ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 323/2006. Καθορισµός Μηνιαίου Ποσού Χρέωσης Λογαριασµού Προσαυξήσεων Λόγω Επικουρικών Υπηρεσιών. Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας

Transcript

1 ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 323/2006 Καθορισµός Μηνιαίου Ποσού Χρέωσης Λογαριασµού Προσαυξήσεων Λόγω Επικουρικών Υπηρεσιών Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 17 η Οκτωβρίου 2006 και Λαµβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις της παραγράφου 3 του Άρθρου 19 και της παραγράφου 3 του Άρθρου 20 του Ν. 2773/1999 όπως ισχύει. 2. Τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, ο οποίος εγκρίθηκε µε την υπ αριθµόν 5-ΗΛ/Β/οικ./8311 (ΦΕΚ Β 655/ ), όπως ισχύει, και ειδικότερα τις διατάξεις του άρθρου 328 του Κώδικα. 3. Τις διατάξεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Β 623/2001) όπως ισχύει. 4. Τα υπ αριθµόν 5827/ (ΡΑΕ/Ι-41677/ ) και 7700/ (ΡΑΕ/Ι / ) έγγραφα του ιαχειριστή του Συστήµατος µε θέµα «Εφαρµογή µεταβατικών διατάξεων του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας». 5. Το από έγγραφο του ΕΣΜΗΕ µε αρ. πρωτ. 972 (ΡΑΕ/Ι-35145/ ) µε θέµα «Εγχειρίδιο Λειτουργίας και Πολυµερές Συµφωνητικό UCTE Αποκλίσεις εξοπλισµού ΕΗ» και το συνηµµένο σε αυτό έγγραφο του ΕΣΜΗΕ µε αρ. πρωτ. Ε ΛΕΣ/442/ µε θέµα «Αποκλίσεις εξοπλισµού ΕΗ από προβλέψεις Κώδικα ιαχείρισης Συστήµατος ιαδικασίες Συµµόρφωσης / Σύσταση κοινής Οµάδας Εργασίας ΕΗ ΕΣΜΗΕ για θέµατα ρύθµισης Φορτίου Συχνότητας». 6. Το από έγγραφο του ΕΣΜΗΕ µε αρ. πρωτ (ΡΑΕ/Ι-22336/ ) µε θέµα «Εγχειρίδιο Λειτουργίας και Πολυµερές Συµφωνητικό UCTE» και το συνηµµένο σε αυτό Τεχνικό Υπόµνηµα. 7. Την από απόφαση ΡΑΕ µε θέµα «Έγκριση Ετησίου Κόστους Συστήµατος και Χρεώσεων Χρήσης Συστήµατος και Πρόταση για τη Χρέωση του Λογαριασµού Προσαυξήσεων για το έτος 2002». 8. Το γεγονός ότι σύµφωνα µε τις διατάξεις του Άρθρου 328 παράγραφος 1 του Κ Σ & ΣΗΕ, ο ιαχειριστής του Συστήµατος χρεώνει µηνιαίως τον δευτεροβάθµιο Λογαριασµό Προσαυξήσεων για Επικουρικές Υπηρεσίες µε το Μηνιαίο Ποσό Χρέωσης Λόγω Επικουρικών Υπηρεσιών, το οποίο καθορίζεται ετησίως µε Απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης κατόπιν γνώµης της ΡΑΕ

