ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΜΕ ΤΟ ΙΚΤΥΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑΣ:

Transcript

1 ιεύθυνση E - Οριζόντιες πολιτικές και δίκτυα Μονάδα E2 ίκτυο Παρακολούθησης της Επικουρικότητας/ Πλατφόρµα Παρακολούθησης της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020»/Σύµφωνο των ηµάρχων/εοεσ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΜΕ ΤΟ ΙΚΤΥΟ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑΣ: ΠΡΟΣ ΕΝΑ 7ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΑΡΤΟΤΕΡΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΕ Εισηγήτρια: η κ. Nilgun Canver (UK/PES) Αποποίηση ευθυνών: Η παρούσα έκθεση δεν έχει σκοπό να αναπαραγάγει όλες τις συµβολές στη διαβούλευση που διοργάνωσε το ίκτυο Παρακολούθησης της Επικουρικότητας σχετικά µε την ανακοίνωση «Βελτίωση των οφελών από τα περιβαλλοντικά µέτρα της ΕΕ: οικοδόµηση εµπιστοσύνης µέσω της βελτίωσης της γνωστικής βάσης και της ικανότητας απόκρισης» (COM (2012) 95 final), αλλά να συνοψίσει τα κυριότερα σηµεία τους. Οι πληροφορίες που περιέχει είναι καθαρά ενδεικτικές. Η έκθεση δεν δεσµεύει τη διοίκηση της ΕτΠ και δεν προδικάζει το τελικό περιεχόµενο της σχετικής γνωµοδότησής της. EL

2 - 2 - Η έκθεση συντάχθηκε από το ίδρυµα Ecologic (Βερολίνο, Γερµανία). εν εκπροσωπεί τις επίσηµες απόψεις της Επιτροπής των Περιφερειών. Ecologic Institute Pfalzburger Straße 43/ Berlin Germany

3 - 3 - Περιεχόµενα 1. Εισαγωγή Σύνοψη και ανάλυση των συµβολών Εφαρµογή του ενωσιακού περιβαλλοντικού δικαίου από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές (Ερώτηση 1) Επικουρικότητα: Βελτίωση της γνώσης όσον αφορά την εφαρµογή - Ενίσχυση των διατάξεων της οδηγίας για την πρόσβαση σε πληροφορίες (Ερώτηση 2) Επικουρικότητα: Επιθεωρήσεις και εποπτεία όσον αφορά την εφαρµογή της ενωσιακής νοµοθεσίας σε εθνικό επίπεδο (Ερώτηση 3) Επικουρικότητα: Επιθεωρήσεις και εποπτεία σε ενωσιακό επίπεδο (Ερώτηση 4) Επικουρικότητα: ιαχείριση καταγγελιών σε εθνικό επίπεδο (Ερώτηση 5) Επικουρικότητα: Πρόσβαση στη δικαιοσύνη (Ερώτηση 6) Συµπεράσµατα Παράρτηµα 1: Ερωτηµατολόγιο Παράρτηµα 2: Συµβολές Κυβέρνηση του κρατιδίου της Βαυαρίας Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε Περιφερειακή Κυβέρνηση της Μαδέρας Περιφερειακή Συνέλευση της Καταλονίας / Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Καταλονίας Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα Κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων ηµοτικό Συµβούλιο του Άντριµ Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών...45 Το παρόν έγγραφο αποτελείται από 49 σελίδες.

4 - 4-1.Εισαγωγή Η κ. Nilgun Canver ([UK, PES, Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ), εισηγήτρια του φακέλου «Προς ένα 7ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον - Καλύτερη εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ»] ζήτησε από το ίκτυο Παρακολούθησης της Επικουρικότητας ( ΠΕ) να διοργανώσει στοχευµένη σχετική διαβούλευση. Ως εκ τούτου, το ΠΕ υπέβαλε στα µέλη του ένα ερωτηµατολόγιο µε θέµατα σχετικά µε την επικουρικότητα. 1 Η διαβούλευση διήρκεσε από τις 25 Μαΐου έως τις 6 Ιουλίου Σκοπός της διαβούλευσης ήταν να συγκεντρωθούν αντιδράσεις στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 7ης Μαρτίου 2012 µε τίτλο «Βελτίωση των οφελών από τα περιβαλλοντικά µέτρα της ΕΕ: οικοδόµηση εµπιστοσύνης µέσω της βελτίωσης της γνωστικής βάσης και της ικανότητας απόκρισης» (COM (2012) 95 final), ιδίως όσον αφορά τον ρόλο των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ και τις απόψεις των συµµετεχόντων ως προς συγκεκριµένες επιλογές για την ενίσχυση της εφαρµογής του περιβαλλοντικού δικαίου και ιδιαίτερα ως προς την αρχή της επικουρικότητας. Πρόσθετος στόχος της διαβούλευσης είναι να συγκεντρώσει στοιχεία που θα χρησιµοποιηθούν στη γνωµοδότηση που καταρτίζει αυτόν τον καιρό η ΕτΠ για την προαναφερθείσα ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειµένου να συµβάλει στις εργασίες σχετικά µε την πρόταση της Επιτροπής για το 7ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον. Η διαβούλευση κατέληξε στην παραλαβή οκτώ απαντήσεων, από έναν τοπικό και επτά περιφερειακούς ενδιαφερόµενους φορείς, προερχόµενους από πέντε κράτη µέλη: παρελήφθησαν, συγκεκριµένα, µία απάντηση από τη Γερµανία, µία από την Ιταλία, µία από την Πορτογαλία, τέσσερις από την Ισπανία και µία από το Ηνωµένο Βασίλειο. Επιπροσθέτως, η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών (VNG) εξέδωσε µια γνωµοδότηση ως συµβολή στο έγγραφο εργασίας της εισηγήτριας µε τίτλο «Προς ένα 7ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον - Καλύτερη εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ», το συναφές περιεχόµενο της οποίας χρησιµοποιήθηκε στην κατάρτιση της παρούσας έκθεσης. 1 Βλ. Παράρτηµα 1.

5 - 5 - Ο πίνακας 1 παρουσιάζει τους φορείς που απάντησαν στο ερωτηµατολόγιο της διαβούλευσης. Πίνακας 1: Κατάλογος συµµετεχόντων στη διαβούλευση # Χώρα Αρχή ιοικητικό επίπεδο ίκτυο 1 Γερµανία Κυβέρνηση του κρατιδίου της Βαυαρίας (Bayerisches Staatsministerium für Umwelt und Gesundheit, Referat Fachübergreifendes Recht) 2 Ιταλία Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε 3 Πορτογαλία Περιφερειακή Κυβέρνηση της Μαδέρας (Direḉão Regional dos Assuntos Π ΠΕ Europeus e da Cooperaḉão Externa) 4 Ισπανία Περιφερειακή Κυβέρνηση της Π άλλοι Καταλονίας ενδιαφερόµενοι (Secretaria de Medi Ambient i φορείς Sostenibilitat) 5 Ισπανία Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Καταλονίας 2 6 Ισπανία Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Π ΠΕ Εξτρεµαδούρα 7 Ισπανία Κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων Π (Departamento de Medio Ambiente, Planificación Territorial y Agricultura y Pesca) 8 Ηνωµένο Βασίλειο Π Π Π ΠΕ ΠΕ ΠΕ ηµοτικό Συµβούλιο του Άντριµ Τ άλλοι ενδιαφερόµενοι φορείς 9 Κάτω Χώρες Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) Σηµ.: Τ=Τοπικό, Π=Περιφερειακό Τ ΠΕ 2 Η συµβολή του Περιφερειακού Κοινοβουλίου της Καταλονίας ταυτίζεται µε τη συµβολή της Περιφερειακής της Κυβέρνησης.

