Σχολή Θετικών και Εφαρµοσµένων Επιστηµών ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ

Transcript

1 Σχολή Θετικών και Εφαρµοσµένων Επιστηµών ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ

2 ª ƒ ø π ΠPOEΔPOΣ Αθανάσιος Νικολαΐδης ANTIΠPOEΔPOΣ Ιωάννης Πασχαλίδης KAΘHΓHTΕΣ Άγγελος Μ. Ευσταθίου Χάρης Ρ. Θεοχάρης Κώστας Σ. Πατρίκιος ANAΠΛHPΩTEΣ KAΘHΓHTEΣ Αναστάσιος Δ. Κεραμιδάς Επαμεινώνδας Λεοντίδης Αθανάσιος Νικολαΐδης Ιωάννης Πασχαλίδης Παναγιώτης Α. Κουτεντής EΠIKOYPOI KAΘHΓHTEΣ Αναστάσιος Ι. Τασιόπουλος Νικόλαος Ε. Χρονάκης Σοφία Χ. Hayes ΛΕΚΤΟΡΕΣ Κωνσταντίνα Π. Καπνίση-Χριστοδούλου Ευτυχία Πινακουλάκη

3 Η ΧΗΜΕΙΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ H Χημεία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου άρχισε να διδάσκεται το 1992 με τη δημιουργία τομέα Χημείας, ο οποίος ήταν ενταγμένος στο τμήμα Φυσικών Επιστημών. Το 1994, ο τομέας Χημείας δέχθηκε τους πρώτους φοιτητές, ενώ τα πρώτα πτυχία Χημείας απονεμήθηκαν τον Ιούνιο του Τα προγράμματα μάστερ και διδακτορικού στη Χημεία άρχισαν να λειτουργούν επίσημα το 1998 και επέδειξαν αξιοσημείωτο δυναμισμό, οδηγώντας στην ερευνητική καταξίωση του τμήματος. Ο τομέας Χημείας μετεξελίχθηκε σε ανεξάρτητο τμήμα τον Φεβρουάριο του Το 2003, το τμήμα Χημείας μετακόμισε στα νέα κτήρια της Σχολής Θετικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών, στην Πανεπιστημιούπολη. Το τμήμα Χημείας, κατά το ακαδημαϊκό έτος , διαφοροποιεί το παραδοσιακό πρόγραμμα σπουδών του, εισάγοντας τρεις νέες κατευθύνσεις, οι οποίες καταλήγουν σε ισότιμο πτυχίο Χημείας, με έμφαση (α) στη Βιολογική Χημεία, στη (β) Χημεία Τροφίμων και Περιβάλλοντος και (γ) στη Χημεία των Υλικών. ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Η Χημεία είναι μια από τις βασικές θετικές επιστήμες και έχει ως αντικείμενο τη μελέτη των μετατροπών της ύλης μέσω χημικών αντιδράσεων (συνθετική χημεία), αλλά και την ταυτοποίηση της χημικής δομής της ύλης (αναλυτική χημεία), ενώ, παράλληλα, αποτελεί βασικό πυλώνα για πλήθος άλλων επιστημών, όπως η Ιατρική και οι Επιστήμες της Υγείας, οι Επιστήμες του Περιβάλλοντος και οι πλείστοι τομείς της Μηχανικής. Για την επίτευξη των στόχων της, η Χημεία έχει αναπτύξει συνθετικές και αναλυτικές μεθοδολογίες, αλλά και μια ευρύτατη θεωρητική βάση. Επίπλέον η Χημεία συνεργάζεται στενά με όλες τις άλλες θετικές επιστήμες για την επίλυση δύσκολων διεπιστημονικών προβλημάτων. Η Χημεία έχει προσφέρει στην ανθρωπότητα ένα τεράστιο εύρος φαρμάκων για την καταπολέμηση των ασθενειών, νέα καύσιμα, νέα υλικά, τεχνητές ίνες, πλαστικά, απορρυπαντικά, εντομοκτόνα κ.ά., που έχουν σε μεγάλο βαθμό καθορίσει το σύγχρονο πολιτισμό. Τα τελευταία χρόνια, μπροστά στο φάσμα της επικίνδυνης κλιματικής αλλαγής, η Χημεία πρωτοστατεί στον αγώνα για την ανάπτυξη νέων εναλλακτικών πηγών ενέργειας, φιλικών προς το περιβάλλον, με τεχνολογίες όπως είναι η αξιοποίηση του ηλιακού φωτός σε νέες φωτοηλεκτροχημικές κυψελίδες και η καταλυτική μετατροπή της βιομάζας σε υδρογόνο, που χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Παράλληλα, η Χημεία διερευνά και κατανοεί τους μοριακούς μηχανισμούς των διεργασιών της ζωής και τις χημικές αντιδράσεις στα βιολογικά συστήματα, συντελώντας τα μέγιστα στην ανάπτυξη της Μοριακής Βιολογίας και της Ιατρικής. Η Χημεία μελετά, τέλος, τη ρύπανση του περιβάλλοντος, στην προστασία του οποίου συνεισφέρει όχι μόνο καταγράφοντας τα διάφορα είδη ρύπανσης αλλά και αναπτύσσοντας νέες αντιρρυπαντικές τεχνολογίες. Η Χημεία αποτελεί, επομένως, επιστήμη-κλειδί για το σύγχρονο πολιτισμό και η ανάπτυξή της σε μια χώρα αποτελεί άμεσο δείκτη του δυναμισμού της κοινωνίας και της οικονομίας. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Σκοπός του Τμήματος είναι η προαγωγή της επιστημονικής γνώσης και έρευνας στη Χημεία και η παραγωγή πτυχιούχων υψηλού επιπέδου. Οι απόφοιτοι στελεχώνουν την τοπική βιομηχανία, κυριότερα τη χημική βιομηχανία (πλαστικά, φάρμακα, τρόφιμα, ποτά, ξυλεία, οικοδομικά υλικά, απορρυπαντικά, καλλυντικά κ.ά.), ιδιωτικές εταιρείες προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, κρατικές υπηρεσίες και την εκπαίδευση, και στηρίζουν την τεχνολογική ανάπτυξη της Κύπρου. Νέες θέσεις εργασίας για εξειδικευμένους χημικούς δημιουργούνται συνεχώς μετά την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω των αναγκών αναβάθμισης του ελέγχου ποιότητας καταναλωτικών αγαθών και τροφίμων και στενότερης παρακολούθησης της περιβαλλοντικής μόλυνσης, των ραδιενεργών υλικών και των χημικών αποβλήτων. Παράλληλα, η αγορά εργασίας για τους χημικούς θα μεγαλώσει ακόμα περισσότερο, όταν η βιομηχανική πολιτική στραφεί προς νέες βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας. Για την πλήρωση των αναγκών της νέας, τεχνολογικά εξελισσόμενης Κύπρου, το Τμήμα Χημείας έχει δημιουργήσει ένα πλήρες και σύγχρονο πρόγραμμα σπουδών, συμβατό με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά, το οποίο παράγει άρτια εκπαιδευμένους επιστήμονες, ικανούς να αντιμετωπίσουν τις σύγχρονες προκλήσεις της Χημείας. Η Χημεία είναι μια ευρύτατη επιστήμη με πολλούς κλάδους και με υψηλού βαθμού εξειδίκευση, η οποία επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Οι περισσότεροι απόφοιτοι ενός τμήματος Χημείας προχωρούν σήμερα σε μεταπτυχιακές σπουδές, ενώ η ανάγκη εξειδίκευσης γίνεται ολοένα και επιτακτικότερη. Το τμήμα Χημείας, από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, επέδειξε πνεύμα πρωτοπόρο. Προσαρμοζόμενο άμεσα στις σημερινές ανάγκες της χημικής εκπαίδευσης και στα αιτήματα της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας, το τμήμα Χημείας αλλάζει το πρόγραμμα σπουδών του κατά το ακαδημαϊκό έτος , εισάγοντας τρεις νέες κατευθύνσεις σε περιοχές της Χημείας, που θεωρούνται οι σημαντικότερες για την ανάπτυξη της ανθρώπινης κοινωνίας τον 21ο αιώνα. Οι τρεις νέες κατευθύνσεις, στη Βιολογική Χημεία, στη Χημεία Τροφίμων και Περιβάλλοντος και στη Χημεία των Υλικών, έχουν σχεδιασθεί με την εξής φιλοσοφία: (α) να καταλήγουν σε ισότιμο Πτυχίο Χημείας, ώστε όλοι οι απόφοιτοι του τμήματος να έχουν τα ίδια δικαιώματα στην αγορά εργασίας. (β) να διατηρούν το υψηλό επίπεδο, που καταξίωσε το τμήμα κατά τα πρώτα έτη της ύπαρξής του και να προσφέρουν πλήρη βασική εκπαίδευση σε όλους τους σημαντικούς τομείς της Χημείας. (γ) να βασίζονται στο 141

4 Ì Ì ÃËÌÂ 142 Ευρωπαϊκό Σύστημα Μεταφοράς Πιστωτικών Μονάδων (ECTS - European Credit Transfer System). ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Το παλιό πρόγραμμα σπουδών θα κλείσει τον κύκλο του το ακαδημαϊκό έτος Κατά το ακαδημαϊκό έτος , θα προσφερθούν το 2ο, 3ο και 4ο έτος σπουδών με βάση το παλιό πρόγραμμα, ενώ θα αρχίσουν να λειτουργούν τα τρία νέα προγράμματα σπουδών με τη διδασκαλία κοινού πρώτου έτους. Παράλληλα με το βασικό πρόγραμμα σπουδών, το τμήμα δίνει σε φοιτητές άλλων τμημάτων τη δυνατότητα απόκτησης δευτερεύοντος πτυχίου ειδίκευσης στη Χημεία (Minor Degree in Chemistry). Στη συνέχεια, περιγράφεται αναλυτικά το παλιό πρόγραμμα σπουδών, όμως οι βασικές αρχές λειτουργίας του διέπουν ακριβώς και τα νέα προγράμματα. Παλιό ενιαίο προπτυχιακό πρόγραμμα στη Χημεία Το πρόγραμμα αυτό είναι βασισμένο στο Σύστημα των Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων (ECTS) και περιλαμβάνει: (α) εισαγωγικά μαθήματα στη Χημεία, Φυσική, Μαθηματικά και Πληροφορική (1ο και 2ο εξάμηνο), (β) βασικά μαθήματα για το πτυχίο Χημείας (αναλυτική χημεία, ανόργανη χημεία, οργανική χημεία, φυσικοχημεία, βιοχημεία και χημική τεχνολογία (3ο 6ο εξάμηνο)) και (γ) ειδικά μαθήματα τα οποία εμβαθύνουν σε προχωρημένες έννοιες, θέματα και εφαρμογές της σύγχρονης Χημείας (7ο και 8ο εξάμηνο). Για την απόκτηση πτυχίου Χημείας, απαιτείται η συμπλήρωση 240 μονάδων ECTS. Το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει 30 υποχρεωτικά μαθήματα (6-7 ECTS) και τέσσερα μαθήματα επιλογής (5 ECTS). Η διδασκαλία της Χημείας γίνεται στο θεωρητικό επίπεδο με διαλέξεις, που συμπληρώνονται από σεμινάρια και φροντιστηριακές ασκήσεις. Η Χημεία είναι ωστόσο πειραματική επιστήμη και, ως εκ τούτου, το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος δίνει μεγάλη έμφαση στα εργαστηριακά μαθήματα (οκτώ εργαστήρια των 6-7 ECTS), τα οποία είναι αυτόνομα, δηλαδή η βαθμολογία τους δεν συμψηφίζεται με αυτήν των αντίστοιχων θεωρητικών μαθημάτων. Τα μαθήματα επιλογής διδάσκονται στο τέταρτο έτος σπουδών. Η ολοκλήρωση του πτυχίου Χημείας απαιτεί τη συμπλήρωση 10 μονάδων ECTS σε ξένη γλώσσα και τη συμπλήρωση άλλων 20 μονάδων ECTS με τέσσερα μαθήματα ελεύθερης επιλογής από δύο τουλάχιστον σχολές του Πανεπιστημίου, όπως προβλέπεται από τους σχετικούς κανόνες. Οι φοιτητές πρέπει να δώσουν γραπτές τελικές εξετάσεις σε κάθε μάθημα. Η βαθμολογία του κάθε μαθήματος συμπληρώνεται, κατά περίπτωση, με κατ' οίκον εργασίες, ενδιάμεσες εξετάσεις (προόδους), βιβλιογραφικές εργασίες ή εργαστηριακές εκθέσεις. Υπάρχουν προαπαιτούμενα μαθήματα σε μια σειρά συναφών μαθημάτων (π.χ. Ανόργανη Χημεία Ι, ΙΙ και III) στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η παρακολούθηση ενός μαθήματος χωρίς την παρακολούθηση του προηγούμενου μαθήματος της σειράς (δείτε το σχετικό πίνακα στη συνέχεια). Η διπλωματική εργασία (12 μονάδες ECTS) κατέχει ξεχωριστή θέση στο πρόγραμμα σπουδών του τμήματος. Οι φοιτητές εργάζονται επί δύο εξάμηνα, στο 4ο έτος σπουδών, υπό την επίβλεψη ενός μέλους του ακαδημαϊκού προσωπικού του τμήματος, με κύριο έργο του τη μελέτη ενός από τα ειδικά θέματα που του προτείνονται. Κατά τη διάρκεια αυτής της μελέτης, οι φοιτητές μαθαίνουν να εργάζονται αυτόνομα και να λύνουν εργαστηριακά προβλήματα επί καθημερινής βάσης, να διερευνούν, να μελετούν και να αναλύουν τη διεθνή βιβλιογραφία, να δίνουν σεμινάρια στους συμφοιτητές τους με τρόπο σαφή και κατανοητό και να παρουσιάζουν τα αποτελέσματα και συμπεράσματα που προκύπτουν. Αν και η διπλωματική εργασία δεν χρειάζεται να είναι απαραίτητα πρωτότυπη, εντούτοις αναμένεται ότι οι φοιτητές θα ασχοληθούν με πρωτότυπα ερευνητικά θέματα, τα οποία άπτονται των ενδιαφερόντων των επιβλεπόντων καθηγητών. Νέα προπτυχιακά προγράμματα στη Χημεία με κατευθύνσεις Τα τρία νέα προγράμματα σπουδών καλύπτουν όλη τη βασική Χημεία, το λεγόμενο «κορμό» της Χημείας, στα πρώτα τρία έτη σπουδών, όπου τα μαθήματα είναι κοινά για όλους (με εξαίρεση ένα μάθημα στο 6ο εξάμηνο σπουδών). Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζεται ότι όλοι οι απόφοιτοι θα έχουν ισότιμα προσόντα για την αγορά εργασίας. Η διαφοροποίηση των τριών προγραμμάτων επιτελείται στο 4ο έτος σπουδών, όπου τα μαθήματα είναι διαφορετικά στις τρεις κατευθύνσεις, και προσδίδουν στους αποφοίτους ένα σημαντικό πρώτο επίπεδο εξειδίκευσης σε τρεις σημαντικές περιοχές της Χημείας, χωρίς, σε καμιά περίπτωση, να μπορούν να υποκαταστήσουν την εξειδίκευση που επιτυγχάνεται στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Η φιλοσοφία των τριών νέων προγραμμάτων σπουδών είναι ακριβώς αυτή του παλιού προγράμματος σπουδών της Χημείας, δηλαδή βασίζονται στο σύστημα ECTS, περιλαμβάνουν 10 μονάδες ECTS σε μαθήματα ξένης γλώσσας και 20 μονάδες ECTS σε μαθήματα ελεύθερης επιλογής και είναι σχεδιασμένα με κανονικό φόρτο 30 μονάδων ECTS για κάθε εξάμηνο. Η διπλωματική εργασία στο 4ο έτος (12 ECTS) εξακολουθεί να παίζει τον ίδιο κεντρικό ρόλο στην παρεχόμενη χημική εκπαίδευση. Διατηρούνται όλες οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές, που περιγράφτηκαν προηγουμένως, σε σχέση με το παλιό πρόγραμμα Χημείας. Θα υπάρξουν προαπαιτούμενα μαθήματα, όπως και στο παλιό πρόγραμμα σπουδών, αλλά ο κατάλογος τελεί υπό αναθεώρηση για τα νέα προγράμματα σπουδών. Οι νεοεισερχόμενοι φοιτητές θα ενημερωθούν έγγραφα κατά την εβδομάδα εγγραφής τους για τα προαπαιτούμενα μαθήματα σε κάθε νέα κατεύθυνση. Οι διαφοροποιήσεις των τριών προγραμμάτων μεταξύ τους έχουν ως εξής: (α) Στο 6ο εξάμηνο σπουδών, στην κατεύθυνση της Βιολογικής Χημείας, διδάσκεται το μάθημα της Μοριακής Βιολογίας, ενώ στην κατεύθυνση