2 Σκέφτηκε ως εξής : 1. εδοµένου ότι σύµφωνα µε το από έγγραφό του, ο ΕΣΜΗΕ εκτιµά ότι κατά την περίοδο 1/10/2006 έως 30/9/2007 µεταξύ των Επικουρικών Υπηρεσιών για τις οποίες προβλέπεται αµοιβή κατά τις διατάξεις του Άρθρου 328 του Κ Σ & ΣΗΕ, δεν θα απαιτηθεί η Ρύθµιση Τάσης µε παροχή άεργου ισχύος από Μονάδες πέραν της δηλωµένης µέγιστης ικανότητάς τους, το Μηνιαίο Ποσό Χρέωσης του Λογαριασµού Προσαυξήσεων για την εν λόγω περίοδο αντιστοιχεί στο κόστος για την παροχή των λοιπών αµειβόµενων Επικουρικών Υπηρεσιών, ήτοι των Επικουρικών Υπηρεσιών Πρωτεύουσας και ευτερεύουσας Ρύθµισης, κατά τις ποσότητες που εκτιµά αναγκαίες ο ιαχειριστής του Συστήµατος. 2. Όσον αφορά στις ποσότητες αυτές αναφέρονται τα εξής: α. Η απαιτούµενη συνεισφορά του Ελληνικού συστήµατος στην Πρωτεύουσα Ρύθµιση Συχνότητας του διασυνδεδεµένου συστήµατος της UCTE καθορίζει την ελάχιστη Εφεδρεία Πρωτεύουσας Ρύθµισης που πρέπει να είναι διαθέσιµη σε κάθε χρονική στιγµή στο Ελληνικό Σύστηµα. Η συνεισφορά αυτή υπολογίζεται βάσει µεθοδολογίας που καθορίζεται στο Εγχειρίδιο Λειτουργίας της UCTE και είναι ανάλογη της ετήσιας παραγωγής ενέργειας στο ελληνικό διασυνδεδεµένο σύστηµα, εκτιµάται δε σε 60 MW i περίπου. Επιπλέον, όπως αναφέρεται στο από έγγραφο του ΕΣΜΗΕ, η ελάχιστη απαίτηση εφεδρείας πρωτεύουσας ρύθµισης σύµφωνα µε τους κανόνες της UCTE ανέρχεται σε 57 MW. Ωστόσο, συνεκτιµώντας τη γεωγραφική θέση του ελληνικού συστήµατος στο διασυνδεδεµένο σύστηµα της UCTE και το γεγονός ότι λόγω τεχνικών περιορισµών των µονάδων η πρωτεύουσα ρύθµιση του Ελληνικού Συστήµατος δεν πληροί ανά πάσα στιγµή τις ποιοτικές απαιτήσεις που θέτει η UCTE (έγγραφα ΕΣΜΗΕ από και ), η εκτίµηση του ΕΣΜΗΕ για µέση απαίτηση Εφεδρείας Πρωτεύουσας Ρύθµισης κατά 20 MW υψηλότερη της ελάχιστης απαίτησης για το Ελληνικό Σύστηµα κρίνεται µάλλον εύλογη. β. Ο ΕΣΜΗΕ εκτιµά ότι για την υπό εξέταση περίοδο, η µέση ωριαία απαίτηση Εύρους ευτερεύουσας Ρύθµισης στο Σύστηµα θα ανέλθει σε 600 MW. Η εκτίµηση του ΕΣΜΗΕ κρίνεται εύλογη λαµβάνοντας υπόψη ότι: το Εύρος ευτερεύουσας Ρύθµισης µονάδας αφορά στη διαφορά µεταξύ του µέγιστου και ελάχιστου σηµείου λειτουργίας της µονάδας υπό Αυτόµατη Ρύθµιση Παραγωγής (ΑΡΠ) και εµπεριέχει την Εφεδρεία ευτερεύουσας Ρύθµισης, η οποία συνιστά το θετικό τµήµα του Εύρους Ρύθµισης, ήτοι τη διαφορά µεταξύ του µεγίστου σηµείου λειτουργίας της µονάδας υπό ΑΡΠ και του τρέχοντος σηµείου λειτουργίας της, σύµφωνα µε τους κανόνες της UCTE, κάθε σύστηµα πρέπει ανά πάσα στιγµή να διαθέτει επαρκή Εφεδρεία ευτερεύουσας Ρύθµισης για την αντιστάθµιση των µεταβολών του εγχώριου φορτίου του και ει δυνατόν την κάλυψη ενδεχόµενης απώλειας της µεγαλύτερης σε