Λόγοι έκδοσης γνώμης για τον χαρακτηρισμό φαρμακευτικού προϊόντος ως ορφανού

Transcript

1 Παράρτημα 1

2 Λόγοι έκδοσης γνώμης για τον χαρακτηρισμό φαρμακευτικού προϊόντος ως ορφανού Η Επιτροπή Ορφανών Φαρμάκων (COMP), έχοντας εξετάσει την αίτηση, κατέληξε στα ακόλουθα: Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 141/2000, ο υποστηρικτής υποχρεούται να αποδείξει ότι το προτεινόμενο φαρμακευτικό προϊόν «προορίζεται για τη διάγνωση, πρόληψη ή θεραπεία πάθησης που συνεπάγεται κίνδυνο για τη ζωή ή χρόνια αναπηρία και που προσβάλλει, στην Κοινότητα, όχι περισσότερα από πέντε άτομα ανά 10 χιλιάδες κατά τη στιγμή της υποβολής της αίτησης». Στην επικαιροποιημένη κατευθυντήρια γραμμή (ENTR/6283/00) σχετικά με τη μορφή και το περιεχόμενο των αιτήσεων για τον χαρακτηρισμό φαρμακευτικών προϊόντων ως ορφανών και σχετικά με τη μεταβίβαση του χαρακτηρισμού από έναν υποστηρικτή σε άλλο, ως πάθηση ορίζεται «οποιαδήποτε απόκλιση από την κανονική δομή ή λειτουργία του σώματος, όπως εκδηλώνεται από χαρακτηριστική σειρά σημείων και συμπτωμάτων (τυπικώς αναγνωρισμένη ξεχωριστή ασθένεια ή σύνδρομο)». Ο υποστηρικτής ζήτησε τον χαρακτηρισμό της ταρικιδάρης ως ορφανού φαρμάκου για την προτεινόμενη ένδειξη: «θεραπεία του θετικού στην p γλυκοπρωτεΐνη (p-gp) καρκίνου του μαστού». Η p γλυκοπρωτεΐνη είναι μια μεταφορική πρωτεΐνη η υπερέκφραση της οποίας καθιστά τα καρκινικά κύτταρα ανθεκτικά στη θεραπεία. Η έκφραση της p γλυκοπρωτεΐνης και οι επιπτώσεις της στη λειτουργία των κυττάρων δεν απαντούν μόνο στα καρκινικά κύτταρα του μαστού, αλλά και σε φυσιολογικά κύτταρα, όπως τα επιθηλιακά κύτταρα, τα ενδοθηλιακά κύτταρα και τα αστροκύτταρα. Η πάθηση για την οποία ο υποστηρικτής ζητά τον χαρακτηρισμό του φαρμάκου ως ορφανού αφορά ένα υποσύνολο του πληθυσμού των ασθενών με καρκίνο του μαστού, και όχι όλους τους ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο του μαστού με έκφραση p γλυκοπρωτεΐνης, αλλά μόνο τους ασθενείς με υψηλά επίπεδα της συγκεκριμένης μεταφορικής ΑΤΡάσης στην κυτταρική μεμβράνη. Ο υποστηρικτής ισχυρίζεται ότι το 25% των ασθενών που πάσχουν από καρκίνο του μαστού με έκφραση p γλυκοπρωτεΐνης παρουσιάζει ανθεκτικότητα σε 2

3 πολλαπλά φάρμακα εξαιτίας της υπερέκφρασης της p γλυκοπρωτεΐνης, χρησιμοποιεί δε το συγκεκριμένο όριο διαχωρισμού για να προσδιορίσει το υποσύνολο των ασθενών με καρκίνο του μαστού για το οποίο ικανοποιούνται τα κριτήρια χαρακτηρισμού του φαρμάκου ως ορφανού, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 141/2000. Η COMP έκρινε ότι το προτεινόμενο υποσύνολο ανήκει στον πληθυσμό των ασθενών με καρκίνο του μαστού, ο οποίος αποτελεί επαρκώς χαρακτηρισμένη πάθηση. Η p γλυκοπρωτεΐνη μπορεί να εκφράζεται στο 100% των ασθενών με καρκίνο του μαστού, οι δε τιμές της ενδέχεται να διαφέρουν αναλόγως της μεθόδου ανίχνευσης που προτείνεται στη σχετική βιβλιογραφία, όπως η ανοσοϊστοχημεία, ο ενεργοποιούμενος από φθορισμό κυτταροδιαχωρισμός, η αλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης με ανάστροφη μεταγραφάση (RT-PCR) και η ποσοτική αυτοραδιογραφία in vitro. H p γλυκοπρωτεΐνη εκφράζεται και στον ανθεκτικό σε πολλαπλά φάρμακα καρκίνο του μαστού, καθώς και σε φυσιολογικά, μη κακοήθη ιστικά δείγματα του μαστού. Συνεπώς, δεδομένης της αφθονίας του φαρμακολογικού στόχου της ταρικιδάρης στα καρκινικά κύτταρα του μαστού, το φαρμακευτικό προϊόν αναμένεται να ασκήσει τη φαρμακολογική του δράση. Η επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ζητούμενο από τον υποστηρικτή όριο διαχωρισμού (25%) δεν υποστηρίζεται από επιστημονικά τεκμήρια και ότι είναι, ως εκ τούτου, αυθαίρετο και μη αποδεκτό για την τεκμηρίωση της πάθησης. Στηριζόμενος στο συγκεκριμένο κατά τα άλλα αυθαίρετο όριο διαχωρισμού, ο υποστηρικτής αξιώνει την ικανοποίηση του κριτηρίου του επιπολασμού, με σκοπό την τεκμηρίωση της συμμόρφωσης του υποσυνόλου του πληθυσμού μιας μη σπάνιας πάθησης προς τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 141/2000. Δεδομένου ότι το υποσύνολο που προτάθηκε από τον υποστηρικτή δεν θεωρείται ότι πληροί τις προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό του φαρμάκου ως ορφανού, για την τεκμηρίωση του επιπολασμού 3

