Οδηγός Για να αντιμετωπίσετε ατυχήματα στο Σπίτι, την Εργασία και τις Διακοπές

Transcript

1 Οδηγός Για να αντιμετωπίσετε ατυχήματα στο Σπίτι, την Εργασία και τις Διακοπές 1

2 Τι είναι οι Πρώτες Βοήθειες Οι πρώτες βοήθειες στην πράξη ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Πρώτες βοήθειες σε περίπτωση ανάγκης Πολλοί ασθενείς ή τραυματίες Τροχαία ατυχήματα Πυρκαγιές Ηλεκτροπληξίες Διάσωση από πνιγμό Οι αρχές της επαναφοράς Πώς να εκτιμήσετε την κατάσταση Στάση ανάνηψης Τεχνητή αναπνοή Πώς να επαναφέρετε το σφυγμό Επαναφορά παιδιών στη ζωή Καρδιοαναπνευστική επαναφορά Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ Πώς να κάνετε τη διάγνωση Πλήρης εξέταση Πώς να αφαιρέστε τα ρούχα Αγωγή και φροντίδα μετά τις Πρώτες βοήθειες ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΤΡΑΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ Το αναπνευστικό σύστημα Δυσλειτουργίες της αναπνοής Εμπόδιο στην τραχεία Ασφυξία Απόφραξη της τραχείας Πνιγμός Απαγχονισμός, στραγγαλισμός Εισπνοή καπνών Δυσκολίες αναπνοής Υπεραερισμός Άσθμα Διφθερική λαρυγγίτιδα ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Το κυκλοφορικό σύστημα Καταπληξία (σοκ) Λιποθυμία Αναφυλακτικό σοκ Διαταραχές της καρδιάς Θωρακική στηθάγχη Καρδιακή προσβολή Ανακοπή της καρδιάς ΠΛΗΓΕΣ ΚΑΙ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ Τύποι πληγών Είδη αιμορραγίας Σοβαρή εξωτερική αιμορραγία Αιμορραγία σε ειδικά σημεία Πληγές στο κρανίο Πληγές στην παλάμη Πληγές στις αρθρώσεις (γόνατο, αγκώνες) Αιμορραγία κιρσών Εσωτερική αιμορραγία Αιμορραγία από το αφτί Ρινορραγία Αιμορραγία από το στόμα Κολπική αιμορραγία Σοβαρά τραύματα Πληγές που διαπερνούν το στήθος Τραύματα στην κοιλιά Τραύματα στα μάτια Συντριπτικά τραύματα Ακρωτηριασμός Ανασκολοπισμός Μικροτραυματισμοί Μόλυνση των τραυμάτων ΔΑΓΚΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΣΙΜΠΗΜΑΤΑ Δαγκώματα ζώων Τσιμπήματα εντόμων Οι κίνδυνοι της θάλασσας Δαγκώματα φιδιών ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ Πώς να αξιολογήσετε ένα έγκαυμα Σοβαρά εγκαύματα Εγκαύματα στο λαιμό και το στόμα Ελαφρά εγκαύματα Ειδικοί τύποι εγκαυμάτων Εγκαύματα από ηλεκτρισμό Χημικά εγκαύματα Χημικά εγκαύματα του ματιού Εγκαύματα από τον ήλιο Εγκαύματα από αντανάκλαση μια λάμψης στο μάτι ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ Το νευρικό σύστημα Απώλεια αισθήσεων Τραύμα στο κεφάλι Διάσειση Κάταγμα του κρανίου Εγκεφαλική πίεση Σπασμοί Ελαφρά κρίση επιληψίας Βαριά κρίση επιληψίας Βαριά κρίση επιληψίας Σπασμοί σε μικρά παιδιά Εγκεφαλικό επεισόδιο Άλλες διαταραχές Υπογλυκαιμία Μέθη Κατάχρηση ουσιών ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΖΕΣΤΗΣ Η θερμοκρασία του σώματος Επιδράσεις του υπερβολικού κρύου Κρυοπαγήματα Υποθερμία Επιδράσεις της υπερβολικής ζέστης Θερμοπληξία Ηλίαση 2

3 ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΟΣΤΩΝ. ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ ΚΑΙ ΜΥΩΝ Οστά, σύνδεσμοι και μυς Είδη τραυμάτων Τραύματα του προσώπου και της σιαγόντας Τραύματα των άνω άκρων Κάταγμα της κλείδας Εξάρθρωση του ώμου Κάταγμα του βραχίονα Τραύματα γύρω από τον αγκώνα Τραύματα του πήχεως και του καρπού Τραύματα του άκρου χεριού και των δακτύλων Κατάγματα των πλευρών Τραύματα στην πλάτη Τραύματα στην σπονδυλική στήλη Πόνος στην πλάτη Κατάγματα πυέλου Τραύματα των κάτω άκρων Κατάγματα του ισχύου και του μηρού Κατάγματα της επιγονατίδας Κατάγματα της κνήμης Διάστρεμμα του αστραγάλου Κατάγματα του άκρου ποδιού ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗ Τι είναι δηλητήριο Δηλητήρια οικιακής χρήσης Δηλητηρίαση από φάρμακα Δηλητηρίαση από βιομηχανικά προϊόντα Δηλητηρίαση από οινοπνευματώδη Δηλητηριώδη φυτά Τροφική δηλητηρίαση Πυρετός Πονοκέφαλος Πόνος στα αφτιά Πονόδοντος Κοιλιακός πόνος Διάρροια και εμετός Κήλη Κράμπα Υστερία Λόξυγγας Αλλεργία Ασθένειες του ταξιδιώτη ΑΙΦΝΙΔΙΟΣ ΤΟΚΕΤΟΣ Αποβολή Τοκετός ΕΠΙΔΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΕΠΙΘΕΜΑΤΑ Υλικά πρώτης ανάγκης Επιθέματα Κρύες κομπρέσες Επίδεσμοι Κυλινδρικοί επίδεσμοι Επίδεσμος αγκώνα και γονάτου Επίδεσμος χεριού και ποδιού Σωληνοειδής επίδεσμος γάζας Τριγωνικοί επίδεσμοι Επίδεσμος άκρου χεριού ή άκρου ποδιού Επίδεσμος κρανίου Αναρτήρες επίδεσμοι ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ Πως περνάμε ένα δρόμο Σκουπίδια και μικρόβια στον δρόμο Παιχνίδι στον δρόμο Ασφάλεια μετακίνησης υπό παρακολούθηση μεγαλυτέρου Ακουστικά και κίνδυνοι Ποδήλατο Πεζόδρομοι Διαβάσεις Ακάλυπτες τρύπες στο έδαφος ΞΕΝΑ ΣΩΜΑΤΑ Ξένα σώματα στο δέρμα Παρασχίδες (ακίδες) Αγκίστρια Ξένα σώματα στο μάτι Ξένα σώματα στη μύτη Ξένα σώματα στο αφτί Αν καταπιούμε ένα ξένο σώμα Αν εισπνεύσουμε ένα ξένο σώμα Ανύψωση και μεταφορά με τα χέρια Μεταφορά με ειδικές καρέκλες Φορεία Πώς να ετοιμάσετε ένα φορείο Διάσωση με ελικόπτερο ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΠΡΟΣ ΠΑΙΔΙΑ 3

