Τα 4 Ευαγγέλια. Γιατί είναι η καρδιά της χριστιανικής πίστης;

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Τα 4 Ευαγγέλια. Γιατί είναι η καρδιά της χριστιανικής πίστης;"

Transcript

1 ιδασκαλία της Καθολικής Εκκλησίας Τα 4 Ευαγγέλια Γιατί είναι η καρδιά της χριστιανικής πίστης; Τι σηµαίνει «Ευαγγέλιο»; «Ευαγγέλιο» είναι σύνθετη λέξη (ευ-αγγελία) και σηµαίνει: καλή είδηση, χαρµόσυνη είδηση. Αυτή η χαρµόσυνη είδηση αφορά τη ζωή και το κήρυγµα του Ιησού Χριστού, του Μονογενή Υιού του Θεού που έγινε άνθρωπος. Πόσα και ποια είναι τα Ευαγγέλια; Είναι 4: το Ευαγγέλιο του Ματθαίου (Μτ), του Μάρκου (Μκ), του Λουκά (Λκ), του Ιωάννη (Ιω). Αυτά αποτελούν µέρος της Αγίας Γραφής και ιδιαίτερα της Καινής ιαθήκης. Ανήκουν λοιπόν στον «κανόνα των Γραφών», δηλαδή στον πλήρη κατάλογο των ιερών γραπτών, τα οποία ξεχώρισε η Εκκλησία µε βάση την Αποστολική παράδοση. Αυτός ο κανόνας περιλαµβάνει 46 κείµενα της Παλαιάς ιαθήκης και 27 της Καινής ιαθήκης (Σύνοψη της Κατήχησης της Καθολικής Εκκλησίας = Σύνοψη, αρ.20). Πότε γράφτηκαν; Τα 4 Ευαγγέλια γράφτηκαν µεταξύ των ετών 60 και 100 µετά Χριστό. Γιατί είναι µόνο 4; Επειδή η Αποστολική Παράδοση έκανε την Εκκλησία να διακρίνει ότι αυτά τα 4 και µόνο αυτά τα 4 Ευαγγέλια έπρεπε να συµπεριληφθούν στον κατάλογο των Ιερών Βιβλίων. Τι είναι η Αποστολική Παράδοση;

2 Είναι η ολοκληρωµένη µετάδοση του µηνύµατος του Χριστού, από τις αρχές του χριστιανισµού µέχρι σήµερα, µέσω του κηρύγµατος, της µαρτυρίας, των θεσµών, της λατρείας, των εµπνευσµένων κειµένων. Οι Απόστολοι µετέδωσαν στους ιαδόχους των, τους Επισκόπους, και µέσω αυτών σε όλες τις γενεές µέχρι το τέλος των καιρών, όσα παρέλαβαν από το Χριστό και έµαθαν από το Άγιο Πνεύµα. Με ποιους τρόπους πραγµατοποιείται η Αποστολική Παράδοση; Με δύο τρόπους: µε τη ζωντανή µετάδοση του Λόγου του Θεού (που λέγεται και απλά παράδοση), και µε την Αγία Γραφή, που είναι η ίδια η εξαγγελία της σωτηρίας γραµµένη. Ποια σχέση υπάρχει ανάµεσα στην Παράδοση και την Αγία Γραφή; Η Παράδοση και η Αγία Γραφή είναι στενά δεµένες και επικοινωνούν µεταξύ τους. Και οι δυο καθιστούν παρόν και γόνι- µο µέσα στην Εκκλησία το µυστήριο του Χριστού και αναβλύζουν από την ίδια θεϊκή πηγή: αποτελούν µία και µόνο παρακαταθήκη της πίστεως, από την οποία η Εκκλησία αντλεί τη βεβαιότητά της για όλες τις αλήθειες που έχουν αποκαλυφθεί. Ποια σχέση υπάρχει ανάµεσα στην Αγία Γραφή, την Παράδοση και το Αυθεντικό ιδακτικό Σώµα της Εκκλησίας; «Είναι τόσο στενά ενωµένα µεταξύ τους, ώστε κανένα από αυτά δεν υπάρχει χωρίς τα άλλα. Και τα τρία µαζί συµβάλλουν αποτελεσµατικά, το καθένα µε τον τρόπο του, κάτω από την ενέργεια του Αγ. Πνεύµατος, στη σωτηρία των ανθρώπων» (Σύνοψη, ). Τι γνωρίζοµε για τους συγγραφείς των 4 Ευαγγελίων; Σύµφωνα µε την Παράδοση, για τους συγγραφείς των 4 Ευαγγελίων γνωρίζοµε ότι: - Ο Μάρκος: συχνά ταυτίζεται µε τον «νεαρό που ήταν τυλιγµένος µε ένα σεντόνι» και προσπάθησε να ακολουθήσει τον Ιησού µετά τη σύλληψή του (Μκ.14,51-52). Έπειτα έγινε µαθη-

3 τής του Αγ. Πέτρου, ακολούθησε και τον Άγ. Παύλο σε ένα από τα αποστολικά του ταξίδια. - Ο Ματθαίος: ήταν ένας από τους αποστόλους, ονοµαζόταν και Λεβί. Ήταν τελώνης, δηλαδή εισπράκτορας των φόρων. Ο Ιησούς τον κάλεσε ενώ καθόταν στο ταµείο. - Ο Λουκάς: µαθητής του Αγ. Παύλου, τον ακολούθησε σε µερικά ταξίδια του. Θεωρείται επίσης ως ο συγγραφέας των Πράξεων των Αποστόλων. Ήταν γιατρός, µάλλον στην Αντιόχεια. Σύµφωνα µε την παράδοση, ζωγράφισε και τη µορφή της Παναγίας. - Ο Ιωάννης: ήταν ένας από τους Αποστόλους, τους πιο κοντινούς στον Ιησού. Στο Ευαγγέλιό του συχνά υποδεικνύει τον εαυτό του µε την έκφραση «ο µαθητής που αγαπούσε ο Ιησούς». Θεωρείται επίσης συγγραφέας τριών Αποστολικών Επιστολών και της Αποκάλυψης. Ποια είναι η σπουδαιότητα των Ευαγγελίων για τους χριστιανούς; «Τα 4 Ευαγγέλια, επειδή είναι η κυριότερη µαρτυρία για τη ζωή και τη διδασκαλία του Ιησού, αποτελούν την καρδιά όλων των Γραφών και κατέχουν µοναδική θέση στην Εκκλησία» (Σύνοψη, 22). Πώς διαµορφώθηκαν τα Ευαγγέλια; Στη διαµόρφωση των Ευαγγελίων µπορούµε να διακρίνοµε τρία στάδια: 1) Η ζωή και η διδασκαλία του Ιησού: Ο Ιησούς δεν άφησε τίποτα γραπτό. Εκείνος κήρυξε και δίδαξε, διάλεξε και µόρφωσε µαθητές, ιδιαίτερα τους ώδεκα Αποστόλους. Αυτοί άκουγαν επί τρία χρόνια το λόγο του. Πρέπει να τονίσοµε σ αυτό το θέµα ότι η ανάγκη να κηρύττει και να διδάσκει κανείς από µνή- µης ήταν µια σταθερή συνήθεια εκείνης της εποχής και προέρχεται από το γεγονός ότι η γραφή δεν συνηθιζόταν υπό οµαλές συνθήκες. 2) Η προφορική παράδοση: «Οι Απόστολοι µετά την Ανάληψη του Κυρίου, µετέδωσαν στους ακροατές τους αυτά που Εκείνος είχε πει και κάνει, µε εκείνη την πληρέστερη κατανόηση που απολάµβαναν, µετά τη διδασκαλία που έλαβαν από τα

4 ένδοξα γεγονότα του Χριστού και φωτισµένοι από το φως του Πνεύµατος της αλήθειας» (Β Σύν. Βατικανού, Dei Verbum, 19). Έτσι, οι Απόστολοι εφάρµοσαν όσα τους είπε, όσα τους είχε παραγγείλει ο Ιησούς: «Πηγαίνετε και διδάξετε όλα τα έ- θνη, βαπτίζοντάς τους στο όνοµα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύµατος» (Μτ.28,19). Εκπληρώνοντας λοιπόν αυτή την εντολή του Χριστού, ανήγγειλαν προφορικά τα επεισόδια στα οποία υπήρξαν µάρτυρες κατά τη διάρκεια της ζωής τους µε τον Ιησού, επαναλαµβάνοντας, ιδιαίτερα σε όσους δεν τον είχαν γνωρίσει, τα λόγια του και τη διδασκαλία του. Έτσι, αργά-αργά οι αναµνήσεις και οι διηγήσεις για τον Ιησού, αλλά και τα λόγια και τα θαύµατά του, που µεταδίδονταν σταθερά και πιστά, έλαβαν µια λογοτεχνική µορφή πολύ συγκεκριµένη. Για παράδειγµα, ήδη αµέσως µετά το Θάνατο και την Ανάσταση του Ιησού, εποµένως γύρω στο έτος 40 µ.χ., η Εκκλησία έψελνε µε εκείνον τον περίφηµο ύµνο που περιέχει η επιστολή του Αγ. Παύλου προς τους Φιλιππησίους: «Ο Χριστός Ιησούς, αν και είχε τη θεϊκή φύση, δεν θεώρησε ζηλότυπα ως θησαυρό την ισότητά του µε το Θεό» (Φιλ.2,6). Σχετικά µε αυτό το κήρυγµα πρέπει να επισηµάνουµε ότι: - η χριστιανική κοινότητα δεν δηµιουργεί το περιεχόµενο του κηρύγµατος, αλλά επεξεργάζεται λογοτεχνικά το είδος, - αυτό το περιεχόµενο βασίζεται στην αυθεντική µαρτυρία των αυτοπτών µαρτύρων, - και ελέγχεται αυστηρά από την αποστολική κοινότητα της Ιερουσαλήµ, η οποία έχει τη µέριµνα και την πεποίθηση ότι είναι πιστή στη µνήµη του Ιησού. 3) Τα γραπτά Ευαγγέλια. Οι διδασκαλίες των Αποστόλων περί του Ιησού δεν παρέµειναν απλή προφορική διδασκαλία, αλλά πολύ γρήγορα, βαθµιαία, άρχισαν να γράφονται. Και αυτό συνέβη µεταξύ των ετών 60 και 100 µ. Χ. «Οι ιεροί συγγραφείς έγραψαν τα τέσσερα Ευαγγέλια, επιλέγοντας ορισµένα πράγµατα ανάµεσα στα πολλά που µεταδόθηκαν προφορικά ή και γραπτά, συντάσσοντας µια σύνθεση των υπόλοιπων ή ε- ξηγώντας τα αναφορικά µε την κατάσταση των Εκκλησιών, διατηρώντας τέλος τον κηρυγµατικό χαρακτήρα, πάντοτε όµως µε τρόπο που να αναφέρουν για τον Ιησού µε ειλικρίνεια πράγµατα αληθινά» (Β Σύνοδος Βατικανού, Dei Verbum, 19).