4 σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 141/2000 πρέπει να ληφθεί υπόψη ολόκληρος ο πληθυσμός ασθενών με καρκίνο του μαστού. O καρκίνος του μαστού προσβάλλει περισσότερους από 5 στους ασθενείς, με 5ετή επιπολασμό που υπερβαίνει τους 25 (είκοσι πέντε) ασθενείς ανά πληθυσμό ατόμων. Κατά συνέπεια, ο καρκίνος του μαστού δεν αποτελεί πάθηση για την οποία μπορεί ένα φάρμακο να χαρακτηριστεί ως ορφανό. Ο χορηγός δεν ήταν σε θέση να αποδείξει ότι ο καρκίνος του μαστού δεν προσέβαλε περισσότερα από 5 στα 10 χιλιάδες άτομα κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Με βάση τα προκαταρκτικά κλινικά δεδομένα από μια μελέτη φάσης ΙΙ, περιλαμβανομένης μίας περίπτωσης μερικής απόκρισης μεταξύ 5 ασθενών με καρκίνο του μαστού θετικό στην p-γλυκοπρωτεΐνη οι οποίοι ήταν ανθεκτικοί στη θεραπεία, η επιτροπή έκρινε ότι η αποτελεσματικότητα της προτεινόμενης αγωγής στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού είναι ιατρικά εφικτή. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 141/2000, ο υποστηρικτής πρέπει να αποδείξει ότι η πάθηση συνεπάγεται κίνδυνο για τη ζωή ή χρόνια αναπηρία. Δεδομένου ότι το υποσύνολο που προτάθηκε από τον υποστηρικτή δεν πληροί τις προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό του φαρμάκου ως ορφανού, για την τεκμηρίωση του κινδύνου για τη ζωή ή της χρόνιας αναπηρίας λόγω της πάθησης πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του πληθυσμού με καρκίνο του μαστού. Η COMP έκρινε ότι ο υποστηρικτής απέδειξε ότι ο καρκίνος του μαστού συνεπάγεται κίνδυνο για τη ζωή, με επιβίωση 7,6 μηνών χωρίς εξέλιξη της νόσου σε γυναίκες με μεταστατικό καρκίνο του μαστού ή υποτροπιάζοντα καρκίνο του μαστού, και με συνολική επιβίωση 21,7 μηνών με μέσο όρο τους 6,3 μήνες στους ασθενείς που βρίσκονται στη χείριστη κατάσταση (90ο εκατοστημόριο). Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 141/2000 πρέπει να καταδεικνύεται η ύπαρξη σημαντικού οφέλους. Δεδομένου ότι το υποσύνολο που προτάθηκε από τον υποστηρικτή δεν θεωρείται ότι πληροί τις προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό του φαρμάκου ως ορφανού, για την τεκμηρίωση σημαντικού οφέλους πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο συνολικός πληθυσμός των ασθενών με καρκίνο του μαστού. Παρά το γεγονός ότι στην ΕΕ έχουν εγκριθεί ικανοποιητικές θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού, η COMP έκρινε ότι η ταρικιδάρη μπορεί να συνεπάγεται σημαντικό όφελος για τα άτομα που πάσχουν από αυτή τη νόσο. Η συγκεκριμένη υπόθεση βασίζεται σε έναν εναλλακτικό μηχανισμό δράσης ο οποίος ενδέχεται να έχει βελτιωμένη αποτελεσματικότητα σε συνδυασμό με εγκεκριμένες θεραπείες, όπως προκύπτει από μια προκαταρκτική, ανοιχτή, πολυκεντρική κλινική δοκιμή φάσης ΙΙ στο πλαίσιο της οποίας η ταρικιδάρη χρησιμοποιήθηκε συμπληρωματικά προς τη χημειοθεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού τελικού σταδίου. Στη μελέτη 4

5 αυτή, παρότι η ανοσοϊστοχημική τεχνική δεν υπέδειξε καμία απόκριση στους 9 ασθενείς με αρνητικούς στην p-γλυκοπρωτεΐνη όγκους, διαπιστώθηκε 1 περίπτωση μερικής απόκρισης μεταξύ 5 ασθενών με θετικούς στην p-γλυκοπρωτεΐνη όγκους. Η COMP έκρινε ότι η αίτηση δεν πληροί τα κριτήρια για τον χαρακτηρισμό του φαρμακευτικού προϊόντος ως ορφανού δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) 141/