ΜΥΘΟΣ!!!! Το κρεμμύδι ή Άλλιον το κοινό. Το σκόρδο.ή Άλλιο το εδώδιμο. Το σκόρδο και το κρεμμύδι μειώνουν την αρτηριακή πίεση ; 12/3/2012

Transcript

1 Μύθοι και αλήθειες για τη διατροφή. Τι ωφελεί λίπραγματικά την καρδιά δάμας; το φαγητό πρέπει να είναι το φάρμακό σας και το φάρμακό σας πρέπει να είναι το φαγητό σας Ιπποκράτης (460π.Χ-377π.Χ) Σοφία Παυλίδου Ιατρός Επιστημονική Συνεργάτης Ιατρείου Αθηροσκλήρωσης Β Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Το σκόρδο.ή Άλλιο το εδώδιμο Προέρχεται από το φυτό Allium sativum Οφείλει τη χαρακτηριστική οσμή του σε θειούχες ενώσεις Ουσία allicin Το κρεμμύδι ή Άλλιον το κοινό Προέρχεται από το φυτό Allium Cepa Οφείλει την έντονη μυρωδιά του σε αιθέριο έλαιο που προκαλεί έντονη δακρύρροια Περιέχει μια ουσία κουερσετίνη (φλαβονοειδής ουσία) Αντιβακτηριδιακή δράση Μείωση της χοληστερόλης του αίματος παρεμβαίνοντας στην ενδογενή σύνθεση της Αντιπηκτική δράση Χρησιμοποιήθηκε στα πλαίσια της δεισιδαιμονίας για την απομάκρυνση των κακών πνευμάτων!! Ισχυρή αντιφλεγμονώδης δράση Στην Ελληνική λαογραφία αναφέρεται ότι όσο περισσότερα "στρώματα" έχει το κρεμμύδι τόσο πιο βαρύς θα είναι ο χειμώνας!! Το σκόρδο και το κρεμμύδι μειώνουν την αρτηριακή πίεση ;!.. Ότι τα ευεργετικά τους αποτελέσματα απαιτούν την πρόσληψη πολύ μεγάλης ποσότητας π. χ σκελίδες σκόρδου την ημέρα, ενώ 1 2 σκελίδες δεν έχουν αξιοσημείωτα αποτελέσματα 1-2 σκελίδες δεν έχουν αξιοσημείωτα αποτελέσματα [επιδημιολογική μελέτη σε ασθενείς με υπέρταση, που δημοσιεύτηκε στην «International Journal of Cardiology» (2007)] 1

2 Το χρώμιο (Cr) που περιέχεται στο κρεμμύδι έχει την ικανότητα να μειώνει τα επίπεδα του σακχάρου νηστείας και να βελτιώνει την ανοχή στη γλυκόζη αίματος Το Cr σε συνδυασμό με τα φλαβονοειδή και τη βιταμίνη B6 μειώνουν την ομοκυστεΐνη του αίματος. Συνιστώμενη ποσότητα :½ κρεμμύδι /ημέρα [ Μετα-ανάλυση 7 μελετών (στις οποίες συμμετείχαν άνθρωποι), η οποία δημοσιεύτηκε το 2003 στο «Euro-pean Journal of Clinical Nutrition», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσοι κατανάλωναν συχνά κρεμμύδι που είναι πλούσια πηγή φλαβονοειδών (ισχυρά αντιοξειδωτικά), είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιαγγειακή νόσο] Οίνος ευφραίνει καρδίαν Το κρασί είναι ένα αλκοολούχο ποτό, προϊόν της ζύμωσης των σταφυλιών Διακρίνεται σε κόκκινο, λευκό και ροζέ Στην Ελλάδα, κύριες αμπελοοινικές περιοχές: Πελοπόννησος, Κρήτη, Στερεά Ελλάδα και Εύβοια Μακεδονία, Θράκη. Σημαντικές αμπελουργικές εκτάσεις υπάρχουν στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, στα Δωδεκάνησα και στη Θεσσαλία Οι Αρχαίοι Έλληνες έπιναν το κρασί αναμειγνύοντας το με νερό. Η κατανάλωση κρασιού που δεν είχε αναμειχθεί με νερό ("άκρατος οίνος") θεωρείτο βαρβαρότητα και επιτρεπόταν μόνο στους αρρώστους ή κατά τη διάρκεια ταξιδιών!! Το κόκκινο κρασί ωφελεί την καρδιά ; «Γαλλικό παράδοξο» (French paradox) Plot of death rate from coronary heart disease (1977) correlated with daily dietary intake (from 1976 to 1978) of cholesterol and saturated fat as expressed by the cholesterol fat index (CSI) per 1000 kcal Περιέχει ουσίες ρεσβερατρόλη (συστατικό της φλούδας των σταφυλιών), γλυκερόλη, τανίνες Δράσεις : 1. αντιοξειδωτική (μεγαλύτερη από αυτή της βιταμίνης C και Ε ) 2. μείωση της οξείδωσης της LDL λιποπρωτεΐνης 3. μείωση της συγκόλλησης των αιμοπεταλίων Συνιστώμενη ποσότητα :1-2 ποτήρια / ημέρα για τους άνδρες και 1 ποτήρι/ ημέρα για τις γυναίκες Αλάτι. το ένοχο Είναι η κοινή ονομασία για το Nacl Χρησιμοποιείται για να συντηρήσει και να δώσει γεύση στα τρόφιμα Υπάρχει φυσικά σε όλα τα τρόφιμα Συναντάμε αμέτρητες αναφορές σε παραμύθια, στην ποίηση, σε θρύλους, σε διηγήματα, στη Βίβλο Στον ανθρώπινο οργανισμό ελέγχει την ισορροπία των υγρών του σώματος και συμβάλλει στη σωστή λειτουργία του μυϊκού και νευρικού συστήματος Οι χρήσεις του υπολογίζονται σε περίπου!! 2