4 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Πρώτες βοήθειες είναι η αρχική βοήθεια ή αγωγή, που δίνεται σε ένα περιστατικό τραυματισμού ασθένειας, πριν να φθάσει το ασθενοφόρο, ο γιατρός ή κάποιος άλλος ειδικός. Ποιοι δίνουν πρώτες βοήθειες Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν, ακολουθώντας τις οδηγίες που δίνονται στο εγχειρίδιο αυτό, ώστε να προσφέρουν χρήσιμες και αποτελεσματικές Πρώτες Βοήθειες. Παρόλα αυτά, ο όρος Γνώστης των Πρώτων Βοηθειών χρησιμοποιείται για κάποιον που έχει παρακολουθήσει μια σειρά θεωρητικών μαθημάτων και πρακτικής εκμάθησης και έχει περάσει μια εξέταση υπό τον έλεγχο επαγγελματιών. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ Εμπνεύστε εμπιστοσύνη και ασφάλεια. Προστατεύστε τον εαυτό σας. ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ: Να διατηρήσουν τη ζωή Να περιορίσουν τις συνέπειες μιας πάθησης ή ενός τραυματισμού Να βοηθήσουν στην ανάνηψη του πάσχοντος. Ο ΓΝΩΣΤΗΣ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ ΕΙΝΑΙ: Εκπαιδευμένος από ειδικούς Περνά και ξαναπερνά εξετάσεις σε κανονικά χρονικά διαστήματα Παρακολουθεί τις τελευταίες εξελίξεις και πρακτικές της ιατρικής. ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: Οι πρώτες βοήθειες που μαθαίνετε από κάποιο εγχειρίδιο ή σε κάποιο μάθημα, δεν είναι ακριβώς αυτό που θα συναντήσετε στην πραγματικότητα. Οι περισσότεροι από μας, νοιώθουν κάποια ανησυχία όταν αντιμετωπίζουν το ίδιο το γεγονός στη ζωή. Γνωρίζοντας αυτά τα συναισθήματα, γινόμαστε ικανότεροι να αντιμετωπίσουμε το ξαφνικό περιστατικό. Κάνετε ότι καλύτερο μπορείτε Η προσφορά Πρώτων βοηθειών απαιτεί μια ικανότητα που βασίζεται στη γνώση, την εκπαίδευση και την εμπειρία. Δεν πρόκειται ακριβώς για επιστήμη και έτσι είναι ανοιχτή στο ανθρώπινο λάθος και σε περιστάσεις που ξεπερνούν 4

5 τον έλεγχο μας. Πρέπει να δεχθείτε το γεγονός ότι όσο ακατάλληλη και να είναι η αγωγή σας, όσο και αν προσπαθήσατε σκληρά, ένας τραυματίας μπορεί να μην ανταποκριθεί σ αυτήν, μπορεί ακόμη και να πεθάνει. Από τη στιγμή που κάνετε ότι καλύτερο μπορείτε και ότι πιστεύετε ότι είναι σωστό, τότε πρέπει να έχετε ήσυχη τη συνείδηση σας. Υπολογίστε τους κινδύνους Ενώ θα ακολουθείτε το χρυσό Κανόνα καταρχήν μην κάνεις κανένα κακό, πρέπει επίσης να δεχθείτε την αρχή του υπολογισμένου ρίσκου. Ακόμη και αν υπάρχει κάποιο ρίσκο, είναι σωστό να εφαρμόσετε μια αγωγή που θα ωφελούσε την πλειοψηφία των περιστατικών. Προσοχή, όμως, δε θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε μια αμφίβολη αγωγή απλά και μόνο για να κάνετε κάτι. Το να καλέσουμε ασθενοφόρο είναι σημαντικό όσο και οι πρώτες βοήθειες που θα προσφέρουμε εμείς. Μη φοβηθείτε τις συνέπειες: Όσοι δίνουν Πρώτες Βοήθειες, εκφράζουν συχνά το φόβο μήπως κάνουν κάτι λάθος και υποστούν ακόμη και μήνυση. Η αρχή του Καλού Σαμαρείτη υποστηρίζει αυτούς που δρουν σε περίπτωση ανάγκης (ενώ δεν προστατεύει αυτούς που ξεπερνούν τα παραδεδεγμένα όρια). Κρατήστε την ψυχραιμία σας, και προσοχή. ΕΜΠΝΕΥΣΤΕ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Κάθε άνθρωπος χρειάζεται να νοιώθει ασφάλεια και ότι βρίσκεται σε καλά χέρια. Μπορείτε να εμπνεύσετε εμπιστοσύνη και ασφάλεια στον πάσχοντα: - Διατηρώντας τον έλεγχο του εαυτού σας και του προβλήματος που χειρίζεστε. - Δρώντας ήρεμα και λογικά - Κάνοντας απαλές και σταθερές κινήσεις με τα χέρια σας και μιλώντας στον πάσχοντα με καλοσύνη αλλά και αποφασιστικότητα. Πως θα εμπνεύσετε εμπιστοσύνη Μιλάτε στον ασθενή καθόλη τη διάρκεια της εξέτασης και της αγωγής: - Εξηγήστε τι πρόκειται να κάνετε. - Προσπαθήστε να απαντήσετε στις ερωτήσεις του, ειλικρινά, και να διασκεδάσετε όσο καλύτερα μπορείτε τους φόβους του. Αν δεν γνωρίζετε την απάντηση, πείτε το. - Συνεχίστε να ενθαρρύνετε τον ασθενή ακόμη και όταν η αγωγή σας τελειώσει μάθετε για τους συγγενείς του ή κάποιον άλλο τον οποίο θα πρέπει να ειδοποιήσετε για το συμβάν. Ρωτήστε αν μπορείτε να τακτοποιήσετε ορισμένα πράγματα έτσι ώστε αν ο ασθενής έχει κάποια υποχρέωση, π.χ. να παραλάβει ένα παιδάκι από το σχολείο, φροντίστε εσείς γι αυτήν. 5

