ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ"

Transcript

1 ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΘΗΣ ΣΤΟ M.D.D.E. M.Sc. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΜΕΛΟΣ Ε.Ε.Κ.Ψ.Υ. ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΑΣ Δ.Ε.Π. Υ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Ν. ΜΑΚΡΗΣ «ΠΑΜΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ» Mail: Τηλ.: ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΔΙΑΧΥΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ (ΔΑΔ) Ή ΑΛΛΙΩΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ Οι διαταραχές του φάσματος του αυτισμού είναι νευροψυχιατρικές καταστάσεις που εμφανίζουν μεγάλη ποικιλία κλινικής έκφρασης και προκύπτουν από πολυπαραγοντικές αναπτυξιακές δυσλειτουργίες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Είναι πολύπλοκες διαταραχές που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το άτομο βιώνει τον κόσμο που τον περιβάλλει και αλληλεπιδρά με αυτόν. Μοιάζει σα να υπάρχει αδυναμία να συνδυαστούν οι πληροφορίες που λαμβάνονται. Ακούν, βλέπουν, αισθάνονται αλλά με διαφορετικό τρόπο και έτσι το συνολικό βίωμα και η κατανόηση είναι διαφορετικά. Η έννοια του φάσματος υπονοεί την εντυπωσιακή ποικιλία κλινικής έκφρασης. Ορισμένοι δεν επικοινωνούν και δε μιλούν καθόλου και χρειάζονται υποστήριξη και επίβλεψη εφ όρου ζωής, ενώ άλλοι αναπτύσσουν πολύ καλή ομιλία και δυσκολεύονται να κάνουν φίλους και να τα βγάζουν πέρα με τους ανθρώπους και άλλοι ζουν κανονικά και τα καταφέρνουν αρκετά καλά χωρίς να συνειδητοποιούν ότι μερικά από αυτά που βιώνουν έχουν σχέση με τον αυτισμό.. πώς είναι δυνατόν? Τα άτομα με αυτισμό μπορεί να συνοδεύονται με οποιαδήποτε νοημοσύνη από βαθιά νοητική υστέρηση, ως και νοημοσύνη πολύ υψηλότερη της φυσιολογικής όπως και ο γενικός πληθυσμός. Επομένως η διαφορετική νοημοσύνη και ο διαφορετικός βαθμός της βαρύτητας του αυτισμού είναι κυρίαρχοι παράγοντες που ευθύνονται για την μεγάλη ποικιλία κλινικής έκφρασης. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΑΥΤΙΣΜΟΥ Διαγνωστικά κριτήρια από το DSM IV Αυτιστική διαταραχή Α.

2 Έκδηλη έκπτωση στη χρήση πολλών εξωλεκτικών συμπεριφορών όπως η βλεμματική επαφή, η έκφραση του προσώπου, η στάση του σώματος και οι χειρονομίες για τη ρύθμιση της κοινωνικής συναλλαγής Αποτυχία στην ανάπτυξη ανάλογων με το αναπτυξιακό επίπεδο σχέσεων με συνομίληκους Έλλειψη αυθόρμητης επιδίωξης συμμετοχής σε απολαύσεις, ενδιαφέροντα ή επιτεύγματα με άλλους ανθρώπους (π.χ. με μια έλλειψη να υποδεικνύει, να θέτει ή να τονίζει θέματα ενδιαφέροντος) Έλλειψη κοινωνικής ή συγκινησιακής αμοιβαιότητας Καθυστέρηση ή ολική έλλειψη της ανάπτυξης της ομιλούμενης γλώσσας (η οποία δε συνοδεύεται από μια προσπάθεια αντιστάθμισης μέσα από εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας όπως οι χειρονομίες ή η μίμηση) Σε άτομα με επαρκή ομιλία, έκδηλη έκπτωση της ικανότητας να αρχίζουν ή να διατηρήσουν μια συζήτηση με άλλους Στερεότυπη και επαναληπτική χρήση της γλώσσας ή χρήση ιδιοσυγκρασιακής γλώσσας Έλλειψη ποικίλλοντος, αυθόρμητου παιχνιδιού με παίξιμο ρόλων ή κοινωνική μίμηση, ανάλογα με το αναπτυξιακό επίπεδο Περιορισμένα, επαναληπτικά και στερεότυπα πρότυπα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων, όπως εκδηλώνονται με τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα: ενασχόληση περιβαλλόμενη με ένα ή περισσότερα στερεότυπα και περιορισμένα πρότυπα ενδιαφέροντος, η οποία είναι μη φυσιολογική είτε σε ένταση είτε σε εστίαση (εμφανώς άκαμπτη εμμονή σε ειδικές, λειτουργικές συνήθειες ή τελετουργίες στερεότυποι και επαναληπτικοί κινητικοί μανερισμοί (χτυπήματα ή συστροφές των χεριών ή των δακτύλων, ή περίπλοκες κινήσεις ολόκληρου του σώματος επίμονη ενασχόληση με τμήματα αντικειμένων Καθυστερήσεις ή ανώμαλη λειτουργικότητα σε τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες περιοχές με έναρξη πριν την ηλικία των 3 ετών. κοινωνική συναλλαγή γλώσσα, όπως χρησιμοποιείται στην κοινωνική επικοινωνία ή συμβολικό ή φαντασιωτικό παιχνίδι ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ASPERGER Α. ποιοτική έκπτωση στην κοινωνική συναλλαγή, όπως εκδηλώνεται με τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα: έκδηλη έκπτωση στη χρήση πολλών εξωλεκτικών συμπεριφορών, όπως η βλεμματική επαφή, η έκφραση του προσώπου, οι στάσεις του σώματος και οι χειρονομίες για την ρύθμιση της κοινωνικής συναλλαγής

3 αποτυχία στην ανάπτυξη ανάλογων με το αναπτυξιακό επίπεδο σχέσεων με συνομίληκους έλλειψη αυθόρμητης επιδίωξης συμμετοχής σε απολαύσεις, ενδιαφέροντα ή επιτεύγματα με άλλους ανθρώπους (π.χ. με μια έλλειψη να υποδεικνύει, να θέτει ή να τονίζει θέματα ενδιαφέροντος ή συγκινισιακής αμοιβαιότητας). Β. περιορισμένα, επαναληπτικά και στερεότυπα πρότυπα συμπεριφοράς και δραστηριοτήτων, όπως εκδηλώνονται με τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα: ενασχόληση περιβαλλόμενη με ένα ή περισσότερα στερεότυπα και περιορισμένα πρότυπα ενδιαφέροντος, η οποία είναι μη φυσιολογική είτε σε ένταση, είτε σε εστίαση εμφανώς άκαμπτη εμμονή σε ειδικές, μη λειτουργικές συνήθειες ή τελετουργίες στερεότυποι και επαναληπτικοί μαννερισμοί (π.χ. χτυπήματα ή συστροφές των χεριών ή των δακτύλων ή περίπλοκες κινήσεις ολόκληρου του σώματος) επίμονη ενασχόληση με τμήματα αντικειμένων Γ. η διαταραχή προκαλεί κλινικά σημαντική έκπτωση στην κοινωνική, επαγγελματική ή άλλες σημαντικές περιοχές της λειτουργικότητας. Δ. δεν υπάρχει κλινικά σημαντική γενική καθυστέρηση στη γλώσσα (π.χ. χρήση μεμονωμένων λέξεων στην ηλικία των 2 ετών, χρήση επικοινωνιακών φράσεων στην ηλικία των 3 ετών). Ε. δεν υπάρχει κλινικά σημαντική καθυστέρηση στην ανάπτυξη των γνωσιακών λειτουργιών ή στην ανάπτυξη ανάλογων με την ηλικία δεξιοτήτων αυτό εξυπηρέτησης, της προσαρμοστικής συμπεριφοράς (άλλης εκτός της κοινωνικής συναλλαγής) και της περιέργειας για το περιβάλλον κατά την παιδική ηλικία. ΣΤ. δεν πληρούνται τα κριτήρια για άλλη ειδική Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή ή για σχιζοφρένεια. ΔΙΑΧΥΤΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΜΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΜΕΝΗ ΑΛΛΙΩΣ (ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΑΤΥΠΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ) Αυτή η κατηγορία θα πρέπει να χρησιμοποιείται όταν υπάρχει μια βαριά και διάχυτη έκπτωση στην ανάπτυξη της αμοιβαίας κοινωνικής συναλλαγής ή των δεξιοτήτων λεκτικής και εξωλεκτικής επικοινωνίας, ή σε παρουσία στερεότυπων συμπεριφορών, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων, αλλά δεν πληρούνται τα κριτήρια μιας ειδικής Διάχυτης Αναπτυξιακής Διαταραχής, σχιζοφρένειας, σχιζότυπης διαταραχής της προσωπικότητας ή αποφευκτικής διαταραχής της προσωπικότητας. Για παράδειγμα, αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει το «άτυπο αυτισμό», περιπτώσεις οι οποίες δεν πληρούν τα κριτήρια της Αυτιστικής Διαταραχής, λόγω της μεγαλύτερης ηλικίας έναρξης, άτυπης ή υπό τη συμπτωματολογία ή όλων αυτών.