3 Για να μειώσουμε την αρτηριακή πίεση αρκεί να αποκλείσουμε το αλάτι από τη διατροφή μας ;.. Ο πρώτος στόχος για τη μείωση της Α.Π είναι η μείωση του σωματικού βάρους Ας μην ξεχνάμε ότι το Na βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα όπως : ψωμί, τυρί, σάλτσες, αλλαντικά, ξηροί καρποί, fast food, επεξεργασμένα τρόφιμα Απαιτείται πρόσληψη τροφίμων φτωχών σε Na και πλούσιων σε K Τροφές πλούσιες σε Κ και φτωχές σε Na (όταν δεν έχουν υποστεί επεξεργασία) Αβοκάντο, βερίκοκο & άλλα φρούτα με κουκούτσι Μπανάνα Όσπρια όπως φακές, φασόλια, φάβα Χουρμάδες, σταφίδες και άλλα ξηρά φρούτα Αρωματικά βότανα& μπαχαρικά, π.χ. μαϊντανός και τσίλι, φρέσκα ή αποξηραμένα Λάχανο, σπανάκι, μαρούλι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά Ψάρια όπως μπακαλιάρος, λά σαρδέλες, πέστροφα, τόνος Μανιτάρια: φρέσκα ή ξερά Πορτοκάλια και άλλα εσπεριδοειδή φρούτα και χυμοί Πεπόνι, καρπούζι, μήλο και άλλα φρούτα με κουκούτσια Φιστίκια, καρύδια και άλλοι ξηροί καρποί Πατάτα και γλυκοπατάτα Λευκό και κόκκινο κρέας Σόγια, τυρόπηγμα, γάλα χαμηλά σε λιπαρά (εκτός από τα τυριά) Nτομάτα Σοκολάτα η τροφή των θεών Χαρακτηρίστηκε έτσι από 1753 από το Σουηδό βοτανολόγο Λινναίο Η σοκολάτα με τις μορφές που την ξέρουμε σήμερα, ως ρόφημα ή τρόφιμο, την οφείλουμε στους Ατζέκους και τους Μάγια του Μεξικού (600μ.Χ) Το 1000 μ. Χ. οι κόκκοι του κακάο χρησιμοποιούνται ως χρήματα από τους κατοίκους της Κεντρικής Αμερικής. Δέκα κόκκοι αγόραζαν ένα κουνέλι, εκατό αγόραζαν ένα σκλάβο!! Σοκολάτα η τροφή των θεών Το 1875 παρασκευάζεται στην Ελβετία η πρώτη σοκολάτα γάλακτος Το 1910 ο Έλληνας μετανάστης Λεωνίδας Κεσδεκίδης ανοίγει στις Βρυξέλλες το πρώτο μαγαζί με σοκολάτες και γίνεται παγκοσμίως γνωστός Η σοκολάτα συμβάλλει στην υγεία της καρδιάς μας ; 3

