Παρατήρηση νέου σωματιδίου με μάζα 125 GeV Πείραμα CMS, CERN 4 Ιουλίου 2012

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Παρατήρηση νέου σωματιδίου με μάζα 125 GeV Πείραμα CMS, CERN 4 Ιουλίου 2012"

Transcript

1 Παρατήρηση νέου σωματιδίου με μάζα 125 GeV Πείραμα CMS, CERN 4 Ιουλίου 2012 Σύνοψη Σε ένα κοινό σεμινάριο σήμερα μεταξύ του CERN και του συνεδρίιου "ICHEP 2012" [1] στη Μελβούρνη, οι ερευνητές του πειράματος Compact Muon Solenoid (CMS) στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) παρουσίασαν προκαταρκτικά αποτελέσματα στην αναζήτηση του μποζονίου Higgs όπως προβλέπεται από το Καθιερωμένο Πρότυπο της φυσικής στοιχειωδών σωματιδίων, χρησιμοποιώντας δεδομένα που καταγράφηκαν μέχρι τον Ιούνιο του Το CMS παρατηρεί ένα πλεόνασμα γεγονότων σε μάζα περίπου 125 GeV [2] με μια στατιστική σημαντικότητα ίση με πέντε τυπικές αποκλίσεις (5σ) [3] πάνω από τις προσδοκίες υποβάθρου. Η πιθανότητα στατιστικής διακύμανσης των γνωστών διεργασιών υποβάθρου σε αυτό το επίπεδο γεγονότων ή και μεγαλύτερη είναι περίπου μία στα τρία εκατομμύρια. Τα αποδεικτικά στοιχεία είναι ισχυρότερα σε δύο τελικές καταστάσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται από τη δυνατότητα της ακριβέστερης μέτρησης της μάζας: πρώτον η τελική κατάσταση με ζεύγη φωτονίων, και δεύτερον η τελική κατάσταη με δύο ζεύγη φορτισμένων λεπτονίων (ηλεκτρόνιων ή μιονίων). Αποδίδουμε αυτό το πλεόνασμα στην παραγωγή ενός σωματίδίου που παρατηρείται για πρώτη φορά με μάζα περίπου 125 GeV. Τα δεδομένα του CMS επίσης αποκλείουν την ύπαρξη του μποζονίου Higgs σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο στα εύρη πιθανών τιμών της μάζας GeV και GeV για 95% όριο εμπιστοσύνης [Παρ: CL]- οι χαμηλότερες μάζες είχαν ήδη αποκλεισθεί από τον επιταχυντή LEP του CERN στο ίδιο όριο εμπιστοσύνης. Συμπεριλαμβανομένων των στατιστικών και συστηματικών αβεβαιοτήτων, τα αποτελέσματα στα διάφορα κανάλια αναζήτησης είναι συμβατά με τις προσδοκίες για το μποζόνιο Higgs σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για να εξακριβωθεί κατά πόσον αυτό το νέο σωματίδιο έχει όλες τις ιδιότητες του μποζονίου Higgs, ή αν κάποιες δεν ταιριάζουν, πράγμα που θα σήμαινε την ανακάλυψη νέας φυσικής πέρα από το Καθιερωμένο Προτυπο. Το LHC συνεχίζει να παράγει νέα δεδομένα με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Μέχρι το τέλος του 2012, το πείραμα CMS ελπίζει να έχει υπερτριπλασιάσει το σύνολο των δεδομένων του. Τα δεδομένα αυτά θα επιτρέψουν το CMS την περαιτέρω μελέτη και διευκρίνιση της φύσης αυτού του πρωτοεμφανιζόμεου σωματιδίου. Θα επιτρέψουν επίσης το CMS να επεκτείνει την εμβέλεια μιας πληθώρας άλλων ερευνών για την ανακάλυψη νέας φυσικής. Η στρατηγική της αναζήτησης του μποζονίου Higgs από το πείραμα CMS H πειραματική ομάδα του CMS ανέλυσε το σύνολο των δεδομένων απο τις συγκρούσεις πρωτονίωνπρωτονίων που συλλέχθηκαν το 2011 και το Αυτά τα δεδομένα αντιστοιχούν σε 5.1 fb -1

2 ολοκληρωμένης φωτεινότητας σε ενέργεια του κέντρου μάζας 7 TeV για το 2011 και 5.3 fb -1 στα 8 TeV για το Το Kαθιερωμένο Πρότυπο προβλέπει ότι το μποζόνιο Higgs διαρκεί μόνο για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα πριν «διασπαστεί» σε άλλα γνωστά σωματίδια. Το CMS μελέτησε πέντε κύρια κανάλια διάσπασης. Τρία κανάλια αντιστοιχούν σε ζεύγη μποζονίων (γγ, ZZ ή WW) και δύο κανάλια σε ζεύγη φερμιονίων (bb ή ττ), όπου το «γ» συμβολίζει ένα φωτόνιο, «Z» και «W» συμβολίζουν τους φορείς της ασθενούς αλληλεπίδρασης, το «b» υποδηλώνει το «κάτω» κουάρκ, και το «τ» συμβολίζει ένα από τα λεπτόνια. Τα κανάλια γγ, ZZ και WW είναι εξίσου ευαίσθητα στην αναζήτηση του μποζονίου Higgs με μάζα περίπου 125 GeV, είναι δε περισσότερο ευαίσθητα από τα κανάλια bb και ττ. Τα κανάλια γγ και ZZ είναι ιδιαίτερα σημαντικά επειδή επιτρέπουν και τα δύο την ακριβή μέτρηση της μάζας του νέου σωματιδίου. Στο κανάλι γγ η μάζα προσδιορίζεται από τις ενέργειες και τις κατευθύνσεις των δύο φωτονίων υψηλής ενέργειας που μετρώνται από το ηλεκτρομαγνητικό θερμιδόμετρο κρυστάλλου του CMS (ECAL, Σχήμα 1). Στο ZZ κανάλι η μάζα προσδιορίζεται από τις διασπάσεις των δύο Z σε δύο ζεύγη ηλεκτρονίων, ή δύο ζεύγη μιονίων, ή ένα ζεύγoς ηλεκτρονίων και ένα ζεύγος μιονίων (Σχήμα 2). Αυτά μετρώνται στο ECAL, στον εσωτερικό ανιχνευτή των τροχιών πυριτίου και τους ανιχνευτές μιονίων. Σχήμα 1: Ένα καταγεγραμμένο γεγονός από το πείραμα CMS to 2012 σε σύγκρουση πρωτονίων-πρωτονίων σε ενέργεια του κέντρου μάζας 8 TeV. Το γεγονός παρουσιάζει χαρακτηριστικά που προβλέπονται από τη διάσπαση ενός Higgs μποζονίου σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο σε ένα ζεύγος φωτονίων (αναπαριστώνται με τις κίτρινες γραμμές και τους πράσινους πύργους). Το γεγονός θα μπορούσε επίσης να οφείλεται σε γνωστές διαδικασίες υποβάθρου.

