά στις πηγές Υψηλή Πύλη ή Πύλη. Όρος, Αρχείο Μονής Ιβήρων Μικρογραφία με το σουλτάνο Σελίμ Β ( ). Μεταξύ των ετών , Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι Μικρογραφία μ ένα μεγάλο βεζίρη. Ο μεγάλος βεζίρης εκπροσωπούσε το σουλτάνο σε όλες τις υποθέσεις. 1586, Βιένη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας. Μικρογραφία με το σουλτάνο και Οθωμανούς αξιωματούχους. Ο σουλτάνος παρουσιάζεται σε μεγαλύτερο μέγεθος από τους υπόλοιπους ανθρώπους. 16ος αιώνας, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι. Το παλάτι του Τόπκαπι στην Κωνσταντινούπολη (Τουρκία). Άρχισε να χτίζεται από το σουλτάνο Μωάμεθ Β ανάμεσα στο 1459 και το Πολλοί σουλτάνοι, στη συνέχεια, πρόσθεσαν κτίρια. Έτσι το Τόπκαπι είναι ένα σύνολο από κτίρια και κήπους, που γύρω τους έχουν τείχος. Εδώ κατοικούσε ο σουλτάνος, εδώ ήταν η έδρα για τη διοίκηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και το κέντρο για τα οθωμανικά γράμματα και τις τέχνες ως τα μέσα του 19ου αιώνα KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:07 ìì

8 Τη διοίκηση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία είχαν στα χέρια τους οι «σκλάβοι της Πύλης», δηλαδή ανώτατοι αξιωματούχοι του κράτους που προέρχονταν κυρίως από το παιδομάζωμα Μικρογραφία με σκηνή από παιδομάζωμα. 16ος αιώνας, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι Το παιδομάζωμα Το παιδομάζωμα γινόταν από το 14ο αιώνα, αλλά οργανώθηκε συστηματικά το 15ο αιώνα. Σε ορισμένες περιόδους το οθωμανικό κράτος έπαιρνε από πολύτεκνες χριστιανικές αγροτικές οικογένειες στη Βαλκανική χερσόνησο και τη Μικρά Ασία αγόρια από οκτώ μέχρι είκοσι χρονών (κάθε χρόνο έως άτομα). Το παιδομάζωμα ήταν ένα σκληρό μέτρο για τους χριστιανούς. Στη συνέχεια, τα παιδιά ζούσαν με μουσουλμανικές οικογένειες σε χωριά στη Μικρά Ασία και άλλαζαν θρησκεία. Κάποια, που τα διάλεγαν με πολλή προσοχή, έμπαιναν στο παλάτι. Έπειτα από εξετάσεις και ειδική εκπαίδευση γίνονταν διοικητικοί και στρατιωτικοί αξιωματούχοι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Όλοι αυτοί λέγονταν «σκλάβοι της Πύλης», γιατί τα αξιώματά τους τα έδινε ο σουλτάνος για όσο καιρό ήθελε. Όσοι δηλαδή υπηρετούσαν στην οθωμανική διοίκηση (εκτός από τους ουλεμάδες) δεν είχαν γεννηθεί μουσουλμάνοι. Όσοι γεννιόνταν μουσουλμάνοι δεν μπορούσαν να υπηρετήσουν στην οθωμανική διοίκηση. Έτσι ο σουλτάνος μπορούσε να ελέγχει τη διοίκηση και το στρατό, χωρίς να έχει μια ισχυρή αριστοκρατία να απειλεί την εξουσία του. Τα περισσότερα παιδιά όμως γίνονταν γενίτσαροι. Οι γενίτσαροι ήταν ένα ιδιαίτερο στρατιωτικό σώμα: Είχαν ξεχωριστή οργάνωση. Έπαιρναν μισθό από το κράτος. Φρουρούσαν το παλάτι στην Κωνσταντινούπολη και κάστρα στις επαρχίες. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία χωριζόταν σε μεγάλες διοικητικές περιφέρειες, τα μπεηλερμπεηλίκια. Καθένα τους είχε αρχηγό τον μπεηλέρμπεη. Τα μπεηλερμπεηλίκια χωρίζονταν σε μικρότερες περιφέρειες, τα σαντζάκια. Ο σουλτάνος διόριζε όλους τους διοικητές στις επαρχίες. Αυτοί ήταν τιμαριούχοι με μεγάλα τιμάρια και είχαν διοικητική και στρατιωτική εξουσία στην περιοχή τους. Υπήρχαν επίσης ορισμένες αυτόνομες περιοχές. Οι ηγεμόνες τους πλήρωναν κάθε χρόνο φόρο στον Οθωμανό σουλτάνο. Ο σουλτάνος όριζε με ποιο τρόπο θα ήταν αυτόνομη κάθε περιοχή. Αυτονομία είχαν επίσης ορισμένες κοινότητες για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, φρουρούσαν ορεινά περάσματα (όπως τα Ζαγοροχώρια στην Ήπειρο) ή είχαν ιδιαίτερη οικονομική Μικρογραφία με γενίτσαρους στην Aυλή του παλατιού Τόπκαπι. Οι γενίτσαροι έπρεπε να ασχολούνται μόνο με τα στρατιωτικά τους καθήκοντα. Δεν μπορούσαν να παντρευτούν ούτε και να έχουν οικονομικές δραστηριότητες. 16ος αιώνας, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι. 8 KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:09 ìì

9 8.20 σημασία (όπως τα Μαντεμοχώρια στη Χαλκιδική, όπου υπήρχαν μεταλλεία). Και αυτές οι κοινότητες πλήρωναν στην Πύλη ένα ορισμένο ποσό κάθε χρόνο. Την περίοδο αυτή ο οθωμανικός στρατός περιλαμβάνει τους σπαχήδες (ιππείς που είχαν τιμάρια), τους γενίτσαρους και άλλα στρατιωτικά σώματα. Σε ορισμένα από αυτά συμμετείχαν και χριστιανοί, που πετύχαιναν έτσι φορολογικές απαλλαγές Χαρακτικό με τα Θεσσαλικά Τέμπη, το κύριο πέρασμα από τη Μακεδονία στη Θεσσαλία. 15ος -- 16ος αιώνας, Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη. Οθωμανικά όπλα: στην εικόνα 8.21 περικεφαλαία (πρώτο μισό 16ου αιώνα, Παρίσι, Στρατιωτικό Μουσείο) και στην 8.22 ασπίδα (τέλη 16ου αιώνα, Συλλογή σεΐχη Ριφαάτ αλ Αρντ). Γ. Πόλεις, εμπόριο και βιοτεχνία Οι περισσότεροι κάτοικοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ζούσαν στην ύπαιθρο. Μέχρι το 16ο αιώνα οι πόλεις είχαν λίγους κατοίκους. Αργότερα όμως ο πληθυσμός τους αυξήθηκε και πολλές έγιναν σημαντικά εμπορικά και βιοτεχνικά κέντρα. Οι Οθωμανοί σουλτάνοι πήραν πολλά μέτρα (μετέφεραν πληθυσμό, έδωσαν χρήματα για να γίνουν βασικά έργα, φρόντισαν το εμπόριο και τη βιοτεχνία για να αυξήσουν τον πληθυσμό τους και να ενισχύσουν την οικονομία τους. Στις πόλεις βρίσκονταν οι στρατιωτικές, οι διοικητικές και οι δικαστικές αρχές και η φρουρά των γενίτσαρων Πόλη Πληθυσμός (αρχές 16ου αιώνα) Προύσα Θεσσαλονίκη Αδριανούπολη Αθήνα Λάρισα Τρίκαλα Χαρακτικό με τη Λάρισα (Θεσσαλία). 15ος -- 16ος αιώνας, Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη. Το υδραγωγείο που χτίστηκε στην Καβάλα (Mακεδονία) την εποχή του σουλτάνου Σουλεϊμάν Α. Μέσα 16ου αιώνα KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:11 ìì