4 Η μαύρη σοκολάτα περιέχει φλαβονοειδείς ουσίες και κατεχίνες Μείωση της συστολικής αρτηριακής πίεσης Βελτίωση του μεταβολισμού της γλυκόζης και αύξηση της ευαισθησίας των ιστών στην ινσουλίνη Βελτίωση της λειτουργικότητας του ενδοθηλίου Μείωση της πηκτικότητας του αίματος Δεν πρέπει να ξεχνάμε Η μαύρη σοκολάτα (πλούσια σε κακάο) ωφέλει και όχι η λευκή ή η σοκολάτα γάλακτος Αρκεί η κατανάλωση 100gr την εβδομάδα 100gr μαύρης σοκολάτας έχουν 500 θερμίδες! Αυγό το απαγορευμένο Αποτελεί ιδιαίτερα δημοφιλές τρόφιμο Χρησιμοποιείται στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική Ένα αυγό μαζί με τον κρόκο του περιέχει 70 θερμίδες, 13 βασικές βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία, πρωτεΐνες ιδιαίτερα ψηλής ποιότητας, χοληστερόλη, ακόρεστες λιπαρές ουσίες και αντιοξειδωτικές ενώσεις Τα άτομα με υπερλιπιδαιμία απαγορεύεται να τρώνε αυγά ; Τα υγιή άτομα πρέπει να καταναλώνουν ημερησίως 300mg χοληστερόλης, ενώ τα άτομα με υπερλιπιδαιμία, διαβήτη ή καρδιακές παθήσεις, περίπου 200mg ημερησίως Ένα αυγό περιέχει περίπου 200mg χοληστερόλης (ο κρόκος) Το 80% της χοληστερόλης του αίματος προέρχεται από το ήπαρ Επιτρέπεται η κατανάλωση αυγών με μέτρο (μέχρι 3/εβδομάδα) και στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής Σουσάμι το μυστηριώδες Είναι ένα από τα αρχαιότερα ετήσια ελαιοδοτικά καλλιεργούμενα φυτά Η σημασία του στους αρχαίους πολιτισμούς υπήρξε σημαντική Χρησιμοποιείται ως τροφή του ανθρώπου, ως αρωματικός παράγοντας και ως βασικό συστατικό παραδοσιακών προϊόντων και γλυκών (ταχίνι, χαλβάς) Το σησαμέλαιο θεωρείται εξαιρετικό λάδι για μαγειρική χρήση Στο παρελθόν πίστευαν ότι το σουσάμι είχε μυστικές δυνάμεις και διατηρεί κάτι από τις μαγικές ιδιότητες που του αποδίδονταν όπως φαίνεται από την έκφραση άνοιξε σουσάμι από το παραμύθι ο Αλή Μπαμπάς και οι 40 κλέφτες! 4

5 Το σουσάμι δεν προσφέρει τίποτα στην υγεία μας, παρά μόνο περιττές θερμίδες ; περιέχει υψηλής βιολογικής αξίας φυτική πρωτεΐνη και είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα περιέχει ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό σύστημα αποτελούμενο κυρίως από φαινολικές ενώσεις, τις λιγνάνες (σεσαμίνη, σεσαμινόλη) και βιταμίνη Ε βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και των επιπέδων της γλυκόζης Συνιστώμενη ποσότητα :1 κουτ. γλυκού ημερησίως Κανέλα η ακριβή Προέρχεται από το δέντρο Cinamomum Celylanicum και Cinamomum Cassia Χρησιμοποιείται ως μπαχαρικό στη μαγειρική και στη ζαχαροπλαστική Είναι γνωστή για τις θεραπευτικές και αρωματικές ιδιότητες από την εποχή του Ιπποκράτη, ενώ βοηθούσε στη διατήρηση των τροφίμων Η κανέλα έχει θετική επίδραση στο σακχαρώδη διαβήτη ; Γραπτές μαρτυρίες από τον 1 ο μ. Χ αιώνα αναφέρουν ότι 350gr κανέλας, άξιζαν όσο 5 κιλά ασήμι!! Περιέχει μια ενεργό ουσία MHCP που ανήκει στις πολυφαινόλες και μιμείται τη δράση της ινσουλίνης, με την οποία δρα συνεργικά Συμβάλλει στον καλύτερο έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα Βελτιώνει το λιπιδαιμικό profile των ασθενών με υπερλιπιδαιμία Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες Συνιστώμενη ποσότητα :1 κουτ. γλυκού ημερησίως Το πορτοκάλι και το λεμόνι αυξάνουν την αρτηριακή πίεση ; 5