5 της Χημείας Τροφίμων, και Περιβάλλοντος διδάσκεται η Χημεία Τροφίμων και στην κατεύθυνση της Χημείας Υλικών διδάσκεται η Χημική Τεχνολογία. (β) Στο 4ο έτος σπουδών, διδάσκονται διαφορετικά μαθήματα σε κάθε κατεύθυνση. Συγκεκριμένα: Στην κατεύθυνση της Βιολογικής Χημείας διδάσκονται η Βιοχημεία ΙΙ, το εργαστήριο Βιοχημείας, τα ειδικά κεφάλαια φασματοσκοπίας, η Βιοαναλυτική Χημεία, η Βιοανόργανη Χημεία, η Φαρμακευτική Χημεία και η Υπολογιστική Χημεία. Στην κατεύθυνση Χημείας Τροφίμων και Περιβάλλοντος διδάσκονται η Βιοαναλυτική Χημεία, η Περβαλλοντική Χημεία, το Εργαστήριο Χημείας Τροφίμων και Περιβάλλοντος, η Ραδιενέργεια Περιβάλλοντος, η Βιοανόργανη Χημεία, η Χημική συμπεριφορά ρύπων στο περιβάλλον και ο ποιοτικός έλεγχος τροφίμων. Τέλος, στην κατεύθυνση της Χημείας Υλικών διδάσκονται η Χημεία Επιφανειών, το Εργαστήριο Χημικής Τεχνολογίας, τα Ειδικά Κεφάλαια Φασματοσκοπίας, η Υπερμοριακή Χημεία, η Οργανομεταλλική Χημεία, η Χημεία Πολυμερών και η Κατάλυση. Δευτερεύον πτυχίο ειδίκευσης στη Χημεία Απευθύνεται σε φοιτητές άλλων τμημάτων του Πανεπιστημίου Κύπρου, που επιθυμούν να εμπλουτίσουν με συστηματικό τρόπο τις χημικές τους γνώσεις. Για το ακαδημαϊκό έτος , θα ισχύσει το δευτερεύον πτυχίο που είχε σχεδιασθεί παράλληλα με το παλιό πτυχίο Χημείας. Το πρόγραμμα για το δευτερεύον πτυχίο Χημείας περιέχει τόσο υποχρεωτικά όσο και επιλεγόμενα μαθήματα. Τα υποχρεωτικά μαθήματα διασφαλίζουν ότι οι φοιτητές του προγράμματος αυτού παίρνουν μία ευρύτερη εικόνα της Χημείας, από όλα τα επιμέρους γνωστικά αντικείμενά της, ενώ τα επιλεγόμενα μαθήματα δίνουν στους φοιτητές την ευκαιρία να επικεντρωθούν σε θέματα που οι ίδιοι προτιμούν περισσότερο. Υπάρχουν 4 κατηγορίες μαθημάτων σε τέσσερα διαφορετικά επίπεδα: Κατηγορία Α: 3 θεωρητικά μαθήματα επιπέδου 1. Οι φοιτητές επιλέγουν οποιαδήποτε 3 από τα 5 θεωρητικά μαθήματα Χημείας με κωδικό 1xy (x, y αριθμοί από 0-9). Κατηγορία Β: 2 εργαστηριακά μαθήματα. Οι φοιτητές παρακολουθούν 2 εργαστηριακά μαθήματα Χημείας. Ένα εργαστήριο επιπέδου 1 με κωδικό 1x0 και ένα εργαστήριο επιπέδου 2 ή 3 με κωδικούς 2x0 ή 3x0. Οι αριθμοί x των εργαστηρίων θα πρέπει να είναι ίδιοι με τους αριθμούς x των θεωρητικών μαθημάτων της κατηγορίας Α, τα οποία έχουν παρακολουθηθεί, έτσι ώστε τα εργαστήρια να είναι συμβατά, με τα θεωρητικά μαθήματα. Κατηγορία Γ: 3 θεωρητικά μαθήματα επιπέδων 2 ή 3. Οι φοιτητές επιλέγουν 3 θεωρητικά μαθήματα Χημείας, συμβατά με αυτά της Κατηγορίας Α που παρακολούθησαν και με κωδικούς 2xy ή 3xy. Τα μαθήματα θεωρούνται συμβατά όταν έχουν τον ίδιο αριθμό x. Κατηγορία Δ: 2 επιλογές. Οι φοιτητές επιλέγουν 2-3 μαθήματα Χημείας, που μπορεί να είναι: (α) Επιλογές του 4ου έτους Χημείας ή υποχρεωτικά μαθήματα με κωδικούς 4xy (με την έγκριση του διδάσκοντος καθηγητή. (Β) Επιπρόσθετα μαθήματα της Κατηγορίας Α (κωδικοί 1xy). (γ) Επιπλέον εργαστήρια της Κατηγορίας Β με απαιτήσεις συμβατότητας (κωδικοί 2x0 ή 3x0). (δ) Επιπρόσθετα μαθήματα της Κατηγορίας Γ με απαιτήσεις συμβατότητας (κωδικοί 2xy ή 3xy). ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Συντομογραφίες: (Κ) (μάθημα κορμού-υποχρεωτικό μάθημα), (Ε) (μάθημα επιλογής), ΠΠ (παλιό πτυχίο), ΒΧ (νέο πτυχίο με έμφαση στην Βιολογική Χημεία), ΧΤΠ (νέο πτυχίο με έμφαση στη Χημεία Τροφίμων και Περιβάλλοντος), ΧΥ (νέο πτυχίο με έμφαση στη Χημεία Υλικών) XHM 110 Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας Ι (6 ECTS) Το Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας Ι είναι εργαστηριακό μάθημα, που περιλαμβάνει πειραματικές ασκήσεις κλασικής χημικής ανάλυσης. Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή των νέων φοιτητών στον τρόπο εργασίας και σκέψης στο χημικό αναλυτικό εργαστήριο και η εξάσκησή τους στη διεξαγωγή ποιοτικών και ποσοτικών αναλύσεων σε εργαστηριακά και πραγματικά δείγματα. Το εργαστήριο καλύπτει τις ακόλουθες αναλυτικές μεθόδους: α) υγροχημικές τεχνικές ποιοτικής ανάλυσης, β) τεχνικές κλασικής χρωματογραφίας (χρωματογραφία χάρτου, λεπτής στιβάδας και ιονανταλλακτική χρωματογραφία στήλης), γ) σταθμική ανάλυση, δ) ογκομετρία (οξεοβασική, συμπλοκομετρική, αργυρομετρική και οξειδοαναγωγική) και ε) προσδιορισμό αζώτου με τη μέθοδο Kjeldahl. XHM 111 Αναλυτική Χημεία Ι (6 ECTS) α) Εισαγωγή-Γενικά. β) Στατιστική αξιολόγηση αναλυτικών δεδομένων, με ειδική αναφορά στα πειραματικά σφάλματα, σε εφαρμογές περιγραφικής και επαγωγικής στατιστικής στη Χημική Ανάλυση και παρουσίαση αναλυτικών δεδομένων. γ) Προαναλυτικές διεργασίες με έμφαση στις μεθόδους διαλυτοποίησης και σε κλασικές, μη ενόργανες, μεθόδους διαχωρισμού. δ) Κλασικές μέθοδοι Χημικής Ανάλυσης (σταθμική ανάλυση και ογκομετρία). ε) Χημική Ισορροπία με ειδική αναφορά στα υδατικό διάλυμα, στην έννοια της ενεργότητας και του ph, στους απλούς πρωτολύτες και πολυπρωτολύτες, στους δείκτες και τα ρυθμιστικά διαλύματα, στις καμπύλες τιτλοδότησης και τα λογαριθμικά διαγράμματα κατανομής ειδών. Επίσης, γίνεται εκτενής αναφορά στις συμπλοκομετρικές τιτλοδοτήσεις, στις οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις και τιτλοδοτήσεις, και στη χημική ισορροπία σε ετερογενή συστήματα. ζ) Κινητικές μέθοδοι Χημικής Ανάλυσης. ΧΗΜ 121 Εισαγωγή στη Χημεία (για χημικούς) (6 ECTS) Δομή του Ατόμου: Άτομο Υδρογόνου (το φάσμα του υδρογόνου, το ατομικό πρότυπο του Bohr, η εξίσωση Schrödinger, κύριος, δευτερεύων, μαγνητικός και spin κβαντικοί αριθμοί, ατομικά τροχιακά), Πολυηλεκτρονιακά Άτομα (ενέργειες ατομικών τροχιακών, η απαγορευτική αρχή του Pauli, o κανόνας του Hund, η αρχή της ελάχιστης ενέργειας, ηλεκτρονιακή διαμόρφωση). Περιοδικός Πίνακας: Ομάδες και Περίοδοι, Περιοδικότητα των Φυσικών Ιδιoτήτων (ατομική ακτίνα, ιοντική ακτίνα, ενέργεια 143