10 Στη Βαλκανική χερσόνησο οι Οθωμανοί έχτισαν κάποιες νέες πόλεις (τα Γιαννιτσά στη Μακεδονία, τη Γενισέα στη δυτική Θράκη, το Πάζαρτζικ στη σημερινή Βουλγαρία, το Σεράγεβο στη σημερινή Βοσνία-Ερζεγοβίνη). Οι κάτοικοι έμεναν σε χωριστούς μαχαλάδες (συνοικίες), ανάλογα με τη θρησκεία τους. Οι μουσουλμανικοί μαχαλάδες ήταν γύρω από τζαμιά, οι χριστιανικοί γύρω από εκκλησίες και οι εβραϊκοί γύρω από συναγωγές. Το εμπορικό κέντρο της πόλης ήταν όμως κοινό για όλους. Οι κάτοικοι στις πόλεις, οι άντρες κυρίως, συναντιόνταν στην αγορά. Σε πολλές συντεχνίες συμμετείχαν επαγγελματίες ανεξάρτητα από τη θρησκεία τους. Στις μεγάλες πόλεις έγιναν δημόσια έργα και χτίστηκαν πολλά κτίρια. Ξεχώριζαν τα τζαμιά με τους μιναρέδες τους. Η Κωνσταντινούπολη Η Κωνσταντινούπολη ήταν η πρωτεύουσα, η πόλη με τους πιο πολλούς κατοίκους και το πιο σημαντικό οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο σουλτάνος Μωάμεθ Β ο Πορθητής, για να ξανακάνει την Κωνσταντινούπολη σημαντικό εμπορικό και βιοτεχνικό κέντρο, μετέφερε παρά τη Πόλη Πληθυσμός (τέλη 17ου αιώνα) θέλησή τους κατοίκους από άλλες περιοχές. Στα τέλη του 16ου αιώνα η Κωνσταντινούπολη είχε Κωνσταντινούπολη γίνει μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο Λονδίνο Οι μουσουλμάνοι ήταν λίγο περισσότεροι από τους Παρίσι μισούς κατοίκους. Οι υπόλοιποι ήταν ζιμήδες Νάπολη Η πόλη ήταν πυκνοκατοικημένη και οι περισσότεροι Άμστερνταμ δρόμοι της ήταν στενοί. Υπήρχαν όμως κήποι, μεγάλα Βενετία δημόσια κτίρια, παζάρια, χάνια, και ταβέρνες. Τα περισσότερα σπίτια ήταν μικρά και ξύλινα. Οι πλούσιοι έμεναν σε καλύτερα σπίτια, τα κονάκια ή σαράγια (δηλαδή παλάτια). Τα μουσουλμανικά κονάκια και σαράγια είχαν συνήθως αυλή και κήπο και ξεχωριστούς χώρους για τους άντρες και για τις γυναίκες. Αλλά και για τους ορθοδόξους η Κωνσταντινούπολη συνέχιζε να είναι σημαντική γιατί εκεί βρισκόταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο Το τζαμί Σουλεϊμανγιέ στην Κωνσταντινούπολη (Τουρκία) χτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Σινάν ( ). Το τζαμί έχει γύρω του μια μεγάλη αυλή, όπου υπάρχουν πέντε μεντρεσέδες, πτωχοκομείο, νοσοκομείο, χαμάμ και οι τάφοι του σουλτάνου Σουλεϊμάν Α και της οικογένειάς του. Μεταξύ των ετών KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:13 ìì

11 Σχέδιο της Κωνσταντινούπολης. Βλέπουμε το τζαμί που έχτισε το 1470 ο σουλτάνος Μωάμεθ Β (Φατίχ τζαμί), στη θέση της ερειπωμένης εκκλησίας των Αγίων Αποστόλων. Στο τζαμί υπήρχαν οκτώ μεντρεσέδες, σχολείο για μικρά παιδιά, βιβλιοθήκη και νοσοκομείο. Για να συντηρηθούν αυτά τα κτίρια και να πληρώνονται οι εργαζόμενοι χρειάζονταν τα νοίκια από δύο χάνια και 318 μαγαζιά που ανήκαν στο βακούφι του τζαμιού. 1559, Λάιντεν (Ολλανδία), Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη. Από τα μέσα του 15ου και το 16ο αιώνα η οικονομία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ακμάζει. Στη Βαλκανική χερσόνησο και τη Μικρά Ασία επικρατεί η «οθωμανική ειρήνη»: οι πόλεμοι σταματούν, οι εξεγέρσεις είναι λίγες και τοπικές, υπάρχει ισχυρή κεντρική διοίκηση, το νόμισμα είναι σταθερό. Έτσι αναπτύσσονται το εμπόριο και η βιοτεχνία. Ωστόσο, στις θάλασσες και τα νησιά του ελλαδικού χώρου μεγάλο πρόβλημα είναι η πειρατεία. Οι πειρατές (μουσουλμάνοι, καθολικοί και ντόπιοι ορθόδοξοι, κυρίως νησιώτες) έκαναν επιθέσεις σε πλοία και οικισμούς στα νησιά και στις ακτές. Ολόκληρες περιοχές και νησιά ερημώθηκαν από τον πληθυσμό τους. Οι κάτοικοι γίνονταν σκλάβοι ή άφηναν τον τόπο τους για πιο ασφαλείς περιοχές. Με τις οθωμανικές κατακτήσεις στην ανατολική Μεσόγειο και στη Μαύρη Θάλασσα το εμπόριο της Βενετίας και της Γένοβας στις περιοχές αυτές περιορίζεται πολύ. Το 16ο αιώνα η Οθωμανική Αυτοκρατορία ελέγχει πολλούς σημαντικούς εμπορικούς δρόμους σε ξηρά και θάλασσα. Ανάμεσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και άλλα κράτη (για παράδειγμα, Ρωσία, κράτος των Σαφαβιδών) γίνονται πολλοί πόλεμοι για το ποιος θα ελέγχει τους δρόμους αυτούς. Με τις ανακαλύψεις όμως οι δρόμοι αυτοί έπαψαν να είναι σημαντικοί. Για τις ανακαλύψεις και τη σημασία τους θα μιλήσουμε στις σ KEFALAIO B FINAL FINAL Εμπόριο σε μακρινές αποστάσεις κάνουν μόνο όσοι έχουν κρατική άδεια. Μεγαλέμποροι (μουσουλμάνοι και ζιμήδες υπήκοοι του σουλτάνου) φέρνουν είδη πολυτελείας από την Ασία και την Αφρική. Σημαντικά για το εμπόριο είναι και τα πανηγύρια (εμποροπανηγύρεις). Οι κύριοι εμπορικοί δρόμοι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία (16ος αιώνας) Βιένη Βούδα Χαρακτικό με μια μουσουλμάνα να πηγαίνει στο χαμάμ (λουτρό) από το βιβλίο «Οι Περιηγήσεις και τα ταξίδια του Νικολά ντε Νικολάι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία» (1577). Αζόφ Κάφα Τραπεζούντα Τιφλίδα Κωνσταντινούπολη Προύσα Τύνιδα Μπουχάρα Σαμαρκάνδη Ταμπρίζ δρόμος μεταξιού Αντιόχεια Βαγδάτη Κύπρος Αλεξάνδρεια Ιερουσαλήμ Κάιρο χερσαίοι δρόμοι θαλάσσιοι δρόμοι Ορμούζ Μεδίνα Μέκκα Για στρατιωτικούς αλλά και για οικονομικούς λόγους το οθωμανικό κράτος φρόντιζε να συντηρεί τους δρόμους, τις γέφυρες και τα καραβανσαράγια (πανδοχεία όπου έμεναν όσοι ταξίδευαν). Το κράτος προστάτευε και το θαλάσσιο εμπόριο, γιατί κέρδιζε πολλά από τους φόρους που πλήρωναν οι έμποροι στα λιμάνια. ς όμο Άντεν δρ ιών Ινδ /4/2010 1:15:16 ìì

12 Στις πόλεις οι έμποροι, οι βιοτέχνες και οι μαγαζάτορες ήταν οργανωμένοι σε συντεχνίες. Τις συντεχνίες έλεγχε η οθωμανική εξουσία. Τα μαγαζιά ήταν στις αγορές (παζάρια ή τσαρσιά). Πολλές αγορές ήταν σκεπαστές. Σε ένα ορισμένο μέρος τους βρίσκονταν τα μπεζεστένια, όπου πουλούσαν τα πολύτιμα εμπορεύματα (ακριβά υφάσματα, χρυσαφικά, ελεφαντόδοντο κτλ.). Κοντά στις αγορές υπήρχαν τα χάνια (πανδοχεία, όπου έμεναν οι έμποροι και αποθήκευαν και το εμπόρευμά τους) Μικρογραφία που εικονίζει κεμπαπτζίδικο (εστιατόριο που σερβίρει κεμπάπ, δηλαδή ψημένο κρέας). 16ος αιώνας, 8.29 Οθωμανικά νομίσματα (άσπρα). Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κυκλοφορούσαν πολλά νομίσματα, ντόπια και ξένα. Το βασικό νόμισμα ήταν το οθωμανικό άσπρο (ακτσέ), που ήταν ασημένιο. Υπήρχαν ακόμη το οθωμανικό χρυσό νόμισμα (αλτούν), καθώς και χάλκινα. Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι Σκηνή από παζάρι στην Κωνσταντινούπολη. 16ος αιώνας, Βενετία (Ιταλία), Μουσείο Κορέρ Μικρογραφία με τη συντεχνία των ζαχαροπλαστών. 16ος αιώνας, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι KEFALAIO B FINAL FINAL Το Μπεζεστένι στη Θεσσαλονίκη από ψηλά. Ακόμη και σήμερα πολλά από τα μαγαζιά του είναι χρυσοχοεία /4/2010 1:15:19 ìì