4 ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Αυτή η διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή ορίζεται από μη φυσιολογική ή και διαταραγμένη ανάπτυξη, η οποία εκδηλώνεται πριν από την ηλικία των 3 ετών, και από το χαρακτηριστικό τύπο μη φυσιολογικής λειτουργικότητας που εκδηλώνεται σε τρεις ταυτόχρονα περιοχές: την κοινωνική συναλλαγή την επικοινωνία και την περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά. Η διαταραχή συμβαίνει στα αγόρια τρεις έως τέσσερις φορές συχνότερα, σε σχέση με τα κορίτσια. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Συνήθως, δεν προηγείται κάποια περίοδος αναμφισβήτητα φυσιολογικής ανάπτυξης, αλλά εφόσον προηγηθεί, οι ανωμαλίες γίνονται εμφανείς πριν από την ηλικία των 3 ετών. Πάντοτε, υπάρχουν ποιοτικά ελλείμματα στην αμοιβαία κοινωνική συναλλαγή, τα οποία παίρνουν τη μορφή της ανεπαρκούς εκτίμησης των κοινωνικο συναισθηματικών ερεθισμάτων, όπως δείχνουν η έλλειψη ανταποκρίσεων στα συναισθήματα των άλλων ή και συμπεριφορά που δεν προσαρμόζεται ανάλογα με το κοινωνικό περιβάλλον, η ελάχιστη χρήση κοινωνικών σημάτων, η ανεπαρκής ολοκλήρωση κοινωνικών, συναισθηματικών και επικοινωνιακών συμπεριφορών και ιδιαίτερα, η έλλειψη κοινωνικοσυναισθηματικής αμοιβαιότητας. Επίσης, αποτελεί καθολικό φαινόμενο η ύπαρξη ποιοτικών ελλειμμάτων στην επικοινωνία. Τα ελλείμματα αυτά παίρνουν τη μορφή αδυναμίας κοινωνικής χρήσης των γλωσσικών ικανοτήτων που διαθέτει το παιδί (όποιες κι αν είναι αυτές) μειωμένης ικανότητας για παιχνίδι που απαιτεί προσποίηση και κοινωνική μίμηση, ανεπαρκούς συγχρονισμού και έλλειψης αμοιβαιότητας στη συναλλαγή μέσω διαλόγου, ανεπαρκούς γλωσσικής εκφραστικής ευελιξίας και σχετικής έλλειψης δημιουργικότητας και φαντασίας στις διαδικασίες της σκέψης, έλλειψης συναισθηματικής ανταπόκρισης στις λεκτικές και μη λεκτικές εκδηλώσεις των άλλων ανθρώπων, μειωμένης δυνατότητας χρήση διακυμάνσεων ή έμφασης στα εκφραστικά μέσα που αντανακλούν μεταβολές σχετιζόμενες με την επικοινωνία, καθώς και έλλειψη συνοδών κινήσεων για να τονισθεί ή να αποσαφηνισθεί ο προφορικός λόγος. Επιπλέον, η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από περιορισμένα, επαναλαμβανόμενα και στερεότυπα πρότυπα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων, τα οποία παίρνουν τη μορφή ακαμψίας και στασιμότητας σε πολλές όψεις της καθημερινής λειτουργίας. Αυτό συνήθως ισχύει τόσο για νέες δραστηριότητες όσο και για τις οικείες συνήθειες και τρόπους παιχνιδιού. Ιδιαίτερα, κατά την πρώιμη παιδική ηλικία, δυνατόν να παρατηρηθεί ειδική προσήλωση σε ασυνήθιστα αντικείμενα, συνήθως σκληρής αφής. Τα παιδιά δυνατόν να επιμένουν να ακολουθούν συγκεκριμένες καθημερινές πρακτικές σε τελετουργίες μη λειτουργικού χαρακτήρα. Είναι συνηθισμένο το ειδικό ενδιαφέρον για μη λειτουργικά στοιχεία των αντικειμένων (όπως η οσμή ή η αφή). Τέλος, ενδέχεται να αντιστέκονται σε μεταβολές στην καθημερινή ζωή ή σε λεπτομέρειες του ατομικού περιβάλλοντος (όπως η μετακίνηση διακοσμητικών αντικειμένων ή επίπλων στην οικογενειακή κατοικία). Εκτός αυτών των ειδικών διαγνωστικών χαρακτηριστικών, συχνά τα αυτιστικά παιδιά παρουσιάζουν πληθώρα άλλων μη ειδικών προβλημάτων, όπως φόβο ή φοβίες, διαταραχές του ύπνου και της διατροφής, εκρήξεις θυμού και επιθετικότητα. Πολύ συχνά αυτοτραυματίζονται (π.χ. με δάγκωμα του καρπού) ιδιαίτερα όταν συνυπάρχει βαριά νοητική καθυστέρηση. Τα περισσότερα αυτιστικά άτομα χαρακτηρίζονται από έλλειψη αυθορμητισμού, πρωτοβουλίας και δημιουργικότητας

5 στην οργάνωση του ελεύθερου χρόνου τους και δυσκολεύονται στη χρήση εννοιών, στη λήψη αποφάσεων στην εργασία τους (ακόμη και όταν η ικανότητά τους αρκεί για την εκτέλεση των καθηκόντων τους). Η ειδική εκδήλωση των ελλειμμάτων που χαρακτηρίζουν τον αυτισμό μεταβάλλεται, καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, αλλά τα ελλείμματα παραμένουν κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής με όμοιους σε γενικές γραμμές τύπους προβλημάτων κοινωνικοποίησης, επικοινωνίας και ενδιαφερόντων. Για να τεθεί η διάγνωση, πρέπει να έχουν παρουσιαστεί ανωμαλίες στην ανάπτυξη πριν από την ηλικία των 3 ετών, αν και το σύνδρομο είναι δυνατόν να διαγνωσθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Στον αυτισμό, ο δείκτης νοημοσύνης μπορεί να βρίσκεται σε οποιοδήποτε επίπεδο, αλλά περίπου στα τρία τέταρτα των περιπτώσεων συνυπάρχει σημαντική νοητική υστέρηση. Περιλαμβάνονται: Αυτιστική διαταραχή, βρεφικός Αυτισμός, βρεφική ψύχωση, σύνδρομο του Kanner. ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Εκτός από τις άλλες παραλλαγές της διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω: ειδική αντιληπτική αναπτυξιακή διαταραχή της γλώσσας με δευτεροπαθή κοινωνικο συναισθηματικά προβλήματα διαταραχή προσκόλλησης στην παιδική ηλικία αντιδραστικού τύπου ή μη αναστελλόμενη διαταραχή προσκόλλησης στην παιδική ηλικία νοητική υστέρηση με κάποια συναφή συναισθηματική διαταραχή ή διαταραχή της συμπεριφοράς σχιζοφρένεια με ασυνήθιστα πρώιμη έναρξη και σύνδρομο Rett ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ Όλα τα ευρήματα συγκλίνουν ότι 5 στα άτομα εμφανίζουν την κλινική εικόνα του κλασικού αυτισμού (Kanner) ενώ αν συμπεριληφθεί όλο το φάσμα της κλινικής έκφρασης υπολογίζεται σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες μετρήσεις ότι προσβάλλονται περίπου 1 στα 100 άτομα. Οι διαταραχές του φάσματος του αυτισμού εντοπίζονται ανεξάρτητα κοινωνικής τάξης, κουλτούρας και εθνικότητας. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επιδημιολογικές έρευνες αλλά υπολογίζονται τα ίδια ποσοστά. Είναι συχνότερες στους άντρες διεθνώς σε αναλογία άντρες προς γυναίκες περίπου 4 προς 1. ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ? Δάσκαλοι, ειδικοί ψυχικής υγείας και γονείς την τελευταία δεκαετία συχνά αναρωτιούνται αν αυξάνουν οι αριθμοί. Η συχνότητα διάγνωσης διαταραχών αυτιστικού φάσματος σαφώς αυξάνεται αλλά αυτό που δεν ξέρουμε είναι αν αυτή η αύξηση είναι πραγματική. Παράγοντες φαινομενικής αύξησης είναι η κατανόηση της έννοιας του φάσματος και η διεύρυνση του ορισμού του αυτισμού, η ενημέρωση επαγγελματιών που εργάζονται με παιδιά και επομένως παραπέμπουν στις υπηρεσίες υγείας καθώς και