3 Σχήμα 2. Ένα καταγεγραμμένο γεγονός από το πείραμα CMS to 2012 σε σύγκρουση πρωτονίων-πρωτονίων σε ενέργεια του κέντρου μάζας 8 TeV. Το γεγονός παρουσιάζει χαρακτηριστικά που προβλέπονται από τη διάσπαση ενός Higgs μποζονίου σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο σε ένα ζεύγος Ζ μποζονίων, ένα εκ των οποίων διασπάται στη συνέχεια σε ένα ζεύγος ηλεκτρονίων (πράσινες γραμμές και πράσινοι πύργοι) και το άλλο Z διασπάται σε ένα ζεύγος μιονίων (κόκκινες γραμμές). Το γεγονός θα μπορούσε επίσης να οφείλεται σε γνωστές διαδικασίες υποβάθρου. Το κανάλι διάσπασης WW είναι περισσότερο περίπλοκο. Κάθε W αναγνωρίζεται μέσω της διάσπασής του σε ένα ηλεκτρόνιο και ένα νετρίνο ή ένα μιόνιο και ένα νετρίνο. Το νετρίνα διασχίζουν τους ανιχνευτές του πειράματος CMS χωρίς να αφήσουν κανένα ίχνος, συνεπώς το μποζόνιο Higgs κατά το Καθιερωμένο Πρότυπο θα εμφανιζόταν σε αυτό το κανάλι ως ένα ευρύ πλεόνασμα γεγονότων στην κατανομή της μάζας, και όχι ως στενή «βουνοκορφή». Το κανάλι bb έχει μεγάλο υπόβαθρο από γνωστές διαδικασίες του Καθιερωμένου Πρωτύπου, συνεπώς η ανάλυση των δεδομένων αναζητάει γεγονότα στα οποία το μποζόνιο Higgs παράγεται ταυτόχρονα με ένα W ή Ζ μποζόνιο, τα οποία διασπώνται στη συνέχεια είτε σε ηλεκτρόνιο(α) είτε σε μιόνιο(α). Το κανάλι ττ μετριέται παρατηρώντας διασπάσεις τ λεπτονίων σε ηλεκτρόνια, μιόνια και αδρόνια.

4 Σύνοψη Αποτελεσμάτων του πειράματος CMS Εάν το μποζόνιο Higgs όπως προβλέπεται από το Καθιερωμένο Πρότυπο δεν υπάρχει, το δεδομένα του CMS μας δίνουν αρκετή ευαισθησία ώστε να μπορέσουμε να αποκλείσουμε την ύπαρξή του σε εύρος μάζων GeV με όριο εμπιστοσύνης 95%. Όντως, τα δεδομένα του πειράματος CMS αποκλείουν την ύπαρξη του μποζονίου Higgs κατά το Καθιερωμένο Πρότυπο σε δύο ευρείες περιοχές μάζας GeV και GeV με όριο εμπιστοσύνης 95%. Το εύρος GeV δεν μπορεί να αποκλειστεί, διότι παρατηρούμε πλεόνασμα γεγονότων σε τρία από τα πέντε κανάλια που αναλύθηκαν: γγ κανάλι: η κατανομή της μάζας γγ δίνεται στο Σχήμα 3. Υπάρχει πλεόνασμα γεγονότων πάνω απο το υπόβαθρο, με στατιστική σημαντικότητα 4.1 τυπικών αποκλίσεων (4.1σ) σε μάζα περίπου 125 GeV. Η παρατήρηση της τελικής κατάστασης των δύο φωτονίων σημαίνει ότι το νέο σωματίδιο είναι μποζόνιο, όχι φερμιόνιο, και δε μπορεί να έχει ιδιοστροφορμή (σπιν) 1, ZZ κανάλι: Το σχήμα 4 δείχνει την κατανομή της μάζας για τα τέσσερα λεπτόνια (δύο ζεύγη ηλεκτρονίων, ή δύο ζεύγη μιονίων, ή ένα ζεύγος ηλεκτρονίων και ένα ζεύγος μιονίων). Λαμβάνοντας υπόψιν τα χαρακτηριστικά της γωνίας διάσπασης, παρατηρούμε πλεόνασμα ύψους 3.2 τυπικών αποκλίσεων πάνω απο το υπόβαθρο σε μάζα περίπου 125 GeV, WW κανάλι: παρατηρούμε ευρύ πλεόνασμα ύψους 1.5 τυπικής απόκλισης στην κατανομή της μάζας, bb και ττ κανάλια: δεν παρατηρείται πλεόνασμα. Σχήμα 3 3. Κατανομή αναλλοίωτης μάζας του συστήματος των δύο φωτονίων (γγ ) των δεδομένων CMS από το 2011 και 2012 (μαύρα σημεία με γραμμές αβεβαιότητας). Τα δεδομένα έχουν σταθμιστεί με το λόγο σήματος προς υπόβαθρο για κάθε υποκατηγορία γεγονότων. Η συμπαγής κόκκινη γραμμή δείχνει το αποτέλεσμα προσαρμογής για το άθροισμα σήματος και υποβάθρου. Η διακεκομμένη κόκκινη γραμμή δείχνει μόνο το υπόβαθρο. Σχήμα 4. Κατανομή της ανακατασκευασμένης μάζας των τεσσάρων λεπτόνιων για το άθροισμα των καναλιών διάσπασης 4e, 4μ, και 2e2μ. Τα σημεία αντιπροσωπεύουν τα δεδομένα, τα σκιασμένα ιστογράμματα τις προβλέψεις του υποβάθρου και το μη-σκιασμένο ιστόγραμμα το προσδοκόμενο σήμα. Οι κατανομές παρουσιάζονται ως στοιβαζόμενα ιστογράμματα. Οι μετρήσεις παρουσιάζονται για το άθροισμα των δεδομένων που συλλέχθηκαν σε ενέργειες του κέντρου μάζας στα 7 TeV και 8 TeV. Η στατιστική σημαντικότητα του σήματος, από τη συνδυασμένη προσαρμογή στα αποτελέσματα και των 5 καναλιών (Σχήμα 5) είναι 4.9 τυπικές αποκλίσεις (4.9σ) πάνω από το υπόβαθρο. Η συνδυασμένη προσαρμογή

5 μόνο για τα δύο πιο ευαίσθητα και υψηλής ευκρίνειας κανάλια (γγ και ΖΖ) δίνει στατιστική σημαντικότητα 5 τυπικών αποκλίσεων (5σ). Η πιθανότητα ότι μια διακύμανση του υπόβαθρου από μόνο του θα έδινε τέτοιο αποτέλεσμα είναι περίπου μία στα τρία εκατομμύρια. Σχήμα 5. Η παρατηρηθείσα πιθανότητα (τοπική p-τιμή) για την υπόθεση εργασίας ότι το υπόβαθρο από μόνο του θα μπορούσε να δώσει το ίδιο ή και μεγαλύτερο πλεόνασμα γεγονότων, όπως αυτό που βρέθηκε στα δεδομένα του CMS, ως συνάρτηση της μάζας του Higgs μποζονίου στο Καθιερωμένο Πρότυπο για τα πέντε κανάλια υπο εξέταση. Η συμπαγής μαύρη γραμμή δείχνει τη συνδυασμένη τοπική p-τιμή για όλα τα κανάλια. Η μάζα του νέου σωματιδίου προσδιορίζεται στα 125,3 + / - 0,6 GeV, ανεξάρτητα από υποθέσεις για τις αναμενόμενς σχετικές αποδόσεις των καναλιών διάσπασης. Η μέτρηση του ρυθμού παραγωγής (σdat) αυτού του νέου σωματιδίου είναι συμβατή με τον προβλεπόμενο ρυθμό (σsm) για το μποζόνιο Higgs όπως προβλέπεται απο το Καθιερωμένο Πρότυπο: σdat / σsm = 0,80 + / - 0,22. Μεγάλη προσοχή έχει επίσης δοθεί για την κατανόηση πολυάριθμων λεπτομερειών στην επίδοση του ανιχνευτή, στην επιλογή των γεγονότων, στον προσδιορισμό του υπόβαθρου και σε άλλες πιθανές πηγές συστηματικών και στατιστικών αβεβαιότητων. Η ανάλυση του 2011 [6] έδειξε ένα πλεόνασμα γεγονότων περίπου στα 125 GeV. Για να αποφύγουμε πιθανή μεροληψία στον καταρτισμό των κριτηρίων επιλογής για τα δεδομένα του 2012 που θα μπορούσε να αυξήσει τεχνητά αυτό το πλεόνασμα, η ανάλυση των δεδομένων του 2012 έγινε «στα τυφλά» [7], που σημαίνει ότι η περιοχή ενδιαφέροντος δεν εξετάστηκε παρά μόνο αφού όλα τα κριτήρια της ανάλυσης είχαν ελεγχθεί και εγκριθεί. Για τη διασταύρωση των αποτελεσμάτων, οι αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν από τουλάχιστον δύο ανεξάρτητες ομάδες. Ένας αριθμός από άλλα στοιχεία που ενίσχυουν την εμπιστοσύνη στα αποτελέσματα: Το πλεόνασμα γεγονότων παρατηρείται περίπου στα 125 GeV, τόσο στα δεδομένα του 2011 (7 TeV) όσο και του 2012 (8 TeV),