6 Ì Ì ÃËÌÂ 144 ιονισμού, ηλεκτροσυγγένεια, ηλεκτραρνητικότητα), Συσχετίσεις Χημικών Ιδιοτήτων. Χημικοί Δεσμοί και Μοριακή Γεωμετρία: Ιοντικοί Δεσμοί (ενεργειακές μεταβολές που συνοδεύουν την ιοντική δέσμευση, φυσικές ιδιότητες, ιοντικός δεσμός και περιοδικός πίνακας), Ομοιοπολικοί Δεσμοί (φυσικές ιδιότητες, δομές Lewis, θεωρία VSEPR, μόρια με πολλαπλούς δεσμούς, μεταλλικός δεσμός). Ονοματολογία: Κανόνες ονοματολογίας ανόργανων και μεταλλο-οργανικών ενώσεων σύμφωνα με τις συμβάσεις IUPAC (απλές ιοντικές ενώσεις, πολυατομικά ιόντα και μόρια, ενώσεις ένταξης, οργανομεταλλικές ενώσεις). Χημική Θερμοδυναμική - Χημική Ισορροπία: Eλεύθερη Eνέργεια, Eνθαλπία, Eντροπία, Xημική Iσορροπία, Στοιχειομετρία, Ορισμός Μole, Πίεση, Όγκος, Θερμοκρασία, Συγκέντρωση, Διάλυμα, Κινητική Χημικής Αντίδρασης, Παράμετροι Ενεργοποίησης. Χημική Αντίδραση: Θεωρία Οξέων Βάσεων (Brönsted-Lowry, Lewis), Χημικές Αντιδράσεις, Ενέργεια, Βασικότητα, Οξύτητα, Πυρηνοφιλία - Ηλεκτρονιοφιλία, Ορισμός Ηλεκτροχημικού Δυναμικού, Εξίσωση Nernst, Αντιδράσεις Οξειδοαναγωγής. Εφαρμογές: Εισαγωγή στην Περιγραφική Χημεία των Στοιχείων, Σύνθεση H2SO4, Σύνθεση ΝΗ3, Εφαρμογές στη Βιομηχανία, Φαρμακοβιομηχανία, Περιβάλλον και Τρόφιμα. XHM 122 Ανόργανη Χημεία Ι (6 ECTS) Περιοδικός πίνακας, δεσμοί σε ανόργανες ενώσεις, σχήματα ανόργανων ενώσεων, πόλωση δεσμών, ηλεκτρικές ιδιότητες ανόργανων στερεών. Κρυσταλλική δομή μετάλλων και απλών ιονικών ενώσεων (NaCl, CsCl, CaF2, CdI2, ZnS). Αρχές κρυσταλλογραφίας. Θερμοδυναμικές ιδιότητες ανόργανων ιοντικών ενώσεων. Συστηματική χημεία στοιχείων ομάδων IA, IIA και IVB. Μέταλλα μετάπτωσης. Θεωρία δομής των συμπλόκων. XHM 130 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας Ι (6 ECTS) Μέθοδοι Διαχωρισμού: Εκχύλιση (Διαχωρισμός Μίγματος με τη Μέθοδο της Εκχύλισης), Ανακρυστάλλωση, Απόσταξη, Χρωματογραφία Λεπτής Στοιβάδας (TLC), Χρωματογραφία Στήλης. Απομόνωση Φυσικών Προϊόντων: Απομόνωση Ευγενόλης από Γαρύφαλλα, Απομόνωση (+)-Λεμονενίου από Φλοιό Πορτοκαλιού, Απομόνωση Πιπερίνης από Πιπέρι. Μηχανιστική Συνθετική Οργανική Χημεία: Πυρηνόφιλη Υποκατάσταση (Παρασκευή Αλκυλαλογονιδίων από Αλκοόλες), Αντίδραση Αλκυλαλογονιδίων με NaI σε Διαλύτη Ακετόνη (SN2 Αντίδραση), Αντίδραση Αλκυλαλογονιδίων με AgNO3 σε Διαλύτη Αιθανόλη (SN1 Αντίδραση). XHM 131 Οργανική Χημεία Ι (6 ECTS) Ονοματολογία οργανικών ενώσεων, καθαρισμός και ανάλυση οργανικών ενώσεων. Ατομικά και μοριακά τροχιακά - χημικός δεσμός. Υβριδοποιημένα ατομικά τροχιακά (sp3, sp2, sp), ασύζευκτα ζεύγη ηλεκτρονίων. Επαγωγικό φαινόμενο, Συντονισμός-Συζυγιακό φαινόμενο. Εναντιοστερεομέρεια, Ρακεμικά συστήματα, Διαστερεομέρεια, Γεωμετρική Ισομέρεια - Cis - Trans. Πυρηνόφιλα και ηλεκτρονιόφιλα αντιδραστήρια (οξέα και βάσεις κατά Lewis). Ταξινόμηση αντιδράσεων, Εξέλιξη της αντίδρασης - μεταβολές ενέργειας (μεταβατική κατάσταση). Μηχανισμοί SN1 και SN2. Μηχανισμοί Ε2 και Ε1. Φάσματα υπεριώδους - ορατού. Φάσματα υπερύθρου. Φάσματα πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού. XHM 140 Εργαστήριο Φυσικοχημείας Ι (6 ECTS (ΠΠ) και 7 ECTS (ΒΧ, ΧΤΠ, ΧΥ) Ιξώδες υγρών. Διάγραμμα φάσεων υγρού-ατμών και κρίσιμο σημείο. Μοριακή δυναμική σε σύστημα σκληρών δίσκων. Κύκλος Stirling. Μελέτη διαγράμματος φάσεων στον υπολογιστή. Θερμιδόμετρο-οβίδα. Σταθερές ισορροπίας δείκτη και συμπλόκων. Θερμιδόμετρο σταθερής πίεσης. Παρακολούθηση αντιδράσεων 1ης και 2ης τάξης με ογκομετρία, φασματοφωτομετρία και αγωγιμομετρία. XHM 141 Φυσικοχημεία Ι (6 ECTS) Υλικά συστήματα και καταστάσεις της ύλης: ιδανικά και πραγματικά αέρια. Κινητική θεωρία των αερίων. Διαμοριακές δυνάμεις και στοιχειώδης θεωρία της υγρής φάσης. Εσωτερική ενέργεια, έργο και θερμότητα. Εισαγωγή στη Χημική Κινητική: μηχανισμός και κινητική. Στοιχειώδεις αντιδράσεις. Τάξη αντίδρασης, ολοκληρωμένες κινητικές εξισώσεις. Μηχανισμοί σύνθετων αντιδράσεων. Πρώτος νόμος της θερμοδυναμικής. Θερμοχημεία. Θερμοδυναμική και μικροσκοπική εντροπία. Δεύτερος θερμοδυναμικός νόμος, αυθόρμητες διεργασίες και θερμικά κύκλα. Τρίτος νόμος. Συνδυασμός πρώτου και δεύτερου νόμου και ελεύθερες ενέργειες. XHM 210 Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΙΙ (7 ECTS) Στο εργαστηριακό αυτό μάθημα διεξάγονται πειράματα ενόργανης ποιοτικής και ποσοτικής ανάλυσης. Τα πειράματα αυτά καλύπτουν φασματοσκοπικές τεχνικές (φασματομετρία υπεριώδους-ορατού (UV/Vis), φασματομετρία υπερύθρου, φασματομετρία ατομικής εκπομπής), χρωματογραφικές τεχνικές (αέρια χρωματογραφία, υγρή χρωματογραφία υψηλής απόδοσης) και ηλεκτροχημικές τεχνικές (ποτενσιομετρία, αγωγιμομετρία). XHM 221 Ανόργανη Χημεία ΙΙ (6 ECTS) α) Μοντέλα Δεσμών στην Ανόργανη Χημεία (Ιοντικός Δεσμός, Ενέργεια Πλέγματος, Πρόβλεψη Θερμοχημικής Σταθερότητας Ιοντικών Ενώσεων, Ομοιοπολικός Χαρακτήρας Ιοντικών Δεσμών, Ομοιοπολικός Δεσμός, Θεωρία Σθένους Δεσμών, Συντονισμός, Τυπικά Φορτία, Θεωρία Μοριακών Τροχιακών, Μοριακή Συμμετρία και Αλληλεπικάλυψη Τροχιακών, Μήκος Δεσμών- Ενέργεια Ιονισμού-Ηλεκτρονιακή Συγγένεια, Ενεργειακά Διαγράμματα Μοριακών Τροχιακών Ομοδιατομικών, Ετεροδιατομικών και Τριατομικών Μορίων, Ηλεκτραρνητικότητα Mulliken-Jaffe, Ηλεκτραρνητικότητα Ομάδων, Μέθοδος Υπολογισμού Φορτίων. β) Δομή και Δραστικότητα των Μορίων (Δομές Lewis, Θεωρία VSEPR, Μοριακά Τροχιακά και Προσδιορισμός Δομής, Δομή και Υβριδισμός, Μη Δεσμικές Απώσεις και Δομή, Πολλαπλότητα Δεσμών, Πειραματικός Προσδιορισμός Μοριακής Δομής, Απλές Αντιδράσεις Ομοιοπολικών Μορίων, Ψευδοπεριστροφή Berry, Αντιδράσεις Υδρόλυσης Φωσφοροεστέρων, Αντιδράσεις Ριζών, Όζον). γ) Στερεή Κατάσταση (Δομή και Πρόβλεψη Δομής Πολύπλοκων Στερεών, Ατέλειες Κρυστάλλων, Αγωγιμότητα Ιοντικών Στερεών, Ομοιοπολικά Στερεά, Θεωρία Ζωνών, Θερμο- και Φωτοδιέγερση Ημιαγωγών, Προσμίξεις σε Ημιαγωγούς, Υλικά με Πολικούς

7 Δεσμούς, Υπεραγωγοί Υψηλών Θερμοκρασιών). δ) Χημικές Δυνάμεις (Τύποι Χημικών Δυνάμεων, Δεσμοί Υδρογόνου, Υδρύτες-Κλαθρήτες, το Αποτέλεσμα των Χημικών Δυνάμεων στα Σημεία Τήξεως-Εξάτμισης, Διαλυτότητα Στερεών). Τμήμα Χημείας ε) Χημεία Οξέων-Βάσεων (Ορισμοί Οξέων-Βάσεων κατά Brosted- Lowry, Lux-Flood, Lewis, Usanovich, Ορισμός Συστήματος Διαλυτών, Πειραματικές Μετρήσεις της Ισχύος Οξέων-Βάσεων, Ισχύς Οξέων-Βάσεων στην Αέρια Κατάσταση και σε μη Πολικούς Διαλύτες, Μοντέλο του Drago για την Αλληλεπίδραση Οξέων- Βάσεων, Παράγοντες που Επηρεάζουν την Ισχύ Οξέων-Βάσεων, Ορισμός Σκληρών-Μαλακών Οξέων-Βάσεων (HSAB) και Ταξινόμησή τους, Ισχύς Οξέων-Βάσεων και HSAB, Παράγοντες που Επηρεάζουν HSAB, Ηλεκτραρνητικότητα και HSAB). ζ) Χημεία Υδατικών και μη Υδατικών Συστημάτων (Χημεία σε Διαλύματα Υγρής Αμμωνίας, σε Θειικό Οξύ και σε Υγρό Διοξείδιο του Άνθρακα. Απρωτικοί Διαλύτες, Τηγμένα Άλατα, Διαλύτες Υγρών Μεταλλικών Αλάτων, Ηλεκτροχημικά Δυναμικά, Οξειδοαναγωγικές Αντιδράσεις, Πυρομεταλλουργία και Υδρομεταλλουργία). η) Ανόργανες Αλυσίδες, Δακτύλιοι, Κλωβοί και Συμπλέγματα (Ομοπυρηνικές Αλυσίδες, Πυρίτιο, Ετεροπυρηνικές Αλυσίδες, Εξαμελείς και Οκταμελείς Δακτύλιοι με Αρωματικό Χαρακτήρα, Άλλοι Ετεροπυρηνικοί Δακτύλιοι, Κλωβοί Τετραεδρικού και Κυβικού Σχήματος, Φώσφορος-Φωσφορικά- Θειοφωσφορικά, Μεγαλύτερης Πυρηνικότητας Κλωβοί, Φουλερένια, Ορυκτά- Ζεόλιθοι, Πολυοξομεταλλικές και Ετεροπολυοξομεταλλικές Ενώσεις, Κλωβοί Βορίου, Βοράνια, Ονοματολογία Βορανίων, Καρβοβοράνια). XHM 230 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας ΙΙ (7 ECTS) Εκτίμηση κινδύνου: R και S κώδικες κινδύνου και ασφαλείας, συμμόρφωση με COSHH. Ταυτοποίηση αγνώστων: καθαρισμός, φασματοσκοπική ανάλυση και ταυτοποίηση. Εργαστηριακές Τεχνικές: αζεοτροπική απόσταξη με χρήση συσκευής Dean-Stark, απόσταξη υπό κενό, εξάχνωση υπό κενό, απόσταξη μικρών ποσοτήτων, σύνθεση μικρής κλίμακας και πολλών σταδίων, επίπεδη χρωματογραφία (TLC), φασματοσκοπική ανάλυση 1H και 13C NMR, IR και UV. Συνθετική εργασία μεγάλης κλίμακας: ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, Chemical Abstracts, σχεδιασμός και κοστολόγηση σύνθεσης 3-σταδίων, αξιολόγηση και επιλογή της καλύτερης συνθετικής μεθόδου βάσει του κόστους και του κινδύνου. Παρουσίαση Εκθέσεων υπό μορφή δημοσίευσης, χρήση word processing και chemical drawing software. Βιβλιογραφική Επισκόπηση: Μια μικρή επισκόπηση της επιστημονικής βιβλιογραφίας σε ένα θέμα σχετικό με την οργανική χημεία. XHM 231 Οργανική Χημεία ΙΙ (6 ECTS) Φασματοσκοπία NMR, Βενζόλιο και Αρωματικότητα, Χημεία του Βενζολίου, Αλκοόλες, Θειόλες, Αιθέρες, Εποξείδια, Σουλφοξείδια, Χημεία του Καρβονυλίου (Αλδεΰδες, Κετόνες, Καρβοξυλικά Οξέα και Παράγωγα αυτών), Αμίνες, Αρυλαμίνες, Φαινόλες, Περικυκλικές Αντιδράσεις (Κυκλοπροσθήκες, Ηλεκτροκυκλικές Αντιδράσεις, Σιγματροπικές Επαναδιευθετήσεις). ΧΗΜ 241 Κβαντική Χημεία (6 ECTS) Ιστορική αναδρομή, η ανάγκη για την κβαντική θεώρηση της ύλης. Μοντέλο Rutherford, ατομικό φάσμα εκπομπής υδρογόνου. Τύπος Rydberg, φωτοηλεκτρικό φαινόμενο. Ατομικό μοντέλο του Bohr. Κυματική φύση της ύλης, μήκος κύματος De Broglie. Αρχή αβεβαιότητας του Heisenberg. Στάσιμα κύματα και εξίσωση του Schrödinger. Πιθανότητες, αναμενόμενες τιμές και τελεστές. Αξιώματα της Κβαντομηχανικής. Το σωματίδιο-σε-κλωβό ως βασικό κβαντοχημικό μοντέλο. Κλασικός αρμονικός ταλαντωτής. Κβαντομηχανικός αρμονικός ταλαντωτής. Φαινόμενα σήραγγας. Τρισδιάστατα κβαντοχημικά συστήματα. Συμπαγής περιστροφέας (αλτήρας). Σφαιρικές αρμονικές, γωνιακή στροφορμή και άτομο του υδρογόνου. Σύνθετα κβαντικά συστήματα. Άτομο ηλίου. Ιδιοστροφορμή (spin) του ηλεκτρονίου. Απαγορευτική αρχή του Pauli, πολυηλεκτρονικά άτομα. Μόρια και προσέγγιση Born- Oppenheimer. Θεωρία σθένους δεσμού. Θεωρία μοριακών τροχιακών και μελέτη απλών μορίων. Γεωμετρικός χαρακτήρας τροχιακών s, p, d, f κ.λπ. Δεσμικά και αντιδεσμικά τροχιακά, Η2+, ομοπυρηνικά και ετεροπυρηνικά διατομικά μόρια. Πολυατομικά μόρια, καταστάσεις υβριδισμού και σύνδεση με μοριακή γεωμετρία. XHM 242 Φυσικοχημεία ΙΙ (6 ECTS) Εισαγωγή στη χημική θερμοδυναμική. Ελεύθερες ενέργειες Gibbs και Helmholtz. Χημικό δυναμικό και ενεργότητα αερίων, καθαρών υγρών και υγρών μιγμάτων. Ιδιότητες διαλυμάτων και μιγμάτων, μερικές γραμμομοριακές συναρτήσεις, αθροιστικές ιδιότητες. Διαγράμματα φάσεων καθαρών ουσιών. Τάση ατμών και εξίσωση Clausius-Clapeyron. Φασικές μεταπτώσεις. Ο κανόνας των φάσεων του Gibbs. Ισορροπία υγρού-ατμών, απόσταξη, αζεότροπα. Ισορροπίας υγρού-υγρού και εκχύλιση. Ισορροπία υγρού-στερεού, τήξη και ευτηκτικά μίγματα. Τριγωνικά διαγράμματα φάσεων σε συστήματα τριών συστατικών. Θερμοδυναμικές και πρακτικές σταθερές χημικής ισορροπίας. Διαλύματα ηλεκτρολυτών, συντελεστές ενεργότητας ιόντων, θεωρία Debye-Hückel, ιοντική ισχύς, ιοντικό νέφος και μήκος Debye. Ηλεκτρολυτική αγωγιμότητα σε ασθενείς και ισχυρούς ηλεκτρολύτες, αριθμοί μεταφοράς και κινητικότητες. Γαλβανικά στοιχεία, πρότυπα ηλεκτροδιακά δυναμικά και εξίσωση Nernst. Εφαρμογές της ηλεκτροδιακής ηλεκτροχημείας, ηλεκτρόδια υάλου και εκλεκτικά ηλεκτρόδια, μπαταρίες, κυψελίδες καυσίμων. Μονομοριακές αντιδράσεις. Θεωρία ενεργοποιημένου συμπλόκου για τις χημικές αντιδράσεις, δυναμικές επιφάνειες και δυναμική χημικών αντιδράσεων. Αντιδράσεις στην υγρή φάση. Εισαγωγή στην ενζυματική και ετερογενή κατάλυση. XHM 311 Αναλυτική Χημεία ΙΙ (6 ECTS) Ενόργανες Μέθοδοι Ανάλυσης: Ταξινόμηση, Αναλυτικά Όργανα, Κριτήρια και Μέτρα Αξιολόγησης Μεθόδων, Λόγος Σήματος- Προς- Θόρυβο, Πηγές και Μέθοδοι Περιορισμού Θορύβου, Μέθοδοι Ενίσχυσης Σήματος. Ατομική Φασματοσκοπία: Φασματομετρία Ατομικής Απορρόφησης, Φασματομετρία Ατομικού Φθορισμού, Φασματομετρία Ατομικής Εκπομπής, Φασματομετρία Ατομικών Μαζών, Ατομική Φασματομετρία Ακτίνων Χ. Μοριακή Φασματοσκοπία: Φασματομετρία Μοριακής Απορρόφησης Υπεριώδους-Ορατού, Φασματομετρία Μοριακής Φωταύγειας, Φασματομετρία Υπερύθρου, Φασματοσκοπία Raman, Φασματοσκοπία Πυρηνικού Μαγνητικού Συντονισμού, Φασματοσκοπία Μοριακών Μαζών. Ηλεκτροαναλυτικές Μέθοδοι: Ποτενσιομετρία, Κουλομετρία, Βολταμετρία. Μέθοδοι Διαχωρισμού: Αέρια Χρωματογραφία, Υγρή Χρωματογραφία 145