6 η εκπαίδευση των ειδικών της υγείας. Εάν έχει σημειωθεί πραγματική αύξηση παράγοντες όπως η διατροφή ή η έκθεση σε περιβαλλοντική μόλυνση δε μένει παρά να αποδειχθούν. ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ? Υπάρχουν ισχυρά συγκλίνουσες επιστημονικές ενδείξεις ότι τα συμπτώματα των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού προκύπτουν από διάχυτη μειονεξία στην ανάπτυξη διάφορων λειτουργιών του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η αιτιολογία φαίνεται πολυπαραγοντική, δεν υπάρχει δηλαδή μια μεμονωμένη βιολογική αιτία, αλλά οι ενδείξεις είναι πλέον συντριπτικές για κληρονομικούς παράγοντες με πολύπλοκη και πολυδιάστατη γονιδιακή συμβολή. Οι πρόσφατες έρευνες υπολογίζουν εμπλοκή έως και 15 γονιδίων. Ήδη έχει αναγνωρισθεί γονίδιο που εμπλέκεται στον αυτισμό και είναι πολύ πιθανό τα επόμενα χρόνια να αναγνωρισθούν όλα τα γονίδια που εμπλέκονται. Εντούτοις, αποκλειστικά τα γονίδια δεν μπορούν να εξηγήσουν πλήρως ορισμένες παραμέτρους της διαταραχής. Πιστεύουμε ότι κάποιος πρέπει να έχει τη γονιδιακή ευαλωτότητα να αναπτύξει αυτισμό αλλά για να εκδηλωθεί ο αυτισμός θα πρέπει τα γονίδια να ενεργοποιηθούν από κάποιο περιβαλλοντικό παράγοντα ο οποίος δεν είναι σαφής. Μπορεί να είναι προγεννητικός παράγοντας ή σε περιγεννητικό επίπεδο. Μερικοί πιστεύουν ότι ο παράγοντας να είναι κάποιο χημικό αίτιο ή μόλυνση. Έρευνες γίνονται σε πολλαπλά και ανεξάρτητα επίπεδα όσον αφορά ελλείψεις ενζύμων, βιταμινών και μετάλλων, τροφικές αλλεργίες, προσβολή από ιούς, ενοχοποίηση εμβολίων κ.α. ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Ο ΑΥΤΙΣΜΟΣ? Αν και ο αυτισμός δεν μπορεί να θεραπευτεί, υπάρχουν όμως θεραπευτικές παρεμβάσεις που μπορούν να βοηθούν τα άτομα με αυτισμό να αποκτούν κοινωνικο επικοινωνιακές δεξιότητες και να βελτιώνεται η ποιότητα της ζωής τους. Μερικά παιδιά με σύνδρομο Asperger ή με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας, με την κατάλληλη παρέμβαση και υποστήριξη από γονείς, δασκάλους και ειδικούς εμφανίζουν σημαντική βελτίωση και μετά μεγάλης δυσκολίας διακρίνονται από τα συνομίληκα παιδιά, ωστόσο, δεν θεωρούμε ότι θεραπεύτηκαν. Καθώς υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία κλινικής έκφρασης και προβλημάτων που συνδέονται με τον αυτισμό, έτσι υπάρχει και μια μεγάλη ποικιλία θεραπευτικών παρεμβάσεων. Οι επικρατέστερες διεθνώς έγκυρες προσεγγίσεις είναι οι ακόλουθες: Μέθοδος TEACCH (treatment and educatin f autistic and related cmmunicatin handicapped children) Μέθοδος ABBA (applied behavir analysis) Θεραπεία της καθημερινής ζωής (higashi schl) SPELL (structure, psitive attitudes, empathy, lw, links) Φαρμακευτικές και βιοχημικές προσεγγίσεις Θεραπεία που στηρίζεται στη διατροφή και δίαιτα ΑΛΛΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ 1. Αισθητηριακή ολοκλήρωση και αισθητηριακή χαλάρωση

7 2. Λογοθεραπεία με κύριο στόχο την επικοινωνία 3. Χρήση PECS και ΜΑΚΑΤΟΝ (υποβοήθηση της επικοινωνίας) 4. Μουσικοθεραπεία 5. Δραματοθεραπεία 6. Ψυχοδυναμικου τύπου θεραπείες 7. Χοροθεραπεία 8. Εργοθεραπεία 9. Προσσέγγιση Optin (Kaufman, 1976) 10. Θεραπεία Hlding 11. Θεραπεία ολοκληρωτικής ακρόασης 12. Κοινωνικές ιστορίες (scial stries Carl Gray) ΣΗΜΕΙΑ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΩΝ Η εκπαίδευση και συμμετοχή των γονέων και η έμφαση στην επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση. η χρήση της οπτικής οδού η χρήση του παιχνιδιού η εξατομίκευση της εκπαίδευσης αλλά και η ομαδική εκπαίδευση η λειτουργική προσέγγιση της συμπεριφοράς η σημασία της γενίκευσης των δεξιοτήτων η δυνατότητα προβλεψιμότητας των καταστάσεων ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΕ ΓΟΝΕΙΣ 1. Μη διακόπτετε τις δραστηριότητές τους 2. Οργανώστε δραστηριότητες που να αρέσουν στο παιδί 3. Δώστε του ευκαιρίες να επικοινωνήσει μαζί σας και δημιουργείτε καταστάσεις ώστε το παιδί να ζητήσει ή να δείξει αυτά που θέλει 4. Δώστε πληροφορία για το τι πρόκειται να συμβεί ανάλογα με το αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού

8 5. Έχετε κατά νου τις αισθητηριακές τους ευαισθησίες. Μην επιβαρύνονται με ερεθίσματα που τα δυσκολεύουν 6. Απλοποιήστε το λόγο σας και κυρίως να χρησιμοποιείτε οπτικούς τρόπους υποβοήθησης 7. Να τους δείχνετε ενώ τους μιλάτε απλά 8. Αποφεύγετε αόριστους όρους όπως ίσως, πιθανώς κ.α 9. Μην επαναλαμβάνετε αμέσως μια εντολή, δώστε περισσότερο χρόνο ώστε να επεξεργαστεί το λόγο σας 10. Δίνετε ξεκάθαρες επιλογές 11. Δώστε του ένα μέσο για να επικοινωνεί 12. Συχνή συνεργασία με τους ειδικούς ΝΗΣΙΔΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ Μουσική Αριθμητική Συναρμολόγηση Αφύσικη μνήμη Puzzle ΑΓΑΠΗΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Ιππασία Μουσική Κολύμπι Τραγούδι Άμμος Κούνιες Τσουλήθρα Περιστρεφόμενα παιχνίδια Σκαρφάλωμα Ηλεκτρονικοί υπολογιστές παιχνίδια ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ

9 1. Ο αυτισμός δε θεωρείται πια μορφή ψύχωσης 2. Δεν είναι συνέπεια πρώιμων αλληλεπιδράσεων 3. Δεν είναι μορφή νοητικής στέρησης. Ο αυτισμός μπορεί να συνοδεύεται με οποιοδήποτε επίπεδο νοημοσύνης 4. Δεν είναι μορφή γλωσσικής διαταραχής 5. Δεν χαρακτηρίζεται πάντοτε από ειδικές δεξιότητες 6. Είναι μια ισόβια βιολογικά προσδιορισμένη διαταραχή 7. Έχουν συναισθήματα και μάλλον έντονα αλλά δυσκολεύονται στη συνειδητοποίηση των συναισθημάτων τους 8. Δεν υπάρχει κανένα κέλυφος, υπάρχουν ελλείμματα στην επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση.

Π 2107 Ειδική Αγωγή και αποτελεσματική διδασκαλία

Π 2107 Ειδική Αγωγή και αποτελεσματική διδασκαλία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Π 2107 Ειδική Αγωγή και αποτελεσματική διδασκαλία Ενότητα 8.2: Το φάσμα του αυτισμού. Σουζάνα Παντελιάδου Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής Άδειες

Διαβάστε περισσότερα

Ο όρος διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός) αναφέρεται σε μια αναπτυξιακή διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει μειωμένες ικανότητες

Ο όρος διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός) αναφέρεται σε μια αναπτυξιακή διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει μειωμένες ικανότητες Ο όρος διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (αυτισμός) αναφέρεται σε μια αναπτυξιακή διαταραχή κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει μειωμένες ικανότητες στην επικοινωνία, κοινωνικότητα και συμπεριφορά, καθώς

Διαβάστε περισσότερα

- Έκπτωση στη χρήση εξoλεκτικών συμπεριφορών πχ βλεμματικής επαφής, εκφραστικότητας προσώπου.