6 - Μην αφήσετε κάποιον ο οποίος πιστεύετε ότι θα πεθάνει. Συνεχίστε να μιλάτε στον ασθενή και κρατήστε του/της το χέρι μην αφήνετε ποτέ τον ασθενή να αισθανθεί μόνος. Πως θα το πείτε στους συγγενείς Αν και η ενημέρωση των συγγενών, είναι δουλειά του γιατρού ή της αστυνομίας, μπορεί εύκολα να τύχει να είστε εσείς που θα πρέπει να ενημερώσετε τα μέλη της οικογένειας του ασθενούς για το ότι, κάποιος αρρώστησε ή είχε κάποιο ατύχημα. Ελέγχετε καταρχήν ότι μιλάτε στο σωστό πρόσωπο. Εξηγήστε όσο πιο απλά και ειλικρινά μπορείτε, τι συνέβη και, αν χρειάζεται, που έχει μεταφερθεί ο ασθενής. Μην περιττολογείτε και μην υπερβάλλετε, μπορεί να προκαλέσετε άσκοπη ανησυχία. Είναι καλύτερο να παραδεχτείτε την άγνοια σας παρά να δώσετε παραπλανητικές πληροφορίες. κάθε ασθενής και ιδιαίτερα το παιδί, θα αισθανθεί λιγότερο ανήσυχο, αν του εξηγήσετε, τι πρόκειται να κάνετε. Πως θα αντιμετωπίσετε τα παιδιά Τα μικρά παιδιά έχουν μεγάλη αντίληψη και πολύ γρήγορα θα καταλάβουν την όποια αβεβαιότητα εκ μέρους σας. Κερδίστε την εμπιστοσύνη ενός άρρωστου ή τραυματισμένου παιδιού, μιλώντας πρώτα σε κάποιον που αυτό, εμπιστεύεται σε ένα από τους γονείς αν είναι δυνατόν. Αν ο γονιός σας δεχθεί και πιστέψει ότι μπορείτε να βοηθήσετε, η εμπιστοσύνη του θα περάσει στο παιδί. Είναι σημαντικό το παιδί να καταλάβει τι συμβαίνει και τι σκοπεύετε να κάνετε εξηγήστε του όσο πιο απλά μπορείτε και μη μιλάτε πίσω από την πλάτη του. Μη χωρίζετε ένα παιδί από τη μητέρα ή τον πατέρα του ή από κάποιο άλλο πρόσωπο που εμπιστεύεται. ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟΙ ΟΤΑΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΓΥΑΛΙΑ. ΜΙΑ ΠΛΗΓΗ ΔΙΚΗ ΣΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑ, ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΙΣ ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΑΜΟΙΒΑΙΑΣ ΜΟΛΥΝΣΗΣ. ΝΑ ΦΟΡΑΤΕ ΓΑΝΤΙΑ ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΕΩΣ, ΟΤΑΝ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ. ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΤΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΑΣ Η προσφορά Πρώτων Βοηθειών μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για εσάς, γι αυτό, πρέπει πάντα να προσέχετε την προσωπική σας ασφάλεια. Μην εκτίθεσθε σε κίνδυνο επιχειρώντας ηρωικές διασώσεις σε επικίνδυνες συνθήκες. Όσοι δίνουν πρώτες βοήθειες μπορεί, επίσης να ανησυχούν για την πιθανότητα να κολλήσουν σοβαρές μολυσματικές ασθένειες από εκείνους που βοηθούν. Να σημειώσουμε ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις καταγραμμένες στα αρχεία μόλυνσης με τον ιό της ηπατίτιδας Β ή του AIDS, που να έχουν διαδοθεί με την τεχνητή αναπνοή, αν και υπάρχει θεωρητικά κάποια μικρή πιθανότητα κινδύνου. Πρέπει βεβαίως, να γνωρίζετε ότι διάδοση των μολύνσεων αυτών μπορεί να γίνει από την επαφή αίματος με αίμα. Προστασία: Αν ανησυχήσετε για την πιθανότητα να κολλήσατε κάτι, δίνοντας πρώτες βοήθειες, επισκεφτείτε τον γιατρό σας. Όσοι προσφέρουν συστηματικά, πρώτες βοήθειες, πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για ανοσία στην ηπατίτιδα Β. Προστασία, μπορεί κάποιες φορές να προσφερθεί και μετά την έκθεση σε κίνδυνο. 6

7 Τα δυσάρεστα συναισθήματα Η πρακτική των Πρώτων Βοηθειών είναι κάποιες φορές, βρώμικη, μη άσχημη μυρωδιά και αποκρουστική. Είναι πιθανόν να φοβηθείτε ότι δεν θα τα βγάλετε πέρα μ αυτά τα δυσάρεστα συναισθήματα. Στην πράξη, αυτοί οι φόβοι είναι συνήθως, ανεδαφικοί, και οι περισσότεροι άνθρωποι τα καταφέρνουν πολύ καλά. Όμως, η παρακολούθηση κάποιων μαθημάτων Πρώτων Βοηθειών, θα αυξήσει σημαντικά την εμπιστοσύνη στον εαυτό σας. Η σε βάθος εκπαίδευση που θα πάρετε, θα σας βοηθήσει να ελέγχετε τα συναισθήματα σας, ώστε να τα βγάλετε πέρα σε πολλές δύσκολες καταστάσεις. Ο απολογισμός της προσπάθειας σας Αφού δώσετε τις Πρώτες Βοήθειες και παραδώσετε τον ασθενή σας, επανεκτιμήστε τα συναισθήματα σας. Αυτά μπορεί να τα βάλατε στην άκρη, καθώς αναλάβατε δράση, όμως η βοήθεια σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης είναι ένα πιεστικό γεγονός και δεν είναι ασυνήθιστη η εκδήλωση μιας καθυστερημένης αντίδρασης λίγο αργότερα. Συνήθως θα αισθάνεστε πολύ ικανοποιημένος ή ακόμη και χαρούμενος, αλλά δεν είναι επίσης ασυνήθιστο να αισθανθείτε ταραγμένος, ιδιαίτερα αν έχετε βοηθήσει κάποιον ξένο μη μπορώντας συνεπώς να μάθετε τα αποτελέσματα των προσπαθειών σας. Πάνω απ όλα, ποτέ μην κατηγορείτε τον εαυτό σας και μην καταπιέζετε τα συναισθήματα σας. Βοηθά πολύ να συζητήσετε την εμπειρία σας με ένα φίλο σας, το γιατρό σας ή τον εκπαιδευτή σας στις Πρώτες Βοήθειες. 7