8 Ì Ì ÃËÌÂ 146 Υψηλής Απόδοσης, Ηλεκτροφόρηση, Ηλεκτροχρωματογραφία Τριχοειδούς. XHM 320 Εργαστήριο Ανόργανης Χημείας (7 ECTS) α) Χημεία Στοιχείων Κυρίας Ομάδας. Σύνθεση και χαρακτηρισμός των χλωροτριβένζυλου κασσιτέρου(iv) και τρις(προπυλοξυ)βορικού. β) Χημεία Βαναδίου: οξειδωτικές καταστάσεις, σύμπλοκες ενώσεις, όξο και μη όξο μόρια του βαναδίου. Σύνθεση και χαρακτηρισμός των δις(ακετυλοακετονατο)βαναδυλίου(iv) και τρις(κατεχολατο)βαναδίου(iv) δις(τριαιθυλοαμμωνίου). γ) Χημεία Κοβαλτίου: σύνθεση, δομή, κινητική σταθερότητα. Σύνθεση και χαρακτηρισμός των: χλωριούχου τρι(αιθυλοδιαμινο)κοβαλτίου(iii) [Co(en)3]Cl3.0.5NaCl.3H2O [(-)Co(en)3]I3.H2O και [(+)Co(en)3]Ι3.H2O. δ) Χημεία Χαλκού: διμεταλλικά σύμπλοκα, Βιοανόργανη χημεία χαλκού. Σύνθεση και χαρακτηρισμός των ένυδρου οξικού χαλκού(ιι), cis- και transδις(γλυκινατο)(υδρο)χαλκού(ιι). ε) Χημεία Νικελίου: γεωμετρία συμπλόκων του νικελίου, ηλεκτρονιακές καταστάσεις. Σύνθεση και χαρακτηρισμός των δις(υδατο)δις(2,4-πενταδιονατο)νικελίου [Νi(acac)2(Η2Ο)2], του Η2salen και [Νi(salen)]. ζ) Δραστικότητα των ενώσεων του κοβαλτίου, χρήση ανόργανων ενώσεων στην κατάλυση οργανικών αντιδράσεων. Σύνθεση και χαρακτηρισμός των [Co(phen)3]Br2, [Co(phen)3](BF4)3, [Co(phen)3(quin)3](PF6)3 και 1,10-φαινανθρολίνης-5,6-κινόνης (quin). η) Οργανομεταλλικές ενώσεις κυκλοπενταδιενυλίου και δραστικότητα. Σύνθεση και χαρακτηρισμός του φερροκενίου. Στο χαρακτηρισμό των ενώσεων περιλαμβάνονται: 1H, 13C, 119Sn, 11B NMR φασματοσκοπία για τις ασκήσεις 1, 3, 5, 6, 7 Φασματοσκοπία UV- Vis για τις ασκήσεις 2, 3, 4, 5, 6 Φασματοσκοπία ΙR για τις ασκήσεις 2, 4, 5, 6, 7 Μαγνητικές μετρήσεις για τις ασκήσεις 2, 4, 5 Ηλεκτροχημεία (κυκλική βολταμετρία) για τις ασκήσεις 2, 5 Στροφή πολωμένου φωτός για την άσκηση 3 Αγωγιμομετρία για τις ασκήσεις 3, 6 Σημείο τήξεως για τις ασκήσεις 1, 7 XHM 321 Ανόργανη Χημεία ΙΙΙ (6 ECTS) α) Χημεία Ένταξης, Δεσμός Μεταλλοργανικών Ενώσεων, Ηλεκτρονιακή Φασματοσκοπία, Μαγνητισμός (Σθενοδεσμική Θεωρία, Θεωρία Κρυσταλλικού Πεδίου, Σταθεροποίηση Κρυσταλλικού Πεδίου, Ενώσεις Υψηλού -Χαμηλού Spin, Συμμετρία, Θεωρία Μοριακών Τροχιακών, Δεσμοί σ-, π-, και δ-, Συμμετρία Ομάδων και Φασματοσκοπία Υπερύθρου, Φασματικοί Όροι, Ηλεκτρονιακά Φάσματα Συμπλόκων, Επιτρεπτές- Απαγορευμένες Μεταπτώσεις, Διαγράμματα Tanabe-Sugano, Ηλεκτρονιακά Φάσματα, Τετραγωνικά Παραμορφωμένων Οκταέδρων, Ηλεκτρονιακά Φάσματα άλλων Συμμετριών, Μαγνητικές Ιδιότητες Συμπλόκων Ενώσεων, Μαγνητικές Ιδιότητες Πολυπυρηνικών Μεταλλοενώσεων, Μακροσκοπικές Μαγνητικές Ιδιότητες). β) Δομή Συμπλόκων Ενώσεων (Δομές και Ισομέρεια Μεταλλοργανικών Ενώσεων με Αριθμό Ένταξης 1-12, Οπτική Ισομέρεια Συμπλόκων, Οπτική Ισομέρεια Χηλικού Δακτυλίου, Πειραματικός και Φασματοσκοπικός Διαχωρισμός Εναντιομερών, Φασματοσκοπία Κυκλικού Διχρωισμού, Ασύμμετρη Σύνθεση, Χηλικό Φαινόμενο, Μακροκυκλικοί Υποκαταστάτες, Αιθέρες Crown, Εκλεκτική Δέσμευση Μεταλλοϊόντων, Template Σύνθεση, Κατενικά Μόρια). γ) Αντιδράσεις, Κινητική και Μηχανισμοί (Αντιδράσεις Υποκατάστασης Επιπέδων Τετραγωνικών Συμπλόκων, Τrans Φαινόμενο, Κινητική Ταξινόμηση των Οκταεδρικών Ενώσεων, Αντιδράσεις Υποκατάστασης Οκταεδρικών Συμπλόκων Ενώσεων, Επίδραση της Σταθεροποίησης Κρυσταλλικού Πεδίου στην Κινητική Σταθερότητα, Μηχανισμοί Υποκατάστασης Οκταεδρικών Συμπλόκων Ενώσεων, Ρευστότητα Συμπλόκων Ενώσεων, Μηχανισμοί Ισομερίωσης και Ρακεμοποίησης Οκταεδρικών Συμπλόκων, Μηχανισμοί Οξειδοαναγωγικών Αντιδράσεων, Μηχανισμοί Εξωτερικής και Εσωτερικής Σφαίρας, Ρόλος της Γέφυρας στις Οξειδοαναγωγικές Αντιδράσεις Εσωτερικής Σφαίρας, Μεταφορά Ηλεκτρονίων σε Διπυρηνικές Ενώσεις Μικτού Σθένους, Φωτοκαταλυτική Διάσπαση του Νερού από το [Ru(bpy)3]2+, Φωτοκαταλυτική Αναγωγή του N2 από Ενώσεις του Re, Κυτόχρωμα c). δ) Περιγραφική Χημεία των Μετάλλων Μεταπτώσεως, των Λανθανιδίων-Ακτινιδίων και των Υπερουράνιων Στοιχείων (Περιοδικότητα και Εξαιρέσεις του Περιοδικού Πίνακα, Σταθεροποίηση Οξειδωτικών Καταστάσεων, Χημεία των Διάφορων Οξειδωτικών Καταστάσεων των Μεταλλοϊόντων, Χημεία Στοιχείων, Χημεία των Βαρύτερων Μετάλλων Μεταπτώσεως, Οξειδωτικές Καταστάσεις και Δυναμικά των Ομάδων του Περιοδικού Πίνακα, Δεσμός και Δομή των Λανθανιδίων και Ακτινιδίων, Χημεία Ένταξης Λανθανιδίων και Ακτινιδίων, Λανθανιδική Συστολή, Ηλεκτρονιακή Τμήμα Χημείας Φασματοσκοπία και Μαγνητικές Ιδιότητες Λανθανιδίων και Ακτινιδίων, τα Υπερουράνια Στοιχεία). ε) Πολυπυρηνικά Μόρια, Δεσμός Μετάλλου-Μετάλλου (Οργανομεταλλικά Συμπλέγματα, Μεταλλικά Συμπλέγματα, Πολλαπλός Δεσμός Μετάλλου- Μετάλλου, Δομή και Δραστικότητα Ενώσεων με Δεσμό Μετάλλου-Μετάλλου, Άλατα Zintl, Πολυοξομεταλλικές και Ετεροπολυοξομεταλλικές Ενώσεις, Φασματοσκοπία ΝΜR και Ηλεκτροχημεία Πολυοξομεταλλικών Μορίων, Υπερμοριακή Ανόργανη Χημεία, Σύνθεση Υπερμοριακών Συστημάτων, Φασματοσκοπία Υπερμοριακών Συστημάτων). XHM 331 Οργανική Χημεία ΙΙΙ (6 ECTS) Ετεροκυκλική Χημεία: σύνθεση και χημεία 5- και 6-μελών δακτυλίων: φουράνιο, θειοφαίνιο, πυρρόλιο, πυριδίνη, κινολίνη, ισοκινολίνη και ινδόλη. Οργανική Χημεία Ελευθέρων Ριζών: μηχανισμοί ελευθέρων ριζών, τροποποίηση λειτουργικών ομάδων, σχηματισμός δεσμού C-C. Αλικυκλική Χημεία: προέλευση και τύποι τάσης δακτυλίου, σύνθεση και χημεία κυκλοπροπανίου, κυκλοβουτανίου, κυκλοπεντανίου, κυκλοεξανίου, κυκλοεπτανίου και σύνθεση δακτυλίων ενδιαμέσου μεγέθους. Μη Αρωματική Ετεροκυκλική Χημεία και Φυσικά Προϊόντα: Σύνθεση και χημεία μικρών κυκλικών συστημάτων (3 & 4 ατόμων), στεροειδών και β-λακταμών, 5 & 6 ατομικών κυκλικών συστημάτων, χημεία υδρογονανθράκων, 5 & 6-ατομικοί ετεροκυκλικοί δακτύλιοι αζώτου-αλκαλοειδών. Έννοιες: Στερεοηλεκτρονιακός έλεγχος, κινητικός & θερμοδυναμικός έλεγχος, συνεισφορά γειτονικής ομάδας, φαινολική οξειδωτική σύζευξη. Χημεία Βορίου, Πυριτίου και Κασσιτέρου: Υδροβορίωση, Σχηματισμός σιλυλο-ενολικού αιθέρα, αναδιάταξη Baeyer-Villiger στο πυρίτιο, αντίδραση Shapiro, ηλεκτρονιόφιλη υποκατάσταση με αλλυλική αναδιάταξη, Κροτυλικά σιλάνια, Αναδιάταξη Brook, Αναδιάταξη Sila- Pummerer, υδροκασσιτερισμός, Κροτυλο κασσιτερικά, Ανταλλαγή Sn-Li. Οργανομεταλλική Χημεία: Χημεία κύριας οργανο-ομάδας: σύγκριση βορίου, πυριτίου, και άνθρακα, οργανικές ενώσεις κασσιτέρου, χρήση των μετάλλων μετάπτωσης στην οργανική χημεία, χημεία παλλαδίου (0), χημεία παλλαδίου (II), άλλα μέταλλα μετάπτωσης, κοβάλτιο και σίδηρος,

