ΤΟ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟ. Σούπερ ιοί: Μπαίνετε άρρωστοι, βγαίνετε... πιο άρρωστοι. sd Σάββατο 17 - Κυριακή 18 Νοεµβρίου 2007

Transcript

1 ΤΟ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟ sd Σάββατο 17 - Κυριακή 18 Νοεµβρίου 2007 Οι νοσοκοµειακές λοιµώξεις ευθύνονται για περίπου θανάτους το χρόνο, ωστόσο είναι πολλοί αυτοί που λένε ότι υπάρχει τρόπος αντιµετώπισής τους. Σούπερ ιοί: Μπαίνετε άρρωστοι, βγαίνετε... πιο άρρωστοι Περίπου άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω ιών που τους µεταδίδονται σε εγκαταστάσεις ιατρικής περίθαλψης. Οι ειδικοί λένε ότι οι περισσότερες από αυτές τις λοιµώξεις µπορούν να προληφθούν. Η 25χρονη Κατ Γκέρκε δεν είχε ιδέα ότι η γέννηση του πρώτου της παιδιού θα οδηγούσε στο µεγαλύτερο εφιάλτη της ζωής της. Στις 5 Ιουλίου 2006 η Γκέρκε έκανε καισαρική τοµή στο Νοσοκοµείο Με- µόριαλ του Ιντιαν Ρίβερ στο Βέρο Μπιτς της Φλόριδας. Η διαδικασία φαινόταν ότι είχε ολοκληρωθεί χωρίς πρόβληµα και ο γιατρός της έστειλε εκείνη και τη νεογέννητη κόρη της, Κάιλι, στο σπίτι µετά από δύο µέρες στο νοσοκοµείο. Ολα έµοιαζαν καλά, εκτός από «τη θερµοκρασία µου που δεν έπεσε στα κανονικά επίπεδα µετά από την εγχείρηση», είπε η Γκέρκε. Κατά τη διάρκεια των πρώτων ηµερών στο σπίτι είχε χαµηλό πυρετό γύρω στους 100 βαθµούς Φαρενάιτ και αντιλήφθηκε ένα εξόγκωµα κάτω από τη χειρουργική τοµή. Την τέταρτη µέρα το εξόγκωµα είχε εξελιχθεί σε µέγεθος λεµονιού, ο πυρετός της είχε φτάσει στους 103 βαθ- µούς Φαρενάιτ και τα ράµµατα είχαν αρχίσει να της προκαλούν πόνο. «Hταν σαν να έπαιρνε κάποιος ένα αναµµένο σπίρτο και να το έβαζε µέσα στην πληγή», ανέφερε η Γκέρκε. Επισκέφτηκε αµέσως το γιατρό της, που έβγαλε τα ράµµατα (όπως συνηθίζεται µερικές µέρες µετά από µια τέτοια εγχείρηση) και εξέτασε το εξόγκωµα κάτω από το τραύµα που είχε µεγαλώσει. Θεώρησε τον πόνο ως φυσιολογικό και συνταγοδότησε αντιβιοτικά γι αυτό που εκείνος διέγνωσε ως µόλυνση του στήθους που προκλήθηκε από όγκο µεγέθους νοµίσµατος που βρήκε στο ένα στήθος. Οµως είχε κάνει λάθος. «εν είχα καµία µόλυνση στο στήθος», τόνισε η Γκέρκε. Λίγες ηµέρες αργότερα, µέρος της τοµής άνοιξε, µε αποτέλεσµα να απελευθερωθεί τόσο πολύ υγρό, «που ολόκληρο το δάπεδο του µπάνιου γέµισε µε αίµα», σηµείωσε χαρακτηριστικά η Γκέρκε και συνέχισε: «Η γιαγιά µου χρησιµοποίησε δύο πετσέτες του µπάνιου για να σκουπίσει». Ο παππούς της έσπευσε να τη µεταφέρει αµέσως στα επείγοντα περιστατικά του Νοσοκοµείου Με- µόριαλ στο Ιντιαν Ρίβερ, όπου οι γιατροί και οι νοσηλεύτριες καθάρισαν την πληγή και την περιέδεσαν µε γάζα ώστε να σταµατήσει η αι- µορραγία. Εστειλαν δείγµα αίµατος στα εργαστήρια του νοσοκοµείου και πήραν στο τηλέφωνο το γυναικολόγο της Γκέρκε για να τον πληροφορήσουν ότι πιθανόν η µόλυνση να προκλήθηκε από το βακτήριο Εscherichia coli. O γιατρός της Γκέρκε συνταγοδότησε αντιβιοτικά µε σουλφαλιναµίδια, που συνήθως χορηγούνται για την αντιµετώπιση των λοιµώξεων από E-coli. ύο µέ- Συνέχεια στη σελίδα 2

2 2 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Σούπερ ιοί: Μπαίνετε άρρωστοι και βγαίνετε... πιο άρρωστοι Συνέχεια από τη σελίδα 1 ρες αργότερα, τα αποτελέσµατα βγήκαν, αποκαλύπτοντας ότι η Γκέρκε δεν είχε µολυνθεί από Ε- coli, αλλά από σταφυλόκοκκο, µόλυνση που προκλήθηκε από τον Staphylococcus aureus (MRSA) που αντιστέκεται στη µεθικιλίνη, ένα ισχυρό βακτήριο που έχει αναπτύξει µηχανισµούς αντίστασης στα περισσότερα από τα παλιά αντιβιοτικά, κάνοντας δύσκολη την αντιµετώπισή του και µε πιθανότητες να οδηγήσει ακόµα και στο µοιραίο. Το MRSA προκαλεί λοι- µώξεις επιθετικού τύπου στις Ηνω- µένες Πολιτείες κάθε χρόνο, έχοντας ως αποτέλεσµα θανάτους, περισσότερους από όσους προκαλούνται από τον ιό του έιτζ, όπως σηµειώνει µία έρευνα που δη- µοσιεύτηκε τον προηγούµενο µήνα από στην «JAMA The Journal of the American Medical Association». Και η «πλειοψηφία αυτών των περιπτώσεων φαίνεται ότι οφείλεται σε µόλυνση από εγκαταστάσεις ιατρικής περίθαλψης», είπε η Ελίζαµπεθ Μπάνκροφτ, επιδηµιολόγος στο Τµήµα ηµόσιας Υγείας της Κοµητείας του Λος Αντζελες και συγγραφέας του προλόγου που συνοδεύει τη µελέτη. Οταν έµαθε ότι η µόλυνση ήταν από τον MRSA, o γυναικολόγος της Γκέρκε άλλαξε το αντιβιοτικό της µε ένα πιο ισχυρό και της επέβαλε να παραµείνει στο κρεβάτι. Νοσηλεύτριες από το Σύνδεσµο Επισκεπτριών Νοσοκόµων µετέβαιναν καθηµερινά στο σπίτι ώστε να της αλλάζουν τις γάζες του τραύµατος και να ελέγχουν τα σηµεία ζωτικότητάς της. Oµως το εξόγκωµα δεν έφευγε και το τραύµα συνέχιζε να βγάζει πύον. Μετά από τρεις µήνες σε αυτήν την κατάσταση η πληγή δεν έκλεισε. Επειτα από συµβουλή του συνεργάτη του γυναικολόγου της (που αντικαθιστούσε το συγκεκρι- µένο γιατρό εκείνη την ηµέρα), η Γκέρκε επισκέφτηκε τους γιατρούς στις εγκαταστάσεις φροντίδας τραυµάτων του Νοσοκοµείου στο Ιντιαν Ρίβερ. Tης είπαν ότι χρειαζόταν και δεύτερη επέµβαση ώστε να αφαιρεθεί το δίχτυ που καταστράφηκε από τη µόλυνση. Οι χειρουργοί άνοιξαν εκ νέου την τοµή και ανακάλυψαν µία πυώδη µόλυνση που είχε προκαλέσει βλάβη σε µεγάλη έκταση. «Ηταν σαν να κοιτά κανείς σε µία τρύπα στην κοιλιά σου διαµέτρου επτά ιντσών και βάθους 6,5 ιντσών», τόνισε. Μετά την επέµβαση, η Γκέρκε σταµάτησε να βλέπει το γυναικολόγο της, αλλά συνέχισε να παρακολουθείται από τους γιατρούς της φροντίδας τραυ- µάτων και τις επισκέπτριες νοσοκό- µες. Oπως υπογραµµίζει, το διάστη- µα των επόµενων τριών µηνών το πέρασε κλινήρης, γιατί της προξενούσε πόνο να κινείται ενώ είχε πάνω της ένα V.A.C., µία συσκευή που βοηθάει στο κλείσιµο των πληγών απορροφώντας το πύον, το αίµα και τα υπόλοιπα υγρά. H Γκέρκε κατάφερε να σωθεί από τον ιό, αλλά χρειάστηκε επτά µήνες µέχρι να κατασταλεί η µόλυνση και να επουλωθεί η πληγή. Αναφέρει ότι πέρασε συνολικά έξι µήνες και ξόδεψε περίπου δολάρια σε µη καταγεγραµµένα έξοδα για φροντίδα στο σπίτι και διαδικασίες που συνδέονταν µε τη µόλυνσή της. «Οι καταθέσεις µου εκµηδενίστηκαν», ανέφερε η Γκέρκε, που δουλεύει ως σερβιτόρος σε ένα τοπικό εστιατόριο και ο άντρας της εργάζεται ως µηχανικός στη «Wal Mart». Οι µισθοί τους συνολικά φτάνουν τα δολάρια ετησίως προ φόρων. Η Γκέρκε ρώτησε το γυναικολόγο της γιατί συνέβη όλο αυτό. «Αυτά συµβαίνουν στα νοσοκοµεία µου είπε πάνω-κάτω», υπογράµµισε. Είναι δύσκολο να βρει κανείς µε σιγουριά την πηγή της µόλυνσης της Γκέρκε. Μπορεί να προήλθε από κάποια βρώµικο ιατρικό όργανο που χρησιµοποιήθηκε κατά την επέµβασή της ή από άπλυτα χέρια ή ακόµα και από τα µολυσµένα γάντια κάποιου εργαζόµενου στο νοσοκοµείο. H Γκέρκε είναι µία από τα εκατοµµύρια ασθενών που προσβλήθηκαν από µόλυνση σε νοσοκοµεία, όπου εισήχθησαν µε σκοπό να γίνουν καλύτερα στην υγεία τους, όµως αντ αυτού αρρώστησαν περισσότερο. Κάθε χρόνο περίπου άνθρωποι πεθαίνουν από λοιµώξεις που τους µεταδίδονται σε αµερικανικά νοσοκοµεία και εγκαταστάσεις ιατρικής περίθαλψης, αριθµός κατά πολύ µεγαλύτερος από όσους σκοτώνονται από δολοφονίες και τροχαία ατυχήµατα µαζί. Περίπου 1,7 εκατοµµύρια ασθενείς προσβάλλονται από λοιµώξεις των νοσοκοµείων κάθε χρόνο, σύµφωνα µε τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τα Κέντρα για τον Ελεγχο των Ασθενειών και την Πρόληψη (CDC). Τα βακτήρια βρίσκουν τρόπο να µολύνουν τους ασθενείς ακόµη και µέσα από σύριγγες που έρχονται σε επαφή µαζί τους. Πολλές από αυτές τις λοιµώξεις προκαλούνται από τους ανθεκτικούς στα πολλά φάρµακα ιούς όπως ο MRSA και οι ανθεκτικοί στις βανκοµυκίνες εντερόκοκκοι (VRE). H αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών στα νοσοκοµεία ενθαρρύνει την εµφάνιση όλο και πιο ισχυρών βακτηρίων. Η έκθεση µίας σειράς βακτηρίων σε ένα αντιβιοτικό στην πράξη εξολοθρεύει τους αδύνατους και ξεχωρίζει τους πιο δυνατούς ιούς που µπορούν να επιβιώσουν. Τότε καλείται η επόµενη γενιά των αντιβιοτικών. Στο τέλος τα βακτήρια γίνονται ανθεκτικά και σε αυτό και συνεχίζουν να εξελίσσονται µέχρις ότου κανένα αντιβιοτικό να µην µπορεί να τα σκοτώσει. «Μπορεί να φτάσουµε σε ιούς για τους οποίους στην πραγµατικότητα δεν διαθέτουµε φάρµακα για να τους σκοτώσουµε», είπε η Αλισον Αϊέλο, βοηθός καθηγήτρια Επιδηµιολογίας στη Σχολή ηµόσιας Υγείας του Πανεπιστηµίου του Μίσιγκαν. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι περισσότερο από το 70% όλων των λοιµώξεων που προέρχονται από τα νοσοκο- µεία προκαλούνται από βακτήρια που στην πραγµατικότητα είναι ανθεκτικά σε τουλάχιστον ένα από τα φάρµακα που χρησιµοποιούνται συνήθως για την αντιµετώπισή τους. Τα νοσοκοµεία δεν παρέχουν µόνο άριστες συνθήκες για την εξέλιξη των σούπερ ιών, αλλά δίνουν ακόµη και πληθώρα διαδρόµων στα βακτήρια ώστε να µπουν στο ανθρώπινο σώµα: Από ανοιχτά τραύ- µατα χειρουργικών επεµβάσεων, από σωληνάκια που συνδέονται µε τις φλέβες και τους καθετήρες των ούρων, µέχρι τις τραχειοτοµές ή τις υπόλοιπες τοµές που γίνονται στο λαιµό ή στη µύτη. Αυτό που προκαλεί το µεγαλύτερο σοκ σχετικά µε τις µολύνσεις από ιούς των νοσοκοµείων είναι ότι στις πιο πολλές περιπτώσεις θα

3 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΘΕΜΑ 3 µπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. «Η µεγάλη πλειοψηφία όλων των νοσοκοµειακών λοιµώξεων µπορούν να προληφθούν», τόνισε η κ. Μπάνκροφτ. Κατά το παρελθόν «υποστηριζόταν ότι οι λοιµώξεις των νοσοκοµείων ήταν αναπόφευκτες», συνέχισε, επισηµαίνοντας ακόµη ότι αυτή η αντίληψη αλλάζει, γιατί πολλά νοσοκοµεία απέδειξαν ότι δεν ισχύει. Το 1978 το Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστηµίου της Βιρτζίνια στο Σάρλοτσβιλ ήλθε αντιµέτωπο µε την πρώτη του περίπτωση MRSA. O ιός µεταδόθηκε από ασθενή σε ασθενή, πάρολο που τα µέλη του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού έπλεναν τα χέρια τους όταν έρχονταν σε επαφή µε σωµατικά υγρά και φορούσαν ιατρικές ρό- µπες, γάντια και µάσκες όταν φρόντιζαν τους ασθενείς µε εµφανή τα σηµάδια της µόλυνσης από MRSA (όπως πληγές που εκκρίνουν πύον και βήχας), ανέφερε ο Μπάρι Φαρ, που ήταν εκεί γιατρός εκείνη την εποχή και τώρα είναι επίτιµος καθηγητής στο τµήµα Ιατρικής του Ιατρικού Κέντρου στο Πανεπιστήµιο της Βιρτζίνια. Κατά το 1980, περίπου οι µισές από τις µολύνσεις από σταφυλόκοκκο προέρχονταν από τον MRSA. Σε µία προσπάθεια να αντιµετωπίσει το πρόβληµα, το νοσοκοµείο αποφάσισε να εντοπίσει και να αποµονώσει όχι µόνο τους µολυσµένους ασθενείς από τον MRSA, αλλά επιπλέον και τους φορείς, που σηµαίνει ότι µετέφεραν τον ιό στο δέρµα τους, µέσα στη µύτη τους, στο σάλιο ή στα ούρα τους. (Οι φορείς του ιού ίσως µεταφέρουν εκατοµµύρια, ακόµα και δισεκατοµµύρια βακτήρια που µπορούν να µεταδοθούν µε ευκολία στους άλλους, είτε µε άµεση επαφή, είτε µε το άγγιγµα µίας επιφάνειας που ακου- µπούν και άλλοι άνθρωποι όπως τα σίδερα των κρεβατιών, τα πόµολα κ.ά.). Το Πανεπιστήµιο της Βιρτζίνια άρχισε να εξετάζει όλους τους ασθενείς µε υψηλό κίνδυνο µόλυνσης από τον MRSA ή µε πιθανότητα να είναι φορείς του. Οσοι βγήκαν θετικοί τοποθετήθηκαν σε αποµωνοµένους χώρους µε πινακίδες προειδοποίησης στις πόρτες τους, επισηµαίνοντας στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό τον κίνδυνο µετάδοσης του ιού από τον ασθενή και δίνοντάς τους οδηγίες να πλένουν τα χέρια τους κάθε φορά που τους αγγίζουν. (Το Κέντρο για τον Ελέγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών µέχρι τότε δεν πρότεινε ούτε καν το πλύσιµο των χεριών µετά από κάθε επαφή µε τον ασθενή). Με τη µέθοδο του ενεργού εντοπισµού και της αποµόνωσης το Πανεπιστήµιο της Βιρτζίνια είχε εξαφανίσει εντελώς τον MRSA µέσα σε διάστηµα 18 µηνών, όπως σηµείωσε ο Φαρ. «Παρακολούθησα αυτή τη δουλειά στο Πανεπιστήµιο της Βιρτζίνια από το 1980 έως το 1982 και δεν υπάρχει καµία αµφιβολία ότι είχε αποτέλεσµα», τόνισε. Παρά τις συνεχιζόµενες προσπάθειες από το Πανεπιστήµιο της Βιρτζίνια και άλλα αµερικανικά νοσοκοµεία για αποµόνωση των ασθενών-φορέων, ο MRSA βρήκε πρόσφορο έδαφος στο σύστηµα ιατρικής περίθαλψης, στην πραγµατικότητα χωρίς να εντοπιστεί, καθώς οι περισσότερες εγκαταστάσεις δεν διέθεταν αποτελεσµατικά προγράµµατα για την αντιµετώπιση των λοιµώξεων. Τη δεκαετία του 1990 «ολόκληρο το σύστηµα υγείας είχε διαποστιστεί από τον MRSA», όπως είπε ο Φαρ, που τις τρεις τελευταίες δεκαετίες είναι ο επικεφαλής εισηγητής της µεθόδου του ενεργού εντοπισµού και της αποµόνωσης για την αντιµετώπιση των σούπερ-ιών. Το 1995 οι λοιµώξεις από το MRSA αποτελούσαν το 22% όλων των λοιµώξεων από σταφυλόκοκκο στο σύστηµα ιατρικής περίθαλψης, σε σύγκριση µε το 2% του Σήµερα, «γύρω στο 70% των λοιµώξεων από σταφυλόκοκκο στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας καταλογίζονται στον MRSA», επεσή- µανε ο Φρεντ Τένοβερ, εκτελών χρέη διευθυντή στο Γραφείο της Αντιµικροβιακής Αντιµετώπισης του Εθνικού Κέντρου Για Μεταδοτικά Νοσήµατα που ανήκει στο Κέντρο για τον Ελέγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών, τονίζοντας ότι πέρα από τον µέσο όρο υπάρχει µεγάλη διαφοροποίηση από το ένα νοσοκοµείο στο άλλο. Το Πανεπιστήµιο της Βιρτζίνια είναι ένα από τα παραδείγµατα αντιµετώπισης του ιού στις Ηνωµένες Πολιτείες. Από το 2001 έως το 2005, µία οµάδα 32 νοσοκοµείων της Πενσιλβάνια, σε συνεργασία µε το Κέντρο για τον Ελεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών, µείωσε τον αριθµό των λοιµώξεων που προέρχονται από τη χρήση των καθετήρων στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας κατά 68%. Ενα από τα νοσοκοµεία που συµµετείχαν σε αυτό το πρόγραµµα, το Γενικό Νοσοκοµείο Εκπαιδευτική ενηµέρωση από τον καρδιολόγο Ηλία Ζία Επισκεφθείτε το γιατρό σας Συνέχεια στη σελίδα 4 EÚÁ ÙÈÎ : Construction Ladders/ Scaffold Ô Ú ÙÔÎÈÓËÙÈÎ : Car Accidents ÂÛ Ì Ù : Slip & Fall îï ôö GEORGE POULOS, Esq I K H O P O Àà ª WORKERS COMPENSATION/SOCIAL SECURITY DISABILITY Bankruptcy - Chapter 7 & 13 Discharge Credit Cards, Judgments Stop Harassment, Stop Foreclosures 25 Consultation Fee ˆÚÂ Ó Ì Ô Ï ÁÈ Ù Ì Ù ªÂ ÙÈ ÓÔÌÈÎ Ì appleëúâû Â Â Ô Ì appleô ÒÛÂÈ ÛÙÔ appleâï ÙÂ Ì ÂÎ ÙÔÌÌ ÚÈ ÔÏ ÚÈ ÍÂÈ ÈÎÂ Ì ÓË, appleúôûˆappleèî ÂÍ appleëú ÙËÛË r d Ave., Astoria, 1/2 block from Train 1 Block from Triborough Bridge 111 Livingston St., Suite 1110, Brooklyn, NY (718) Για καλύτερη ζωή Γνωρίζοντας τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο, είναι η πρώτη άµυνά σας ενάντια σε µια καρδιακή προσβολή ή ένα εγκεφαλικό. Ο θεράπων ιατρός σας µπορεί να σας βοηθήσει να ελέγξετε τον κίνδυνο και ταυτόχρονα να σας δώσει χρήσιµες πληροφορίες για την πρόληψη και τη θεραπεία της στεφανιαίας νόσος. Συνεργαστείτε µε το γιατρό σας. Μπορεί να σώσει τη ζωή σας. Πιστεύουµε ότι όσο περισσότερα γνωρίζετε για τις αιτίες και τη θεραπεία της στεφανιαίας νόσου, τόσο καλύτερα θα προετοιµαστείτε για να την αντιµετωπίσετε. Για περισσότερες πληροφορίες τηλεφωνήστε στο (212)

