1. Γενική επάρκεια, προσήλωση στην ευρωπαϊκή ιδέα και προσωπική ανεξαρτησία

Transcript

1 EL ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΟΡΙΣΘΕΝΤΑ ΕΠΙΤΡΟΠΟ Johannes HAHN Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και Διαπραγματεύσεις για τη Διεύρυνση 1. Γενική επάρκεια, προσήλωση στην ευρωπαϊκή ιδέα και προσωπική ανεξαρτησία Ποιες πλευρές των προσωπικών σας προσόντων και της εμπειρίας σας έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ανάδειξή σας σε Επίτροπο και την προώθηση του ευρωπαϊκού γενικού συμφέροντος, ιδίως στον τομέα για τον οποίο θα είστε υπεύθυνος; Ποιο είναι το κίνητρό σας; Πώς θα συμβάλετε στην προώθηση της στρατηγικής ατζέντας της Επιτροπής; Ποιες εγγυήσεις ανεξαρτησίας μπορείτε να δώσετε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και πώς θα εξασφαλίσετε ότι οποιεσδήποτε παρελθούσες, τρέχουσες ή μελλοντικές σας δραστηριότητες δεν θέτουν εν αμφιβόλω την εκτέλεση των καθηκόντων σας εντός της Επιτροπής; Είμαι Επίτροπος τα τελευταία πέντε έτη και, σε αυτό το χρονικό διάστημα, απέδειξα την προσήλωσή μου στο ευρωπαϊκό συμφέρον και την ανεξαρτησία μου τόσο με τις αποφάσεις που έλαβα και όσο και με την πολιτική επιρροή που άσκησα. Κατά τη διάρκεια της τρέχουσας θητείας μου, δρομολόγησα και επέβλεψα τη θεμελιώδη μεταρρύθμιση της περιφερειακής πολιτικής. Βοήθησα τις περιφέρειες της Ευρώπης να αντέξουν στην κρίση σε μια εποχή κατά την οποία μειώθηκαν δραστικά οι δημόσιες επενδύσεις σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Υπό την καθοδήγησή μου, η Επιτροπή, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έδειξε με συγκεκριμένες δράσεις (ήτοι επαναπρογραμματισμός, μείωση των επιπέδων συγχρηματοδότησης) ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα μπορούν να ενεργούν με ευελιξία και αποφασιστικότητα προς όφελος των ευρωπαίων πολιτών. Σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη, μετατρέψαμε την πολιτική αυτή σε κύριο επενδυτικό εργαλείο της Ευρώπης, υλοποιώντας τους ευρύτερους στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Επρόκειτο για διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς, με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, επιχειρήσεων, κοινωνικών εταίρων και πολιτικών εκπροσώπων σε κάθε επίπεδο. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η χρηστή διακυβέρνηση, ως βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη κοινών ευρωπαϊκών στόχων, αποτέλεσαν τις κατευθυντήριες αρχές του έργου μας. Θεωρώ ότι υπάρχει σαφής σύνδεση μεταξύ του τρέχοντος χαρτοφυλακίου μου και της μελλοντικής ευθύνης μου ως Επιτρόπου αρμόδιου για την πολιτική γειτονίας και τις διαπραγματεύσεις για τη διεύρυνση. Η επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης και ολοκλήρωσης μέσω συγκεκριμένων σχεδίων και στρατηγικών επενδύσεων είναι ένα από τα βασικά στοιχεία της εμπειρίας που θα μεταφέρω στον νέο μου ρόλο. Κατά τη διάρκεια της θητείας μου, δρομολογήσαμε νέα μορφή περιφερειακής συνεργασίας στο πλαίσιο των μακροπεριφερειακών στρατηγικών μας όπου ήδη περιλαμβάνονται χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και ορισμένες χώρες της Ανατολικής Γειτονίας. Το κίνητρό μου είναι η αξιοποίηση της μετασχηματιστικής δύναμης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διάφορων μέσων της για τη βελτίωση της ζωής, των προοπτικών και της ευημερίας των ανθρώπων. Η ΕΕ ιδρύθηκε για να προωθήσει την ειρήνη μέσω της στενότερης ολοκλήρωσης. Αν επιβεβαιωθεί ο διορισμός μου, αυτή θα είναι η αποστολή μου όσον αφορά τους εταίρους πέρα από τα σύνορα της ΕΕ