- Έκπτωση στη χρήση εξoλεκτικών συμπεριφορών πχ βλεμματικής επαφής, εκφραστικότητας προσώπου. ΑΥΤΙΣΜΟΣ- ΔΙΑΧΥΤΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η Διάχυτη Διαταραχή της Ανάπτυξης σύμφωνα με το ICD-10 το σύστημα της Διεθνούς Ταξινόμησης των Νόσων είναι μια διαταραχή που περιλαμβάνει δυσκολίες στην ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

Ο αυτισμός είναι μια διάχυτη νευροαναπτυξιακή διαταραχή, η οποία επηρεάζει το άτομο σε

Ο αυτισμός είναι μια διάχυτη νευροαναπτυξιακή διαταραχή, η οποία επηρεάζει το άτομο σε Υπέροχα παιδιά Μέσα σε μια εύθραυστη φυσαλλίδα Πάνω από το ουράνιο τόξο Haiku Ο αυτισμός είναι μια διάχυτη νευροαναπτυξιακή διαταραχή, η οποία επηρεάζει το άτομο σε 1 / 5 γνωστικό, επικοινωνιακό και κοινωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος

Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος Δρ. Αναστασία Κουμούλα Παιδοψυχίατρος Συντ. Διευθύντρια Τμ. Ψυχιατρικής Παιδιών & Εφήβων Διευθύντρια ψυχιατρικού Τομέα Σισμανόγλειο ΓΝΑ 4/10000 άτομα Α:Κ 3:1 70% IQ

Διαβάστε περισσότερα

Σχολή: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Έτος: Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Κα. Ζακοπούλου Βικτωρία

Σχολή: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Έτος: Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Κα. Ζακοπούλου Βικτωρία «Πολυπαραγοντική προσέγγιση αναπτυξιακών διαταραχών σε επίπεδο διάγνωσης: Μελέτη περιπτώσεων παιδιών ηλικίας 3-7 ετών με διαταραχή αυτιστικού φάσματος (ASE)» Σχολή: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Δρ. Αναστασία Χ Γιαννακού Λέκτορας Ενιαίας Εκπαίδευσης Ευρωπαικό Πανεπιστήμιο

Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Δρ. Αναστασία Χ Γιαννακού Λέκτορας Ενιαίας Εκπαίδευσης Ευρωπαικό Πανεπιστήμιο Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος Δρ. Αναστασία Χ Γιαννακού Λέκτορας Ενιαίας Εκπαίδευσης Ευρωπαικό Πανεπιστήμιο Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος Πρόκειται για μια χρόνια νευροαναπτυξιακή διαταραχή Νευρολογικά

Διαβάστε περισσότερα

ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ. Πάολα Νικολαίδου και Χρήστος Χριστοφή

ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ. Πάολα Νικολαίδου και Χρήστος Χριστοφή ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ Πάολα Νικολαίδου και Χρήστος Χριστοφή Ορισμός Ο αυτισμός είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή, στο πλαίσιο της οποίας η γνωσιακή δυσλειτουργία είναι κλειδί για την κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

Αυτισμός Υψηλής Λειτουργικότητας (Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος με Υψηλή Λειτουργικότητα) Χαρακτηριστικά

Αυτισμός Υψηλής Λειτουργικότητας (Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος με Υψηλή Λειτουργικότητα) Χαρακτηριστικά Αυτισμός Υψηλής Λειτουργικότητας (Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος με Υψηλή Λειτουργικότητα) Χαρακτηριστικά Ιουλιέττα Καλλή-Λαούρη, M.D., Ph.D. Παιδοψυχίατρος, Ψυχοθεραπεύτρια Παιδιών & Εφήβων 1 ο Παγκύπριο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ειδική Φυσική Αγωγή Ενότητα 10η: Αυτισμός Κοκαρίδας Δημήτρης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΙΣΜΟΣ. Μια διαφορετική μορφή επικοινωνίας

ΑΥΤΙΣΜΟΣ. Μια διαφορετική μορφή επικοινωνίας ΑΥΤΙΣΜΟΣ Μια διαφορετική μορφή επικοινωνίας ΟΡΙΣΜΟΣ Οι Neisworth και Wolfe (2005) ορίζουν τον αυτισμό ως «αναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από σημειωμένη δυσκολία στην επικοινωνία και τις κοινωνικές

Διαβάστε περισσότερα

Πιο συγκεκριμένα μερικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται είναι οι εξής:

Πιο συγκεκριμένα μερικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται είναι οι εξής: Tι είναι ο αυτισμός Ο Αυτισμός είναι μια ισόβια αναπτυξιακή διαταραχή, που εμποδίζει τα άτομα να κατανοούν σωστά όσα βλέπουν ακούν και γενικά αισθάνονται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρά

Διαβάστε περισσότερα

Αυτισμός Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές. Γιώργος Καραντάνος, Παιδοψυχίατρος Κων/νος Φρανσίς, Παιδοψυχίατρος Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος»

Αυτισμός Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές. Γιώργος Καραντάνος, Παιδοψυχίατρος Κων/νος Φρανσίς, Παιδοψυχίατρος Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος» Αυτισμός Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές Γιώργος Καραντάνος, Παιδοψυχίατρος Κων/νος Φρανσίς, Παιδοψυχίατρος Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος» Κλινική οντότητα του Αυτισμού Kanner, 1943 Έννοια Καίρια

Διαβάστε περισσότερα

Αναπτυξιακές Διαταραχές της Παιδικής Ηλικίας Αγγελίνα Κατριβάνου

Αναπτυξιακές Διαταραχές της Παιδικής Ηλικίας Αγγελίνα Κατριβάνου Αναπτυξιακές Διαταραχές της Παιδικής Ηλικίας Αγγελίνα Κατριβάνου Απαρτιωμένη Διδασκαλία Αναπτυξιακές Διαταραχές της Παιδικής Ηλικίας I. Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές II. III. Ειδικές Αναπτυξιακές Διαταραχές

Διαβάστε περισσότερα

Τίτλος εργασίας: Θεραπευτικές παρεμβάσεις στη διαταραχή του αυτιστικού φάσματος: βιβλιογραφική ανασκόπηση

Τίτλος εργασίας: Θεραπευτικές παρεμβάσεις στη διαταραχή του αυτιστικού φάσματος: βιβλιογραφική ανασκόπηση Τίτλος εργασίας: Θεραπευτικές παρεμβάσεις στη διαταραχή του αυτιστικού φάσματος: βιβλιογραφική ανασκόπηση Επιβλέπων καθηγητής: ΝΑΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΥ ΑΓΛΑΪΑ Α.Μ: 12514 Τι είναι ο αυτισμός; Είναι μία

Διαβάστε περισσότερα

θέραπειν Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ ,

θέραπειν  Αγίας Σοφίας 3, Ν. Ψυχικό, Τ , θέραπειν Κέντρο Συµβουλευτικών Υπηρεσιών Ψυχικού Το κέντρο συμβουλευτικών υπηρεσιών θέραπειν αποτελεί ένα σύγχρονο κέντρο ειδικών θεραπειών, πρόληψης, διάγνωσης και αποκατάστασης. Στελεχώνεται από εξειδικευμένους

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΑΧΥΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Π. ΒΟΥΤΥΡΑΚΟΣ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ

ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΑΧΥΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Π. ΒΟΥΤΥΡΑΚΟΣ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΑΧΥΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Π. ΒΟΥΤΥΡΑΚΟΣ ΠΑΙ ΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ Κριτήρια Ποιοτική απόκλιση στην κοινωνική αλληλεπίδραση Ποιοτική απόκλιση στην επικοινωνία υσκολίες στη σκέψη, στη φαντασία, περίεργα

Διαβάστε περισσότερα

Αυτισμός - Νοητική υστέρηση

Αυτισμός - Νοητική υστέρηση Αυτισμός - Νοητική υστέρηση Τζένη Σουμάκη Παιδοψυχίατρος Ψυχαναλύτρια Επιστημονικά Υπεύθυνη Κέντρου Διατροφικών Διαταραχών ΑΝΑΣΑ Γρ. Ελληνικής Εταιρίας Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Μέλος Δ.Σ. Ελληνικής

Διαβάστε περισσότερα

Παρουσίαση πτυχιακής εργασίας. Γιώτη Κωνσταντίνα Φρογάκη Ήρα-Αφροδίτη

Παρουσίαση πτυχιακής εργασίας. Γιώτη Κωνσταντίνα Φρογάκη Ήρα-Αφροδίτη Παρουσίαση πτυχιακής εργασίας Γιώτη Κωνσταντίνα Φρογάκη Ήρα-Αφροδίτη Περιεχόμενα Εισαγωγή Γνώση και κατανόηση του αυτισμού Διαγνωστικά εργαλεία για την ανίχνευση του αυτισμού Βασικές αρχές αποτελεσματικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΙΣΜΟΣ. Σαββίδου Αβρόρα. Παιδίατρος