4 4 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Σούπερ ιοί: Μπαίνετε άρρωστοι και βγαίνετε... πιο άρρωστοι Συνέχεια από τη σελίδα 3 του Αλεγκένι στο Πίτσµπουργκ, µείωσε τον αριθµό των ίδιων µολύνσεων σχεδόν κατά 90% σε ένα χρόνο (από το 2003 έως το 2004) και πρόσφατα πέρασε ένα διάστηµα 18 µηνών χωρίς κανένα περιστατικό µόλυνσης. Η δραµατική µείωση στο Αλεγκένι συνέβη παρά το γεγονός ότι σχεδόν διπλασιάστηκε η χρήση των καθετήρων και παρά την αύξηση στη σοβαρότητα των ασθενειών των νοσηλευόµενων στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. «Το να χρησι- µοποιούµε περισσότερους καθετήρες και να φροντίζουµε πιο πολύ τους πιο άρρωστους ανθρώπους δεν δικαιολογούν τα υψηλότερα νούµερα των λοιµώξεων», τόνισε ο Ρίτσαρντ Σάνον, τότε πρόεδρος του τµήµατος Εσωτερικής Ιατρικής του Αλεγκένι. Ο ίδιος είπε σε ένα συµβούλιο πέρυσι ότι έχει λάβει υπόψη του προτάσεις µε στόχο τη µείωση το νοσοκοµειακών λοιµώξεων. Ο Σάνον, που έπειτα ανέλαβε επικεφαλής του τµήµατος Ιατρικής στο Πανεπιστήµιο της Πενσιλβάνια στη Φιλαδέλφεια, υπογράµµισε την επιτυχία της δράσης του. «Πήραµε το σύστηµα παραγωγής της Toyota και το εφαρµόσαµε στην εγκατάσταση και τη διατήρηση των καθετήρων και αργότερα στις διάφορες τοµές για την αναπνοή», τόνισε. Για να δηµιουργήσει κανείς το τέλειο προϊόν «όλα πρέπει να γίνουν τέλεια και ο κάθε ένας στην εταιρεία πρέπει να βρίσκεται σε επαγρύπνιση», συνέχισε. Το ίδιο συµβαίνει και στην αντι- µετώπιση των λοιµώξεων. Προκει- µένου να βρει τον καλύτερο τρόπο για την εγκατάσταση και τη διατήρηση των καθετήρων, ο Σάνον λέει ότι κάλεσε τους γιατρούς, τις νοσοκόµες και τους τεχνικούς ιατρικών µηχανηµάτων στο νοσοκοµείο για να τους ενηµερώσει. Αφού ανέπτυξε διαδικασίες µε συγκεκριµένες προδιαγραφές για οτιδήποτε, από τον τρόπο που φοράει κανείς τα ιατρικά ρούχα µέχρι το πλύσιµο των χεριών του και την τοποθέτηση του καθετήρα, «εκπαιδεύσαµε το προσωπικό και τους παρακολουθήσα- µε, αντί να τους δώσουµε ένα χαρτί µε σηµειώσεις», ανέφερε, σηµειώνοντας ότι ο τρόπος καθοδήγησης είναι ο παράγοντας-κλειδί για την εξάλειψη του προβλήµατος. «Αυτό δεν θα συµβεί ποτέ», είπε, µέχρι ένας επικεφαλής να πει «ώς εδώ, φτάνει». Παρά την επιτυχία των συγκεκριµένων νοσοκοµείων και πολλών άλλων, οι επικριτές αναφέρουν ότι οι Ηνωµένες Πολιτείες βρίσκονται πολύ πίσω σε σχέση µε κάποιες άλλες χώρες στο ζήτηµα της αντιµετώπισης των σούπερ ιών. Στη ανία τη δεκαετία του 1960 η διείσδυση του MRSA είχε φτάσει το 33% αλλά µετά σηµείωσε σταθερή πτώση έπειτα από την εφαρµογή µίας αυστηρής πολιτικής αντιµετώπισης των λοι- µώξεων. Εµεινε κάτω από το 1% για 25 χρόνια. Στην Ολλανδία και σε περιοχές της Σκανδιναβίας οι µολύνσεις από MRSA που προήλθαν από εγκαταστάσεις ιατρικής περίθαλψης διατηρήθηκαν στο 1 έως Το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό οφείλει να λαµβάνει τα κατάλληλα µέτρα για την αποφυγή µετάδοσης των µολύνσεων. 3% για δεκαετίες µέσω ενός επιθετικού προγράµµατος «εντοπισµού και εξολόθρευσης»: Οι συνθήκες υγιεινής επιβάλλονται µε αυστηρό τρόπο και όλοι οι ασθενείς υψηλού κινδύνου και τα µέλη του προσωπικού εξετάζονται συστηµατικά. Οσοι βρίσκονται µολυσµένοι ή φορείς µπαίνουν σε καραντίνα. Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι η µέθοδος «εντοπισµού και εξολόθρευσης» είναι η καλύτερη λύση στο πρόβληµα των Ηνωµένων Πολιτειών µε τους σούπερ ιούς. «Χρειάζεται να αρχίσουµε να ψάχνουµε για αυτούς τους ανθεκτικούς στα φάρµακα ιούς κατά την εισαγωγή των ασθενών στο νοσοκοµείο και µετά να βάζουµε όσους έχουν µολυνθεί στην αποµόνωση», είπε η Μάρσια Πάτρικ, εκπρόσωπος της Οµοσπονδίας των Επαγγελµατιών στον Τοµέα της Αντιµετώπισης των Μολύνσεων και την Επιδηµιολογία που βρίσκεται στην Ουάσιγκτον. «Εχουµε τη γνώση για να τα αποτρέψουµε αυτά, αλλά αυτό που έλειπε ήταν η θέληση, η ενέργεια, η πίεση για να το κάνουµε», ανέφερε η πρώην αξιωµατούχος της πολιτειακής κυβέρνησης της Νέας Υόρκης, Μπέτσι Μακόχι, πρόεδρος της µη κερδοσκοπικής Επιτροπής για τη Μείωση των Θανάτων από Μολύνσεις. «Οµως το κλίµα αλλάζει γρήγορα», συνέχισε, τονίζοντας ότι «στα νοσοκοµεία εισέρχεται µία νέα νοµική αντίληψη. Οσο κυριαρχούσε η άποψη ότι η νοσοκοµειακή λοίµωξη είναι ένας αναπόφευκτος κίνδυνος που αντιµετωπίζει κανείς σε ένα νοσοκοµείο και δεν µπορεί να γίνει τίποτα γι αυτό, τα νοσοκο- µεία προστατεύονταν από τις µηνύσεις». Οµως αυτό δεν συµβαίνει πια καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι αντιλαµβάνονται ότι αυτές οι λοιµώξεις θα µπορούσαν να αποφευχθούν». Η ίδια η νοµοθεσία έχει αρχίσει να αλλάζει. Από το πολιτείες έχουν περάσει νόµους που επιβάλλουν στα νοσοκοµεία να δίνουν αναφορά των ποσοστών των λοιµώξεων. Πρόκειται για το Κολοράντο, το Κονέκτικατ, το Ντέλαγουερ, τη Φλόριδα, το Ιλινόις, το Μέριλαντ, τη Μινεσσότα, το Μιζούρι, το Νιου Χαµσάιρ, τη Νέα Υόρκη, το Οχάιο, το Ορεγκον, την Πενσιλβάνια, τη Νότια Καρολίνα, το Τενεσί, τη Βιρτζίνια, το Τέξας, το Βερµόντ και την Ουάσιγκτον. Από πολιτεία σε πολιτεία οι νόµοι αυτοί διαφέρουν. Αλλες επιβάλλουν πρόστιµα ύψους δολαρίων την ηµέρα για όσα νοσοκοµεία δεν εφαρµόζουν το νόµο, ενώ σε κάποιες άλλες περιπτώσεις δεν παρέχεται καµία δυνατότητα ουσιαστικής επιβολής των κανόνων, όπως αναφέρει η Λίζα Μακγκίφερτ, διευθύντρια του «StopHospitalinfections.Org» της Ενωσης Καταναλωτών, µίας κίνησης που έχει ως στόχο να αναγκάσει τις πολιτείες να να δηµοσιεύουν τα ποσοστά των λοιµώξεων στα νοσοκοµεία και τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις ιατρικής περίθαλψης. Η αναφορά των ποσοστών των λοιµώξεων δίνει το «ερέθισµα για δραστηριοποίηση», λέει η Μακγκίφερτ. «Μόλις περάσει µία νοµοθεσία σε µία πολιτεία, τα νοσοκοµεία βελτιώνονται», επεσήµανε, προσθέτοντας ότι ακόµη είναι πολύ νωρίς για να διαγνώσουµε µία σχέση αιτίου και αποτελέσµατος. Οµως ο Μάικλ Μπενέτ, πρόεδρος της οµάδας λόµπι Συνασπισµός για τα ικαιώµατα των Ασθενών αναφέρει ότι «τα νοσοκοµεία έχουν σοβαρά αντικίνητρα για να µην αναφέρουν τα σωστά ποσοστά των λοιµώξεων και υπάρχουν αµέτρητοι τρόποι να αλλοιωθεί η εγκυρότητα του συστήµατος των αναφορών. Και συνέχισε: «Οι νόµοι που επιβάλλουν τις αναφορές είναι καλοί, αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία εις γνώσιν µου που να αποδεικνύουν ότι αυτό το σύστηµα έχει µειώσει τα ποσοστά των λοιµώξεων». Η κ. Μακόχι της Επιτροπής για τη Μείωση των Θανάτων από τις µολύνσεις επισηµαίνει ότι «είµαστε σε θέση να δείξουµε στα νοσοκο- µεία ότι µπορούν να έχουν περισσότερα κέρδη µε την πρόληψη των λοιµώξεων». Υπολογίζει ότι οι νοσοκοµειακές λοιµώξεις κοστίζουν τουλάχιστον 30,5 δισεκατοµµύρια δολάρια το χρόνο στο κρατικό σύστηµα ιατρικής περίθαλψης µόνο σε νοσοκοµειακά έξοδα, αρκετά για να καλύψουν ολόκληρο το τέταρτο µέρος συνταγοδότησης φαρµάκων της «Μέντικερ». Σύµφωνα µε ένα πρόσφατο άρθρο, «στην πραγµατικότητα όλες οι δηµοσιευµένες αναλύσεις που έχουν συγκρίνει το κόστος ελέγχου των ασθενών κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκοµείο, αλλά και των µέτρων πρόληψης κατά την επαφή µε τους φορείς, δείχνουν ότι το κόστος για την περίθαλψη των ασθενών που µολύνονται από τον MRSA είναι πολύ µεγαλύτερο από το κόστος των µέτρων πρόληψης». Αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι µία οµοσπονδιακή νοµοθεσία για την αντιµετώπιση των λοιµώξεων που να προέρχεται από εφαρµοσµένες πρακτικές, λέει ο Μπενέτ. Ο ίδιος ίδρυσε µαζί µε άλλους το Συνασπισµό για τα ικαιώµατα των Ασθενών όταν ο πατέρας του πέθανε σε ηλικία 88 ετών από µία θανατηφόρα λοίµωξη στο Βορειοδυτικό Νοσοκοµειακό Κέντρο και στο Νοσοκοµείο Sinai, αµφότερα στην περιοχή της Βαλτιµόρης, κατά τη διάρκεια της θεραπείας που δεχόταν για µία µη θανατηφόρα λοίµωξη του αναπνευστικού. Ο Μπενέτ έχει συγκαλέσει µία οµάδα επιστη- µόνων προκειµένου να εκπονήσουν µία νέα νοµοθεσία ή να κάνουν πιο αποτελεσµατικά τα υπάρχοντα µέτρα που καθορίζουν τις οδηγίες για την αντιµετώπιση των λοιµώξεων. Θα περικλείουν σίγουρα τον ενεργό εντοπισµό και την αποµόνωση των πιο ανθεκτικών και επικίνδυνων σούπερ ιών όπως ο MRSA. Τα νοσοκοµεία χρειάζεται να «ελέγχουν τις εισαγωγές σε αυτά ασθενών υψηλού κινδύνου και να τους αντιµετωπίζουν παίρνοντας προληπτικά µέτρα», υπογράµισε ο Μπενέτ και ολοκλήρωσε: «Μιλάµε για θέµατα ζωής και θανάτου που προκαλούν µεγάλο ανθρώπινο πόνο και τα οποία προήλθαν από την αµέλεια του συστήµατος». Πηγή: «Scientific American»

5 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΕΥΡΩΠΗ 5 Ο ναός έχει χωρητικότητα καθηµένων, γεγονός που τον καθιστά µία από τις µεγαλύτερες εκκλησίες στον κόσµο, ενώ η Κύπρια Μαρία Λοϊζίδου είναι µεταξύ των 30 καλλιτεχνών που τον διακόσµησαν. Πορτογαλικό θαύµα µε ελληνική υπογραφή Της Εύης Αππολωνάτου Μετά την «κατάκτηση» του ιερού της Μέκκας από τα µάρµαρα της Θάσου και τη «σφραγίδα» Ελλήνων αρχιτεκτόνων σε ουρανοξύστες του Ντουµπάι, µία ακόµη δηµιουργία φέρει ελληνική υπογραφή. Πρόκειται για τη µεγαλύτερη καθολική εκκλησία του κόσµου. Χτίστηκε στην Πορτογαλία και σχεδιάστηκε από τον κ. Αλέξανδρο Τοµπάζη. Το σηµείο όπου έχει ανεγερθεί ο ναός, περίπου 70 χιλιόµετρα βόρεια της Λισαβόνας, θεωρείται ιερός για τους καθολικούς, αφού, σύµφωνα µε ένα διαδεδοµένο καθολικό θρύλο, η Παναγία εµφανίστηκε εκεί το 1917 µπροστά σε τρία παιδιά στα οποία αποκάλυψε ισάριθµα µυστικά. Ετσι το 1928, προς τιµήν της... πορτογαλικής «Παναγιάς της Φανερωµένης» χτίστηκε η Βασιλική Εκκλησία της Fatima. Με τα χρόνια οι επισκέπτες αυξήθηκαν και ο ναός γινόταν ολοένα και πιο ανεπαρκής για να χωρέσει τους πιστούς. Ετσι προέκυψε η ανάγκη για ένα νέο οικοδόµηµα. Η πρόταση του κ. Α. Τοµπάζη προτιµήθηκε ύστερα από διεθνή διαγωνισµό στον οποίο συµµετείχαν εννέα κορυφαίοι αρχιτέκτονες από έξι διαφορετικές χώρες. Το επιβλητικό οικοδόµηµα του Ελληνα αρχιτέκτονα στέκει σήµερα ανάµεσα στο Ποιµαντορικό Κέντρο και την παλιά βασιλική εκκλησία του Εχει διάµετρο 125 µέτρα και χωρητικότητα καθηµένων, γεγονός που το καθιστά µία από τις µεγαλύτερες εκκλησίες στον κόσµο. Το κυκλικό σχήµα του παραπέµπει σε ρωµαϊκό θέατρο, καθώς η πρόθεση του αρχιτέκτονα ήταν όλοι οι προσκυνητές να βρίσκονται στον ίδιο χώρο την ώρα της προσευχής ώστε να νιώθουν κοντά ο ένας στον άλλον και να αυξάνεται το κλίµα κατάνυξης. Ο µεγαλοπρεπής ναός διαθέτει 13 πύλες εισόδου. Η κύρια είσοδος βρίσκεται βεβαίως στο πρόσθιο τµήµα του ενώ οι άλλες 12 κατανέ- µονται ισάριθµα σε καθεµία από τις δύο µεγάλες πλευρές του κτιρίου, γεγονός που επιτρέπει άνετη πρόσβαση και διέλευση των πιστών. Στις πλευρικές εισόδους του ναού έχουν δοθεί τα ονόµατα των 12 Αποστόλων. Οσο για τους ιερείς, έχει προβλεφθεί ειδική -και ιδιαίτερα εντυπωσιακή- πρόσβαση: Ενας υπόγειος διάδροµος µήκους 200 µέτρων που ξεκινάει από τον προαύλιο χώρο του ναού και φθάνει ως µέσα στο ιερό, εκεί όπου φιλοξενείται και η πέτρα του Αγίου Πέτρου, δώρο του Πάπα Ιωάννη Β στην εκκλησία της Fatima. Λεπτοµέρεια: Ο διάδροµος είναι ανοιχτός στη θέα των πιστών αφού η οροφή του είναι γυάλινη! Ο ναός δεν είναι µόνο µεγαλοπρεπής, αλλά και σύγχρονος, αφού σε κάθε του κατασκευαστικό στάδιο ελήφθησαν υπόψη όλες οι αρχές του βιοκλιµατικού σχεδιασµού: «Αλλιώς κτίζεις ένα κτίριο στην Αίγυπτο της υγρασίας και της ζέστης και αλλιώς στο Λονδίνο», εξηγεί ο κ. Τοµπάζης. Ετσι, το φυσικό φως κατέχει κεντρική θέση και σηµασία στη σχεδίαση του κτιρίου, ενώ δεν λείπουν οι διάφοροι εναλλακτικοί τρόποι φωτισµού. Σε αίθριο τµήµα της οροφής, για παράδειγµα, έχουν τοποθετηθεί πολυάριθµες περσίδες, οι οποίες ανοίγουν ή κλείνουν µε το πάτηµα ενός κουµπιού και αφήνουν το φως του ηλίου να εισέρχεται µε διαφορετικό τρόπο κάθε φορά, ανάλογα µε την ώρα της ηµέρας. Η διακόσµηση του έργου ανατέθηκε σε περίπου 30 καλλιτέχνες, ζωγράφους και γλύπτες ενώ στις τοιχογραφίες κυριαρχούν αποσπάσµατα της Βίβλου, γραµµένα σε 23 γλώσσες του κόσµου. Οµως η ελληνική παρουσία δεν σταµατάει στον αρχιτεκτονικό σχεδιασµό: Στην είσοδο του ναού δεσπόζει «Η εµφάνιση των αγγέλων». εκατέσσερις µπρούντζινες µορφές αγγέλων ξεπροβάλλουν πάνω σε ένα εντυπωσιακό µεταλλικό πλέγµα από σύρµατα ανοξείδωτου χάλυβα, έργο της Κύπριας καλλιτέχνιδος Μαρίας Λοϊζίδου. Πηγή: «Ελεύθερος Τύπος» Σκληρά µέτρα κατά του αλκοόλ προτείνουν στη Βρετανία PANTELIS SKULIKIDIS, ESQ. GARY J. DMOCH & ASSOSIATES ΙΚΗΓΟΡΟΙ - ATTORNEYS AT LAW Northern Boulevard, Flushing, NY Tel.: (718) ΑΓΟΡΑΠΩΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΑ - BUYING AND SELLING REAL ESTATE TRANSACTIONS AND CONTRACTS ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ - LANDLORD AND TENANT CASES ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ - ACCIDENTS ΙΑΖΥΓΙΑ - DIVORCE ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΣΤΟ ΙΚΑΣΤΗΡΙΟ - CIVIL/CRIMINAL/MUNICIPAL DEFENSE ΙΑΘΗΚΕΣ, ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΕΞΟΥΣΙΑ - WILLS AND ESTATES ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ/ΕΤΑΙΡΙΚΑ - BUSINESS AND CORPORATIONS ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΑΓΟΡΑΠΩΛΗΣΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΑ - BUSINESS TRANSACTIONS AND CONTRACTS ΜΙΛΑΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Η κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας θα πρέπει να σκεφτεί το ενδεχόµενο να ακριβύνει τις τιµές των αλκοολούχων ποτών και να εξετάσει εκ νέου τους νόµους της για την κατανάλωση του αλκοόλ καθ όλη τη διάρκεια του 24ώρου προκειµένου να αντιµετωπίσει το φαινόµενο των σοβαρών προβληµάτων υγείας, που σχετίζονται µε την υπέρµετρη κατανάλωση αλκοόλ, σύµφωνα µε οµάδα ειδικών. Σε µία αξιολόγηση της πολιτικής δηµόσιας υγείας το Συµβούλιο Βιοηθικής Νάφιλντ έφτασε στο συ- µπέρασµα ότι από µόνοι τους οι άνθρωποι δεν επιλέγουν να ζήσουν µία υγιεινή ζωή και το κράτος πρέπει να επέµβει ώστε να ελέγξει τη συµπεριφορά τους. Ο Λόρδος Κρε- µπς, διευθυντής στο Jesus College της Οξφόρδης, που ήταν επικεφαλής της αξιολόγησης αυτής, τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει το καθήκον να βοηθήσει τους ανθρώπους να κάνουν υγιεινές επιλογές. «Νοµίζουµε ότι είναι πιο απλοποιηµένη άποψη να λέµε ότι έιναι θέµα προσωπικής επιλογής, επειδή τα άτοµα συχνά ασθενούν ή υιοθετούν ανθυγιεινές συµπεριφορές για λόγους πέρα από τον έλεγχό τους». Το συµβούλιο συγκέντρωσε γιατρούς, φιλόσοφους, οικονοµολόγους, δικηγόρους και επιστήµονες ώστε να εξετάσει το κατά πόσο µπορεί να επέµβει. «Γνωρίζουµε από τα ιατρικά στοιχεία ότι πολλές από τις πιο θανάσιµες ασθένειες -ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες και τα εγκεφαλικάείναι τουλάχιστον µερικώς προλήψιµες µε την αλλαγή της ανθρώπινης συµπεριφοράς», ανέφερε ο Κρεµπς. «Η έκθεσή µας ρωτάει ποιανού είναι η αρµοδιότητα να διασφαλίσει ότι όλοι ζούµε µία υγιεινή ζωή». Η οµάδα έλαβε υπόψη της την παχυσαρκία, τις µεταδοτικές ασθένειες και το κάπνισµα, αλλά ξεχώρισε το αλκοόλ ως πιο σοβαρό. Ο Ρότζερ Μπράουνσουορντ, καθηγητής Νοµικής και µέλος της οµάδας, είπε: «To αλκοόλ είναι, σε οποιαδήποτε κλίµακα βλάβης, ένα πολύ βλαβερό προϊόν. Υπολογίζεται ότι κοστίζει στη χώρα 20 δισεκατοµµύρια λίρες, από τα οποία το ένα τρίτο είναι για το έγκληµα και τη διασάλευση της δηµόσιας τάξης». Οι θάνατοι εξαιτίας της κατανάλωσης αλκοόλ αυξήθηκαν από τις το το 1991 στις το Η πολιτική της κυβέρνησης για την αντιµετώπιση του φαινοµένου συµπεριλάµβανε τη σήµανση στα ποτά και εκστρατείες πληροφόρησης. Ωστόσο, ο Μπράουνσουορντ είπε ότι αυτή η στρατηγική δεν αποδείχτηκε αποδοτική και ήταν αντίθετη µε την οδηγία του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας το Η αναφορά του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας είχε επισηµάνει ότι τα µέτρα που χρειάζονται είναι η αύξηση των φόρων στο αλκοόλ και ο καλύτερος έλεγχος κατά τις ώρες που είναι ανοιχτά τα καταστή- µατα. Το συµβούλιο συστήνει στην κυβέρνηση να σκεφτεί σοβαρά να προβεί σε πιο αυστηρές παρεµβάσεις. Τα µέτρα που υιοθετήθηκαν πριν από δύο χρόνια σχετικά µε το διευρυµένο ωράριο των καταστη- µάτων πρέπει να αναθεωρηθούν. Ο Κρεµπς είπε ότι τα περισσότερα µέτρα για τη δηµόσια υγεία τα τελευταία 150 χρόνια έφερναν την παρέµβαση της κυβέρνησης στις ζωές των ανθρώπων µε κάποιες παρεµβάσεις να συναντούν αντιδράσεις σε ορισµένες µόνο περιπτώσεις, αν και αναγνωρίζει ότι πλέον τα ζητήµατα που έχουν προκύψει είναι πιο δύσκολα επειδή θεωρείται ότι αφορούν τον τρόπο ζωής. Πηγή: «Guardian» ΕΑΝ ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ, ΠΟΥΛΑΤΕ Ή ΕΝΟΙΚΙΑΖΕΤΕ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ Ή ΑΛΛΗ ΜΙΚΡΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΤΕ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΑΣ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ

6 6 ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ή ετήσια Χοροεσπερίδα συλλόγου αφνουσίων Χίου WR/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ Ο Σύλλογος αφνουσίων Χίου Νέας Υόρκης πραγµατοποίησε την 40η Ετήσια Χοροεσπερίδα του το Σάββατο 10 Νοεµβρίου στο «Terrace on the Park» στο Φλάσινγκ της Νέας Υόρκης. Στη φωτογραφία απεικονίζεται η νεολαία του συλλόγου που συµµετείχε σύσσωµη στην εκδήλωση. Συναυλία Μανινάκη µε µαθητές Μαθητές και µαθήτριες κοινοτικών σχολείων της Οµογένειας συµµετείχαν στην συναυλία του γνωστού ερµηνευτή Γρηγόρη Μανινάκη την Παρασκευή 19 Οκτωβρίου στην κοινοτική αίθουσα «Πέτρος Σαραντάκος» του «Μιχελείου Εκπαιδευτικού και πολιτιστικού κέντρου» του Αγίου Νικολάου στο Φλάσινγκ. Στη φωτογραφία διακρίνονται οι µαθητές σχολείου του Αγίου Νικολάου Φλάσινγκ. WR/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ Ετήσιος Χορός Συλλόγου Θεσσαλονικέων WR/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ Ο ιστορικός Σύλλογος Θεσσαλονικέων Νέας Υόρκης πραγµατοποίησε τον ετήσιο χορό του, ο οποίος διοργανώθηκε στο πλαίσιο του εορτασµού των «ηµητρίων 2007» το Σάββατο 10 Νοεµβρίου στο «Terrace on the Park» στο Φλάσινγκ. Στη φωτογραφία διακρίνεται ο πρόεδρος του συλλόγου Θεόδωρος Μοσχοκάρφης και η γραµµατέας του συλλόγου κ. Νάνσι Μπίσκα κατά την κλήρωση του λαχείου. 94η Επέτειος κοινότητας Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Μπρούκλιν WR/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ Η ιστορική κοινότητα του Καθεδρικού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο Μπρούκλιν σε συνεργασία µε το σχολείο της «Αργύριος Φάντης» διοργάνωσαν χορό στο πλαίσιο των εορτασµών της 94ης επετείου από την ίδρυση της, το Σάββατο 10 Νοεµβρίου στο «Rex Manor» του Μπρούκλιν. Στη φωτογραφία διακρίνονται από δεξιά οι: Ιωάννης Αδελαΐν, Τζέσικα, Μάγκι Στρατηγάκη, Πίτερ Στρατηγάκης, Ισαβέλλα Γκέρλινγκ, Μάικλ Γκέρλινγκ, Τίνα Γκέρλινγκ, Τζίµι Ταµβάκης, Αναστασία Θανοπούλου και Βασίλης Θανόπουλος. Ετήσια Χοροεσπερίδα Ναυπάκτιων WR/ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΗ Ο Σύλλογος Ελευθέριανη Ναυπακτίας διοργάνωσε την ετήσια Χοροεσπερίδα του το Σάββατο 10 Νοεµβρίου στο «Terrace on the Park», στο Φλάσινγκ. Στην εκδήλωση, όπως κάθε χρόνο, έγινε και η απονοµή των βραβείων σε αριστούχους µαθητές και µαθήτριες.