5 Ο λόγος, για τον οποίο κατέγραψαν όσα ανήγγειλαν προφορικά, είναι ορισµένες ανάγκες των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων: - οι ιεροτελεστίες: για τη θεία λατρεία χρειάζεται να διαβαστούν κείµενα. - η κατήχηση, η µόρφωση των πιστών: οι κατηχητές είχαν ανάγκη από κείµενα αναφοράς, πάνω στα οποία να στηρίξουν τη διδασκαλία τους. - η ιεραποστολική δραστηριότητα προς όσους δεν πιστεύουν ακόµη, για την οποία χρειαζόταν να έχουν στα χέρια τους τουλάχιστο ένα βοήθηµα για τη διδασκαλία και τα σηµαντικά λόγια που είπε ο Ιησούς. - ο προσδιορισµός της έµπρακτης ηθικής συµπεριφοράς των χριστιανών στη συνάντηση µε διαφορετικές κουλτούρες και τρόπους ζωής. - η υπεράσπιση κατά των κατηγοριών, συκοφαντιών και παρανοήσεων, που υφίσταντο οι κοινότητες τόσο εκ µέρους των εβραίων όσο και των εθνικών (ειδωλολατρών). Όλα έγιναν µε την καθοδήγηση του Αγίου Πνεύµατος, όπως είχε διαβεβαιώσει ο ίδιος ο Ιησούς κατά την επίγεια ζωή του: «Αυτά σας τα είπα όσο ήµουν ακόµη µαζί σας. Αλλά ο Παράκλητος, το Άγιο Πνεύµα που θα στείλει ο Πατέρας στο όνοµά µου, εκείνος θα σας διδάξει τα πάντα και θα σας θυµίσει όλα όσα σας είπα» (Ιω.4,25-26). «Εκείνος θα δοξάσει εµένα, διότι θα πάρει από το δικό µου και θα σας αναγγείλει» (Ιω.16,14). Πώς µεταδίδονται τα Ευαγγέλια ανά τους αιώνες; Υπάρχει κυρίως η χειρόγραφη µετάδοση (από το 60 µ.χ.) στην ελληνική βιβλική γλώσσα (ένα είδος λαϊκής ελληνικής γλώσσας, κοινής εκείνη την εποχή). Τα αρχαιότερα χειρόγραφα των Ευαγγελίων, αλλά και όλης της Καινής ιαθήκης, έ- φθασαν ως εµάς στα ελληνικά. Έπειτα, κατά τον 2 ο -3 ο αιώνα, τα Ευαγγέλια µεταφράζονται από τα ελληνικά σε άλλες γλώσσες, και κατόπιν µε την ανακάλυψη της τυπογραφίας (από το 1516) αρχίζει η τυπογραφική µετάδοση. Τα Ευαγγέλια έχουν Αποστολική προέλευση;

6 Η Εκκλησία βεβαιώνει, ως δεδοµένο της πίστεως, ότι τα Ευαγγέλια προέρχονται από τους Αποστόλους. «Η Εκκλησία παντού και πάντοτε θεωρούσε και θεωρεί ότι τα 4 Ευαγγέλια προέρχονται από τους Αποστόλους. Πράγµατι, αυτό που κήρυξαν οι Απόστολοι µε εντολή του Χριστού, έπειτα, µε έ- µπνευση του Αγίου Πνεύµατος, µεταδόθηκε γραπτά από τους ίδιους και από ανθρώπους του κύκλου τους, ως θεµέλιο της πίστεως» (Β Σύνοδος του Βατικανού, Dei Verbum, 18). Με ποια έννοια τα Ευαγγέλια είναι ιστορικά; Τα Ευαγγέλια είναι ιστορικά, µε την έννοια ότι αναφέρουν µε πιστότητα τα έργα και τα λόγια του Ιησού, µέσα από το φως του Θανάτου και της Αναστάσεώς του, µε την ενέργεια του Α- γίου Πνεύµατος. «Η Αγία Μητέρα Εκκλησία θεωρούσε και θεωρεί σταθερά, αποφασιστικά και αταλάντευτα, ότι τα πιο πάνω 4 Ευαγγέλια, την ιστορικότητα των οποίων βεβαιώνει χωρίς κανένα δισταγµό, µεταδίδουν πιστά όσα ο Ιησούς, ο Υιός του Θεού, κατά τη διάρκεια της ζωής του µεταξύ των ανθρώπων, πραγµατικά έπραξε και δίδαξε για την αιώνια σωτηρία τους, µέχρι την ηµέρα κατά την οποία αναλήφθηκε στον ουρανό» (Β Σύνοδος Βατικανού, Dei Verbum, 19). Πρέπει να έχοµε υπόψη µας ότι τα Ευαγγέλια γράφτηκαν σε ιστορική περίοδο (τον 1 ο αιώνα µετά Χριστό), κατά την ο- ποία: - οι Απόστολοι και πολλοί άνθρωποι, που είχαν γνωρίσει, ακούσει και ζήσει µε τον Ιησού, - αλλά και πρόσωπα που είχαν γνωρίσει και ζήσει µε τους Αποστόλους, ήταν ακόµη ζωντανοί, και γι αυτό ήταν σε θέση να διαπιστώσουν αν, όσα κηρύττονταν και γράφονταν, ανταποκρίνονταν στην αλήθεια ή όχι. εν πρέπει επίσης να λησµονούµε ότι πολλοί άνθρωποι δέχτηκαν το µαρτύριο παρά να απαρνηθούν την πιστότητά τους στο Χριστό (βλέπε για παράδειγµα το διωγµό που υπέστησαν πολλοί χριστιανοί το έτος 64 µ.χ. εξαιτίας του Νέρωνα). Ως εγγύηση της ιστορικότητας των γεγονότων αυτών καθαυτών, υπάρχουν επίσης διάφορα συµπληρωµατικά κριτήρια (όπως το κριτήριο της πολλαπλής πιστοποίησης, της µηαντίφασης, της συνέχειας και ασυνέχειας, της οµοιοµορφίας

7 κλπ.), που µπορούν να παράσχουν µια ηθική βεβαιότητα ιστορικότητας για το µεγαλύτερο µέρος των γεγονότων που διηγούνται τα Ευαγγέλια. Ποια τα κριτήρια αυθεντικότητας των Ευαγγελίων; Βασικό κριτήριο: η αναγνώριση εκ µέρους της Εκκλησίας, στην οποία παραστέκεται το Άγιο Πνεύµα. Αυτή την αναγνώριση των Ευαγγελίων την έδωσε κυρίως η πρώτη εκκλησιαστική κοινότητα κατά τον 1ο αιώνα µετά Χριστό, και επικυρωνόταν πάντοτε από την Εκκλησία κατά τους επόµενους αιώνες µέχρι σήµερα. Κριτήρια αντικειµενικά: - η αποστολική τους προέλευση, - η απόλυτη πιστότητα σε όσα ο Χριστός είπε και έκανε, - η µαρτυρία εκείνων που ήταν αυτόπτες µάρτυρες. Με ποια έννοια τα Ευαγγέλια είναι εµπνευσµένα από το Θεό; «Οι θεϊκά αποκαλυµµένες αλήθειες, που περιλαµβάνονται και εκφράζονται µέσα στα βιβλία της Αγ. Γραφής, γράφτηκαν µε έµπνευση του Αγ. Πνεύµατος. Η αγία Μητέρα Εκκλησία, βασισµένη στην αποστολική πίστη, θεωρεί ιερά και κανονικά όλα και ολόκληρα τα βιβλία, τόσο της Παλαιάς όσο και της Καινής ιαθήκης, µε όλα τα µέρη τους, επειδή γράφτηκαν µε έµπνευση του Αγ. Πνεύµατος (βλ.ιω.20,31 και 2Τιµ.3,16), έ- χουν ως δηµιουργό τους το Θεό και ως τέτοια παραδόθηκαν στην Εκκλησία. Για τη συγγραφή των ιερών βιβλίων ο Θεός διάλεξε και χρησιµοποίησε ανθρώπους µε τις ιδιότητες και τις ικανότητές τους, ώστε, ενεργώντας Εκείνος µέσα τους και δια- µέσου τους, να γράψουν ως αληθινοί συγγραφείς, όλα και µόνο εκείνα τα πράγµατα που Εκείνος ήθελε να γραφτούν» (Β Σύνοδος Βατικανού, Dei Verbum, 11). Γιατί τα Ευαγγέλια διδάσκουν την αλήθεια; Επειδή δηµιουργός τους είναι ο ίδιος ο Θεός. Γι αυτό διδάσκουν δίχως πλάνη εκείνες τις αλήθειες που είναι απαραίτητες για τη σωτηρία µας. «Επειδή λοιπόν όλα όσα γράφονται από τους θεόπνευστους συγγραφείς ή αγιογράφους πρέπει να