λειτουργία µονάδας παραγωγής του (Ν-1), κάθε σύστηµα πρέπει ανά πάσα στιγµή να διαθέτει ικανότητα γρήγορης και αυτόµατης µείωσης της παραγωγής προκειµένου να δύναται να ανταπεξέλθει επιτυχώς σε ενδεχόµενη απώλεια του µεγαλύτερου φορτίου του (Ν-1). η συνιστώµενη ελάχιστη Εφεδρεία ευτερεύουσας Ρύθµισης για σύστηµα µε προβλεπόµενη αιχµή ζήτησης MW υπολογίζεται βάσει εµπειρικού κανόνα του Εγχειριδίου Λειτουργίας της UCTE σε 200 MW, η µέγιστη φόρτιση µονάδας (µέση ωριαία τιµή) στο Ελληνικό Σύστηµα υπερβαίνει τα 350 MW κατά µέσο όρο ετησίως, υπάρχουν εγκαταστάσεις Πελατών µε φορτίο της τάξης των MW, οι οποίες τροφοδοτούνται αποκλειστικά από έναν κόµβο του - 2 -

3 Συστήµατος (πιθανότητα απώλειας του συνολικού τους φορτίου σε κατάσταση «Ν-1»). 3. Σχετικά µε τον προσδιορισµό της εύλογης δαπάνης για την αµοιβή των παρεχόµενων ποσοτήτων των Επικουρικών Υπηρεσιών Πρωτεύουσας και ευτερεύουσας Ρύθµισης Συχνότητας αναφέρονται τα ακόλουθα: α. Σύµφωνα µε τη διεθνή πείρα, η παροχή των Επικουρικών Υπηρεσιών που απαιτούνται για τη λειτουργία των ηλεκτρικών συστηµάτων διασφαλίζεται είτε µέσω ανταγωνιστικών αγορών ή µε υποχρεώσεις που επιβάλλονται αδιακρίτως σε όλες τις µονάδες, οι οποίες και αµείβονται µε ρυθµιζόµενο τίµηµα. Σε κάθε περίπτωση, οι κυριότερες Επικουρικές Υπηρεσίες για τις οποίες προβλέπεται συνήθως πληρωµή είναι η ρύθµιση συχνότητας και η παρακολούθηση φορτίου (πρωτεύουσα, δευτερεύουσα και τριτεύουσα ρύθµιση), η παροχή άεργου ισχύος για ρύθµιση τάσης και η δυνατότητα επανεκκίνησης και ηλεκτροδότησης του Συστήµατος µετά από διακοπή. β. Σύµφωνα µε τα στοιχεία που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο συγκριτικής µελέτης τιµολογίων πρόσβασης η οποία εκπονήθηκε για λογαριασµό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ii, το µέσο ετήσιο ειδικό κόστος για την παροχή Επικουρικών Υπηρεσιών όπως διαµορφώνεται βάσει ρυθµιζόµενων τιµολογίων που ίσχυαν σε 10 Ευρωπαϊκές χώρες το 2001 υπολογίζεται σε 1,33 ανά καταναλισκόµενη MWh µε διασπορά από 0,15 έως 3,0 /MWh. Με ετήσιο συντελεστή τιµαριθµικής αναπροσαρµογής 2,5% το ανωτέρω µέσο ετήσιο ειδικό κόστος θα ανερχόταν σήµερα (τιµές 2006) σε 1,54 /ΜWh. γ. Η µεγάλη διασπορά του ειδικού κόστους των Επικουρικών Υπηρεσιών µεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη έκθεση του ETSO iii, στην οποία παρουσιάζονται και αναλύονται οι χρεώσεις που επιβάλλονται για τη λειτουργία διαφόρων συστηµάτων µεταφοράς. Στην έκθεση αυτή