7 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ 7 Εσω έτοιµος για το φεστιβάλ O ιστορικός κινηµατόγραφος «Ολύ- µπιον», στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, «φοράει τα καλά του», καθώς εδώ και µέρες βρίσκεται στο επίκεντρο του Φεστιβάλ Κινηµατογράφου που πραγµατοποιείται στη «νύµφη του Θερµαϊκού». ΕΥΡΩΚΙΝΗΣΗ Οι ακριβές γροθιές του Σούγκαρ Ο «Σούγκαρ Ρέι Ρό- µπινσον» του Ζαν Μισέλ Μπασκιά, σε έναν πίνακα που πουλήθηκε αντί 6,5 εκατοµµυρίων δολαρίων από τον οίκο «Christies» στη Νέα Υόρκη σε δη- µοπρασία. Να λοιπόν που οι θρύλοι της πυγµαχίας, που ξεκίνησαν από τις φτωχογειτονιές, τώρα κοσµούν πολυτελή σαλόνια... Και οι σεναριογράφοι έχουν ψυχή ΑΣΟΣΙΈΙΤΕΝΤ ΠΡΕΣ/ ΡΙΚ ΦΡΆΝΣΙΣ Ο Τζεφ Ρέικ µε την κόρη του Ρεµπέκα, ηλικίας είκοσι ενός µηνών, διαδηλώνει µαζί µε άλλους σεναριογράφους έξω από την «Paramount Pictures» στο Λος Αντζελες. Η βιοµηχανία του θεάµατος υποφέρει, όµως και οι σεναριογράφοι έχουν το δίκιο τους. ΑΣΟΣΙΈΙΤΕΝΤ ΠΡΕΣ/ ΣΕΘ ΒΈΝΙΓΚ εν πάει πουθενά, εκεί θα µείνει Ενας πολίτης κοιτάζει τον πίνακα µε τις προγραµµατισµένες αναχωρήσεις και αφίξεις των τρένων στο σταθµό του Σεν Λαζάρ στο Παρίσι. Μάταια όµως, αφού τα τρένα στη Γαλλία δεν πάνε πουθενά λόγω απεργίας. ΑΣΟΣΙΕΪΤΕΝΤ ΠΡΕΣ/ΡΕΜΊ ΝΤΕ ΛΑ ΜΟΒΙΝΙΈΡ Αυστηρά για Βρετανούς! (ΑΣΟΣΙΕΪΤΕΝΤ ΠΡΕΣ/ ΠΈΤΡΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΎΡΗΣ Ενα µοντέλο παρουσιάζει µία δηµιουργία του «Maiden Britain» στην επίδειξη µόδας του Athens Exclusive Designers Week στην Αθήνα. Μην το δοκιµάσετε αν δεν είστε Βρετανός ή φίλος της Μεγάλης Βρετανίας και δεν έχετε ένα ποτήρι µπύρα στο χέρι...

8 8 ΙΣΤΟΡΙΑ Του Κων. Π. Καλλιγά Στιγµή κορυφαία της αντιστάσεως του ελληνικού λαού εναντίον της απεχθούς τυραννίας, η εξέγερση του Πολυτεχνείου, τον Νοέµβριο του 1973, τιµάται κάθε χρόνο και έχει καθιερωθεί στην κοινή συνείδηση ως το «σηµείο αναφοράς» του όλου αντιδικτατορικού αγώνα. ιότι στάθηκε το κορύφωµα της αντιστασιακής κινητοποιήσεως της ακαδηµαϊκής νεολαίας και του λαού, σε έκταση και βάθος. Και διότι καταξιώθηκε µε το τίµιο αίµα των φοιτητών και των απλών ανθρώπων του λαού, που έπεσαν ή τραυµατίστηκαν από τα πυρά των πραιτωριανών της απριλιανής τυραννίδας. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου του 1973, πέρα από τη δραµατικότητα και τη σηµασία της καθ εαυτήν, στάθηκε επίσης αποφασιστικός σταθµός στην όλη οδυνηρή επτάχρονη περιπέτεια. Υπήρξε η κατάληξη, η ώριµη εκδήλωση µιας σειράς διεργασιών, ταυτόχρονα δε και η αφετηρία της ύστατης και «ιζηµατώδους» φάσεως του «καθεστώτος», που είχε ήδη αποσαθρωθεί. Το µεγάλο και κορυφαίο αυτό γεγονός δεν θα έπρεπε να επισκιάσει τις διεργασίες, των οποίων υπήρξε καρπός και απόληξη. ιεργασίες που είχαν ίσως ουσιαστικότερη «δυναµική» σηµασία στην όλη διαδικασία αποσαθρώσεως της δικτατορίας, θα επιχειρήσουµε εδώ µια συνοπτική ανασκόπηση των εξελίξεων και της «δυναµικής», που είχαν ως απόληξη την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Καθολική αντίθεση Ο ελληνικός λαός, στο σύνολο του, βρέθηκε αντίθετος, από την πρώτη στιγµή, προς την σπείρα των σφετεριστών της εξουσίας και την στυγνή τυραννία την οποία επέβαλαν στον τόπο. Το πόσο η ίδια αυτή η σπείρα είχε συναίσθηση της καθολικότητας της αντιθέσεως αυτής αποδεικνύεται οπό τις µαζικές συλλήψεις και εκτοπίσεις στις οποίες προέβη ευθύς µετά το πραξικόπη- µα, την εγκατάσταση και διατήρηση ολοκλήρων στρατοπέδων συγκεντρώσεως (στη Λέρο, στη Γυάρο, κ.λπ.), τις διώξεις, τις συλλήψεις και τις «δίκες» οµάδων ή ατόµων ευθύς από τις πρώτες εβδοµάδες, τα βασανιστήρια, που προκάλεσαν την διεθνή κατακραυγή, κ.λπ. Ωστόσο, στην πρώτη φάση του καθεστώτος, η εναντίον του αντίδραση και αντίσταση στάθηκε αποσπασµατική, σπασµωδική, ασυντόνιστη, χωρίς σύστηµα και χωρίς «µαζικότητα» στις εκδηλώσεις. Αιτία ήταν ο αιφνιδιασµός, η σύγχυση, η έλλειψη πείρας στην αντιµετώπιση τέτοιων καταστάσεων. Αλλά στη φάση αυτή, που καλύπτει την πρώτη τριετία της τυραννίδας, βρίσκονται οι ρίζες της κινητοποιήσεως που επέφερε την αποσάθρωση και την πτώση της. Με τα βασανιστήρια, τις δίκες, τις φυλακίσεις, τις εκτοπίσεις και τα άλλα δεινά των πρωτοπόρων της αντιστάσεως κατά την αρχική εκείνη περίοδο επήλθε η ωρίµανση των συνειδήσεων, µέσα και έξω από την Ελλάδα, προϋπόθεση απαραίτητη για µια σωστή, αποτελεσµατική και ολοένα ευρύτερη και συντονισµένη αντίσταση κατά της τυραννίας. Τα όσα φοβερά πληροφορήθηκαν ο ελληνικός λαός και η διεθνής κοινή γνώµη για τα βασανιστήρια και τα άλλα δεινοπαθήµατα των πρώτων αγωνιστών, η συντριπτική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των ικαιωµάτων του Ανθρώπου και η αποβολή του απριλιανού καθεστώτος από το Συµβούλιο της Ευρώπης, κ.λπ. επέφεραν την ενεργοποίηση των εσωτερικών και εξωτερικών συνθηκών για µια συστηµατική πλέον και «κλιµακωµένη» αντίσταση. Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι πολύτιµος και µάλιστα αποφασιστικός στάθηκε ο ρόλος του ξένου Τύπου και των ραδιοσταθµών του Λονδίνου, του Παρισιού και της γερµανικής «Ντώυτσε Βέλλε», από τους οποίους ο εξανδραποδισµένος ελληνικός λαός ενηµερωνόταν για τα όσα συνέβαιναν µέσα και έξω από τη χώρα του. ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Πολυτεχνείο: Κορυφαία πράξη αντίστασης του ελληνικού λαού Εχει καθιερωθεί στην κοινή συνείδηση ως το «σηµείο αναφοράς» του όλου αντιδικτατορικού αγώνα Τεθωρακισµένα και Αστυνοµία στην πλατεία Οµονοίας, το Σάββατο 17 Νοεµβρίου του 1973, λίγες ώρες µετά τη βίαιη και αιµατηρή καταστολή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου. Βελτίωση εικόνας Στις αρχές του 1970, έπειτα από τα «πογκρόµ» στις ένοπλες δυνά- µεις, στην δηµόσια διοίκηση, στο δικαστικό σώµα, στην εκπαίδευση, στην πνευµατική ηγεσία της χώρας, έπειτα από τόσες δίκες και φυλακίσεις πολυάριθµων κοινωνικών στελεχών από όλους τους τοµείς (περιλαµβανοµένης και πλειάδας διακεκριµένων αξιωµατικών όλων των βαθµών, µε τις αθρόες εκτοπίσεις και τον φοβερό και ασύδοτο αστυνοµικό µηχανισµό του) το «καθεστώς» αισθάνθηκε κάπως ασφαλέστερο. Και για να βελτιώσει κάπως την «εικόνα» του στο εξωτερικό, επιφέροντας ταυτόχρονα και κάποια «εκτόνωση» στο εσωτερικό, αλλά χωρίς να αλλάξει κατά τίποτε την ουσιαστική υφή του, αντικατέστησε την προληπτική λογοκρισία µε ένα δρακόντιο και αποπνικτικό νόµο περί Τύπου και εκδόσεων, που το βασικό στοιχείο του ήταν η απαγόρευση οποιουδήποτε δηµοσιεύµατος εναντίον του καθεστώτος και της πολιτικής του ή αρνητικού για την κατάσταση στη χώρα. Το «καθεστώς» θεώρησε το νόµο εκείνο, σε συνδυασµό µε τον στρατιωτικό νόµο και την αστυνοµική τροµοκρατία, ως επαρκή για την προστασία του. Αλλωστε, µπορούσε σε κάθε στιγµή να λάβει οποιοδήποτε µέτρο, καθώς απόλυτη ήταν η αυθαιρεσία του. Ναι, αλλ η ελληνική κοινωνία αντέδρασε τότε µε σοφία, ευστοχία και ωριµότητα, όπως ένας οργανισµός που γεννά αντισώµατα εναντίον µιας νοσογόνου καταστάσεως ή αναπτύσσει «παράπλευρη κυκλοφορία» όταν µια κεντρική αρτηρία έχει φραχθεί. Αρχισε η έκδοση βιβλίων και περιοδικών και η δηµοσίευση άρθρων Ελλήνων και ξένων διανοούµενων χωρίς άµεση αναφορά στο καθεστώς και στη σύγχρονη Ελλάδα, αλλά που είχαν ως θέµα τη δηµοκρατία και τις ελεύθερες κοινωνίες και όπου προβάλλονταν οι αξίες της ελευθερίας και της δηµοκρατίας. Υπήρξαν και µερικοί τολ- µητίες που θέλησαν να προχωρήσουν στην «κλιµάκωση» ταχύτερα και περισσότερο του όσο επέτρεπαν οι «ντε φάκτο» συνθήκες. Και τότε έπεσε βαρύ το χέρι του «καθεστώτος» που έδειξε έτσι, ή µάλλον υπενθύµισε και βεβαίωσε, την αληθινή και αναλλοίωτη µορφή του. Η αδρότερη σχετική περίπτωση ήταν Πάνω: Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, µε τον τεράστιο δυναµισµό που απελευθέρωσε, έδρασε καταλυτικά και έκανε να πυκνώσει ακαριαία η πολιτική συµπεριφορά της χώρας, θέτοντας ταυτόχρονα τους πάντες -λαό και ηγεσία- πρό των ευθυνών τους. Αριστερά: 1η Αυγούστου Ο Γ. Παπαδόπουλος κατά τη διάρκεια ενός διαλείµµατος της δίκης των χουντικών στο πενταµελές Εφετείο Αθηνών.

9 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΙΣΤΟΡΙΑ 9 εκείνη της εφηµερίδας «Εθνος», που έκλεισε τον Απρίλιο του 1970, µετά την καταδίκη των εκδοτών, του διευθυντή και του αρχισυντάκτη της, καθώς και του κ. Ι. Ζίγδη, έπειτα από τη δηµοσίευση µιας δηλώσεως του τελευταίου για την ανάγκη σχηµατισµού κυβερνήσεως εθνικής ενότητας. Εκδοτικός πυρετός Τότε, από τα µέσα του 1970, τα βιβλιοπωλεία κατακλύσθηκαν από ένα χωρίς προηγούµενο κύµα µεταφράσεων των έργων των γνωστότερων φιλελευθέρων και προοδευτικών ή «αµφισβητιών» διανοουµένων της εποχής µας, αλλά και του παρελθόντος: από τον Γκάλµπρεϊθ και τον Νόρµαν Μαίηλερ ως τον Μαρκούζε και τον Σαρτρ, από τον Γκύντερ Γκρας και τον Αντόρνο ως τον Νόαµ Τσόµσκι κ.λπ. Αργότερα εµφανίσθηκαν και έργα του Μαρξ και του Λένιν, σε περιορισµένη κλίµακα. Εκδόθηκαν επίσης µια σειρά από µηνιαία ή διµηνιαία περιοδικά πνευµατικού προβληµατισµού µε υψηλού επιπέδου περιεχόµενα. Το 1970 εκδόθηκε ένας τόµος µε «εκαοχτώ κείµενα» (αυτός ήταν και ο τίτλος του) ισάριθµων συγγραφέων και µε επιδέξιους αλλά σαφείς υπαινιγµούς κατά της τυραννίας. Το βιβλίο έγινε ανάρπαστο. Τέλος -δείγµα χαρακτηριστικό της ανάγκης για αναδίπλωση στις πηγές της αυτοσυνειδησίας, που χαρακτηρίζει τις «οριακές» καταστάσεις- άρχισε η επανέκδοση των µεγάλων έργων της νεοελληνικής λογοτεχνίας, αλλά και των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και των βυζαντινών κειµένων. Η επιτυχία των εκδόσεων αυτών ήταν χωρίς προηγούµενο στα νεοελληνικά χρονικά. Μέσα σε 10 µήνες, από τα µέσα του 1970 ως το τέλος του 1971, ιδρύθηκαν πάνω από 30 εκδοτικοί οίκοι και εκδόθηκαν πάνω από τίτλοι. «Μανία αναγνώσεως και µορφώσεως κατέλαβε τους Ελληνες», µετέδιδε ένας ξένος ανταποκριτής. Ξένες προσωπικότητες Την άνοιξη του 1971, µια οµάδα επιστηµόνων και διανοουµένων ίδρυσαν την «Εταιρία Μελέτης Ελληνικών Προβληµάτων», η οποία οργάνωσε σειρά εκδηλώσεων, οµιλιών και συζητήσεων πάνω σε θέ- µατα δηµοκρατίας, σχέσεων της Ελλάδος µε την Ευρώπη, µετεκάλεσε ξένες προσωπικότητες, όπως ο Ζαν Ρέυ και ο Γερµανός συγγραφέας Γκύντερ Γκρας κ.λπ. και συνέτεινε σηµαντικά στη διαφώτιση, ωρίµανση και «ριζοσπαστικοποίηση» των συνειδήσεων. Προς την ίδια κατεύθυνση εργάσθηκε, ιδίως στον χώρο της ακαδηµαϊκής νεολαίας, και η «Ελληνοευρωπαϊκή Κίνηση Νέων», που ιδρύθηκε επίσης το 1971, µε πρωτοβουλία του δικηγόρου κ. Παν. Κανελλάκη. Τον Απρίλιο του 1972 σηµειώθηκε ένα γεγονός που υπήρξε «κλιµακτήριο» για το «καθεστώς». Για πρώτη φορά µετά το πραξικόπηµα, οι σπουδαστές των ελληνικών πανεπιστηµίων ξέσπασαν σε δηµόσιες και θορυβώδεις διαδηλώσεις υπέρ της ελευθερίας και της δηµοκρατίας και εναντίον της καταπτώσεως της παιδείας. Το γεγονός ήταν πράγµατι συγκλονιστικό. ιότι -και αυτό ελάχιστοι το συνέλαβαν τότε- ήταν απλώς η «κορυφή του παγόβουνου». Ηταν δηλωτικό µιας ευρείας και βαθύτερης ενεργοποιήσεως του κοινωνικού περιβάλλοντος, µε συνέπεια µια αστάθµητη ακόµη αλλά πραγµατική µεταβολή στον συσχετισµό των δυνάµεων. Το «καθεστώς» πανικοβλήθηκε και αντέδρασε σπασµωδικά, βίαια και αυθαίρετα, σύµφωνα µε τη φύση του. Η «Εταιρία Μελέτης Ελληνικών Προβληµάτων» και η «Ελληνοευρωπαϊκή Κίνηση Νέων» διαλύθηκαν και ορισµένα ηγετικά στελέχη τους (µεταξύ των οποίων οι Ι. Πεσµαζόγλου, Γ. Κουµάντος, Αν. Πεπονής κ.ά.) συνελήφθησαν και εκτοπίσθηκαν σε µακρινά χωριά. Η αστυνοµία επέδραµε στα γραφεία τεσσάρων εκδοτικών οίκων, για λόγους καταπτοήσεως κ.λ.π. Ακολούθησε µια φαινοµενική γαλήνη κατά το καλοκαίρι και τις αρχές φθινοπώρου του Πολλοί νόµισαν ότι το καθεστώς την κρίση και σταθεροποιήθηκε οριστικά. Υπήρχαν, όµως, οξυδερκείς παρατηρητές, στους οποίους δεν διέφυγε η «κλιµακτηριακή» υφή της στιγµής και είχαν την αίσθηση ότι το «καθεστώς» είχε εισέλθει σε µια καθοδική πορεία ανεπίδεκτη αναστροφής. Στις αρχές Ιουλίου 1972, οι «Τάιµς» του Λονδίνου δηµοσίευσαν ανταπόκριση του Μάριο Μοδιάνο από την Αθήνα, όπου αναφερόταν ότι αµερικανικές πηγές στην Αθήνα διαπίστωναν ότι «το καθεστώς είχε χάσει τη ζωτικότητά του». Στις 10 Ιουλίου 1972, η ίδια έγκυρη βρετανική εφηµερίδα δηµοσίευσε και άλλη ανταπόκριση από την Αθήνα, όπου γινόταν λόγος για «πολιτική τελµάτωση» και έλλειψη προσανατολισµού» του καθεστώτος. Στις 12 Οκτωβρίου 1972, οι «Τάιµς της Νέας Υόρκης» δηµοσίευαν άρθρο του πάντοτε καλά πληροφορηµένου Σάυρους Σουτσµπέργκερ, µε τον τίτλο «Η Ελλάς παραπαίει υπό τον Παπαδόπουλο». Στο άρθρο αυτό, το «καθεστώς» περιγραφόταν ως ανίκανο, διεφθαρµένο και σχεδόν ετοιµόρροπο και τονιζόταν ότι είχε αποτύχει σε όλους τους τοµείς και προκαλέσει αντίδραση και αγανάκτηση ευρέων λαϊκών στρωµάτων, αλλά και στοιχείων των ενόπλων δυνάµεων. Και κατέληγε µε τη φράση: «Υπάρχουν ολοένα περισσότερες ενδείξεις ότι ο Παπαδόπουλος βαίνει προς την πτώση του...». Αναζωπύρωση Η επιβεβαίωση της διαγνώσεως επρόκειτο να έλθει σε λίγες εβδο- µάδες. Η φοιτητική εξέγερση αναζωπυρώθηκε, στο δεύτερο δεκαπενθήµερο του Νοεµβρίου 1972 και πήρε πια την έκταση µαζικού κινήµατος που, µε διακυµάνσεις και διαλείµµατα «τακτικής ανάπαυλας», έφθασε στη µεγάλη φοιτητική κινητοποίηση του Φεβρουαρίου και Μαρτίου Πρωτοφανής σε έκταση και ένταση η κινητοποίηση εκείνη -που ήταν η δυναµική εκδήλωση ενεργοποιήσεως όλης της ελληνικής κοινωνίας- υπήρξε η πρώτη µαζική εκδήλωση αντιστάσεως κατά της δικτατορίας και η αρχή του τέλους της. Το καθεστώς κλονίσθηκε συθέµελα και δεν συνήλθε πια. Αλλά το αποφασιστικό γεγονός µε τις αµεσότερες επιπτώσεις ήταν η απόπειρα κινήµατος του Πολεµικού Ναυτικού, τον Μάιο του Γεγονός τεράστιας σηµασίας και συγκλονιστικής απηχήσεως, µέσα και έξω από την Ελλάδα, που στάθηκε ο καταλύτης, η Causa Celebra ραγδαίων και αποσαθρωτικών του καθεστώτος εξελίξεων. Η πορεία προς τη διάλυση και την κατάρρευση υπήρξε, από τη στιγµή εκείνη, γοργή και αναπόφευκτη. Το ρεύµα είχε οριστικά αντιστραφεί και η άνδρωση και αυτοπεποίθηση και ανάπτυξη των αντιδικτατορικών δυνάµεων ασταµάτητη. Η «δυναµική» των πραγµάτων οδηγούσε άφευκτα πια στην κατάλυση της απριλιανής τυραννίδας. Η απόπειρα ψευτο-πολιτικοποιήσεως και ψευτο-εκφιλελευθερισµού της δικτατορίας σαρώθηκε από την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Και µε ενδοχουντικό πραξικόπηµα της 25ης Νοεµβρίου 1973, το καθεστώς περιερχόταν στην ύστατη και ιζηµατώδη φάση και µορφή του, που δεν είχε πια παρά ζωή λίγων µηνών. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, οριακό σηµείο των διεργασιών καταπολεµήσεως και αποσαθρώσεως του απριλιανού «καθεστώτος», επίσπευσε την ιζη- µατοποίηση και την πτώση του. ιότι το καθεστώς έπεσε ουσιαστικά στις 25 Νοεµβρίου, όταν η σπείρα των απριλιανών πραιτωριανών ανετράπη από τους δικούς της υποπραιτωριανούς... Πηγή: «Καθηµερινή»

10 10 ΠΡΟΣΩΠΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Γ. Ευσταθίου: O οµογενής αρχιτέκτονας του πιο ψηλού κτιρίου στον Κόσµο Του Γιώργου Αρχιµανδρίτη Πίσω από το υψηλότερο κτίριο του Κόσµου στέκεται ένας Ελληνας αρχιτέκτονας ανάλογου µεγέθους. Ο Γιώργος Ευσταθίου µας εξηγεί γιατί πρέπει να είσαι προσγειωµένος για να φτιάξεις έναν πύργο που φτάνει στον ουρανό. Συναντηθήκαµε στα γραφεία της εταιρείας Skidmore, Owings & Merill (SOM) στο Σικάγο, στην πόλη όπου γεννήθηκε, µεγάλωσε και σπούδασε αρχιτεκτονική. Στα 33 χρόνια της καριέρας του ο Γιώργος Ευσταθίου έχει εξειδικευτεί στην ανέγερση ουρανοξυστών στην Αµερική, στην Ασία, στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή. Το πιο πρόσφατο πρότζεκτ της SOM, του οποίου ηγείται, είναι ο πολυσυζητηµένος πύργος Βurj Dubai (δεξιά): από τις 14 Σεπτεµβρίου είναι ήδη ο υψηλότερος ουρανοξύστης στον κόσµο και στο µέλλον θα στεγάσει το πρώτο ξενοδοχείο Armani, διαµερίσµατα, πολυκαταστήµατα, χώρους ψυχαγωγίας και γραφεία. Μέχρι στιγµής έχουν χτιστεί 156 όροφοι σε 585 µέτρα ύψος, Ξεπερνώντας έτσι τον πύργο CΝ του Τορόντο (533 µέτρα), ο οποίος κατείχε το παγκόσµιο ρεκόρ από το Burj Dubai θα ολοκληρωθεί το Ως τότε θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία, όροφο µε όροφο, µε το τελικό ύψος του να παραµένει, για λίγο καιρό ακόµη, επτασφράγιστο µυστικό. Κύριε Ευσταθίου, η αρχιτεκτονική είναι για εσάς περισσότερο τέχνη ή τεχνική; «Πιστεύω ότι η αρχιτεκτονική είναι ένας συνδυασµός των δύο. εν Στα 33 χρόνια της καριέρας του ο αρχιτέκτονας Γιώργος Ευσταθίου έχει εξειδικευτεί στην ανέγερση ουρανοξυστών στην Αµερική, στην Ασία, στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή. µπορείς να κάνεις τέχνη ανεξάρτητα από την τεχνική, όταν πρόκειται για σχεδιασµό κτιρίων. Υπάρχουν πολλοί αρχιτέκτονες που νοµίζουν ότι µπορούν να σχεδιάσουν ουρανοξύστες χωρίς να ξέρουν πώς να τους κατασκευάσουν. Τριάντα τρία ΣΥΝ ΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΑΣ ΕΚ ΟΣΗ: χρόνια στη SOM έµαθα περισσότερα από όσα θα µπορούσα να µάθω σε µια σχολή. Εµαθα πώς να υλοποιώ µια ιδέα, να καταλαβαίνω τι δίνει δύναµη και σταθερότητα σε έναν ουρανοξύστη, τι είναι αυτό που µπορεί να καθορίσει το σχήµα Για να έχετε του Κόσµου τις ειδήσεις στην πόρτα σας γίνετε συνδροµητής στον ΕΘΝΙΚΟ ΚΗΡΥΚΑ για 2 χρόνια και κερδίστε* 2 ΧΡΟΝΙΑ 1 ΧΡΟΝΟ 6 ΜΗΝΕΣ 3 ΜΗΝΕΣ 1 ΜΗΝAΣ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 3 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝ ΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚ ΟΣΗ: ΜΗ ΣΥΝ ΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚ ΟΣΗ: ΤΑΧΥ ΡΟΜΙΚΗ ΣΥΝ ΡΟΜΗ Εκτός Η.Π.Α ΧΡΟΝΙΑ 1 ΧΡΟΝΟ 6 ΜΗΝΕΣ 3 ΜΗΝΕΣ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ 1 ΧΡΟΝΟ for ΧΡΟΝΟ for *προσφορά ισχύει µέχρι 31 Ιανουαρίου ΚΑΤ ΟΙΚΟΝ ΙΑΝΟΜΗ Νέα Υόρκη, Νέα Ιερσέη και Κονέκτικατ Νέα Αγγλία, Πενσυλβάνια, Ουάσιγκτον (D.C.) Βιρτζίνια και Μέριλαντ 2 ΧΡΟΝΙΑ 1 ΧΡΟΝΟ 6 ΜΗΝΕΣ 3 ΜΗΝΕΣ 1 ΜΗΝAΣ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ ΧΡΟΝΙΑ 1 ΧΡΟΝΟ 6 ΜΗΝΕΣ 3 ΜΗΝΕΣ 1 ΜΗΝAΣ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 1 ΧΡΟΝΟ ΕΚ ΟΣΗ ΣΑΒ/ΚΟΥ 6 ΜΗΝΕΣ ΜΗΝΑ for ΜΗΝΑ for sd th Street, Long Island City, N.Y , TEL.: (718) FAX: (718) Ονοµα: ιεύθυνση: Aρ. πιστωτικής κάρτας: Πόλη: Ηµεροµηνία λήξης: Πολιτεία, Zip Code: Τηλέφωνο: Εσωκλείστε επιταγή σας ή money orderπληρωτέα στο: National Herald, Inc., ή χρεώστε την πιστωτική σας κάρτα. American Express Master Card Visa Discover Υπογραφή: του. Πρέπει λοιπόν κανείς να παίρνει αυτές τις πληροφορίες, να τις συνθέτει και τότε µόνο να προχωρεί στο ντιζάιν. εν µπορείς να λειτουργήσεις σωστά, αν δεν έχείς καταλάβει πλήρως τους τεχνικούς και οικονοµικούς νόµους που διέπουν την αρχιτεκτονική. Και δεν εννοώ ότι πρώτα ολοκληρώνεται το τεχνικό µέρος και µετά το αισθητικό. Ολα γίνονται ταυτόχρονα. Είναι ένα συνεχές µπρος-πίσω, δοκιµάζεις αυτό ή το άλλο στοιχείο και στο τεχνικό µέρος και στο σχεδιαστικό, το αλλάζεις λίγο, το ξανακοιτάς, ώσπου να καταλήξεις σε ένα σχέδιο που να µπορεί και να σταθεί από τεχνική, αλλά και από αισθητική άποψη». Ποιος είναι σήµερα ο ρόλος σας στη SOM; «Οταν ήρθα στη SOM, αµέσως µετά τις σπουδές µου στην αρχιτεκτονική, η αγορά δεν ήταν πολύ καλή. Είχα αποφασίσει όµως να έρθω εδώ, για να µάθω όσο περισσότερα πράγµατα µπορούσα, και να κάνω έπειτα κάτι δικό µου. Γρήγορα όµως κατάλαβα ότι είχα µάθει τόσο πολλά σε τόσο µικρό χρονικό διάστηµα που δεν θέλησα να φύγω. Μέσα σε λίγο καιρό είχα αποκτήσει σφαιρική άποψη της όλης διαδικασίας και αυτό ήταν πολύ σηµαντικό για µένα. Ετσι τα τελευταία 15 χρόνια ηγούµαι της διαδικασίας του ντιζάιν, χωρίς όµως να ασχολούµαι προσωπικά µε αυτό. Ο ρόλος µου στην υλοποίηση ενός πρότζεκτ αφορά κυρίως στο να κερδίζω την εµπιστοσύνη του πελάτη, να είµαι σίγουρος ότι, ως εταιρεία, παρέχου- µε τις υπηρεσίες που έχουµε υποσχεθεί και ότι οι αρχιτέκτονες και οι µηχανικοί µας φροντίζουν για το συµφέρον και του πελάτη, αλλά και του ίδιου του πρότζεκτ. Εκπροσωπώ, λοιπόν, τον πελάτη στην εταιρεία µας και την εταιρεία µας στον πελάτη. Το δυνατό µου, ας πούµε, σηµείο είναι να τα πηγαίνω καλά µε τους ανθρώπους και να κερδίζω την εµπιστοσύνη τους». Και ποιο είναι το δυνατό ση- µείο της SOM; «Η SOM δηµιουργήθηκε πριν από περίπου 70 χρόνια και έχει εξειδικευτεί στον σχεδιασµό και στην κατασκευή ουρανοξυστών για εταιρείες. Αυτή ήταν η κύρια δραστηριότητά της για πολύ καιρό. Σιγά σιγά όµως οι δραστηριότητές της διαφοροποιήθηκαν για να συµπεριλάβουν διάφορα είδη κτιρίων: ουρανοξύστες µε διαµερίσµατα, αεροδρόµια, νοσοκοµεία, σχολεία, ντιζάιν εσωτερικών χώρων, µηχανικά συστήµατα. Επιπλέον τα πρότζεκτ της SOΜ είναι παγκοσµίου εµβελείας. Κανείς δεν µπορεί να τη συναγωνιστεί σε αυτό. Πιστεύω ότι δεν υπάρχει πρότζεκτ που να µην µπορούµε να το υλοποιήσουµε, όσο φιλόδοξο και δύσκολο και αν είναι. Η σφραγίδα µας ήταν πάντα η αρχιτεκτονική υψηλής ποιότητας που να αντέχει στον χρόνο. Το ντιζάιν των κτιρίων µας δύσκολα γίνεται ντεµοντέ. Το Αµερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, που βραβεύει τα κτίρια των οποίων το ντιζάιν «διαρκεί» πάνω από 25 χρόνια, µας έχει δώσει τα περισσότερα βραβεία από κάθε άλλον στην Αµερική». Οταν κάνετε έναν ουρανοξύστη σε µια χώρα εκτός Αµερικής εµπνέεστε από την τοπική αρχιτεκτονική; «Πάντα υπάρχουν επιρροές. Τα πολιτισµικά χαρακτηριστικά µιας χώρας έχουν αντίκτυπο στον σχεδιασµό ενός κτιρίου, όχι µόνο στην όψη του, αλλά και στον τρόπο λειτουργίας του. Για παράδειγµα, ένα διαµέρισµα στο Σικάγο είναι πολύ διαφορετικό από ό,τι στο Ντουµπάι ή στη Μέση Ανατολή. Στην Αµερική είναι πολύ σύνηθες να ζει κανείς σε ένα διαµέρισµα δύο ή τριών δωµατίων µε ανοιχτή κουζίνα. Στο Ντου- µπάι δεν τους αρέσει αυτό, αν και τα τελευταία χρόνια τα πράγµατα αλλάζουν. Η χώρα έχει αρχίσει να δυτικοποιείται, όχι µόνο διότι αυτοί που αγοράσουν εκεί προέρχονται από δυτικές χώρες αλλά και διότι η νέα γενιά της σπουδάζει στις ΗΠΑ, έχει ζήσει σε δυτικού στυλ διαµερίσµατα και έχει υιοθετήσει έναν δυτικό τρόπο ζωής. Πιστεύω λοιπόν ότι οι µεγάλες πολιτισµικές διαφορές γενικά θα αρχίσουν να εκλείπουν». Αποτελεί πρόκληση για εσάς η κατασκευή ενός ουρανοξύστη στις χώρες της Μέσης Ανατολής ή της Ασίας; «Κοιτάξτε, τα περισσότερα από τα στοιχεία που επιδρούν επάνω σε ένα κτίριο είναι ίδια σε όλον τον κόσµο. Η βαρύτητα είναι ίδια, ο αέρας και η βροχή µπορεί να είναι αρκετά παρόµοια, αν και οι κλιµατικές συνθήκες διαφέρουν. Αυτό όµως που είναι πραγµατικά διαφορετικό περισσότερο από κάθε τι άλλο και αποτελεί τη µεγαλύτερη πρόκληση είναι οι άνθρωποι. Οι άνθρωποι εί-

11 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΠΡΟΣΩΠΑ 11 Το Βυrj Dubai, το ψηλότερο κτίριο στον κόσµο (αριστερά) είναι το πιο πρόσφατο πρότζεκτ της SOM. εξιά, το Infinity Tower. ναι διαφορετικοί και κάνουν τα πράγµατα διαφορετικά. Οσο πιο γρήγορα µαθαίνεις να καταλαβαίνεις τις διαφορές αυτές και να δουλεύεις µε διαφορετικούς από εσένα ανθρώπους τόσο καλύτερα είναι». Και όσον αφορά το πρότζεκτ του Βurj Dubai συγκεκριµένα; «Η ιστορία πίσω από το Βurj Dubai είναι ότι ο πελάτης µας, η Εmmar Properties, µας κάλεσε να σχεδιάσουµε έναν πύργο ύψους 550 µέτρων για να συµµετάσχουµε σε έναν διαγωνισµό που θα γινόταν µόλις σε δύο εβδοµάδες! Επρόκειτο για κάτι ανήκουστο, η πρόκληση ήταν τεράστια. Πιστεύω όµως ότι το αρχικό σου ένστικτο, οι πρώτες σου ιδέες είναι συνήθως οι πιο δυνατές. Γιατί λοιπόν να κάνεις σε δύο µήνες κάτι που µπορεί να γίνει µέσα σε δύο εβδοµάδες; Γιατί να σπαταλήσεις τόσο χρόνο και χρήµα; Το Βυrj Dubai είναι ένα πρότζεκτ καριέρας για εµένα και ξέρω ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κάτι ανάλογο στον κόσµο για αρκετά χρόνια. Ηταν πρόκληση να ενορχηστρώσω την προσπάθεια της παρουσίασης των αρχικών σχεδίων. Ενενήντα άτοµα της οµάδας µας εδώ στο Σικάγο και άλλοι 50 σύµβουλοι δούλευαν ταυτόχρονα για αυτό. Ηταν σαν να διηύθυνα µια ορχήστρα και αυτό µε ενθουσίασε. Και δεν ήταν δύσκολο παρά µόνο για µια πολύ µικρή, αλλά πολύ έντονη χρονική περίοδο. Επειτα δουλέψαµε τέσσερα χρόνια για τον τελικό σχεδιασµό και εδώ και ενάµιση χρόνο που τα σχέδια έχουν ολοκληρωθεί πηγαίνουµε στο Ντουµπάι κάπου κάπου και παρακολουθούµε την εξέλιξη των έργων που έχουν αναλάβει ντόπιοι αρχιτέκτονες». Τα σχέδια αυτά έχουν αλλάξει, έχουν εξελιχθεί από τη στιγµή της σύλληψής τους ως σήµερα; «Φυσικά. Κάθε πρότζεκτ αλλάζει σε σχέση µε το αρχικό. Για το Βυrj Dubai, όπως σας είπα, υποβάλαµε ένα σχέδιο για ουρανοξύστη ύψους 550 µέτρων, το οποίο άρχισε να αυξάνεται τόσο γρήγορα, ώστε µέσα σε µισό χρόνο αρχίσαµε να σκεφτό- µαστε το ενδεχόµενο να το κάνου- µε το ψηλότερο κτίριο στον κόσµο. Κάναµε, λοιπόν, πολλά τεστ και µελέτες για να δούµε πόσο ψηλά θα µπορούσαµε να φτάσουµε και καταλήξαµε σε ένα ύψος-ρεκόρ για τα σηµερινά δεδοµένα. Ρωτήστε µε, αν θέλετε, τι ύψος θα έχει...». Τι ύψος θα έχει λοιπόν; «εν µπορώ να σας πω! Το µόνο που µπορώ να σας πω είναι ότι αν κοιτάξετε έξω από το παράθυρο τον πύργο Sears των 442 µέτρων και τον πύργο John Hancock των 241 µέτρων και βάλετε τον John Hancock στην κορυφή του Sears, θα καταλάβετε περίπου πόσο ψηλό θα είναι το Βυrj Dubai. Αυτή τη στιγµή είναι ήδη το πιο ψηλό κτίριο στον κόσµο. εν έχουµε αποκαλύψει ακόµη το ύψος του για λόγους ανταγωνισµού. Σίγουρα ο πελάτης µας θα το αποκαλύψει επίση- µα προτού τον ολοκληρώσουµε. Για να καταρριφθεί όµως το ρεκόρ µας θα έπρεπε να αρχίσει ήδη κάποιος να σχεδιάζει ένα κτίριο του οποίου η υλοποίηση θα έπαιρνε συνολικά περίπου 10 χρόνια. Εµάς µας πήρε σχεδόν τρία ή τέσσερα χρόνια για να το µελετήσουµε και άλλα τέσσερα-πέντε για να το χτίσουµε. Τίποτε άλλο δεν έχει αρχίσει όµως τη στιγµή που µιλάµε. Νο- µίζω µάλιστα ότι ένας ουρανοξύστης που επρόκειτο να χτιστεί επίσης στο Ντουµπάι δεν θα γίνει τελικά. Οι αρχιτέκτονες ανακάλυψαν ότι δεν είναι καθόλου εύκολο. Με τη βοήθεια των υπολογιστών σήµερα µπορείς να σχεδιάσεις τα πάντα, αυτό όµως δεν σηµαίνει ότι µπορείς και να τα κατασκευάσεις. Πρέπει να έχεις σταθερές βάσεις και γνώση του τι σηµαίνει ουρανοξύστης και πώς µπορείς να τον κατασκευάσει, προτού ακόµη αρχίσεις να σχεδιάζεις οτιδήποτε. Εµείς έχουµε την τύχη να έχουµε την εµπειρία αυτή και είµαι περήφανος για την επιτυχία µας». Ποιες είναι οι τεχνικές δυσκολίες ενός τέτοιου πρότζεκτ; «Είναι πάρα πολλές. Η πιο σηµαντική παράµετρος όµως που πρέπει να ληφθεί υπόψη στην κατασκευή ενός πύργου είναι ο άνεµος. Επειδή το κτίριο λειτουργεί ως κάθετος µοχλός, όσο πιο ψηλά πας τόσο περισσότερο επηρεάζεται από τον αέρα. Ξέρουµε λοιπόν από την πείρα µας ότι δεν πρέπει να δώσεις στον αέρα τη δυνατότητα να κινηθεί γύρω από µια λεία επιφάνεια. Ενας κανονικός λείος κύλινδρος 550 µέτρων θα ήταν το χειρότερο σχήµα που µπορείς να δώσεις σε ένα κτίριο, διότι οι θετικές και οι αρνητικές πιέσεις δηµιουργούν στροβίλους στην πίσω πλευρά του, οπότε ο πύργος λυγίζει, ταλαντεύεται. Αυτή η ταλάντωση είναι η µεγαλύτερη πρόκληση για τους αρχιτέκτονες και τους µηχανικούς, διότι πρέπει να τη ρυθµίσουν έτσι ώστε ο πύργος να κινείται πολύ αργά. Σε αντίθετη περίπτωση, µπορείς να αισθανθείς την κίνηση του, και σε τέτοιο ύψος, αν ο πύργος δεν έχει σχεδιαστεί προσεκτικά, η ταλάντωση αυτή θα µπορούσε να σου προκαλέσει ναυτία». Ανεξάρτητα από το Βurj Dubai, πιστεύετε ότι ο τρόπος µε τον οποίο αντιµετωπίζουµε τους ουρανοξύστες σήµερα είναι διαφορετικός από ό,τι πριν από την 11η Σεπτεµβρίου του 2001; «Κοιτάξτε, η επιστήµη µπορεί να κάνει πολλά πράγµατα για την προστασία των ουρανοξυστών, αλλά κανένας αρχιτέκτονας ή µηχανικός δεν µπορεί να σχεδιάσει ένα κτίριο που να µπορεί να αποτρέψει κάτι σαν αυτό που συνέβη στους ίδυ- µους Πύργους. Για να αποτραπεί κάτι τέτοιο, χρειάζεται να λυθούν άλλα ζητήµατα, σίγουρα όχι τεχνικής φύσης. Η τροµοκρατική επίθεση στο World Trade Center της Νέας Υόρκης έκανε πολλούς να αναρωτιούνται αν έχει νόηµα πια να χτίζονται πύργοι. Πολλοί άρχισαν να αρνούνται να πάρουν το ρίσκο να έχουν το γραφείο ή το διαµέρισµά τους σε ουρανοξύστη. Ο πύργος Sears εδώ στο Σικάγο υπέφερε και ίσως να υποφέρει ακόµη από το γεγονός ότι είναι το ψηλότερο κτίριο της πόλης. Ενα άλλο παράδειγ- µα είναι ο καινούργιος πύργος Trump που κάνουµε εδώ στο Σικάγο. Θυµάµαι ότι την 11η Σεπτεµβρίου δουλεύαµε στα γραφεία µας µαζί µε τους εκπροσώπους της εταιρείας, µε τις τηλεοράσεις ανοιχτές. Οταν είδαµε τι συνέβαινε στη Νέα Υόρκη πάθαµε σοκ. Αµέσως η εταιρεία Τrump αποφάσισε να µειώσει το ύψος του πύργου. εν ήθελαν πια να κάνουν το ψηλότερο κτίριο της πόλης. Γενικά όµως νοµίζω ότι ο φόβος αυτός δεν κράτησε πολύ. Τα πράγµατα επανήλθαν στους κανονικούς τους ρυθµούς και οι άνθρωποι συνέχισαν να χτίζουν ουρανοξύστες». Πώς εξηγείτε την επιθυµία αυτή του ανθρώπου να θέλει να φτάσει όλο και πιο ψηλά; «Αν κοιτάζει κανείς την ιστορία του ανθρώπου από την αρχαιότητα ως σήµερα, είτε πρόκειται για τους οβελίσκους και τις πυραµίδες στην Αίγυπτο είτε για τα ψηλά καµπαναριά των ναών στη Γαλλία ή στην Αγγλία, θα δει ότι τα κτίσµατα αυτά δηµιουργήθηκαν για να σφραγίσουν την εποχή τους και να δηλώσουν κάτι για τον πολιτισµό τους. Το ίδιο ισχύει σήµερα µε τους ουρανοξύστες, οι οποίοι γίνονται η έκφραση της ανθρώπινης φιλοδοξίας, της δύναµης, της οικονοµικής ισχύος ενός κράτους, της επιθυµίας του να δηλώσει ότι είναι ενεργά παρόν στη διεθνή σκηνή. Ετσι οι αραβικές και οι ασιατικές χώρες, για παράδειγµα, είναι σαν να λένε: «Εί- µαστε εδώ, είµαστε µέρος του κόσµου, µέρος της παγκόσµιας οικονοµικής µηχανής». Μερικές από τις χώρες αυτές, όπως η Κίνα, αποτελούν, βέβαια, οικονοµικές µηχανές από µόνες τους. Το Ντουµπάι επίσης αναπτύσσεται µε ιλιγγιώδεις ρυθµούς και θέλει να γίνει γνωστό σε όλον τον κόσµο. Ο κόσµος έχει γίνει πια πολύ µικρός. Και όσο περισσότερο κοιτάς γύρω σου, συνειδητοποιείς ότι οι άνθρωποι µοιάζουν µεν διαφορετικοί, αλλά κατά βάθος είναι ίδιοι». Οι αρχαίοι Ελληνες όµως µιλούσαν για την έννοια του «µέτρου», για τα όρια της ανθρώπινης φύσης. Ο Ικαρος πλησίασε τόσο πολύ τον ήλιο που κατέληξε στη θάλασσα... Πιστεύετε ότι η θέληση του ανθρώπου να φτάσει όλο και πιο ψηλά µπορεί να αγγίξει την υπερβολή; «Σας θυµίζω ότι ο Αρχιµήδης, όταν ανακάλυψε τις απεριόριστες δυνατότητες του µοχλού, είπε: «ώστε µου κάπου να σταθώ και θα κινήσω τη Γη». εν νοµίζω ότι υπάρχουν όρια στο τι µπορεί να κάνει ο άνθρωπος. Αν έχεις µια βάση αρκετά µεγάλη, µπορείς να χτίσεις έναν πύργο µε διπλάσιο ύψoς από τον Burj Dubai. Και νοµίζω ότι µε την ανάπτυξη των απαραίτητων τεχνολογιών εύκολα θα µπορέσουµε να πάµε ακόµη πιο ψηλά. Η πρόοδος στον τοµέα των υλικών, στον τοµέα των ανελκυστήρων, ώστε να µη χρησιµοποιούνται πλέον καλώδια αλλά συστήµατα µαγνητικής ανύψωσης, των συστηµάτων που διοχετεύουν το νερό σε όλο το ύψος του κτιρίου - παγωµένο για το air-conditioning- ή ζεστό για τη θέρµανση- κ.ο.κ., όλοι αυτοί οι παράγοντες περιορίζουν το ύψος ενός κτιρίου. Αν όµως έχω µια µεγάλη βάση, µπορώ να βάλω αρκετές κολόνες, ώστε οι εντάσεις να µην ξεπερνούν τις δυνατότητες των ση- µερινών τεχνολογιών. Είναι απλώς θέµα του ποιος θα έχει την τόλµη να κάνει κάτι τέτοιο. Το Burj Dubai είναι ένας πύργος το κόστος κατασκευής του οποίου ξεπερνάει το ένα δισ. δολάρια. Ποιος έχει τα χρήµατα να το κάνει; Το χρήµα περιορίζει τα πράγµατα και όχι η φυσική ή η τεχνολογία». Πιστεύετε ότι στο µέλλον θα δούµε ουρανοξύστες να ξεφυτρώνουν σε όλες τις χώρες του κόσµου; «Πρακτικά µπορούν να χτιστούν παντού. Εξαρτάται από το αν οι πόλεις, στις οποίες παρατηρούµε όλο και πιο µεγάλη συγκέντρωση πληθυσµού, το θέλουν ή όχι. Στην Αµερική, για παράδειγµα, αυτό που συνέβαλε στην ανάπτυξη των ουρανοξυστών ήταν η άνοδος της αξίας της γης. Οι άνθρωποι θέλησαν να εκµεταλλευτούν όσο µπορούσαν µια συγκεκριµένη έκταση γης και έτσι γεννήθηκαν τα ψηλά κτίρια -πρώτα στο Σικάγο και έπειτα στη Νέα Υόρκη. Βέβαια, πολιτισµικά, σε πολλές χώρες οι άνθρωποι δεν είναι συνηθισµένοι να ζουν στον 20ό ή στον 30ό όροφο ενός κτιρίου. Είναι κάτι ξένο για αυτούς. Νοµίζω όµως ότι αυτό σιγά σιγά θα ξεπεραστεί. εν θα ήθελα όµως να το δω να συµβαίνει οπουδήποτε και εις βάρος του χαρακτήρα της πόλης. Στο Λονδίνο, για παράδειγµα, πρέπει να προσέξουν πολύ τώρα που άρχισε να επιτρέπεται η ανέγερση ψηλών κτιρίων». Και στην Αθήνα; «Αν επρόκειτο να χτιστούν ουρανοξύστες στην Αθήνα, αυτό θα έπρεπε να γίνει µε πολύ µεγάλη προσοχή. Η Αθήνα είναι τόσο όµορφη µε την Ακρόπολη να δεσπόζει στο κέντρο της, που θα ήταν πολύ δύσκολο για µένα να πω ότι θα έπρεπε να χτιστούν εκεί ουρανοξύστες. Η Ακρόπολη είναι η ψυχή της Αθήνας και αυτό δεν πρέπει να το ξεχάσουµε ποτέ». Πηγή: «ΒΗΜαgazino»