6 - 6-2.Σύνοψη και ανάλυση των συµβολών 2.1 Εφαρµογή του ενωσιακού περιβαλλοντικού δικαίου από τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές (Ερώτηση 1) A. Μεταφορά του δικαίου της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο Επτά από τις εννέα συµβολές που παρελήφθησαν δηλώνουν ότι οι υπογράφουσες τοπικές ή περιφερειακές αρχές συµµετέχουν στη µεταφορά του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο του κράτους µέλους τους (Γερµανία, Πορτογαλία, Ισπανία και Ηνωµένο Βασίλειο). Ένας συµµετέχων λέει ότι αυτό αποτελεί αρµοδιότητα πρωτίστως του κεντρικού επιπέδου διακυβέρνησης, ενώ η τελευταία συµβολή δεν αναφέρεται καθόλου σε αυτό το θέµα. Η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) σχολιάζει ότι η Αυτόνοµη Κοινότητα της Χώρας των Βάσκων έχει την αρµοδιότητα να αναπτύσσει και να θέτει σε εφαρµογή τους βασικούς κανονισµούς στον τοµέα του περιβάλλοντος και ότι, στο πλαίσιο αυτό, εγκρίνει κανονιστικές ρυθµίσεις και συµµετέχει στην κατάρτιση της εθνικής νοµοθεσίας για τη µεταφορά της νοµοθεσίας της ΕΕ. Στην Ιταλία, οι τοπικές ή/και οι περιφερειακές αρχές δεν συµµετέχουν στη µεταφορά του ενωσιακού δικαίου. Η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε απαντά ότι, στην ιταλική έννοµη τάξη, ο ρόλος της µεταφοράς του ευρωπαϊκού δικαίου στο εθνικό ανήκει πρωτίστως στο κεντρικό επίπεδο διακυβέρνησης. Η εθνική νοµοθεσία µπορεί επίσης να προδιορίζει τις γενικές αρχές που οφείλουν να τηρούν οι περιφέρειες κατά την εφαρµογή των µέτρων. B. Εφαρµογή του άµεσα εφαρµοστέου και του µεταφερθέντος δικαίου της ΕΕ (π.χ. έκδοση αδειών) Οι οκτώ αρχές που απάντησαν στο ερωτηµατολόγιο (επτά περιφερειακές και µία τοπική) αναφέρουν ότι συµµετέχουν στην εφαρµογή και στην επιβολή του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ, είτε αυτό είναι άµεσα εφαρµοστέο είτε έχει µεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο. Η γνωµοδότηση της Ένωσης ήµων των Κάτω Χωρών δεν αναφέρεται καθόλου σε αυτό το θέµα. Το ηµοτικό Συµβούλιο του Άντριµ (Ηνωµένο Βασίλειο) διευκρινίζει ότι συµµετέχει στην εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ όποτε προβλέπεται. Η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε (Ιταλία) δηλώνει ότι, σύµφωνα µε την κατανοµή των αρµοδιοτήτων που προβλέπει η ιταλική νοµοθεσία, οι περιφέρειες και οι τοπικές αρχές είναι διοικητικώς αρµόδιες για την έκδοση των περιβαλλοντικών αδειών. Η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) εξηγεί ότι συµµετέχει στην εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ µέσω της έκδοσης αδειών. Γ. Επιβολή

7 - 7 - Οι οκτώ αρχές που έλαβαν µέρος στη διαβούλευση δηλώνουν ότι συµµετέχουν στην επιβολή του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ στην περιοχή δικαιοδοσίας τους. Η γνωµοδότηση της Ένωσης ήµων των Κάτω Χωρών δεν αναφέρεται σε αυτό το θέµα. Η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) αναφέρει στα σχόλιά της ότι συµµετέχει στην εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ µέσω της έκδοσης αδειών (βλ. σηµείο Β «Εφαρµογή του δικαίου της ΕΕ») και µέσω της εκτέλεσης των απαιτούµενων ενεργειών για την επιβολή. Η Νοµοθετική Συνέλευση των Μάρκε αναφέρει ότι στην Ιταλία οι εργασίες για την εξακρίβωση της συµµόρφωσης µε την περιβαλλοντική νοµοθεσία ασκούνται πρωτίστως από τις τοπικές αρχές. 2.2 Επικουρικότητα: Βελτίωση της γνώσης όσον αφορά την εφαρµογή - Ενίσχυση των διατάξεων της οδηγίας για την πρόσβαση σε πληροφορίες (Ερώτηση 2) Τέσσερις από τους συµµετέχοντες στη διαβούλευση πιστεύουν ότι οι διατάξεις της οδηγίας για την πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες 3 πρέπει να ενισχυθούν, προκειµένου να βελτιωθεί η γνώση όσον αφορά την εφαρµογή του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ. ύο συµµετέχοντες φρονούν ότι η ενίσχυση αυτή δεν είναι απαραίτητη και ένας δεν απαντά σαφώς στην ερώτηση, αλλά αφήνει να εννοηθεί, µέσα από ένα αναλυτικό σχόλιο, ότι οι διατάξεις της οδηγίας αρκούν κατά βάση για να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε σωστή περιβαλλοντική πληροφόρηση. Ένας από τους φορείς που συµµετείχαν στη διαβούλευση φαίνεται διστακτικός έναντι της δηµιουργίας νέων συστηµάτων πληροφόρησης σε επίπεδο ΕΕ και ένας άλλος δεν απαντά σε αυτήν την ερώτηση. Ενίσχυση της οδηγίας για την πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες Μεταξύ εκείνων που πιστεύουν ότι οι διατάξεις της οδηγίας πρέπει να ενισχυθούν, το Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα (Ισπανία) παρατηρεί ότι το πρόβληµα µε την οδηγία για την πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες έγκειται στη δυσκολία των πολιτών να αποκτήσουν πρόσβαση και να συµβουλευθούν την ευρωπαϊκή νοµοθεσία. Θα ήταν προτιµότερο, αντίθετα, να µελετηθεί η καθιέρωση ενός συστήµατος που παρέχει πρόσβαση στην ισχύουσα περιβαλλοντική νοµοθεσία σε πραγµατικό χρόνο. Αν και η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε (Ιταλία) πιστεύει ότι οι διατάξεις της οδηγίας αρκούν κατά βάση για να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε σωστή περιβαλλοντική πληροφόρηση, τονίζει επίσης ορισµένα τεχνικά περισσότερο ζητήµατα, τα οποία θα µπορούσαν να διευθετηθούν σε πιθανή αναθεώρηση της οδηγίας. Κατά τη γνώµη της, θα ήταν επιθυµητό να διατίθενται οι περιβαλλοντικές πληροφορίες πρωτίστως σε ηλεκτρονική µορφή µέσω των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών, πράγµα που το άρθρο 7 της οδηγίας προβλέπει µόνον εφόσον υπάρχουν. Θα πρέπει επίσης να εξεταστεί η δυνατότητα διασύνδεσης των ηλεκτρονικών βάσεων δεδοµένων που περιέχουν περιβαλλοντικές πληροφορίες και να µελετηθούν δεσµευτικοί κανόνες που 3 Οδηγία 2003/4/ΕΚ για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ του Συµβουλίου.