ΑΥΤΙΣΜΟΣ. Σαββίδου Αβρόρα. Παιδίατρος ΑΥΤΙΣΜΟΣ Σαββίδου Αβρόρα. Παιδίατρος Ο αυτισμός είναι μία σοβαρή, νευροψυχιατρική διαταραχή και μέρος μίας ομάδας διαταραχών γνωστή ως Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ASD). Ο αυτισμός προσδιορίστηκε πρώτη

Διαβάστε περισσότερα

Φοιτήτρια: Μπαράκου Χρυσάνθη ΑΜ: 9835 Υπεύθυνη καθηγήτρια: κ. Ζακοπούλου Βικτωρία

Φοιτήτρια: Μπαράκου Χρυσάνθη ΑΜ: 9835 Υπεύθυνη καθηγήτρια: κ. Ζακοπούλου Βικτωρία ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΔΙΑΧΥΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ: ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ ΥΨΗΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ Φοιτήτρια: Μπαράκου Χρυσάνθη ΑΜ: 9835 Υπεύθυνη

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες

ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικε ς πληροφορι ες ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ: Βασικες πληροφοριες Πέτρος Γαλάνης Δρ. ΕΚΠΑ, Δάσκαλος Ε.Α. (ΚΕ.Δ.Δ.Υ. Δ Αθήνας) Τι είναι η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ); Ο όρος «Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος» (ΔΑΦ)

Διαβάστε περισσότερα

Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Η ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΡΕΠΑΝΗ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ ΑΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ.: 11380 ΕΠΟΠΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ

Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Η ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΡΕΠΑΝΗ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ ΑΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ.: 11380 ΕΠΟΠΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ Η ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Η ΣΠΟΥΔΑΣΤΡΙΑ: ΡΕΠΑΝΗ ΕΥΣΤΡΑΤΙΑ ΑΡ.ΜΗΤΡΩΟΥ.: 11380 ΕΠΟΠΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ ΠΑΥΛΟΣ Η έννοια του αυτισμού Ο όρος «Αυτισμός» προέρχεται από την ελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Αυτισμός: Αξιολόγηση και Εναλλακτικά Συστήματα Επικοινωνίας.

Αυτισμός: Αξιολόγηση και Εναλλακτικά Συστήματα Επικοινωνίας. Θέμα πτυχιακής: Αυτισμός: Αξιολόγηση και Εναλλακτικά Συστήματα Επικοινωνίας. Βασιλική Γεωργανά, Ελένη- Νεφέλη Γεωργοπούλου Επιβλέπων καθηγητής: κ. Δημήτριος Πέσχος Τριμελής επιτοπή: κ. Βικτωρία Ζακοπούλου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πρωτόγονη και αρχαία περίοδος. Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδος.. Μεσαίωνας..

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Πρωτόγονη και αρχαία περίοδος. Ελληνική και Ρωμαϊκή περίοδος.. Μεσαίωνας.. 8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Α 1. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Φύση και έννοια της αναπηρίας Η συνειδητοποίηση της αναπηρίας.. Η στάση της οικογένειας απέναντι στο παιδί με αναπηρία Στάσεις της

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ

Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ Αγγελική Γενά agena@ppp.uoa.gr ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΕΝΤΑΞΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Α. ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ Επίσταση Προσοχής Ομαδική & όχι

Διαβάστε περισσότερα

Αυτισμός καλής λειτουργικότητας: Δυο χρόνια εμπειρίας στο Τ.Ε.Ν.Ε. ΑΝΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΩΤΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ MD, Ph.D

Αυτισμός καλής λειτουργικότητας: Δυο χρόνια εμπειρίας στο Τ.Ε.Ν.Ε. ΑΝΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΩΤΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ MD, Ph.D Αυτισμός καλής λειτουργικότητας: Δυο χρόνια εμπειρίας στο Τ.Ε.Ν.Ε. ΑΝΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΙΩΤΗ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΟΣ MD, Ph.D ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Χαρακτηριστικά Αυτισμού Καλής Λειτουργικότητας ( ομιλία, κινητικός συντονισμός,

Διαβάστε περισσότερα

Σύνδρομο Asperger Το σύνδρομο του μικρού σοφού

Σύνδρομο Asperger Το σύνδρομο του μικρού σοφού Σύνδρομο Asperger Το σύνδρομο του μικρού σοφού Πώς γίνεται ένα παιδί να έχει ιδιαίτερη κλίση στα μαθηματικά, στη μουσική, στις ξένες γλώσσες, στη μετεωρολογία, να έχει ξεχωριστές ικανότητες και ενδιαφέροντα,

Διαβάστε περισσότερα

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου)

Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Παναής Κασσιανός, δάσκαλος Διευθυντής του 10ου Ειδικού Δ.Σ. Αθηνών (Μαρασλείου) Ομιλία-συζήτηση με βασικό άξονα προσέγγισης το Φάσμα του Αυτισμού και με αφορμή το βιβλίο της Εύας Βακιρτζή «Το Αυγό» στο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ, ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΜΟΥ

ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ, ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ, ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΜΟΥ ΠΕΔΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗΣ: Ι. ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ (MENTAL RETARDATION) II. ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΜΟΥ (AYTISM) ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ: Ι. ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΑ ΙΙ. ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ/ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΝΟΗΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ EKΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ EKΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ KA2 STRATEGIC PARTNERSHIP PROJECT n 2016-1-LT01- KA201-023166 ABA - OUR NEW VIEW IN SPECIAL EDUCATION ABA-Η ΝΕΑ ΜΑΣ ΟΠΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ EKΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΦΥΛΟ

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Παράγοντες που επιδρούν στη μάθηση Η σοβαρότητα του αυτισμού Το επίπεδο της νοητικής τους ικανότητας

Διαβάστε περισσότερα

TEACCH: ΘΕΡΑΠΕΙΑ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ & ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. Β. Α. Παπαγεωργίου Παιδοψυχίατρος

TEACCH: ΘΕΡΑΠΕΙΑ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ & ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ. Β. Α. Παπαγεωργίου Παιδοψυχίατρος TEACCH: ΘΕΡΑΠΕΙΑ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ & ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Β. Α. Παπαγεωργίου Παιδοψυχίατρος Τι Είναι ο Αυτισμός; 1. Διαταραχή Επικοινωνίας: Επηρεάζει την κατανόηση και τη χρήση όλων των

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή παρουσιάζει δυσκολίες:

Το παιδί με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή παρουσιάζει δυσκολίες: Γράφει: Κωνσταντίνα Γκόλτσιου, Παιδίατρος - Αναπτυξιολόγος Το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (ΔΑΔ), ή αλλιώς διαταραχές αυτιστικού φάσματος, στη νέα χιλιετία οφείλεται

Διαβάστε περισσότερα

Αυτισμός & Εκπαίδευση. Βάγια Α. Παπαγεωργίου Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο Β. Ελλάδας Ψ.Ν.Θ.

Αυτισμός & Εκπαίδευση. Βάγια Α. Παπαγεωργίου Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο Β. Ελλάδας Ψ.Ν.Θ. Αυτισμός & Εκπαίδευση Βάγια Α. Παπαγεωργίου Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο Β. Ελλάδας Ψ.Ν.Θ. Τι είναι ο αυτισμός; Κύριος εκπρόσωπος των διάχυτων διαταραχών της ανάπτυξης, που διαρκούν ολόκληρη τη ζωή (DSM-IV,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ Γ. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ (Α & Β ΚΥΚΛΟΣ) Ημ/νίες Διεξαγωγής: 16-17/11, 30/11, 01/12, 07 08/12, 2013, 11-12/01, 25-26/01, 01-02/02, 15-16/02,

Διαβάστε περισσότερα

Συντάχθηκε απο τον/την administrator Τρίτη, 27 Δεκέμβριος :03 - Τελευταία Ενημέρωση Τρίτη, 27 Δεκέμβριος :20

Συντάχθηκε απο τον/την administrator Τρίτη, 27 Δεκέμβριος :03 - Τελευταία Ενημέρωση Τρίτη, 27 Δεκέμβριος :20 Τι είναι η ΔΕΠΥ; Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) - διεθνώς ADHD: Attention Deficit Hyperactivity Disorder - είναι μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής

Διαβάστε περισσότερα

Η ΔΦΑ επηρεάζει περιπου 1 στα 65 άτομα με αυξημένα ποσοστά να επηρεάζουν τα αγόρια (4-1).

Η ΔΦΑ επηρεάζει περιπου 1 στα 65 άτομα με αυξημένα ποσοστά να επηρεάζουν τα αγόρια (4-1). Διαταραχή φάσματος του αυτισμού ΔΦΑ Η διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΦΑ) είναι μια αναπτυξιακή αναπηρία που μπορεί να προκαλέσει σημαντικές κοινωνικές, επικοινωνιακές και συμπεριφορικές προκλήσεις.