9 εφαρμογές της οργανομεταλλικής χημείας στην οργανική σύνθεση, σχηματισμός δεσμού C-C με αντιδράσεις τρανσμετάλλωσης, σχηματισμός δεσμού C-C με αντιδράσεις κυκλοποίησης, σχηματισμός δεσμού C-C με εισαγωγή καρβονυλίου και αλκενίου. Λύσεις Μηχανιστικών Προβλημάτων: Περίπλοκα μηχανιστικά προβλήματα που λύνονται με ομαδική εργασία. XHM 340 Εργαστήριο Φυσικοχημείας ΙΙ (7 ECTS (ΠΠ) και 6 ECTS (ΒΧ, ΧΤΠ, ΧΥ) Σταθερές διάστασης οξέων, σταθερές κατανομής μεταξύ φάσεων, αθροιστικές ιδιότητες. Ισορροπία υγρού-ατμών. Διάγραμμα φάσεων τριαδικού συστήματος. Φυσικοχημικός χαρακτηρισμός και διαλυτότητα δωδεκυλοθειικού χαλκού. Διαλυτοποίηση περιβαλλοντικών ρυπαντών σε μικύλια τασιενεργών. Επιφανειακή τάση. Ηλεκτροχημικές μετρήσεις με γαλβανικά στοιχεία. Πολαρογραφία. Αριθμοί μεταφοράς και ηλεκτρόλυση. Σταθεροποίηση νανοσωματιδίων θειούχου καδμίου (CdS) με πολυηλεκτρολύτες και οπτικές ιδιότητες. Ατομικά φάσματα με φασματογράφο περίθλασης. Φάσματα IR δόνησης-περιστροφής. Κβαντοχημικοί υπολογισμοί με το πρόγραμμα Hyperchem. Μαγνητικές ιδιότητες ανόργανων συμπλόκων. Μηχανισμός οξείδωσης του ασκορβικού οξέος. Μηχανισμός ενζυματικής υδρόλυσης εστέρων. Μελέτη ταχέων αντιδράσεων με την τεχνική Stopped-Flow. Φωτοχημική κινητική με τεχνική flash-φωτόλυσης. Σκέδαση φωτός από διαλύματα πολυμερών. XHM 341 Φυσικοχημεία ΙΙΙ (6 ECTS) Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία και αλληλεπιδράσεις της με άτομα και μόρια. Μοριακή συμμετρία: Θεωρία Ομάδων. Κβαντομηχανική περιγραφή συμπαγούς περιστροφέα. Φάσματα περιστροφής: διατομικά και πολυατομικά μόρια. Κανόνες επιλογής. Κβαντομηχανική περιγραφή αρμονικού ταλαντωτή. Δονητικά φάσματα διατομικών και πολυατομικών μορίων. Δονητικά- περιστροφικά φάσματα. Φασματοσκοπία Raman. Ηλεκτρονική φασματοσκοπία: Απαγορευτική αρχή Pauli και κανόνες Hund. Αρχή Franck - Condon. Φθορισμός. Φωσφορισμός. Εισαγωγή στα lasers και εφαρμογές. Πυρηνικός Μαγνητικός Συντονισμός (ΝΜR). Φασματοσκοπία Ηλεκτρονικού Παραμαγνητικού Συντονισμού (ESR). XHM 401 Διπλωματική Χημείας Ι (3 ECTS) Η Διπλωματική Εργασία αποτελεί υποχρεωτικό στοιχείο για την απόκτηση πτυχίου Χημείας. Στο πρώτο τμήμα της Διπλωματικής Εργασίας οι φοιτητές αρχίζουν να εργάζονται σε συγκεκριμένο θέμα υπό την επίβλεψη μέλους του ακαδημαϊκού προσωπικού. Έμφαση δίνεται στη βιβλιογραφική ανασκόπηση και εκμάθηση διαφόρων τεχνικών/μεθόδων στο εργαστήριο. Στο τέλος του εξαμήνου, η επίδοση των φοιτητών βαθμολογείται από τον επιβλέποντα καθηγητή ως «Ικανοποιητική» ή «Μη Ικανοποιητική». Στη δεύτερη περίπτωση, ο φοιτητής είναι υποχρεωμένος να εγγραφεί για Διπλωματική Εργασία επί δύο ακόμη εξάμηνα. Ο βαθμός της Διπλωματικής Εργασίας πιστώνεται μετά την ολοκλήρωση και των XHM 402 και ΧΗΜ 403. XHM 402 Διπλωματική Χημείας ΙΙ (6 ECTS) Αποτελεί συνέχεια του ΧΗΜ 401, και σ αυτήν οι φοιτητές εργάζονται περισσότερο στη λήψη πειραματικών δεδομένων, αξιολόγηση, συζήτηση και παρουσίασή τους υπό μορφή διαγραμμάτων, σχημάτων και πινάκων. ΧΗΜ 403 Συγγραφή Διπλωματικής Χημείας (3 ECTS) Αποτελεί συνέχεια των ΧΗΜ 401 και ΧΗΜ 402, και σ αυτήν οι φοιτητές καλούνται να καταθέσουν γραπτό κείμενο της όλης Διπλωματικής του Εργασίας. Επίσης, οι φοιτητές καλούνται να κάνουν προφορική παρουσίαση του θέματος της Διπλωματικής Εργασίας και να απαντήσουν σε ερωτήσεις της Εξεταστικής Επιτροπής. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του ΧΗΜ 403 δίδεται βαθμός, ο οποίος ισχύει και για τα ΧΗΜ 401 και ΧΗΜ 402. ΧΗΜ 410 Εργαστήριο Χημείας Τροφίμων και Περιβάλλοντος (5 ECTS)XTΠ(Κ) Εργαστηριακές ασκήσεις για την ανάλυση συστατικών τροφίμων (υδατάνθρακες, λιπαρές ύλες, πρωτεΐνες, ένζυμα, ανόργανα συστατικά, βιταμίνες), την ανίχνευση και προσδιορισμό χημικών πρόσθετων, τοξικών και επικινδύνων ουσιών στα τρόφιμα, ανίχνευση και προσδιορισμός ρυπαντών στο νερό. Μέθοδοι: αέρια χρωματογραφία, υγρή χρωματογραφία, φασματομετρία μάζας, φασματοσκοπία UV/Vis, φασματοσκοπία υπερύθρου. XHM 411 Χημεία Τροφίμων (6 ECTS) ΠΠ(Κ), ΧΤΠ(Κ) Εισαγωγή. Νερό: το μόριο και οι φυσικές ιδιότητες του νερού, ενεργότητα του νερού. Υδατάνθρακες: μονοσακχαρίτες, oλιγοσακχαρίτες, πολυσακχαρίτες, αντιδράσεις αμαύρωσης (αντίδραση καραμελοποίησης και αντίδραση Maillard). Αμινοξέα, πεπτίδια και πρωτεΐνες: δομή και ιδιότητες των πρωτεϊνών, επίδραση της επεξεργασίας των τροφίμων στις πρωτεΐνες, oι βασικές πρωτεΐνες διαφόρων τροφίμων. Ένζυμα: κινητική ενζύμων, ενζυματική αμαύρωση των τροφίμων, ενζυματικές αντιδράσεις στα τρόφιμα και χρήση ενζύμων από τη βιομηχανία τροφίμων. Λίπη, έλαια και άλλα λιπίδια: ταξινόμηση λιπιδίων, φυσικές και χημικές ιδιότητες λιπιδίων, οξείδωση λιπιδίων, υδρογόνωση, διεστεροποίηση. Βιταμίνες: λιποδιαλυτές και υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Ανόργανα συστατικά. Ευχυμικά συστατικά. Χρωστικές. Επιθυμητά συστατικά των τροφίμων και χημικά πρόσθετα: συντηρητικά, αντιοξειδωτικά, γαλακτοματοποιητές, σταθεροποιητές. Μη επιθυμητά συστατικά των τροφίμων. Νέα τρόφιμα, συστατικά και τάσεις στην παρασκευή τροφίμων. XHM 412 Περιβαλλοντική Χημεία (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΧΤΠ(Κ) Στο μάθημα αυτό εξετάζεται ο ρόλος των χημικών στοιχείων και ενώσεων κατά τη σύνθεση και αποσύνθεση της ανόργανης, οργανικής και βιολογικής ύλης στη φύση, καθώς και οι επιπτώσεις των δραστηριοτήτων του ανθρώπου στο περιβάλλον. Έμφαση δίνεται στα ακόλουθα εδάφια: 1. Γεωχημικοί και στοιχειακοί κύκλοι. Ατμοσφαιρικά φαινόμενα και οι σχετικές χημικές αντιδράσεις, 2. Υδατικά συστήματα και διαχείριση υδάτινων πόρων και αποβλήτων, 3. Χημεία εδάφους και απόθεση ρύπων 147