αναφέρεται ότι σε σύνολο 24 Ευρωπαϊκών συστηµάτων, 8 συστήµατα παρουσιάζουν ετήσιο κόστος για παροχή επικουρικών υπηρεσιών άνω των 3 /MWh, σε 9 συστήµατα το κόστος κυµαίνεται µεταξύ 1 και 3 /MWh και σε 4 συστήµατος µεταξύ 0,6 και 1 /MWh, ενώ στα υπόλοιπα 3 χώρες η µέση ετήσια δαπάνη είναι µικρότερη του 0,4 /MWh (Πίνακας 1). Σηµειώνεται ωστόσο ότι η παρατηρούµενη διασπορά, ιδίως όσον αφορά στα συστήµατα που εµφανίζουν ειδικό κόστος άνω του 1 /MWh, δύναται ενδεχοµένως να αποδοθεί στο γεγονός ότι το αναφερόµενο κόστος περιλαµβάνει επιπλέον το κόστος εξισορρόπησης του συστήµατος (διευθέτηση αποκλίσεων) και το κόστος διαχείρισης της διασυνοριακής συµφόρησης (στις περιπτώσεις των συστηµάτων µε ειδικό κόστος άνω των 3 /MWh). Πίνακας 1 Λειτουργικές Υπηρεσίες Συστήµατος Ειδικό Κόστος Επικουρικών Υπηρεσιών Σύστηµα Πρωτεύουσα Ρύθµιση ευτερεύουσα Ρύθµιση Τριτεύουσα Ρύθµιση ιαχείριση Εσωτερικής Συµφόρησης ιαχείριση ιασυνοριακής Συµφόρησης Επανεκκίνηση Ρύθµιση Τάσης Εξισορρόπηση Συστήµατος <0,4 0,6< <1 1< <3 Φινλανδία Νορβηγία εµµέσως εµµέσως Σουηδία (1/3) (1/3) (1/3) Αυστρία Εσθονία Γαλλία Σλοβενία Βέλγιο Ελλάδα Μ. Βρετανία - 3 -

4 >3 Ουγγαρία Ιρλανδία Ολλανδία εν εν εν µέρει µέρει µέρει Πορτογαλία Ρουµανία Ισπανία Τσεχία Γερµανία εν εν µέρει µέρει Ιταλία Λιθουανία Πολωνία Σλοβακία ανία (Α) ανία ( ) δ. Στον Πίνακα 2, που ακολουθεί, παρουσιάζονται δηµοσιευµένα στοιχεία σχετικά µε το ετήσιο ειδικό κόστος για Επικουρικές Υπηρεσίες σε ορισµένα από τα ανωτέρω συστήµατα. Εστιάζοντας ειδικότερα στις υπηρεσίες ρύθµισης συχνότητας (πρωτεύουσα και δευτερεύουσα ρύθµιση), παρατηρείται ότι για τα συστήµατα της Ιρλανδίας και του Βελγίου αναφέρεται παραπλήσιο ετήσιο ειδικό κόστος (0,9 1 /MWh), ενώ για το σύστηµα της Ολλανδίας αναφέρεται κόστος περίπου 0,5 /MWh. Και στα τρία συστήµατα η ρύθµιση συχνότητας επιτυγχάνεται ως επί το πλείστον µε θερµικές (µη πυρηνικές) µονάδες. Περαιτέρω, στην κατά πολύ µεγαλύτερη αγορά της Αγγλίας όπου οι υπηρεσίες ρύθµισης συχνότητας εξασφαλίζονται µέσω ανταγωνιστικών προσφορών, το ετήσιο ειδικό κόστος εµφανίζεται σηµαντικά χαµηλότερο. 