Διαβάστε περισσότερα

Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Η ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΓΕΝΝΗΣΗ 6 ΕΤΩΝ ΗΛΙΚΙΑ γέννηση ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Αναγνωρίζει και προτιμά τη φωνή της μητέρας καθώς και ήχους της γλώσσας. Μιμείται ήχους της γλώσσας. 2 μηνών Συνδυάζει

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ Κάθε ζωντανό πλάσμα που έχει ζήσει και ζει στον πλανήτη είναι το αποτέλεσμα της σεξουαλικότητας. Όπως και τα υπόλοιπα θηλαστικά, έτσι και

Διαβάστε περισσότερα

Επιμορφωτική Ημερίδα. Η σχολική ένταξη μαθητών με Διάσπαση Προσοχής- Υπερκινητικότητα ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΓΙΩΤΗ ΕΚΠ/ΚΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΕ70 ΚΕΔΔΥ Δ ΑΘΗΝΑΣ

Επιμορφωτική Ημερίδα. Η σχολική ένταξη μαθητών με Διάσπαση Προσοχής- Υπερκινητικότητα ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΓΙΩΤΗ ΕΚΠ/ΚΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΕ70 ΚΕΔΔΥ Δ ΑΘΗΝΑΣ Επιμορφωτική Ημερίδα Η σχολική ένταξη μαθητών με Διάσπαση Προσοχής- Υπερκινητικότητα ΜΑΡΙΑ ΚΑΡΓΙΩΤΗ ΕΚΠ/ΚΟΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΕ70 ΜΑ Ειδικής Αγωγής ΕΚΠΑ, ΜΑ Επιστήμες της Αγωγής ΑΠΚΥ ΚΕΔΔΥ Δ ΑΘΗΝΑΣ Τι είναι

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος»

Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό. Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Εκπαιδευτικές Ανάγκες στον Αυτισμό Μαρίτσα Καμπούρογλου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το Παιδί «Η Παμμακάριστος» Παράγοντες που επιδρούν στη μάθηση Η σοβαρότητα του αυτισμού Το επίπεδο της νοητικής τους ικανότητας

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΥΠΗ AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ. Mαρία Παπαντωνίου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος»

ΑΤΥΠΗ AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ. Mαρία Παπαντωνίου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος» ΑΤΥΠΗ AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ Mαρία Παπαντωνίου Λογοπεδικός Ίδρυμα για το παιδί «Η Παμμακάριστος» ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΕΩΡΓΙΛΑ ΕΛΕΝΗ Απαρτιωμένη Διδασκαλία ΕΙΣΑΓΩΓΗ Διάγνωση: είναι η πολύπλοκη διαδικασία αναγνώρισης και ταυτοποίησης μιας διαταραχής που γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

Φοίτηση και εκπαίδευση παιδιών με ΔΑΦ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

Φοίτηση και εκπαίδευση παιδιών με ΔΑΦ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Φοίτηση και εκπαίδευση παιδιών με ΔΑΦ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Wil C. Kerner, ηλικία 12χρονών, Pals" Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ https://pileidou.wordpress.com/ DSM-V: ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

Τι πρέπει να γνωρίζει ο γονιός για τον Αυτισμό!

Τι πρέπει να γνωρίζει ο γονιός για τον Αυτισμό! Τι πρέπει να γνωρίζει ο γονιός για τον Αυτισμό! ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ Ο ΓΟΝΙΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ, της Ψυχολόγου Έλλης Τιγγινάγκα, MSc Τι είναι ο αυτισμός, ποια τα αίτια που τον προκαλούν; Ο αυτισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ Τ.Ε.Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ Ε.Υ.Π. ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ Φοιτήτριες: Ε. Καραγιάννη Ι. Μέξη Επόπτης Εκπαιδευτικός: Ε. Παπαγιαννοπούλου ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2012 Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Πανελλαδικές εξετάσεις υποψηφίων με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Πανελλαδικές εξετάσεις υποψηφίων με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Πανελλαδικές εξετάσεις υποψηφίων με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Στεφανία Φούσκα Αν. προϊσταμένη ΚΕΔΔΥ Πειραιά Τρόπος εξέτασης των υποψηφίων με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες Εξετάζονται

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια

Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο. Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια Ψυχικές διαταραχές στην περιγεννητική περίοδο Δέσποινα Δριβάκου Ψυχολόγος Msc Οικογενειακή θεραπεύτρια με τον όρο περιγεννητική περίοδος αναφερόμαστε στο χρονικό διάστημα της κύησης, της λοχείας και των

Διαβάστε περισσότερα

Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση. Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com

Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση. Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com Μαθησιακές Δυσκολίες Εκπαιδευτική αξιολόγηση Πηνελόπη Κονιστή ΠΕ 70 Med Ειδικής Αγωγής pkonisti@gmail.com Τι είναι Μαθησιακές Δυσκολίες; Καμπύλη Νοημοσύνης Δείκτης Νοημοσύνης ποσοστό % κατηγορία πάνω από

Διαβάστε περισσότερα

Η ομάδα που επιμελήθηκε το power point του τμήματος Α5 με θέμα τον αυτισμό:

Η ομάδα που επιμελήθηκε το power point του τμήματος Α5 με θέμα τον αυτισμό: Η ομάδα που επιμελήθηκε το power point του τμήματος Α5 με θέμα τον αυτισμό: Αλέξης Φωτεινός Μαρία Τσίπη Βέρα Φλόκαλη Ειρήνη Τριανταφυλλίδη ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Άννα Πιθαρούλη ΑΥΤΙΣΜΟΣ Ο ΚΌΣΜΟΣ ΕΝΌΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΎ

Διαβάστε περισσότερα

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω

Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το παιδί μου έχει αυτισμό Τώρα τι κάνω Το όνειρο Ένα ζευγάρι περιμένει παιδί. Τότε αρχίζει να ονειρεύεται αυτό το παιδί. Κτίζει την εικόνα ενός παιδιού μέσα στο μυαλό του. Βάσει αυτής της εικόνας, κάνει

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα πτυχιακής Μαθησιακές δυσκολίες και Κακοποίηση παιδιών

Θέμα πτυχιακής Μαθησιακές δυσκολίες και Κακοποίηση παιδιών Θέμα πτυχιακής Μαθησιακές δυσκολίες και Κακοποίηση παιδιών Ορισμός μαθησιακών διαταραχών Η αδυναμία των μαθητών να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ενός κανονικού σχολείου. Τα μαθησιακά προβλήματα ΔΕΝ οφείλονται

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαίδευση μαθητών/ητριών με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος.

Εκπαίδευση μαθητών/ητριών με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Εκπαίδευση μαθητών/ητριών με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος. Κωνσταντίνα Πηλείδου ΣΣ 10 ης ΕΠ ΕΑΕ Επιμορφωτική Ημερίδα για την Παράλληλη Στήριξη Σταυρούπολη 22/11/2017 Ο όρος ΔΑΦ περιγράφει ένα ευρύ φάσμα

Διαβάστε περισσότερα

Fact Sheet 10. ΔΣΕ 5 (DSM-5) και διαταραχή αυτιστικού φάσματος

Fact Sheet 10. ΔΣΕ 5 (DSM-5) και διαταραχή αυτιστικού φάσματος Fact Sheet 10 ΔΣΕ 5 (DSM-5) και διαταραχή αυτιστικού φάσματος H διάγνωση αυτισμού γίνεται βάσει της παρατηρούμενης συμπεριφοράς. Δεν υπάρχουν αναλύσεις αίματος, ένα μοναδικό καθοριστικό σύμπτωμα και κανένα

Διαβάστε περισσότερα

Φοίτηση και εκπαίδευση παιδιών με ΔΑΦ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση

Φοίτηση και εκπαίδευση παιδιών με ΔΑΦ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Φοίτηση και εκπαίδευση παιδιών με ΔΑΦ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Wil C. Kerner, ηλικία 12χρονών, Pals" Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ https://pileidou.wordpress.com/ DSM-V: ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΔΕΠ-Υ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΔΕΠ-Υ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: ΔΕΠ-Υ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ASPERGER ΟΝΟΜΑ ΦΟΙΤΗΤΗ: ΧΡΟΝΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ (11832) ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ : ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : 1.1 Ορισμοί. 1.2.Ιστορική Αναδρομή. 1.3.Χαρακτηριστικά.