10 Ì Ì ÃËÌÂ 148 στους γεωλογικούς σχηματισμούς, 4. Χημεία και τοξικότητα μετάλλων και ξενοβιοτικών, 5. Ανάλυση περιβαλλοντικών δειγμάτων. ΧΗΜ 413 Ειδικά Θέματα Ποιοτικής και Ποσοτικής Ανάλυσης (5 ECTS) ΠΠ(Ε) Εφαρμογές της υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης, ιοντική χρωματογραφία, χρωματογραφία αποκλεισμού μεγέθους. Ηλεκτροφόρηση τριχοειδούς. Χημικοί αισθητήρες και βιοαισθητήρες. Εισαγωγή στις κινητικές μεθόδους ανάλυσης. Μέθοδοι φθορισμού και εφαρμογές φθοριζόντων ιχνηθετών. Θερμικές μέθοδοι ανάλυσης. ΧΗΜ 414 Μεταλλοϊόντα στα Βιολογικά Συστήματα, Περιβάλλον και Υγεία (5 ECTS) ΠΠ(Ε) Ο κύριος σκοπός του μαθήματος είναι η παρουσίαση και η περιγραφή των βιοανόργανων συστημάτων μέσα από το συσχετισμό της λειτουργίας, της δομής και της δραστικότητας των ανόργανων στοιχείων στους οργανισμούς. Ειδικότερα, το μάθημα αυτό θα περιέχει: α) συστηματική μελέτη των βιοσυστημάτων των ιχνοστοιχείων, β) επίδραση της συγκέντρωσης των ιχνοστοιχείων στην υγεία και το περιβάλλον και γ) φαρμακευτική χημεία των ανόργανων ενώσεων. ΧΗΜ 415 Βιοαναλυτική Χημεία (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΒΧ(Κ), ΧΤΠ(Κ) Κύριος στόχος του μαθήματος είναι η περιγραφή των βασικών αρχών και των εφαρμογών ενόργανων και μοριακών μεθόδων στη μελέτη βιομορίων. Έμφαση θα δοθεί στα ακόλουθα θέματα: α) Βιομόρια: Αμινοξέα, Πεπτίδια, Πρωτεΐνες, Νουκλεϊκά οξέα. β) Εφαρμογή της υγρής χρωματογραφίας στην ανάλυση βιομορίων: Χρωματογραφία ιονανταλλαγής, συγγένειας και μοριακού αποκλεισμού. γ) Μέθοδοι και εφαρμογές ηλεκτροφόρησης πηκτής και τριχοειδούς σε βιομόρια. δ) Κινητική ενζύμων. ε) Φασματομετρία μάζας σε βιομόρια: MALDI-TOF/MS, ESI/MS. ζ) Τεχνικές και εφαρμογές της φασματοσκοπίας Uv/Vis, IR και Raman σε βιομόρια. η) Μοριακή αναγνώριση: Βιοανάλυση (αντισώματα, αντιγόνα, ανοσοανάλυση), Βιοαισθητήρες, DNA- Arrays. θ) Νουκλεϊκά οξέα: Αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR) και προσδιορισμός της αλληλουχίας. ι) Προσδιορισμός της αλληλουχίας πρωτεϊνών. ΧΗΜ 416 Ραδιενέργεια Περιβάλλοντος (6 ECTS) XTΠ(K) Το μάθημα Ραδιενέργεια Περιβάλλοντος παρέχει βασικές γνώσεις όσον αφορά τη παρουσία ραδιενέργειας / ραδιονουκλιδίων στο ανθρώπινο περιβάλλον. Η ραδιενέργεια σχετίζεται με φυσικά ραδιονουκλίδια (NORM και TENORM) και ραδιονουκλίδια που παράγονται και απελευθερώνονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως η κατασκευή και δοκιμή πυρηνικών όπλων, τεχνολογία πυρηνικού υλικού, παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και αποθήκευση πυρηνικών αποβλήτων. Στόχος του μαθήματος είναι να δώσει μια ευρεία περιγραφή όσον αφορά στις πηγές και τα επίπεδα ραδιενέργειας αλλά και τη χημική συμπεριφορά και διασπορά των ραδιονουκλιδίων στο περιβάλλον. Επίσης, στο μάθημα θα περιγραφούν τεχνικές ελέγχου ραδιενέργειας/ραδιονουκλιδίων σε περιβαλλοντικά διαμερίσματα (υδατόσφαιρα, βιόσφαιρα κ.ά.) και θα συζητηθούν πιθανές επιπτώσεις της ραδιενέργειας περιβάλλοντος στην ανθρώπινη υγεία. ΧΗΜ 417 Πηγές Ρύπων και Διασπορά στο Περιβάλλον (6 ECTS) ΧΤΠ(Κ) Εξέταση των φυσικών ιδιοτήτων που κυβερνούν τη συμπεριφορά και διασπορά ρύπων, που απελευθερώνονται στο περιβάλλον. Διαχωρισμός και ανταλλαγή ρύπων μεταξύ αέρα και νερού, διαχωρισμός ρύπων σε οργανικούς διαλύτες και νερό, διάχυση, προσρόφηση, χημικές και βιολογικές αντιδράσεις μετασχηματισμού και έννοιες μοντέλων. XHM 418 Μέθοδοι Ανάλυσης και Ποιοτικός Έλεγχος Τροφίμων (6 ECTS) XTΠ(Κ) Ανίχνευση και προσδιορισμός συστατικών των τροφίμων (πρωτεΐνες, λιπαρές ύλες, υδατάνθρακες, βιταμίνες, πρόσθετα, ανόργανα στοιχεία, ένζυμα, υγρασία, κ.ά.) με αναλυτικές τεχνικές. Χρωματογραφία. Ηλεκτροχημικές αναλύσεις. Ηλεκτροφόρηση. Φασματοφωτομετρικές τεχνικές. Έννοια της ποιότητας και αρχές ποιοτικού ελέγχου στα τρόφιμα. Συστήματα διασφάλισης ποιότητας. ΧHM 421 Προχωρημένα Θέματα Ανόργανης Χημείας (Οργανομεταλλική Χημεία) (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΧΥ(Κ) α) Γενικά για την Οργανομεταλλική Χημεία (Ορισμός, Ιστορική Αναδρομή, Μερικές Βασικές Αρχές της Οργανομεταλλικής Χημείας, Θεωρία Μοριακών Τροχιακών και Κανόνας 18- Ηλεκτρονίων, π-δεσμός, Σημαντικότερες Εφαρμογές των Οργανομεταλλικών Ενώσεων, Μελλοντικές Προοπτικές Οργανομεταλλικής Χημείας). β) Κατηγορίες Οργανομεταλλικών Ενώσεων και Αντιδράσεις Αυτών (Καρβονυλικά Σύμπλοκα, Μεταλλοϋδρίδια, Σύμπλοκα Νιτροσυλίου, Σύμπλοκα Διαζώτου, Άλκυλο-, Καρβένο-, Καρβίνο- και Καρβίδο- Μεταλλικές Ενώσεις, Αλκένο και Αλκίνο Σύμπλοκα, Άλλυλο Σύμπλοκα, Μεταλλοενώσεις Πενταδιενυλίου, Μεταλλοκένια, Μεταλλοαρένια, Αντιδράσεις Υποκατάστασης, Αντιδράσεις Οξειδωτικής Προσθήκης, Αναγωγική Απόσπαση, Αντιδράσεις Εισαγωγής Ομάδος, Αντιδράσεις Απόσπασης, Πυρηνόφιλη και Ηλεκτρονιόφιλη Προσβολή στους Ενταγμένους Υποκαταστάτες). γ) Καταλυτικές Αντιδράσεις Οργανομεταλλικών Ενώσεων (Υδρογόνωση Αλκενίων, Καταλυτικοί Κύκλοι Tolman, Συνθετικό Αέριο, Υδροφορμυλίωση, Οξικό Οξύ, Μέθοδος Monsato, Μέθοδος Wacker, Συνθετική Βενζίνη, Κατάλυση Ziegler-Natta, Ακινητοποιημένη Ομογενής Κατάλυση, 'POP' Μόρια Λευκοχρύσου). XHM 422 Χημεία Επιφανειών (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΧΥ(Κ) Εισαγωγή: σκοπός, ορισμός επιφάνειας, ορισμός πορώδους. Ρόφηση. Διεπιφάνεια στερεού - υγρού και υγρού - αερίου. Ισόθερμοι. Σάπωνες. Διεπιφάνεια στερεού - αερίου. Θεωρία ΒΕΤ και οι Τμήμα Χημείας βελτιώσεις της. Χαρακτηρισμός πορώδους. Μέθοδοι χαρακτηρισμού στερεών επιφανειών: φασματογραφία,

11 φωτοηλεκτρονική φασματοσκοπία, θερμοστατικές μέθοδοι, προσρόφηση, μέθοδοι περίθλασης. Βασικές ομάδες πορωδών υλικών και εφαρμογές. ΧΗΜ 423 Βιοανόργανη Χημεία (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΒΧ(Κ) α) Γενικά για τη Βιοανόργανη Χημεία (Ορισμός Βιοανόργανης Χημείας, Ιστορική Αναδρομή, Μερικές Βασικές Αρχές της Βιοανόργανης Χημείας, Εύρεση και Διαθεσιμότητα των Ανόργανων Στοιχείων στους Οργανισμούς, Βιολογικές Λειτουργίες των Ανόργανων Στοιχείων, Βιολογικοί Υποκαταστάτες για τα Μεταλλοϊόντα, Αμινοξέα, Πεπτίδια, Πρωτεΐνες, Γλουταθειόνη, Ένταξη Μεταλλοϊόντων με Ολιγοπεπτίδια και Πρωτεΐνες, Τετραπυρολικοί και Άλλοι Μακροκυκλικοί Υποκαταστάτες, Νουκλεοβάσεις, Νουκλεοτίδια και Νουκλεϊκά Οξέα (RNA, DNA) ως Υποκαταστάτες). β) Σημαντικότερες Βιολογικές Λειτουργίες των Μεταλλοϊόντων (Μεταλλοπορφυρίνες, Αναπνοή και Δέσμευση Οξυγόνου, Μηχανισμοί Αντιστρεπτής Δέσμευσης Οξυγόνου από Βιομόρια και Ενώσεις Μοντέλα, Μη Πορφυρινικές Πρωτεΐνες Μεταφοράς Οξυγόνου, Μεταφορά Οξυγόνου και Χρησιμοποίησή του, Μεταλλοένζυμα Μεταφοράς Ηλεκτρονίων και Πρωτονίων, Πρωτεΐνες Σιδήρου και Χαλκού, Μοντέλα Ενώσεις και Μηχανισμοί, Αναπνοή και Φωτοσύνθεση, Χλωροφύλλη και Μετατροπή της Ηλιακής Ενέργειας, Μηχανισμοί Μεταφοράς Ηλεκτρονίων στα Φωτοσυστήματα, Καταλυτικό Κέντρο Οξείδωσης του Νερού, Ένζυμα Δέσμευσης Διαζώτου, Ενώσεις Μοντέλα). γ) Βιοχημεία του Σιδήρου (Ρουβρεδοξίνες και Φερεδοξίνες, Ενώσεις Μοντέλα, Ανταγωνισμός για τη Δέσμευση του Σιδήρου, Εκλεκτική Δέσμευση Σιδήρου, Σιδηροφόρα, Πρωτεΐνες Αποθήκευσης Σιδήρου, Πρωτεΐνες Αποθήκευσης Άλλων Μεταλλοϊόντων). δ) Δράσεις Μεταλλοϊόντων στα Βιολογικά Συστήματα (Ιχνοστοιχεία στα Βιολογικά Συστήματα, Περιβαλλοντική Χημεία Μεταλλοϊόντων, Τοξικότητα, Φαρμακευτική Χημεία, Εκλεκτική Δέσμευση Μεταλλοϊόντων, Χηλική Θεραπεία, Μεταφορά Μεταλλοϊόντων μέσα από Βιολογικές Μεμβράνες). ΧΗΜ 430 Εργαστήριο Βιοχημείας (5 ECTS) BX(K) Απομόνωση πρωτεΐνης (μέθοδοι: φυγοκέντρηση, υγρή χρωματογραφία, ηλεκτροφόρηση), ποσοτικός προσδιορισμός πρωτεϊνών, μελέτη κινητικής ενζύμων (μέτρηση δραστικότητας και κινητικών παραμέτρων ενζύμου, δράση αναστολέων). XHM 431 Βιοχημεία Ι (6 ECTS) Εισαγωγή. Βιοχημική εξέλιξη. Δομή και λειτουργία των πρωτεϊνών: πρωτοταγής, δευτεροταγής, τριτοταγής και τεταρτοταγής δομή, αναδίπλωση πρωτεϊνών. DNA και RNA: δομή των νουκλεϊκών οξέων και ροή των γενετικών πληροφοριών. Ένζυμα: βασικές αρχές και κινητική, το μοντέλο Michaelis-Menten. Μηχανισμοί ενζυμικής δράσης: πρωτεάσες, ανθρακικές ανυδράσες, ΝΜΡ κινάσες. Μηχανισμοί ρύθμισης ενζύμων και αιμοσφαιρίνης: αλλοστερική ρύθμιση, ισοένζυμα, ομοιοπολική ρύθμιση, πρωτεολυτική ενεργοποίηση. Δομή και ιδιότητες βιολογικών μεμβρανών. Μεμβρανικοί δίαυλοι και αντλίες. Μεταβολισμός: βασικές έννοιες και σχεδιασμός. Γλυκόλυση και γλυκονεογένεση. Ο κύκλος του κιτρικού οξέος. Οξειδωτική φωσφορυλίωση. ΧΗΜ 432 Βιοχημεία ΙΙ (6 ECTS) ΠΠ(Κ), ΒΧ(Κ) Φωτεινές αντιδράσεις της φωτοσύνθεσης: η πορεία μετατροπής της ηλιακής ενέργειας σε ΑΤΡ και ηλιακή ισχύ. Σκοτεινές αντιδράσεις της φωτοσύνθεσης (Κύκλος του Calvin): η πορεία ενσωμάτωσης του CO2 σε υδατάνθρακα. Η πορεία των φωσφορικών πεντοζών: σύνθεση NADPH. Σύνθεση και αποδόμηση του γλυκογόνου και η συντονισμένη ρύθμισή τους. Σύνθεση και αποδόμηση λιπαρών οξέων και η ρύθμισή τους. Αποδόμηση πρωτεϊνών και αμινοξέων, κύκλος της ουρίας. Καθήλωση του αζώτου, σύνθεση αμινοξέων και η ρύθμισή της. Σύνθεση νουκλεοτιδίων, αντικαρκινικά φάρμακα. Δομή και μηχανισμός αντιγραφής DNA. Μηχανισμός μεταγραφής RNA, μάτισμα και άλλες τροποποιήσεις RNA. Μηχανισμός σύνθεσης πρωτεϊνών. ΧΗΜ 433 Οργανική Φωτοχημεία (5 ECTS) ΠΠ(Ε) Προσεγγιστική περιγραφή ηλεκτρονιακών καταστάσεων με μοριακά τροχιακά. Απορρόφηση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και διαγράμματα Jablonski. Φυσικές και χημικές ιδιότητες ηλεκτρονιακά διηγερμένων καταστάσεων. Πολλαπλότητα σπιν: απλές και τριπλές καταστάσεις. Μηχανισμοί διέγερσης και αποδιέγερσης. Φωτοχημικές αντιδράσεις. Φωτοχημική σύνθεση καρβενίων. ΧΗΜ 434 Βιοχημικές και Μοριακές Τεχνικές (5 ECTS) ΠΠ(Ε) Εξετάζονται οι πιο πρόσφατες βασικές τεχνικές στη Βιοχημεία και Μοριακή Βιολογία. Περιγραφή της θεωρίας, καθώς και περιληπτικών πρωτοκόλλων πίσω από τις ακόλουθες τεχνικές: κλωνοποίηση του DNA σε πλασμίδια και βακτηριοφάγους, μετασχηματισμός και επιλογή σε βακτήρια, αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης (PCR), PCR σε πραγματικό χρόνο (Realtime), αλληλούχηση DNA (sequencing), παρασκευή γενομικού DNA, ανάλυση Southern, παρασκευή βιβιοθηκών γενομικού DNA και cdna, απομόνωση RNA, ανάλυση Northern, προστασία RΝάσης, μεταγραφή, αντίστροφη μεταγραφή και RT-PCR, μικροδιατάξεις DNA (microarrays), καθαρισμός πρωτεϊνών, ανάλυση Western, ανοσοκαταβύθιση, σύστημα δύο υβριδίων (two hybrid), ριβοένζυμα, παρεμπόδιση RNA (RNA Interference), κυτταροκαλλιέργεια και επιμόλυνση, έκφραση γονιδίων σε κύτταρα θηλαστικών, ανάλυση κυτταρικού κύκλου, απόπτωση, μελέτες σε ζώα. ΧΗΜ 435 Προχωρημένα Θέματα Οργανικής Χημείας (5 ECTS) ΠΠ(Ε) Βασικές αρχές, χημειοεκλεκτικότητα, τοποεκλεκτικότητα, στρατηγική, αποσυνδέσεις ομάδας C-C, αποσυνδέσεις δύο ομάδων (αντιδράσεις Diels-Alder, 1,3-διλειτουργικές ενώσεις, 1,5- διλειτουργικές ενώσεις, 1,2-διλειτουργικές ενώσεις, 1,4- διλειτουργικές ενώσεις), τριμελείς δακτύλιοι, τετραμελείς δακτύλιοι, πενταμελείς δακτύλιοι, εξαμελείς δακτύλιοι. 149