12 12 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Aριστερά: Με πολλή προσοχή και υπευθυνότητα παρεµβαίνει στις συνεδριάσεις της Οµοσπονδίας Ελληνικών Σωµατείων Νέας Υόρκης ο κ. Χάρης Κάλας που διακρίνεται εδώ, σε µια από τις πανοµογενειακές συγκεντρώσεις στο Σταθάκειο Κέντρο. εξιά: Ο κ. Χάρης Κάλας διακρίνεται για το θάρρος της γνώµης του στις διάφορες συνεδριάσεις. Χάρης Κάλας: Κρυβόταν σε σπηλιά για να ξεφύγει από τους αντάρτες Του Σταύρου Μαρµαρινού Ο Χάρης Κάλας ακόµα και τώρα τις περισσότερες φορές που θα πάει για διακοπές στην Ελλάδα τα καλοκαίρια, ανεβαίνει στα γύρω από το χωριό του βουνά για να ξαναµπεί σε µια µεγάλη σπηλιά, που θα τη θυ- µάται όσο ζει. Ηταν µικρό παιδί όταν στα χρόνια του εµφύλιου, µετά τον πόλεµο, κρυβόταν εκεί κάθε βράδυ µαζί µε άλλα παιδιά. Φοβόταν ότι κάποια νύχτα θα ξανάρχονταν στο χωριό οι αντάρτες για να πάρουν κι αυτόν µαζί τους. «ύσκολα χρόνια και ακόµα πιο εφιαλτικές νύχτες, έστω κι αν είσαι µικρός και µπορείς να καταλάβεις τους κινδύνους», είπε στον «Εθνικό Κήρυκα» ο κ. Κάλας από την Αστόρια της Νέας Υόρκης, που τότε λεγόταν Αριστείδης Τσουκαλάς και έµενε στην Ανω Χώρα της Ναυπακτίας. «Από το χωριό µας µόνο, είχαν πάρει τουλάχιστον 30 παιδιά. ύο από αυτά που είχαν µεταφερθεί στην πρώην Ανατολική Γερµανία, έµειναν εκεί για αρκετά χρόνια, παντρεύτηκαν εκεί και πολύ αργότερα επέστρεψαν στην Ελλάδα. Κρυβόµασταν τις νύχτες, γιατί ο Στρατός που µας προστάτευε την ηµέρα, τις νύχτες πήγαινε στα χαρακώµατα στην περιοχή του Αη Γιάννη».\ Η σπηλιά που κρυβόντουσαν ήταν καλά φυλαγµένη και δύσκολα µπορούσε να τη βρει κανείς, αν δεν ήξερε την περιοχή. «Ακόµα και σήµερα λίγοι είναι αυτοί που ξέρουν τη σπηλιά», είπε ο κ. Κάλας. «Μερικοί από εµάς τους µεγάλους που ήµασταν παιδιά εκείνα τα χρόνια, πηγαίνουµε όταν µπορούµε και τη βλέπουµε. Βρίσκεται σε µια θέση, όπου τελειώνουν οι καστανιές και αρχίζουν τα έλατα. Είναι κάπως απόµερα, κοντά σε γκρεµό και είναι δύσκολο να τη δει κανείς». Ο µικρός Αριστείδης έλειπε συνήθως από το χωριό γιατί πήγαινε στο Γυµνάσιο, στη Βλαχοµάντρα, έξω από τη Ναύπακτο, αφού τέλειωσε το ηµοτικό στο χωριό του. ούλεψε κοντά στον πατέρα του, που ήταν κτίστης, για έξι περίπου µήνες. Στο διάστηµα εκείνο θυµάται ότι είχαν κάνει δουλειές σε δύο εκκλησίες και σε ένα σχολείο σε χωριά της ορεινής Ναυπακτίας. Είχε ακόµα έναν αδελφό και τρεις αδελφές. Στην Αµερική ήλθε µε το χαρακτηρισµό του «ανταρτόπληκτου», όταν ήταν 15 χρονών και εγκαταστάθηκε στο Γουίλµιγκτον της πολιτείας Ντελαγουέρ. Εκεί είχε κάποιους συγγενείς που του είχαν κάνει πρόσκληση. Μαζί του είχαν έλθει από την Ελλάδα ακόµα τρία παιδιά που έµειναν στην ίδια πόλη. «Ταξιδέψαµε 18 ολόκληρες µέρες µε ένα καράβι που λεγόταν Αρζεντίνα για να έλθουµε στη Νέα Υόρκη», θυµάται ο κ. Κάλας. «Ηταν το τελευταίο ταξίδι που είχε κάνει εκείνο το πλοίο. Φύγαµε από τον Πειραιά, αλλά στο δρόµο σταµατήσαµε και σε άλλα λιµάνια για να Ο κ. Χάρης Κάλας σε µία από τις εκδηλώσεις των «Θυγατέρων της Ρούµελης», όπου η σύζυγός του Μαρία (καθήµενη δεξιά) είναι πρόεδρος. Στη µέση, ο γνωστός σε όλους ιερέας του κατεστραµµένου την 11η Σεπτεµβρίου 2001 ιερού ναού του Αγίου Νικολάου, δίπλα στους ίδυµους Πύργους, π. Ιωάννης Ρόµας. επιβιβαστούν και άλλοι µετανάστες για την Αµερική. Στον Ατλαντικό είχε µεγάλη τρικυµία και κινδυνέψα- µε. Τις 10 από τις 18 µέρες τις περάσαµε µε τη φουρτούνα του ωκεανού. Πολλές φορές νοµίζαµε ότι σε λίγο θα βουλιάξει το καράβι. Εγώ, ήµουν από βουνίσιο χωριό και δεν ήξερα κολύµπι, αν και µέσα στον ωκεανό, είναι αστείο να ελπίζεις να σωθείς επειδή ξέρεις κολύµπι. Από το µεγάλο µου φόβο, θυµάµαι ότι είχα µαζί µου δύο σωσίβια, για κάθε ενδεχόµενο. Τελικά, φθάσαµε στον προορισµό µας στη Νέα Υόρκη. Ακόµα έχω το εισιτήριο µου που πλήρωσα για το καράβι. Κόστιζε 336 δολάρια και το φυλάω µέχρι σήµερα µαζί µε το διαβατήριο που είχα ερχόµενος στην Αµερική». Ο κ. Κάλας θυµάται ακόµα τις πρώτες στιγµές που βρέθηκε στο Μανχάταν, αφού πέρασε τους απαραίτητους ελέγχους από τις αρµόδιες αµερικανικές υπηρεσίες. Θυ- µάται ότι είχε πάει στο πασίγνωστο ελληνικό ταξιδιωτικό πρακτορείο «Φάρος». Και είδε εκεί κοντά το Κεντρικό Ταχυδροµείο. Η καρδιά του, λες και πήρε κουράγιο βλέποντας µπροστά στο κτίριο τις µεγάλες αρχαϊκού ρυθµού κολώνες που θύµιζαν τα µνηµεία της Ελλάδος, που πριν λίγες µέρες είχε αφήσει πίσω του. «Η θέα από τις κολώνες αυτές, δεν ξέρω, αλλά µου έδωσε θάρρος και κουράγιο και µου έδιωξε το φόβο που βρέθηκα στη µεγάλη και άγνωστη για εµένα αυτή χώρα. Μου θύµισαν λίγο την πατρίδα». Στο Γουίλµιγκτον ο κ. Κάλας τέλειωσε το Λύκειο και µαζί µε τον αδελφό του και δύο εξαδέλφια του αγόρασαν το πρώτο τους εστιατόριο. Ακολούθησαν άλλα 2-3 καταστήµατα µέχρι το 1968, οπότε οι

13 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 13 Για τον κ. Χάρη Κάλας, η εκκλησία και η Κοινότητα του Αγίου ηµητρίου της Αστόριας, είναι σαν το σπίτι του. Στη φωτογραφία, ενώ περιφέρει πριν λίγο καιρό το δίσκο υπέρ των πυροπαθών της Ελλάδος. συγγενείς του µετακόµισαν σε άλλη πόλη. Ο ίδιος είχε πάει στην Ελλάδα, πριν εγκατασταθεί, µετά την επιστροφή του, µόνιµα στη Νέα Υόρκη όπου ζει µέχρι σήµερα. Στην Ελλάδα έµεινε µερικούς µήνες κατά τη διάρκεια των οποίων γνώρισε τη µετέπειτα σύζυγό του, Μαρία, που κατάγεται από τη αφνιά Μακρυνείας, λίγο πριν το Μεσολόγγι. Από την Αµερική διατηρούσε συνεχώς αλληλογραφία µε την κοπέλα της καρδιάς του και το 1970 ξαναπήγε στην Ελλάδα και παντρεύτηκαν στην Αθήνα. Στη Νέα Υόρκη εργάστηκε αρχικά ως αρχιµάγειρας στο Κουίνς και στη συνέχεια δούλεψε στις γούνες, όπου έµεινε µέχρι που συνταξιοδοτήθηκε το Εδώ και χρόνια ο κ. Κάλας άρχισε να ασχολείται µε τα κοινά της Οµογένειας, σήµερα δε είναι µέλος του Συµβουλίου της Κοινότητας Αγίου ηµητρίου Αστόριας. Στην ίδια κοινότητα διετέλεσε και πρόεδρος κατά την περίοδο «Οταν πρωτοήλθα στη Νέα Υόρκη, είχα πάει σε διάφορες εκκλησίες, αλλά µου άρεσε περισσότερο ο Αγιος ηµήτριος της Αστόριας», είπε. «Μου άρεσε η εκκλησία και ο κόσµος που µένει στην περιοχή. Ηθελα να ζήσω µε την οικογένειά µου στην περιοχή αυτή». ιετέλεσε, επίσης, κυβερνήτης της Οµοσπονδίας Στερεάς Ελλάδος, Α και Β Αντιπρόεδρος της ίδιας οργάνωσης, µέλος από το 1987 του ιοικητικού Συµβουλίου της Οµοσπονδίας Ελληνικών Σωµατείων Νέας Υόρκης, στην οποία ήταν και ταµίας από το 1989 µέχρι το 1996, καθώς και µέλος της Ναυπακτιακής Αδελφότητας από το 1975, καθώς και της ΑΧΕΠΑ του Ντελαγουέαρ το Ο κ. Κάλας έχει δώσει και συνεχίζει να δίνει ένα µεγάλο µέρος της ζωής του στην κοινότητα του Αγίου ηµητρίου που αγάπησε ιδιαίτερα και αγαπά πάντα. Είναι ευχαριστη- µένος, γιατί επί της δικής του προεδρίας έγινε η ανακαίνιση του σχολείου της κοινότητας. «Υπήρχαν µερικοί στο Συµβούλιο τότε που προτιµούσαν να γίνει σταδιακά η ανακαίνιση, αλλά τελικά η πλειοψηφία αποφάσισε να γίνει µια και καλή, όπως και έγινε», είπε. «Η ανακαίνιση εκείνη, που άρχισε το 1998 και τελείωσε την επόµενη χρονιά, κόστισε δολάρια». Επί της προεδρίας του επίσης έγινε το προαύλιο όπου παίζουν τα παιδιά δίπλα στην Αγία Αικατερίνη, τη δεύτερη εκκλησία της Κοινότητας, στο Ντίτµαρς της Αστόριας. «Αναζητούσαµε δωρεές, µε τους καλούς συνεργάτες που είχα και κυρίως µε τον κ. Γιάννη Στυλιανού και τον κ. Ιορδάνη Κοκκόρη, που ήταν Γραµµατέας τότε, καθώς και τον ιερατικώς προϊστάµενο, π. Παύλο. Ολοι οι σύµβουλοι, βλέποντας την πρόοδο στα έργα, συµφωνούσαν µε το έργο που κάναµε», πρόσθεσε ο κ. Κάλας. Από το γάµο του απέκτησε δύο παιδιά, τον Κωνσταντίνο που είναι µεγαλύτερος και την Ειρήνη. Ο γιος του έκανε σπουδές στα κοµπιούτερς, ενώ η κόρη του τέλειωσε πριν έξι χρόνια φαρµακοποιός. Και τα δύο του παιδιά µιλάνε, διαβάζουν και γράφουν Ελληνικά. «Οταν πηγαίνουν για διακοπές στην Ελλάδα, δεν χρησιµοποιούν ούτε µια λέξη αγγλική», είπε µε υπερηφάνεια ο κ. Κάλας. «Και αυτό το χαίροµαι, γιατί εγώ όταν πηγαίνω στην Ελλάδα, ξεχνιέµαι και µερικές φορές πετάω και καµιά αγγλική λέξη στις συζητήσεις. Τα παιδιά µου µιλάνε µόνο Ελληνικά». Στην ερώτηση γιατί πρέπει να κρατάµε οι οµογενείς την ελληνική γλώσσα, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιµά µας, ο κ. Καλάς απαντά αµέσως και αυθόρµητα, χαµογελώντας : «Μα, γιατί είµαστε Ελληνες. Πρέπει πάντα να είµαστε υπερήφανοι για την καταγωγή µας και αυτό προσπαθώ να το λεω όχι µόνο στα παιδιά µου, αλλά παντού όπου βρίσκοµαι. εν φτάνει να ξέρουν τα παιδιά ότι έχουν ελληνικό αίµα στις φλέβες τους, αλλά πρέπει να ξέρουν και την ελληνική γλώσσα. Και για να τη µάθουν χρειάζεται µεγάλη προσπάθεια. Κατ αρχήν πρέπει να πάνε στο Ελληνικό Σχολείο. Και επίσης πρέπει να επισκεφθούν την Ελλάδα, για να την αγαπήσουν περισσότερο και να µάθουν τη γλώσσα της». Ο κ. Κάλας δεν βλέπει λογικό να κάνουµε συγκρίσεις της σηµερινής Οµογένειας µε την παλαιότερη. «Μη ξεχνάµε ότι πριν χρόνια υπήρχαν πολλοί νεοφερµένοι από την Ελλάδα, που είτε έχουν περιοριστεί, είτε δεν υπάρχουν σήµερα», είπε. «Για παράδειγµα, όταν δούλευα σε εστιατόριο στο Ντελαγουέαρ, υπήρχαν µέσα 13 νεοφερµένοι από την Ελλάδα. Και νιώθαµε ότι δεν είχαµε φύγει από την πατρίδα, αφού βλεπόµασταν συνέχεια, µιλούσαµε τη γλώσσα µας και διασκεδάζαµε µαζί. Οσο σκληρά κι αν δουλεύαµε, δεν µας ένοιαζε γιατί ήµασταν νέα παιδιά. Το όνειρό µας ήταν πώς να φτιάξουµε τη ζωή µας σ αυτή τη νέα χώρα µας». Σε σύγκριση µε το παρελθόν, ο κ. Κάλας πιστεύει ότι στην εποχή µας οι οµογενείς και µάλιστα σε περιοχές µακριά από τα µεγάλα αστικά κέντρα µε τον πολύ Ελληνισµό, κρατούν περισσότερο τη γλώσσα µας. «Καταλαβαίνουν τους κινδύνους να χαθεί η γλώσσα και κάνουν τώρα µεγαλύτερες και περισσότερες προσπάθειες στην οικογένειά τους», τόνισε. Για την απουσία των νέων από την οργανωµένη οµογενειακή ζωή, ο κ. Κάλας αποδίδει ευθύνες στους µεγαλύτερους στην ηλικία. «Επρεπε να είναι διαφορετικός ο σηµερινός τρόπος λειτουργίας των διαφόρων οργανώσεων», υποστήριξε. «εν καταφέραµε να φέρουµε ή να κρατήσουµε τους νέους µας στο περιβάλλον που δηµιουργήσαµε όταν ήλθαµε από την Ελλάδα». Σε ερώτηση για τα µεγαλύτερα προβλήµατα που αντιµετωπίζει σή- µερα η Οµογένεια, ο κ. Κάλας απάντησε ότι ένα από αυτά είναι η φθορά των διαφόρων οργανώσεων. «εν έρχεται νέο αίµα µέσα στους συλλόγους µας», παρατήρησε. «εν υπάρχει ανανέωση των συλλόγων µε νέους στην ηλικία ανθρώπους. Ακόµα δεν έχουµε καταλάβει ότι οι νέοι µας που δεν θα είχαν αντίρρηση να έλθουν στις οργανώσεις µας, πρέπει να δουν ότι αυτές έχουν συγκεκριµένα προγράµµατα που τους ενδιαφέρουν. εν έχουν καµία διάθεση να πηγαίνουν σε συλλόγους µόνο για συζήτηση και τίποτε άλλο. Πρέπει να υπάρχει σκοπός στις οργανώσεις µας. Πρέπει ακόµα οι οργανώσεις µας να αναπροσαρµόσουν τον τρόπο λειτουργίας και τους σκοπούς τους. εν έχουµε σή- µερα τα ίδια προβλήµατα που υπήρχαν πριν από µερικές δεκαετίες. Να, γιατί έχουν αποξενωθεί οι νέοι µας από τους συλλόγους και τα σωµατεία µας». Ο κ. Κάλας δεν διστάζει να οµολογήσει ότι είναι απογοητευµένος από τον τρόπο που λειτουργούν σή- µερα οι περισσότερες οµογενειακές οργανώσεις. Εκανε µάλιστα σχετική αναφορά στην Οµοσπονδία Ελληνικών Σωµατείων Νέας Υόρκης, στην οποία αφιέρωσε µεγάλο µέρος από τη ζωή του, προσφέροντας τις υπηρεσίες του. Για τα ελληνικά σχολεία στην Αµερική ο κ. Κάλας έχει τους προβληµατισµούς του. «Ελληνική Παιδεία ίσως στη Νέα Υόρκη να έχουµε για αρκετά ακόµα χρόνια», είπε. «Και είµαστε πρόθυµοι να τα διατηρήσουµε όσο περισσότερο µπορού- µε. Αλλά, πρέπει να κοιτάµε και τους οµογενείς που ζουν έξω από τις µεγάλες πόλεις. Νοµίζω ότι η Εκκλησία πρέπει να κάνει περισσότερα απ όσα έχει κάνει µέχρι τώρα για τα κοινοτικά µας σχολεία». Οσο για το µέλλον της Οµογένειας, ο κ. Κάλας είναι γενικά αισιόδοξος. «Νοµίζω ότι υπάρχει µέσα στον κάθε οµογενή αυτή η σπίθα που λέµε», υπογράµµισε. «Μπορεί πολλοί να µη τη βλέπουν. Αλλά, όταν υπάρχει η σπίθα µπορεί µε έναν αέρα που θα φυσήξει, να µείνει αναµµένη η λαµπάδα». Αριστερά: Από τους πρώτους για πολλά χρόνια ο κ. Κάλας (αριστερά) βοηθά στην προετοιµασία της εθνικής παρέλασης στη Νέα Υόρκη. ίπλα του ο κ. Γιάννης Ζαπάντης, για χρόνια επίσης στέλεχος της Οµοσπονδίας Ελληνικών Σωµατείων Νέας Υόρκης. εξιά: Ο κ. Χάρης Κάλας µαζί µε τη σύζυγό του Μαρία, την οποία γνώρισε στην Ελλάδα σε ένα ταξίδι του, πριν επιστρέψει και εγκατασταθεί µόνιµα στη Ν. Υόρκη.