8 ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Η διαδικασία της προσφοράς Πρώτων Βοηθειών αρχίζει συχνά συχνά, πριν από οποιαδήποτε άμεση, πρόσωπο με πρόσωπο, επαφή με τον ασθενή. Ο τρόπος που πλησιάζετε τον πάσχοντα και τα πρώτα πράγματα που κάνετε πριν καλέσετε βοήθεια, μπορεί να συμβάλουν στην επιβίωση του ασθενούς και στην τελική του ανάρρωση όσο και οποιαδήποτε παρέμβαση και ιατρική αγωγή. Τι θα βρείτε σ αυτό το κεφάλαιο Αυτό το κεφάλαιο καταγράφει τις βασικές οδηγίες που πρέπει να τηρείτε όταν πλησιάζετε μια πιθανή επικίνδυνη περίπτωση. Σας λέει επίσης τι θα συμβεί όταν καλέστε τις υπηρεσίες άμεσης βοήθειας και πώς μπορείτε να είστε χρήσιμοι όταν αυτές φθάσουν. Οι σελίδες που ακολουθούν δίνουν προγράμματα δράσης για πολλές συνηθισμένες περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όπως είναι τα τροχαία ατυχήματα, οι πυρκαγιές και οι πνιγμοί. ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΔΙΝΕΙ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ: Να αναλάβει την ευθύνη της κατάστασης -Να κατανοήσει γρήγορα και ήρεμα τι συνέβη -Να ψάξει για τους περαιτέρω κινδύνους για τον εαυτό του και τον ασθενή. -Να μην εκθέτει ποτέ τον εαυτό του σε κίνδυνο. Να κάνει προσεκτικές κινήσεις -Να προστατεύει τον ασθενή από τον κίνδυνο -Να μην προσπαθεί να κάνει πάρα πολλά πράγματα μόνος του. Να εκτιμήσει την κατάσταση των ασθενών και να δώσει τις Πρώτες Βοήθειες. -Όταν έχετε περισσότερους από έναν ασθενή, κάνετε μια σύντομη έρευνα εκτιμώντας την κατάσταση και διαμορφώνοντας άποψη (σελ. ) και αποφασίστε για τις προτεραιότητες της αγωγής. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Πως θα εκτιμήσετε την κατάσταση Εξασφαλίστε την ασφάλεια της περιοχής Δώστε τις Πρώτες Βοήθειες Καλέστε βοήθεια ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ ΠΟΛΛΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Η ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ Σοβαρά περιστατικά ΤΡΟΧΑΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ Εξασφαλίστε την ασφάλεια της περιοχής Ελέγξτε τους τραυματίες ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ Πώς να αντιμετωπίσετε τη φωτιά Αν υπάρχουν καπνοί και αέρια Αν καίγονται τα ρούχα κάποιου ΤΡΑΥΜΑΤΑ ΑΠΟ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟ Ρεύμα υψηλής τάσης Ρεύμα χαμηλής τάσης ΔΙΑΣΩΣΗ ΑΠΟ ΠΝΙΓΜΟ Να φέρει βοήθεια -Γρήγορα βεβαιωθείτε ότι έχει ειδοποιηθεί οποιαδήποτε αναγκαία ειδική βοήθεια και ότι φθάνει αμέσως. 8

9 ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, πολλά πράγματα μπορεί να απαιτήσουν ταυτόχρονα την προσοχή σας. Αν προσπαθήσετε να τα κάνετε όλα μαζί, μπορεί εύκολα να παρασυρθείτε σε ενέργειες που δεν είναι ζωτικής σημασίας. Πάντα να δράτε βάσει σχεδίου, έχοντας στο μυαλό σας τα βασικά πράγματα που πρέπει να κάνετε σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Να εκτιμήσετε την κατάσταση, να εξασφαλίσετε την ασφάλεια, να δώσετε ΠΩΣ ΘΑ ΕΚΤΙΜΗΣΕΤΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Πλησιάστε γρήγορα αλλά ήρεμα και προσεκτικά, έτσι ώστε να μπορέσετε σύντομα να πάρετε όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες. Οι προτεραιότητες σας πρέπει να είναι: να αναγνωρίσετε τους κινδύνους που διατρέχετε ο ίδιος, ο ασθενής και οι παρευρισκόμενοι και έπειτα να υπολογίσετε τα μέσα που διαθέτετε και το είδος βοήθειας που θα χρειαστείτε. Δηλώστε ότι γνωρίζετε από Πρώτες Βοήθειες. Αν δεν υπάρχουν ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Οι καταστάσεις που προκάλεσαν το ατύχημα μπορεί να εξακολουθούν να υφίστανται και να κρύβουν και άλλους κινδύνους. Να θυμάστε ότι πρέπει να βάζετε τη δική σας ασφάλεια πάνω απ όλα. Δε θα μπορέσετε να βοηθήσετε τους άλλους αν τραυματιστείτε ή αρρωστήσετε. Συχνά, πολύ απλά μέτρα, όπως το να κατεβάσετε έναν ηλεκτρικό διακόπτη, είναι αρκετά για να εξασφαλίσουν την ασφάλεια της περιοχής. Άλλες φορές, απαιτούνται πιο περίπλοκες διαδικασίες. Ποτέ μην εκθέτετε τον εαυτό σας και τον ασθενή σε μεγαλύτερο κίνδυνο, τις Πρώτες Βοήθειες, να καλέσετε βοήθεια. -Ελέγξτε τα συναισθήματα σας. -Δώστε στον εαυτό σας χρόνο για να σκεφτεί. -Μην εκθέτετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο -Χρησιμοποιήστε τη λογική σας. -Μην προσπαθείτε να κάνετε πολλά πράγματα μόνος σας. περισσότερο ειδικευμένα άτομα, αναλάβετε ήρεμα την ευθύνη της κατάστασης. Κάνετε πρώτα στον εαυτό σας τις παρακάτω ερωτήσεις: -Ο κίνδυνος συνεχίζει να υπάρχει; -Βρίσκεται η ζωή κάποιου σε άμεσο κίνδυνο; -Υπάρχουν κάποιοι, ανάμεσα στους παρευρισκόμενος, που μπορούν να βοηθήσουν; -Μήπως χρειάζομαι τη βοήθεια ειδικού; προσπαθώντας να κάνετε πολλά πράγματα μόνος σας. Αν δεν μπορείτε να περιορίσετε έναν κίνδυνο που απειλεί τη ζωή, πρέπει να προσπαθήσετε να βάλετε κάποια απόσταση μεταξύ αυτού και του ασθενούς. Πρώτα προσπαθήστε να απομακρύνετε τον κίνδυνο από τον ασθενή. Αν αυτό δεν είναι δυνατόν απομακρύνετε τον πάσχοντα από τον κίνδυνο. Σε πολλές περιπτώσεις θα σας χρειαστεί η βοήθεια ειδικού και εργαλείων. Σε κάποιο τρακάρισμα, σβήστε την ανάφλεξη του αυτοκινήτου Είτε η μηχανή δουλεύει, Είτε όχι. 9