2 Σε ολόκληρη την επαγγελματική και πολιτική μου σταδιοδρομία, η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούσαν πάντα το ευρύτερο πλαίσιο της εργασίας μου. Από την αρχή της πολιτικής μου δράσης ήμουν προσηλωμένος στην ιδέα μιας ενωμένης Ευρώπης χωρίς σύνορα. Η περιφερειακή πολιτική απαιτούσε συνεργασία και συμμετοχή σε σχεδόν κάθε τομέα πολιτικής εντός της Επιτροπής (από την ενέργεια έως τις μεταφορές, από την κοινωνική πολιτική έως την έρευνα, από το περιβάλλον έως τη μακροοικονομική πολιτική). Η εμπειρία αυτή είναι βέβαιο ότι θα με βοηθήσει ιδιαίτερα σε μια Επιτροπή στην οποία η ομαδική εργασία και η ικανότητα προώθησης συντονισμένης σκέψης για την επίτευξη ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων αποτελούν βασικούς στόχους, ιδίως στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την πολιτική γειτονίας και τη διεύρυνση, όπου ο συντονισμός των μέσων και των πολιτικών μας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη του μέγιστου αντίκτυπου. Είναι αυτονόητο ότι θα ασκήσω τα καθήκοντά μου και το έργο μου ως μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με πλήρη ανεξαρτησία, όπως έπραξα και κατά την τελευταία πενταετία, με απόλυτη προσήλωση στο κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον. Θα συνεχίσω να αποφεύγω οποιαδήποτε κατάσταση θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία ή την αμεροληψία μου. Έχω πλήρη επίγνωση των υποχρεώσεών μου που απορρέουν από τη Συνθήκη και παραμένω απόλυτα προσηλωμένος στην τήρηση των υψηλότερων δεοντολογικών προτύπων, όπως προβλέπεται τόσο από τη Συνθήκη όσο και από τον κώδικα δεοντολογίας των Επιτρόπων. Η δήλωση συμφερόντων μου είναι πλήρης και στη διάθεση του κοινού και θα επικαιροποιηθεί σε περίπτωση που υπάρξουν σχετικές αλλαγές

3 2. Διαχείριση του χαρτοφυλακίου και συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Πώς εκτιμάτε τον ρόλο σας ως μέλους του Σώματος των Επιτρόπων; Από ποια άποψη θεωρείτε ότι είστε υπεύθυνος και υπόλογος απέναντι στο Κοινοβούλιο για τις ενέργειές σας και τις ενέργειες των υπηρεσιών σας; Ποιες συγκεκριμένες δεσμεύσεις είστε διατεθειμένος να αναλάβετε σε σχέση με τη διευρυμένη διαφάνεια, την αυξημένη συνεργασία και την αποτελεσματική επακολούθηση των θέσεων του Κοινοβουλίου και των αιτημάτων για νομοθετικές πρωτοβουλίες; Προκειμένου για σχεδιασμένες πρωτοβουλίες ή διαδικασίες εν εξελίξει, είστε διατεθειμένος να παρέχετε στο Κοινοβούλιο πληροφορίες και έγγραφα επί ίσοις όροις με το Συμβούλιο; Όπως απέδειξα τα τελευταία πέντε έτη, προσυπογράφω πλήρως την αρχή της συλλογικότητας ως βασική αρχή της λειτουργίας της Επιτροπής. Αποτελεί τη βάση για τη λήψη ισορροπημένων και καλά μελετημένων αποφάσεων που συνεκτιμούν τις διάφορες πτυχές της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, καθώς και διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις. Διασφαλίζει τη συνοχή των πολιτικών και των προτάσεών μας. Στο πλαίσιο της γενικής αρμοδιότητας της Επιτροπής ως Σώματος, θεωρώ ότι είμαι πολιτικά υπεύθυνος και υπόλογος για τις δραστηριότητες της Γενικής μου Διεύθυνσης. Οι καλές σχέσεις μεταξύ της Γενικής Διεύθυνσης, του ιδιαίτερου γραφείου μου και εμού του ιδίου βασίζονται στην πίστη, τον αμοιβαίο σεβασμό και την αμοιβαία εμπιστοσύνη, τη διαφάνεια και την απρόσκοπτη ροή πληροφοριών μεταξύ των υπηρεσιών και των πολιτικών φορέων. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση των καθηκόντων μου. Έχω πλήρη επίγνωση των υποχρεώσεων που προβλέπουν οι Συνθήκες για τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας των μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στηρίζω απόλυτα τη νέα μας δέσμευση για διαφάνεια που ορίζεται στις πολιτικές κατευθύνσεις από τον εκλεγέντα Πρόεδρο. Δεσμεύομαι να δημοσιοποιώ όλες τις επαφές και τις συναντήσεις που θα έχω με επαγγελματικές οργανώσεις ή αυτοαπασχολούμενα άτομα σχετικά με θέματα που αφορούν τη χάραξη πολιτικής της ΕΕ και την εφαρμογή της. Είμαι αποφασισμένος να προωθήσω περαιτέρω την εταιρική μας σχέση με τα άλλα θεσμικά όργανα, ιδίως με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι γνώσεις που έχω αποκτήσει για τα 28 κράτη μέλη μας μέσω της άσκησης των τρεχόντων καθηκόντων μου θα είναι ανεκτίμητες όχι μόνο από άποψη πολιτικής αλλά και από άποψη κοινοποίησης των ευρύτερων ευρωπαϊκών στόχων μας στους πολίτες. Όπως απέδειξα στο πλαίσιο της σχέσης μου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους βουλευτές, είμαι αποφασισμένος να συνεχίσω τον ανοικτό και εποικοδομητικό μας πολιτικό διάλογο για όλα τα θέματα του χαρτοφυλακίου