8 - 8 - να επιβάλλουν στα κράτη µέλη να δηµοσιοποιούν την ύπαρξη αυτών των βάσεων δεδοµένων. Η Νοµοθετική Συνέλευση των Μάρκε δηλώνει ακόµη ότι το επόµενο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον, όπως και η επόµενη φάση προγραµµατισµού ( ) των ταµείων συνοχής της ΕΕ, θα πρέπει να περιλαµβάνουν ειδικά µέτρα για τη στήριξη, όχι µόνο της περιβαλλοντικής εποπτείας, αλλά και της εφαρµογής συστηµάτων για τη διάδοση των περιβαλλοντικών πληροφοριών. Όχι στην ενίσχυση της οδηγίας για την πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες Οι κυβερνήσεις της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) και του κρατιδίου της Βαυαρίας (Γερµανία) πιστεύουν ότι δεν είναι απαραίτητο να ενισχυθούν οι διατάξεις της οδηγίας για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και ότι οι τρέχουσες διατάξεις της οδηγίας και η υφιστάµενη εθνική νοµοθεσία παρέχουν ήδη στους πολίτες επαρκή πρόσβαση σε πληροφορίες. Η γερµανική αρχή δηλώνει επίσης ότι η ελεύθερη πρόσβαση στις πληροφορίες, τόσο µε συµβατικά όσο και µε ηλεκτρονικά µέσα, ρυθµίζεται εκτενώς στη Γερµανία µε δεσµευτικές διατάξεις. Η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών (VNG), παρότι συµφωνεί µε την ανάγκη ύπαρξης αποτελεσµατικών και ευέλικτων συστηµάτων πληροφόρησης για τη βελτίωση της γνώσης όσον αφορά την εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ, προτιµά τη χρήση των υποδοµών που υπάρχουν ήδη στα κράτη µέλη. Συνιστά µάλιστα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε εκτίµηση αντικτύπου, για να εξακριβώσει κατά πόσο είναι βάσιµη αυτή η απαίτηση. Πριν ολοκληρωθεί αυτή η εκτίµηση, η VNG θεωρεί πρόωρο να διατυπωθούν κατευθυντήριες γραµµές για την ανταλλαγή περιβαλλοντικών πληροφοριών. Τα κράτη µέλη θα πρέπει επίσης να εργαστούν για την ενίσχυση της ανταλλαγής εµπειριών σε αυτό το πεδίο. Η συµµετέχουσα αρχή από το Ηνωµένο Βασίλειο δεν απαντά στην ερώτηση. 2.3 Επικουρικότητα: Επιθεωρήσεις και εποπτεία όσον αφορά την εφαρµογή της ενωσιακής νοµοθεσίας σε εθνικό επίπεδο (Ερώτηση 3) Έξι από τους συµµετέχοντες στη διαβούλευση πιστεύουν ότι πρέπει να αναβαθµιστεί το υφιστάµενο πλαίσιο της ΕΕ για τις επιθεωρήσεις και την εποπτεία σε εθνικό επίπεδο, 4 το οποίο εφαρµόζεται επί του παρόντος µόνο στις βιοµηχανικές εγκαταστάσεις. Τρεις συµµετέχοντες πιστεύουν ότι η αναβάθµιση αυτή πρέπει να γίνει µέσω συστάσεων και δύο ζητούν δεσµευτικούς κανόνες. Ένας συµµετέχων πιστεύει ότι χρειάζονται τόσο συστάσεις όσο και δεσµευτικοί κανόνες. Τρεις από τους συµµετέχοντες δεν θεωρούν την αναβάθµιση απαραίτητη. Αναβάθµιση του υφιστάµενου πλαισίου της ΕΕ για τις επιθεωρήσεις και την εποπτεία σε εθνικό επίπεδο 4 Σύσταση 2001/331/ΕΚ για τον καθορισµό ελάχιστων κριτηρίων σχετικά µε τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις στα κράτη µέλη