14 14 ΥΓΕΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Εύκολες, γρήγορες και αναίµακτες οι επεµβάσεις στα µάτια Της Μαίρης Κατσανοπούλου Λέιζερ, υπέρηχοι, ραδιοσυχνότητες, ενδοφακοί, δακτύλιοι και δίσκοι, υδροτζέτ, αλλά και η µικροχειρουργική, µας επιτρέπουν πλέον να βλέπουµε καλύτερα χωρίς γυαλιά ή φακούς επαφής. Καλύτερη όραση και γρηγορότερη ανάρρωση προσφέρουν οι σύγχρονες θεραπείες για τις παθήσεις των µατιών, είτε αυτές γίνονται στο ιατρείο είτε στο χειρουργείο. Λέιζερ, υπέρηχοι, ραδιοσυχνότητες, ενδοφακοί, δακτύλιοι και δίσκοι, υδροτζέτ, αλλά και η µικροχειρουργική, µας επιτρέπουν πλέον να βλέπουµε καλά τα αγαπηµένα µας πρόσωπα, τα χρώµατα και τις οµορφιές του κόσµου. ιαθλαστικές ανωµαλίες Επεµβάσεις µε λέιζερ: Η πιο διαδεδοµένη µέθοδος σήµερα σε όλο τον κόσµο για τη διόρθωση µυωπίας, υπερµετρωπίας και αστιγµατισµού είναι µε λέιζερ. Την τελευταία δεκαετία αυτές οι επεµβάσεις θεωρούνται πλέον ρουτίνα. «Το λέιζερ της διαθλαστικής χειρουργικής είναι ένα σύστηµα το οποίο έχει την ικανότητα να παράγει, να ελέγχει και να κατευθύνει µια δέσµη φωτεινής ενέργειας, συνήθως Εxcimer Laser», εξηγεί ο καθηγητής της Οφθαλµολογίας στο Πανεπιστήµιο της Λειψίας κ. Σπύρος Γεωργαράς. «Χρησιµοποιώντας αυτή τη δέσµη σµιλεύουµε την επιφάνεια του κερατοειδούς και µεταβάλλουµε την καµπυλότητά του ανάλογα µε το διαθλαστικό σφάλµα που θέλουµε να διορθώσουµε. Το λέιζερ είναι ασφαλές και αποτελεσµατικό και δεν επηρεάζει τους παρακείµενους ιστούς, εφόσον τα αποτελέσµατα των προεγχειρητικών εξετάσεων (διαθλαστική µελέτη) επιτρέπουν την εφαρµογή του». Μέθοδοι διόρθωσης διαθλαστικών σφαλµάτων µε λέιζερ εφαρµόζονται σε 17 κέντρα σε όλη την Ελλάδα, κρατικά και ιδιωτικά. Αυτές είναι: 1. LΑSΙΚ. Είναι σήµερα η συνήθης διαθλαστική επέµβαση. «Είναι ανώδυνη, σύντοµη και κατά κανόνα ασφαλής», λέει ο κ. Γεωργαράς. «εν απαιτεί νοσηλεία και είναι σχετικά προβλέψιµη µετεγχειρητικά. Η όραση αποκαθίσταται ταχύτατα και σταθεροποιείται πλήρως µέσα στον πρώτο µήνα». Το λέιζερ εφαρµόζεται κάτω από ένα πολύ λεπτό πέταλο του επιφανειακού στρώµατος του κερατοειδούς, που δηµιουργείται από ένα µικροµετρικό σύστηµα υψηλής ακριβείας. Το λεπτό αυτό πέταλο καλύπτει, επανερχόµενο στη θέση του, την επιφάνεια της εφαρµογής της λέιζερ φωτοαφαίρεσης, για τη διαµόρφωση της δοµής του κερατοειδούς. Το «λεπτό αυτό πέταλο από στρώµα κυττάρων της επιφάνειας του κερατοειδούς είναι δυνατόν να αποκοπεί µε ένα λέιζερ κερατοτόµο, που όµως εφαρµόζεται σε περιορισµένη κλίµακα διεθνώς», επισηµαίνει ο κ. Γεωργαράς. «Οι εργασίες που συγκρίνουν τις δύο µεθόδους κοπής δεν δείχνουν διαφορά στα αποτελέσµατα. Μάλιστα, το λέιζερ αυτό ενέχεται σε συχνότερη εµφάνιση της επιπλοκής της κεντρικής κερατίτιδας, η οποία είναι ανενεργή στην κοπή αν υπάρχουν θολερότητες του κερατοειδούς, ενώ ο ασθενής είναι αναγκασµένος να χειρουργείται σε δύο διαφορετικά δωµάτια». 2. ΡRΚ. Είναι µια εξίσου δηµοφιλής, ασφαλής και γρήγορη µέθοδος. Σε αυτήν αποµακρύνονται µόνο τα κύτταρα του επιθηλίου (επιφανειακή στιβάδα) από τον κερατοειδή χιτώνα και το λέιζερ εφαρ- µόζεται στο υποκείµενο στρώµα. Αµέσως µετά τοποθετείται ένας προστατευτικός φακός επαφής, ο οποίος συνήθως αφαιρείται σε 3 ή 5 ηµέρες, αφού το επιθήλιο αναγεννάται. 3. ΕΡΙLΑSΙΚ. «Στην παραλλαγή αυτή, το επιθήλιο του κερατοειδούς (που στην ΡRΚ αποµακρύνεται), διασώζεται ανατοµικά µε ειδικό εργαλείο ακριβείας που διαχωρίζει το επιθήλιο από το στρώµα του κερατοειδούς µε ώθηση χωρίς κοπή (όπως γίνεται µε τη LΑSΙΚ), είτε χρησιµοποιείται το µηχανικό µικροµετρικό σύστηµα, είτε το λέιζερ σύστηµα που επίσης κόβει τον κερατοειδή», λέει ο κ. Γεωργαράς. «Το επιθήλιο επανατοποθετείται µετά την εφαρµογή του λέιζερ στην επιφάνεια του κερατοειδούς. Με τον τρόπο αυτό καλύπτονται τα µειονεκτήµατα της ΡRΚ όσον αφορά την επούλωση των ιστών και οι περιορισµοί της LΑSΙΚ όσον αφορά το πάχος του κερατοειδούς». Η µέθοδος εφαρµόζεται σε ορισµένες ειδικές περιπτώσεις. «Στον χρόνο ανάρρωσης προσοµοιάζει µε τη ΡRΚ και µε µια παραλλαγή της τη LΑSΕΚ, όπου το επιθήλιο αποσπάται µε τη χρήση χηµικών µε αλκοόλη», προσθέτει ο κ. Γεωργαράς. «Το µειονέκτηµα της LΑSΕΚ είναι ότι το επιθήλιο λόγω της χρήσης της αλκοόλης εξουδετερώνεται λειτουργικά». Χειρουργικές επεµβάσεις: Οι πιο συνήθεις επεµβάσεις για τη διόρθωση των αµετρωπιών είναι: 1. Ακτινωτή κερατοτοµή. Ανακαλύφθηκε από τον Ρώσο ακαδη- µαϊκό Φιοντόροφ. «Σήµερα εφαρ- µόζεται σε περιορισµένες περιπτώσεις, αφού το πεδίο διόρθωσής της καλύπτεται από τα λέιζερ», λέει ο κ. Γεωργαράς. «Εφαρµόζεται όµως συχνά σε υψηλούς αστιγµατισµούς ή ως προστάδιο διόρθωσης σε ορισµένους κερατοκώνους. Εχει διάφορες παραλλαγές, ενώ εφαρµόζεται επίσης και σε συνδυασµένες επεµβάσεις (π.χ. καταρράκτηαστιγµατισµού)». 2. CΚ. Μέθοδος εφαρµογής θερ- µότητας µε ραδιοσυχνότητες, σε στικτά ακτινωτά σηµεία του κερατοειδούς. ιορθώνει για µια σχετικά µεγάλη περίοδο την υπερµετρωπία και τον υπερµετρωπικό αστιγµατισµό, όταν υπάρχουν όµως σε χαµηλούς βαθµούς. 3. Ενθετα κερατοειδούς. Αυτά είναι: α) Ενδοκερατικοί δακτύλιοι. β) Ενδοκερατικοί δίσκοι. «Πρόκειται για ένθεση πλαστικών δακτυλίων ή δίσκων στο στρώµα του κερατοειδούς» εξηγεί ο κ. Γεωργαράς. «Το µεγάλο πλεονέκτηµα της µεθόδου είναι ότι είναι αναστρέψιµη, αλλά έχει περιορισµένο πεδίο εφαρµογής, λόγω δυνατότητας διόρθωσης µικρής µόνο µυωπίας και αστιγµατισµού. Χρησιµοποιείται επίσης για τη βελτίωση της όρασης στον κερατόκωνο». Σε ορισµένες περιπτώσεις οι δίσκοι χρησιµοποιούνται στην πρεσβυωπία. Η µέθοδος µειονεκτεί αισθητικά, λόγω των αντανακλάσεων που φαίνονται στο µάτι. 4. Ενδοφακοί. Εφαρµόζονται σχεδόν πάντα στις επεµβάσεις καταρράκτη και έχουν τη δυνατότητα να διορθώνουν τη µυωπία, την υπερµετρωπία, την πρεσβυωπία και µε ειδική παραγγελία τον αστιγ- µατισµό, που προϋπήρχε της επέµβασης καταρράκτη. «Η ίδια επέµβαση εφαρµόζεται και ως αφαίρεση καθαρού κρυσταλλοειδούς φακού σε περιπτώσεις χωρίς καταρράκτη, αλλά µε υψηλούς βαθµούς µυωπίας ή υπερµετρωπίας και αστιγµατισµού», λέει ο κ. Γεωργαράς. «Ορισµένες φορές συνδυάζεται µε ένθεση δακτυλίων έντασης, που υποστηρίζουν τη δοµή του χειρουργηθέντος φακού. Η αφαίρεση του καταρρακτικού υλικού γίνεται µε λέιζερ φακόλυση, φακοθρυψία υπερήχων ή φακόλυση µε Ηydrojet, µεµονωµένα ή σε συνδυασµό, ανάλογα µε τη σκληρότητα του φακού του οφθαλµού». 5. Ενδοφακοί διαθλαστικών εκτροπών. Χρησιµοποιούνται για τη διόρθωση κυρίως µέσης και υψηλής µυωπίας, αλλά και της υπερµετρωπίας και του αστιγµατισµού. «Με τη µέθοδο αυτή τοποθετείται χειρουργικά ένα είδος φακού επαφής πίσω από την ίριδα και µπροστά από τον κρυσταλλοειδή φακό ή εµπρός από την ίριδα µε στήριξη», περιγράφει ο κ. Γεωργαράς. «Το πλεονέκτηµά της είναι ότι είναι αναστρέψιµη. Συγχρόνως, δη- µιουργούνται µία ή δύο περιφερικές ιριδοτοµές για τη διευκόλυνση της διακίνησης των υγρών του οφθαλµού». 6. Μεταµοσχεύσεις κερατοειδούς. Οι επεµβάσεις αυτές είναι απλές για τον ασθενή, συνήθως γίνονται µόνο µε τοπική αναισθησία και δεν απαιτείται νοσηλεία. Αφορούν τραυµατικές, παθολογικές και κληρονοµικές παθήσεις του κερατοειδούς. Πηγή: «Τα Νέα» Συµβουλές για γερά µάτια Να µην καπνίζετε και να µην πίνετε πολύ αλκοόλ, γιατί προκαλούν ανοξαιµία και βλάβες στα µάτια (τα ποτά «µπόµπες» µπορεί να προκαλέσουν ακόµη και τύφλωση). Να φοράτε καλά γυαλιά ηλίου, µε επιστηµονικές εγγυήσεις. Να καθαρίζετε, καθηµερινά, καλά το πρόσωπο και τα βλέφαρα. Να ακολουθείτε υγιεινή διατροφή. Να προστατεύετε τα µάτια από φυτοφάρµακα και χηµικές ουσίες. Εάν ασκείτε επικίνδυνο επάγγελµα, να φοράτε προστατευτικά γυαλιά. Εάν είστε αθλητής, να φοράτε ειδικά γυαλιά. Τα παιδιά να µην παίζουν πολλή ώρα ηλεκτρονικά παιχνίδια, γιατί κινδυνεύουν να παρουσιάσουν µυωπία. Οσοι ασχολούνται πολλή ώρα µε κοµπιούτερ, να βάζουν τακτικά στα µάτια τεχνητά δάκρυα (λόγω του κινδύνου ξηροφθαλµίας). Να εξετάζετε τα µάτια σας κάθε δύο χρόνια µετά τα 40 και κάθε χρόνο µετά τα 45 (απολύτως απαραίτητο, εάν υπάρχει κληρονοµικότητα για γλαύκωµα). Να κάνετε τακτικά έλεγχο για διαβήτη και υπέρταση, γιατί επηρεάζουν την υγεία των µατιών.

15 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΥΓΕΙΑ 15 Οι εικόνες του Μαραθωνίου της Βοστώνης ταξιδεύουν στο σπίτι του αγώνα Tου Αντι Νταµπίλις Ο Tιµ Κίλνταφ (στο βήµα), ιδρυτής και πρόεδρος του Αθλητικού Οργανισµού στο Χόπκιντον της Μασαχουσέτης όπου ξεκινάει ο Μαραθώνιος, βρέθηκε στον Μαραθώνα, τόπο προέλευσης του αγώνα και εγκαινίασε φωτογραφική έκθεση µε εικόνες από την εκκίνηση του Μαραθωνίου της Βοστώνης. O Tιµ Κίλνταφ ανέφερε πως νόµιζε ότι ξέρει από µαραθώνιους, έχοντας διατελέσει διευθυντής του Μαραθώνιου της Βοστώνης, σε κάποια στιγµή της καριέρας του. Μετά πήγε στο Μαραθώνα στην Ελλάδα, τον τόπο προέλευσης του αγώνα, όπου δείχνοντας την καρδιά του, είπε: «Είχα τον Μαραθώνιο στο µυαλό µου, στο κεφάλι µου, αλλά τώρα τον έχω και εδώ». Ο Κίλνταφ, ιδρυτής και πρόεδρος του Αθλητικού Οργανισµού στο Χόπκιντον της Μασαχουσέτης όπου ξεκινάει ο Μαραθώνιος, έφτασε στην Ελλάδα για τα εγκαίνια µίας έκθεσης φωτογραφίας στις 4 Νοεµβρίου στο Μουσείο του Μαραθώνα µε τίτλο «Sun Up to the Gun», µε 28 εικόνες από την εκκίνηση του Μαραθωνίου της Βοστώνης το Ηταν µία ιδέα που έγινε πράξη µε τη βοήθεια της Σούζαν Τζούλιαν Γκέιτς, µίας διανοούµενης δικηγόρου από το Τσέλσφορντ της Μασαχουσέτης και του διευθυντή του Μουσείου Αθλητισµού της Νέας Αγγλίας, Ρίτσαρντ Τζόνσον, µε σκοπό να δείξουν τι συµβαίνει στα παρασκήνια του διάσηµου αγώνα της Βοστώνης, του παλαιότερου µαραθωνίου στον Κόσµο που λαµβάνει χώρα κάθε χρόνο. Κι αυτό ήταν φυσικό, καθώς το Χόπκιντον και ο Μαραθώνας είναι τα σηµεία εκκίνησης που έχουν περίπου το ίδιο µέγεθος, χωριά µε πληθυσµό περίπου κατοίκους. «Θα δείτε γιατί είµαστε τόσο χαρούµενοι και υπερήφανοι που φιλοξενούµε την εκκίνηση του Μαραθωνίου της Βοστώνης», είπε ο Κίλνταφ στα εγκαίνια µπροστά στο πλήθος των αξιωµατούχων του διεθνούς µαραθωνίου, «ειδικά όταν δίνεται τόσο µεγάλη προσοχή στη διαδροµή και τον τερµατισµό». Ο Κίλνταφ απέτισε φόρο τιµής στο Μαραθώνα και ανέφερε ότι αισθανόταν συγκινηµένος, επειδή βρισκόταν εκεί. «Eλπίζω ότι δεν θα υποτιµήσετε ποτέ τη σηµασία σας στον κόσµο των µαραθωνοδρόµων. Η καρδιά του αγώνα γεννήθηκε εδώ και στο µυαλό ακόµη µένει εδώ», είπε. Μολονότι ο Γκέιτς δεν κάλεσε τους φωτογράφους -ακόµη και αφότου τους είπαν ότι δεν θα έπαιρναν αµοιβή- χιλιάδες ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση της απαθανάτισης του τι γίνεται το πρωί πριν ξεκινήσει ο Μαραθώνιος της Βοστώνης, µε φωτογραφίες που αιχµατωλίζουν τις πνευµατικές διεργασίες των µαραθωνοδρόµων πριν ξεκινήσει ο Μαραθώνιος της Βοστώνης και τις προετοιµασίες των εθελοντών και των διοργανωτών του αγώνα. «Αυτό που θα απαθανάτιζαν ήταν ένα σόου, δεν είχαν την υποχρέωση να δωρίσουν τη δουλειά τους, αλλά το έκαναν», είπε. Οι φωτογραφίες αποτελούν µόνιµο δώρο και απεικονίζουν έναν δροµέα να κάνει προθέρµανση σκυµµένος, την αυγή να βγαίνει στο Χόπκιντον, συνεργεία µε οπερατέρ να ετοιµάζουν να τραβήξουν σκηνές, ανθρώπους να κρατούν πινακίδες, εθελοντές να µαζεύουν τα χιλιάδες ποτήρια νερού και τα σκουπίδια, ακόµα και µία σειρά από φορητές τουαλέτες, κάτι που είναι απαραίτητο όταν αθλητές βρίσκονται σε µία µικρή πόλη. Ο Κίλνταφ είπε ότι οι φωτογραφίες µπορεί να είναι από το Χόπκιντον, αλλά θα µπορούσαν να είναι ακόµη και από το Μαραθώνα. «Οι îï ôö εικόνες φαίνονται απλές, αλλά δεν είναι. είχνουν το σεβασµό του Χόπκιντον για το Μαραθώνιο και τι συµβαίνει ακόµη και πριν ανατείλει ο ήλιος», είπε. Αυτός και ο Γκέιτς συναντήθηκαν µε τον δήµαρχο του Μαραθώνα, Σπύρο Ζαγκάρη, που έφτασε στο Χόπκιντον πριν δύο χρόνια µε π ª µπµ Î ıâ  ٠Ú, ÂÙ ÚÙË, Ú ÛÎÂ, 7:55-8:00 apple.ì. Ì apple ÚÔ ÛÈ ÛÙ ÙÔÓ ÈÒÚÁÔ È ÏÂÎÙ ÎË (860) WNTN 1550 AM - µ ÛÙËÓ ÂÎappleÔÌapple ÙÔ Ú ÛÙË ËÌËÙÚÈ Ë BETTE R greekvoice@mail.com H O M E S Architects-Engineers & Contractors info@better-homes.gr/ Ó Ï Ì ÓÔ Ì Real Estate, ÈÎÔ ÔÌÈÎ ÂÈÂ, Ù ÛΠ& ÃÚËÌ ÙÔ fiùëûë ÚÁˆÓ Ì Ûˆ Úˆapple ÎÒÓ ÚÔÁÚ ÌÌ ÙˆÓ ÁÈ ÂÓÔ Ô Â, µ ÏÂ, ÍÔ ÈÎ ÛÙËÓ ÏÏ. ªÂ ÌÂÚÈÎ ÓÈÎË ÌappleÂÈÚ & ÔÔÙÚÔapple ÛÙËÓ ÏÏËÓÈÎ ÁÔÚ. πø & À ƒ ª à π π ÂÚ ÊÔ 11, ÙÚ,, 26500, ËÏ: ( ) ñ Fax: ( ) BÂÚÁȈ٠7, ÚÁÔÛÙfiÏÈ, ÂÊ ÏÏÔÓÈ, ËÏ./Fax: (23-515) ñ Mobile: την γυναίκα του δύο χρόνια για τα αποκαλυπτήρια ενός αγάλµατος για τον νικητή του Μαραθώνιου της Βοστώνης το 1946, Στυλιανού Κυριακίδη, από την Ελλάδα, που φιλοτεχνήθηκε µαζί µε τις µορφές του Ολυµπιονίκη Σπύρου Λούη και τον Φειδιππίδη, τον Ελληνα πολεµιστή που έτρεξε από τον Μαραθώνα Μαθήµατα µουσικής Για περισσότερες πληροφορίες ζητήστε τον ΓΙΩΡΓΟ ΒΛΕΣΜΑ στην Αθήνα το 490 π.χ. για να ανακοινώσει τη νίκη επί των Περσών. Το άγαλµα βρίσκεται στο σηµείο που δείχνει το ένα µίλι του Μαραθώνιου της Βοστώνης και είναι αντίγραφο του ίδιου αγάλµατος που βρίσκεται στην παραλία του Μαραθώνα δίπλα στο τόπο που έγινε η µάχη, όπου βρίσκεται και το µνη- µείο των 192 Αθηναίων στρατιωτών. Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της HAA και της πολιτείας της Μασαχουσέτης και διοργανώνεται από την «Gates & Johnson», ειδικευµένη στην παρουσίαση συναρπαστικών εικόνων από αθλητικά γεγονότα. Ο Μαραθώνιος της Βοστώνης έχει τις ρίζες τους απευθείας στην Ελλάδα και στους πρώτους σύγχρονους Ολυµπιακούς Αγώνες το 1896, είπε ο Τζόνσον, «οι δεσµοί είναι πολύ στενοί». Ο Κίλνταφ είπε ότι «αυτή η έκθεση αιχµαλωτίζει και διατηρεί µία γνήσια µατιά σε όσα γίνονται στο παρασκήνιο και δεν φαίνονται στον έξω κόσµο. Είµαστε πεπεισµένοι ότι θα έχει µεγάλη απήχηση στους επισκέπτες του Μαραθώνα και της κοινότητας των φίλων του Μαραθωνίου». Και υπάρχει και άλλο ένα κίνητρο. Το Χόπκιντον και ο Μαραθώνας, τα σηµεία εκκίνησης ίσως των πιο σηµαντικών µαραθωνίων στον Κόσµο, είναι τώρα αδελφοποιηµένες πόλεις και οι εικόνες από το Μαραθώνιο της Βοστώνης αφήνουν πλέον το σηµάδι τους ανεξίτηλο για τη γενέτειρα του Μαραθωνίου. «π π» Πηγή: «The National Herald» Alpha School of Music Crescent St., Astoria, NY (718) ªappleÔ Ô ÎÈ, appleè ÓÔ, ÈÔÏ, ÎÈı Ú ÌappleÂÈÚÔÈ ÛÎ ÏÔÈ Î È ÛÎ Ï ÊˆÓËÙÈÎ Ï ÔÈ ËÏÈÎ Â ÔÁÈÎ ÙÈÌ S P E C I A L ΩΡΕΑΝ το 1ο µάθηµα για ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ Ãøƒ ÓˆÚ ÔÌÂÓ apple ÓÙ fiùè Ë apple ÁÎfiÛÌÈÔ Î Ù ÛÙ ÛÈ ÂÓ Â Ó È Â ÚÈÛÙÔ. appleôê ÁÔÌÂÓ ÙÔÓ Ú ÙÔÓ ÁÎfiÛÌÈÔÓ fiïâìôó; ÏËÛÈ ÂÈ ÙÔ Ù ÏÔ ÙÔ ÎfiÛÌÔ ; È ÛËÌ ÓÂÈ ÙÔ Ù ÏÔ ÙÔ ÎfiÛÌÔ ; È Ë Á Ú Ê Ï ÁÂÈ appleâú ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ÙˆÓ ËÌÂÚÒÓ Ì ; Ô È ÏÈ ÚÈÔÓ «π π» ÂÍÂÙ ÂÈ: È Â Ó È Ô ÓıÚˆappleÔ Î È appleô Ô Ô appleúôôúèûìfi ÙÔ ; Àapple Ú ÂÈ ÂÏapple È ÙËÓ apple Û Ô Û Ó ÓıÚˆapplefiÙËÙ ; apple Ù ÂÓ Ô ÃÚÈÛÙÈ ÓÈÛÌfi ; È ÛËÌ ÓÂÈ ÃÚÈÛÙÈ Ófi ; È Ù Âapple 1900 Î È appleï ÔÓ ÙË ÂÓ Âapple ÛÙÚ ÂÓ Ô ÎfiÛÌÔ ÂÈ ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfiÓ; Ô Ë ÈÙ. Ó ÛÙ ÛÈ ÙˆÓ ÓÂÎÚÒÓ. fiùâ; Ô ; ÛËÌ ÙË µ ÚÔ Û ÙÔ ÃÚÈÛÙÔ. Ô Ù Ù ; È ÏÏ ÛappleÔ ÁÂÁÔÓfiÙ ÂÍÂÙ ÔÓÙ È ÂÈ ÙÔ È ÏÈ ÚÈÔÓ «π π». Ú Ù Πı Ú ÙË È ı ÓÛ Ó Û Î È appleôûùâ Ï Ù ÙËÓ ÂÈ ÙËÓ È ı ÓÛË: Pantel Hatgis STREET, FLUSHING, N.Y., Î È ı Û appleôûù Ï ÙÔ È ÏÈ ÚÈÔÓ «π π»