10 ΔΩΣΤΕ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ Μόλις είναι ασφαλές, αναλάβετε κάθε ασθενή, χρησιμοποιώντας την Α-Β της επαναφοράς στη ζωή. Αν είστε μόνος σας, τα ευρήματα σας θα υπαγορεύσουν τις πράξεις σας, πότε δηλαδή να καλέσετε βοήθεια και το μέγεθος της βοήθειας που χρειάζεστε. Γρήγορα ελέγξτε αν ο ασθενής: -Έχει τις αισθήσεις του πλήρως -Δεν έχει τις αισθήσεις του, αλλά αναπνέει -Δεν αναπνέει, αλλά έχει σφυγμούς (Ανατρέξτε επίσης στο παρακάτω κεφάλαιο: πώς να εκτιμήσετε την κατάσταση). κοιτάξτε, ακούστε και νοιώστε την αναπνοή του ασθενούς ΜΗΝ καθυστερήσετε να καλέσετε την αναγκαία βοήθεια ΚΑΛΕΣΤΕ ΒΟΗΘΕΙΑ Μπορεί να χρειαστεί να γίνουν πολλές ενέργειες: Να εξασφαλίσετε την ασφάλεια, να τηλεφωνήσετε για βοήθεια (βλέπε επόμενη σελίδα) και να αρχίσετε να δίνετε τις Πρώτες βοήθειες. Κάντε καλή χρήση όλων των μέσων που διαθέτετε. Μπορείτε να ζητήσετε από άλλους να: -Εξασφαλίσουν την ασφάλεια της περιοχής. -Να τηλεφωνήσουν για βοήθεια -Να φέρουν εργαλεία Πρώτων βοηθειών -Να ελέγξουν την κίνηση του δρόμου και τους παρευρισκόμενους. -Να ελέγξουν την αιμορραγία ή να στηρίξουν ένα μέλος του σώματος. -Να κρατήσουν τους περίεργους μακριά από τον ασθενή. -Να βοηθήσουν στη μεταφορά του ασθενούς σε ασφαλές μέρος. Δώστε σαφείς οδηγίες και ελέγξτε αν εκτελούνται σωστά. Μην εκνευρίζεστε με αυτούς που δε βοηθούν. Μπορεί να αισθάνονται ανίκανοι να ανακατευτούν κι αυτό γίνεται συνήθως γιατί έχουν σοκαριστεί. Όμως, το να αναθέσετε σ έναν παρευρισκόμενο ένα απλό καθήκον, μπορεί να αποτρέψει τον πανικό του ή το μακάβριο ενδιαφέρον του, κι έτσι βοηθάτε και τον ίδιο, καθώς και τον ασθενή, επίσης τον εαυτό σας.

11 ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΓΙΑ ΒΟΗΘΕΙΑ Μπορείτε να καλέσετε από το τηλέφωνο βοήθεια από μια σειρά υπηρεσίες: Κέντρο άμεσης βοήθειας (166) Πυροσβεστική, αστυνομία, λιμενικό, νοσοκομεία, κέντρα υγείας. Από τις δημόσιες υπηρεσίες γκαζιού, ηλεκτρικού και νερού. Από τις υπηρεσίες υγείας, γιατρούς, οδοντίατρους, νοσοκόμες ή μαίες. Αν είστε υποχρεωμένος να αφήσετε τον ασθενή μόνο του, μειώστε όσο το δυνατόν περισσότερο τον κίνδυνο γι αυτόν, κάνοντας τις απαραίτητες ενέργειες (ανατρέξτε ξανά στο παρακάτω κεφάλαιο: πώς να εκτιμήσετε την κατάσταση). Κάντε το τηλέφωνο σας σύντομο αλλά σαφές. ΒΡΕΙΤΕ ΕΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ Τα τηλέφωνα εκτάκτου ανάγκης είναι δωρεάν και μπορούν να γίνουν από οποιοδήποτε τηλέφωνο. Στους εθνικούς δρόμους, τηλέφωνα βρίσκονται κάθε δύο χιλιόμετρα περίπου και υπάρχουν κάθε τόσο ενδείξεις για το ποιο είναι το πλησιέστερο. Αυτά τα τηλέφωνα απαντούν αμέσως μόλις τα σηκώσεις. Οι περισσότερες μεγάλες εταιρείες έχουν ιδιαίτερα εσωτερικά συστήματα για τα τηλέφωνα αμέσου βοηθείας. Βεβαιωθείτε ότι τα γνωρίζετε. Αν ζητήσετε από κάποιον άλλο να πάει να τηλεφωνήσει, ζητήστε του επίσης να επιστρέψει για να επιβεβαιώσει ότι το τηλεφώνημα έγινε και ότι η βοήθεια έρχεται. ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΕΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑ Όταν καλέστε το 166 πρέπει να δίνετε σαφείς λεπτομέρειες του ατυχήματος ή του περιστατικού εκτάκτου ανάγκης, τον αριθμό των ασθενών και να αναφέρετε οποιοδήποτε πρόσθετο κίνδυνο. Αν δεν είστε σίγουροι για την ακριβή τοποθεσία μην πανικοβληθείτε το τηλεφώνημα σας μπορεί να εντοπιστεί. ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: Κέντρο δηλητηριάσεων: SOS Ιατρών: 1016 Πυροσβεστική: 199 Άμεση ανάγκη: 100 Εφημερεύοντα νοσοκομεία: 106 Άμεση επέμβαση λιμενικού σώματος: 108 Ανοιχτή γραμμή (μονάδα επεξάρτησης Ψ.Ν.Α): Διημερεύοντα & διανυκτερεύοντα φαρμακεία Αθηνών: 107 Προαστείων: 102 Εφημερεύοντες γιατροί περιοχής Αττικής: 1602 Οδική βοήθεια ΕΛΠΑ: 104 Οδική βοήθεια express service: 154 Τηλεφωνική γραμμή για το AIDS: Τηλεφωνώντας στις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης Δίνετε πάντα τις παρακάτω πληροφορίες: -Την ακριβή τοποθεσία του περιστατικού. -Το όνομα και τον αριθμό του δρόμου και αν είναι δυνατόν τις διασταυρώσεις ή άλλα χαρακτηριστικά της περιοχής. -Τον τύπο και τη σοβαρότητα του περιστατικού, π.χ. Αυτοκινητιστικό ατύχημα, δύο αυτοκίνητα, ο δρόμος έχει κλείσει, τρεις άνθρωποι παγιδευμένοι. -Τον αριθμό, φύλο και περίπου τις ηλικίες των τραυματιών καθώς και οτιδήποτε γνωρίζετε για την κατάσταση τους π.χ. Άνδρας, περίπου πενήντα ετών, υποψίες για καρδιακή προσβολή. -Λεπτομέρειες για διάφορους κινδύνους όπως είναι το γκάζι ή επικίνδυνες ουσίες (δείτε στο μεθεπόμενο φύλο, λεπτομέρειες), βλάβη φορτισμένης ηλεκτρικής γραμμής ή ομίχλη. ΜΗΝ αφήνετε το τηλέφωνο πριν κλείσει η υπηρεσία που καλείτε