9 - 9 - Οι τρεις υποστηρικτές της αναβάθµισης βάσει συστάσεων είναι το Περιφερειακό Κοινοβούλιο και η Περιφερειακή Κυβέρνηση της Καταλονίας (Ισπανία) και το ηµοτικό Συµβούλιο του Άντριµ (Ηνωµένο Βασίλειο). Το Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα (Ισπανία) και η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε (Ιταλία) ζητούν δεσµευτικούς κανόνες. Το Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα θεωρεί απολύτως απαραίτητη τη βελτίωση του συστήµατος επιθεωρήσεων και εποπτείας από την ΕΕ µέσω δεσµευτικών κανόνων, οι οποίοι επιτρέπουν την εναρµόνιση αυτών των θεµάτων, σε αντιδιαστολή προς τις συστάσεις, οι οποίες µπορεί να τεθούν ή να µην τεθούν σε εφαρµογή. Η Νοµοθετική Συνέλευση των Μάρκε πιστεύει ότι η δεσµευτική νοµοθεσία εγγυάται ότι, σε περίπτωση αδράνειας του κράτους µέλους όσον αφορά τη µεταφορά/εφαρµογή της νοµοθεσίας της ΕΕ, θα υπάρχουν συγκεκριµένες µορφές κυρώσεων και αποτροπών. Η Περιφερειακή Κυβέρνηση της Μαδέρας (Πορτογαλία) ζητεί σε αυτό το πλαίσιο τόσο συστάσεις όσο και δεσµευτικούς κανόνες. Όσον αφορά τις συστάσεις, λέει ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν µεθοδολογίες και διαδικασίες οι οποίες να εξασφαλίζουν µεν τυποποίηση της εποπτείας και των επιθεωρήσεων, αλλά να επιτρέπουν ταυτόχρονα και καλύτερη προσαρµογή και ευελιξία σε συγκεκριµένες καταστάσεις. Όσον αφορά τις υποχρεωτικές ρυθµίσεις, ζητεί να δηµιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για απλοποίηση και πιο αποτελεσµατική ολοκλήρωση των διάφορων εποπτικών φορέων, µε αποφυγή ταυτόχρονα των επικαλύψεων και των κενών. Όχι στην αναβάθµιση Οι κυβερνήσεις της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) και του κρατιδίου της Βαυαρίας (Γερµανία) υποστηρίζουν ότι η αναβάθµιση του πλαισίου για τις επιθεωρήσεις και την εποπτεία δεν είναι απαραίτητη, επειδή θεωρούν αρκετό το ήδη καθιερωµένο σύστηµα. Στην περίπτωση της βασκικής κυβέρνησης, το επιχείρηµα είναι ότι το τρέχον σύστηµα επιθεωρήσεων και εποπτείας των βιοµηχανικών εγκαταστάσεων είναι επαρκές και ενδεδειγµένο. Η κυβέρνηση του κρατιδίου της Βαυαρίας εξηγεί ότι η νοµοθεσία για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις στη Γερµανία είναι κατά παράδοση πολύ αναπτυγµένη. Ακόµη και η οργανωτική δοµή της αρχής που ασκούν τις επιθεωρήσεις και την εποπτεία είναι πολύ λεπτοµερώς ρυθµισµένη σε περιφερειακό επίπεδο από το Σύνταγµα. Για τη βελτίωση του νοµοθετικού πλαισίου, 5 η κυβέρνηση της Βαυαρίας πιστεύει ότι πρέπει να αποφευχθούν οι νέες γραφειοκρατικές απαιτήσεις. Τονίζει δε ότι στη Γερµανία οι συστάσεις της ΕΕ λαµβάνονται τουλάχιστον στον ίδιο βαθµό υπόψη. Εξάλλου, στη σηµερινή εποχή των περιορισµένων δηµόσιων προϋπολογισµών εξαιτίας της οικονοµικής κρίσης, έµφαση θα πρέπει αντίθετα να δοθεί στη χρήση των διαθέσιµων διοικητικών πόρων µε τρόπο πιο έξυπνο και πιο συνεπή µε την εφαρµοστέα περιβαλλοντική νοµοθεσία. Η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών πιστεύει ότι οι τοπικές και οι εθνικές αρχές θα πρέπει να έχουν την ευελιξία να ασκούν τις επιθεωρήσεις και την εποπτεία µε τον πλέον αποτελεσµατικό τρόπο. 5 «Better regulation» στα αγγλικά στην απάντηση της κυβέρνησης του κρατιδίου της Βαυαρίας (Γερµανία), Ερώτηση 3, σελ. 6.

10 Επικουρικότητα: Επιθεωρήσεις και εποπτεία σε ενωσιακό επίπεδο (Ερώτηση 4) ύο από τους φορείς που απάντησαν στο ερωτηµατολόγιο πιστεύουν ότι η ΕΕ πρέπει να δηµιουργήσει το δικό της σύστηµα επιθεωρήσεων και εποπτείας, το οποίο θα συµπληρώνει µε στοχευµένο τρόπο τους εθνικούς µηχανισµούς και τα µέτρα, ενώ ένας άλλος φορέας συµφωνεί υπό όρους µε αυτή την πρόταση. Οι άλλοι τρεις συµµετέχοντες στη διαβούλευση δεν θεωρούν απαραίτητο ένα τέτοιο σύστηµα. Σύστηµα επιθεωρήσεων και εποπτείας ενωσιακού επιπέδου Υπέρ ενός συστήµατος επιθεωρήσεων και εποπτείας ενωσιακού επιπέδου τάσσονται η Περιφερειακή Κυβέρνηση της Μαδέρας (Πορτογαλία) και το Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα (Ισπανία). Το τελευταίο αναφέρει ότι το περιβάλλον είναι τόσο σηµαντικό για όλους τους πολίτες της ΕΕ ώστε δικαιολογείται η ανάθεση στην ΕΕ εξουσιών επιθεώρησης και εποπτείας των εγκαταστάσεων µε οµοιόµορφο τρόπο σε όλα τα κράτη µέλη. Η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών συµφωνεί µε την ανάγκη εκσυγχρονισµού των υφιστάµενων κατευθυντήριων γραµµών για την επιθεώρηση και την εποπτεία του εξοπλισµού και των συσκευών, αλλά µόνον εφόσον το νέο πλαίσιο έχει τη µορφή συστάσεων, ακολουθεί προσέγγιση βασισµένη στους κινδύνους και επιδέχεται προσαρµογή, ούτως ώστε να µπορούν να χρησιµοποιηθούν και άλλα µέσα, πέραν των επιθεωρήσεων, για την εξασφάλιση της συµµόρφωσης. Τέλος, το νέο πλαίσιο θα πρέπει να αποτελεί τη βάση για αυτές τις δραστηριότητες, χωρίς πρόσθετες ειδικές απαιτήσεις σε άλλες, τοµεακές οδηγίες. Αντιθέτως, εάν είναι απαραίτητο, εκείνες θα πρέπει να προσαρµοστούν στο νέο πλαίσιο. Η οµοιόµορφη εφαρµογή του πλαισίου για τις επιθεωρήσεις και την εποπτεία θα µπορούσε, ακόµη, να διευκολυνθεί µέσω της συνεχούς βελτίωσης της εφαρµογής του και µέσω συµπληρωµατικών δραστηριοτήτων όπως η ανταλλαγή πληροφοριών και εµπειριών, τα κοινά έργα εφαρµογής, η ανάπτυξη των δεξιοτήτων και των γνώσεων των εργαζοµένων σε αυτό το πεδίο και η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, οδηγιών, εργαλείων και κοινών προτύπων. Ένα χρήσιµο παράδειγµα που θα πρέπει να εξεταστεί εδώ είναι το δίκτυο IMPEL. 6 Όχι στο σύστηµα ενωσιακού επιπέδου Οι έξι άλλοι συµµετέχοντες στη διαβούλευση είναι κατά ενός τέτοιου συστήµατος της ΕΕ, για τους εξής λόγους: Η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε (Ιταλία) πιστεύει ότι, αντί της δηµιουργίας ενός συστήµατος επιθεωρήσεων και εποπτείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα ήταν προτιµότερο να αυξηθεί η ευθύνη των εθνικών αρχών στο κεντρικό, το περιφερειακό και το τοπικό επίπεδο. Οι επιθεωρήσεις από την ΕΕ θα πρέπει να διατηρηθούν ως δεύτερο επίπεδο ελέγχου και να πραγµατοποιούνται σε αντιπροσωπευτικό δείγµα. 6 ίκτυο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εφαρµογή και την επιβολή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας

11 Η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) ισχυρίζεται ότι η µεταφορά των επιθεωρήσεων και της εποπτείας στο επίπεδο της ΕΕ θα περιέπλεκε αυτές τις δραστηριότητες, ενώ η εγγύτητα των τοπικών και των περιφερειακών αρχών επιτρέπει µια πιο ευέλικτη και άρα πιο αποτελεσµατική αντίδραση σε οποιοδήποτε πρόβληµα ή παράβαση της νοµοθεσίας. Ωστόσο, η βασκική κυβέρνηση θεωρεί επιθυµητή την καθιέρωση κοινών κριτηρίων για τις παρεµβάσεις της ΕΕ, ώστε οι εγκαταστάσεις να αντιµετωπίζονται µε τυποποιηµένο τρόπο σε όλη την ΕΕ και να µην υπάρχουν διαφορετικές διαδικασίες επιθεώρησης στα κράτη µέλη, µε διαφορετικό κόστος τόσο για τις αρχές όσο και για τους φορείς εκµετάλλευσης των εγκαταστάσεων, και µε πιθανές επιπτώσεις στον ανταγωνισµό. Η κυβέρνηση του κρατιδίου της Βαυαρίας είναι επίσης κατά της δηµιουργίας συστήµατος επιθεωρήσεων και εποπτείας, συµπεριλαµβανοµένων των αντίστοιχων διοικητικών δοµών, σε επίπεδο ΕΕ. Κατά τη γνώµη της, παρόµοιες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρέπει να τηρούν τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, ενώ ιδίως τα καθήκοντα επιβολής σε επίπεδο ΕΕ αντιβαίνουν στις αρχές αυτές. Επιπλέον, η βαυαρική κυβέρνηση πιστεύει ότι µια συγκεντρωτιική οργάνωση των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων από τις Βρυξέλλες ή την Κοπεγχάγη δεν θα µπορούσε σε καµία περίπτωση να καλύψει τις απαιτήσεις τοπικής επιβολής της ευρωπαϊκής νοµοθεσίας. 2.5 Επικουρικότητα: ιαχείριση καταγγελιών σε εθνικό επίπεδο (Ερώτηση 5) Οι συστάσεις για τη διαχείριση των καταγγελιών από τα κράτη µέλη προτιµώνται από τρεις συµµετέχοντες στη διαβούλευση, οι δεσµευτικοί κανόνες προτιµώνται πάλι από τρεις, ενώ ένας συµµετέχων επιλέγει και τις δύο προτάσεις. ύο συµµετέχοντες πιστεύουν ότι η ΕΕ δεν πρέπει να θεσπίσει κριτήρια για τη διαχείριση των καταγγελιών από τα κράτη µέλη. Καθορισµός κριτηρίων για τη διαχείριση των καταγγελιών σε επίπεδο ΕΕ Όλοι οι φορείς που απάντησαν στο ερωτηµατολόγιο, πλην της κυβερνήσεως του κρατιδίου της Βαυαρίας (Γερµανία), θεωρούν επιθυµητό τον καθορισµό συγκεκριµένων κριτηρίων για τη διαχείριση των καταγγελιών από τα κράτη µέλη. Η έκδοση συστάσεων για τον σκοπό αυτό προτιµάται από το Περιφερειακό Κοινοβούλιο και την Περιφερειακή Κυβέρνηση της Καταλονίας (Ισπανία) και από το ηµοτικό Συµβούλιο του Άντριµ (Ηνωµένο Βασίλειο). Η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε (Ιταλία), η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) και το Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα (Ισπανία) προτιµούν τους δεσµευτικούς κανόνες.

12 Η Νοµοθετική Συνέλευση των Μάρκε δηλώνει ότι οι καταγγελίες για παράβαση της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ υπάγονται στο ευρύτερο πλαίσιο των καταγγελιών, τις οποίες οι Ευρωπαίοι πολίτες µπορούν να υποβάλουν στα ευρωπαϊκά όργανα, µέσω του ιαµεσολαβητή ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για να εξακριβωθεί αν πληρούνται ή όχι οι προϋποθέσεις για την κίνηση διαδικασίας επί παραβάσει. Πριν προσδιοριστεί αν χρειάζεται ή όχι να θεσπίσει η ΕΕ ειδικό µηχανισµό για την κατάθεση καταγγελιών, θα πρέπει να αξιολογηθεί το αποτέλεσµα των µέσων που αναφέρονται στην Ερώτηση 5. Αν επιλεγεί η καθιέρωση ιδιαίτερης µεθόδου προσφυγής, η καθιέρωση αυτή θα ήταν προτιµότερο να γίνει µε νοµοθετική πράξη παρά µε µη δεσµευτικά µέσα. Επιπλέον, για να εξασφαλιστεί η οµοιόµορφη διαχείριση των καταγγελιών, η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε θα προτιµούσε να δηµιουργηθεί ειδική ευρωπαϊκή αρχή για τον σκοπό αυτό ή να διευρυνθούν οι αρµοδιότητες του Ευρωπαϊκού ικαστηρίου. Η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων πιστεύει ότι η διαχείριση των καταγγελιών από τα κράτη µέλη πρέπει να γίνεται µε όσο το δυνατόν πιο οµοιόµορφο τρόπο, παρέχοντας στους πολίτες και στους φορείς εκµετάλλευσης των εγκαταστάσεων όλες τις απαιτούµενες εγγυήσεις. 7 Εποµένως, πρέπει να γίνεται µέσω νοµικά δεσµευτικών κανόνων, υπό την προΰπόθεση ότι η νοµοθεσία κάθε κράτους µέλους επιτρέπει τον καθορισµό των σχετικών κριτηρίων σε επίπεδο ΕΕ, κάτι που δεν είναι βέβαιο, αφού µπορεί να ενέχονται ευαίσθητα ζητήµατα όπως το ποινικό δίκαιο. Η Περιφερειακή Κυβέρνηση της Μαδέρας (Πορτογαλία) συµφωνεί τόσο µε τις συστάσεις όσο και µε τους δεσµευτικούς κανόνες. Όχι στα κριτήρια για τη διαχείριση των καταγγελιών Η κυβέρνηση του κρατιδίου της Βαυαρίας δεν θεωρεί απαραίτητο να καθορίσει η ΕΕ κριτήρια για τη διαχείριση των καταγγελιών από τα κράτη µέλη µέσω συστάσεων ή µέσω δεσµευτικών κανόνων. Η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών (VNG) αναγνωρίζει ότι η διαχείριση των καταγγελιών είναι σηµαντικό ζήτηµα. Ωστόσο, όσον αφορά τις καταγγελίες που υποβάλλονται από τους πολίτες και προκειµένου να βελτιωθεί η πρόσβαση στη δικαιοσύνη και στις πληροφορίες για περιβαλλοντικά θέµατα, η VNG ανησυχεί µήπως οι νέες κατευθυντήριες γραµµές γίνουν στην πράξη ανεξάρτητη πηγή νοµοθεσίας, ιδίως σε περιπτώσεις που υπερβαίνουν τους σαφείς νοµικούς κανόνες. Η VNG τονίζει ότι οι καταγγελίες που αφορούν την εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ στις Κάτω Χώρες είναι σπάνιες συγκριτικά µε άλλα κράτη µέλη, εν µέρει επειδή ο αριθµός των παραβάσεων είναι µικρός. 2.6 Επικουρικότητα: Πρόσβαση στη δικαιοσύνη (Ερώτηση 6) Επτά συµµετέχοντες στη διαβούλευση πιστεύουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να καθορίσει τους όρους για την αποτελεσµατική και αποδοτική πρόσβαση στα εθνικά δικαστήρια όσον αφορά όλους τους τοµείς του 7 Ο φορέας που απάντησε στο ερωτηµατολόγιο εξ ονόµατος της κυβέρνησης της Χώρας των Βάσκων δεν προσδιορίζει ποιες εγγυήσεις θα ήταν απαραίτητες.