6 Το πλεόνασμα γεγονότων παρατηρείται στην ίδια μάζα και για τα δύο κανάλια υψηλής ευκρίνειας (γγ και ZZ) Το πλεόνασμα που παρατηρείται στο WW κανάλι είναι συμβατό με εκείνο που θα προέκυπτε από ένα σωματίδιο στα 125 GeV Το πλεόνασμα παρατηρείται σε ένα εύρος τελικών καταστάσεων που περιλαμβάνουν φωτόνια, ηλεκτρόνια, μιόνια και αδρόνια. Τα προκαταρτικά αποτέλεσματα που παρουσιάστηκαν σήμερα θα υποβληθούν σε περαιτέρω επεξεργασία, με σκοπό την υποβολή τους προς δημοσίευση στο τέλος του καλοκαιριού. Μελλοντικα σχἐδια Το νέο σωματίδιο μάζας περίπου 125 GeV που παρατηρήθηκε στο CMS είναι συμβατό, με την δεδομένη στατιστική ακρίβεια, με το μποζόνιο Higgs του Καθιερωμένου Προτύπου. Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για να μετρήσουμε τις ιδιότητές του, όπως τους ρυθμούς διάσπασης στα διάφορα κανάλια (γγ, ZZ, WW, bb και ττ) και άλλες κβαντικές ιδιότητές του, όπως την ιδιοστροφορμή (σπιν) και την ομοτιμία, που απαιτούνται για να εξακριβώσουμε εάν πρόκειται πράγματι για το μποζόνιο Higgs του Καθιερωμένου Προτύπου ή το αποτέλεσμα νέας φυσικής πέρα από το Καθιερωμένο Πρότυπο. Το LHC συνεχίζει τις εξαιρετικές επιδόσεις του. Μέχρι το τέλος του 2012, το πείραμα CMS αναμένεται να υπερτριπλασιάσει το συνολικό όγκο δεδομένων του, και συνεπώς να εξετάσει περαιτέρω τη φύση αυτού του νέου σωματιδίου. Αν το σωματίδιο αυτό είναι όντως το μποζόνιο Higgs κατά το Καθιερωμένο Πρότυπο, οι ιδιότητές του και οι συνέπειες για το Καθιερωμένο Πρότυπο θα μελετηθούν διεξοδικώς. Αν δεν είναι το μποζόνιο Higgs κατά το Καθιερωμένο Πρότυπο, το CMS θα διερευνήσει τη φύση της νέας φυσικής που συνεπάγεται, η οποία ενδεχομένως περιλαμβάνει επιπλέον σωματίδια που μπορούν να παρατηρηθούν στο LHC. Σε κάθε περίπτωση, οι έρευνες θα συνεχιστούν και για άλλα καινούργια σωματίδια ή δυνάμεις που μπορεί να παρατηρηθούν στο LHC στο μέλλον σε υψηλότερες ενέργειες δέσμης και εντάσεις. Το πείραμα CMS Το CMS είναι ένα από τα δύο πειράματα «γενικού σκοπού» στο LHC που χτίστηκαν με απώτερο σκοπό την αναζήτηση νέας φυσικής. Έχει σχεδιαστεί έτσι ούτως ώστε να μπορεί να ανιχνεύσει μια πληθώρα σωματιδίων και φυσικών φαινομένων που παράγονται στις υψηλής ενέργειας συγκρούσεις πρωτονίων με πρωτόνια και με βαρέα ιόντα του LHC και να θα βοηθήσει να απαντηθούν ερωτήσεις όπως: «Από τι είναι πραγματικά φτιαγμένο το Σύμπαν και ποιές είναι οι δυνάμεις που δρουν μέσα του;» και «Πώς αποκτούν τα σωματίδια μάζα;». Θα μετρήσει επίσης με πρωτοφανή ακρίβεια τις ιδιότητες των γνωστών σωματιδίων και θα αναζητήσει τελείως απρόβλεπτα, καινούργια φαινόμενα. Αυτή η έρευνα δεν αυξάνει μόνο την κατανόησή μας για τον τρόπο λειτουργίας του Σύμπαντος, αλλα μπορεί κάποια στιγμή να παράξει νέες τεχνολογίες που θα αλλάξουν τον κόσμο στον οποίο ζούμε, όπως έχει γίνει συχνά στο παρελθόν. Η σύλληψη και ο σχεδιασμός του πειράματος CMS ξεκίνησε το Χρειάστηκαν 16 χρόνια για το χτίσιμο του γιγαντιαίου ανιχνευτή (15 μέτρα διάμετρος, 21 μέτρα μήκος με βάρος τόνων) από μία από τις μεγαλύτερες διεθνείς επιστημονικές συνεργασίες που έγιναν ποτέ: 3275 φυσικοί (συμπεριλαμβανομένων

7 1535 φοιτητών), καθώς και 790 μηχανικοί και τεχνικοί, από 179 πανεπιστήμια και ερευνητικά εργαστήρια σε 41 χώρες σε όλο τον κόσμο. Για περισσότερες πληροφορίες : or contact: cms.outreach@cern.ch [1] ICHEP2012 είναι η 36η Διεθνής Διάσκεψη Φυσικής Υψηλών Ενεργειών, στην Μελβούρνη, Αυστραλία, από 4 έως 11 Ιούλιου του Τα αποτελέσματα παρουσιάστηκαν συγχρόνως: στο CERN κατ ιδίαν και με βίντεο σύνδεση στο ICHEP. [2] Το ηλεκτρονιοβόλτ είναι μονἀδα ενέργειας. Είναι συνηθισμένο στη σωματιδιακή φυσική, όπου συχνά η μάζα και η ενέργεια εναλλάσσονται, να χρησιμοποιείται η μονάδα ev/c 2 όπου c η ταχύτητα του φωτός στο κενό (από Ε = mc 2 ). Ακόμα πιο συνηθισμένο είναι να χρησιμοποιείται ένα σύστημα φυσικών μονάδων όπου c ορίζεται ίση με 1 (επομένως Ε=m) και απλά να χρησιμοποιείται η μονάδα ev ως μονάδα μάζας. [3] Η τυπική απόκλιση περιγράφει το εύρος μιας σειράς μετρήσεων γύρω από τη μέση τιμή. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να υπολογιστεί το επίπεδο της απόκλισης ενός συνόλου δεδομένων από μια συγκεκριμένη υπόθεση. Οι φυσικοί εκφράζουν τυπικές αποκλίσεις σε μονάδες που ονομάζονται «σίγμα» (σ). Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των σ, τόσο ασυμβίβαστα τα δεδομένα με την υπόθεση. Συνήθως μια ανακάλυψη χαρακτηρίζεται από μεγάλο αριθμό σίγμα (μεγαλύτερο από 5). [4] Βαθμός εμπιστοσύνης είναι ένα στατιστικό μέτρο του πλήθους των περιπτώσεων από 100 στις οποίες μπορούμε να αναμένουμε τα αποτελέσματα μιας δοκιμασίας να παίρνουν τιμές σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Για παράδειγμα, όριο εμπιστοσύνης 95% σημαίνει ότι το αποτέλεσμα μιας δοκιμασίας πιθανότατα θα επαληθεύσει το αναμενόμενο αποτέλεσμα στο 95% των περιπτώσεων. [5] [6] [7]

Εξαιρετικά σπάνια διάσπαση στο CMS, CERN 19 Ιουλίου 2012

Εξαιρετικά σπάνια διάσπαση στο CMS, CERN 19 Ιουλίου 2012 Εξαιρετικά σπάνια διάσπαση στο CMS, CERN 19 Ιουλίου 2012 Οι ερευνητές του πειράματος Compact Muon Solenoid (CMS) στο Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) θα παρουσίασουν αποτελέσματα πανω σε μια εξαιρετικά