Διαβάστε περισσότερα

- Καθυστέρηση λόγου (LLI)

- Καθυστέρηση λόγου (LLI) Πολλά άτομα με βαρηκοΐα/κώφωση (Είναι η μερική ή ολική απώλεια των ηχητικών ερεθισμάτων μέσω της ακουστικής οδού. Γίνεται λοιπόν κατανοητό πως προκύπτει δυσκολία επεξεργασίας και παραγωγής των ήχων συνεπώς

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ)

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) Σαββίδου Αβρόρα Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) - διεθνώς Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) -

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία:

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία: «Πολυπαραγοντική προσέγγιση αναπτυξιακών διαταραχών σε επίπεδο διάγνωσης: Μελέτη περίπτωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΕΠΕΑΕΚ 2. Τριάδα των διαταραχών: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ Μαρία Βακαλοπούλου

ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΕΠΕΑΕΚ 2. Τριάδα των διαταραχών: ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΤΗΤΑ Μαρία Βακαλοπούλου ΕΠΕΑΕΚ 2 Μαρία Βακαλοπούλου ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: Είναι κάθε προσπάθεια την οποία κάνει το παιδί ή ο ενήλικας προκειμένου να επηρεάσει την συμπεριφορά ενός άλλου προσώπου και με την προσμονή ότι αυτό το πρόσωπο

Διαβάστε περισσότερα

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ. Επιμέλεια: Στέργιος Νότας

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ. Επιμέλεια: Στέργιος Νότας ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ Επιμέλεια: Στέργιος Νότας ΜΥΘΟΣ: Ο αυτισμός είναι μια σπάνια διαταραχή. ΑΛΗΘΕΙΑ: Παλαιότερες επιδημιολογικές έρευνες έδειχναν ότι στον γενικό

Διαβάστε περισσότερα

ο εκπαιδευτικός µπορεί να χρησιµοποιήσει ιστορία σε κόµικς που περιέχει διάλογο να διδάξει κατάλληλες λεκτικές δοµές για το ξεκίνηµα συζήτησης

ο εκπαιδευτικός µπορεί να χρησιµοποιήσει ιστορία σε κόµικς που περιέχει διάλογο να διδάξει κατάλληλες λεκτικές δοµές για το ξεκίνηµα συζήτησης Μαθησιακή υσκολία Στρατηγικές ο εκπαιδευτικός µπορεί να χρησιµοποιήσει ιστορία σε κόµικς που περιέχει διάλογο να διδάξει κατάλληλες λεκτικές δοµές για το ξεκίνηµα συζήτησης να διδάξει στους µαθητές τρόπους

Διαβάστε περισσότερα

Η εργασία μου χωρίζεται σε 3 μέρη:

Η εργασία μου χωρίζεται σε 3 μέρη: Η εργασία μου χωρίζεται σε 3 μέρη: 1. Αυτισμός 2. Σύνδρομο Asperger 3. Περιστατικό Ο Στόχος μου: να παρουσιάσω τις δύο διαταραχές, ομοιότητες και διαφορές, και να δώσω ένα μικρό δείγμα λογοθεραπευτικής

Διαβάστε περισσότερα

ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται

ικανοτήτων ακρόασης, ομιλίας, ανάγνωσης, γραφής, συλλογισμού ή μαθηματικών ικανοτήτων. Οι διαταραχές αυτές είναι εγγενείς στο άτομο και αποδίδονται Ο όρος «Μαθησιακές Δυσκολίες» κάνει την εμφάνιση του για πρώτη φορά το 1963 στην βιβλιογραφία της ειδικής αγωγής από τον ψυχολόγο Samuel Kirk (Hammill, 1990). Ο ψυχολόγος Kirk, μπορεί να θεωρηθεί ο πατέρας

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής

Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Εισαγωγή στην Ψυχιατρική Φίλιππος Γουρζής Απαρτιωμένη Διδασκαλία Εισαγωγή στην Ψυχιατρική 21 ος αιώνας μεγάλη πρόοδος των συναφών επιστημών: Νευροεπιστήμες, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία Προηγήθηκε περίοδος

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ Αυτισμός: Διερεύνηση συσχέτισης της ηλικίας του πατέρα και της γέννησης παιδιού

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» ΕΤΟΣ 2015 ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΕ. www.v-learning.

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» ΕΤΟΣ 2015 ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΕ. www.v-learning. ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ ΕΕ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΕΤΗΣΙΟΥ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» ΕΤΟΣ 2015 info@v-learning.gr www.v-learning.gr Το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης ΙΙ ΒΑΝΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ & ΣΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα Διάγνωσης και Αποκατάστασης παιδιών και εφήβων με Δ.Δ.Α. στα πλαίσια του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου Χίου.

Ομάδα Διάγνωσης και Αποκατάστασης παιδιών και εφήβων με Δ.Δ.Α. στα πλαίσια του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου Χίου. Ομάδα Διάγνωσης και Αποκατάστασης παιδιών και εφήβων με Δ.Δ.Α. στα πλαίσια του Κέντρου Παιδιού και Εφήβου Χίου. Π. Σιδηροφάγη, Ε. Ασπρούλη, Μ. Τάσση, Κ. Μπόλιας Κέντρο Παιδιού και Εφήβου, Χίος ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

Διαβάστε περισσότερα

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο

Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο Ψυχολογία ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια στο Γενικό Νοσοκομείο ΤΖΙΝΕΒΗ ΜΥΡΤΩ - ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΦΑΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΕΣ Τ.Ε. Β & Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η καρδιακή ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Πράξη ΥΠΕΡΔΟΜΗ (MIS: ) Δράση 4

Πράξη ΥΠΕΡΔΟΜΗ (MIS: ) Δράση 4 Πράξη: Υπερ-Δομή (MIS: 120576) Άξονας προτεραιότητας 1 / Μέτρο 1.1 / Ενέργεια 1.1.4 / Κ. Π. 1.1.4.α Φορέας υλοποίησης: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Υπεύθυνος έργου: Μικρόπουλος Αναστάσιος Πράξη ΥΠΕΡΔΟΜΗ (MIS:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΥΤΙΣΜΟΥ: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΑΤΟΜΑ ΧΑΜΗΛΗΣ, ΜΕΣΗΣ ΚΑΙ ΥΨΗΛΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ 02 03/12/17

Διαβάστε περισσότερα

Αντίληψη, νόηση και πολιτισμός. Σταθερότητα και οπτική πλάνη Αισθητική αντίληψη τέχνη Νοητικές διεργασίες Ερμηνείες νοητικών διαφορών

Αντίληψη, νόηση και πολιτισμός. Σταθερότητα και οπτική πλάνη Αισθητική αντίληψη τέχνη Νοητικές διεργασίες Ερμηνείες νοητικών διαφορών Αντίληψη, νόηση και πολιτισμός Σταθερότητα και οπτική πλάνη Αισθητική αντίληψη τέχνη Νοητικές διεργασίες Ερμηνείες νοητικών διαφορών Δύο σχολές για την ερμηνεία της αντιληπτικής σταθερότητας Γενετιστές.

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστικά κριτήρια κατά DSM-IV για την αυτιστική διαταραχή

Διαγνωστικά κριτήρια κατά DSM-IV για την αυτιστική διαταραχή Αυτισμός Η Αυτιστική διαταραχή χαρακτηρίζεται από έντονα διαταραγμένη κοινωνική διαντίδραση και επικοινωνία και από έντονα περιορισμένες δραστηριότητες και περιορισμένα ενδιαφέροντα. Διαγνωστικά κριτήρια

Διαβάστε περισσότερα

Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία

Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία Προβλήματα ομιλίας στην παιδική ηλικία Το μικρό μας δεν μιλάει όπως τα άλλα παιδιά της ηλικίας του. Τι μπορεί να συμβαίνει; Το κοινωνικό περιβάλλον, οι συνθήκες ζωής, και οι παραδόσεις επηρεάζουν θετικά

Διαβάστε περισσότερα

Διπολική διαταραχή μανιοκατάθλιψη,

Διπολική διαταραχή μανιοκατάθλιψη, ΨΥΧΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Ο όρος ψυχική διαταραχή περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος προβλημάτων που έχουν σχέση με την ψυχική κατάσταση και την συμπεριφορά ενός ατόμου. Οι διάφορες ψυχικές διαταραχές εκδηλώνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: «Παρεμβαίνοντας έγκαιρα στον Αυτισμό.»