8 αποδίδονται στο Άγ. Πνεύµα, γι αυτό πρέπει να θεωρούµε ότι τα βιβλία της Αγ. Γραφής διδάσκουν σταθερά, πιστά και αλάνθαστα την αλήθεια που ο Θεός θέλησε να καταγράψει σ αυτά για τη σωτηρία µας. Γι αυτό κάθε θεόπνευστη Γραφή είναι και ωφέλιµη για διδασκαλία, για έλεγχο, για επανόρθωση, για παιδαγώγηση στη δικαιοσύνη, για να είναι τέλειος ο άνθρωπος του Θεού, καταρτισµένος σε κάθε καλό έργο» (Β Σύν. Βατικανού, Dei Verbum, 11). Ποια είναι µερικά από τα χαρακτηριστικά κάθε Ευαγγελίου; Ευαγγέλιο κατά Μάρκο: Θεωρείται το αρχαιότερο από τα τέσσερα Ευαγγέλια. Έχει ένα τόνο περισσότερο αφηγηµατικό: πλούσιο σε λεπτοµέρειες, ζωγραφίζει µε επιτυχία την Παλαιστίνη της εποχής του Ιησού. Οι παραλήπτες του έργου ήταν οι µη εβραίοι χριστιανοί, πιθανόν της Ρώµης. Συγγραφέας είναι ο Μάρκος, τον οποίο γνώριζε ο Πέτρος, αλλά αργότερα συνόδευσε τον Παύλο και το Βαρνάβα. Το Ευαγγέλιο του Μάρκου χαρακτηρίζεται από την «οδό»: το ταξίδι του Ιησού προς την Ιερουσαλήµ, προς την εκπλήρωση του πασχαλινού µυστηρίου. Ευαγγέλιο κατά Ματθαίο: Απευθυνόταν σε ένα κοινό εβραϊκής καταγωγής. Αυτό συµπεραίνεται από τη συχνότητα µε την οποία αναφέρονται φράσεις της Παλαιάς ιαθήκης. Σύµφωνα µε τη χριστιανική παράδοση, ο συγγραφέας ήταν ένας από τους δώδεκα Αποστόλους, που ονοµάζεται σε κάποια σηµεία Ματθαίος (ο τελώνης, εισπράκτορας των φόρων) ενώ σε άλλα Λεβί. Αυτό το Ευαγγέλιο, πλούσιο σε παραβολές και µε 5 µεγάλες οµιλίες του Ιησού, ανάµεσα στις οποίες η περίφηµη επί του όρους οµιλία (5,1 ως 7,29), θεωρείται γενικά ως το πλουσιότερο κείµενο ηθικής αξίας και το οποίο επί αιώνες ενέπνευσε λαούς κάθε κουλτούρας και θρησκείας. Ευαγγέλιο κατά Λουκά: Αποτελεί ένα σύνολο µε τις Πράξεις των Αποστόλων. Γραµµένα από τον ίδιο συγγραφέα, παρουσιάζουν το ίδιο στυλ και έχουν τον ίδιο παραλήπτη, κάποιον Θεόφιλο, για τον οποίο δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες (το όνοµα είναι ελληνικό και σηµαίνει φίλος του Θεού). Σύµφωνα µε την παράδοση, συγγραφέας είναι ο Λουκάς, σύντροφος του Αγ. Παύλου σε ορισµένα ταξίδια του. Η καρδιά

9 του έργου είναι η δραστηριότητα του Ιησού στην Ιερουσαλήµ, το κήρυγµα έναρξης µιας νέας εποχής, η λύτρωση του ανθρώπου και η αγάπη για τους φτωχούς. Ευαγγέλιο κατά Ιωάννη: Είναι πολύ διαφορετικό σε σχέση µε τα άλλα, ακόµη και στο στυλ του. Υπάρχουν πολύ λιγότερες παραβολές, λιγότερα θαύµατα, δεν γίνεται αναφορά στην ίδρυση της Ευχαριστίας, στο Πάτερ ηµών, στους µακαρισµούς. Εµφανίζονται όµως νέες εκφράσεις για να υποδηλώσουν τον Ιησού (π.χ. Λόγος του Θεού). Σύµφωνα µε την παράδοση ο συγγραφέας είναι ο Απόστολος Ιωάννης, ο αγαπη- µένος του Ιησού, συγγραφέας και της Αποκάλυψης. Ένας µεγάλος συγγραφέας του 3ου αιώνα, ο Ωριγένης, όριζε ως εξής το 4ο Ευαγγέλιο: «Το άνθος όλης της Αγ. Γραφής είναι το Ευαγγέλιο, και το άνθος του Ευαγγελίου είναι εκείνο που µας µετέδωσε ο Ιωάννης, το βαθύ και µυστικό νόηµα του οποίου κανείς ποτέ δε θα µπορέσει να συλλάβει πλήρως». Ποια χαρακτηριστικά παρουσιάζουν τα Ευαγγέλια στο σύνολό τους; Σχετικά µε τις πηγές, πρέπει να τονίσοµε: - Τη φροντισµένη αναζήτηση ιστορικών γεγονότων. Αυτό γράφει σχετικά ο Λουκάς στην αρχή του Ευαγγελίου του: «Πολλοί προσπάθησαν να συντάξουν µια διήγηση για τα γεγονότα που είναι βεβαιωµένο ότι συνέβησαν ανάµεσά µας, όπως µας τα παρέδωσαν εκείνοι που από την αρχή υπήρξαν αυτόπτες µάρτυρες και έγιναν κήρυκες αυτού του χαρµόσυνου µηνύµατος. Γι αυτό θεώρησα κι εγώ καλό, εντιµότατε Θεόφιλε, αφού ερεύνησα όλα τα γεγονότα από την αρχή και µε ακρίβεια, να σου τα γράψω µε τη σειρά, για να βεβαιωθείς ότι τα όσα διδάχθηκες είναι αυθεντικά» (1,1-4). - Τις µαρτυρίες τις δίνουν αυτόπτες µάρτυρες, οι οποίοι έ- ζησαν µια καταπληκτική και νέα εµπειρία µε τον Ιησού. Σχετικά µε το περιεχόµενο των Ευαγγελίων: - Τα Ευαγγέλια αλληλοσυµπληρώνονται, φανερώνοντας το καθένα µερικές ιδιαίτερες όψεις της διδασκαλίας και του έργου του Χριστού. - Όχι µόνο περιέχουν το Λόγο του Θεού, αλλά αυτά τα ίδια είναι Λόγος του Θεού: Λόγος του Θεού που έχει εκφραστεί µε

10 λόγο ανθρώπινο. Ως έργο ανθρώπινο, τα Ευαγγέλια µπορούν να γίνουν αντικείµενο µελέτης µε επιστηµονικά κριτήρια (φιλολογικής και ιστορικής κριτικής), αλλά ως Λόγος του Θεού πρέπει να διαβάζονται επίσης και κυρίως µε κριτήρια πίστεως. - Ο Ιησούς Χριστός είναι το κεντρικό περιεχόµενο, το πρωταρχικό και µόνιµο δεδοµένο, το αµετακίνητο κέντρο που ενώνει, δίνει σταθερότητα στα Ευαγγέλια, τα οποία είναι η πιστή ηχώ όσων είπε και έκανε ο Ιησούς. Τα Ευαγγέλια αποτελούν ένα και µόνο βιβλίο και αυτό το µοναδικό βιβλίο είναι ο Χριστός. Αυτός είναι εκείνος που µας αποκαλύπτει οριστικά τον Πατέρα µε το ίδιο του το είναι, µε τα λόγια και τα έργα του, µε τα θαύµατα, µε το Θάνατο και την Ανάστασή Του, µε τη δωρεά του Αγίου Πνεύµατος. - Η χριστιανική πίστη δεν είναι «µια θρησκεία του Βιβλίου», αλλά ο Λόγος του Θεού, που δεν είναι «ένας λόγος γραπτός και άλαλος, αλλά ο ενσαρκωµένος και ζωντανός Λόγος» (Άγ. Βερνάρδος από το Κιαραβάλε). - Υπάρχει ένα καλό περιεχόµενο στην παρουσίαση των κυριότερων γεγονότων της ζωής του Ιησού: ο Ιησούς παρουσιάζεται στα κυριότερα χαρακτηριστικά του, στα σταθερότερα στοιχεία της διδασκαλίας του και της συµπεριφοράς του, στις βασικές στιγµές της δηµόσιας ζωής του, στην απόλυτη πρωτοτυπία και νεωτερικότητά του: «Ο Λόγος έγινε σάρκα και έστησε τη σκηνή του ανάµεσά µας, και είδαµε τη δόξα του, δόξα που ως Μονογενής Υιός έχει από τον Πατέρα, γεµάτους χάρη και αλήθεια» (Ιω.1,14). Σχετικά µε την ερµηνεία των γεγονότων: Αυτή γίνεται κάτω από το φως της Αναστάσεως του Ιησού και τίθεται στην υπηρεσία της ζωής των πιστών και της Εκκλησίας. Τα Ευαγγέλια γράφτηκαν µε τη βεβαιότητα ότι ο Ιησούς, που πέθανε πάνω στο σταυρό, αναστήθηκε, και εποµένως είναι πάντα ζωντανός και παρών µέσα στην Εκκλησία. Όµως για να γνωρίσει κανείς τον Αναστηµένο, πρέπει να απευθυνθεί στη περασµένη ζωή και διδασκαλία του Ιησού, όχι όµως απλά ως στοιχείων του παρελθόντος, αλλά για να φωτίσει, µε αυτό το παρελθόν, τον Χριστό που τώρα είναι ζωντανός. Σχετικά µε το στόχο, τα Ευαγγέλια:

11 - δεν σκοπεύουν να µας προσφέρουν µια βιογραφία του Ιησού. Οι ιεροί συγγραφείς, όπως και η παράδοση πριν από αυτούς, δεν ενδιαφέρονται να γνωρίσουν µε λεπτοµέρειες την περιγραφή των γεγονότων της ζωής του Ιησού. Οι λεπτοµέρειες που αναφέρει το κείµενο δεν χρησιµεύουν στην χρονολογική περιγραφή του γεγονότος. - ούτε προσφέρουν απαντήσεις σε προβλήµατα ιστορικά ή επιστηµονικά. Η αλήθεια την οποία µεταδίδει ο Ιησούς είναι για τη σωτηρία µας. Τα Ευαγγέλια αναφέρουν γεγονότα και λόγια του Ιησού, που θεωρούνται σηµαντικά για το σωτηριολογικό νόηµά τους. - αντιθέτως, η πρόθεσή τους είναι να εκφράσουν και να διεγείρουν την πίστη στον Κύριο Ιησού. Η ευαγγελική παράδοση, επειδή µεταδόθηκε από ανθρώπους που πίστεψαν για να διεγείρουν και να θρέψουν την πίστη, γι αυτό στρέφουν την προσοχή στο νόηµα που έχουν για την πίστη αυτά τα γεγονότα. Εποµένως η αλήθεια µιας διήγησης δε βρίσκεται στην α- κριβή περιγραφή του γεγονότος, αλλά στο να συλλάβει κανείς το νόηµα, την αξία, το µάθηµα που περιέχει το γεγονός. Ποια ενότητα υπάρχει µεταξύ Παλαιάς και Καινής ιαθήκης; «Η Γραφή είναι µία, µε την έννοια ότι µοναδικός είναι ο Λόγος του Θεού, µοναδικό και το σχέδιο σωτηρίας του Θεού, µοναδική η θεϊκή έµπνευση και για τις δυο ιαθήκες. Η Παλαιά ιαθήκη προετοιµάζει την Καινή (=Καινούρια) και η Καινή εκπληρώνει την Παλαιά: και οι δυο φωτίζουν η µια την άλλη. Τι ρόλο παίζει η Αγ. Γραφή στη ζωή της Εκκλησίας; Η Αγ. Γραφή στηρίζει και δίνει σφρίγος στη ζωή της Εκκλησίας. Είναι για τα τέκνα της, σταθερότητα της πίστεως, τροφή και πηγή πνευµατικής ζωής. Είναι η ψυχή της θεολογίας και του ποιµαντικού κηρύγµατος. Λέει ο ψαλµωδός: "είναι λυχνάρι για τα βήµατά µου, φως στην πορεία µου" (Ψ.119,105). Γι αυτό η Εκκλησία προτρέπει στη συχνή ανάγνωση της Αγ. Γραφής, διότι "η άγνοια της Αγ. Γραφής είναι άγνοια του Χριστού" (Αγ. Ιερώνυµος)» (Σύνοψη Κατήχησης Καθολικής Εκκλησίας, 22-24).

12 Τι είναι τα απόκρυφα Ευαγγέλια; Από το 2ο αιώνα και µετά (εποµένως σε απόσταση χρόνου από τα αφηγούµενα γεγονότα) γεννιούνται άλλα Ευαγγέλια, τα λεγόµενα απόκρυφα. Αυτά: - γεννιούνται (π.χ. τα γνωστικά ευαγγέλια) στα πλαίσια θεολογικών ρευµάτων που θεωρήθηκαν αιρετικά από την Εκκλησία της εποχής. - σε πολλές περιπτώσεις, σκοπό έχουν να συµπληρώσουν τα όσα δεν αναφέρουν τα 4 Ευαγγέλια για ορισµένες περιόδους της ζωής του Ιησού (ιδιαίτερα για τα πρώτα 30 χρόνια του), δίνοντας µεγάλη ελευθερία στη φαντασία και την ευρηµατικότητα. - δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις θορυβώδεις όψεις των θαυµάτων, για την παιδική ηλικία του Ιησού, για τις περιπέτειες των Αποστόλων που δεν αναφέροται στο βιβλίο Πράξεις των Αποστόλων. - µερικά από αυτά δεν µιλούν καν για το Θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού. Για τους λόγους αυτούς, αντίθετα από τα 4 Ευαγγέλια, δεν αναγνωρίστηκαν από την Εκκλησία ως εµπνευσµένα, η οποία, µόλις γράφτηκαν, τα απέρριψε κρίνοντάς τα ως αναξιόπιστα και µάλιστα βλαβερά. Παρόλα αυτά, είχαν κάποια επίδραση στην παράδοση και στην εικονογραφία: για παράδειγµα η αγελάδα και το γαϊδουράκι στη σπηλιά της Γέννησης και το όνοµα των γονέων της Παναγίας (Ιωακείµ και Άννα) φθάνουν ως εµάς από το πρωτοευαγγέλιο του Ιακώβου, το πιο φηµισµένο. Άλλα κείµενα απόκρυφα ήρθαν τελευταία στο φως, όπως το ευαγγέλιο του Ιούδα του ιδύµου. Πρέπει να θυµίσοµε ότι τα 4 αυθεντικά Ευαγγέλια γράφτηκαν πριν από τα απόκρυφα. Το Ευαγγέλιο κατά Ιωάννη, το τελευταίο από τα τέσσερα, συντάχθηκε γύρω στο έτος 90-95, πολλές δεκαετίες πριν αρχίσουν να γράφονται τα απόκρυφα ευαγγέλια. Με ποια κριτήρια πρέπει να διαβάζοµε τα Ευαγγέλια;

13 1) Πρέπει κυρίως «να ερευνούµε µε προσοχή τι ήθελαν πραγµατικά να πουν οι ιεροί συγγραφείς και τι θέλησε ο Θεός να φανερώσει µε τα λόγια τους. Για να καταλάβοµε την πρόθεση των ιερών συγγραφέων, πρέπει να λάβοµε υπόψη µας τις συνθήκες της εποχής τους και της κουλτούρας τους, τα "φιλολογικά είδη" που χρησιµοποιούσαν τότε, τον τρόπο µε τον οποίο συνήθιζαν εκείνη την εποχή να κατανοούν, να εκφράζονται, να διηγούνται» (Κατήχ. Καθολ. Εκκλ ). 2) Επειδή τα Ευαγγέλια είναι εµπνευσµένα, υπάρχει και µια άλλη αρχή ορθής ερµηνείας, όχι λιγότερο σηµαντικής από την προηγούµενη, χωρίς την οποία η Γραφή θα έµενε "νεκρό γράµµα": «Η Αγία Γραφή (πρέπει) να διαβάζεται και να ερµηνεύεται µε τη βοήθεια του ίδιου Πνεύµατος µέσω του οποίου γράφτηκε» (Β Σύν. Βατικανού, Dei Verbum, 12). Η Β Σύνοδος του Βατικανού δίνει τρία κριτήρια για µια ερµηνεία της Αγ. Γραφής σύµφωνη µε το Πνεύµα που την ενέπνευσε: (α) προσοχή στο περιεχόµενο και στην ενότητα όλης της Γραφής, (β) ανάγνωση της Γραφής µέσα στη ζωντανή παράδοση της Εκκλησίας, (γ) σεβασµός προς την αναλογία της πίστεως, δηλαδή προς τη συνοχή των αληθειών της πίστεως µεταξύ τους. 3) Τα Ευαγγέλια πρέπει να τα ερµηνεύοµε κάτω από την καθοδήγηση του Αυθεντικού ιδακτικού Σώµατος της Εκκλησίας, που είναι αρµόδιο να ερµηνεύει αυθεντικά την παρακαταθήκη της πίστεως. «Η αυθεντική ερµηνεία αυτής της παρακαταθήκης ανήκει µόνο στο ζωντανό ιδακτικό Σώµα της Εκκλησίας, δηλαδή στον ιάδοχο του Αποστόλου Πέτρου, τον Επίσκοπο της Ρώ- µης, και στους Επισκόπους που είναι σε κοινωνία µαζί του. Το Αυθεντικό ιδακτικό Σώµα, το οποίο υπηρετώντας το Λόγο του Θεού απολαµβάνει το βέβαιο χάρισµα της αλήθειας, είναι επίσης αρµόδιο να καθορίζει τα δόγµατα, που είναι διατυπώσεις των αληθειών τις οποίες περιέχει η θεϊκή Αποκάλυψη. Αυτή η αυθεντία εκτείνεται και στις αλήθειες που συνδέονται αναγκαστικά µε την Αποκάλυψη» (Σύνοψη, 16). 4) Τα Ευαγγέλια πρέπει να τα διαβάζοµε λαβαίνοντας υ- πόψη τη σφαιρική ενότητα του θεϊκού σχεδίου (της θείας οικονοµίας), που πραγµατοποιείται µέσα στην ιστορία και το οποίο

14 αποκάλυψε ο Θεός µε τρόπο πλήρη και οριστικό στο πρόσωπο του Μονογενή Υιού Του, του Ιησού Χριστού. Με ποιο τρόπο να διαβάζοµε τα Ευαγγέλια; Πριν απ όλα, µια ευαγγελική περικοπή διαβάζεται ως εξής: Μτ. 3,1-4 σηµαίνει: βιβλίο του Ματθαίου, κεφάλαιο 3, από το στίχο 1 ως το στίχο 4. Μπορεί κανείς να διαβάσει τα Ευαγγέλια ατοµικά ή κοινοτικά, να διαβάσει ένα ή περισσότερους στίχους (εδάφια), µια ή περισσότερες σελίδες. Αυτή η ανάγνωση πρέπει να γίνεται µε προσοχή, χωρίς να υπερπηδούµε αυτό που φαίνεται δευτερεύον, ερµηνεύοντας ορθά το νόηµα του βιβλικού κειµένου. Και αναπτύσσεται, µε τη βοήθεια του Αγίου Πνεύµατος, ως πνευµατική µελέτη, ενόραση και προσευχή. - Πνευµατική µελέτη: αυτό που διαβάζοµε το συγκρίνοµε µε τα παράλληλα βιβλικά κείµενα, και το εφαρµόζοµε στην προσωπική ζωή µας, παίρνοντας µια συγκεκριµένη δέσµευση. - Ενόραση: είναι η στιγµή του στοχασµού, της σιωπής και της προσκύνησης, µέχρι να νιώσοµε τη ζωντανή παρουσία του Θεού. - Προσευχή: είναι η στιγµή της δοξολογίας και της ικεσίας. Ο µαθητής του Χριστού µοιράζεται µε τους άλλους αδελφούς την πίστη του και προσεύχεται µε βάση αυτά που του είπε η συνάντησή του µε το Θεό µέσα από εκείνη την περικοπή της Γραφής. Όλα αυτά µπορούν να συµβούν επίσης στα πλαίσια µιας λιτής κοινοτικής ιεροτελεστίας. «Η ανάγνωση της Αγ. Γραφής πρέπει να συνοδεύεται από την προσευχή, για να µπορέσει να αναπτυχθεί η συνοµιλία µεταξύ Θεού και ανθρώπου» (Β Σύν. Βατικανού, Dei Verbum, 25). Είναι ανάγκη να έχοµε υπόψη µας ορισµένες απαιτήσεις, για να διαβάσοµε σωστά τα Ευαγγέλια: - Γνώση του ευαγγελικού τρόπου έκφρασης, και προσοχή στο νόηµα του κειµένου, εντοπίζοντας επίσης το σκοπό, το θέµα και τη διάταξη του κειµένου. Για το σκοπό αυτό είναι ανάγκη να προστρέξοµε στα βοηθήµατα για µια ορθή εξήγηση, ώστε να µην πέσοµε σε αυθαίρετες ερµηνείες. - Επανειληµµένη ανάγνωση του ευαγγελικού κειµένου για να αποκτήσοµε κάποια εξοικείωση µε το συνολικό του ορίζο-