Διαβάστε περισσότερα

To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδι

To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδι To CERN (Ευρωπαϊκός Οργανισµός Πυρηνικών Ερευνών) είναι το µεγαλύτερο σε έκταση (πειραµατικό) κέντρο πυρηνικών ερευνών και ειδικότερα επί της σωµατιδιακής φυσικής στον κόσµο. Η ίδρυσή του το έτος 1954

Διαβάστε περισσότερα

Το Μποζόνιο Higgs. Το σωματίδιο Higgs σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο

Το Μποζόνιο Higgs. Το σωματίδιο Higgs σύμφωνα με το Καθιερωμένο Πρότυπο 1 Το Μποζόνιο Higgs 29/05/13 Σκοποί: I. Να απαντήσει στο ερώτημα του τι είναι ακριβώς το σωματίδιο Higgs. II. Να εισάγει τους διάφορους τρόπους παραγωγής και μετάπτωσης του Higgs. III. Να δώσει μία σύντομη

Διαβάστε περισσότερα

Τα ευρήματα δύο ερευνητικών ομάδων συμπίπτουν ως προς τις τιμές μάζας του μποζονίου Χιγκς

Τα ευρήματα δύο ερευνητικών ομάδων συμπίπτουν ως προς τις τιμές μάζας του μποζονίου Χιγκς Τα ευρήματα δύο ερευνητικών ομάδων συμπίπτουν ως προς τις τιμές μάζας του μποζονίου Χιγκς Συγγραφέας: Χάρης Βάρβογλης, Καθηγητής Τμήματος Φυσικής Α.Π.Θ. 1 / 5 Εικόνα: Ο καθηγητής Πίτερ Χιγκς στον Μεγάλο

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 18/04/16

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 18/04/16 Διάλεξη 13: Στοιχειώδη σωμάτια Φυσική στοιχειωδών σωματίων Η φυσική στοιχειωδών σωματιδίων είναι ο τομέας της φυσικής ο οποίος προσπαθεί να απαντήσει στο βασικότατο ερώτημα: Ποια είναι τα στοιχειώδη δομικά

Διαβάστε περισσότερα

Theory Greek (Cyprus) Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 μονάδες)

Theory Greek (Cyprus) Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 μονάδες) Q3-1 Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 μονάδες) Σας παρακαλούμε να διαβάσετε προσεκτικά τις Γενικές Οδηγίες που υπάρχουν στον ξεχωριστό φάκελο πριν ξεκινήσετε την επίλυση του προβλήματος. Σε αυτό

Διαβάστε περισσότερα

Theory Greek (Greece) Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 Μονάδες)

Theory Greek (Greece) Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 Μονάδες) Q3-1 Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 Μονάδες) Παρακαλείστε να διαβάσετε τις Γενικές Οδηγίες στον ξεχωριστό φάκελο πριν ξεκινήσετε το πρόβλημα αυτό. Σε αυτό το πρόβλημα θα ασχοληθείτε με τη Φυσική

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου)

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Μάθημα 2β: Πειράματα-Ανιχνευτές (α' μέρος) Λέκτορας Κώστας Κορδάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Στοιχειώδη ΙΙ, Αριστοτέλειο Παν. Θ/νίκης, 9 Μαρτίου

Διαβάστε περισσότερα

Theory Greek (Greece) Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 Μονάδες)

Theory Greek (Greece) Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 Μονάδες) Q3-1 Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων (LHC) (10 Μονάδες) Παρακαλείστε να διαβάσετε τις Γενικές Οδηγίες στον ξεχωριστό φάκελο πριν ξεκινήσετε το πρόβλημα αυτό. Σε αυτό το πρόβλημα θα ασχοληθείτε με τη Φυσική

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗ ΑΝΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΣΟΥΝΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ

ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗ ΑΝΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΣΟΥΝΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗ ΑΝΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΟΥ ΙΩΑΝΝΑ ΚΟΥΣΟΥΝΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΑΝΙΧΝΕΥΤΕΣ Είναι «μηχανήματα» τα οποία θα «φωτογραφήσουν» τις τροχιές των σωματιδίων και θα ανιχνεύσουν νέα σωματίδια που ενδεχομένως θα προκύψουν

Διαβάστε περισσότερα

Two boson production on Fermilab and LHC. Σκορδά Ελένη Α.Ε.Μ Εξάμηνο 8o

Two boson production on Fermilab and LHC. Σκορδά Ελένη Α.Ε.Μ Εξάμηνο 8o Two boson production on Fermilab and LHC Σκορδά Ελένη Α.Ε.Μ 12474 Εξάμηνο 8o Εισαγωγή Από τις πιο σημαντικότερες συνέπειες της θεωρίας βαθμίδας SU(2) U(1) οι αύτο-αλληλεπιδράσεων των μποζονίων W, Z και

Διαβάστε περισσότερα

Q2-1. Πού βρίσκεται το νετρίνο; (10 μονάδες) Theory. Μέρος A. Η Φυσική του Ανιχνευτή ATLAS (4.0 μονάδες) Greek (Greece)

Q2-1. Πού βρίσκεται το νετρίνο; (10 μονάδες) Theory. Μέρος A. Η Φυσική του Ανιχνευτή ATLAS (4.0 μονάδες) Greek (Greece) Πού βρίσκεται το νετρίνο; (10 μονάδες) Q2-1 Κατά τη σύγκρουση δύο πρωτονίων σε πολύ υψηλές ενέργειες μέσα στο Μεγάλο Ανιχνευτή Αδρονίων (Large Hadron Collider ή LHC), παράγεται ένα πλήθος σωματιδίων, όπως

Διαβάστε περισσότερα

Εκλαϊκευτική Ομιλία. Θεοδώρα. Παπαδοπούλου, Ομ. Καθηγήτρια Φυσικής, ΕΜΠ Μέλος του Συμβουλίου Πελοποννήσου. Ημερίδα CERN Τρίπολη, 13 Νοεμβρίου 2013

Εκλαϊκευτική Ομιλία. Θεοδώρα. Παπαδοπούλου, Ομ. Καθηγήτρια Φυσικής, ΕΜΠ Μέλος του Συμβουλίου Πελοποννήσου. Ημερίδα CERN Τρίπολη, 13 Νοεμβρίου 2013 Εκλαϊκευτική Ομιλία Θεοδώρα. Παπαδοπούλου, Ομ. Καθηγήτρια Φυσικής, ΕΜΠ Μέλος του Συμβουλίου Πελοποννήσου Ημερίδα CERN Τρίπολη, 13 Νοεμβρίου 2013 1 Περιεχόμενα Η γνώση μας για τα Στοιχειώδη Σωματίδια σήμερα

Διαβάστε περισσότερα

Η ΒΑΣΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ

Η ΒΑΣΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Η ΒΑΣΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΠΗΓΗ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΓΕΝΕΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Ν. ΓΑΖΗΣ Καθηγητής Πειραµατικής Φυσικής Στοιχειωδών Σωµατιδίων, ΕΜΠ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Το Καθιερωμένο Πρότυπο. (Standard Model)

Το Καθιερωμένο Πρότυπο. (Standard Model) Το Καθιερωμένο Πρότυπο (Standard Model) Αρχαίοι Ίωνες φιλόσοφοι Αρχικά οι αρχαίοι Ίωνες φιλόσοφοι, θεώρησαν αρχή των πάντων το νερό, το άπειρο, τον αέρα, ή τα τέσσερα στοιχεία της φύσης, ενώ αργότερα ο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ANAΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΜΙΣΘΩΣΗΣ ΕΡΓΟΥ Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Το πείραμα στο CERN και ο σκοπός του. Το «πολυπόθητο» μποζόνιο Higgs. Μηχανισμοί ανίχνευσης του μποζονίου Higgs. και τι περιμένουμε;