13 Δ. Ο οθωμανικός πολιτισμός -- Ένας πολιτισμός της Αυλής Τα γράμματα, οι τέχνες και οι επιστήμες αναπτύχθηκαν στο οθωμανικό παλάτι. Ο οθωμανικός πολιτισμός επηρεάστηκε από τον αραβοϊσλαμικό (ιδιαίτερα από τον περσικό) πολιτισμό και επηρέασε επίσης τους ζιμήδες που ανήκαν στα ανώτερα στρώματα στην οθωμανική κοινωνία (στον τρόπο ζωής, στο φαγητό, στα ρούχα, σε κάποιες μορφές τέχνης). Οι μουσουλμάνοι που ανήκαν στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα δεν είχαν σχεδόν καμία επαφή με τον πολιτισμό αυτό. Οι Οθωμανοί ασχολήθηκαν κυρίως με τις επιστήμες που είχαν σχέση με τις κρατικές ανάγκες, ειδικότερα με την ιατρική και τη γεωγραφία. Δεν επηρεάστηκαν όμως σχεδόν καθόλου από τον πολιτισμό της Αναγέννησης στη δυτική Ευρώπη, γιατί οι ουλεμάδες αντιδρούσαν στις νέες γνώσεις που έρχονταν από εκεί. Για την Αναγέννηση θα μιλήσουμε στις σ Χάρτης με το Κάιρο (Aίγυπτος). Βλέπουμε το Νείλο, τις Πυραμίδες και το υδραγωγείο της πόλης. Δεύτερο μισό 16ου αιώνα, Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη 8.34 της Γαλλίας. Η εκπαίδευση των μουσουλμάνων Η εκπαίδευση των μουσουλμάνων είχε θρησκευτικό χαρακτήρα. Υπεύθυνοι ήταν οι ουλεμάδες. Υπήρχαν κατώτερα και ανώτερα μουσουλμανικά σχολεία, οι μεντρεσέδες, όπου πήγαιναν μόνο αγόρια. Αυτοί που τέλειωναν τέτοια σχολεία γίνονταν δάσκαλοι, καδήδες και μουφτήδες. Μάθαιναν αραβικά, λογική, ρητορική, ισλαμική θεολογία και δίκαιο. Σε πολύ λίγες περιπτώσεις μάθαιναν μαθηματικά, αστρονομία, φυσικές επιστήμες, ιατρική και μουσική. Τα παιδιά έπρεπε να μαθαίνουν το μάθημά τους απ έξω (να το αποστηθίζουν δηλαδή) Μικρογραφία με το τζαμί Σουλεϊμανγιέ στην Κωνσταντινούπολη στη διάρκεια γιορτών. 1582, 8.36 Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι. Σελίδα από Κοράνι. Οι Οθωμανοί καλλιέργησαν τις «τέχνες του βιβλίου». 1491, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι. 8 KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:21 ìì

14 Το γεφύρι του Μόσταρ στις όχθες του ποταμού Νερέτβα (Βοσνία-Ερζεγοβίνη) Το τζαμί Σελιμγιέ στην Αδριανούπολη (Τουρκία) που έχτισε ο αρχιτέκτονας (μιμάρ) Σινάν. Πολλοί ιστορικοί πιστεύουν ότι είναι το πιο σημαντικό από τα τζαμιά που έχτισε. Μεταξύ των ετών Η οθωμανική λογοτεχνία είναι λογοτεχνία 8.40 του παλατιού: γράφονται χρονικά που υμνούν τους σουλτάνους και τα πολεμικά κατορθώματά τους. Παράλληλα, αναπτύσσεται η ποίηση. Η οθωμανική τέχνη έχει και αυτή σχέση με το παλάτι. Ιδιαίτερα αναπτύχθηκαν η αρχιτεκτονική, η κεραμική και η μουσική. Μετά το 1453 ακμάζει η κλασική οθωμανική αρχιτεκτονική. Ξεχωρίζουν τα αυτοκρατορικά τζαμιά που χτίζουν οι Οθωμανοί σουλτάνοι και οι ανώτατοι αξιωματούχοι στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες μεγάλες πόλεις της αυτοκρατορίας. Πιάτο κεραμικής Ιζνίκ. Η κεραμική αυτή πήρε το όνομα της από τη Νίκαια (που οι Οθωμανοί αποκαλούσαν Ιζνίκ), όπου βρίσκονταν από το 14ο αιώνα τα πρώτα εργαστήρια. Γύρω στο 1480, Χάγη (Ολλανδία), Κοινοτικό Μουσείο Από την εποχή αυτή σώζονται και πολλά έργα ζωγραφικής. Στην εικόνα ζωγραφική σε χαρτί που δείχνει νεαρό άνδρα από τη δυτική Ευρώπη. Δεύτερο μισό 16ου αιώνα, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Βιβλιοθήκη του Μουσείου του Παλατιού Τόπκαπι. Η χρυσοχοΐα ανήκει και αυτή στις τέχνες που αναπτύχθηκαν την περίοδο εκείνη. Κρυστάλλινη κανάτα με διακόσμηση από χρυσό και πολύτιμους λίθους. Δεύτερο μισό 16ου αιώνα, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Μουσείο του Παλατιού Τόπκαπι Χαλί από τη Μικρά Ασία. Η ταπητουρ γία γνώρισε και αυτή ακμή. Τέλη 15ου αιώνα, KEFALAIO B FINAL FINAL Βερολίνο (Γερμανία), Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης. Πουκαμίσα. Πολυτελή ρούχα που φορούσαν τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα σώζονται μέχρι σήμερα. 16ος αιώνας, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), Μουσείο του Παλατιού Τόπκαπι. 19/4/2010 1:15:26 ìì

15 Ε. Οι ορθόδοξοι ζιμήδες Οι πιο πολλοί ζιμήδες ήταν ορθόδοξοι χριστιανοί. Ζούσαν σε διάφορες περιοχές (στη Βαλκανική χερσόνησο, στη Μικρά Ασία, στη Συρία, στην Παλαιστίνη) και μιλούσαν διαφορετικές γλώσσες (ελληνικά, σερβικά, βουλγαρικά, αλβανικά, βλάχικα, τουρκικά, αραβικά). Τα ελληνικά όμως είχαν μεγάλη σημασία γιατί ήταν η επίσημη γλώσσα στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και τη μιλούσαν οι ορθόδοξοι άρχοντες που βρίσκονταν γύρω του. Όποιος ορθόδοξος ήθελε να ανέβει κοινωνικά, όποια κι αν ήταν η γλώσσα του, έπρεπε να μιλάει και ελληνικά. Το δεύτερο μισό του 15ου και το 16ο αιώνα, στον ελλαδικό χώρο αλλά και πιο βόρεια, κάποιοι ορθόδοξοι έκαναν εξεγέρσεις ενάντια στην οθωμανική εξουσία. Η Βενετία, αλλά και άλλα χριστιανικά κράτη στη δυτική Ευρώπη που ήταν εχθρικά στον Οθωμανό σουλτάνο θέλησαν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση αυτή για τα δικά τους συμφέροντα. Προσπάθησαν λοιπόν να κάνουν τους χριστιανούς να πιστέψουν ότι μπορούν να ελευθερωθούν από την οθωμανική εξουσία. Οι πιο πολλές από αυτές τις εξεγέρσεις γίνονταν όταν ο στόλος ή ο στρατός από αυτά τα κράτη πλησίαζε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τελείωναν όμως μόλις οι Οθωμανοί νικούσαν τους αντιπάλους τους και οι ξένοι στρατοί και στόλοι έφευγαν. Οι εξε γέρσεις αυτές δεν ήταν γενικές. Ήταν τοπικές και έτσι και δεν απείλησαν σοβαρά τους Οθωμανούς Τοιχογραφία με χορό. Οι ορθόδοξοι, όπως και οι άλλοι ζιμήδες, ζούσαν με τις δικές τους παραδόσεις, που ήταν διαφορετικές από τόπο σε τόπο. Η ζωή τους ήταν οργανωμένη με βάση τα έθιμά τους και τις θρησκευτικές γιορτές. Στις εκκλησίες συναντιόνταν, τραγουδούσαν τα τραγούδια τους, χόρευαν τους χορούς τους. 16ος αιώνας, Άγιο Όρος, Μονή Μεγίστης Λαύρας Μια Καραμανίτισσα. Καραμανίτες ή Καραμανλήδες λέγονται οι ορθόδοξοι χριστιανοί που μιλούσαν τουρκικά και ζούσαν στην κεντρική Μικρά Ασία. 16ος αιώνας, 8.45 Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη. Μικρογραφία με μέλος από την οικογένεια των Παλαιολόγων. Οι ορθόδοξοι πίστευαν σε πολλές «προφητείες». Από τις πιο γνωστές ήταν αυτή για το «μαρμαρωμένο βασιλιά». Η προφητεία έλεγε πως ο τελευταίος βυζαντινός αυτοκράτορας, ο Κωνσταντίνος ΙΑ Παλαιολόγος, δε σκοτώθηκε στην Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Ο τοίχος στο Ιερό της Αγίας Σοφίας άνοιξε και ο αυτοκράτορας μπήκε μέσα. Από τότε περιμένει ακίνητος («μαρμαρωμένος») τη μέρα που θα βγει για να διώξει τους Οθωμανούς. 16ος αιώνας, Στοκχόλμη (Σουηδία), Βασιλική Βιβλιοθήκη KEFALAIO B FINAL FINAL /4/2010 1:15:29 ìì