15 ντα. Για το σκοπό αυτό είναι χρήσιµο να συγκρίνοµε ένα κείµενο µε άλλα κείµενα της Βίβλου. Η ενότητα της Αγ. Γραφής, που αντιπροσωπεύει την ενότητα του σχεδίου σωτηρίας, απαιτεί να διαβάζοµε κάθε περικοπή µέσα στα πλαίσια άλλων, συγκρίνοντάς την µε άλλες περικοπές. Την Παλαιά ιαθήκη πρέπει να τη διαβάζοµε µέσα στο φως της Καινής, αλλά και την Καινή ιαθήκη να τη διαβάζοµε µέσα στο φως της Παλαιάς, για να αναγνωρίζοµε την «παιδαγωγική του Θεού», µε την έννοια ότι την Καινή ιαθήκη δεν µπορούµε να την κατανοήσοµε έξω από µια στενή σχέση µε την Παλαιά ιαθήκη και µε την εβραϊκή παράδοση που την µετέδιδε. - Ανάγνωση που επικαιροποιεί: είναι ανάγκη να κάνοµε ε- πίκαιρο στο σήµερα το βιβλικό κείµενο. Μέσα από την ανάγνωση του παρελθόντος, το Άγ. Πνεύµα µας βοηθά να διακρίνοµε το νόηµα που δίνει Εκείνος στα προβλήµατα και τα γεγονότα του καιρού µας, καθιστώντας µας ικανούς να διαβάζοµε τη Βίβλο µε τη ζωή και τη ζωή µε τη Βίβλο. - Προσοχή στα νοήµατα της Αγ. Γραφής και εποµένως των Ευαγγελίων. Ποια τα νοήµατα της Αγίας Γραφής; «Σύµφωνα µε αρχαία παράδοση, µπορούµε να διακρίνοµε δύο νοήµατα της Αγ. Γραφής: το κατά γράµµα νόηµα και το πνευµατικό. Το δεύτερο διαιρείται σε αλληγορικό, ηθικό και αναγωγικό. Η πλήρης εναρµόνιση των τεσσάρων νοηµάτων εξασφαλίζει, στη ζωντανή ανάγνωση της Γραφής µέσα στην Εκκλησία, όλο της τον πλούτο. Το κατά γράµµα νόηµα. Είναι αυτό που σηµαίνουν τα λόγια της Γραφής, και το οποίο βρίσκοµε µε την εξήγηση η οποία ακολουθεί τους κανόνες της ορθής ερµηνείας. "Όλα τα νοήµατα της Αγ. Γραφής βασίζονται στο κατά γράµµα νόηµα". Το πνευµατικό νόηµα. Επειδή υπάρχει ενότητα στο σχέδιο του Θεού, όχι µόνο το κείµενο της Γραφής αλλά και η πραγµατικότητα και τα γεγονότα για τα οποία µιλάει, µπορούν να αποτελούν σηµεία. Το πνευµατικό νόηµα περιλαµβάνει: 1) Το αλληγορικό νόηµα. Μπορούµε να φθάσοµε σε µια βαθύτερη κατανόηση των γεγονότων εάν αναγνωρίσοµε ότι αυτά παίρνουν νόηµα µε το Χριστό. Έτσι η διέλευση της Ερυ-

16 θράς Θάλασσας είναι σηµείο της νίκης του Χριστού και εποµένως σηµείο του Βαπτίσµατος. 2) Το ηθικό νόηµα. Τα γεγονότα που διηγείται η Γραφή µπορούν να µας οδηγήσουν να ενεργούµε ορθά. Γράφτηκαν «για νουθεσία µας» (1Κορ. 10,11). 3) Το αναγωγικό νόηµα. Μπορούµε να δούµε ορισµένες πραγµατικότητες και ορισµένα γεγονότα µέσα στο αιώνιο νόη- µά τους, το οποίο µας οδηγεί προς την Πατρίδα µας. Έτσι η Εκκλησία πάνω στη γη είναι σηµείο της ουράνιας Ιερουσαλήµ. Ένα µεσαιωνικό δίστιχο συµπυκνώνει πολύ καλά αυτό που σηµαίνουν τα τέσσερα νοήµατα: Η ανάγνωση διδάσκει τα γεγονότα, η αλληγορία τι πρέπει να πιστεύοµε, το ηθικό νόηµα τι να κάνοµε, και η αναγωγή πού να τείνοµε» (Κατήχ. Καθολ. Εκκλ ). Raffaello Martinelli, Εφηµέριος της Βασιλικής των Αγ. Αµβροσίου και Καρόλου, στη Ρώµη ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: - Β Σύνοδος του Βατικανού: Dei Verbum. - Κατήχηση της Καθολικής Εκκλησίας (Κ.Κ.Κ.), Σύνοψη της Κ.Κ.Κ., ΕΚ ΟΣΗ «Ενοριακές Καµπάνες», Σύρος «Τηνιακά Μηνύµατα», Τήνος «Συνάντηση», Κέρκυρα ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2008

ΔΕ3. Η Καινή Διαθήκη Α: Τα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων

ΔΕ3. Η Καινή Διαθήκη Α: Τα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων ΔΕ3. Η Καινή Διαθήκη Α: Τα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων 1. Ποια είναι τα βιβλία της Καινής Διαθήκης 1. Ιστορικά Ευαγγέλια 1. κατά Ματθαίον 2. κατά Μάρκον 3. κατά Λουκάν 4. κατά Ιωάννην 5.Πράξεις

Διαβάστε περισσότερα

4. Η Καινή Διαθήκη Β : Οι Επιστολές και η Αποκάλυψη

4. Η Καινή Διαθήκη Β : Οι Επιστολές και η Αποκάλυψη 4. Η Καινή Διαθήκη Β : Οι Επιστολές και η Αποκάλυψη 1. Τι ήταν και γιατί γράφτηκαν οι επιστολές του αποστόλου Παύλου; Ήταν γράμματα που έστελνε ο απόστολος στις χριστιανικές κοινότητες που είχε ιδρύσει.

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

Η Παύλεια Θεολογία. Ελληνιστές και Αντιόχεια. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας

Η Παύλεια Θεολογία. Ελληνιστές και Αντιόχεια. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Παύλεια Θεολογία Ελληνιστές και Αντιόχεια Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης

Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης Εισαγωγή στην Κ.Δ. και ιστορία εποχής της Καινής Διαθήκης Μάθημα 6 : Σωτήριος Σ. Δεσπότης Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΙΙ (Λουκάς-Πράξεις) 2 Ευαγγέλιο = χαρμόσυνη αγγελία

Διαβάστε περισσότερα

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο.

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο. ΜΑΘΗΜΑ 23 ο ΤΟ ΒΑΘΥΤΕΡΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε

Διαβάστε περισσότερα

Πανήγυρη Αγίου Γεωργίου 2016

Πανήγυρη Αγίου Γεωργίου 2016 1 Πανήγυρη Αγίου Γεωργίου 2016 Αγαπητοί μου Αδελφοί, λίγες ημέρες μετά από τη λαμπρή πανήγυρη της Ανάστασης του Κυρίου, πλημμυρισμένοι από πνευματική χαρά εορτάζουμε σήμερα τον Μεγαλομάρτυρα Άγιο Γεώργιο,

Διαβάστε περισσότερα

Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας

Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας Το άνοιγμα του Χριστιανισμού στον εθνικό κόσμο Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας Ο Βαρνάβας Υπήρξε πιθανώς ένας από τους εβδομήκοντα αποστόλους του Κυρίου. Γεννήθηκε στη Σαλαμίνα της Κύπρου. Το πραγματικό

Διαβάστε περισσότερα

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14 Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος Διδ. Εν. 14 Σαράντα ημέρες μετά το Πάσχα η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάληψη του Κυρίου στους ουρανούς Με την Ανάληψη, επισφραγίζεται

Διαβάστε περισσότερα

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου. ΜΑΘΗΜΑ 22 ο ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με την ιστορία της αρχαίας Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ Το Δ ευαγγέλιο και η σχέση του με τα Συνοπτικά «Πνευματικό» ευαγγέλιο- «σωματικά» ευαγγέλια Ομοιότητες-διαφορές Δε διασώζει καμία από τις 50 και πλέον παραβολές

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων

Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων Ερμηνεία των Πράξεων των Αποστόλων Ενότητα 1.2: Ειδική εισαγωγή - Τα συνοπτικά Ευαγγέλια ΙΙ Σωτήριος Δεσπότης Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας Τα συνοπτικά Ευαγγέλια ΙΙ (Λουκάς - Πράξεις) 1 Ευαγγέλιο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΤΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ (Mατθαίος-Μάρκος-Λουκάς) Από τον 2ο αιώνα και εξής η λέξη ευαγγέλιο δηλώνει: τα βιβλία εκείνα της Καινής Διαθήκης που περιέχουν και αφηγούνται το γεγονός της

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Άγιο Πνεύμα και Πνευματικότητα Όλοι λίγο πολύ έχουμε ακούσει τα λόγια: «Σε βαπτίζω στο όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» είτε έχουμε βαπτιστεί είτε όχι (δείτε Ματθ. 28/κη

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ!