12 Ì Ì ÃËÌÂ 150 ΧΗΜ 436 Εισαγωγή στη Φαρμακευτική Χημεία (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΒΧ(Κ) Αρχές φαρμακευτικής χημείας, πρωτεϊνική δομή, δράση των φαρμάκων στα ένζυμα, δράση των φαρμάκων στους υποδοχείς, ανάπτυξη φαρμάκων, σχέση δομής δραστικότητας και ορθολογικός σχεδιασμός φαρμάκων. ΧΗΜ 437 Υπολογιστική Χημεία (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΒΧ(Κ) Γενική περιγραφή των υπολογιστικών μεθόδων και της εφαρμογής τους στην πρόβλεψη μοριακών φυσικο-χημικών ιδιοτήτων. Το πρακτικό μέρος του μαθήματος χρησιμοποιεί λογισμικό για κβαντομηχανικούς υπολογισμούς. Γίνεται αναφορά στα δυναμικά πεδία (force fields), στις ημιεμπειρικές, DFT και ab initio υπολογιστικές μεθόδους, σε σύνολα βάσης (basis sets) και σε μοριακά τροχιακά. Εκπαίδευση στη χρήση λογισμικού για τη διεξαγωγή κβαντομηχανικών υπολογισμών. Διεκπεραίωση υπολογισμών για την εύρεση μοριακών δομών, την πρόβλεψη θερμοδυναμικών παραμέτρων, την εύρεση μεταβατικών καταστάσεων αντιδράσεων και ενθαλπιών αντιδράσεων. Τρισδιάστατη αναπαράσταση της γεωμετρίας των ενώσεων, των μοριακών τροχιακών τους και της ηλεκτρονιακής πυκνότητάς τους, όπως αυτές προκύπτουν από διάφορους τύπους υπολογισμών. Συσχετισμός υπολογιστικών αποτελεσμάτων με χημική δραστικότητα. ΧΗΜ 438 Εισαγωγή στην Υπερμοριακή Χημεία (5 ECTS) ΧΥ (Κ)Oρισμός και ανάπτυξη της υπερμοριακής χημείας. Χημεία οικοδεσπότη φιλοξενούμενου. Ενεργειακή μελέτη υπερμοριακών συμπλόκων: Πειραματικές μέθοδοι. Αυτοοργάνωση μοριακών συστημάτων. Μοριακές μηχανές. Φουλερένια και νανοσωλήνες άνθρακα. XHM 440 Εργαστήριο Χημικής Τεχνολογίας (6 ECTS) ΠΠ(Κ), ΧΥ(Κ) Ανάλυση διεργασιών βιομηχανικής κλασματικής απόσταξης: Θεωρία - Εργαστηριακή Άσκηση. Χημικοί αντιδραστήρες (εμβολικής ροής και πλήρους μίξης): Θεωρία - Εφαρμογές - Εργαστηριακή Άσκηση. Διεργασία Αφαλάτωσης Νερού: Θεωρία αντίστροφης ώσμωσης - Εργαστηριακή Άσκηση. XHM 441 Χημική Τεχνολογία (6 ECTS) ΠΠ(Κ), ΧΥ(Κ) Ισοζύγια μάζας σε μόνιμες και μη μόνιμες συνθήκες Εφαρμογές. Ισοζύγια ενέργειας σε μόνιμες και μη μόνιμες συνθήκες Εφαρμογές συνδυασμού ισοζυγίων μάζας και ενέργειας. Μετάδοση θερμότητας σε μόνιμες και μη μόνιμες συνθήκες - Εναλλακτές θερμότητας. Χημικοί αντιδραστήρες Θεωρία/Εφαρμογές. Κλασματική απόσταξη Θεωρία/Εφαρμογές. Ανάλυση διεργασιών παραγωγής θειικού οξέος. Ανάλυση διεργασιών παραγωγής τσιμέντου. ΧΗΜ 442 Ειδικά Κεφάλαια Φυσικοχημείας (5 ECTS) ΠΠ(Ε) Εισαγωγή: Πολυμερή και κολλοειδή. Υγρή χρωματογραφία προσρόφησης (LAC, HPLC) και χρωματογραφία αποκλεισμού μεγέθους (SEC). Ωσμομετρία με μεμβράνη, ωσμομετρία με τάση ατμών, ιξωδομετρία. Αναλυτική υπερφυγοκέντριση, κλασμάτωση ροής πεδίου (FFF), υδροδυναμική κλασμάτωση τριχοειδούς (CHDF). Σκέδαση φωτός (δυναμική σκέδαση φωτός, στατική σκέδαση φωτός), σκέδαση ακτίνων - Χ και νετρονίων (SAXS, WAXS, SANS). Τεχνικές μικροσκοπίας: Ηλεκτρονική μικροσκοπία διέλευσης (TEM), ηλεκτρονική μικροσκοπία σάρωσης (SEM), μικροσκοπία ατομικής δύναμης (AFM). Προσδιορισμός θερμοκρασιών υαλώδους μετάπτωσης: Διαστολομετρία, διεισδυτομετρία, broadline NMR, διαφορική θερμική ανάλυση (DTA) και διαφορική θερμιδομετρία σάρωσης (DSC). Χαρακτηρισμός πολυμερών με φασματομετρία μάζας. XHM 443 Χημεία Πολυμερών (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΧΥ(Κ) Εισαγωγή. Ονοματολογία και χρήσεις των πολυμερών. Πολυμερισμοί συμπύκνωσης. Πολυμερισμοί ελευθέρων ριζών. Ιοντικοί πολυμερισμοί. Πολυμερισμοί με φωτόλυση, ηλεκτρόλυση και χρήση ακτίνων. Πολυμερισμοί κυκλικών οργανικών ενώσεων. Αντιδράσεις τροποποίησης συνθετικών πολυμερών. Βιολογικά πολυμερή και οι χημικές τους αντιδράσεις. Πολυμερή που περιέχουν ανόργανα στοιχεία. Σχέση μεταξύ μακρομοριακής δομής και ιδιοτήτων. Πολυμερή με σημαντικές ηλεκτρικές και ηλεκτρονιακές ιδιότητες. Βιο-ιατρικές εφαρμογές συνθετικών πολυμερών. XHM 445 Κατάλυση (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΧΥ(Κ) Έννοιες και όροι που περιγράφουν το καταλυτικό φαινόμενο και τις αιτίες που το προκαλούν. Έννοιες και όροι που σχετίζονται με την υφή και τη δομή των μεταλλικών στηριζομένων καταλυτών. Χημική προσρόφηση και εκρόφηση αερίου σε στερεή επιφάνεια - Τεχνική θερμοπρογραμματιζόμενης εκρόφησης αερίου. Σύνθεση και χαρακτηρισμός στηριζομένων καταλυτών. Περιβαλλοντική Κατάλυση: Σύγχρονες Αντιρρυπαντικές Τεχνολογίες (Αέρια και Υγρή Ρύπανση). Μηχανισμοί σημαντικών ετερογενών καταλυτικών αντιδράσεων. XHM 446 Ειδικά Κεφάλαια Μοριακής Φασματοσκοπίας (5 ECTS) ΠΠ(Ε), ΒΧ(Κ), ΧΥ(Κ) Φασματοσκοπία Raman: Βασική Θεωρία: προέλευση φασμάτων Raman, κανόνες επιλογής, λόγοι αποπόλωσης, συμμετρία και κανόνες επιλογής, φάσματα Raman Συντονισμού, υπολογισμός σταθερών τάσεων μέσω ανάλυσης κανονικών συντεταγμένων, ταυτοποίηση κορυφών στο φάσμα. Πειραματικές διατάξεις και υποδείξεις. Ειδικές τεχνικές της Φασματοσκοπίας Raman: Φασματοσκοπία Raman υψηλής πίεσης, Μικροσκοπία Raman, Φασματοσκοπία Raman με επιφανειακή ενίσχυση, Φασματοσκοπία Raman χρονικού διαχωρισμού, Φασματοσκοπία Raman απομόνωσης μήτρας, Φασματοσκοπία Raman συσχετισμού 2D, Φασματομετρία απεικόνισης Raman, μηγραμμική Φασματοσκοπία Raman. Εφαρμογές Raman σε διάφορα πεδία χημείας: Υλικά, Αναλυτική Χημεία, Βιοχημεία και Ιατρική, Βιομηχανία, Περιβάλλον.

13 Μαθήματα προσφερόμενα σε φοιτητές άλλων τμημάτων ΧΗΜ 021 Εισαγωγή στη Χημεία (για Βιολόγους και Φυσικούς) (6 ECTS) 1. Δομή του Ατόμου (Άτομο Υδρογόνου, Τροχιακά και Ενέργεια των Τροχιακών, Πολυηλεκτρονιακά Άτομα, Ηλεκτρονιακή Διαμόρφωση, Περιοδικότητα των Στοιχείων, Μέγεθος των Ατόμων, Ενέργεια Ιονισμού, Ηλεκτροσυγγένεια, Οξειδωτική Κατάσταση- Φορτίο). 2. Μοντέλα Δεσμών, Δομή Μορίων (Στοιχειώδη Ιοντικού και Ομοιοπολικού Δεσμού, Ιοντικές Δυνάμεις, Σύζευξη Ηλεκτρονίων, Ηλεκτραρνητικότητα, Δομή Μορίων, Δομές Lewis, Θεωρία VSEPR, Πολλαπλοί Δεσμοί, Στοιχειώδη Στερεής Κατάστασης, Μεταλλικός Δεσμός, Υγρή Κατάσταση, Διαλύματα, Αέρια Κατάσταση). 3. Θερμοδυναμική (Ελεύθερη Ενέργεια, Ενθαλπία, Εντροπία, Ισορροπία, Στοιχειομετρία, Ορισμός Mole, Πίεση, Όγκος, Θερμοκρασία, Συγκέντρωση, Διάλυμα, Κινητική Χημικής Αντίδρασης, Παράμετροι Ενεργοποίησης). 4. Χημική Αντίδραση (Θεωρία Οξέων-Βάσεων, Bronsted-Lowry, Lewis, Χημικές Αντιδράσεις, Ενέργεια, Βασικότητα, Οξύτητα, Πυρηνοφιλία, Ηλεκτροφιλία, Ορισμός Δυναμικού, Εξίσωση Nernst, Αντιδράσεις Οξειδοαναγωγής). 5. Εφαρμογές: Εισαγωγή στην Περιγραφική Χημεία των Στοιχείων, Σύνθεση H2SO4, Σύνθεση NH3, Εφαρμογές στη Βιομηχανία, Φαρμακοβιομηχανία, Περιβάλλον και Τρόφιμα. ΧΗΜ 030 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας για Βιολόγους (6 ECTS) Τεχνικές: Σημείο τήξεως. Σημείο ζέσεως. Απλή και κλασματική απόσταξη. Ανακρυστάλλωση βενζοϊκού οξέος και καφεΐνης. Εκχύλιση σαλικυλικού οξέος από υδατικό διάλυμα και προσδιορισμός του συντελεστή κατανομής. Διαχωρισμός μίγματος με τη μέθοδο της εκχύλισης. Απομόνωση καφεΐνης από τσάι. Χρωματογραφία λεπτής στιβάδας (TLC) Ανάλυση φαρμάκων. Μηχανισμοί αντιδράσεων: Δραστικότητα αλκυλαλογονιδίων σε SN1 και SN2 μηχανισμούς. Σύνθεση: Παρασκευή βενζυλιδενοανιλίνης. Παρασκευή α,β- ακόρεστων κετονών με μικτή αλδολική συμπύκνωση. Νίτρωση βενζοϊκού μεθυλεστέρα. Φωτοχημική αναγωγή βενζοφαινόνης. ΧΗΜ 031 Οργανική Χημεία για Βιολόγους (6 ECTS) Βασικές έννοιες: τροχιακά, υβριδισμός, ηλεκτραρνητικότητα, είδη χημικών δεσμών, είδη αντιδραστηρίων, ενδιάμεσα αντιδράσεων. Υδρογονάνθρακες: αλκάνια, αλκένια, αλκίνια, κυκλοαλκάνια, βενζόλιο. Αλκοόλες, αιθέρες, φαινόλες. Απλές θειούχες ενώσεις. Νιτροενώσεις, αμίνες, διαζωνιακά άλατα. Αλδεΰδες, κετόνες, καρβοξυλικά οξέα και τα παράγωγά τους. Εστέρες οργανικών και ανόργανων οξέων. Δεσμοί υδρογόνου σε οργανικές ενώσεις. Στερεοχημεία: εναντιομερή, διαστερεομερή, γεωμετρικά ισομερή. Υδατάνθρακες. Αμινοξέα και πρωτεΐνες. Αρωματικές ενώσεις. Νουκλεΐνικά οξέα και νουκλεοτίδια. Λιπίδια. Στερεοχημεία και μηχανισμοί ενζυμικών αντιδράσεων. 151