μου. Όσον αφορά την επακολούθηση των θέσεων και των αιτημάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα εφαρμόσω τις διατάξεις της συμφωνίας-πλαισίου και, στους τομείς αρμοδιότητάς μου, θα διασφαλίσω ότι η Επιτροπή απαντά στα κοινοβουλευτικά ψηφίσματα ή αιτήματα που υποβάλλονται βάσει του άρθρου 225 της ΣΛΕΕ εντός τριών μηνών από την έγκρισή τους. Στο πλαίσιο αυτό, υποστηρίζω και προσυπογράφω πλήρως τη δέσμευση που ανέλαβε ο εκλεγείς Πρόεδρος Juncker ότι η μελλοντική Επιτροπή θα εξετάζει με ιδιαίτερη προσοχή τις νομοθετικές εκθέσεις πρωτοβουλίας. Είμαι στη διάθεσή σας για τακτικές ανταλλαγές απόψεων με την αρμόδια επιτροπή σχετικά με τις εν εξελίξει και τις σχεδιασμένες πρωτοβουλίες και για την παρουσίαση των ετήσιων εκθέσεων προόδου και των εγγράφων στρατηγικής αμέσως μετά την έγκρισή τους από το Σώμα των Επιτρόπων και πριν από την παρουσίαση τους στον Τύπο. Θα σας ενημερώνω γραπτώς σε τακτά χρονικά διαστήματα σχετικά με τις επισκέψεις μου στις χώρες εταίρους μας και είμαι διατεθειμένος να πραγματοποιώ συχνές συναντήσεις με το προεδρείο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, τους συντονιστές των ομάδων και τους εισηγητές για να συζητούμε τη θέση του Κοινοβουλίου και να ανταλλάσσουμε πληροφορίες. Βασικό στοιχείο, κατά την άποψή μου, θα είναι οι διακοινοβουλευτικές συνεδριάσεις σας με τα κοινοβούλια των χωρών εταίρων. Οι συνεδριάσεις αυτές αποτελούν μεγάλη ευκαιρία για την ενίσχυση των δεσμών της ΕΕ με τα εθνικά κοινοβούλια και θα παρίσταμαι προσωπικά όποτε το επιτρέπουν το χρονοδιάγραμμα και ο τόπος διεξαγωγής

4 Ερωτήσεις εκ μέρους της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων: 3. Σχετικά με τις διοργανικές σχέσεις: Προκειμένου να διασφαλιστεί ο αναγκαίος κοινοβουλευτικός έλεγχος, μπορείτε να δεσμευθείτε ότι θα διασφαλίζετε μία καλύτερη ροή (ως προς τον τύπο, τη συχνότητα, το περιεχόμενο) των πληροφοριών που κοινοποιούνται στις αντιπροσωπείες της ΕΕ στις χώρες διεύρυνσης και στις γειτονικές χώρες (συμπεριλαμβανομένης της υποβολής πολιτικών εκθέσεων); Σε ποιες ενέργειες θα προβείτε για να διασφαλίσετε ότι η επιτροπή μας θα λαμβάνει έγκαιρα και συστηματικά συγκεκριμένη πληροφόρηση για όλα τα στάδια των διαπραγματεύσεων, της υπογραφής και της εφαρμογής διεθνών συμφωνιών; Πώς προτίθεσθε να βοηθήσετε την επιτροπή μας στην παρακολούθηση της εφαρμογής αυτών των συμφωνιών; Αναγνωρίζω απόλυτα ότι το έργο σας πρέπει να βασίζεται σε πραγματικά περιστατικά, εκτιμήσεις και εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των αντιπροσωπειών της ΕΕ. Θα συμμετέχω σε διαρκή διάλογο με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να σας ενημερώνω σχετικά με τις εξελίξεις στις γειτονικές και τις χώρες υπό προενταξιακό καθεστώς, καθώς και τις σχέσεις μας με αυτές, συμπεριλαμβανομένων της προετοιμασίας και της εφαρμογής διεθνών συμφωνιών. Η ομάδα μου και εγώ θα διασφαλίσουμε ότι όλες οι επιστολές, οι γραπτές ερωτήσεις και άλλες κοινοποιήσεις από βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα απαντώνται εγκαίρως και εμπεριστατωμένα. Θα δώσω οδηγίες στις υπηρεσίες μου να συνεχίσουν την κοινοποίηση εκθέσεων από τις αντιπροσωπείες της ΕΕ σχετικά με την ενταξιακή διαδικασία και θα συνεργαστώ με την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο της Επιτροπής (ΥΕ/ΑΠ), προκειμένου να διασφαλιστεί με τον βέλτιστο τρόπο η τακτική ροή πληροφοριών σύμφωνα με τις καθιερωμένες πρακτικές και συμφωνίες. Όσον αφορά τις διεθνείς συμφωνίες και τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, θα διασφαλίσω ότι το Κοινοβούλιο θα τηρείται ενήμερο και θα έχει τη δυνατότητα να εκφράζει τις απόψεις του και να διατυπώνει συστάσεις σε κάθε στάδιο, τις οποίες φυσικά θα λαμβάνω πολύ σοβαρά υπόψη. Είμαι αποφασισμένος να διασφαλίσω κατάλληλο κοινοβουλευτικό έλεγχο και να σας ενημερώνω σχετικά με το έργο μου εγκαίρως και εμπεριστατωμένα. Με δεδομένο ότι η πολιτική γειτονίας είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, πως βλέπετε τη διαίρεση καθηκόντων με την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο της Επιτροπής για την πολιτική γειτονίας; Σε ποιες ενέργειες προτίθεσθε να προβείτε για να διασφαλίσετε τη συνοχή των εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ και να βελτιώσετε τη διαμόρφωση πολιτικής; Όπως όρισε ο εκλεγείς Πρόεδρος Juncker, «η νέα Ύπατη Εκπρόσωπος θα διαδραματίζει πλήρως τον ρόλο της ως Αντιπροέδρου της Επιτροπής. Κυρίως θα κατευθύνει και θα συντονίζει το έργο όλων των Επιτρόπων όσον αφορά τις εξωτερικές σχέσεις μέσω της ομάδας Επιτρόπων για την εξωτερική δράση, με σκοπό την ανάπτυξη κοινής προσέγγισης.» Είμαι απόλυτα προσηλωμένος σε αυτήν την κοινή προσπάθεια και θα συντονίζω στενά το έργο μου με την ΥΕ/ΑΠ και τους άλλους Επιτρόπους, ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης συνοχή της προσέγγισης της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ. Θα δώσω ιδιαίτερη προσοχή σε πτυχές που αφορούν την προσέγγιση με το κεκτημένο της ΕΕ. Δεσμεύομαι να συνεργαστώ όσο το δυνατόν στενότερα με τη νέα Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο, προκειμένου να αναπτύξουμε πρακτικούς τρόπους κοινής αντιμετώπισης των πολυάριθμων προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε. Είμαι επίσης πρόθυμος να αναπληρώνω τη νέα ΥΕ/ΑΠ σε τομείς αρμοδιότητας της Επιτροπής. Στο πλαίσιο των διατάξεων που περιλαμβάνει η νομική βάση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας και του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας, μπορείτε να επιβεβαιώσετε ότι η Επιτροπή θα εγκρίνει την τροποποίηση των πράξεων κατ εξουσιοδότηση σε ενδιάμεση επανεξέταση, ώστε να επιβεβαιώσει ή να τροποποιήσει τις προτεραιότητες που ορίζονται στα παραρτήματα; Πώς προτίθεσθε να συμμετάσχετε στον στρατηγικό διάλογο με την επιτροπή μας; Προσβλέπω στη διεξαγωγή στρατηγικού διαλόγου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα θέματα αυτά

5 Δεσμεύομαι πλήρως να εφαρμόσω τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στους κανονισμούς ΕΜΓ και ΜΠΒ ΙΙ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τη δυνατότητα έκδοσης κατ εξουσιοδότηση πράξεων. Μετά τη δημοσίευση της έκθεσης ενδιάμεσης επανεξέτασης και βάσει των συστάσεων που περιέχονται σε αυτήν, θα προτείνω στο Σώμα των Επιτρόπων να εγκρίνει κατ εξουσιοδότηση πράξη για την τροποποίηση των σχετικών παραρτημάτων των κανονισμών ΕΜΓ και ΜΠΒ ΙΙ. Έχω επίσης λάβει δεόντως υπόψη τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Επιτροπή Barroso II, στο πλαίσιο του συνολικού συμβιβασμού μεταξύ των θεσμικών οργάνων όσον αφορά τους κανονισμούς ΜΠΒ και ΕΜΓ. Θα διεξαγάγω στρατηγικό διάλογο με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά την εκπόνηση της ενδιάμεσης επανεξέτασης σχετικά με την εφαρμογή των εν λόγω μηχανισμών και πριν από την υποβολή τυχόν νέου ή σημαντικά αναθεωρημένου εγγράφου προγραμματισμού στρατηγικής φύσεως κατά τη διάρκεια της περιόδου ισχύος του ΕΜΓ και του ΜΠΒ. Ο στρατηγικός μας διάλογος πριν από την εκπόνηση της ενδιάμεσης επανεξέτασης θα αποτελέσει σημαντική ευκαιρία για τον απολογισμό των εξελίξεων κατά τα πρώτα τρία έτη και επίσης για την εξέταση πιθανών προσαρμογών, ανάλογα με την περίπτωση, του καταλόγου των προτεραιοτήτων που καθορίζονται στα αντίστοιχα παραρτήματα II. Όσον αφορά τη συμμετοχή μου στον στρατηγικό διάλογο, δεσμεύθηκα να έχω εποικοδομητική σχέση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Προσβλέπω στη διατήρηση και, όπου είναι δυνατόν, στην ενίσχυση της θεσμικής δέσμευσης για διάλογο. Ειδικότερα, θα ήθελα να επωφεληθώ της ευκαιρίας για να καταστήσω σαφέστερη τη σχέση μεταξύ των συνομιλιών μας για πολιτικά θέματα και των συζητήσεων για τη χρήση της χρηματοδοτικής μας συνδρομής. 