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ! (There is only one God) Πού μπορείς να πάς ώστε να απομακρυνθείς από το Θεό; Ο Θεός γεμίζει κάθετόπο και χρόνο. Δεν υπάρχει τόπος χωρίς να είναι εκεί ο Θεός. Ο Θεός μίλησε μέσα

Διαβάστε περισσότερα

1. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας. 2. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά Διαθήκη πάντα με κεραυνούς και αστραπές.

1. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας. 2. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά Διαθήκη πάντα με κεραυνούς και αστραπές. ΜΑΘΗΜΑ 13 Ο Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη λέξη «σωστό»

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ Ο συγγραφέας και εδώ δε γράφει το όνομά του, αλλά η αρχαία εκκλησιαστική παράδοση ομόφωνα αποδίδει το ευαγγέλιο αυτό στον Μάρκο και το συνέδεσε κατά ένα ιδιαίτερο τρόπο με το όνομα του απ. Πέτρου. 1. ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ Ο όρος διαθήκη Οι Εβδομήντα μεταφράζουν την εβραϊκή λέξη berith στα ελληνικά διαθήκη Απαντάται στις εκφράσεις παλαιά διαθήκη και καινή διαθήκη. Σημαίνει συμφωνία (γάμου), που συντελέσθηκε ανάμεσα στο Θεό

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη.

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. Ενότητα 1: Η Καινή Διαθήκη: Η σχέση της με την Παλαιά Διαθήκη και η θέση της στη ζωή της Εκκλησίας. Αικατερίνη

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΑ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ Μ. Γκουτζιούδης http://users.auth.gr/~moschosg ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1. Η Π.Δ. ως «Γραφή» της πρώτης εκκλησίας 2. Οι απαρχές της Κ.Δ.

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας):

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας): ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 99. Παρ ότι η δεύτερη ευχή είναι συγκροτημένη με το προοίμιό της, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με άλλα προοίμια, ιδιαίτερα με εκείνα που σε περίληψη περιγράφουν το Μυστήριο της Σωτηρίας,

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6

Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Γιατί ο Ιησούς Χριστός ήταν και είναι «σημείον αντιλεγόμενον» Διδ. Εν. 6 Υπαπαντή του Κυρίου «θα είναι σημείο αντιλεγόμενο, για να φανερωθούν οι πραγματικές διαθέσεις πολλών» (Λουκ. 2, 34-35) Διχογνωμία

Διαβάστε περισσότερα

Η Ουράνια Γλώσσα. (The heavenly language)

Η Ουράνια Γλώσσα. (The heavenly language) Η Ουράνια Γλώσσα (The heavenly language) 'Εχετε ταξιδέψει ποτέ σε μιά χώρα, όπου η γλώσσα είναι διαφορετική από τη δική σας; Μπορεί να μάθετε λίγο τη γλώσσα και ακόμα να είστε σε θέση να καταλαβαίνετε

Διαβάστε περισσότερα

Πότε και πώς να εξοµολογούµαι;

Πότε και πώς να εξοµολογούµαι; Πότε και πώς να εξοµολογούµαι; Τι είναι το Μυστήριο της Εξοµολόγησης; Το µυστήριο της Εξοµολόγησης λέγεται ορθότερα Μυστήριο της µετάνοιας ή της συµφιλίωσης. Με αυτό το µυστήριο τελούµε τη φιλεύσπλαχνη

Διαβάστε περισσότερα

Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία

Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία Ερωτήσεις Επανάληψης 1 Οι Θεολογικές Δηλώσεις στην Συστηματική Θεολογία Διάλεξη Τρίτη από την σειρά Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία Οδηγός Μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος,

Διαβάστε περισσότερα

Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας. Διδ. Εν. 15

Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας. Διδ. Εν. 15 Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας Διδ. Εν. 15 α) Η εξάπλωση της Εκκλησίας Μετά την Πεντηκοστή, η νέα πραγματικότητα που δημιουργείται στον κόσμο, η Εκκλησία, ζει και κινείται σε μια

Διαβάστε περισσότερα

Πατήρ Αβραάμ Μάθημα - Τρία Η ζωή του Αβραάμ: Σύγχρονη εφαρμογή. Οδηγός μελέτης

Πατήρ Αβραάμ Μάθημα - Τρία Η ζωή του Αβραάμ: Σύγχρονη εφαρμογή. Οδηγός μελέτης Πατήρ Αβραάμ Μάθημα - Τρία Η ζωή του Αβραάμ: Σύγχρονη εφαρμογή Οδηγός μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Το περίγραμμα το μαθήματος; με αποσπάσματα και περιλήψεις του

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή στη Λειτουργία;

Κυριακή στη Λειτουργία; ιδασκαλία της Καθολικής Εκκλησίας Γιατί πηγαίνω κάθε Κυριακή στη Λειτουργία; Τι είναι η Λειτουργία; Η θεία Λειτουργία είναι: Η τέλεση του Πασχαλινού µυστηρίου-θυσίας (πάθος, θάνατος, ανάσταση) του Ιησού

Διαβάστε περισσότερα

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής. ΜΑΘΗΜΑ 15 Ο ΣΥΝΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΗ Θ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ Να συμπληρώσετε την παρακάτω πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη ΜΑΘΗΜΑ 3 Ο Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΕΙ ΤΗΝ ΑΛΗΘΙΝΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

Διαβάστε περισσότερα

5 Μαρτίου Το μυστήριο της ζωής. Θρησκεία / Θεολογία. Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979)

5 Μαρτίου Το μυστήριο της ζωής. Θρησκεία / Θεολογία. Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) 5 Μαρτίου 2019 Το μυστήριο της ζωής Θρησκεία / Θεολογία Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς ( 1979) Η ζωή πάνω στη γη έλκει την καταγωγή της από τον ουρανό η ζωή του ανθρώπου έλκει την καταγωγή της από τον Θεό. Τα

Διαβάστε περισσότερα

Πώς να μελετάμε τη Βίβλο

Πώς να μελετάμε τη Βίβλο Πώς να μελετάμε τη Βίβλο του David Batty Οδηγός Μελέτης Έκδοση 5 Πώς να μελετάμε τη Βίβλο Οδηγός Μελέτης 5η έκδοση του David Batty Σημείωση: Τα εδάφια της Βίβλου όπου αυτά αναφέρονται, είναι από τη νεοελληνική

Διαβάστε περισσότερα

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. 107. Ο Κύριος να είναι μαζί σας. Και με το πνεύμα σου. ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο. Ακολουθεί το

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο Λάζαρος ήταν στενός φίλος του Χριστού. Κατοικούσε στη Βηθανία, 3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία φιλοξένησαν

Διαβάστε περισσότερα

Η συγκρότηση της συλλογής των βιβλίων της Καινής ιαθήκης

Η συγκρότηση της συλλογής των βιβλίων της Καινής ιαθήκης Η συγκρότηση της συλλογής των βιβλίων της Καινής ιαθήκης http://www.jesuslovesyou.gr/bible_club/bible/bible_ch4_6.htm [1]. Ο κανόνας Το ερώτηµα είναι, πότε τα Ευαγγέλια µαζί µε τις Επιστολές και τα λοιπά

Διαβάστε περισσότερα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα

παρακαλώ! ... ένα βιβλίο με μήνυμα παρακαλώ!... ένα βιβλίο με μήνυμα Ένα μήνυμα πού δίνει απάντηση στο βασικό ερώτημα ποιος είναι ο σκοπός της ζωής. Ένα μήνυμα πού ανταποκρίνεται σε κάθε ερωτηματικό και αμφιβολία σου. Η βίβλος μας φανερώνει

Διαβάστε περισσότερα

Φανερωμένη Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα

Φανερωμένη Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα Φανερωμένη 2017.09.24 Η εορτή της Παναγίας Φανερωμένης μας συγκεντρώνει και μας φέρνει σήμερα εδώ. Σήμερα εορτάζει η Παναγία, η μητέρα μας, η Ελπίδα μας και εμείς οι χριστιανοί της Σύρου, αλλά και ευλαβείς

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ

ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ Dies Domini ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΔΕΛΤΙΟ της Ποιμαντικής Ενότητας της Καθολικής Μητροπόλεως Νάξου Αρ. 30 5-19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015 ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ & ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΜΑΣ Προσφιλείς

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου

ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ. : ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία μαθημάτων του Γενικού και του Εσπερινού Γενικού Λυκείου ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ ----- Βαθμός Ασφαλείας: Να διατηρηθεί μέχρι: Βαθ. Προτεραιότητας:

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΙΛΙΟΥ, ΑΧΑΡΝΩΝ ΚΑΙ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΕΩΣ Η αλήθεια για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά Ιστορία της Εταιρείας Η οργάνωση των «Μαρτύρων του Ιεχωβά», των γνωστών χιλιαστών, είναι μια πολυεθνική εταιρεία.

Διαβάστε περισσότερα

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ.

Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους. Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Η θεολογική διδασκαλία της προς Εβραίους Οι βασικές θέσεις και οι ιδιαιτερότητες της επιστολής σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία της Κ.Δ. Διαπιστώσεις Α. Δεν εντοπίζονται άμεσοι φιλολογικοί δεσμοί με τους

Διαβάστε περισσότερα

Παρακαλούμε όποιον γνωρίζει το που μπορούμε να βρούμε ολόκληρα τα κείμενα στα ελληνικά, να μας ενημερώσει.