6 Είναι πλούσια σε K, γεγονός που βοηθάει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης τόσο σε υγιείς, όσο και σε υπερτασικούς Περιέχουν σε μεγάλη ποσότητα βιταμίνη C που έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες Συστήνονται σε άτομα που λαμβάνουν διουρητικά για την αντιμετώπιση της Α.Υ Προσοχή σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια Το πράσινο τσάι εξασφαλίζει μια γερή καρδιά ; Καταναλώνεται εδώ και αιώνες σε μεγάλες ποσότητες από τους ασιατικούς λαούς π.χ οι Ιάπωνες πιστοί πότες του πράσινου τσαγιού έχουν χαμηλότερο ποσοστό παγκοσμίως, σε καρδιακές παθήσεις Μειώνει την LDL χοληστερόλη και αποτρέπει την οξείδωση της Μειώνει την πηκτικότητα του αίματος Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες Δεν επιδρά στην αρτηριακή πίεση Η κατανάλωση 3-4 φλιτζανιών / ημέρα θεωρείται ωφέλιμη Better to be deprived of food three days, than tea for one! (Ancient Chinese Proverb) Άλλες δράσεις του πράσινου τσαγιού Ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα Βοηθά την πέψη Συμβάλλει στη ρύθμιση του σακχάρου Ενδυναμώνει τα οστά Προστατεύει το σμάλτο των δοντιών Επιβραδύνει τη γήρανση της επιδερμίδας Μειώνει το σωματικό λίπος Αυξάνει την αντοχή Καφές. ο απαραίτητος Ένα ιδιαίτερα δημοφιλές ρόφημα υπολογίζεται ότι στις αναπτυγμένες χώρες 80-90% του πληθυσμού πίνει καφέ καθημερινά Προέρχεται από την Αιθιοπία Στην Ευρώπη ήρθε το 1600 μ. Χ και ήταν γνωστός με το όνομα Αραβικό κρασί Η Βραζιλία είναι σήμερα ο μεγαλύτερος παραγωγός καφέ σε όλο τον κόσμο Είδη καφέ : 1. ελληνικός ή τουρκικός 2. Φραπέ 3. Στιγμιαίος (εσπρέσο, καπουτσίνο, κοζίτο, φίλτρου, φροζίτο ) Υπολογίζεται ότι η διαδικασία ετοιμασίας του καφέ επαναλαμβάνεται παγκοσμίως πάνω από 400 δισεκατομμύρια φορές το χρόνο!! Ο υπερτασικός ασθενής δεν πρέπει να πίνει καφέ ; 6

7 Η κατανάλωση καφέ δεν αποτελεί αιτία υπέρτασης Η επίδραση της καφεΐνης στην αρτηριακή πίεση είναι προσωρινή μετά την κατανάλωση του καφέ Περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες και μαγνήσιο που επιδρούν θετικά στη λειτουργία του ενδοθηλίου Σε έρευνα τέθηκαν υπό παρακολούθηση Αμερικάνοι για 2 δεκαετίες 30% μικρότερη πιθανότητα για καρδιαγγειακές παθήσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε Η υπερβολική κατανάλωση καφέ (περισσότερο από 2-3 φλιτζάνια/ ημέρα ) 1. Επιδρά αρνητικά στο λιπιδαιμικό profile μέσω 2 συστατικών του (καφεστόλη, φ η καβεόλη η) ) 2. Είναι δυνατό να προκαλέσει νευρικότητα, άγχος και αϋπνία 3. Μπορεί να παρατηρηθεί εθισμός στον καφέ, όχι όμως λόγω της καφεΐνης, αλλά εξαιτίας ενός άλλου συστατικού του, της μεθυλξανθίνης Είμαστε ό,τι τρώμε Επίκουρος 7