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. Το πείραμα στο CERN και ο σκοπός του. Το «πολυπόθητο» μποζόνιο Higgs. Μηχανισμοί ανίχνευσης του μποζονίου Higgs. και τι περιμένουμε; ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Το πείραμα στο CERN και ο σκοπός του Το «πολυπόθητο» μποζόνιο Higgs Μηχανισμοί ανίχνευσης του μποζονίου Higgs και τι περιμένουμε; Στη μήκους 27 χιλιομέτρων και διαμέτρου 3,8 μέτρων σήραγγα,

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση ATLAS Z path Τι θα μετρήσουμε σήμερα και πώς

Άσκηση ATLAS Z path Τι θα μετρήσουμε σήμερα και πώς Άσκηση ATLAS Z path Τι θα μετρήσουμε σήμερα και πώς Εργαστήριο Πυρηνικής ΙΙ, 8ου εξαμήνου Κώστας Κορδάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης To LHC και ο ανιχνευτής ATLAS LHC ~100 m κάτω από το έδαφος,

Διαβάστε περισσότερα

Δύο Συνταρακτικές Ανακαλύψεις

Δύο Συνταρακτικές Ανακαλύψεις Δύο Συνταρακτικές Ανακαλύψεις στα Όρια των Διαστάσεων του Χώρου Απόστολος Δ. Παναγιώτου Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών Επιστημονικός Συνεργάτης στο CERN Σώμα Ομοτίμων Καθηγητών Πανεπιστήμιου Αθηνών

Διαβάστε περισσότερα

Το μποζόνιο Higgs (Σωματίδιο του Θεού) και ο ρόλος του Μεγάλου Αδρονικού Επιταχυντή στην Ανακάλυψη του Ομάδα Μαθητών:

Το μποζόνιο Higgs (Σωματίδιο του Θεού) και ο ρόλος του Μεγάλου Αδρονικού Επιταχυντή στην Ανακάλυψη του Ομάδα Μαθητών: 1 Το μποζόνιο Higgs (Σωματίδιο του Θεού) και ο ρόλος του Μεγάλου Αδρονικού Επιταχυντή στην Ανακάλυψη του Ομάδα Μαθητών: Ιωάννου Παναγιώτης, Λεωνίδου Άντρεα, Βαφέα Ραφαέλα, Παναρέτου Κατερίνα Συντονιστής

Διαβάστε περισσότερα

Ο Maxwell ενοποίησε τις Ηλεκτρικές με τις Μαγνητικές δυνάμεις στον

Ο Maxwell ενοποίησε τις Ηλεκτρικές με τις Μαγνητικές δυνάμεις στον Η Ηλεκτρασθενής Ενοποίηση Ο Maxwell ενοποίησε τις Ηλεκτρικές με τις Μαγνητικές δυνάμεις στον γνωστό μας Ηλεκτρομαγνητισμό. Οι Glashow, einberg και Salam απέδειξαν ότι οι Ηλεκτρομαγνητικές αλληλεπιδράσεις

Διαβάστε περισσότερα

Καλώς Ορίσατε στο CERN

Καλώς Ορίσατε στο CERN Καλώς Ορίσατε στο CERN Το Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Κέντρο Σωματιδιακής Φυσικής CERN - Σήμερα και στο Μέλλον... Ευάγγελος ΓΑΖΗΣ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο CERN / 21 Αυγούστου 2016 1 Περιεχόμενα της Ομιλίας

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΆΜΑΤΟΣ ATLAS

ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΆΜΑΤΟΣ ATLAS ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΆΜΑΤΟΣ ATLAS ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΆΜΑΤΟΣ ATLAS Εικονογράφηση: CERNland.net, Carolina De Luca και Rebecca Pitt Κείμενο: Katarina Anthony για τη συνεργασία ATLAS Ανάπτυξη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ ATLAS

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ ATLAS ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ ATLAS ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΉΣ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑΤΟΣ ATLAS ΕΙΜΑΙ Ο ΜΠΟΜΠ Είμαι φυσικός στο πείραμα ATLAS. Η δουλειά μου είναι να αναζητώ απαντήσεις σε σημαντικά ερωτήματα. Για

Διαβάστε περισσότερα

Yπεύθυνη καθηγήτρια Ομίλου Φυσικής, Γεωργία Ρουμπέα

Yπεύθυνη καθηγήτρια Ομίλου Φυσικής, Γεωργία Ρουμπέα Μαθητές του ομίλου Φυσικής του Βαρβακείου Λυκείου επεξεργασθήκαμε δεδομένα του πειράματος ATLAS για την ταυτοποίηση ανίχνευση του σωματίδιου Ζ. Παρουσιάζουμε εδώ, τη σύνοψη μιας εφαρμογής που έγινε κατά

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση δεδομένων του πειράματος ATLAS Επεξεργασία μέσω του προγράμματος HYPATIA

Ανάλυση δεδομένων του πειράματος ATLAS Επεξεργασία μέσω του προγράμματος HYPATIA Εργαστήριο Πυρηνικής 2 : Ανάλυση δεδομένων του πειράματος ATLAS Επεξεργασία μέσω του προγράμματος HYPATIA Κετικίδης Αλέξανδρος ΑΕΜ: 13299 2/5/14 Διδάσκων: κα.πετρίδου, κ.ιλιάδης ΠΕΡΙΛΗΨΗ Αντικείμενο αυτής

Διαβάστε περισσότερα

Masterclasses. Εισαγωγή

Masterclasses. Εισαγωγή Masterclasses Εισαγωγή λίγα λόγια για μένα Γεννηθείς εν Αθήναις Πτυχίο Φυσικής, Πανεπιστήμιο Πατρών (2002) Μεταπτυχιακό Δίπλωμα, ΕΜΠ (2005) Διδακτορικό Δίπλωμα, ΕΜΠ/ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος (2009) Μεταδιδακτορικός

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 18: Καθιερωμένο πρότυπο (1978-?)

Διάλεξη 18: Καθιερωμένο πρότυπο (1978-?) Διάλεξη 18: Καθιερωμένο πρότυπο (1978-?) Φορείς αλληλεπίδρασεων Αλληλεπίδραση Ισχύς Εμβέλεια Φορέας Ισχυρή 1 ~fm g-γλουόνιο Η/Μ 10-2 1/r 2 γ-φωτόνιο Ασθενής 10-9 ~fm W ±,Z μποζόνια Βαρυτική 10-38 1/r 2

Διαβάστε περισσότερα

Masterclass Χανιά 2019 Ανάλυση γεγονότων CMS/LHC (ή βρες το µποζόνιο µόνος σου) Γιώργος Αναγνώστου ΙΠΦΣ - Δηµόκριτος

Masterclass Χανιά 2019 Ανάλυση γεγονότων CMS/LHC (ή βρες το µποζόνιο µόνος σου) Γιώργος Αναγνώστου ΙΠΦΣ - Δηµόκριτος Masterclass Χανιά 2019 Ανάλυση γεγονότων CMS/LHC (ή βρες το µποζόνιο µόνος σου) Γιώργος Αναγνώστου ΙΠΦΣ - Δηµόκριτος 1 Λίγη ιστορία Super Proton Synchrotron CERN, Geneva (6km circumference) 2 2 Underground

Διαβάστε περισσότερα

Ευτράπελα σχετικά με τον επιταχυντή LHC και τους ελέφαντες. Μετάφραση του Fun facts about LHC and elephants του Πανεπιστημίου του Birmingham

Ευτράπελα σχετικά με τον επιταχυντή LHC και τους ελέφαντες. Μετάφραση του Fun facts about LHC and elephants του Πανεπιστημίου του Birmingham Ευτράπελα σχετικά με τον επιταχυντή LHC και τους ελέφαντες Μετάφραση του Fun facts about LHC and elephants του Πανεπιστημίου του Birmingham LHC Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων O LHC είναι ο μεγαλύτερος