12 ΠΟΛΛΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ Ή ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ Μπορεί να βρεθείτε στη δύσκολη θέση να πρέπει να φροντίσετε πολλούς ασθενείς ταυτοχρόνως. Η σειρά με την οποία ασχολείσθε με αυτούς μπορεί να είναι κρίσιμη για την επιβίωση τους. Πρώτα φροντίστε όποιον έχει χάσει τις αισθήσεις του. Ακολουθήστε την Α-Β επαναφοράς στη ζωή για να βρείτε τις προτεραιότητες της αγωγής (βλέπε Αφού παραδώσετε τους σοβαρά τραυματισμένους στο προσωπικό των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης, μπορείτε να βοηθήσετε τα περιστατικά με τα ελαφρότερα τραύματα. επόμενες σελίδες, κεφάλαιο: ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ, Οι Αρχές Της Επαναφοράς). Να θυμάστε πάντα τα όρια σας: Δεν περιμένουν από σας να κάνετε κινήσεις ζωής και θανάτου και δε θα σας κατηγορήσουν αν τα πράγματα εξελιχθούν άσχημα. ΣΟΒΑΡΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ Τα χαρακτηριστικά ενός σοβαρού περιστατικού είναι: μεγάλος αριθμός πασχόντων, προφανής ακαταστασία και συνεπώς μεγάλη πίεση και απαιτήσεις γι αυτούς που θα βοηθήσουν. Κατ αρχήν, οι υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης χρειάζονται ακριβείς πληροφορίες σχετικά με το τι συνέβη, έτσι ώστε να μπορέσουν να στείλουν όχι μόνο τόση βοήθεια όση απαιτείται, επίσης, ότι χρειάζεται (ειδικό προσωπικό ή μηχανήματα) που θα βοηθούσε τη διάσωση και την αγωγή. Αφού βεβαιωθείτε ότι το τηλεφώνημα έγινε, υπολογίστε την κατάσταση, και χωρίς να θέτετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο, αρχίστε να δίνετε τις Πρώτες Βοήθειες. Όταν φθάσει η βοήθεια, ο επικεφαλής των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης, θα αναλάβει την απόλυτη ευθύνη της κατάστασης. Ο ρόλος αυτού που δίνει τις Πρώτες Βοήθειες Να θυμάστε ότι το προσωπικό των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης έχει και άλλα πράγματα στο μυαλό του από το να αναθέσει στον άνθρωπο που δίνει Πρώτες Βοήθειες να κάνει κάτι. Μην αισθανθείτε παραμερισμένος αν η προσφορά σας αγνοηθεί. Πιο σημαντικό ακόμη: πρέπει να φύγετε από τον τόπο του επεισοδίου αν σας ζητηθεί από το προσωπικό των υπηρεσιών εκτάκτου ανάγκης. Όμως, υπάρχουν πολλοί τρόποι μέσω των οποίων μπορείτε να δώσετε σοβαρή βοήθεια π.χ. φροντίζοντας μικρότερα τραύματα ή συζητώντας με ένα παιδί του οποίου ο γονιός δέχεται αγωγή. Πως μπορείτε να βοηθήσετε: -Οι τραυματίες που έχουν μικρότερης σημασίας τραύματα πρέπει να απομακρύνονται γρήγορα από την τοποθεσία για να κάνουν ευκολότερη την πρόσβαση στα σοβαρότερα περιστατικά. -Οι τραυματίες που είναι διαπιστωμένα νεκροί πρέπει να απομακρύνονται, ώστε να μπορεί να δοθεί βοήθεια σ αυτούς που τη χρειάζονται. -Όλοι όσοι ενέχονται στο περιστατικό πρέπει να καταχωρηθούν και οι πάσχοντες να τύχουν ιατρικής φροντίδας ώστε να μπορούν να δημιουργηθούν και να κρατηθούν ακριβή στοιχεία. Όσοι εργάζονται ή μένουν κοντά στην τοποθεσία του ατυχήματος, πρέπει να ειδοποιηθούν για τους τυχόν περαιτέρω κινδύνους της ασφάλειας τους.