14 Àºπ ª À π ƒ ƒ ªª À ø 2o ÙÔ 3ο εξάμηνο ECTS XHM 140 Εργαστήριο Φυσικοχημείας I 6 XHM 141 Φυσικοχημεία I 6 XHM 210 Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΙI 7 XHM 241 Κβαντική Χημεία 6 Μάθημα Ξένης Γλώσσας 5 4ο εξάμηνο XHM 221 Ανόργανη Χημεία II 6 XHM 230 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας ΙΙ 7 XHM 231 Οργανική Χημεία ΙΙ 6 XHM 242 Φυσικοχημεία ΙΙ 6 Μάθημα Ξένης Γλώσσας 5 ECTS 3o ŒÙÔ 5ο εξάμηνο XHM 331 Οργανική Χημεία III 6 XHM 340 Εργαστήριο Φυσικοχημείας IΙ 7 XHM 341 Φυσικοχημεία IΙI 6 XHM 431 Βιοχημεία Ι 6 Μάθημα Ελεύθερης Επιλογής Ι 6ο εξάμηνο XHM 311 Αναλυτική Χημεία II 6 XHM 320 Εργαστήριο Ανόργανης Χημείας 7 XHM 321 Ανόργανη Χημεία ΙΙΙ 6 XHM 441 Χημική Τεχνολογία 6 Μάθημα Ελεύθερης Επιλογής ΙΙ 5 4o ŒÙÔ 7ο εξάμηνο ECTS XHM 401 Διπλωματική Χημείας I 3 XHM 432 Βιοχημεία II 6 XHM 440 Εργαστήριο Χημικής Τεχνολογίας 6 Μάθημα Επιλογής από το Τμήμα Χημείας Ι 5 Μάθημα Επιλογής από το Τμήμα Χημείας ΙΙ 5 Μάθημα Ελεύθερης Επιλογής ΙΙΙ 5 8ο εξάμηνο XHM 402 Διπλωματική Χημείας II 6 XHM 403 Συγγραφή Διπλωματικής Χημείας 3 XHM 411 Χημεία Τροφίμων 6 Μάθημα Επιλογής από το Τμήμα Χημείας ΙΙΙ 5 Μάθημα Επιλογής από το Τμήμα Χημείας ΙV 5 Μάθημα Ελεύθερης Επιλογής ΙV 5 ª ª π ΧΗΜ 412 Περιβαλλοντική Χημεία ΧΗΜ 413 Ειδικά Θέματα Ποιοτικής και Ποσοτικής Ανάλυσης ΧΗΜ 414 Μεταλλοϊόντα στα Βιολογικά Συστήματα, Περιβάλλον και Υγεία ΧΗΜ 415 Βιοαναλυτική Χημεία ΧΗΜ 421 Προχωρημένα Θέματα Ανόργανης Χημείας (Οργανομεταλλική Χημεία) ΧΗΜ 422 Χημεία Επιφανειών ΧΗΜ 423 Βιοανόργανη Χημεία ΧΗΜ 433 Οργανική Φωτοχημεία ΧΗΜ 434 Βιοχημικές και Μοριακές Τεχνικές ΧΗΜ 435 Προχωρημένα Θέματα Οργανικής Χημείας ΧΗΜ 436 Εισαγωγή στη Φαρμακευτική Χημεία ΧΗΜ 437 Εισαγωγή στην Υπολογιστική Χημεία ΧΗΜ 442 Ειδικά Κεφάλαια Φυσικοχημείας ΧΗΜ 443 Χημεία Πολυμερών ΧΗΜ 445 Κατάλυση ΧΗΜ 446 Ειδικά Κεφάλαια Μοριακής Φασματοσκοπίας

15 À π ƒ ƒ ªª ø À À ø 1Ô ŒÙÔ ECTS 1ο Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΜΑΣ 014 Εισαγωγικά Μαθηματικά Ι 6 ΦΥΣ 102 Φυσική για Χημικούς 6 ΧΗΜ110 Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας Ι 6 ΧΗΜ 111 Αναλυτική Χημεία Ι 6 ΧΗΜ 121 Εισαγωγή στη Χημεία ο Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΕΠΛ 003 Επιστήμη Πληροφορικής & Πληροφ. Συστημάτων 6 ΜΑΣ 015 Εισαγωγικά Μαθηματικά ΙΙ 6 ΧΗΜ 122 Ανόργανη Χημεία Ι 6 ΧΗΜ 130 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας Ι 6 ΧΗΜ 131 Οργανική Χημεία Ι Ô ŒÙÔ 3ο Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΧΗΜ 140 Εργαστήριο Φυσικοχημείας Ι 7 ΧΗΜ 141 Φυσικοχημεία Ι 6 ΧΗΜ 431 Βιοχημεία Ι 6 ΧΗΜ 241 Κβαντική Χημεία 6 Γλώσσα Ι Γλώσσα Ι Ô ŒÙÔ ECTS 5o Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΧΗΜ 331 Οργανική Χημεία ΙΙΙ 6 ΧΗΜ 210 Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΙΙ 7 ΧΗΜ 341 Φυσικοχημεία ΙΙΙ 6 ΧΗΜ 311 Αναλυτική Χημεία ΙΙ 6 Ελεύθερη Επιλογή Ι o Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟ 212 Εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία 6 ΧΗΜ 320 Εργαστήριο Ανόργανης Χημείας 7 ΧΗΜ 321 Ανόργανη Χημεία ΙΙΙ 6 ΧΗΜ 340 Εργαστήριο Φυσικοχημείας ΙI 6 Ελεύθερη Επιλογή ΙΙ o Εξάμηνο ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜ 320 Εργαστήριο Ανόργανης Χημείας 7 ΧΗΜ 321 Ανόργανη Χημεία ΙΙΙ 6 ΧΗΜ 411 Χημεία Τροφίμων 6 ΧΗΜ 340 Εργαστήριο Φυσικοχημείας ΙI 6 Ελεύθερη Επιλογή ΙΙ o Εξάμηνο ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΧΗΜ 320 Εργαστήριο Ανόργανης Χημείας 7 ΧΗΜ 321 Ανόργανη Χημεία ΙΙΙ 6 ΧΗΜ 441 Χημική Τεχνολογία 6 ΧΗΜ 340 Εργαστήριο Φυσικοχημείας ΙI 6 Ελεύθερη Επιλογή ΙΙ ο Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΧΗΜ 221 Ανόργανη Χημεία ΙΙ 6 ΧΗΜ 230 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας ΙΙ 7 ΧΗΜ 231 Οργανική Χημεία ΙΙ 6 ΧΗΜ 242 Φυσικοχημεία ΙΙ 6 Γλώσσα ΙΙ Γλώσσα ΙΙ 5 30

16 À π ƒ ƒ ªª ø À À ø 4Ô ŒÙÔ 7o Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ECTS ΧΗΜ 401 Διπλωματική Βιολογικής Χημείας 3 ΧΗΜ 432 Βιοχημεία ΙΙ 6 ΧΗΜ 446 Ειδικά Κεφάλαια Φασματοσκοπίας 6 ΧΗΜ 430 Εργαστήριο Βιοχημείας 5 Ελεύθερη Επιλογή ΙΙΙ 5 Ελεύθερη Επιλογή ΙV o Εξάμηνο ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜ 403 Διπλωματική Χημείας Τροφίμων και Περιβάλλοντος 3 ΧΗΜ 415 Βιοαναλυτική Χημεία 6 ΧΗΜ 410 Εργαστήριο Χημείας Τροφίμων και Περιβάλλοντος 5 ΧΗΜ 412 Περιβαλλοντική Χημεία 6 Ελεύθερη Επιλογή ΙΙΙ 5 Ελεύθερη Επιλογή ΙV 5 30 ECTS 8o Εξάμηνο ΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΗΜ 404 Διπλωματική Χημείας Τροφίμων και Περιβάλλοντος 6 ΧΗΜ 416 Ραδιενέργεια Περιβάλλοντος 6 ΧΗΜ 417 Χημική Συμπεριφορά και Διασπορά Ρύπων στο Περιβάλλον 6 ΧΗΜ 423 Βιοανόργανη Χημεία 6 ΧΗΜ 418 Μέθοδοι Ανάλυσης και Ποιοτικός Έ λεγχος Τροφίμων o Εξάμηνο ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΧΗΜ 406 Διπλωματική Χημείας Υλικών 6 ΧΗΜ 438 Εισαγωγή στην Υπερμοριακή Χημεία 6 ΧΗΜ 421 Οργανομεταλλική Χημεία 6 ΧΗΜ 443 Χημεία Πολυμερών 6 ΧΗΜ 445 Κατάλυση 6 30 ΣΥΝΟΛΟ 240 7o Εξάμηνο ΧΗΜΕΙΑ ΥΛΙΚΩΝ ΧΗΜ 405 Διπλωματική Χημείας Υλικών 3 ΧΗΜ 422 Χημεία Επιφανειών 6 ΧΗΜ 440 Εργαστήριο Χημικής Τεχνολογίας 6 ΧΗΜ 446 Ειδικά Κεφάλαια Φασματοσκοπίας 5 Ελεύθερη Επιλογή ΙΙΙ 5 Ελεύθερη Επιλογή ΙV o Εξάμηνο ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ ΧΗΜ 402 Διπλωματική Βιολογικής Χημείας 6 ΧΗΜ 415 Βιοαναλυτική Χημεία 6 ΧΗΜ 423 Βιοανόργανη Χημεία 6 XHM 436 Φαρμακευτική Χημεία 6 XHM437 Υπολογιστική Χημεία 6 30

17 ƒ π Àª ª ª Kωδικός και Τίτλος Μαθήματος Προαπαιτούμενο 1 Προαπαιτούμενο 2 ΧΗΜ 021 Εισαγωγή στη Χημεία για Βιολόγους-Φυσικούς ΧΗΜ 030 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας Ι (για Βιολόγους) ΧΗΜ 110 Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας Ι ΧΗΜ 111 Αναλυτική Χημεία Ι ΧΗΜ 121 Εισαγωγή στη Χημεία για Χημικούς ΧΗΜ 122 Ανόργανη Χημεία Ι ΧΗΜ 121 ΧΗΜ 130 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας Ι ΧΗΜ 131 Οργανική Χημεία Ι ΧΗΜ 140 Εργαστήριο Φυσικοχημείας Ι ΧΗΜ 141 Φυσικοχημεία Ι ΧΗΜ 210 Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΙΙ ΧΗΜ 111 ΧΗΜ 221 Ανόργανη Χημεία ΙΙ ΧΗΜ 122 ΧΗΜ 230 Εργαστήριο Οργανικής Χημείας ΙΙ ΧΗΜ 130 ΧΗΜ 231 Οργανική Χημεία ΙΙ ΧΗΜ 131 ΧΗΜ 241 Κβαντική Χημεία ΧΗΜ 121 ΧΗΜ 242 Φυσικοχημεία ΙΙ ΧΗΜ 141 ΧΗΜ 311 Αναλυτική Χημεία ΙΙ ΧΗΜ 111 ΧΗΜ 320 Εργαστήριο Ανόργανης Χημείας ΧΗΜ 122 ΧΗΜ 321 Ανόργανη Χημεία ΙΙΙ ΧΗΜ 122 ΧΗΜ 221 ΧΗΜ 331 Οργανική Χημεία ΙΙΙ ΧΗΜ 131 ΧΗΜ 231 ΧΗΜ 340 Εργαστήριο Φυσικοχημείας ΙΙ ΧΗΜ 141 ΧΗΜ 341 Φυσικοχημεία ΙΙΙ ΧΗΜ 241 ΧΗΜ 401 Διπλωματική Χημεία Ι }όλα τα μαθήματα ΧΗΜ 402 Διπλωματική Χημεία ΙΙ }του 1ου και 2ου ΧΗΜ 403 Συγγραφή Διπλωματικής Χημείας }έτους ΧΗΜ 411 Χημεία Τροφίμων ΧΗΜ 412 Περιβαλλοντική Χημεία ΧΗΜ 111 ΧΗΜ 415 Βιοαναλυτική Χημεία ΧΗΜ 111 ΧΗΜ 423 Βιοανόργανη Χημεία ΧΗΜ 122 ΧΗΜ 221 ΧΗΜ 431 Βιοχημεία Ι ΧΗΜ 131 ΧΗΜ 231 ΧΗΜ 432 Βιοχημεία ΙΙ ΧΗΜ 131 ΧΗΜ 231 ΧΗΜ 437 Εισαγωγή στην Υπολογιστική Χημεία ΧΗΜ 241 ΧΗΜ 131 ΧΗΜ 440 Εργαστήριο Χημικής Τεχνολογίας ΧΗΜ 441 Χημική Τεχνολογία Ι ΧΗΜ 141 ΧΗΜ 443 Χημεία Πολυμερών ΧΗΜ 141 ΧΗΜ 131 ΧΗΜ 445 Κατάλυση ΧΗΜ 141 ΧΗΜ 242 ΧΗΜ 446 Ειδικά Κεφάλαια Μοριακής Φασματοσκοπίας ΧΗΜ 241