13 ενωσιακού περιβαλλοντικού δικαίου. Ο τελευταίος παρέχει την εξειδικευµένη υποστήριξή του για τη δράση της ΕΕ επ' αυτού του θέµατος. Ένας συµµετέχων είναι κατά της δράσης της ΕΕ σε αυτό το πεδίο. Καθορισµός των όρων πρόσβασης στα εθνικά δικαστήρια από την ΕΕ ύο από τους επτά συµµετέχοντες που προτιµούν την παρέµβαση της ΕΕ ζητούν να καθοριστούν οι όροι µέσω συστάσεων: πρόκειται για το ηµοτικό Συµβούλιο του Άντριµ (Ηνωµένο Βασίλειο) και η Περιφερειακή Κυβέρνηση της Μαδέρας (Πορτογαλία). Οι πέντε συµµετέχοντες που προτιµούν τους δεσµευτικούς κανόνες είναι η (Ιταλία), το Περιφερειακό Κοινοβούλιο και η Περιφερειακή Κυβέρνηση της Καταλονίας (Ισπανία), η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων (Ισπανία) και το Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα (Ισπανία). Οι απόψεις τους έχουν αναλυτικά ως εξής: Η Νοµοθετική Συνέλευση της Περιφέρειας Μάρκε πιστεύει ότι, αν η παρακολούθηση των διαδικασιών για παράβαση της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ δείξει ότι είναι σκόπιµο να θεσπιστούν νέες διατάξεις όσον αφορά την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, θα πρέπει να χρησιµοποιηθούν καθολικά δεσµευτικοί κανόνες, π.χ. µε τη µορφή οδηγίας ή κανονισµού. Η κυβέρνηση της Χώρας των Βάσκων επαναλαµβάνει την παρατήρησή της όσον αφορά το κατά πόσο οι έννοµες τάξεις των κρατών µελών επιτρέπουν την υιοθέτηση νοµικά δεσµευτικής νοµοθεσίας για δικαστικά θέµατα από την ΕΕ. Τέλος, το Περιφερειακό Κοινοβούλιο της Εξτρεµαδούρα πιστεύει ότι το περιβάλλον είναι ένα εξαιρετικά σηµαντικό ζήτηµα, που θα χρειαζόταν τουλάχιστον µια σειρά συµφωνιών µεταξύ των κρατών µελών, οι οποίες θα τα δέσµευαν να τηρούν ενιαία πρότυπα και να προβλέπουν υποχρεωτική πρόσβαση στη δικαιοσύνη όσον αφορά το περιβάλλον. Η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών (VNG) δεν είναι αντίθετη στη δράση σε επίπεδο ΕΕ, εφόσον η δράση αυτή δεν µειώνει τα επίπεδα προστασίας που παρέχει σήµερα η Σύµβαση του Aarhus και δεν αυξάνει τον διοικητικό φόρτο. Η VNG συνιστά, συνεπώς, στην Επιτροπή των Περιφερειών να ζητήσει σχετική εκτίµηση αντικτύπου. Όχι στον καθορισµό των όρων πρόσβασης στα εθνικά δικαστήρια από την ΕΕ Η κυβέρνηση του κρατιδίου της Βαυαρίας επισηµαίνει ότι οι διαδικασίες νοµικής προστασίας συγκαταλέγονται ήδη στις βασικές πτυχές του γερµανικού συνταγµατικού και παράγωγου δικαίου. 8 Κατά τα λεγόµενά της, το γερµανικό σύστηµα νοµικής προστασίας είναι εκτενώς ρυθµισµένο από άποψη τόσο διοικητικής διαδικασίας όσο και πρόσβασης στα δικαστήρια και, επιπλέον, οι εφαρµοσµένες νοµικές δοκιµές χαρακτηρίζονται από εξαιρετικά ευρύ πεδίο. 8 Το παράγωγο δίκαιο περιλαµβάνει τη νοµοθεσία που προκύπτει από το πρωτογενές.

14 Η βαυαρική αρχή υπογραµµίζει, επίσης, ότι η πρόσβαση στα δικαστήρια αναπροσδιορίζεται αυτόν τον καιρό εκτενέστερα, ανοίγοντας και στις αναγνωρισµένες ενώσεις, σύµφωνα µε τη Σύµβαση του Aarhus και την απόφαση του Ευρωπαϊκού ικαστηρίου της 5ης εκεµβρίου 2011 (Trianel). Εποµένως, πρόσθετα µέτρα της ΕΕ, πέραν της οδηγίας 2003/35/ΕΚ σχετικά µε τη συµµετοχή του κοινού και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, δεν είναι απαραίτητα και απορρίπτονται, αφού η ΕΕ δεν διαθέτει τις απαιτούµενες αρµοδιότητες.