4. Λαµβάνοντας επιπλέον υπόψη: α. Τις εκτιµήσεις του ΕΣΜΗΕ όσον αφορά στις απαιτούµενες ποσότητες εφεδρείας πρωτεύουσας και δευτερεύουσας ρύθµισης κατά την περίοδο Οκτώβριος 2006 Σεπτέµβριος 2007 ( MWh και MWh αντίστοιχα). β. Ενδεικτικές τιµές στις οποίες αµείβεται η παροχή των υπηρεσιών πρωτεύουσας και δευτερεύουσας ρύθµισης σε άλλα συστήµατα και συγκεκριµένα: Ρυθµιζόµενες αµοιβές έτους 2006 για το σύστηµα της Ιρλανδίας: 1,84 /MWh (εφεδρεία πρωτεύουσας) 1,67 /MWh (εφεδρεία δευτερεύουσας) 1,53 /MWh (εφεδρεία τριτεύουσας). Μέσες ετήσιες τιµές αγοράς Αγγλίας, οι οποίες προκύπτουν από µηνιαίες δηµοπρασίες: 5,04 /ΜWh (εφεδρεία πρωτεύουσας) 5,41 /ΜWh (εφεδρεία δευτερεύουσας). γ. Το γεγονός ότι η εκκαθαριζόµενη ενέργεια Συστήµατος για την περίοδο Σεπτέµβριος 2005 Αύγουστος 2006 υπολογίζεται βάσει των στοιχείων που δηµοσιοποιεί ο ιαχειριστής του Συστήµατος σε MWh περίπου, επαληθεύοντας το σενάριο χαµηλής ζήτησης του ΕΣΜΗΕ (ΜΑΣΜ ) µε ετήσια αύξηση της ζήτησης ενέργειας κατά 3% και εποµένως για την επόµενη 12µηνη περίοδο η εκκαθαριζόµενη ενέργεια εκτιµάται σε MWh. δ. Το γεγονός ότι η συνολική απαίτηση του Συστήµατος για επικουρικές υπηρεσίες ρύθµισης συχνότητας δεν παρουσιάζει ουσιαστική διακύµανση ανά µήνα. ε. Το γεγονός ότι ενδεχόµενος καθορισµός της αµοιβής των παρεχόµενων εφεδρειών ρύθµισης συχνότητας σε τιµή 3,5 /ΜWh, δηλαδή περίπου στη µέση τιµή µεταξύ των ρυθµιζόµενων τιµών του Ιρλανδικού συστήµατος και των τιµών που προκύπτουν από την αγορά της Αγγλίας, ισοδυναµεί µε ετήσια δαπάνη λόγω επικουρικών υπηρεσιών ρύθµισης συχνότητας ή περίπου 0,384 ανά MWh εκκαθαριζόµενης στο Σύστηµα ενέργειας

5 Γνωµοδοτεί Θετικά για την έκδοση Υπουργικής Απόφασης µε την οποία καθορίζεται η τιµή του Μηνιαίου Ποσού Χρέωσης Λόγω Επικουρικών Υπηρεσιών της παραγράφου 1 του Άρθρου 328 του Κ Σ & ΣΗΕ για την περίοδο Οκτώβριος 2006 Σεπτέµβριος 2007 στο ποσό των Αθήνα, 17/10/2006 Για τη ΡΑΕ Ο ΠΡΟΕ ΡΟΣ Μ. Καραµανής α/α Θ. Κ. Πανάγος Α Αντιπρόεδρος ΡΑΕ - 5 -

6 Πίνακας 2 Ιρλανδία Βέλγιο Ολλανδία Μεγ. Βρετανία Ουγγαρία Ρουµανία Επιµερισµός Προϋπολογισµού Επικουρικών Υπηρεσιών 2000 iv Τιµολόγιο 2006 v Τιµολόγιο 2006 vi Τιµολόγιο 2006 vii Μέσο κόστος αγοράς επικουρικών υπηρεσιών ( /ΜWh) viii Τιµολόγιο 2006 ix Τιµολόγιο 2006 Συνολικό Ετήσιο Ειδικό Κόστος Υπηρεσιών Συστήµατος 100% 2,9347 0,99 2,30 3,528 Ρύθµιση Συχνότητας 41,14% 1,207 Πρωτεύουσα 7,49% 0,220 ευτερεύουσα 8,16% 0,239 Τριτεύουσα (5λέπτου για Ιρλανδία) 8,15% 0,239 Τριτεύουσα (20λέπτου για Ιρλανδία) 8,33% 0,244 1,0316 0,114 0,49 Εφεδρεία Υποκατάστασης 9,01% 0,264 Ρύθµιση Τάσης 32,01% 0,940 0,2034 0,2246 Επανεκκίνηση 3,89% 0,114 Στήριξη (Εξισορρόπηση) Συστήµατος 12,96% 0,380 ιαχείριση Συµφόρησης 1,85% 0,054 0,0532 0,0662 Αστοχίες Πρόβλεψης Φορτίου 8,15% 0,239 Εκτιµώµενη ετήσια ζήτηση ενέργειας (MWh) Εκτιµώµενο ετήσιο κόστος για υπηρεσίες ρύθµισης συχνότητας ( )