13 ΤΡΟΧΑΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ Τα τροχαία ατυχήματα μπορεί να είναι από πέσιμο από ένα ποδήλατο έως μια καραμπόλα με πολλά θύματα. Συχνά, ο τόπος του ατυχήματος παρουσιάζει σοβαρούς κινδύνους ασφαλείας, συνήθως λόγω της συνεχιζόμενης κίνησης αυτοκινήτων. Είναι βασικό να επιδιώξετε της ασφάλεια της περιοχής, να προστατεύσετε τον εαυτό σας, τους πάσχοντες και τους άλλους που χρησιμοποιούν το δρόμο. ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ Καταρχήν εξασφαλίστε τη δική σας ασφάλεια και σιγουρευτείτε ότι δε δημιουργείτε κινδύνους: -Παρκάρετε μακριά από τον τόπο του ατυχήματος. -Μην τρέχετε μέσα σε μια εθνική οδό με κίνηση για να περάσετε απέναντι. -Τη νύχτα φοράτε ή κρατάτε μαζί σας κάτι φωτεινό ή κάτι που αντανακλά το φως και χρησιμοποιήστε φακό. Αφού εξασφαλίσετε όλα τα παραπάνω, πάρτε πλέον και τις εξής γενικές προφυλάξεις: -Στείλτε παρευρισκομένους να προειδοποιούν τους άλλους οδηγούς. -Τοποθετείστε τα προειδοποιητικά τρίγωνα ή φώτα στα 200 μέτρα προς κάθε κατεύθυνση. ΕΛΕΓΞΤΕ ΤΟΥΣ ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ -Σβήστε την ανάφλεξη κάθε κατεστραμμένου οχήματος και, αν γνωρίζετε πώς, αποσυνδέστε τις μπαταρίες. Κλείστε την παροχή καυσίμων στα πετρελαιοκίνητα οχήματα και στις μοτοσικλέτες. -Σταθεροποιήστε τα οχήματα. Αν ένα όχημα σταθεί όρθιο, βάλτε το χειρόφρενο και την πρώτη ταχύτητα ή εμπόδια μπροστά στους τροχούς. Αν έχει σταθεί στο πλάι μην προσπαθήσετε να το γυρίσετε ίσια αλλά να το εμποδίσετε να κυλήσει. Κοιτάξτε για άλλους κινδύνους. Φωτιάς, ρεύματος, διαρροής υγρών. Σε τρακάρισμα: Τυχόν σοβαροί ή και θανάσιμοι τραυματισμοί, πρέπει να ελεγχθούν αμέσως. Προσέξτε τη δική σας ασφάλεια, αποφεύγοντας οτιδήποτε έχει κοφτερή άκρη ή μπορεί να σας προκαλέσει τραυματισμό. Όπου είναι δυνατόν, φροντίστε τους τραυματίες δίχως να τους μετακινήσετε. Τι πρέπει να κάνετε Γρήγορα υπολογίστε την κατάσταση όλων των τραυματιών, μετακινώντας τους αν υπάρχει απόλυτη ανάγκη και μόνο αν υφίσταται περαιτέρω κίνδυνος ή αν πρέπει να εφαρμόσετε την αγωγή επαναφοράς στη ζωή. Ασχοληθείτε πρώτα με τις περιπτώσεις που ενέχουν απειλή της ζωής του θύματος. Ψάξτε τη περιοχή έτσί ώστε να εντοπίσετε κάποιον τραυματία που πιθανόν να εκτοξεύτηκε ή να έφυγε μακριά. ΕΧΕΙ ΧΑΣΕΙ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ: 1 Θεωρήστε δεδομένο ότι υπάρχει τραυματισμός του λαιμού εκτός και αν αποδειχθεί το αντίθετο. Στηρίξτε το λαιμό και το κεφάλι του θύματος με τα χέρια σας, ώστε να μπορεί να αναπνέει ελεύθερα. Για μεγαλύτερη υποστήριξη φορέστε του, αν είναι δυνατόν, ένα κολάρο. φροντίστε, αν είναι δυνατόν, οποιοδήποτε 2 θανάσιμο τραύμα. Παρατηρείτε συνεχώς το θύμα μέχρι να φθάσει η βοήθεια των ειδικών. ΑΝ είναι απαραίτητο να μετακινήσετε τον πάσχοντα, θα χρειαστείτε τρεις ανθρώπους να σας βοηθήσουν: Έναν που θα στηρίζει ώμους και στήθος, έναν για τη λεκάνη και την κοιλιά κι έναν για τα πόδια. Εσείς πρέπει να στηρίζετε συνεχώς το κεφάλι και να κατευθύνετε όλες τις κινήσεις. ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΝ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΠΑΓΙΔΕΥΤΕΙ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΕΝΑ ΟΧΗΜΑ: Προσπαθήστε να βρείτε βοήθεια για να σηκώσετε ή να μετακινήσετε το όχημα και αν είναι απόλυτη

14 ανάγκη να τραβήξετε τον ασθενή μακριά. Σημειώστε πρώτα την ακριβή θέση του οχήματος και του τραυματία. Η αστυνομία θα χρειασθεί αυτή την πληροφορία.

15 ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ Στα ατυχήματα μπορούν να υπάρξουν περιπλοκές από τη διαρροή επικίνδυνων ουσιών ή τοξικών αερίων. Ποτέ μην κάνετε καμία προσπάθεια διάσωσης αν δεν είσθε σίγουροι ότι δε θέτετε σε κίνδυνο τον εαυτό σας ερχόμενος σε επαφή με μια επικίνδυνη ουσία. Κρατήστε τους παρευρισκόμενους μακριά από τον τόπο του ατυχήματος, έχοντας υπόψη σας ότι τα δηλητηριώδη αέρια μπορεί να ελευθερωθούν και να εξαπλωθούν σε αρκετή απόσταση. Σταθείτε αντίθετα από τη φορά του αέρα έτσι ώστε τα οποιαδήποτε αέρια να φεύγουν από σας. Κωδικοποιημένες πληροφορίες για τις υπηρεσίες ανάγκης: 2WE Ο αριθμός από τα Ηνωμένα Έθνη έχουν δώσει στην ουσία αυτή: 2447 ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΕΝΑ ΛΟΓΟΤΥΠΟ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΔΗΛΩΝΕΙ ΤΗΝ ΦΥΣΗ ΤΟΥ ΠΙΘΑΝΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ π.χ. μια φωτιά, λόγω διαρροής, κλπ. Κέντρο δηλητηριάσεων: ΩΣ ΣΗΜΑ ΠΙΘΑΝΟΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΔΕΙΤΕ: -Οξειδωτικοί παράγοντες εμφανίζονται με έναν κίτρινο ρόμβο που στο πάνω του άκρο έχει το σύμβολο μιας φωτιάς γύρω από ένα κύκλο. -Δηλητηριώδεις ουσίες: λευκός ρόμβος με νεκροκεφαλή. -Εύφλεκτες ουσίες: κόκκινος ρόμβος με φωτιά γύρω από έναν κύκλο. -Πεπιεσμένα αέρια: πράσινος ρόμβος με μια μπουκάλα πάνω αριστερά. -Διαβρωτικές ουσίες: μισός λευκός και μισός μαύρος ρόμβος, που στο λευκό φόντο παρατηρούμε δύο δοκιμαστικούς σωλήνες να στάζουν το επικίνδυνο περιεχόμενο τους πάνω σε αντικείμενα. Σύμβολα επικίνδυνων ουσιών Μια ταμπέλα επικίνδυνων ουσιών πάνω σ ένα όχημα, σας προειδοποιεί ότι το όχημα αυτό μπορεί να μεταφέρει κάποια επικίνδυνη ουσία. Αν έχετε την οποιαδήποτε αμφιβολία για την ασφάλεια σας ή για το νόημα της ταμπέλας, κρατηθείτε σε απόσταση, ιδιαίτερα αν υπάρχει διαρροή ή αν δείτε το γράμμα Ε, όπως σημειώσαμε παραπάνω. Σημειώστε τις πληροφορίες της ταμπέλας και αναφέρετε τις στο τηλεφώνημα σας, για βοήθεια.