4. Πλαίσιο πολιτικής για τη Γειτονία: Θεωρείτε ότι το παρόν πλαίσιο πολιτικής, το οποίο καλύπτει κάτω από μία κοινή ομπρέλα 16 χώρες από το Μαρόκο ως την Ουκρανία, εξακολουθεί να αντιστοιχεί στην πραγματικότητα, δεδομένων των διαφορετικών μεταξύ τους προοπτικών για την πολιτική σταθερότητα, ασφάλεια, μεταρρυθμιστική ικανότητα και δεσμεύσεις για μεταρρύθμιση; Ποιες συγκεκριμένες πρωτοβουλίες θα εισηγηθείτε για τη μεταρρύθμιση της πολιτικής γειτονίας και πως προτίθεσθε να παρακολουθείτε τα σχετικά ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου; Δεδομένου ότι η ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας (ΕΠΓ) δρομολογήθηκε πριν από δέκα έτη, έχουν σημειωθεί ριζικές αλλαγές στη γειτονιά μας. Παρόλο που η ΕΠΓ αναθεωρήθηκε το 2011 κατόπιν της αραβικής άνοιξης, η αστάθεια σε ολόκληρη τη γειτονική περιοχή, αλλά ιδίως στην Ουκρανία, τη Συρία και τη Λιβύη, καθιστά σαφή την ανάγκη για περαιτέρω αλλαγές. Ο εκλεγείς Πρόεδρος Juncker μού ζήτησε να προβώ σε απολογισμό και να προτείνω μελλοντικές ενέργειες κατά το πρώτο έτος της νέας εντολής και θεωρώ ότι το καθήκον αυτό είναι απαραίτητο και επιτακτικό. Χωρίς να προδικάζω το αποτέλεσμα του προβληματισμού αυτού, πιστεύω ότι η ΕΠΓ εξακολουθεί να παρέχει ευρύ και γενικό πλαίσιο για τη δράση μας στη γειτονική περιοχή, με βάση τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και τις ευρωπαϊκές αξίες, διασφαλίζοντας τη συνοχή όλων των μέσων πολιτικής της εξωτερικής δράσης της ΕΕ και αναδεικνύοντας τη μεγάλη σημασία που αποδίδει η ΕΕ στις σχέσεις με τους εγγύτερους εταίρους της. Αν επιβεβαιωθεί ο διορισμός μου, προτεραιότητά μου θα είναι να διασφαλιστεί ότι η ΕΠΓ εκπληρώνει καλύτερα τους σκοπούς της και ότι συμβάλλει αποτελεσματικότερα στη διατήρηση της ασφάλειας και των αξιών της Ευρώπης. Για να επιτευχθεί αυτό, είναι σαφές ότι η ΕΠΓ πρέπει να προσαρμοστεί περαιτέρω και να εστιαστεί στις επιμέρους καταστάσεις και ανάγκες των γειτόνων μας. Η ΕΠΓ πρέπει να καταστεί πιο ευέλικτη. Οι γειτονικές μας χώρες είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους, επομένως δεν είναι κατάλληλη η ενιαία προσέγγιση. Η ΕΠΓ πρέπει να είναι σε θέση να αντιδρά ταχύτερα και αποτελεσματικότερα σε κρίσεις. Η πολιτική πρέπει να είναι αποτελεσματική όχι μόνο ανά χώρα, αλλά και ανά τομέα, ώστε να διασφαλιστεί ότι διαθέτουμε τα σωστά εργαλεία για να επιτύχουμε αποτελέσματα σε όλα τα βασικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων της ενέργειας, του ελεύθερου εμπορίου και της μετανάστευσης, με ιδιαίτερη έμφαση στη χρηστή διακυβέρνηση. Η Ένωση πρέπει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της έναντι των εταίρων που πράττουν το ίδιο, αλλά και να έχει σαφή στρατηγική για τη διατήρηση της επιρροής μας στους - 5 -

6 εταίρους που δεν πράττουν το ίδιο ή που δεν ενστερνίζονται επί του παρόντος τις ευρωπαϊκές αξίες. Τέλος, η ΕΠΓ πρέπει να προβλέπει την ενίσχυση της κοινής ευθύνης στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων με κάθε χώρα εταίρο. Θέλω να δω μεγαλύτερη τοπική συμμετοχή, με ενισχυμένο τον ρόλο τόσο των επιχειρήσεων όσο και της κοινωνίας των πολιτών. Θα συνεργαστώ στενά με την ΥΕ/ΑΠ όσον αφορά τις αλλαγές που είναι αναγκαίες για τον εκσυγχρονισμό της ΕΠΓ. Θα συμπράξω με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας και προσβλέπω σε εντατικό διάλογο, ώστε να διασφαλιστεί ότι η εμπειρογνωμοσύνη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως αντικατοπτρίζεται στα ψηφίσματά του επί του θέματος, θα αξιοποιηθεί στο έπακρο. Ο γενικός στόχος εξακολουθεί να είναι το ίδιο σαφής: επίτευξη κατά το δυνατόν στενότερης πολιτικής σύνδεσης και οικονομικής ολοκλήρωσης, προς το κοινό συμφέρον της ΕΕ και των εταίρων της. Σε ποιο βαθμό σκοπεύετε να εισαγάγετε περαιτέρω διαφοροποίηση (πολιτική, χρηματοδοτική κλπ.) με βάση τις ανάγκες, τα κριτήρια και τις ενωσιακές προτεραιότητες; Ποιες ομάδες χωρών θα εντάσσατε, σε τέτοια περίπτωση, στη διαφοροποίηση πολιτικής, τόσο στη Νότια όσο και στην Ανατολική Γειτονία; Πώς θα διασφαλίσετε την εφαρμογή του όρου περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Πολιτική Γειτονίας; Η διαφοροποίηση είναι βασικό στοιχείο της ΕΠΓ και θα πρέπει να προχωρήσουμε περαιτέρω για να λάβουμε υπόψη την κατάσταση που επικρατεί σε κάθε χώρα. Η Γεωργία, η Μολδαβία και η Ουκρανία στην Ανατολή, καθώς και το Μαρόκο και η Τυνησία στον Νότο, έχουν τη βούληση να προβούν σε μεταρρυθμίσεις και να δημιουργήσουν πολύ στενούς δεσμούς με την ΕΕ. Θα