16 16 ΤΑΞΙ ΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Η παλιά πόλη της Καβάλας µοιάζει µε σταρ που θέλει να µείνει κλεισµένη στα τείχη της κάτω από το εντυπωσιακό κάστρο, µακριά από τη βουή του σύγχρονου λιµανιού και της πόλης. Καβάλα: Εικόνες και χρώµατα που εναλλάσονται Του Λεωνίδα Κονδύλη Χρώµατα και εικόνες εναλλάσσονται µε κινηµατογραφική ταχύτητα σε µία πόλη που µε την πρώτη µατιά θέτει το δίληµµα: Ποιο δρόµο να διαλέξει κανείς; Αυτόν που οδηγεί στην παλιά πόλη κάτω από το επιβλητικό κάστρο ή εκείνον που αποκαλύπτει τη σύγχρονη, µε τους πεζόδροµους και τα νεοκλασικά κτίρια; Και τους δύο! Και στη συνέχεια σάς περιµένει ο Νέστος µε το έλτα και τους σπάνιους φτερωτούς κατοίκους του, αλλά και το Παγγαίον Ορος µε οικισµούς που κρύβουν σπίτια µακεδονίτικης αρχιτεκτονικής σε καταπράσινο φόντο. Ιδανική αφετηρία για την περιήγηση στη σύγχρονη πόλη της Καβάλας είναι η οδός Κύπρου. Μοιάζει µε υπαίθριο µουσείο αρχιτεκτονικής στο οποίο «εκτίθενται» κτίρια σπάνιας οµορφιάς. Το πρώτο από αυτά είναι το ηµαρχείο σε κτίριο- µικρογραφία ουγγρικού πύργου το οποίο κτίσθηκε περίπου το 1895 από τον Ούγγρο καπνέµπορο Ρierre Ηerzog. Στεγάζει τις υπηρεσίες του δήµου από το Από την απελευθέρωση της πόλης έως τότε, «δηµαρχείο» ήταν το κοντινό Μέγαρο του καπνέµπορου.τόκου, το οποίο κτίστηκε το Μπροστά από το δηµαρχείο βρίσκεται ο δηµοτικός κήπος, όπου θα δείτε και το Ηρώο Πεσόντων. Η ανάγλυφη παράσταση φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη ιονύση Γερολυµάτο και αναφέρεται στους αγώνες των Ελλήνων από την αρχαιότητα µέχρι το Το χάλκινο άγαλµα της Νίκης είναι του γλύπτη Γιάννη Παρµακέλη. ίπλα στο δηµαρχείο είναι το κτίριο της Μεγάλης Λέσχης της Ελληνικής Κοινότητας Καβάλας. Κτίστηκε το 1909 από τη Φιλόπτωχο Αδελφότητα Κυριών και στο εσωτερικό του φιλοξενούσε κοσµικές και άλλες εκδηλώσεις. Στις µέρες µας στεγάζει τη ηµοτική Βιβλιοθήκη. Ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής είναι και το Μέγαρο Wix που κτίστηκε- στην Το έλτα του ποταµού Νέστου είναι µία από τις µαγευτικότερες τοποθεσίες του Νοµού Καβάλας. ίδια γειτονιά- το 1899 από τον Γερ- µανό βαρόνο Αdolf Wix. Ηταν το σπίτι του και η έδρα των εµπορικών δραστηριοτήτων του βαρόνου. Στην οδό Κύπρου είναι και η Μονή Λαζαριστών σε κτίριο ξεχωριστής αρχιτεκτονικής το οποίο κτίστηκε στο διάστηµα Συνεχίστε την περιήγησή σας στους πεζόδροµους Μεγάλου Αλεξάνδρου και Κωστή Παλαµά όπου βρίσκονται τα σύγχρονα καφέ της πόλης. Αν διασχίσετε την κεντρική πλατεία σύντοµα θα συναντήσετε την αγορά του Αγίου Νικολάου µε τα µικροµάγαζα, την οµώνυµη εκκλησία και το µνηµείο του Αποστόλου Παύλου. Στο κέντρο της πόλης παλιές καπναποθήκες έχουν ανακαινισθεί και λειτουργούν ως εµπορικά καταστήµατα, κέντρα διασκέδασης ή καφετέριες. Τα µυστικά του καπνού αποκαλύπτονται στο οµώνυµο µουσείο στο οποίο θα δείτε από... σπόρους καπνού µέχρι µηχανήµατα επεξεργασίας τα οποία έχουν κατασκευαστεί από Ελληνες. Αµέτρητα είναι τα έγγραφα από τα αρχεία της Οµοσπονδίας Καπνε- µπόρων Ελλάδας, συνδικάτων, συλλόγων και εταιρειών. Η περιήγηση θα ολοκληρωθεί στο λιµάνι της πόλης, που είναι από τα ωραιότερα της Ελλάδας. Από εδώ γίνονταν οι εξαγωγές του καπνού. Από το 1899 και µετά η ζήτηση από τους Αµερικανούς ήταν τεράστια και οι τιµές που προσέφεραν ιδιαίτερα υψηλές. Κοντά στο λι- µάνι βρίσκονται τα δύο µουσεία της πόλης. Το αρχαιολογικό περιλαµβάνει εκθέµατα της Νεολιθικής περιόδου, όπως αντικείµενα από πέτρα και πηλό, καθώς και ευρήµατα του συνοικισµού Ντικιλί Τας, από την εποχή του Χαλκού. Σε ειδική αίθουσα θα δείτε της Νεάπολης και της αρχαίας Αµφίπολης. Την έκθεση συµπληρώνουν ευρήµατα από την περιοχή της Θράκης, κυρίως των Νεκροπόλεων Οισύµης, Γαληψού και Αβδήρων. Σε ένα νεοκλασικό διώροφο κτίσµα του 19ου αιώνα στεγάζεται το ηµοτικό Λαογραφικό Μουσείο στο οποίο ξεχωρίζουν τα έργα του Θάσιου γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή ( ). Στις µέρες µας είναι κλειστό λόγω επισκευών. Εδώ βρίσκεται και το Ιστορικό Αρχείο της Καβάλας. Μια σταρ κλεισµένη στα τείχη της Στην άκρη της πόλης, σ ένα βραχώδες ακρωτήριο, η παλιά πόλη µοιάζει µε σταρ που θέλει να µείνει

17 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΤΑΞΙ ΙΑ 17 κλεισµένη στα τείχη της κάτω από το εντυπωσιακό κάστρο, µακριά από τη βουή του σύγχρονου λιµανιού και της πόλης. Θέλει τον χρόνο της για να τη γνωρίσετε και να σας ταξιδέψει στις µνήµες και τις εικόνες της Ιστορίας. Πλακόστρωτοι δρόµοι, σπίτια µε ξύλινους εξώστες και ανθισµένες αυλές θα αποτελέσουν το σκηνικό κατά την περιήγηση στη γειτονιά της Παναγίας (όπως ονοµάζεται η παλιά πόλη). Ανηφορίζοντας επί της οδού Θ.Πουλίδου, σας υποδέχεται το Ιµαρέτ. Κτίστηκε από τον Μεχµέτ Αλή, ιδρυτή της τελευταίας αιγυπτιακής δυναστείας, ο οποίος το 1817 θέλησε να ευεργετήσει την πόλη όπου γεννήθηκε µε το εντυπωσιακό κτίριο ισλαµικής αρχιτεκτονικής µε τρούλους. Λειτούργησε ως µουσουλµανικό ιεροδιδασκαλείοοικοτροφείο και ως πτωχοκοµείο µέχρι το Στις µέρες µας φιλοξενεί Ελληνες και ξένους επισκέπτες της πόλης, αφού έχει µετατραπεί σε πολυτελές ξενοδοχείο. Στην κεντρική πλατεία της παλαιάς πόλης θα δείτε το σπίτι του Μεχµέτ Αλή, το οποίο διαφέρει αισθητά από το Ιµαρέτ. Είναι πολύ πιο µικρό, µε αρχιτεκτονική µακεδονίτικη. Αποτελείται από δύο µέρη, το ισόγειο και τον όροφο. Στο κέντρο της πλατείας στήθηκε το 1934 µπρούντζινος έφιππος ανδριάντας προς τιµήν του σουλτάνου της Αιγύπτου, έργο του Ελληνα γλύπτη ηµητριάδη. Λίγο πιο κάτω από την πλατεία αξίζει να περπατήσετε µέχρι τον Φάρο από τον οποίο θα απολαύσετε την υπέροχη θέα στο Αιγαίο. Πάρτε τις απαραίτητες ανάσες και ξεκινήστε την ανάβαση για την κατάκτηση του κάστρου της Καβάλας. Αφού ακολουθήσετε τις οδούς Βυζαντίου και Φειδίου, καθώς και αρκετά δροµάκια σε συνοικίες µε σπίτια µακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, θα βρείτε το µονοπάτι που οδηγεί στο κάστρο, στην κορυφή της χερσονήσου µε τη µοναδική θέα στο Αιγαίο. Ο φύλακας άγγελος της πόλης έχει κτιστεί στη θέση παλιάς Ακρόπολης και του ναού της Αθηνάς Παρθένου. Εχει δεχθεί αλλεπάλληλες ανακατασκευές και επεµβάσεις στην οχύρωσή του, από τους Βυζαντινούς, τους Ενετούς και τους Τούρκους, αλλά τη σηµερινή του µορφή την απέκτησε το πρώτο τέταρτο του 15ου αιώνα. Τα καλοκαίρια το υπαίθριο θέατρό του φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις. Εχοντας θέα στο παλιό καρνάγιο δεν θα αργήσετε να κατεβείτε στην άλλη πλευρά της πόλης, στα «σύνορα» της παλιάς µε τη σύγχρονη. Εκεί θα δείτε τις Καµάρες, το Παλιό Υδραγωγείο: Είναι έργο της Βυζαντινής περιόδου, αλλά τη ση- µερινή µορφή του πήρε από τον Σουλεϊµάν τον Μεγαλοπρεπή ( ). Χρησίµευε για τη µεταφορά του νερού από τις πηγές του Συµβόλου Ορους, στην παλαιά πόλη. Αποτελείται από 60 αψίδες τεσσάρων διαφορετικών µεγεθών και έχει µέγιστο ύψος 52 µέτρα. Εκδροµή στο Παγγαίον Ορος Χωριά µε σπίτια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, παλαιά µοναστήρια και βέβαια το καταπράσινο τοπίο που στην καρδιά του κρύβει ένα µικρό χιονοδροµικό κέντρο αποτελούν Το Παγγαίον Ορος µε οικισµούς που κρύβουν σπίτια µακεδονίτικης αρχιτεκτονικής σε καταπράσινο φόντο. την καλύτερη αφορµή για µία εκδροµή από την Καβάλα στο Παγγαίον Ορος. Το βουνό των Μουσών και του Ορφέα έχει την ψηλότερη κορυφή του στα µ. Κατά την αρχαιότητα εκεί υπήρχε το µαντείο του ιονύσου. Το βουνό φηµιζόταν για τα πλούσια µεταλλεία χρυσού και αργύρου, τα οποία µε την πάροδο των ετών εκµεταλλεύθηκαν συστη- µατικά Θασίτες, Αθηναίοι, Μακεδόνες και Ρωµαίοι. Τα χωριά που αξίζει να επισκεφτείτε είναι πολλά. Στις βόρειες πλαγιές του κατάφυτου όρους, σε υψόµετρο 340, η Νικήσιανη είναι από τα ωραιότερα του νοµού. Ξεχωρίζουν επίσης η Μεσορόπη και η Μουσθένη. Σπίτια µακεδονίτικης αρχιτεκτονικής θα δείτε στην Ελευθερούπολη η οποία απέχει περίπου 17 χλµ. από την Καβάλα και είναι κτισµένη στους πρόποδες του όρους. Από εδώ θα επισκεφτείτε το ασικό χωριό στη θέση «ύο Καστανιές», στις ανατολικές πλαγιές του Παγγαίου. είτε επίσης τις στοές των αρχαίων µεταλλείων στο Παγγαίο. Στις πλαγιές του Παγγαίου αξίζει να επισκεφτείτε το µοναστήρι της Παναγίας της Εικοσιφοίνισσας, το παλαιότερο του νοµού και από τα παλαιότερα της χώρας (µε ιστορία που ξεκινάει τον 5ο µ.χ. αιώνα). Εντυπωσιάζει µε τη θέση του σε µεγάλη απόκρηµνη χαράδρα, στα όρια µε τον Νοµό Σερρών. Το έλτα του Νέστου Το στέκι ερωδιών, κορµοράνων και άλλων σπάνιων πουλιών είναι µία από τις µαγευτικότερες τοποθεσίες του Νοµού Καβάλας. Εδώ, στα «σύνορα» του Νοµού Καβάλας µε τον Νοµό Ξάνθης και της Μακεδονίας µε τη Θράκη, το ποτάµι τερµατίζει το τεράστιο ταξίδι του (µήκους 233 χλµ.) από το όρος Ρίλα στη Βουλγαρία όπου πηγάζει. Το έλτα του Νέστου καταλαµβάνει την περιοχή από τους Τοξότες (Νοµός Ξάνθης) εκεί που το ποτάµι βγαίνει από τα Στενά, µέχρι τις εκβολές του ποταµού. Κατά πλάτος ξεκινά από τη Νέα Καρβάλη και φτάνει έως τα Αβδηρα µε µία ακτογραµµή µήκους 100 χιλιοµέτρων. Συγκαταλέγεται στους σηµαντικότερους υδροβιότοπους της χώρας και προστατεύεται από τη Συνθήκη Ramsar λόγω της έκτασης και της ποικιλίας της πανίδας του. Κύριο αξιοθέατο της περιοχής- εκτός από τα συνήθως γαλήνια νερά του ποτα- µού- είναι το Μεγάλο άσος ή αλλιώς Κοτζά Ορµάν. Κάποτε ήταν από τα µεγαλύτερα παραποτάµια δάση της Μεσογείου, αφού η έκτασή του ήταν 30 χλµ. κατά µήκος του ποταµού και 3-7 χλµ. κατά πλάτος. Στις µέρες µας το κόψιµο δέντρων για ξυλεία και οι αγροτικές καλλιέργειες το έχουν αποδυναµώσει, αν και αρκετά κοµµάτια του εξακολουθούν να µαρτυρούν τη σπάνια οµορφιά του. Στο πλαίσιο των προσπαθειών αναβίωσης του Κοτζά Ορµάν πραγ- µατοποιούνται φυτεύσεις και έργα επανασύνδεσης παλαιών ποτάµιων παρακλαδιών του Νέστου. Στην περιοχή κατοικούν σπάνια πουλιά (ερωδιοί, κορµοράνοι αλλά και φλαµίνγκος), οι πατηµασιές των οποίων ζωγραφίζουν την παραλία δίπλα στις εκβολές του ποταµού. Ιδανικό ορµητήριο για µία εκδροµή στο έλτα του Νέστου και το Κοτζά Ορµάν αποτελούν δύο χωριά του νοµού. Το πρώτο είναι η Χρυσούπολη, η οποία πήρε το όνοµά της από τα ψήγµατα χρυσού στο έλτα του Νέστου (µη βγείτε για κυνήγι θησαυρού στον Νέστο, χρυσός δεν υπάρχει πια εδώ). Το δεύτερο χωριό είναι η, χτισµένη κοντά στις εκβολές του Νέστου, Κεραµωτή, που συνδέεται µε το λιµάνι της Θάσου. Κοντά της βρίσκονται οι λιµνοθάλασσες Κεραµωτής,Κοκκάλας, Χαϊδευτού και Αγιάσµατος. AEGEAN Πηγή: «Tα Νέα» TRAVEL st Avenue, Astoria, NY Tel.: (718) Fax: (718) Toll Free: rekotours@aol.com PUNTA CANA Dominican Republic Special Weekend Holiday from taxes 8 days w/ air JFK Nov 22-27, 5 D / 4 N (Thanksgiving) 699 adult, 599 child +tx+fuel Dec 22-29, 8 D / 7 N 1,445 adult, 1024 child +tx+fuel USA3000 JFK Dec 27-Jan 2, 7 D / 6 N (New Year) 1,530 adult, 1,095 child +tx+fuel Dec 29-Jan 4, 7 D / 6 N (New Year) 1,245 adult, 924 child +tx+fuel Dec 29-Jan 5, 8 D / 7 N 1,345 adult, 1,024 chd+tx+fuel USA3000 JFK Jan 28-Feb 3, 8 D / 7 N 1,102 adult, 802 chd+tx+fuel USA3000 JFK Feb 14-21,16-23, 8D / 7N (Presidents Wk) 1,249 adult, 924 chd+tx+fuel A/I at the deluxe 5* deluxe PARADISUS PALMA REAL** PARADISUS PUNTA CANA** MELIA CARIBE TROPICAL* Bahia Principe Bavaro Resort Spa*, Bahia Principe Punta Cana*, Bahia Principe Premier*, A/I at the deluxe 5* OCEANBLUE GOLF AND BEACH* Thanksgiving, Christmas, Pres. Week & Easter A/I at the deluxe 5* CATALONIA BAVARO BEACH GOLF & CASINO RESORT A/I at the deluxe 4* CARABELA BEACH RESORT & CASINO A/I at the deluxe 5* GRAND OASIS PUNTA CANA* Your all inclusive package incl air JFK, guides & transfers to hotel for a 3-7 night stay at the Barcelo Bavaro Golf, Barcelo Bavaro Beach, Barcelo Bavaro Palace**, Barcelo Premier Punta Cana* (former Breezes), Occidental Allegro Punta Cana*, Occidental Grand Flamenco*, Ocean Bavaro*, Majestic Colonial*. Aεροπορικά εισιτήρια και ταξιδιωτικά πακέτα για την Ελλάδα SPECIAL µε την αγορά εισιτηρίου µέχρι τις 20 εκεµβρίου ,187 από 15 Μαΐου 2008 και για διάστηµα 4 µηνών µέσω Ευρώπης 1,231 για επιστροφή από 20 Αυγούστου - 10 Σεπτεµβρίου 2008 Στις τιµές συµπεριλαµβάνονται όλοι οι φόροι