15 Συµπεράσµατα Το µικρό δείγµα των συµβολών (τέσσερις από την Ισπανία και από µία από τις Γερµανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ηνωµένο Βασίλειο) στη διαβούλευση µε θέµα «Προς ένα 7ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον - Καλύτερη εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ» και η γνωµοδότηση της Ένωσης ήµων των Κάτω Χωρών (VNG), που συνοψίζονται στην παρούσα έκθεση, δεν επαρκεί για να παρασχεθεί µια αντιπροσωπευτική επισκόπηση των θέσεων των µελών του ΠΕ και των άλλων ενδιαφεροµένων όσον αφορά τα ζητήµατα που θέτουν οι έξι ερωτήσεις. Καταδεικνύει, ωστόσο, ότι υπάρχει ποικιλία απόψεων µεταξύ των συµµετεχόντων ως προς τα ζητήµατα που καλύπτει η διαβούλευση και ως προς τη σχέση τους µε την αρχή της επικουρικότητας. 9 Κατά πρώτον, οι οκτώ συµµετέχοντες στη διαβούλευση αναφέρουν ότι οι περιφερειακές αρχές συµµετέχουν στη µεταφορά, την εφαρµογή και την επιβολή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ στη Γερµανία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, πράγµα που καταδεικνύει τη σηµασία των διακυβευόµενων ζητηµάτων στο περιφερειακό επίπεδο. Στην Ιταλία, αντίθετα, η µεταφορά της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νοµοθεσίας στο εθνικό δίκαιο γίνεται από το κεντρικό επίπεδο, ενώ οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές συµµετέχουν στην εφαρµογή της και οι τοπικές αρχές είναι οι πρωτίστως υπεύθυνες για την επιβολή. 10 Ο φορέας που απάντησε στο ερωτηµατολόγιο εξ ονόµατος µιας τοπικής αρχής του Ηνωµένου Βασιλείου αναφέρει ότι οι τοπικές αρχές της χώρας του συµµετέχουν στη µεταφορά της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ και όποτε προβλέπεται στην εφαρµογή και την επιβολή της. 11 Η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών δεν καλύπτει αυτήν την πτυχή. Οι ερωτήσεις 2, 3, 5 και 6 αφορούν τη δυνατότητα ενίσχυσης της δράσης της ΕΕ κατά την εφαρµογή της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νοµοθεσίας και, ειδικότερα, την πρόσβαση στις πληροφορίες, τις επιθεωρήσεις και την εποπτεία στο εθνικό επίπεδο, τη διαχείριση των καταγγελιών και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Η πλειονότητα των συµµετεχόντων δεν θεωρεί ότι η δράση της ΕΕ στους τοµείς αυτούς θα συνιστούσε παραβίαση της αρχής της επικουρικότητας: όσον αφορά την πρόσβαση στις πληροφορίες (ερώτηση 2), τέσσερις συµµετέχοντες θεωρούν απαραίτητη την ενίσχυση της σχετικής οδηγίας, για να καταστούν πιο αποτελεσµατικές οι διατάξεις της. Το γενικό επιχείρηµα που προβάλλουν οι άλλοι συµµετέχοντες εναντίον µιας τέτοιας ενέργειας της ΕΕ είναι ότι οι διατάξεις της Σύµφωνα µε την αρχή της επικουρικότητας, στους τοµείς οι οποίοι δεν υπάγονται στην αποκλειστική της αρµοδιότητα, η ΕΕ παρεµβαίνει µόνο εφόσον και κατά τον βαθµό που οι στόχοι της προβλεπόµενης δράσης δεν µπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη µέλη, τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, µπορούν όµως, λόγω της κλίµακας ή των αποτελεσµάτων της προβλεπόµενης δράσης, να επιτευχθούν καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης (άρθρο 5 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση). Κατά τις δηλώσεις της Νοµοθετικής Συνέλευσης της Περιφέρειας Μάρκε (Ιταλία). Κατά τις δηλώσεις του ηµοτικού Συµβουλίου του Άντριµ (Ηνωµένο Βασίλειο).

16 ισχύουσας οδηγίας αρκούν για να εξασφαλίσουν τα δικαιώµατα των πολιτών όσον αφορά την πρόσβαση σε πληροφορίες. Η δε Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών προσθέτει ότι θα πρέπει, αντίθετα, να χρησιµοποιηθούν τα συστήµατα πληροφόρησης που υπάρχουν ήδη στα κράτη µέλη και να προωθηθεί η ανταλλαγή εµπειριών. Η καθιέρωση νέων, ευρωπαϊκών συστηµάτων πληροφόρησης πρέπει να µελετηθεί µόνο εάν µειώνουν τον διοικητικό φόρτο και το κόστος στα κράτη µέλη, κάτι που πρέπει να ελεγχθεί µε τη διενέργεια εκτίµησης αντικτύπου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η πλειονότητα των συµµετεχόντων (έξι από τις εννέα συµβολές) είναι επίσης υπέρ της αναβάθµισης του υφιστάµενου πλαισίου της ΕΕ για την άσκηση επιθεωρήσεων και εποπτείας σε εθνικό επίπεδο (ερώτηση 3), αλλά η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών θα συµφωνούσε µε τον εκσυγχρονισµό των υφιστάµενων κατευθυντήριων γραµµών µόνο υπό όρους, στους οποίους συγκαταλέγει και τον µη δεσµευτικό χαρακτήρα τους. Επτά από τους εννέα συµµετέχοντες θα επικροτούσαν τον καθορισµό κριτηρίων της ΕΕ για τη διαχείριση των καταγγελιών από τα κράτη µέλη (ερώτηση 5). Οκτώ από τους εννέα συµµετέχοντες δεν έχουν αντίρρηση στον καθορισµό όρων για την αποτελεσµατική και αποδοτική πρόσβαση στα εθνικά δικαστήρια σε σχέση µε όλους τους τοµείς του ενωσιακού περιβαλλοντικού δικαίου (ερώτηση 6). Ωστόσο, η Ένωση ήµων των Κάτω Χωρών ζητεί να διεξαχθεί προηγουµένως αξιολόγηση αντικτύπου, για να υπολογιστεί ο αντίκτυπος που θα έχει µια τέτοια ενέργεια στον διοικητικό φόρτο και κόστος στα κράτη µέλη. Από τα σχόλια που παρέθεσαν οι υπέρµαχοι της δράσης της ΕΕ σε αυτά τα πεδία συνάγεται ότι η δράση αυτή θα εξασφάλιζε µεγαλύτερη αποτελεσµατικότητα και τυποποίηση (ερώτηση 3), οµοιόµορφη διαχείριση των καταγγελιών (ερώτηση 5) και οµοιόµορφα πρότυπα για την πρόσβαση στη δικαιοσύνη (ερώτηση 6). ιαπιστώνονται διαφορές σε σχέση µε το ζήτηµα της αναλογικότητας όταν εξετάζεται ποια µορφή θα πρέπει να έχει αυτή η δράση της ΕΕ, αν δηλαδή θα πρέπει να χρησιµοποιηθούν συστάσεις ή δεσµευτικοί κανόνες. Η πλειονότητα των συµµετεχόντων στη διαβούλευση (πέντε έναντι δύο) προτιµά τους δεσµευτικούς κανόνες από τις συστάσεις µόνο όσον αφορά τον καθορισµό των όρων πρόσβασης στα εθνικά δικαστήρια. Οι απαντήσεις κατανέµονται εξίσου (τέσσερις έναντι τεσσάρων) στην περίπτωση του καθορισµού κριτηρίων για τη διαχείριση των καταγγελιών και υπέρ των συστάσεων (πέντε έναντι τριών) όσον αφορά την ενίσχυση του πλαισίου της ΕΕ για την άσκηση επιθεωρήσεων και εποπτείας σε εθνικό επίπεδο. Όµως, η εικόνα αλλάζει για την επικουρικότητα όσον αφορά τη δηµιουργία ενός συστήµατος επιθεώρησης και εποπτείας σε επίπεδο ΕΕ (ερώτηση 4). Μόνο δύο από τους συµµετέχοντες στη διαβούλευση θεωρούν απαραίτητη τη δράση της ΕΕ προς στοχευµένη συµπλήρωση των εθνικών µηχανισµών και µέτρων. Τρεις συµβολές τονίζουν σε αυτό το πλαίσιο ότι οι εθνικές αρχές βρίσκονται σε καλύτερη θέση για να εξασφαλίζουν την αποτελεσµατική εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας.