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή

32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή 32. Η Θεσσαλονίκη γνωρίζει μεγάλη ακμή Η Θεσσαλονίκη, από τα πρώτα βυζαντινά χρόνια, είναι η δεύτερη σημαντική πόλη της αυτοκρατορίας. Αναπτύσσει σπουδαία εμπορική, πνευματική και πολιτική κίνηση, την

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη

Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Επανάληψη Κωνσταντίνος: από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ο Κωνσταντίνος Βυζάντιο 1. Αποφασίζει τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Ανατολή κοντά στο αρχαίο Βυζάντιο: νέο διοικητικό κέντρο η Κωνσταντινούπολη 2. 313

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ εμφανίζεται ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΙΤΑΛΙΑ Επηρεάζεται από το ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό ΟΥΜΑΝΙΣΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ Αξία στον ΝΤΑ ΒΙΝΤΣΙ ΣΑΙΞΠΗΡ ΚΟΠΕΡΝΙΚΟΣ Άνθρωπο ΜΙΧΑΗΛ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 11. Η παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και οι υπήκοοι του σουλτάνου (17ος αιώνας) 17ος αιώνας

Κεφάλαιο 11. Η παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και οι υπήκοοι του σουλτάνου (17ος αιώνας) 17ος αιώνας Κεφάλαιο 11 Η παρακμή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και οι υπήκοοι του σουλτάνου () Aπό τα τέλη του 16ου αιώνα, ύστερα από μια περίοδο ακμής, η Οθωμανική Αυτοκρατορία αντιμετωπίζει προβλήματα. Αυτά την

Διαβάστε περισσότερα

Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912)

Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι Ιστορία Γ Γυμνασίου. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912) Ενότητα 29 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι 1912-1913 Ιστορία Γ Γυμνασίου Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης (26 Οκτωβρίου 1912) Χρονολόγιο 1897-1908 Μακεδόνικος Αγώνας 1912-1913 Βαλκανικοί πόλεμοι 1914-1918 Α' Παγκόσμιος

Διαβάστε περισσότερα

www.kalymnikifilia.gr

www.kalymnikifilia.gr Η επιρροή του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας στη διαμόρφωση του ρωσικού εκπαιδευτικού συστήματος (το παράδειγμα των Εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Μόσχας) ΒΑΝΤΙΜ ΓΙΑΡΟΒΟÏ Kαθηγητής μουσικής

Διαβάστε περισσότερα

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος

κάντε κλικ στη Τρίτη επιλογή : Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί ισαπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος ΤΑΞΗ Δ ΜΑΘΗΜΑ : ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: Κύριλλος και Μεθόδιος : Ιεραπόστολοι στους σλαβικούς λαούς. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 1. Να αντιληφθούν οι μαθητές ότι μέσα από την ιεραποστολή του Κυρίλλου

Διαβάστε περισσότερα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ. Της Μαρίας Αποστόλα ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Της Μαρίας Αποστόλα Η Ελλάδα υπήρξε από τους πρώτους δέκτες του Χριστιανισμού και τα μνημεία της ελληνικής ορθοδοξίας αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής κληρονομιάς, αποτελώντας

Διαβάστε περισσότερα

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία

3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους. Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία 3 ο Δημοτικό Σχολείο Βροντάδου Χίου Οι Τρεις Ιεράρχες, η ζωή και το έργο τους Χίος, 29 Ιανουαρίου 2016 Εκπαιδευτικός: Κωσταρή Αντωνία Εισαγωγή Και οι τρεις γεννήθηκαν τον 4ο αιώνα μ.χ., στα Βυζαντινά Χρόνια.

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΗ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ-Βουλευτές:

ΤΑΞΗ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ-Βουλευτές: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣΚΑΙΟΙΠΕΡΙΑΥΤΟΝ ΣΥΓΚΛΗΤΙΚΟΙKAI BOYΛΕΥΤΕΣ (HONESTIORES ΕΝΤΙΜΟΤΑΤΟΙ) - ΣΤΡΑΤΟΣ- ΚΛΗΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Αυτοκράτορας: H ανάρρηση στο θρόνο χάρη στο

Διαβάστε περισσότερα

Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη.

Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη. Μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα ψηφιδωτά που βρίσκονταν στην αψίδα του ναού της Παναγίας της Κανακαριάς στη Λυθράγκωμη. Ο Χριστός. Ψηφιδωτό Παναγίας της Κανακαριάς. Λυθράγκωμη- Καρπασίας Τα ψηφιδωτά αυτά

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ

Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Η ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Οι βυζαντινοί ήταν καλά πληροφορημένοι για τις γειτονικές χώρες από δικούς τους ανθρώπους. Όταν έφταναν επισκέπτες, έμποροι, μισθοφόροι ή στρατιωτικοί φυγάδες, ή ακόμα κρατικές

Διαβάστε περισσότερα

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται

Το ρωμαϊκό κράτος κλονίζεται Ι. Η ΜΕΤΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΡΩΜΑΪΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ 1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη Ας διαβάσουμε τι θα μάθουμε στο σημερινό μάθημα: Σκοπός: Σκοπός του παρόντος μαθήματος είναι να απαντήσουμε σε ένα «γιατί»: Γιατί χρειάστηκε

Διαβάστε περισσότερα

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820

Εικονογραφία. Μιχαήλ Βόδας Σούτσος Μεγάλος Διερµηνέας και ηγεµόνας της Μολδαβίας Dupré Louis, 1820 Φαναριώτες Ονοµασία που δόθηκε στα µέλη της παλαιάς βυζαντινής αριστοκρατίας (µεταξύ εκείνων που δεν διέφυγαν στη Δύση ή δεν εξισλαµίσθηκαν) και σε εµπόρους από τις περιοχές του Πόντου, της Ανατολίας (:

Διαβάστε περισσότερα

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία

29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία 29. Νέοι εχθροί εμφανίζονται και αποσπούν εδάφη από την αυτοκρατορία Οι Σελτζούκοι Τούρκοι και οι Νορμανδοί απειλούν την αυτοκρατορία και την Πόλη. Η Ανατολική και η Δυτική εκκλησία χωρίζονται οριστικά.

Διαβάστε περισσότερα

αρχεία Πηγεσ γνωσησ, Πηγεσ μνημησ Τα αρχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

αρχεία Πηγεσ γνωσησ, Πηγεσ μνημησ Τα αρχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αρχεία Πηγεσ γνωσησ, Πηγεσ μνημησ Τα αρχεία της 11 Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ΗΟθωμανική Αυτοκρατορία ήταν μια ισλαμική αυτοκρατορία των πρώιμων νεότερων και των νεότερων χρόνων (14ος-αρχές 20ού αιώνα),

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Θεσσαλονίκη αποτελούσε και αποτελεί «σταυροδρόμι» πολιτισμών Ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού της αποτελούνταν από τους Εβραίους: ΕΤΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΕΒΡΑΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Το καράβι της Κερύνειας

Το καράβι της Κερύνειας Το καράβι της Κερύνειας Το αρχαίο Καράβι της Κερύνειας Το 300π.Χ. το αρχαίο εμπορικό πλοίο ξεκινούσε από τη Σάμο απ όπου φόρτωσε κρασί. Αφού πέρασε από τα νησιά Κω και Ρόδο και πήρε αμφορείς ταξίδευε προς

Διαβάστε περισσότερα

Μιχάλης Κοκοντίνης. 1 Πειραματικό δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Ε'1 τάξη Οι Ρωμαίοι κυβερνούν τους Έλληνες

Μιχάλης Κοκοντίνης. 1 Πειραματικό δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Ε'1 τάξη Οι Ρωμαίοι κυβερνούν τους Έλληνες Μιχάλης Κοκοντίνης 1 Πειραματικό δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης Ε'1 τάξη 2017-18 1. Οι Ρωμαίοι κυβερνούν τους Έλληνες Πρώτη φροντίδα των Ρωμαίων ήταν να κρατήσουν τους Έλληνες διχασμένους και να τους εμποδίσουν

Διαβάστε περισσότερα

Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ Κ*ΑΤοΡ1Α. Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ*Κ*ΑΤοΡ1Α. Η 3υζαντινή εποχή Γ* - * **-^ Διασυνδέσεις. ΒιΒλιογραφία Τ Τ"*-*

Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ Κ*ΑΤοΡ1Α. Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ*Κ*ΑΤοΡ1Α. Η 3υζαντινή εποχή Γ* - * **-^ Διασυνδέσεις. ΒιΒλιογραφία Τ Τ*-* Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΚΑΤοΡ1Α Η 3υζαντινή εποχή Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤ ΚΑΤοΡ1Α Κωνσταντινούπολη, Μ' ένα λεωφορείο τριγυρνάμε όλοι μέσα στην πόλη, σελ. 59-63. Βυζαντινή αυτοκρατορία, Εμπορικοί δρόμοι, σελ 34 Μύθοι και

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΕΦ. 4. ΟΙ ΑΡΑΒΙΚΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ α. η αραβική εξάπλωση με την καθοδήγηση των δύο πρώτων χαλιφών οι Άραβες εισέβαλαν και κατέκτησαν σε σύντομο χρονικό διάστημα τις πλούσιες χώρες της Εγγύς

Διαβάστε περισσότερα

Βηθλεέμ Ιστορικές και θρησκευτικές αξιώσεις

Βηθλεέμ Ιστορικές και θρησκευτικές αξιώσεις 26/12/2018 Βηθλεέμ Ιστορικές και θρησκευτικές αξιώσεις / Επικαιρότητα Η πόλη της Βηθλεέμ είναι ένας προορισμός μεγάλου ενδιαφέροντος όχι μόνο θρησκευτικού αλλά και ιστορικού. ΘΕΜΑ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

1 η Αιτία: 2 η Αιτία: 3 η Αιτία:

1 η Αιτία: 2 η Αιτία: 3 η Αιτία: Εικονομαχία Αιτίες Συνέπειες Ορισμός: η θρησκευτική και πολιτική διαμάχη για τη λατρεία των εικόνων. 1 η Αιτία: 1η Συνέπεια: Αντίπαλες πλευρές: εικονομάχοι > το επίσημο κράτος και τμήμα του πληθυσμού εικονόφιλοι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΠ 11 - ΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ onlearn.gr - ελπ - εαπ. Το κράτος που ανέλαβε ο Αλέξανδρος ( 336 πΧ) ήταν στρατιωτικά έτοιμο να εισβάλει στην Περσία Ο Αλέξανδρος συνέχισε

ΕΛΠ 11 - ΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ onlearn.gr - ελπ - εαπ. Το κράτος που ανέλαβε ο Αλέξανδρος ( 336 πΧ) ήταν στρατιωτικά έτοιμο να εισβάλει στην Περσία Ο Αλέξανδρος συνέχισε ΟΙ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ - Το κράτος που ανέλαβε ο Αλέξανδρος ( 336 πχ) ήταν στρατιωτικά έτοιμο να εισβάλει στην Περσία - Ο Αλέξανδρος συνέχισε την εκστρατεία ενισχύοντας τη θέση του απέναντι στους

Διαβάστε περισσότερα

H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ H ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Γ ΚΑΙ Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΠΟΧΗΣ ΓΙΑΤΙ ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ ΣΤΟ ΣXOΛEIO; ΓΙΑ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΑΣ!!! Ο Μιχαήλ Γ (842-867) ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της δυναστείας του Αμορίου. Όταν

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3. Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ )

Κεφάλαιο 3. Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 5 η ενότητα «Η Ελλάδα στον 20 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 3 Οι Βαλκανικοί Πόλεµοι (σελ. 186 189) Οι προσδοκίες, που καλλιέργησε στους υπόδουλους χριστιανικούς λαούς το κίνηµα των Νεοτούρκων το

Διαβάστε περισσότερα

30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους

30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους 30α. Η τέταρτη σταυροφορία και η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους Οι σταυροφόροι βοηθούμενοι από τους Βενετούς καταλαμβάνουν την Πόλη. Πολλοί Έλληνες αναγκάζονται να φύγουν και να ιδρύσουν

Διαβάστε περισσότερα

Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Μ Α Θ Η Τ Ω Ν ΤΗΣ Ε ΚΑΙ ΣΤ ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΗΡΙΩΝ «ΑΘΗΝΑ» ΘΕΜΑ: ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Μ Α Θ Η Τ Ω Ν ΤΗΣ Ε ΚΑΙ ΣΤ ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΗΡΙΩΝ «ΑΘΗΝΑ» ΘΕΜΑ: ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ Ε Ρ Γ Α Σ Ι Α Μ Α Θ Η Τ Ω Ν ΤΗΣ Ε ΚΑΙ ΣΤ ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΗΡΙΩΝ «ΑΘΗΝΑ» ΘΕΜΑ: ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ Ε ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΤ ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ ΓΕΡΕΝΤΕ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΡΑΚΑ ΗΜΗΤΡΑ

Διαβάστε περισσότερα

ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Χ ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Σ Η Χάρτα Διασυνδέσεις ΒιΒλιογραφία

ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Χ ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Σ Η Χάρτα Διασυνδέσεις ΒιΒλιογραφία Η Χάρτα ο ΡΗΓΑΧ Φ^ΑΙ Χ Εκείνη την εποχή η περιοχή που καλύπτει τη σημερινή Ελλάδα ήταν τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ο Ρήγας σπούδασε στην Κωνσταντινούπολη, έμαθε γαλλικά, ιταλικά και γερμανικά και

Διαβάστε περισσότερα

33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1

33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1 ΕΝΑ ΓΟΗΤΕΥΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ, ΓΕΜΑΤΟ ΕΚΠΛΗΞΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ. 33 Ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΣΥΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΤΜΗΜΑ Ε2 2013-2014 1 Εικόνα 1 Εικόνα 2 Ρωμαϊκές λεγεώνες

Διαβάστε περισσότερα

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου:

Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: Σελίδα: 16 Μέγεθος: 510 cm ² Μέση κυκλοφορία: 7510 Επικοινωνία εντύπου: (210) 8113000 Σελίδα: 9 Μέγεθος: 56 cm ² Μέση κυκλοφορία: 1030 Επικοινωνία εντύπου: 210 5231.831-4 Είδος: Εφημερίδα / Κύρια / Οικονομική

Διαβάστε περισσότερα

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus

ISSP 1998 Religion II. - Questionnaire - Cyprus ISSP 1998 Religion II - Questionnaire - Cyprus Για σας. Είμαστε από το Κέντρο Ερευνών του Cyprus College. Kάνουμε μια διεθνή έρευνα για κοινωνικές και ηθικές αντιλήψεις. Η έρευνα αυτή γίνεται ταυτόχρονα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ. Αμαλία Κ. Ηλιάδη, φιλόλογοςιστορικός ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ 1 ΒΥΖΑΝΤΙΟ Η ΜΑΚΡΟΒΙΟΤΕΡΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ 2 ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΠΛΕΥΡΑ Συνομωσίες, ίντριγκες και μηχανορραφίες. Θρησκευτικός φανατισμός Δεισιδαιμονία.

Διαβάστε περισσότερα

Η εποχή των Κομνηνών Η βυζαντινή κοινωνία σε καμπή (11ος -- αρχές 13ου αιώνα)

Η εποχή των Κομνηνών Η βυζαντινή κοινωνία σε καμπή (11ος -- αρχές 13ου αιώνα) Κεφάλαιο 6 Η εποχή των Κομνηνών Η βυζαντινή κοινωνία σε καμπή () Μετά την πολιτική αστάθεια στα τέλη του 11ου αιώνα, την εξουσία στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία πήρε η δυναστεία των Κομνηνών (1081--1185). Μετά

Διαβάστε περισσότερα

Η Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη

Η Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη Η Βυζαντινή Κωνσταντινούπολη ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ Ε ΤΑΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Σελίδα 1 Κωνσταντινούπολη Η ξακουστή και δοξασµένη πολιτεία, µε τη λαµπρή, χιλιόχρονη ιστορία, που για δέκα αιώνες δέσποζε πρωτεύουσα της

Διαβάστε περισσότερα

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»;

Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Τι σημαίνει ο όρος «βυζαντινόν»; Ο όρος«βυζαντινόν» αναφέρεται στο Μεσαιωνικό κράτος που εδιοικείτο από την Κωνσταντινούπολη, τη μεγάλη πόλη των ακτών του Βοσπόρου. Οι ιστορικοί χρησιμοποιούν τον όρο αυτόν

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη Καθηγήτρια ΤΣΑΤΣΟΥΛΑ ΜΑΡΙΑ ΟΜΑΔΑ Μητρετόδη Νατάσα Ζώρας Θοδωρής Πένκης Γιάννης

Υπεύθυνη Καθηγήτρια ΤΣΑΤΣΟΥΛΑ ΜΑΡΙΑ ΟΜΑΔΑ Μητρετόδη Νατάσα Ζώρας Θοδωρής Πένκης Γιάννης Υπεύθυνη Καθηγήτρια ΤΣΑΤΣΟΥΛΑ ΜΑΡΙΑ ΟΜΑΔΑ Μητρετόδη Νατάσα Ζώρας Θοδωρής Πένκης Γιάννης 1 Η Μεσόγειος θάλασσα βρέχει την Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική Στην Ευρώπη βρέχει τις εξής χώρες: Ισπανία, Γαλλία,

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή;

Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο Το πιο πολυδιαβασμένο στον κόσμο. Το πρώτο που τυπώθηκε από τον Γουτεμβέργιο

Διαβάστε περισσότερα

29 Μαΐου 1453: Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ!