Διαβάστε περισσότερα

Ανάλυση δεδοµένων του πειράµατος DELPHI Μέτρηση των ποσοστών διάσπασης του µποζονίου Ζ

Ανάλυση δεδοµένων του πειράµατος DELPHI Μέτρηση των ποσοστών διάσπασης του µποζονίου Ζ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ II Χ. Πετρίδου,. Σαµψωνίδης Ανάλυση δεδοµένων του πειράµατος DELPHI Μέτρηση των ποσοστών διάσπασης του µποζονίου Ζ http://wyp.physics.auth.gr/physics.htm Σκοπός O σκοπός της

Διαβάστε περισσότερα

Δομή του Πρωτονίου με νετρίνο. Εισαγωγή στη ΦΣΣ - Γ. Τσιπολίτης

Δομή του Πρωτονίου με νετρίνο. Εισαγωγή στη ΦΣΣ - Γ. Τσιπολίτης Δομή του Πρωτονίου με νετρίνο 411 Η Ηλεκτρασθενής Ενοποίηση Ο Maxwell ενοποίησε τις Ηλεκτρικές με τις Μαγνητικές δυνάμεις στον γνωστό μας Ηλεκτρομαγνητισμό. Οι Glashow, Weinberg και Salam απέδειξαν ότι

Διαβάστε περισσότερα

Large Hardron Collider (LHC)

Large Hardron Collider (LHC) 1 Large Hardron Collider (LHC) Ο LHC είναι ο μεγαλύτερος και ισχυρότερος επιταχυντής σωματιδίων που έχει ποτέ κατασκευαστεί. Βρίσκεται εγκατεστημένος στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN). Χρησιμοποιεί

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 19/04/16

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 19/04/16 Διάλεξη 15: Νετρίνα Νετρίνα Τα νετρίνα τα συναντήσαμε αρκετές φορές μέχρι τώρα: Αρχικά στην αποδιέγερση β αλλά και αργότερα κατά την αποδιέγερση των πιονίων και των μιονίων. Τα νετρίνα αξίζει να τα δούμε

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων Ε: Από τί αποτελείται η ύλη σε θεμελειώδες επίπεδο;

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων Ε: Από τί αποτελείται η ύλη σε θεμελειώδες επίπεδο; Εκεί, κάτω στον μικρόκοσμο... Από τί αποτελείται ο κόσμος και τί τον κρατάει ενωμένο; Αθανάσιος Δέδες Τμήμα Φυσικής, Τομέας Θεωρητικής Φυσικής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων 5 Οκτωβρίου 2015 Φυσική Στοιχειωδών

Διαβάστε περισσότερα

Και τα τρία σωμάτια έχουν σπιν μονάδα.

Και τα τρία σωμάτια έχουν σπιν μονάδα. Καθιερωμένο Πρότυπο W και Z μποζόνια Στη φυσική, τα W και Z μποζόνια είναι τα στοιχειώδη σωμάτια που μεταδίδουν την ασθενή αλληλεπίδραση. Η ανακάλυψή τους στο CERN το 1983 αντιμετωπίστηκε ως μια σπουδαία

Διαβάστε περισσότερα

Τεχνολογία του LHC- Κατασκευές. Τίνα Νάντσου Παιδαγωγική Υπεύθυνη Playing with Protons Ελλάδα 2017

Τεχνολογία του LHC- Κατασκευές. Τίνα Νάντσου Παιδαγωγική Υπεύθυνη Playing with Protons Ελλάδα 2017 Τεχνολογία του LHC- Κατασκευές Τίνα Νάντσου Παιδαγωγική Υπεύθυνη Playing with Protons Ελλάδα 2017 Μεγάλη Έκρηξη Πρωτόνιο Άτομο Ιός Γή LHC Γαλαξίες Σύμπαν Οι νόμοι της φυσικής στις πρώτες στιγμές μετά

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στην Πυρηνική Φυσική και τα Στοιχειώδη Σωµάτια

Εισαγωγή στην Πυρηνική Φυσική και τα Στοιχειώδη Σωµάτια στην Πυρηνική Φυσική και τα Στοιχειώδη Σωµάτια Περιεχόµενα Διαγράµµατα Feynman Δυνητικά σωµάτια Οι τρείς αλληλεπιδράσεις Ηλεκτροµαγνητισµός Ισχυρή Ασθενής Περίληψη Κ. Παπανικόλας, Ε. Στυλιάρης, Π. Σφήκας

Διαβάστε περισσότερα

Πλησιάζοντας την ταχύτητα του φωτός. Επιταχυντές. Τα πιο ισχυρά μικροσκόπια

Πλησιάζοντας την ταχύτητα του φωτός. Επιταχυντές. Τα πιο ισχυρά μικροσκόπια Πλησιάζοντας την ταχύτητα του φωτός Επιταχυντές Τα πιο ισχυρά μικροσκόπια Γιώργος Φανουράκης Ινστιτούτο Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος Η Φυσική στο Προσκήνιο Ελληνική Ομάδα Εκλαΐκευσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗ ΦΥΣΙΚΗ Η ΕΝΑ ΤΑΞΕΙΔΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΜΕΧΡΙ... ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΡΗΞΗ!! ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Ν. ΓΑΖΗΣ Καθηγητής Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων, ΕΜΠ Αναπληρωτής Εθνικός Εκπρόσωπος στο CERN ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Επιταχύνοντας» την Επιστήμη Η διαδραστική έκθεση του CERN στην Αθήνα

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Επιταχύνοντας» την Επιστήμη Η διαδραστική έκθεση του CERN στην Αθήνα ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ «Επιταχύνοντας» την Επιστήμη Η διαδραστική έκθεση του CERN στην Αθήνα Δελτίο Τύπου Επιταχύνοντας την Επιστήμη H διαδραστική έκθεση του CERN στην Αθήνα Την εντυπωσιακή διαδραστική έκθεση που

Διαβάστε περισσότερα

www.cc.uoa.gr/~dfassoul/syghroni_fysiki.html

www.cc.uoa.gr/~dfassoul/syghroni_fysiki.html Σύγχρονη Φυσική Στοιχειώδη Σωµατίδια Σωµατίδια Επιταχυντές Ανιχνευτές Αλληλεπιδράσεις Συµµετρίες Νόµοι ιατήρησης Καθιερωµένο Πρότυπο www.cc.uoa.gr/~dfassoul/syghroni_fysiki.html Σύγχρονη Φυσική: Στοιχειώδη

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγη στους ανιχνευτες σωματιδιων στο CERN

Εισαγωγη στους ανιχνευτες σωματιδιων στο CERN Εισαγωγη στους ανιχνευτες σωματιδιων στο CERN...και ισως μερικες πιθανες ιδεες για τους μαθητες σας Προγραμμα Ελληνων καθηγητων, CERN 8-12/11/2015 Οι επιταχυντες 0.999999998C 0.999998C 0.91C 0.3C 0.993C

Διαβάστε περισσότερα

Νετρίνο το σωματίδιο φάντασμα

Νετρίνο το σωματίδιο φάντασμα Νετρίνο το σωματίδιο φάντασμα Ι. Ρίζος Αναπληρωτής Καθηγητής Τομέας Θεωρητικής Φυσικής 2/10/2012 Διαλέξεις υποδοχής πρωτοετών φοιτητών Τμήματος Φυσικής Στοιχειώδη Σωματίδια Κουάρκς Φορείς αλληλεπιδράσεων

Διαβάστε περισσότερα

Ανιχνευτές CERN. Πως καταγράφονται τα σωματίδια που δημιουργούνται από τις συγκρούσεις;

Ανιχνευτές CERN. Πως καταγράφονται τα σωματίδια που δημιουργούνται από τις συγκρούσεις; Ανιχνευτές CERN Τι είναι; Είναι «μηχανήματα» τα οποία «φωτογραφήζουν» τις τροχιές των σωματιδίων και ανιχνεύουν νέα σωματίδια που προκύπτουν από τις συγκρούσεις των δεσμών, όπως το Μποζόνιο Χιγκς. Υπάρχουν