7 i ii iii iv v vi vii viii ix 2 % MW = 60 MW, όπου MW είναι η συνολική απαιτούµενη Εφεδρεία Πρωτεύουσας Ρύθµισης για το διασυνδεδεµένο δίκτυο της UCTE και 2% η αριθµητική τιµή του πηλίκου της ενέργειας που παράγεται ετησίως στο Ελληνικό Σύστηµα προς τη συνολική παραγωγή της UCTE (στοιχεία έτους 2005). «Benchmark of Electricity Transmission Tariffs», EC/DG TREN, October ETSO Overview of Transmission Tariffs on Europe: Synthesis 2005, Ιούνιος Ancillary Services Payment Derivation, ESBG National Grid Statement of Charges: 1/1/ /12/2006, v.2, EIRGRID, September Στο τιµολόγιο αναφέρεται το ετήσιο ειδικό κόστος για το σύνολο των επικουρικών υπηρεσιών. Ο επιµερισµός ανά επικουρική υπηρεσία βασίστηκε στον προϋπολογισµό του Η τριτεύουσα εφεδρεία στο σύστηµα της Ιρλανδίας (εφεδρείες 5λέπτου και 20λέπτου) κρίνεται λειτουργικά ισοδύναµη µε τη δευτερεύουσα εφεδρεία κατά τον ορισµό της UCTE (εφεδρεία 15λέπτου) ο οποίος έχει υιοθετηθεί στο ελληνικό αλλά και σε άλλα ευρωπαϊκά συστήµατα. «Tariffs 2006 for Grid Use and Ancillary Sercvices, ELIA, September Η τιµή 1,0316 /MWh περιλαµβάνει τη χρέωση για τις Επικουρικές Υπηρεσίες Πρωτεύουσας και ευτερεύουσας Ρύθµισης και την υπηρεσία Επανεκκίνησης Συστήµατος. Tariffs TenneT 2006 όπως παρατίθενται στον διαδικτυακό χώρο της εταιρίας και σύµφωνα µε την υπ αριθµόν /8 απόφαση της Ολλανδικής Ρυθµιστικής Αρχής (DTe). Το αναφερόµενο συνολικό κόστος αφορά στα εξής: α) παροχή επικουρικών υπηρεσιών δευτερεύουσας ρύθµισης, τριτεύουσας εφεδρείας και επανεκκίνησης συστήµατος, β) διοικητικές δαπάνες λειτουργίας TenneT, γ) σε λοιπές δραστηριότητες διαχείρισης του συστήµατος. ηµοσιευµένα στοιχεία NGC (Holding Payments for Mandatory Firm Frequency Response). Οι τιµές αφορούν στο κόστος εξασφάλισης εφεδρειών για πρωτεύουσα και δευτερεύουσα (secondary + high frequency response) ρύθµιση την περίοδο Αύγουστος 2005 Ιούλιος 2006, ανηγµένο στη συνολική ζήτηση του συστήµατος Αγγλίας Ουαλίας. Το ετήσιο ειδικό κόστος διπλασιάζεται εάν περιληφθεί σε αυτό και η δαπάνη για την εξασφάλιση πρόσθετων υπηρεσιών ρύθµισης συχνότητας, οι οποίες όµως διαφοροποιούνται από τις απολύτως αναγκαίες λειτουργίες συνεχούς ρύθµισης (πρωτεύουσα και δευτερεύουσα), καθώς ενεργοποιούνται σε έκτακτες καταστάσεις ξαφνικής και µη ελεγχόµενης µεταβολής της συχνότητας. General Electricity System Usage Charges, Hungarian Energy Office - 7 -