29 Μαΐου 1453: Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ! Κωνσταντίνα Ευείδη 29 Μαΐου 1453: Η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ! Η χιλιόχρονη αυτοκρατορία έπεσε. Ο θρύλος λέει ότι «ήτανε θέλημα Θεού». Από τότε το φρόνημα των Ελλήνων το κρατάνε ζωντανό ακριβώς αυτοί οι θρύλοι για την

Διαβάστε περισσότερα

Πορτογαλία Θρησκείες

Πορτογαλία Θρησκείες Πορτογαλία Θρησκείες 3. α. Εργαστείτε ομαδικά και διαλέξτε μια χώρα για να την παρουσιάσετε στην τάξη. Για μεγαλύτερη ευκολία, μπορείτε να συμπληρώσετε έναν πίνακα όπως ο παραπάνω με τα αντίστοιχα στοιχεία

Διαβάστε περισσότερα

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους ΜΑΘΗΜΑ 30 Ο 31 Ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να συμπληρώσετε την πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ στα αποσπάσματα των εγχειριδίων που ακολουθούν : 1]προσέξτε α) το όνομα του Βυζαντίου β) το μέγεθος και τον τόνο της αποτίμησης γ) τα στοιχεία της ιστορικής

Διαβάστε περισσότερα

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΟΜΑΔΑ 3 Η ΓΕΩΡΓΙΑ- ΣΤΑΡΙ-ΨΩΜΙ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΟΜΑΔΑ 3 Η ΓΕΩΡΓΙΑ- ΣΤΑΡΙ-ΨΩΜΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΟΜΑΔΑ 3 Η ΓΕΩΡΓΙΑ- ΣΤΑΡΙ-ΨΩΜΙ 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Π.Τ.Δ.Ε-ΑΠΘ 2014-15 Λεβεντούλα Λευτέρης Γιώργος Ποια ήταν η βάση της διατροφής εκείνη την εποχή; Το

Διαβάστε περισσότερα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα

Ανάβρυτα Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Ανάβρυτα 2015 2016 Συντελεστές: Αγγελάκης Άγγελος Αδαμάκης Παύλος Τσαντά Ιωάννα Σωτηροπούλου Κωνσταντίνα Γεωργική Οικονομία Τα πρώτα βήματα στην γεωργική οικονομία γίνονται κατά την Μυκηναϊκήεποχή. Τηνεποχήαυτή:

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες

Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Η ιστορία του χωριού μου μέσα από φωτογραφίες Μία εικόνα είναι χίλιες λέξεις Έτσι έλεγαν οι αρχαίοι Κινέζοι Εμείς, οι μαθητές της Α και Β Τάξης του δημοτικού σχολείου Λισβορίου θα σας πούμε την ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ- ΙΟΥΝΙΟΥ Ονοματεπώνυμο: Τμήμα:. Αριθμός:..

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ- ΙΟΥΝΙΟΥ Ονοματεπώνυμο: Τμήμα:. Αριθμός:.. ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2016 2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ- ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΑΞΗ: Β ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02 /06/2017 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ Βαθμός: Ολογράφως:.. Υπογραφή: Ονοματεπώνυμο:

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η

Η ΚΟΙΝΗ ΓΙΟΡΤΗ. Σκηνή 1 η ΠΡΟΣΩΠΑ Μέγας Βασίλειος Γρηγόριος ο Θεολόγος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Μαυρόπους Ιωάννης Βασιλίτης 1 ος Βασιλίτης 2 ος Βασιλίτης 3 ος Γρηγορίτης 1 ος Γρηγορίτης 2 ος Γρηγορίτης 3 ος Ιωαννίτης 1 ος Ιωαννίτης

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή;

Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο Το πιο πολυδιαβασμένο στον κόσμο. Το πρώτο που τυπώθηκε από τον Γουτεμβέργιο

Διαβάστε περισσότερα

Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο

Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Κωνσταντίνος Λιάκος Β2 49 ο Γυμνάσιο Αθηνών 2011-2012 Η εκπαίδευση στην αρχαιότητα και στο βυζάντιο Πρωτοβάθμια εκπαίδευση Όπως και στον σύγχρονο κόσμο, έτσι

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3. H Βυζαντινή Αυτοκρατορία ανάμεσα στον ισλαμικό και το δυτικοευρωπαϊκό κόσμο (8ος -- 9ος αιώνας) 8ος -- 9ος αιώνας

Κεφάλαιο 3. H Βυζαντινή Αυτοκρατορία ανάμεσα στον ισλαμικό και το δυτικοευρωπαϊκό κόσμο (8ος -- 9ος αιώνας) 8ος -- 9ος αιώνας Κεφάλαιο 3 H Βυζαντινή Αυτοκρατορία ανάμεσα στον ισλαμικό και το δυτικοευρωπαϊκό κόσμο () Τον 8ο και τον 9ο αιώνα η Βυζαντινή Αυτοκρατορία αντιμετώπισε προβλήματα στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Στο εσωτερικό

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία του Αραβοϊσλαμικού Πολιτισμού

Ιστορία του Αραβοϊσλαμικού Πολιτισμού Ιστορία του Αραβοϊσλαμικού Πολιτισμού Ενότητα 3: Ιστορική Ανασκόπηση των Ισλαμικών Αυτοκρατοριών Δημήτριος Σταματόπουλος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.

Διαβάστε περισσότερα

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë

Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë Περπατώντας στην ªÂÛ ÈˆÓÈÎ fiïë Σπάνια έχει κάποιος την ευκαιρία να διαβεί 2400 χρόνια ιστορίας, συγκεντρωµένα σε µια έκταση 58,37 εκταρίων που περικλείεται ανάµεσα στα τείχη της Μεσαιωνικής Πόλης. Έναν

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ 3 o ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ Σ.Χ. ΕΤΟΣ 2011-2012 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: «ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΓΕΙΤΟΝΕΣ ΜΑΣ» ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ Εργασία της μαθήτριας:

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΔΡΟΛΙΑ 7 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία Αγιάς. Ανάδειξη και αξιοποίηση.

ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΔΡΟΛΙΑ 7 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία Αγιάς. Ανάδειξη και αξιοποίηση. ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΣΔΡΟΛΙΑ 7 η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία Αγιάς. Ανάδειξη και αξιοποίηση. Στρατηγική θέση της Αγιάς Η περιοχή της Αγιάς χαρακτηρίζεται κυρίως από την εύφορη κοιλάδα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΑΔΑ Α. 1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις ακόλουθες προτάσεις: α. Η Αγιά Σοφιά είναι κτισμένη σε ρυθμό... από τους αρχιτέκτονες... και...

ΟΜΑΔΑ Α. 1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις ακόλουθες προτάσεις: α. Η Αγιά Σοφιά είναι κτισμένη σε ρυθμό... από τους αρχιτέκτονες... και... ΟΜΑΔΑ Α 1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις ακόλουθες προτάσεις: α. Η Αγιά Σοφιά είναι κτισμένη σε ρυθμό... από τους αρχιτέκτονες... και... β. Οι Σελτζούκοι, τουρκικό φύλο, νίκησαν τους Βυζαντινούς στη μάχη

Διαβάστε περισσότερα

H ιστορία του κάστρου της Πάτρας

H ιστορία του κάστρου της Πάτρας H ιστορία του κάστρου της Πάτρας Από την Αρχαιότητα μέχρι την Α' περίοδο Τουρκοκρατίας Μία εργασία της ομάδας Γ (Αβούρης Ε, Γεωργίου Ν, Καρατζιάς Γ, Παπατρέχας Ι) Το κάστρο βρίσκεται στα νότια της Ελλάδας,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του. Λεωνίδα. και οι επτακόσιοι Θεσπιείς. Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός

ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του. Λεωνίδα. και οι επτακόσιοι Θεσπιείς. Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός 1 ΑΓΑΠΩ ΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ Οι 300 του Λεωνίδα και οι επτακόσιοι Θεσπιείς Κείμενα: Αναστασία Δ. Μακρή Εικόνες: Μιχάλης Λουκιανός Επιστημονικός σύμβουλος έκδοσης Ξανθή Προεστάκη Δρ Αρχαιολογίας και Ιστορίας της

Διαβάστε περισσότερα

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups INTERVIEWS REPORT February / March 2012 - Partner: Vardakeios School of Hermoupolis - Target group: Immigrants, women 1 η συνέντευξη Από την Αλβανία Το 2005 Η γλώσσα. Ήταν δύσκολο να επικοινωνήσω με τους

Διαβάστε περισσότερα

Τα Λουτρά του κάστρου της Χίου.