16 ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ Γρήγορη και καθαρή σκέψη είναι απαραίτητη σε περίπτωση φωτιάς. Η φωτιά εξαπλώνεται πολύ γρήγορα, γι αυτό προειδοποιήστε όσους μπορεί να βρεθούν σε κίνδυνο και ειδοποιήστε τις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης αμέσως. Και ο πανικός επίσης εξαπλώνεται γρήγορα. Πρέπει να συγκρατήσετε οποιονδήποτε είναι πιθανόν να αυξήσει τον πανικό. Πώς να εγκαταλείψετε το κτίριο που καίγεται Χωρίς να θέσετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο, κάντε ότι καλύτερο μπορείτε για να βοηθήσετε τους πάντες να εγκαταλείψουν το κτίριο που καίγεται, κλείνοντας τις πόρτες πίσω σας. Ψάξτε τις ταμπέλες που δείχνουν τις εξόδους κινδύνου και τον τόπο της συγκέντρωσης. Στον τόπο εργασίας σας εξοικειωθείτε με τις οδηγίες ή αν βρίσκεσθε σε κτίριο γραφείων ως επισκέπτης, ακολουθήστε τις οδηγίες του προσωπικού. Αναζητήστε επίσης τα κεφάλαια: εισπνοή καπνών και Εγκαύματα. ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ ΤΗ ΦΩΤΙΑ Η φωτιά χρειάζεται τρία στοιχεία για να ξεσπάσει και να συνεχίσει να καίει: Ανάφλεξη (π.χ. ηλεκτρικός σπινθήρας ή γυμνή φλόγα) μια πηγή καυσίμων (π.χ. πετρέλαιο, ξύλο ή υφάσματα) και οξυγόνο (αέρας). Αν αφαιρέσετε οποιοδήποτε από τα τρία στοιχεία, σπάτε το τρίγωνο της φωτιάς Παραδείγματος χάρη: -Ανάφλεξη: Κλείστε την ανάφλεξη ενός αυτοκινήτου. -Καύσιμα: Απομονώστε την παροχή καυσίμων ενός οχήματος, αφαιρέστε τα υλικά που μπορούν να καούν, όπως π.χ. τις κουρτίνες από το δρόμο της φωτιάς. -Οξυγόνο: Κλείνετε τις πόρτες στη φωτιά. Μειώστε τις φλόγες με μια ειδική ουσία. ΑΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΠΝΟΙ ΚΑΙ ΑΕΡΙΑ Οποιαδήποτε φωτιά σε κλειστό χώρο δημιουργεί μια άκρως επικίνδυνη ατμόσφαιρα που έχει χαμηλή περιεκτικότητα οξυγόνου και μπορεί να μολυνθεί από μονοξείδιο του άνθρακα και τοξικά αέρια. Ποτέ μην μπαίνετε σ ένα κτίριο που καίγεται ή είναι γεμάτο καπνούς και ποτέ μην ανοίγετε μια πόρτα που οδηγεί σε φωτιά. Τι μπορείτε να κάνετε: -Αν παγιδευτείτε σ ένα κτίριο που καίγεται, μπείτε σ ένα δωμάτιο με παράθυρο και κλείστε την πόρτα. Αν πρέπει να περάσετε μέσα από ένα δωμάτιο γεμάτο καπνούς, σκύψτε χαμηλά επειδή ο αέρας στο επίπεδο του πατώματος είναι καθαρότερος. -Αν κάποιος βρίσκεται σ ένα δωμάτιο γεμάτο αέρια, ανοίξτε διάπλατα τις πόρτες για να μπει καθαρός αέρας και έπειτα μπορείτε να τον σώσετε. ΑΝ ΚΑΙΓΟΝΤΑΙ ΤΑ ΡΟΥΧΑ ΚΑΠΟΙΟΥ Πρέπει να εμποδίσετε τον τραυματία να πανικοβληθεί και να τρέξει έξω. Κάθε κίνηση ή αύρα αέρος, θα μεγαλώσει τις φλόγες. -Γρήγορα ξαπλώστε τον τραυματία, με το μέρος που καίγεται από την επάνω πλευρά. Σβήστε τις φλόγες ρίχνοντας νερό ή κάποιο άλλο μη εύφλεκτο υλικό. ΜΗΝ προσπαθήσετε να καταπολεμήσετε μία φωτιά χωρίς πρώτα να έχετε τηλεφωνήσει στις υπηρεσίες εκτάκτου ανάγκης και χωρίς να είστε βέβαιοι ότι ε θέτετε την προσωπική σας ασφάλεια σε κίνδυνο. Μπορείτε επίσης να τυλίξετε σφικτά το θύμα μέσα σ ένα παλτό, κουρτίνα, κουβέρτα (όχι νάϊλον ή πλαστική), χαλάκι ή άλλο βαρύ ύφασμα και να το ξαπλώσετε στο έδαφος. Οι φλόγες σβήνουν γιατί τους στερείτε το οξυγόνο.

17 ΜΗΝ χρησιμοποιείτε εύφλεκτα υλικά προσπαθώντας να μειώσετε τις φλόγες. Βασικό: Μην περιστρέφετε το θύμα πάνω στο έδαφος. Αυτή η κίνηση μπορεί να προκαλέσει την εξάπλωση του καψίματος και σε άλλα μέρη του σώματος και να προκαλέσει ακόμη περισσότερα τραύματα. Αν τα δικά σας ρούχα αρπάξουν φωτιά και δεν έχετε διαθέσιμη βοήθεια, σβήστε τη φωτιά, τυλίγοντας τον εαυτό σας σφικτά σε κατάλληλο υλικό και ξαπλώστε κάτω. ΗΛΕΚΤΡΟΠΛΗΞΙΕΣ Το πέρασμα του ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από το σώμα μπορεί να αφήσει αναίσθητο το θύμα και να προκαλέσει το σταμάτημα της αναπνοής ακόμη και της καρδιάς. Το ρεύμα μπορεί να προκαλέσει έγκαυμα και στο μέρος του σώματος απ όπου εισέρχεται και σ εκείνο απ όπου εξέρχεται (γειώνεται). Το εναλλασσόμενο ρεύμα προκαλεί επιπροσθέτως και μυϊκούς σπασμούς που συχνά, εμποδίζουν τον πάσχοντα να αφήσει το ηλεκτροφόρο καλώδιο. Κεραυνός Ο κεραυνός είναι μια φυσική απελευθέρωση ηλεκτρισμού. Ζητά την επαφή του με το έδαφος μέσω του υψηλότερου σημείου και πιθανόν οποιουδήποτε ατόμου στέκεται κοντά σ αυτό το σημείο (γεωργός κάτω από δέντρο, ψαράς σε βάρκα). Το κτύπημα του κεραυνού μπορεί να προκαλέσει φωτιά στα ρούχα του πάσχοντος και να τον αφήσει αναίσθητο. Σπανίως προκαλεί και ακαριαίο θάνατο. Φύγετε μακριά από την τοποθεσία που κτύπησε ο κεραυνός και τραβήξτε μακριά τους πάσχοντες όσο πιο γρήγορα μπορείτε.

18