διασφαλίσω ότι θα λάβουν όλη την υποστήριξη που χρειάζονται, με τον κατάλληλο τρόπο, προκειμένου να συνεχιστούν οι διαδικασίες πολιτικών και οικονομικών μεταρρυθμίσεων. Η επιτυχία της δημοκρατικής μετάβασης στην Τυνησία αποτελεί σημαντικό παράδειγμα για τις άλλες χώρες της περιοχής το οποίο καταδεικνύει τα οφέλη των επιλογών που έγιναν. Η συνεργασία με άλλες χώρες ενδέχεται να είναι λιγότερο φιλόδοξη σε ορισμένες περιπτώσεις και πρέπει να προβληματιστούμε περισσότερο σχετικά με τον τρόπο συνέχισης των σχέσεων ανάλογα με κάθε περίπτωση. Κατά την άποψή μου, προτεραιότητα στην Ανατολή πρέπει να είναι η συμβολή στην επίλυση της κρίσης στην Ουκρανία. Στον Νότο, η ΕΕ πρέπει να στηρίξει την εξεύρεση πολιτικής λύσης στην κρίση στη Συρία, δίνοντας παράλληλα ιδιαίτερη προσοχή στις εξελίξεις στη Λιβύη. Η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι απαραίτητα στοιχεία όλων των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας της ΕΕ με τρίτες χώρες. Ο όρος περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να χρησιμοποιηθεί με έξυπνο τρόπο, ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε μεγαλύτερη ώθηση στις μεταρρυθμίσεις. Έχει επίσης επιπτώσεις σε άλλους τομείς όπως το εμπόριο, ο πολιτικός διάλογος και η μετανάστευση. Θα ενισχύσω αυτά τα μέσα διευρύνοντας την αρχή των «αναλογικών κερδών», αναπτύσσοντας μακροπρόθεσμη στρατηγική για την προαγωγή των ευρωπαϊκών αξιών και ιδίως παρέχοντας στήριξη στην κοινωνία των πολιτών στις χώρες εταίρους μας. Με δεδομένο ότι οι ισχυρές δημοκρατικές αρχές και μία στερεή κοινωνία των πολιτών παραμένουν στόχος για όλες τις χώρες της Γειτονίας, ποια εργαλεία πολιτικής, θετικής ώθησης και επιβράβευσης θα φανταζόσασταν για χώρες ιδιαίτερα αποτελεσματικές στη μεταρρυθμιστική τους διαδικασία; Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών διαδραματίζουν καίριο ρόλο όσον αφορά την αναζωογόνηση της δημόσιας συζήτησης, συνεισφέροντας στη χάραξη πολιτικής και αναπτύσσοντας νέες πρωτοβουλίες. Τις θεωρώ σημαντικούς φορείς προώθησης της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του κράτους δικαίου και της χρηστής διακυβέρνησης, καθώς και της βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Θα συνεργαστώ στενά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να διερευνήσουμε τρόπους με τους οποίους θα ενισχύσουμε περαιτέρω τη θετική ώθηση προς τη δημοκρατία και θα στηρίξουμε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Η προσεχής επανεξέταση θα πρέπει να εξετάσει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί η ΕΕ να μεγιστοποιήσει την επιρροή της, πέραν από τους τρέχοντες μηχανισμούς της ΕΠΓ για την επιβράβευση της σημαντικής προόδου. 5. Πλαίσιο πολιτικής για τη Διεύρυνση: - 6 -

7 Σε ποιες ενέργειες προτίθεσθε να προβείτε για να διατηρήσετε την ώθηση προς διεύρυνση και την εστίαση των ενδιαφερόμενων χωρών στην ενταξιακή προετοιμασία; Η προοπτική ένταξης στην ΕΕ αποτελεί σημαντική βάση και κινητήρια δύναμη για μεταρρυθμίσεις και πρέπει να αξιοποιήσουμε συνετά αυτήν την ώθηση. Ταυτόχρονα, είμαι πεπεισμένος ότι κάθε χώρα θα πρέπει να προσχωρήσει στην ΕΕ μόνο όταν θα είναι απολύτως έτοιμη. Η ποιότητα προηγείται της ταχύτητας. Επιπλέον, δεδομένου ότι οι πολίτες μας πρέπει να αφομοιώσουν την προσθήκη 13 κρατών μελών την τελευταία δεκαετία, δεν θα λάβει χώρα περαιτέρω διεύρυνση κατά τα επόμενα πέντε έτη. Θα συνεχίσω τις εργασίες προετοιμασίας των χωρών μέσω του πλαισίου διεύρυνσης, συμπεριλαμβανομένων των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, και της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης. Οι εταίροι μας πρέπει να κατανοήσουν ότι οι προετοιμασίες αυτές θα χρειαστούν χρόνο, αλλά οι δεσμεύσεις μας προς αυτούς εξακολουθούν να ισχύουν. Απαιτούνται ριζικές μεταρρυθμίσεις που μπορούν να επιτευχθούν μόνο σταδιακά, με την ένθερμη υποστήριξή μας. Η διαπραγματευτική διαδικασία παρέχει ισχυρό πλαίσιο με σαφή καθοδήγηση. Θα διασφαλίσω ότι όλες οι χώρες κατανοούν απόλυτα όσα οφείλουν να πράξουν για να σημειώσουν πρόοδο, εστιάζοντας τις προσπάθειές τους αποτελεσματικά