Τα Λουτρά του κάστρου της Χίου. Τα Λουτρά του κάστρου της Χίου. Ερευνητική εργασία της ομάδας των ρεπόρτερ της Α τάξης του 1 ου ΕΠΑΛ Χίου 2011-2012 (Βιργινία Καλλούδη, Κυριακή Αρβανίτη, Ραφαήλ Καραμανής, Μαρία Λιτσάκη) Περιεχόμενα Η

Διαβάστε περισσότερα

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας:

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας: Ιουδαϊσµός α) Παρουσίαση θρησκείας: Ο Ιουδαϊσµός είναι η παραδοσιακή θρησκεία των Εβραίων. Σύµφωνα µε τον ορθόδοξο Ιουδαϊσµό και τους βαθιά θρησκευόµενους Εβραίους, ο βιβλικός πατριάρχης Αβραάµ ήταν ο

Διαβάστε περισσότερα

Η μεταβατική εποχή : Οι έριδες για το ζήτημα. των εικόνων (εικονομαχία)

Η μεταβατική εποχή : Οι έριδες για το ζήτημα. των εικόνων (εικονομαχία) Η μεταβατική εποχή : Οι έριδες για το ζήτημα των εικόνων (εικονομαχία) ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ Πνευματική κίνηση εμφανίστηκε στο Βυζάντιο στα μέσα του 9 ου αι. Είναι σύμφωνη με τις παραδόσεις της Ορθοδοξίας ή όχι

Διαβάστε περισσότερα

Η πρώτη οπτική επαφή με τα Αμπελάκια δίνει στον ταξιδιώτη την εντύπωση ότι αυτό το χωριό διαφέρει από τα άλλα... και όντως αυτό συμβαίνει.

Η πρώτη οπτική επαφή με τα Αμπελάκια δίνει στον ταξιδιώτη την εντύπωση ότι αυτό το χωριό διαφέρει από τα άλλα... και όντως αυτό συμβαίνει. Πέντε χιλιόμετρα από τα στενά των Τεμπών, ανηφορίζοντας κανείς μπορεί να δει να ξεπροβάλουν τα Αμπελάκια Λάρισας, η Ιστορική Κοινότητα των Αμπελακίων όπως έχει επικρατήσει. Βρίσκεται στους πρόποδες του

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΡΙΑ ΒΕΝΕΤΟΥΛΙΑ, Α1 ΜΑΡΙΑ ΒΟΥΓΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ, Α1 2015-2016 ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΦΟΡΤΣΕΡΑ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΌΣ ΠΟΥ ΈΜΕΙΝΕ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΊΑ Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ Ν.ΣΕΡΡΩΝ. Ένα μοναδικό ταξίδι, οδοιπορικό στην ιστορία του πολιτισμού και της εκπαίδευσης των Ελλήνων, σχεδίασε

Διαβάστε περισσότερα

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη

Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη Το Τραγούδι της Γης του Στράτη Μυριβήλη Θεατρικές Παραστάσεις στα νησιά του Βορείου Αιγαίου Λήμνος, Λέσβος, Χίος Καλοκαίρι 2014 «Ένα τραγούδι γυρεύουμε. Το τραγούδι των τραγουδιών καρτερούμε. Το τραγούδι

Διαβάστε περισσότερα

Κατανόηση προφορικού λόγου

Κατανόηση προφορικού λόγου Β1 (25 μονάδες) Διάρκεια: 25 λεπτά Ερώτημα 1 Θα ακούσετε δύο (2) φορές έναν συγγραφέα να διαβάζει ένα απόσπασμα από το βιβλίο του με θέμα τη ζωή του παππού του. Αυτά που ακούτε σας αρέσουν, γι αυτό κρατάτε

Διαβάστε περισσότερα

Υπεύθυνη καθηγήτρια: κα. Π. Γιαννακοπούλου Μαθήτριες: Ασσάτωφ Άννα, Μιχαλιού Μαντώ, Αργύρη Μαρία, Τσαουσίδου - Πετρίτση Σοφία Τμήμα: Α3

Υπεύθυνη καθηγήτρια: κα. Π. Γιαννακοπούλου Μαθήτριες: Ασσάτωφ Άννα, Μιχαλιού Μαντώ, Αργύρη Μαρία, Τσαουσίδου - Πετρίτση Σοφία Τμήμα: Α3 Υπεύθυνη καθηγήτρια: κα. Π. Γιαννακοπούλου Μαθήτριες: Ασσάτωφ Άννα, Μιχαλιού Μαντώ, Αργύρη Μαρία, Τσαουσίδου - Πετρίτση Σοφία Τμήμα: Α3 Η Σπάρτη ήταν πόλη- κράτος στην Αρχαία Ελλάδα, χτισμένη στις όχθες

Διαβάστε περισσότερα

Δρ. Π. Μοίρα Καθηγήτρια

Δρ. Π. Μοίρα Καθηγήτρια Δρ. Π. Μοίρα Καθηγήτρια ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΣΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΧΑΡΤΗ 2000 2025 % 2050 % ΧΩΡΕΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ 6.055.049.000 7.823.703.000 8.909.095.000 238 Ρωμαιο-Καθολικοί 1.057.328.093 1,361,965,255 17,4 1,564,603,495

Διαβάστε περισσότερα

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις

7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ. αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις 7ος αι. 610 641 8 ος αι. ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ αποφασιστικοί αγώνες και μεταρρυθμίσεις πώς διαχειρίστηκε ο Ηράκλειος τόσο τους κινδύνους που απειλούσαν τα σύνορα του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους όσο και τα σοβαρά προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Βενετοί Μέρος Κωνσταντινούπολης + νησιά + λιμάνια Αιγαίου, Ιονίου

Βενετοί Μέρος Κωνσταντινούπολης + νησιά + λιμάνια Αιγαίου, Ιονίου Αυτοκρατορία Κωνσταντινούπολης Βαλδουίνος της Φλάνδρας Βασίλειο Θεσσαλονίκης Θρακικά, μακεδονικά εδάφη Βονιφάτιος Μομφερατικός Δουκάτο Αθηνών Καταλανοί (πρωτεύουσα Θήβα) Μαγιόλοι Βενετοί Μέρος Κωνσταντινούπολης

Διαβάστε περισσότερα

II. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ. 2.Το εμπόριο και ο πολιτισμός του Ισλάμ

II. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ. 2.Το εμπόριο και ο πολιτισμός του Ισλάμ II. Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΣΛΑΜ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΜΕΣΑΙΩΝΑ 2.Το εμπόριο και ο πολιτισμός του Ισλάμ Μέσα σε 120 περίπου χρόνια (634 750) οι Άραβες μουσουλμάνοι κατέκτησαν μεγάλες περιοχές από την Ιβηρική χερσόνησο

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ 2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ Συμπλήρωση κενών ακόλουθες λέξεις (τρεις λέξεις περισσεύουν): βιβλιοθήκη, Βαλκανική, ανθρωπιστικός, πανεπιστήμιο, χειρόγραφο, Ιταλική, τυπογραφία, σπάνιος. Η Αναγέννηση και

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΟΜΑ Α Α

ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΟΜΑ Α Α ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΠΕΜΠΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 Β ΤΑΞΗΣ ΟΜΑ Α Α Α1.1.Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό των δεδοµένων της Στήλης Α και δίπλα σε κάθε αριθµό το γράµµα του δεδοµένου της Στήλης Β που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Θ.Ε.: ΕΠΟ 11 Κοινωνική και οικονομική ιστορία της Ευρώπης 2 η εργασία 2012 13 ΘΕΜΑ: «Στις παραμονές της λεγόμενης βιομηχανικής επανάστασης,

Διαβάστε περισσότερα

Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ( π. Χ)

Η ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ( π. Χ) 1) α: Κύριες πηγές για την ιστορία της εποχής της Αθηναϊκής ηγεμονίας είναι:. 1) β. Αντιστοιχίστε τα δεδομένα της στήλης Α με αυτά της στήλης Β Α 1. Ελληνοταμίες 2. τερματισμός Ελληνοπερσικών πολέμων 3.