17 Τέλος, πρέπει να σηµειωθεί ότι η συµµετέχουσα αρχή από τη Γερµανία απορρίπτει τη δράση της ΕΕ σε όλα τα θέµατα που καλύπτει η διαβούλευση, τονίζοντας ότι οι πτυχές αυτές καλύπτονται ήδη από την εθνική τους νοµοθεσία. Η δράση της ΕΕ δεν είναι, συνεπώς, απαραίτητη και, εποµένως, αντιβαίνει στην αρχή της επικουρικότητας.

18 Παράρτηµα 1: Ερωτηµατολόγιο ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ ΙΕΥΘΥΝΣΗ E Οριζόντιες πολιτικές και δίκτυα Ερωτηµατολόγιο ΠΡΟΣ ΕΝΑ 7ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (Π Π) - ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΕ Υποβάλλεται από την κ. Nilgun CANVER (UK/PES) για διαβούλευση µε τα µέλη του ικτύου Παρακολούθησης της Επικουρικότητας ( ΠΕ) Η κ. Canver είναι εισηγήτρια της γνωµοδότησης της ΕτΠ µε θέµα Προς ένα 7ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον (Π Π) - Καλύτερη εφαρµογή της περιβαλλοντικής νοµοθεσίας της ΕΕ. Αντικείµενο της εν λόγω γνωµοδότησης θα είναι η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 7ης Μαρτίου 2012 µε θέµα Βελτίωση των οφελών από τα περιβαλλοντικά µέτρα της ΕΕ: οικοδόµηση εµπιστοσύνης µέσω της βελτίωσης της γνωστικής βάσης και της ικανότητας απόκρισης, COM (2012) 95 final η γνωµοδότηση έχει ως στόχο να συµβάλει στις εργασίες σχετικά µε την πρόταση της Επιτροπής για το 7 ο πρόγραµµα δράσης για το περιβάλλον, η οποία έχει προγραµµατιστεί για το τέλος του Παρακαλείστε να συµπληρώσετε και να υποβάλετε το παρόν ερωτηµατολόγιο έως τις 6 Ιουλίου Τα συµπληρωµένα ερωτηµατολόγια µπορούν να αποσταλούν απευθείας στον ιστότοπο του ικτύου Παρακολούθησης της Επικουρικότητας ( - µην παραλείψετε να συνδεθείτε). Επίσης, µπορείτε να αποστείλετε το ερωτηµατολόγιο στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδροµείου subsidiarity@cor.europa.eu. Ονοµασία της αρχής: Υπεύθυνος επικοινωνίας: Στοιχεία υπευθύνου επικοινωνίας (τηλέφωνο, ηλεκτρονικό ταχυδροµείο): Μέλος του/της ικτύου Παρακολούθησης της Επικουρικότητας Πλατφόρµας παρακολούθησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» Παρακαλείστε να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις:

19 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΕΝΩΣΙΑΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΚΑΙΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΡΧΕΣ 1. Πώς οργανώνεται η εφαρµογή του ενωσιακού περιβαλλοντικού δικαίου στο κράτος µέλος προέλευσής σας; Συµµετέχει η τοπική/περιφερειακή σας αρχή: α) στη µεταφορά του δικαίου της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο; β) στην εφαρµογή του άµεσα εφαρµοστέου και του µεταφερθέντος δικαίου της ΕΕ (π.χ. έκδοση αδειών); γ) στην επιβολή του (π.χ. εποπτεία, επιθεωρήσεις); α) Ναι/Όχι β) Ναι/Όχι γ) Ναι/Όχι Η προαναφερθείσα ανακοίνωση COM (2012) 95 εξετάζει την ενίσχυση και τη βελτίωση της εφαρµογής ως στόχο προτεραιότητας για την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική πολιτική. Επίσης, εξετάζει τα µέσα αρωγής «των κρατών στην επίτευξη µιας ολοκληρωτικά συστηµατικής προσέγγισης όσον αφορά τη συγκέντρωση και διάχυση της γνώσης και της µεγαλύτερης επιτόπιας ανταπόκρισης» (Εισαγωγή, σ. 2). ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ Βελτίωση της γνώσης όσον αφορά την εφαρµογή 2. Θα πρέπει να ενισχυθούν οι διατάξεις της οδηγίας για την πρόσβαση σε πληροφορίες 12, η οποία περιλαµβάνει ελάχιστες απαιτήσεις για τη διάδοση και την ποιότητα των πληροφοριών; Ναι/Όχι Σχόλιο (έως 300 λέξεις) Βελτίωση της ικανότητας απόκρισης σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο Επιθεωρήσεις και εποπτεία όσον αφορά την εφαρµογή της ενωσιακής νοµοθεσίας σε εθνικό επίπεδο 3. Το υφιστάµενο ενωσιακό πλαίσιο για επιθεωρήσεις και εποπτεία σε εθνικό επίπεδο 13, το οποίο ισχύει επί του παρόντος µόνο για τις βιοµηχανικές εγκαταστάσεις, θα πρέπει να αναβαθµιστεί: α) µέσω συστάσεων; β) µέσω δεσµευτικών κανόνων; α) Ναι/Όχι β) Ναι/Όχι Οδηγία 2003/4/ΕΚ για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ του Συµβουλίου Σύσταση 2001/331/EΚ για τον καθορισµό ελάχιστων κριτηρίων σχετικά µε τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις στα κράτη µέλη και δεσµευτικές τοµεακές διατάξεις

20 Σχόλιο (έως 350 λέξεις) Επιθεωρήσεις και εποπτεία σε ενωσιακό επίπεδο 4. Θα πρέπει η ΕΕ να δηµιουργήσει ίδιο σύστηµα επιθεώρησης και εποπτείας που θα συµπληρώνει τους εθνικούς µηχανισµούς και τα µέτρα µε στοχευµένο τρόπο σε ενωσιακό επίπεδο; Ναι/Όχι Σχόλιο (έως 300 λέξεις) ιαχείριση καταγγελιών σε εθνικό επίπεδο 5. Θα πρέπει η ΕΕ να καθορίσει κριτήρια όσον αφορά τον τρόπο που τα κράτη µέλη διαχειρίζονται τις καταγγελίες (π.χ. µε την παροχή γενικών εγγυήσεων για την εµπιστευτικότητα και την έγκαιρη διαχείριση, την παροχή στους πολίτες ενός µέσου υποβολής παραπόνων τους σε ένα ανεξάρτητο εθνικό διοικητικό όργανο, αρµόδιο για την εξέτασή τους): α) µέσω συστάσεων; β) µέσω δεσµευτικών κανόνων; α) Ναι/Όχι β) Ναι/Όχι