στα πιο σημαντικά επόμενα βήματα. Ιδίως όσον αφορά τα βασικά κεφάλαια για το κράτος δικαίου, προτίθεμαι να εντείνω τον πολιτικό διάλογο υψηλού επιπέδου και τη συνεργασία με τις εν λόγω χώρες, καθώς και να αξιοποιήσω πλήρως το δυναμικό του ΜΠΒ II με σκοπό την παροχή κινήτρων για μεταρρυθμίσεις. Θα καταβάλω προσπάθειες για μεγαλύτερη συνοχή στην προσέγγισή μας, φροντίζοντας να δίνουμε την εικόνα ότι εκπληρώνουμε τις υποχρεώσεις μας απέναντί τους. Πρέπει να θεωρούμαστε αξιόπιστοι και δίκαιοι εταίροι και να τους στηρίζουμε. Ο ρόλος των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι πολύ σημαντικός. Η μεικτή κοινοβουλευτική επιτροπή μπορεί να βοηθήσει να διατηρήσουν τη δυναμική των μεταρρυθμίσεων μέσω της συνεργασίας με ομολόγους στα εθνικά κοινοβούλια των χωρών διεύρυνσης. Σε ποιες περαιτέρω ενέργειες προτίθεσθε να προβείτε για να αναπτυχθεί ο κοινωνικοοικονομικός μετασχηματισμός, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής διακυβέρνησης, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου σε συνδυασμό με την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, καθώς και η καταπολέμηση της διαφθοράς στις χώρες διεύρυνσης. Τα ζητήματα αυτά έχουν θεμελιώδη σημασία για την προετοιμασία κάθε χώρας που προτίθεται να εκπληρώσει τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και, εν καιρώ, να καταστεί πλήρες κράτος μέλος. Σχετικά με το κράτος δικαίου, η λειτουργία ανεξάρτητης και επαγγελματικής δικαιοσύνης είναι καθοριστικής σημασίας. Επίσης, ουσιαστικής σημασίας είναι η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς, καθώς και η επίτευξη ιστορικού επιδόσεων όσον αφορά έρευνες, διώξεις, καταδίκες και την κατάλληλη επιβολή ποινής. Τα θεμελιώδη δικαιώματα πρέπει να τηρούνται πλήρως στην πράξη, όχι μόνο να προβλέπονται από τη νομοθεσία. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διασφαλιστεί η ένταξη των μειονοτικών ομάδων και η πρόληψη των διακρίσεων για οποιονδήποτε λόγο. Τα ζητήματα αυτά θα αποτελέσουν προτεραιότητά μας στις σχέσεις μας με όλες τις χώρες και στις ετήσιες εκθέσεις προόδου. Θα ήθελα επίσης να βελτιωθεί ο τρόπος με τον οποίο στηρίζουμε τις χώρες για να εκπληρώσουν τα οικονομικά κριτήρια. Πρέπει να αντικατοπτρίζονται οι πολύ ουσιαστικές αλλαγές στην οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ και να χρησιμοποιούνται ως επιπλέον δράσεις προώθησης των μεταρρυθμίσεων στις χώρες διεύρυνσης. Πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις με μεγαλύτερη εστίαση στις βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Θα διαθέσουμε αυξημένη χρηματοδότηση μέσω του ΜΠΒ για τον σκοπό αυτόν και θα συνεργαστούμε με τους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς (ΔΧΟ) για να δώσουμε πολλαπλή ώθηση στη μεταρρυθμιστική διαδικασία. Όσον αφορά τον δημοκρατικό μετασχηματισμό, τα εθνικά κοινοβούλια πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της μεταρρυθμιστικής διαδικασίας σε όλες τις χώρες διεύρυνσης για να διασφαλιστούν η δημοκρατική λογοδοσία και η μη εισαγωγή διακρίσεων. Θα συνεργαστούμε ακόμη πιο στενά με τους τοπικούς φορείς της κοινωνίας των πολιτών με στόχο την εδραίωση των μεταρρυθμίσεων σε ολόκληρη την κοινωνία. Θέλω αυτά τα θεμελιώδη στοιχεία να βρίσκονται στο επίκεντρο του πολιτικού μας διαλόγου και να αποτελούν τον κύριο άξονα της συνδρομής μας. Θα εστιάσω επίσης το έργο μου στην περιφερειακή συνεργασία, ώστε να αφήσουμε πίσω μας την κληρονομιά του παρελθόντος

8 Αν μία χώρα διεύρυνσης λαμβάνει μέτρα ή εγκρίνει πολιτικές που δεν ευθυγραμμίζονται ή δεν είναι συμβατές με το κεκτημένο, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ, σε ποιες συγκεκριμένες ενέργειες πρόκειται να προβείτε; Θα χρησιμοποιήσω όλα τα διαθέσιμα μέσα, ειδικότερα τα πλαίσια για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, ώστε να ενθαρρύνω τις χώρες να ακολουθήσουν τον σωστό δρόμο. Το σύστημα των δεικτών αναφοράς στα 35 διαπραγματευτικά κεφάλαια μας παρέχει δράσεις για την ενθάρρυνση της περαιτέρω ευθυγράμμισης. Τα τελευταία διαπραγματευτικά πλαίσια εισήγαγαν τη