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ

Ιστορία. Α Λυκείου. Κωδικός Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α. 1ο ΘΕΜΑ Ιστορία Α Λυκείου Κωδικός 6326 Απαντήσεις των θεμάτων ΟΜΑΔΑ Α 1ο ΘΕΜΑ 1.α. Να επιλέξετε και να γράψετε τη σωστή απάντηση για κάθε ομάδα από τις ακόλουθες ερωτήσεις: (με μαυρισμένα γράμματα είναι η σωστή

Διαβάστε περισσότερα

Η Γαλλική επανάσταση (1789-1794)

Η Γαλλική επανάσταση (1789-1794) Η Γαλλική επανάσταση (1789-1794) Το πλαίσιο 18 ος αιώνας, Γαλλία: Παλαιό Καθεστώς, δηλ. 3 θεσμοθετημένες τάξεις: Κλήρος (0,5%) Ευγενείς (1,5%) Υπόλοιποι, δηλ. αστοί, αγρότες εργάτες (98%) Κριτήρια ένταξης:

Διαβάστε περισσότερα

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους

4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους I. ΠΑΓΙΩΣΗ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗ Μ. ΑΣΙΑ 4. Η διάδοση του Χριστιανισμού στους Μοραβούς και τους Βουλγάρους (σελ. 39-40) Ο Μιχαήλ Γ ως αρματοδρόμος στα ανάκτορα του Αγίου Μάμαντα.

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗΣ ΔΥΣΗΣ Ι Ενότητα #4: Για αρχάριους Οι Σταυροφορίες Νικόλαος Καραπιδάκης Τμήμα Ιστορίας Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

SOU ZHELEZNIK Stara Zagora, Bulgaria

SOU ZHELEZNIK Stara Zagora, Bulgaria SOU ZHELEZNIK Stara Zagora, Bulgaria Η Στάρα Ζαγόρα είναι είναι η έκτη μεγαλύτερη πόλη της Βουλγαρίας και ένα σημαντικό οικονομικό κέντρο της χώρας. Είναι γνωστή ως πόλη των ίσιων δρόμων, των φλαμουριών

Διαβάστε περισσότερα

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054

ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 ΗΕΠΟΧΗΤΗΣΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 Η ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ: ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ ΩΣ ΤΟ ΣΧΙΣΜΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΚΚΛΗΣΙΩΝ 843-1054 867 886 912 913

Διαβάστε περισσότερα

43378.JPG. Παλαιά παραλία. 43380.JPG 43379.JPG 43382.JPG. Πορτρέτο στρατιωτικού. Στιγμιότυπο σεπεριοχή της Θεσσαλονίκης. 43383.JPG 43386.JPG 43384.

43378.JPG. Παλαιά παραλία. 43380.JPG 43379.JPG 43382.JPG. Πορτρέτο στρατιωτικού. Στιγμιότυπο σεπεριοχή της Θεσσαλονίκης. 43383.JPG 43386.JPG 43384. 43375.JPG Παλαιά παραλία. 43377.JPG Παλαιά παραλία. 43378.JPG Παλαιά παραλία. 43379.JPG 43380.JPG Πορτρέτο στρατιωτικού. 43382.JPG Στιγμιότυπο σεπεριοχή της Θεσσαλονίκης. 43383.JPG Άποψη του Λευκού Πύργου.

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 6 ος 9 ος αι Οικονομική κατάσταση στο Βυζάντιο από το β μισό του 6 ου αι. αρχές 9 ου αι. το κίνημα του Θωμά του Σλάβου 6 ος 8 ος αι. Προβλήματα δημογραφικά Προβλήματα

Διαβάστε περισσότερα

Οι βυζαντινοί μοναχοί και η Eλληνική γλώσσα στη μεσαιωνική περίοδο στο Σαλέντο

Οι βυζαντινοί μοναχοί και η Eλληνική γλώσσα στη μεσαιωνική περίοδο στο Σαλέντο Οι βυζαντινοί μοναχοί και η Eλληνική γλώσσα στη μεσαιωνική περίοδο στο Σαλέντο CATERINA MALANDUGNO Φοιτήτρια Το 741 ο Κωνσταντίνος Κοπρώνυμος ακολουθώντας τα βήματα του Λεόντος Γ ξεκίνησε μία σκληρή καταδίωξη

Διαβάστε περισσότερα

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ)

Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) Η μετεξέλιξη του Ρωμαϊκού κράτους (4 ος -5 ος αι. μ.χ) 1.1 Ο Διοκλητιανός και η αναδιοργάνωση της αυτοκρατορίας Επιμέλεια, Δ. Πετρουγάκη, Φιλόλογος Οι διοικητικές αλλαγές Ο Διοκλητιανός (284 μ.χ.) επεδίωξε

Διαβάστε περισσότερα

Ο Πράσινος Θεσσαλικός Λίθος ενώνει για αιώνες λαούς, θρησκείες και πολιτισμούς

Ο Πράσινος Θεσσαλικός Λίθος ενώνει για αιώνες λαούς, θρησκείες και πολιτισμούς 09/03/2019 Ο Πράσινος Θεσσαλικός Λίθος ενώνει για αιώνες λαούς, θρησκείες και πολιτισμούς / Παιδεία και Πολιτισμός Στις διαλέξεις του, ο αναπληρωτής καθηγητής Κοιτασματολογίας- Γεωχημείας του ΑΠΘ, Βασίλειος

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΩΡΓΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΜΑΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΙΛΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Από το 1453 μέχρι το 1830 ΤΟΜΟΣ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ..

ΓΙΩΡΓΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΜΑΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΙΛΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. Από το 1453 μέχρι το 1830 ΤΟΜΟΣ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.. ΓΙΩΡΓΗ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΜΑΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΦΙΛΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Από το 1453 μέχρι το 1830 ΤΟΜΟΣ Α ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ.. 7 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Από τα παιδιά της Β 2

Από τα παιδιά της Β 2 Από τα παιδιά της Β 2 Γιαλούσα Η Γιαλούσα βρίσκεται στην Καρπασία. Είναι κοντά στο Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα. Το χωριό οφείλει το όνομα του στη θέση του, που είναι δίπλα από τη θάλασσα. Οι κάτοικοι

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 1. Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ )

Κεφάλαιο 1. Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ ) Ιστορία ΣΤ τάξης 5 η Ενότητα «Η Ελλάδα στον 20 ο αιώνα» 1 Κεφάλαιο 1 Από τον Ελληνοτουρκικό Πόλεµο του 1897 στον Μακεδονικό Αγώνα (σελ. 178 181) Μετά την ήττα στον πόλεµο µε την Τουρκία, το 1897, το ελληνικό

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 1 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Η Τουρκία στον 20 ο αιώνα

Η Τουρκία στον 20 ο αιώνα Η Τουρκία στον 20 ο αιώνα Ενότητα 8: Δημήτριος Σταματόπουλος Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΑΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Πολιτιστικό πρόγραμμα με βάση την Ιστορία της Ε Δημοτικού

ΠΕΡΙΑΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ. Πολιτιστικό πρόγραμμα με βάση την Ιστορία της Ε Δημοτικού ΠΕΡΙΑΔΙΑΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ Πολιτιστικό πρόγραμμα με βάση την Ιστορία της Ε Δημοτικού Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Χρύσα Κουράκη, Δασκάλα, Δρ. Παιδικής Λογοτεχνίας Παν/μίου Ιωαννίνων

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία Β Γυμνασίου - Επαναληπτικές ερωτήσεις εφ όλης της ύλης Επιμέλεια: Νεκταρία Ιωάννου, φιλόλογος

Ιστορία Β Γυμνασίου - Επαναληπτικές ερωτήσεις εφ όλης της ύλης Επιμέλεια: Νεκταρία Ιωάννου, φιλόλογος ΙΣΤΟΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Ερωτήσεις ανά ενότητα του σχολικού εγχειριδίου Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία 1.1.1. Από τη Ρώμη στη Νέα Ρώμη [σ. 7-9] α] Ποια μέτρα πήρε ο Κωνσταντίνος Α για την ανόρθωση του κράτους;

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ "

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΑΙ ΜΕΛΕΤΩΝ "ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ" ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ "ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗ 1911-1913" Κεφάλαιο 5 Ο χάρτης των Βαλκανίων

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 2 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Διάλεξη 2 η Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής ΑΠΘ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ Ἱστορίης Ἐπίσκεψις Μάθημα: Βυζαντινή Ιστορία ιδάσκουσα: Ειρήνη Χρήστου Ειρήνη Χρήστου Βυζαντινή Ιστορία Ειρήνη

Διαβάστε περισσότερα

εύτερη Ενότητα: Οι Έλληνες κάτω από την οθωµανική και τη λατινική κυριαρχία ( ) Κεφάλαιο 1

εύτερη Ενότητα: Οι Έλληνες κάτω από την οθωµανική και τη λατινική κυριαρχία ( ) Κεφάλαιο 1 1 εύτερη Ενότητα: Οι Έλληνες κάτω από την οθωµανική και τη λατινική κυριαρχία (1453-1821) Κεφάλαιο 1 Μέσα σε δυο αιώνες (15ος - 17ος αιώνας) οι Οθωµανοί Τούρκοι κατέκτησαν ολόκληρη σχεδόν την ελληνική

Διαβάστε περισσότερα