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 7, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων. Οι Μετασχηματισμοί του Lorentz και η Διαστολή του Χρόνου

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 7, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων. Οι Μετασχηματισμοί του Lorentz και η Διαστολή του Χρόνου 1 Οι Μετασχηματισμοί του Lorentz και η Διαστολή του Χρόνου Σκοπός της έβδομης διάλεξης: 9.2.2012 Η κατανόηση της διαστολής τού χρόνου σαν απόρροια των μετασχηματισμών του Lorentz. Η κατανόηση ότι τόσο

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων Δήμος Σαμψωνίδης (19-12- 2018) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο 1 Τα Θεμελιώδη Φερμιόνια απο τα οποία αποτελείται η Ύλη:

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 10/05/16

Σύγχρονη Φυσική : Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 10/05/16 Διάλεξη 20: Διαγράμματα Feynman Ισχυρές αλληλεπιδράσεις Όπως στην περίπτωση των η/μ αλληλεπιδράσεων έτσι και στην περίπτωση των ισχυρών αλληλεπιδράσεων υπάρχει η αντίστοιχη αναπαράσταση μέσω των διαγραμμάτων

Διαβάστε περισσότερα

Μιόνιο μ ±. Mass m = ± MeV Mean life τ = ( ± ) 10 6 s τμ+/τ μ = ± cτ = 658.

Μιόνιο μ ±. Mass m = ± MeV Mean life τ = ( ± ) 10 6 s τμ+/τ μ = ± cτ = 658. Μιόνιο μ ±. Mass m = 105.6583715 ± 0.0000035 MeV Mean life τ = (2.1969811 ± 0.0000022) 10 6 s τμ+/τ μ = 1.00002 ± 0.00008 cτ = 658.6384 m Παραγωγή μιονίων π ± μ ± + ν μ ( 100%) K ± μ ± + ν μ. ( 63,5%)

Διαβάστε περισσότερα

Αναζητώντας παράξενα σωματίδια στο A LargeIonColliderExperimnent. MasterClasses : Μαθήματα στοιχειωδών σωματιδίων

Αναζητώντας παράξενα σωματίδια στο A LargeIonColliderExperimnent. MasterClasses : Μαθήματα στοιχειωδών σωματιδίων Αναζητώντας παράξενα σωματίδια στο A LargeIonColliderExperimnent MasterClasses : Μαθήματα στοιχειωδών σωματιδίων Σωματίδια, σωμάτια... Εκτός από τα διάσημα πρωτόνια, νετρόνια και ηλεκτρόνια, υπάρχουν πολλά

Διαβάστε περισσότερα

6ο ΓΕΛ - εικονική περιήγηση στο CERN

6ο ΓΕΛ - εικονική περιήγηση στο CERN 6 ο ΓΕΛ - εικονική περιήγηση στο CERN Την Παρακευή 11 Μαρτίου 34 μαθητές της Β' τάξης του 6ου ΓΕΛ Λάρισας, είχαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε εικονική περιήγηση στο πείραμα Compact Muon Solenoid - Συμπαγές

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Χ. Πετρίδου, Κ. Κορδάς. Μάθημα 2β: Πειράματα-Ανιχνευτές

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Χ. Πετρίδου, Κ. Κορδάς. Μάθημα 2β: Πειράματα-Ανιχνευτές Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Χ. Πετρίδου, Κ. Κορδάς Μάθημα 2β: Πειράματα-Ανιχνευτές Λέκτορας Κώστας Κορδάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Στοιχειώδη ΙΙ, Αριστοτέλειο Παν. Θ/νίκης,

Διαβάστε περισσότερα

Νετρίνα υπερ-υψηλών ενεργειών UHE

Νετρίνα υπερ-υψηλών ενεργειών UHE Νετρίνα υπερ-υψηλών ενεργειών UHE Πλεονεκτήματα των μετρήσεων με νετρίνα: Διεισδυτικά,μπορούν να διασχίσουν τα κοσμικά νέφη. Για ένεργειες E ν > 5*10 14 ev, οι ακτίνες γ σκεδάζονται στο CMΒ, E ν >10 13

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική - 2012: Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 11/05/15

Σύγχρονη Φυσική - 2012: Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 11/05/15 Διάλεξη 14: Μεσόνια και αντισωματίδια Μεσόνια Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως (διάλεξη 13) η έννοια των στοιχειωδών σωματίων άλλαξε πολλές φορές μέχρι σήμερα. Μέχρι το 1934 ο κόσμος των στοιχειωδών σωματιδίων

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. 5 ο Εξάμηνο Δεκέμβριος 2009

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. 5 ο Εξάμηνο Δεκέμβριος 2009 Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο Δεκέμβριος 2009 Τι θα μάθουμε (1) Εισαγωγή: Το Απειροστό και το Άπειρο Που βρίσκεται ο κλάδος αυτός της βασικής έρευνας σήμερα? Γιατί μας ενδιαφέρει?

Διαβάστε περισσότερα

Μεγάλα πειράματα για τη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων

Μεγάλα πειράματα για τη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων Μεγάλα πειράματα για τη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων τα τηλεσκόπια του μικρόκοσμου Κώστας Κορδάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης HEP MasterClass Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 4 Μαρτίου

Διαβάστε περισσότερα

Μεθοδολογίες Ανάλυσης εδοµένων στη Σωµατιδιακή Φυσική

Μεθοδολογίες Ανάλυσης εδοµένων στη Σωµατιδιακή Φυσική Μεθοδολογίες Ανάλυσης εδοµένων στη Σωµατιδιακή Φυσική ρ. Αριστοτέλης Κυριάκης Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής ΕΚΕΦΕ ΗΜΟΚΡΙΤΟΣ Προβλέψεις του Καθιερωµένου Πρoτύπου (Standard Model, SM) για τον τύπο και τις

Διαβάστε περισσότερα

Καθ. Κ. Φουντάς, Εργ. Φυσικής Υψηλών Ενεργειών, Παν. Ιωαννίνων

Καθ. Κ. Φουντάς, Εργ. Φυσικής Υψηλών Ενεργειών, Παν. Ιωαννίνων Αναδρομή από τις αρχές του εικοστού αιώνα όταν γεννήθηκε η Σωματιδιακή Φυσική (Φυσική Υψηλών Ενεργειών)- ανακαλύψεις, τεχνικές, τεράστια πρόοδος αλλά επίσης σύγχυση και λάθη. Το καθιερωμένο Μοντέλο Τι

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΙΑΤΟΜΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΔΙΟΥ W

ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΙΑΤΟΜΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΔΙΟΥ W ΕΝΕΡΓΟΣ ΔΙΑΤΟΜΗ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΔΙΟΥ W ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΜΟΝΗ Α.Ε.Μ. : 12679 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 17/05/11 Τι είναι και πότε ανακαλύφθηκε το μποζόνιο W Το μποζόνιο Wείναι ένα από τα στοιχειώδη σωμάτια που μεταδίδουν την ασθενή

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Μάθημα 1γ: Επιταχυντές (α' μέρος) Λέκτορας Κώστας Κορδάς

Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Μάθημα 1γ: Επιταχυντές (α' μέρος) Λέκτορας Κώστας Κορδάς Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων ΙΙ (8ου εξαμήνου) Μάθημα 1γ: Επιταχυντές (α' μέρος) Λέκτορας Κώστας Κορδάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμ ιο Θεσσαλονίκης Στοιχειώδη ΙΙ, Αριστοτέλειο Παν. Θ/νίκης, 23 Φεβρουαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Η κατακόρυφη τομή...