δυνατότητα διακοπής των διαπραγματεύσεων για άλλα κεφάλαια, εάν επιβραδυνθεί η πρόοδος ως προς το κράτος δικαίου. Όλα τα διαπραγματευτικά πλαίσια περιλαμβάνουν ρήτρα που προβλέπει την αναστολή των συνολικών διαπραγματεύσεων σε περίπτωση σοβαρής και διαρκούς παραβίασης των αξιών της ΕΕ. Για χώρες που δεν είναι ακόμη υποψήφιες για ένταξη, η διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης προβλέπει επίσης μηχανισμούς για την αντιμετώπιση αθέτησης υποχρεώσεων στο πλαίσιο των συμφωνιών σταθεροποίησης και σύνδεσης. Θα συνεχίσω να χρησιμοποιώ τις εκθέσεις προόδου της Επιτροπής για να επισημαίνω τις ελλείψεις και να αντλώ τα αναγκαία συμπεράσματα, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τα πολιτικά κριτήρια, εάν είναι απαραίτητο. Η χρηματοδότηση μέσω του ΜΠΒ θα πρέπει να χρησιμοποιείται περισσότερο για την επιβράβευση εκείνων που πραγματοποιούν τη μεγαλύτερη πρόοδο. Η προληπτική εμπλοκή είναι επίσης ουσιαστικής σημασίας και δεν θα διστάσω, στο πλαίσιο των πολιτικών μου επαφών, να μεταφέρω ισχυρά μηνύματα, όταν απαιτείται, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση των αρχών και των αξιών της ΕΕ. Ποιες συγκεκριμένες προτάσεις προτίθεσθε να διατυπώσετε για να διασφαλίσετε ότι η πολιτική διεύρυνσης είναι συντονισμένη, συνεκτική και εναρμονισμένη με άλλα μέσα της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ; Θα συνεργαστώ στενά με την ΥΕ/ΑΠ και από κοινού θα καταβάλουμε προσπάθειες μαζί με βασικά μέλη του Σώματος των Επιτρόπων για να διασφαλίσουμε ότι όλες οι προτεραιότητες της εσωτερικής πολιτικής της ΕΕ, σε ζητήματα όπως το κράτος δικαίου, η απασχόληση, η ανάπτυξη και η ενέργεια, θα εξακολουθήσουν να αντικατοπτρίζονται πλήρως στις ευρωπαϊκές πολιτικές γειτονίας και διεύρυνσης. Σε ποιο βαθμό θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν οι πολιτικές διεύρυνσης και γειτονίας (αρχές, πλαίσια πολιτικής, οικονομικά κίνητρα κλπ.) και να συμβάλουν στον καθορισμό ενός πιθανού ενδιάμεσου καθεστώτος μεταξύ των χωρών διεύρυνσης και των γειτονικών χωρών; Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σαφές στρατηγικό συμφέρον να αναπτύξει σχέσεις σε όλους τους τομείς με χώρες με τις οποίες γειτνιάζει άμεσα. Πολλά από τα διαρθρωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι υπό προενταξιακό καθεστώς και άλλες γειτονικές χώρες είναι παρόμοια, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να βελτιωθεί η διακυβέρνηση και να πραγματοποιηθούν οικονομικές και άλλες μεταρρυθμίσεις. Ομοίως, υπάρχουν κοινά σημεία όσον αφορά το τι μπορεί να προσφέρει η ΕΕ στους εταίρους και των δύο ομάδων. Για παράδειγμα, πολλές υποχρεώσεις στο πλαίσιο των σφαιρικών και σε βάθος συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών (DCFTA) και των συμφωνιών σύνδεσης (ΣΣ), οι οποίες συνήφθησαν πρόσφατα με την Ουκρανία, τη Μολδαβία και τη Γεωργία, βασίστηκαν στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις συμφωνίες σταθεροποίησης και σύνδεσης (ΣΣΣ) και, σε ορισμένες περιπτώσεις, από το κεκτημένο. Η αναγγελθείσα σύσταση Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων για τη Διεύρυνση θα παράσχει πρόσθετες ευκαιρίες και συνέργειες για πιο συντονισμένη και στρατηγική προσέγγιση έναντι των χωρών διεύρυνσης και των γειτονικών χωρών, με παράλληλα οφέλη από την εσωτερική συγκέντρωση δομών και πολιτικής και τομεακής εμπειρογνωμοσύνης. Θα εφαρμόσουμε στην πράξη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τη χρήση των χρηματοδοτικών μέσων και θα συνεχίσουμε να παρέχουμε τεχνική συνδρομή στο πλαίσιο της TAIEX τόσο στις χώρες διεύρυνσης όσο και στις γειτονικές χώρες. Ο προβληματισμός για την ΕΠΓ που έχει εξαγγελθεί θα μας δώσει την ευκαιρία να εξετάσουμε κατά πόσον θα πρέπει να μελετηθούν νέες επιλογές

9 Στο πλαίσιο αμφότερων των ευρωπαϊκών πολιτικών γειτονίας και διεύρυνσης, θα επιδιώξω να αυξήσω την προβολή της ΕΕ ως βασικού παράγοντα στη γειτονική περιοχή της, καθιστώντας περισσότερο σαφή, τόσο στους πολίτες όσο και στους εταίρους μας, τη συμβολή μας στην ευημερία και τη σταθερότητα προς το κοινό μας συμφέρον