Παρακαλούμε όποιον γνωρίζει το που μπορούμε να βρούμε ολόκληρα τα κείμενα στα ελληνικά, να μας ενημερώσει. Η μετάφραση των κειμένων στα ελληνικά, που παρατίθεται εδώ, είναι βασισμένη στις μεταφράσεις από τα κοπτικά και ελληνικά στα αγγλικά των: Wesley W. Isenberg, Stephen Patterson, Marvin Meyer, Thomas O.

Διαβάστε περισσότερα

Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό.

Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό. Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό. Το διάγραμμα του χρόνου Εποχή Αβραάμ Θάνατος Μ. Αλεξάνδρου Γέννηση Ιησού Χριστού Άλωση Κων/πολης 2000 1900 1800 1700 1600 1500 1400

Διαβάστε περισσότερα

Χριστιανικές Πρακτικές

Χριστιανικές Πρακτικές Χριστιανικές Πρακτικές του David Batty Οδηγός Μελέτης Έκδοση 5 Χριστιανικές Πρακτικές Οδηγός Μελέτης 5η έκδοση του David Batty Σημείωση: Τα εδάφια της Βίβλου όπου αυτά αναφέρονται, είναι από τη νεοελληνική

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός ΜΑΘΗΜΑ 2 Ο ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη σωστή απάντηση από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. 1. Ο χώρος τέλεσης

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ)

ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (ΑΣΩΤΟΥ ΥΙΟΥ) ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ Η θρησκεία αυτή έχει θεμέλιο τον Ιησού Χριστό και σήμερα αποτελεί διαδεδομένη θρησκεία σε όλο τον κόσμο με δισεκατομμύρια πιστούς. Βασισμένη στα διδάγματα και στις παραβολές

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΠΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ

ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΠΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΟ ΠΙΣΤΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΔΙΑΛΕΞΗ 1 Η : ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ Περιεχόμενα Διάγραμμα Ένα διάγραμμα του μαθήματος Σημειώσεις Ένα πρότυπο που παρέχει: το διάγραμμα το μαθήματος, σημειώσεις κλειδιά, αποσπάσματα

Διαβάστε περισσότερα

Τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Διδ. Εν. 8

Τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Διδ. Εν. 8 Τι είναι το Άγιο Πνεύμα Διδ. Εν. 8 Κεντρικό γεγονός στη ζωή της Εκκλησίας Το Άγιο Πνεύμα επιφοίτησε στους αποστόλους και παραμένει στην Εκκλησία ως Παράκλητος, για να καθοδηγεί τους πιστούς «Εἰς πᾶσαν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΟΙΝΟ 1 Η αποκατάσταση των πάντων διά του Ιησού Χριστού

ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΟΙΝΟ 1 Η αποκατάσταση των πάντων διά του Ιησού Χριστού ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΚΟΙΝΟ 1 Η αποκατάσταση των πάντων διά του Ιησού Χριστού 72. Το προοίμιο που ακολουθεί χρησιμοποιείται στις Λειτουργίες που είτε δεν Θεέ παντοδύναμε και αιώνιε, Δι αυτού ευδόκησες να αποκαταστήσεις

Διαβάστε περισσότερα

Μόνο ένα παράδειγμα από το μάθ. 21 (παράλυτος):

Μόνο ένα παράδειγμα από το μάθ. 21 (παράλυτος): ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΣΗ διδ. ενοτ.. 20-2424 1. Ποια στοιχεία του κειμένου "Τι είναι και τι σημαίνουν τα θαύματα του Χριστού" (μάθ.20, Ερμ. 3) συναντήσαμε σε όλες τις διηγήσεις για τα θαύματα αυτού του κεφαλαίου;

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει Η Γέννηση του Ιησού Χριστού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:M. Maillot Διασκευή:E. Frischbutter; Sarah S. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children

Διαβάστε περισσότερα

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o)

Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) 31 Ιανουαρίου 2015 Μέτρο για όλα ο άνθρωπος; (Μέρος 2o) / Γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός ( 2009) Αν και το πρόβλημα του καλού και του κακού είναι το πιο δύσκολο και βασανιστικό για την ανθρώπινη ζωή και συνείδηση,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, 105 56 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 2103352364 FAX: 2103237654 www.iaath.gr, E-Mail: ipe.iaath@gmail.com ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ 5 Η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

«Μπήκαμε στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης»

«Μπήκαμε στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης» 14/12/2018 «Μπήκαμε στο Σπήλαιο της Αποκάλυψης» / Επικαιρότητα ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ: Εκεί που σχίστηκε ο βράχος και ο Θεός μίλησε στον Ιωάννη! Αποστολή του ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ στην Πάτμο

Διαβάστε περισσότερα

Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9

Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9 Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία Διδ. Εν. 9 Γιορτάζοντας τα γεγονότα της ζωής του Τα σπουδαιότερα γεγονότα της ζωής του Κυρίου μας είναι αποτυπωμένα στις ακίνητες Δεσποτικές γιορτές

Διαβάστε περισσότερα

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους

β. εκφράζουν αλήθειες για τον Χριστό, τη Θεοτόκο, την Αγία Τριάδα, τους αγίους ΜΑΘΗΜΑ 30 Ο 31 Ο ΥΜΝΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΗ ΛΑΤΡΕΙΑ Να συμπληρώσετε την πρόταση επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, από τις φράσεις α, β, γ, δ. Να τεκμηριώσετε με συντομία την επιλογή

Διαβάστε περισσότερα

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή ΜΑΘΗΜΑ 6 Ο ΠΟΙΗΣΩΜΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΝ... Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, και 3 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, κατά τη διδασκαλία του Χριστιανισμού, από τις αντίστοιχες φράσεις α, β, γ. Στη συνέχεια,

Διαβάστε περισσότερα

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Θέμα: Η ενότητα σώματος και ψυχής: το μυστήριο του Ευχελαίου (κεφ.27) Σχολείο:Περιφερειακό Λύκειο Αγίου Χαραλάμπους, Έμπα Τάξη:Α Λυκείου Καθηγητής: Νικόλαος Καραμπάς Π.Μ.Π.: 16951

Διαβάστε περισσότερα

Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί.

Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί. Την περασμένη Κυριακή αρχίσαμε τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή με το Γάμο της Κανά, όπου το νερό μετατράπηκε σε κρασί. Το θαύμα αυτό μας δείχνει ότι η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι η περίοδος για αλλαγή στον άνθρωπο.

Διαβάστε περισσότερα

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α

π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α π ε ρ ι ε χ ο μ ε ν α προλογοσ... 11 ΕΙσΑγΩγΗ... 13 α. Το μάθημα των ορθοδόξων Θρησκευτικών στο κέντρο της Ευρώπης... 21 β. Το μάθημα των ορθοδόξων Θρησκευτικών στις δύο πρώτες τάξεις του Δημοτικού σχολείου...

Διαβάστε περισσότερα

"Η φανέρωσις των λόγων σον φωτίζει συνετίζει τους απλούς." (Ψαλμοί ριθ:13

Η φανέρωσις των λόγων σον φωτίζει συνετίζει τους απλούς. (Ψαλμοί ριθ:13 Into His Marvelous Light "Η φανέρωσις των λόγων σον φωτίζει συνετίζει τους απλούς." (Ψαλμοί ριθ:13 1 Η Προετοιμασία Η παρακάτω βιβλική μελέτη δημιουργήθηκε για να εξηγήσει το σχέδιο της σωτήριας σε ένα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη Οι φιλολογικές πηγές της Πεντατεύχου (Φιλολογικά στρώματα): Οι τέσσερις πηγές της Πεντατεύχου είναι: η Γιαχβική, η Ελωχειμική, το Δευτερονόμιο και ο Ιερατικός Κώδικας.

Διαβάστε περισσότερα

(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με

(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με ΜΑΘΗΜΑ 21 Ο ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις ή φράσεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού)

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) 1 Ιουνίου 2019 Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού) Θρησκεία / Ιερός Άμβων Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς «Και τον ρώτησαν οι μαθητές του: Διδάσκαλε, ποιος αμάρτησε, αυτός ή οι γονείς του, για να γεννηθεί τυφλός;»

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΘΕΟΛΟΓΟΥΣ Οι ερωτήσεις προέρχονται από την τράπεζα των χιλιάδων θεμάτων του γνωστικού αντικειμένου των θεολόγων που επιμελήθηκε η εξειδικευμένη ομάδα εισηγητών των Πανεπιστημιακών Φροντιστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

Αγάπη: όχι ευκαιρία για καλή πράξη, αλλά

Αγάπη: όχι ευκαιρία για καλή πράξη, αλλά Αγάπη: όχι ευκαιρία για καλή πράξη, αλλά π. Αλέξανδρου Σμέμαν Η επόμενη Κυριακή ονομάζεται Κυριακή της Απόκρεω γιατί στη διάρκεια της εβδομάδας που ακολουθεί αρχίζει μια περιορισμένη νηστεία αποχή κρέατος»

Διαβάστε περισσότερα

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης Ενότητα 5: Ο Υιός του Ανθρώπου Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνικοί Όροι στην Θεολογία

Τεχνικοί Όροι στην Θεολογία Τεχνικοί Όροι στην Θεολογία Μάθημα Δεύτερο από την σειρά Οικοδομώντας μία Συστηματική Θεολογία Οδηγός Μελέτης Περιεχόμενα Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Ένα πρότυπο που παρέχει: το

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη.

Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη. Ενότητα 7: Γαλάτας, Ρωμαίους, Α και Β Κορινθίους. Αικατερίνη Τσαλαμπούνη. Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής

Διαβάστε περισσότερα

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12)

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12) ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΤΑΞΗ: Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ Α ΟΜΑΔΑ: 1 1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16),0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12),0 3. Ποιοι είναι οι μαθητές του

Διαβάστε περισσότερα

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο ΝΑΖΩΡΑΙΟΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο ΝΑΖΩΡΑΙΟΣ 29 Δεκεμβρίου 2018 Ο Ναζωραίος Θρησκεία / Ιερός Άμβων Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο ΝΑΖΩΡΑΙΟΣ Η σημερινή Κυριακή, αδελφοί χριστιανοί, είναι μετά

Διαβάστε περισσότερα

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις ΜΑΘΗΜΑ 8 Ο ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ: Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΗΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Κατωτέρου Κατηχητικού Ιεραποστολικού Έτους Συνάντηση 1: Σαββατοκύριακο 13 και : Η αποστολή των δώδεκα μαθητών

Κατωτέρου Κατηχητικού Ιεραποστολικού Έτους Συνάντηση 1: Σαββατοκύριακο 13 και : Η αποστολή των δώδεκα μαθητών Κατωτέρου Κατηχητικού Ιεραποστολικού Έτους 2012-2013 Συνάντηση 1 Σαββατοκύριακο 13 και 14.10.2012 Η αποστολή των δώδεκα μαθητών στον κόσμο (Ματθ. 10, 1-31) τι σημαίνει αληθινός χριστιανός- ποια είναι η

Διαβάστε περισσότερα

Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων

Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων Ιστορία και Θεολογία των Εκκλησιαστικών Ύμνων : Η πρώτη περίοδος της εκκλησιαστικής υμνογραφίας (Α - Δ αι.) Γεώργιος Φίλιας Θεολογική Σχολή Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας 2. Η πρώτη περίοδος της εκκλησιαστικής

Διαβάστε περισσότερα

Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή;

Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο Το πιο πολυδιαβασμένο στον κόσμο. Το πρώτο που τυπώθηκε από τον Γουτεμβέργιο

Διαβάστε περισσότερα

να αναγγέλλουµε τον Ιησού Χριστό;

να αναγγέλλουµε τον Ιησού Χριστό; ιδασκαλία της Καθολικής Εκκλησίας Γιατί είναι ανάγκη να αναγγέλλουµε τον Ιησού Χριστό; Είναι ανάγκη να αναγγέλλουµε µε χαρά τον Ιησού Χριστό επειδή το ζητούν: ο Θεός Πατέρας, ο Ιησούς Χριστός, το Άγιο

Διαβάστε περισσότερα

Οικοδομώντας μια Συστηματική Θεολογία

Οικοδομώντας μια Συστηματική Θεολογία Οικοδομώντας μια Συστηματική Θεολογία Διάλεξη Τέταρτη Οι Δογματικές Θέσεις στην Συστηματική Θεολογία Δόγματα στην Συστηματικότητα 1 Οδηγός Μελέτης Περίγραμμα Ένα περίγραμμα του μαθήματος, Σημειώσεις Ένα

Διαβάστε περισσότερα

Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ.

Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ. Η γλώσσα της Κ.Δ. είναι η «κοινή» ελληνιστική, δηλαδή η δημώδης και η γλώσσα που ομιλείτο από τον 3 ο αι. π.χ. μέχρι τον 3 ο αι. μ.χ. Οι κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου και η πολιτική ενοποίηση του χώρου

Διαβάστε περισσότερα

Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή;

Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή; Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή; Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο Το πιο πολυδιαβασμένο στον κόσμο. Το πρώτο που τυπώθηκε από τον Γουτεμβέργιο

Διαβάστε περισσότερα

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_10296 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1 α) Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5 επιλέγοντας τη σωστή απάντηση, σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας,

Διαβάστε περισσότερα

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας ΜΑΘΗΜΑ 7 Ο Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας σύμφωνα με τη χρονική σειρά που πραγματοποιήθηκαν: 1. Προαναγγελία του Μεσσία

Διαβάστε περισσότερα

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν

Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν Πριν από πολλά χρόνια ζούσε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης μια νεαρή κοπέλα, η Μαρία, ή Μαριάμ, όπως τη φώναζαν. Η Μαρία ήταν αρραβωνιασμένη μ έναν άνδρα που τον έλεγαν Ιωσήφ. Οι γονείς της, ο Ιωακείμ και

Διαβάστε περισσότερα

Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα

Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα ΣΤΟΧΟΙ: Οι μαθητές να 1. Διατυπώνουν τους προβληματισμούς τους γύρω από τη λατρεία. 2. Υποστηρίζουν με επιχειρήματα ότι στη χριστιανική θρησκεία η λατρεία

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Η Παύλεια Θεολογία

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Η Παύλεια Θεολογία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Η πρόσληψη του Παύλου στις δευτεροπαύλειες επιστολές και σε άλλα κείμενα της αρχαίας Εκκλησίας Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια

Διαβάστε περισσότερα

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού Συγγραφέας: Edward Hughes Εικονογράφηση:Lazarus Διασκευή:SarahS. Μετάφραση: Evangelia Zyngiri Παραγωγός: Bible for Children www.m1914.org

Διαβάστε περισσότερα

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ:

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ: Η ΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ: Η Αικατερίνη είχε κάλλος και ομορφιά ασύγκριτη. Η μητέρα της και οι συγγενείς της την πίεζαν συνεχώς να παντρευτεί, για να μην φύγουν από τα χέρια τους

Διαβάστε περισσότερα

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις ΜΑΘΗΜΑ 10 Ο ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕΝ ΣΟΥ ΤΑ ΠΑΘΗ,ΧΡΙΣΤΕ Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις που δίνονται στην παρένθεση. Σε κάθε κενό αντιστοιχεί μια λέξη. «Η Μεγάλη

Διαβάστε περισσότερα

Παύλος και Φιλήμονας

Παύλος και Φιλήμονας Παύλος και Φιλήμονας Έχετε ποτέ διαβάσει την επιστολή του Παύλου προς τον Φιλήμονα; Είναι η πιο μικρή επιστολή του Παύλου. Μόλις και μετά βίας γεμίζει μια σελίδα Α4! Δεν το πιστεύετε; Ας τι διαβάσουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΧΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Η Η διδασκαλία του Παύλου σε άλλα κείμενα της ΚΔ Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΕΝΤΡΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΑΘΗΝΑ 1999 Υπεύθυνος Οµάδας Αλέξανδρος Καριώτογλου, ρ. Θεολογίας Οµάδα Σύνταξης

Διαβάστε περισσότερα

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΊΣΤΗΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έχει μια καρδιά πλήρους πίστης

Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΊΣΤΗΣ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έχει μια καρδιά πλήρους πίστης Reality of Faith- Greek Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΌΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΊΣΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Έχει μια καρδιά πλήρους πίστης ΣΉΜΑ 11: 22-26 Απαντά σε 22 και ο Ιησούς saith το unto τους, ΈΧΕΙ ΠΊΣΤΗ στο ΘΕΌ. 23 Για verily λέω το unto

Διαβάστε περισσότερα

Η ενανθρώπιση είναι η διδασκαλία. (Philosophical Fragments)

Η ενανθρώπιση είναι η διδασκαλία. (Philosophical Fragments) Η ενανθρώπιση είναι η διδασκαλία (Philosophical Fragments) Αν όμως κηρύττουμε ότι ο Χριστός έχει αναστηθεί, πώς μερικοί ανάμεσά σας ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει ανάσταση νεκρών; Αν δεν υπάρχει ανάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Εκκλησία Ιεροσολύμων: πρότυπο χριστιανικών κοινοτήτων

Εκκλησία Ιεροσολύμων: πρότυπο χριστιανικών κοινοτήτων Εκκλησία Ιεροσολύμων: πρότυπο χριστιανικών κοινοτήτων Η αγάπη και η κοινοχρησία των πρώτων χριστιανών Μετά το πρώτο κήρυγμα του αποστόλου Πέτρου, την ημέρα της Πεντηκοστής, πίστεψαν και βαπτίσθηκαν 3.000

Διαβάστε περισσότερα

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης Ενότητα 4 : Η αφήγηση της Ανάστασης στο κατά Λουκάν (Μέρος Α ) Αικατερίνη Τσαλαμπούνη Ποιμαντικής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ 1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ: 1-23 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016 Α ΕΤΟΣ Ιστορία Νεοελληνικής Εκπαίδευσης και

Διαβάστε περισσότερα

Ιουδαιοχριστιανικά μυστήρια: Οι γονείς τής Παναγίας, ο τόπος γέννησης και η εικόνα τού Ιησού και οι τρεις μάγοι με τα δώρα

Ιουδαιοχριστιανικά μυστήρια: Οι γονείς τής Παναγίας, ο τόπος γέννησης και η εικόνα τού Ιησού και οι τρεις μάγοι με τα δώρα Ιουδαιοχριστιανικά μυστήρια: Οι γονείς τής Παναγίας, ο τόπος γέννησης και η εικόνα τού Ιησού και οι τρεις μάγοι με τα δώρα Όποιος ανατρέξει σε κάποιο χριστιανικό ημερολόγιο-εορτολόγιο, θα διαπιστώσει ότι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική.

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική. ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ECTS ECTS 1. Mεθοδολογία και κριτική του κειμένου της Καινής Διαθήκης. 2. Ζητήματα Ερμηνείας και Ερμηνευτικής της Καινής

Διαβάστε περισσότερα

Σε παρακαλούμε, λοιπόν, Κύριε: το ίδιο Πανάγιο Πνεύμα ας ευδοκήσει να αγιάσει τα δώρα αυτά, 118. Ενώνει τα χέρια, τα επιθέτει στα Δώρα και λέει:

Σε παρακαλούμε, λοιπόν, Κύριε: το ίδιο Πανάγιο Πνεύμα ας ευδοκήσει να αγιάσει τα δώρα αυτά, 118. Ενώνει τα χέρια, τα επιθέτει στα Δώρα και λέει: ΤΕΤΑΡΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ 116. Το προοίμιο της παρακάτω Ευχαριστιακής ευχής δεν επιτρέπεται να αντικατασταθεί με άλλο, διότι συνολικά παρουσιάζει σε περίληψη την ιστορία της σωτηρίας μας. Ο Κύριος να είναι μαζί

Διαβάστε περισσότερα