ΘΕΜΑ: «Παρεμβαίνοντας έγκαιρα στον Αυτισμό.» Τ.Ε..Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑ: «Παρεμβαίνοντας έγκαιρα στον Αυτισμό.» Αναστασίου Έλλη Μπούζα Χριστίνα ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ: ΔΡΙΤΣΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Πάτρα, 2017

Διαβάστε περισσότερα

1/1/2016 ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

1/1/2016 ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ Θέμα: Πολυπαραγοντική προσέγγιση αναπτυξιακής δ/ής σε επίπεδο διάγνωσης: μελέτη περίπτωσης παιδιού ηλικίας 3 ετών με διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή Υπεύθυνος εργασίας: Σακαλής Κωνσταντίνος Α.Μ.15850 Επιβλέπουσα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Θέμα: Κοινωνικές Ιστορίες σε παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (Δ.Α.Φ)

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. Θέμα: Κοινωνικές Ιστορίες σε παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (Δ.Α.Φ) ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Θέμα: Κοινωνικές Ιστορίες σε παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (Δ.Α.Φ) Σπουδαστής: Γεώργιος Κούζηλος Καλαμάτα 2015 Επιβλέπουσα καθηγήτρια:ειρήνη Γερμπανά 1 ίλίγο.? 5- Περιεχόμενα

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία

Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Πολιτισμός και ψυχοπαθολογία Ο πολιτισμός ως αιτιολογικός παράγοντας ψυχοπαθολογίας Ερευνητικά δεδομένα DSM-IV-TR Διαπολιτισμική συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία Πολιτισμική διακύμανση ψυχικών διαταραχών

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Νευροψυχολογία του Παιδιού Διδάσκων: Α.Β. Καραπέτσας

Κλινική Νευροψυχολογία του Παιδιού Διδάσκων: Α.Β. Καραπέτσας WECHLER INTELLIGENCE SCALE FOR CHILDREN III (WISC -III) Κλινική Νευροψυχολογία του Παιδιού Διδάσκων: Α.Β. Καραπέτσας Υποκλίμακες του WISC Λεκτικές υποκλίμακες Πληροφορίες Λεξιλόγιο Ομοιότητες Κατανόηση

Διαβάστε περισσότερα

«Η ειδική αγωγή απαιτεί ειδικές γνώσεις»

«Η ειδική αγωγή απαιτεί ειδικές γνώσεις» «Η ειδική αγωγή απαιτεί ειδικές γνώσεις» Διεξαγωγή σεμιναρίου εκπαίδευσης και εποπτείας για θεραπευτές, εκπαιδευτές και συνοδούς ατόμων με αναπτυξιακές διαταραχές στο σχολικό πλαίσιο και την κοινότητα

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα 9

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα 9 Περιεχόμενα Προλογικό Σημείωμα 9 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1.1. Εισαγωγή 14 1.2 Τα βασικά δεδομένα των Μαθηματικών και οι γνωστικές απαιτήσεις της κατανόησης, απομνημόνευσης και λειτουργικής χρήσης τους 17 1.2.1. Η

Διαβάστε περισσότερα

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια

Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Οδηγός διαφοροποίησης για την πρωτοβάθµια Γιατί χρειάζεται να κάνουµε τόσο ειδική διαφοροποίηση; Τα παιδιά που βρίσκονται στο φάσµα του αυτισµού έχουν διαφορετικό τρόπο σκέψης και αντίληψης για τον κόσµο,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΑΔ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

ΔΑΔ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΔΑΔ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ: ΜΠΑΛΤΑΤΖΙΔΟΥ ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ:

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή Εργασία Θέμα: «Θεραπευτικές και Εκπαιδευτικές Προσεγγίσεις στο φάσμα του αυτισμού»

Πτυχιακή Εργασία Θέμα: «Θεραπευτικές και Εκπαιδευτικές Προσεγγίσεις στο φάσμα του αυτισμού» ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Θέμα: «Θεραπευτικές και Εκπαιδευτικές Προσεγγίσεις στο φάσμα του αυτισμού» Σωτηριάδης Σάββας, Α.Μ.:16216 Επιβλέπουσα

Διαβάστε περισσότερα

Για την προσαρμογή Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ

Για την προσαρμογή Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ/ΤΡΙΕΣ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ Πέτρος Γαλάνης & Ντορέττα Αστέρη Π Για την προσαρμογή Πηλείδου Κωνσταντίνα ΣΧΟΛΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΑΕ Βασική αρχή της διαφοροποίησης Όλα τα παιδιά

Διαβάστε περισσότερα

οµηµένη διαδικασία καταγραφής και αξιολόγησης των καθηµερινών επικοινωνιακώνδεξιοτήτων,σεµορφήσυνέντευξης.

οµηµένη διαδικασία καταγραφής και αξιολόγησης των καθηµερινών επικοινωνιακώνδεξιοτήτων,σεµορφήσυνέντευξης. ΤσαφάρηΠαρασκευή, ΛογοθεραπεύτριαΤ.Ε. Ιατρική Εταιρία Ελλογον Τι είναι το πραγματολογικό προφίλ; οµηµένη διαδικασία καταγραφής και αξιολόγησης των καθηµερινών επικοινωνιακώνδεξιοτήτων,σεµορφήσυνέντευξης.

Διαβάστε περισσότερα

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που

Κάθε επιλογή, κάθε ενέργεια ή εκδήλωση του νηπιαγωγού κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι σε άμεση συνάρτηση με τις προσδοκίες, που ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι προσδοκίες, που καλλιεργούμε για τα παιδιά, εμείς οι εκπαιδευτικοί, αναφέρονται σε γενικά κοινωνικά χαρακτηριστικά και παράλληλα σε ατομικά ιδιοσυγκρασιακά. Τέτοια γενικά κοινωνικο-συναισθηματικά

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Εξειδίκευσης στην Ειδική Αγωγή

Πρόγραμμα Εξειδίκευσης στην Ειδική Αγωγή ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΨΥΧΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Χαρ. Τρικούπη 24, Αθήνα Τηλ: 210 3626445 www.kemepse.com e-mail: special.education.program.2013@gmail.com

Διαβάστε περισσότερα

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης;

Ποια είναι τα είδη της κατάθλιψης; Ολοι κάποιες φορές νιώθουμε μελαγχολία ή θλίψη, αλλά αυτά τα συναισθήματα συνήθως περνούν μετά από λίγες μέρες. Όταν ένα άτομο έχει κατάθλιψη, η διαταραχή αυτή επηρεάζει την καθημερινή του ζωή, τη φυσιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΑΘΗΤΏΝ ΦΑΣΜΑΤΟΣ (ΔΑΦ) ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ. Πέτρος Γαλάνης. Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Δάσκαλος Ε.Α.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΑΘΗΤΏΝ ΦΑΣΜΑΤΟΣ (ΔΑΦ) ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ. Πέτρος Γαλάνης. Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Δάσκαλος Ε.Α. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΑΘΗΤΏΝ ΜΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ (ΔΑΦ) Πέτρος Γαλάνης Δρ. Πανεπιστημίου Αθηνών Δάσκαλος Ε.Α. (ΚΕΔΔΥ Δ Αθήνας) ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ Ορισμός Ο όρος ΔΑΦ περιγράφει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ (ΔΑΦ)

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ (ΔΑΦ) Κατερίνα Μάσχα Λέκτορας Αναπτυξιακής Ψυχολογίας Τμήμα Ψυχολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης kmascha@psy.soc.uoc.gr ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗΣ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΕ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι. Εισαγωγή. Κεφάλαιο 1. Η ψυχολογία ως επιστήμη: σύντομη γνωριμία... 25

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ Ι. Εισαγωγή. Κεφάλαιο 1. Η ψυχολογία ως επιστήμη: σύντομη γνωριμία... 25 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 13 Το αντικείμενο του συγγράμματός μας... 13 Οι στόχοι και το κοινό μας... 14 Οργάνωση του βιβλίου... 15 Άλλα χαρακτηριστικά του βιβλίου... 16 Ευχαριστίες... 18 ΜΕΡΟΣ Ι Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Το παιχνίδι της χαράς

Το παιχνίδι της χαράς Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Κατερίνα Πουλέα Παιδαγωγός Το παιχνίδι της χαράς Το παιχνίδι της χαράς Αετιδέων 15 & Βουτσινά Χολαργός 6944 773597 Ανοιχτό πρόγραμμα εκπαίδευσης Το Παιδαγωγικό Κέντρο Προσχολικής

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΟΚΟΜΙΑΣ

ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΟΚΟΜΙΑΣ ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ & ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΟΚΟΜΙΑΣ Πτυχιακή εργασία Θέμα: «ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΡΕΜΒΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Τ. Ε. Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Τ. Ε. Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Τ. Ε. Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ Διαταραχή της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Προκαλεί σημαντικές επιπτώσεις στην κοινωνική και επικοινωνιακή ανάπτυξη. Άγνωστες αιτίες. Δεν είμαστε σε θέση να τον αποτρέψουμε

Διαβάστε περισσότερα

Ευγενία Νιάκα: Σχολική Σύμβουλος

Ευγενία Νιάκα: Σχολική Σύμβουλος Ευγενία Νιάκα: Σχολική Σύμβουλος Αυτή ήταν η πρώτη σκέψη όταν για πρώτη φορά ανέλαβα να διδάξω μαθητή με αυτισμό. Στη συνέχεια διαπίστωσα ότι ήταν πολύ πιο δύσκολο από όσο μπορούσα να φανταστώ. } Φοιτούσε

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στην Εφηβεία

Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στην Εφηβεία Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής στην Εφηβεία Β. Α. Παπαγεωργίου MD, Med, Δρ. Α.Π.Θ. Παιδοψυχίατρος - TEACCH Consultant τ. Επίκουρος Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής Οι Δ.Π.Τ. Δεν είναι απλώς αποκλίνουσες διατροφικές

Διαβάστε περισσότερα