18 18 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Ρώµος Φιλύρας: H ζωή του στο ροµοκαΐτειο Του Γιάννη Μιχαλάκη Γ Μέρος Ας πάρουµε µια µικρή γνώση από τη ζωή του Ρώµου Φιλύρα στο ρο- µοκαϊτειο όπως ο ίδιος την περιγράφει στο οµώνυµο αφήγηµά του: «Οταν µπήκα στο ροµοκαϊτειον, την πρώτη βραδυά, αισθάνθηκα αµέσως την συµφορά µου βαρύτερη, την πλήξι µε τα µαύρα της φτερά να µε σκεπάζη ολόκληρο, σύγκορµο και σύψυχο. ιεσκέλισα το κατώφλι του σαν νεκρός, όπως θα διασκέλιζα µε ακέραιες τας αισθήσεις µου το κατώφλι του Αδη. Οι νοσοκόµοι και οι γιατροί µε τις λευκές καµιζόλες που κατέβαιναν στην εξώθυραν να µε παραλάβουν και µε εψαχούλευαν µε το βλέµµα µέχρις οστέων εξεταστικό και διασκεδαστικό, που µου ξύλωνε ραφή προς ραφήν -κρακ, κρακ, κρακ- σαν το τρυπάνι του νεκροσκόπου, το πετσί και τα κόκκαλα και µου αναµόχλευε µε λεπτή ερευνητική του αιχµή την καρδιά και την κόγχη του εγκεφάλου -µου έκαναν εντύπωσιν- το θυµάµαι σαν να νε τώρα- λευκοπτερύγων αγγέλων νεκροποµπών, που εζύγιζαν στην τροµερή φλωροζυγαριά της αδυσώπητης κρίσεως, σε ποιο τάχα κύκλο του καθαρτηρίου ή της κολάσεως θα έπρεπε να µε κατατάξουν. Και οι χλωµές, φασµατικές, εφιαλτικές µορφές των αρρώστων, που τριγυρνούσανε στον περίβολο, µού φανήκανε σαν φαντάσµατα, σαν άυλα και άπιαστα φαντάσµατα που τριγυρνούσαν στις όχθες του Αρνου και όπου στα χείλη τους έτρεµε, µαζύ µε το άφωνο «καλώς όρισες», το ερώτηµα: «Τι νέα από τον απάνω κόσµο, από τον κόσµον των ζωντανών». Ωραίο είνε ότι εδώ µέσα µας φέρονται σαν να είµεθα γνωστικοί. Ξυπνάµε, τρώµε, κοιµόµαστε σύµφωνα µε τον κανονισµό. Αυτοκράτορες, Θεοί, Βασιληάδες, υποχρεωνόµαστε να σηκωθούµε την ώρα που ορίζει ο κύριος νοσοκόµος. εν ρωτάει αν θέλουµε και αν µπορού- µε να διακόψουµε την υπερκόσµια αποστολή µας. Αν είνε έτσι, τι όφελος να ήµαστε τρελλοί; Kαι µεις σκλάβοι της ανθρώπινης στενοκεφαλιάς; O διπλανός µου, λόγου χάριν, είνε ένας άνθρωπος που ταξιδεύει. Ταξιδεύει ο καϋµένος! Προτού πλαγιάσοµε στο θάλαµο για να κοιµηθούµε, βγάνει από τις τσέπες του ένα σωρό παληόχαρτα και ατέλειωτα κουβάρια σπάγγους, πακετάρει µεθοδικά το κρεββάτι του, τα ρούχα, τα παπούτσια του και µας λέει αντί για καληνύχτα «καλή αντάµωση». Ταξιδεύει, πάει στη Λειψία, στο Παρίσι, στο Βερολίνο, στην Αίγυπτο, Ινδίες, Μαρόκο... Επιτρέπεται, λοιπόν, ο πρώτος τυχόν νοσοκοµάκος µε ένα σκούντηµα να ξυπνάη και να ξαναφέρνη πάλι πίσω στο ροµοκαϊτειο τον άνθρωπον που του δόθηκε µε λίγα παληόχαρτα και κάτι σπάγγους να ταξιδεύη σαν το πουλί, να κάνη κάθε νύχτα και από ένα θείο ταξίδι; Θάλασσες, περιβόλια, εκκλησιές, µουσεία και τι δεν µας περιγράφει ξετυλίγοντας µεθοδικά το πακεταρισµένο του κρεββάτι. Ολη την ηµέρα ύστερα γυρίζει σκυφτός, αµίλητος, ψάχνοντας για παληόχαρτα. Μια φορά που τον εξύπνησεν απότοµα ο νοσοκόµος, του φώναξε απελπισµένα. - Ασε µε, για το Θεό, χάνω το Σκίτσο του ποιητή από τον σκιτσογράφο Φωκίωνα ηµητριάδη. τραίνο... Είνε σύστηµα, κούρα αυτή να παίρνουν τη µόνη ευτυχία που απο- µένει στον τρελλό; Tον γιατρεύου- µε, µας λένε. Μπράβο! Και όταν γίνη καλά, θα ξανακάνη ποτέ του ταξίδι µε ένα κοµµάτι σπάγγο; Ζήτω η τρέλλα! Εγώ ο Ρώµος το φωνάζω. Αλλά δεν φτάνω δυστυχώς στο ύψος µερικών εδώ µέσα. Βλέπετε διατηρώ ακόµη κάποια λογική και αυτό µε µειώνει. Γι αυτό υποφέρω, γι αυτό όταν βλέπω το βράδυ πέρα εκεί σαν πέλαγος ευτυχίας τα ολόχρυσα φώτα της Αθήνας, ραγίζεται η καρδιά µου. Καταραµένη λογική που σ άφησε κάπου µέσα µου ατόφυα ο ανηλεής σπειροχαίτης, πότε θα την πάρη και αυτήν τελειωτικά. Ναι. Θέλω να αποτρελλαθώ, να µη νοιώθω πια τίποτα, τίποτα. Ζήτω η τρέλλα! Το πρωί που φωτάει ο Θεός την ηµέρα λες ότι όλοι αυτοί οι θείοι, οι µεγάλοι -όχι σαν και µένα- αλλά οι υπέροχοι τρελλοί ανεβαίνουν στο θρόνο της κοσµοκρατορίας τους. Εχουµε εδώ τον Θεό. Φοράει, σαν σηκωθή, το παντελόνι του, µία κίτρινη πουκαµίσα, δένει γύρω στο λαιµό του ένα κορδόνι -που είνε, λέει, µυστικό σύµβολο της παντοδυναµίας του- και... βροντάει µπρρρ, µπρρρ! τους κεραυνούς του. Του µιλάς και δεν σου δίνει απάντηση. Σε κυττάει κατάµατα, ποιον; Εµένα... Εµένα που τέλος πάντων δεν είµαι και ο παραµικρότερος εδώ µέσα. Κάτι είµαι και εγώ. Και όµως δεν µου δίνει απάντησιν. Μου γυρίζει τις πλάτες, µε παρατάει στη µέση, και αφού τραβήξει µερικά βή- µατα, γυρίζει και µου τραντάζει... Μπρρ, κρα, κρα, µπουφ!... τον κεραυνόν του. Ο,τι και να πω είνε τίποτα µπροστά στη µεγαλειώδη αυτή φράσι, τα ποιήµατά µου δεν αξίζουν τίποτα, νοιώθω τον εαυτό µου µηδαµινό εξουθενωµένο µπροστά του. Και εκείνο που πειράζει είνε η γενική αδιαφορία όλων εδώ µέσα. Ο,τι και αν πης δεν τους κάνει καµµιά εντύπωσι. Μίλησα τις πρώτες µέρες. Είπα για τη Γιολάνδα, είπα για τον Μουσσολίνι, για το θρόνο µου... δε βαρειέσαι. Αν δεν ήταν οι νοσοκόµοι να µ ακούνε, εξάπαντος θα είχα παύσει να µιλώ. Στο διάστηµα των 26 µηνών του αυτεγκλεισµού µου επέρασα αλληλοδιαδόχως και αναλόγως των φάσεων της αρρώστειας µου, απ όλα τα διαµερίσµατα των φρενολογικών διαβαθµίσεων, απ όλους του κύκλους του καθαρτηρίου και της κολάσεως. Την πρώτην µου νύχτα την επέρασα στον τελευταίο κύκλο της κολάσεως - στο διαµέρισµα των µανιακών. Μια νύχτα στο διαµέρισµα των µανιακών -τι ανεκδιήγητο και ανιστόρητο δράµα! Ενα θαµπό, αµυδρότατο φως, σαν άρρωστο λιποψυχισµένο φεγγάρι, ανάµεσα στα σύννεφα. Στο χλωµό, τρεµουλιάρικο αντιφέγγισµά του, αι φρικταί παραµορφώσεις που ανέσκαψεν η τρέλλα και η αρρώστεια επάνω στα λυµφαντικά αναστατωµένα πρόσωπα, παίρνουν διαστάσεις φανταστικές και απίθανες. Ολες οι εφιαλτικές µορφές που ωνειρεύθη η ανθρώπινη φαντασία, όλα τα τερατώδη σχεδιαγράµµατα που αυτοσχεδίασε τυφλά και ψηλαφητά η ζωή, προτού κυριαρχήση η αρµονία, σαλεύουν και αναδεύονται στο σκοτάδι. Χέρια αποσκελετωµένα πασπατεύουν µέσα στην αχλύ σαν να κυνηγούν µια φευγαλέα ακτίνα απατηλή, κορµιά βασανισµένα σπαράζουν επάνω στις κλίνες, αλλά ταράζονται από τους σπασµούς, αναπετιούνται ολόρθα σαν άλυωτοι νεκροί που να αναπηδούνε ολόσωµοι απ τους τάφους των, τα κόκκαλα τρίζουν ανατριχιαστικά, καθώς τα στριφογυρίζουν στα ατσαλένια τους δάκτυλα οι εφιάλτες κι οι τρό- µοι... Τα µάτια αναµµένα από τον πυρετό της αλλοφροσύνης σαν πύραυνα, διεσταλµένα από την έντασι, την έξαψι και την αγωνία, ξεπετιούνται από τα βαθουλά κυκλώµατα των κογχών και σπαθίζουν το σκότος µε τροµώδεις αναλαµπές... Κι άξαφνα τινάζονται. Σα σε πρόσταγµα. Οταν ο ένας αρχίση, αλλοίµονο!... ο θάλαµος όλος αναστατώνεται. Ο αέρας της τρέλλας φουσκώνει σαν φλόκους τα πάθη, οι εγκεφαλικές συµπιέσεις αναταράζουν τα απύθµενα βάθη της φαντασίας σαν τρίαινες, κεραυνοί διασχίζουν το διάστηµα, το παραµιλητό λυσσοµανά σαν ωκεανός... Μέσα στα σκοτάδια αναπηδούν φρικτές, ιλαροτραγικές προσωπίδες, ένας φρενήρης ολόκληρος θίασος από τραγικούς κωµωδούς... Πρώτος ο άνθρωπος-σάλπιγγα πατώντας στο προσκέφαλο, µια Ο ποιητής Ρώµος Φιλύρας στραγγιά φωνή που σκίζει τ αυτιά. Πετιέται άλλος στη µέση του θαλάµου και ουρλιάζει. -Αλτ, συντάγµατα, Αλτ! Αλλος υψώνει τα χέρια του απεγνωσµένα. - Σώσον ελέησον, σώσον ελέησον... Η φουρτουνιασµένη θάλασσα, κλάµατα, ικεσίες, ντελίρια, βλαστή- µιες, καγχασµοί στα τρίσβαθα των τρελλών, αναταράζεται, τότες ξεσπάει κάπου σε µια γωνία και ο ανθρώπινος πόνος, πόνος κρυφός που τον σκεπάζει η µανία. Κάποιος φωνάζει. - Μάννα µου, βοήθεια, σώσε µε... Και η απεγνωσµένη γλυκειά ανθρώπινη φωνή του χάνεται µεσ στα ουρλιαχτά... Ο άνθρωπος που νοµίζει ότι ταξιδεύει -ένας κοντός, πρώην καπετάνιος- σηκώνεται από το κρεββάτι του. Αη Νικόλα... ω... ω... πνιγόµαστε... όρτσα καλά, όρτσα καλά! Ο θεός -τύπος µεγαλοµανούςεξοργισµένος εις το διαπασών, ξετινάζει αδιάκοπα τους κεραυνούς του. - Μπρρ, κρα, κρα, µπουφ! Και έξαφνα ένας άλλος τινάζεται ορµητικός, ασυγκράτητος και γρήγορα-γρήγορα, σαν να κατέχεται από ένα φοβερό εφιάλτη, ωρύεται. - Προσοχή! Ενα λεφτό! Σ ένα λεφτό ο κόσµος δεν υπάρχει πια. Προσοχή. Το χάος, η συντέλεια, το πυρ το εξώτερο... γκρεµιζόµαστε!... Και πέφτει αφρίζοντας χάµω στο πάτωµα».

19 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 ΒΙΒΛΙΟ 19 Το φαγητό δεν αποτελεί µονάχα παράγοντα επιβίωσης αλλά και µία από τις µεγαλύτερες απολαύσεις στη ζωή, συνεπώς κανείς δε θα έπρεπε να στερείται ένα συστατικό της ευτυχίας. Από την άλλη, όλοι έχουν κάποιο λόγο για τον οποίο είναι αναγκασµένοι να ελέγχουν την διατροφή τους, αυτό όµως δεν συνεπάγεται πάντα µε απαγόρευση των αγαπηµένων φαγητών ή γλυκών πειρασµών. Σ αυτόν τον πλήρη πρακτικό οδηγό διατροφής για όλους, µε έµφαση στους διαβητικούς, της παθολόγου-διαβητολόγου Ελένης Χαράτση-Γιωτάκη, θα βρείτε τα αγαπηµένα σας φαγητά µέσα από καθηµερινά διαιτολόγια στα οποία δίνεται η συνταγή και η εκτέλεση του κυρίως γεύµατος. Το βιβλίο αυτό των εκδόσεων «Μεταίχµιο» χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Στην πρώτη δίνονται βασικές πληροφορίες για την µεσογειακή διατροφή καθώς και για την παθογένεια του διαβήτη. Παράλληλα αναπτύσσεται η µεγάλη σηµασία της σωστής διατροφής για την πρόληψη του. Η δεύτερη ενότητα δίνει µία πιο πρακτική διάσταση στο βιβλίο, καθώς περιλαµβάνει τις συνταγές των διαιτολογίων. Τα διαιτολόγια Συνταγές και διαιτολογία για υγιεινή διατροφή που προτείνονται, χωρίζονται σε επτά οµάδες διατροφής, όπου η κάθε οµάδα αντιστοιχίζεται µε διαιτολόγιο συγκεκριµένων θερµίδων ανάλογα µε τις ανάγκες του καθένα. Τέλος στην τρίτη ενότητα παρουσιάζονται πίνακες µε τυποποιηµένα τρόφιµα καθώς και πίνακες µε το επιθυµητό βάρος. Ο Σπύρος Πλασκοβίτης και η Τέχνη του συγγραφέα Του Γιώργου Γιάνναρη Η µελέτη αναλύει το πεζογραφικό και δοκιµιακό-κριτικό έργο του µεταπολεµικού πολιτικού πεζογράφου Σπύρου Πλασκοβίτη, ρίχνοντας φως στα κρυφά ρεύµατα και τους συµβολισµούς που διαποτίζουν τον κόσµο, τις εµπειρίες και τους ανθρώπους του. Ταυτόχρονα ο µελετητής επιχειρεί να ανιχνεύσει τους κανόνες που διέπουν και συµβάλλουν στη δηµιουργία των ζωντανών χαρακτήρων του. Η πραγµατικότητα και οι πλαστές λεπτοµέρειες βρίσκονται στο έργο του Πλασκοβίτη σε αρµονική σχέση µεταξύ τους, όπως συµβαίνει και µε τις παρεκβάσεις, τα γεγονότα και τα επεισόδια σε κάθε υπόθεση. Πεζογράφος του ήθους, ο Σπύρος Πλασκοβίτης ανέπτυξε αντιστασιακή δράση κατά τη διάρκεια της κατοχής και της επτάχρονης δικτατορίας. H µελέτη συνίσταται από τρία µέρη: 1) θεωρητικό/κριτικό, 2) ιηγηµατογραφικό, 3) Μυθιστορη- µατικό. Στο πρώτο µέρος διερευνώνται οι θεωρητικές και κριτικές βάσεις και κανόνες που ο ίδιος ο Πλασκοβίτης έχει εκθέσει µε τον λόγο του (γραπτό και συνεντευξιακό). Στο δεύτερο µέρος διερευνώνται οι θεωρήσεις, όπως τούτες έχουν προσδιοριστεί από τον συγγραφέα, και πόσο η πρακτική ανταποκρίνεται στους κανόνες του ύφους και της τεχνικής που έχει ο ίδιος εφαρ- µόσει στα διηγήµατά του. Στο τρίτο µέρος ακολουθείται η ίδια πορεία, αλλά για το µυθιστόρηµα, και επιχειρείται µια σύγκριση των ειδών, ώστε να χαραχθεί µια πιο διευκρινιστική γραµµή στην υφολογία του κάθε είδους, ενώ στο τέλος γίνεται η απαραίτητη σύνθεση των δυο ειδών, που αξιολογεί τη θέση του Πλασκοβίτη στα ελληνικά γράµµατα, στην ελληνική κοινωνία, στην πνευµατική ζωή. Αυτή είχε στον νου του ο συγγραφέας όταν δηµιούργησε το έργο του και όχι το επέκεινα και τον εκτός συνόρων χώρο της παγκοσµιοποιηµένης ουτοπίας. îï ôö ª À π MARIANTHE L. BUDIKE sq. π À π π ª À π π ª π... ƒ ÃOÀª À ƒ ª O ø ñ ÔÏÈÙÈÎ ÈÎ ÈÒÌ Ù Î È Èı Á ÓÂÈ ñ ªfiÓÈÌË È ÌÔÓ ñ ºÔÈÙËÙÈÎ ÂÈ apple Ú ÌÔÓ ñ Ú Ù ÛË ÂÈÒÓ apple Ú ÌÔÓ ñ ÔÏÈÙÔÁÚ ÊËÛË ñ Waivers ñ Labor certification È appleâúèûûfiùâúâ appleïëúôêôú  ÚËÛÈÌÔappleÔÈ ÛÙ ٠ˆÚÂ Ó ÙËÏ ÊˆÓ Ì marianthe@budikelaw.com NICOS NICOLAIDES The Cosmopolitans ÔÚ ÛÙÚ ÁÈ fiïâ ÙÈ ÎÔÈÓˆÓÈÎ Û ÂÎ ËÏÒÛÂÈ È ı ÙÔ Ì D.J. Tel.: (201) subscribe to The National Herald today Please enroll me as a subscriber to the National Herald For additional information tel.: fax: or us at: subscriptions@ekirikas.com for subscriptions via the post office or subscriptions2@ekirikas.com for subscriptions via home delivery Please specify method of payment I enclosed a check/money order for... made payable to Τhe National Herald: National Herald, Inc., th Street, Long Island City, NY or please charge my: Mastercard Visa American Express Discover Card number:... Expiration date:... Signature:... via the post-office 1 Month for Months for Months for One Year for ΤWO YEARS FOR via home delivery (NY, NJ & CT) 1 Month for Months for Months for One Year for ΤWO YEARS FOR via home delivery (New England, Pennsylvania, Washington D.C., Virginia, Maryland) 1 Month for Months for Months for One Year for ΤWO YEARS FOR On line Subscription Non subscribers: One Year for One Month for 3.95 Subscribers: One Year for One Month for 1.95 Name:... Address:... City:...State:...Zip:... Tel.:...Cell: Please send a Gift Subscription to: Name:... Address:... City:...State:...Zip:... Tel.:...Cell: periodiko@ekirikas.com

20 20 ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ ΣΑΒΒΑΤΟ 17 - ΚΥΡΙΑΚΗ 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Ο Γιώργος Νταλάρας θα τραγουδήσει στη σκηνή του «Παλλάς» τραγούδια που αγαπήσαµε και τραγουδάµε ακόµα. O Γιώργος Νταλάρας στο «Παλλάς» Ενα µουσικό ταξίδι στο χώρο του ελληνικού τραγουδιού θα παρουσιάζει ο Γιώργος Νταλάρας στο «Παλλάς», από τα µέσα Νοεµβρίου. Tραγούδια που αγαπήσαµε, τραγούδια που θα µας ταξιδέψουν, όχι µόνο στο χρόνο, αλλά και στο συναίσθηµα. «Πού ναι τα χρόνια», «Ο ουρανός είναι βαρύς», «Φαντασία», «Νύχτες Μαγικές», «Παραπονεµένα Λόγια», «Μη µιλάς µη γελάς κινδυνεύει η Ελλάς!». Τραγούδια-σταθµοί, που µας παραπέµπουν σε µια καθηµερινή ιστορία. Τραγούδια που αγαπήσαµε και τραγουδάµε ακόµα. Ενα µεγάλο θέαµα µε τον Γιώργο Νταλάρα, που θα µοιραστεί τη σκηνή µε νέους τραγουδιστές, ηθοποιούς και δεκαεπταµελή ορχήστρα και που θα ανοίξει την αυλαία του στις 16 Νοεµβρίου, για 15 µόνο παραστάσεις, στο «Παλλάς». Αξίζει να σηµειωθεί ότι η µουσική παράσταση είναι σκηνοθετηµένη από τον Σταµάτη Φασουλή και συµµετέχουν στο τραγούδι οι: έσποινα Ολυµπίου, Ασπασία Στρατηγού, Ζαχαρίας Καρούνης, Μανώλης Πασχαλίδης. Υπόθεση Πιρς Μπρόσναν και Πολ Φερχόφεν Ο πάλαι ποτέ Τζέιµς Μποντ, Πιρς Μπρόσναν, θα πρωταγωνιστήσει στη συνέχεια της «Υπόθεσης Τόµας Κράουν», χωρίς τη Ρενέ Ρούσο, πρωταγωνίστρια στην πρώτη ταινία. Θα έχει όµως τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Ολλανδού Πολ Φερχόφεν στα γυρίσµατα που πρόκειται να ξεκινήσουν τον Ιανουάριο. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η «Υπόθεση Τόµας Κράουν» που γυρίστηκε το 1999 είναι ριµέικ της οµώνυ- µης επιτυχηµένης κινηµατογραφική παραγωγής του 1968 µε πρωταγωνιστές τον Στιβ Μακ Κουίν και τη Φαίη Ντάναγουεϊ. «Πουλάει» ακόµη ο Ρόµπι Ο Ρόµπι Ουίλιαµς είχε έσοδα 32 εκατ. λιρών το 2006, µετά από 44 συναυλίες, όπως αποκάλύφθηκε. Ο Βρετανός σταρ είχε αυτά τα καθαρά κέρδη σε εννέα µήνες µε την «Close Encounters» παγκόσµια περιοδεία του σε 14 χώρες. Τα έσοδα του δε από τον Μάρτιο του 2002 και µετά, αγγίζουν το ύψος των λιρών αποδεικνύοντας σε όσους λενε ότι «δεν πουλάει» πια ο Ρό- µπι, ότι κάνουν πολύ µεγάλο λάθος SUDOKU - EYKOΛO SUDOKU - METPIO ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Οφείλεται σε βλάβη του εγκεφαλικού φλοιού. 2. Πόλη της υτικής Κούβας. 3. Κόρη του Αινεία. - Εκφράζει και προϋπόθεση. 4. Υπάρχουν και τέτοια παπούτσια. 5. Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα... ηχητικά. - Επείγουσα ανάγκη, σύµφωνα µε µια έννοια (αντίστρ.). 6. ιασχίζει τη Βέρνη και χύνεται στον Ρήνο. - Αναφέρεται και επί αλληλουχία. 7. Πόλη της Κρήτης. 8. Τίτλος έργου του Παπαδιαµάντη (χωρίς άρθρο). 9. Συχνά χρησιµοποιούµενη εβραϊκή λέξη. - Οµοια γράµµατα. ΚΑΘΕΤΑ 1. Eντονος ο πόνος της. 2. Χαρακτηρισµός... χαρακτήρα. 3. Κόρη του Θαύµαντος και της Ωκεανίδας Ηλέκτρας. Μορφή συναρµογής. 4. Συχνά πλένονται. - Αρνητικό µόριο των Λατινικών. 5. Τόσα χρόνια έζησε ο Σούµπερτ. Αρκετοί οι ξανθοί (γεν.). 6. Η µεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα της Ευρώπης (µε άρθρο). 7. Το µικρό ενός ζώου, - Μ αυτά πολλοί... επιπλέουν. 8. Είναι αρκετά από τα αρχαία µνηµεία του τόπου µας (αντίστρ.). - Τιµώµενο πρόσωπο από τους µουσουλµάνους. 9. Πολλές φορές κατηγορηµατικό. Σύµβολα ποιότητας. ΛYΣH - EYKOΛO ΠΩΣ ΠAIZETAI TO SUDOKU ΛYΣH - METPIO Σκοπός του παιχνιδιού είναι να γεµίσετε τα άδεια τετράγωνα έτσι ώστε κάθε σειρά, κάθε στήλη και κάθε 3Χ3 κουτί να περιέχει τους αριθµούς 1 εως 9, χωρίς όµως να επαναλαµβάνεται κάποιος από αυτούς. Μερικά τετράγωνα περιέχουν αριθµούς, «γνωστοί αριθ- ΛYΣH ΣTAYPOΛEΞOY ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΗΜΙΠΛΗΓΙΑ 2. ΜΑΡΙΑΝΑΟ 3. ΙΛΙΑ-ΟΤΑΝ 4. ΚΑΣΤΟΡΙΝΑ 5. ΡΜ (ΡΩΜΗ)- ΒΙΑ 6. ΑΑΡ-ΝΗΜ 7. ΑΝΩ- ΓΕΙΑ 8. ΦΟΝΙΣΣΑ 9. ΑΜΗΝ-ΑΑΑ. ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΗΜΙΚΡΑΝΙΑ 2. ΜΑΛΑΜΑ 3. ΙΡΙΣ-ΡΑΦΗ 4. ΠΙΑ- ΤΑ-ΝΟΝ 5. ΛΑ-ΟΙΝΩΝ 6. Η ΝΟΡΒΗΓΙΑ 7. ΓΑΤΙ-ΜΕΣΑ 8. ΝΑΟΙ-ΑΙΣΑ 9. ΝΑΙ-ΑΑ µοί». Σκοπός είναι να συµπληρωθούν τα άδεια τετράγωνα, ένας αριθµός σε κάθε τετράγωνο, έτσι ώστε κάθε στήλη, κάθε σειρά και κάθε κουτί να περιέχει τους αριθµούς από το 1 εως το 9 µόνο µία φορά. Κάθε αριθµός έχει µία µόνο σωστή θέση, εµφανίζεται δηλαδή µόνο µια φορά σε κάθε στήλη, σε κάθε γραµµή και σε κάθε κουτί.