Η κατακόρυφη τομή... Το CERN γεννήθηκε στη Γενεύη της Ελβετίας το 1954 από 12 ευρωπαϊκές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Σήμερα, απαρτίζεται από 20 κράτη μέλη (τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τις ΗΠΑ, Ινδία, Ισραήλ,

Διαβάστε περισσότερα

Η ασφάλεια στον LHC Ο Μεγάλος Επιταχυντής Συγκρουόµενων εσµών Αδρονίων (Large Hadron Collider, LHC) είναι ικανός να επιτύχει ενέργειες που κανένας άλλος επιταχυντής έως σήµερα δεν έχει προσεγγίσει. Ωστόσο,

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ

Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ 12 Λειτουργία και Απόδοση του Πρότυπου Ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ Εισαγωγή Στο παρόν Κεφάλαιο περιγράφεται η λειτουργία και απόδοση του πρότυπου ανιχνευτή ΝΕΣΤΩΡ κατά τη λειτουργία του στη βαθιά θάλασσα. Συγκεκριμένα

Διαβάστε περισσότερα

Διάλεξη 22: Παραβίαση της κατοπτρικής συμμετρίας στις ασθενείς αλληλεπιδράσεις

Διάλεξη 22: Παραβίαση της κατοπτρικής συμμετρίας στις ασθενείς αλληλεπιδράσεις Διάλεξη 22: Παραβίαση της κατοπτρικής συμμετρίας στις ασθενείς αλληλεπιδράσεις Το 1956 ο Lee και ο Yang σε μια εργασία τους θέτουν το ερώτημα αν η πάριτη δηλαδή η κατοπτρική συμμετρία παραβιάζεται ή όχι

Διαβάστε περισσότερα

Σωματιδιακή Φυσική: Από το Ηλεκτρόνιο μέχρι το Higgs και το Μεγάλο Αδρονικό Επιταχυντή (LHC) στο CERN

Σωματιδιακή Φυσική: Από το Ηλεκτρόνιο μέχρι το Higgs και το Μεγάλο Αδρονικό Επιταχυντή (LHC) στο CERN Σωματιδιακή Φυσική: Από το Ηλεκτρόνιο μέχρι το Higgs και το Μεγάλο Αδρονικό Επιταχυντή (LHC) στο CERN Κωνσταντίνος Φουντάς Καθηγητής Παν/μίου Ιωαννίνων Ευάγγελος Γαζής Καθηγητής Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγη στους ανιχνευτες σωματιδιων στο CERN

Εισαγωγη στους ανιχνευτες σωματιδιων στο CERN Εισαγωγη στους ανιχνευτες σωματιδιων στο CERN...και ισως μερικες πιθανες ιδεες για τους μαθητες σας Προγραμμα Ελληνων καθηγητων, CERN 18-21/04/2016 Οι επιταχυντες στο CERN: αναπαραγουν σε καθωρισμενο χωρο

Διαβάστε περισσότερα

Σοιχεία Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων 5ο εξάμηνο Μάθημα 1

Σοιχεία Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων 5ο εξάμηνο Μάθημα 1 Σοιχεία Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων 5ο εξάμηνο 2013-14 Τμήμα T3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου Μάθημα 1 α) Ύλη, τρόπος διαβάσματος και εξέτασης β) Εισαγωγή στο αντικείμενο - Πείραμα Rutherford,

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειώδη Σωματίδια. Διάλεξη 10η Πετρίδου Χαρά. Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου

Στοιχειώδη Σωματίδια. Διάλεξη 10η Πετρίδου Χαρά. Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου Στοιχειώδη Σωματίδια Διάλεξη 10η Πετρίδου Χαρά Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου Σωμάτια & Αντισωμάτια Κουάρκ & Λεπτόνια Αδρόνια & Διατήρηση κβαντικών αριθμών 16/12/2011 Πετρίδου Χαρά Στοιχειώδη Σωμάτια

Διαβάστε περισσότερα

Ιχνηλατώντας τα Μυστικά του Σύμπαντος

Ιχνηλατώντας τα Μυστικά του Σύμπαντος Ιχνηλατώντας τα Μυστικά του Σύμπαντος Τα πιο πρόσφατα αποτελέσµατα από το CERN Χαρά Πετρίδου Καθηγήτρια Φυσικής, Α.Π.Θ. Εγκαίνια Έκθεσης CERN Καβάλα, 10 Φεβρουαρίου 20121 Το LHC είναι το µεγαλύτερο Επιστηµονικό

Διαβάστε περισσότερα

Καλώς Ορίσατε στο CERN

Καλώς Ορίσατε στο CERN Καλώς Ορίσατε στο CERN Το Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Κέντρο Σωματιδιακής Φυσικής CERN - Σήμερα και στο Μέλλον... Ευάγγελος ΓΑΖΗΣ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο CERN / 27 Αυγούστου 2017 1 Περιεχόμενα της Ομιλίας

Διαβάστε περισσότερα

Η κλασσική, η σχετικιστική και η κβαντική προσέγγιση. Θωµάς Μελίστας Α 3

Η κλασσική, η σχετικιστική και η κβαντική προσέγγιση. Θωµάς Μελίστας Α 3 Η κλασσική, η σχετικιστική και η κβαντική προσέγγιση Θωµάς Μελίστας Α 3 Σύµφωνα µε την κλασσική µηχανική και την γενική αντίληψη η µάζα είναι µία εγγενής ιδιότητα των φυσικών σωµάτων. Μάζα είναι η ποσότητα

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Δήμος Σαμψωνίδης ( ) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων Δήμος Σαμψωνίδης (8-1- 2018) Στοιχεία Πυρηνικής Φυσικής & Φυσικής Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο 1 Αλληλεπιδράσεις και Πεδία στη Σωματιδιακή Φυσική 2 Κλασική

Διαβάστε περισσότερα

Τα μεγάλα πειράματα στη Φυσική Στοιχεωδών Σωματιδίων: Τα τηλεσκόπια του μικροκοσμου και η ανακάλυψη του Higgs. Κώστας Κορδάς και. Δέσποινα Σαμψωνίδου

Τα μεγάλα πειράματα στη Φυσική Στοιχεωδών Σωματιδίων: Τα τηλεσκόπια του μικροκοσμου και η ανακάλυψη του Higgs. Κώστας Κορδάς και. Δέσποινα Σαμψωνίδου Τα μεγάλα πειράματα στη Φυσική Στοιχεωδών Σωματιδίων: Τα τηλεσκόπια του μικροκοσμου και η ανακάλυψη του Higgs Κώστας Κορδάς και Δέσποινα Σαμψωνίδου Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Διαβάστε περισσότερα

Κωστής Χαλκιαδάκης, φυσικός. Συσκάκης Γιάννης, φυσικός. 10 Ερωτήσεις και 10 απαντήσεις για το CERN

Κωστής Χαλκιαδάκης, φυσικός. Συσκάκης Γιάννης, φυσικός. 10 Ερωτήσεις και 10 απαντήσεις για το CERN Κωστής Χαλκιαδάκης, φυσικός Συσκάκης Γιάννης, φυσικός 10 Ερωτήσεις και 10 απαντήσεις για το CERN 1. Τι είναι το CERN To CERN είναι Ευρωπαϊκό Ερευνητικό κέντρο που ασχολείται με τη μελέτη της φυσικής των

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. 5 ο Εξάμηνο Δεκέμβριος 2009

Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. 5 ο Εξάμηνο Δεκέμβριος 2009 Εισαγωγή στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων 5 ο Εξάμηνο Δεκέμβριος 2009 Νόμοι Διατήρησης κβαντικών αριθμών Αρχές Αναλλοίωτου Συμμετρία ή αναλλοίωτο των εξισώσεων που περιγράφουν σύστημα σωματιδίων κάτω

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ & ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΑ. Ομοτιμία Κβαντικοί Αριθμοί Συμμετρίες και Νόμοι Διατήρησης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ & ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΑ. Ομοτιμία Κβαντικοί Αριθμοί Συμμετρίες και Νόμοι Διατήρησης ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ & ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΑ Ν. Γιόκαρης,, (Κ.Ν.( Παπανικόλας) & Ε. Στυλιάρης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ,, 2016 Ομοτιμία Κβαντικοί Αριθμοί Συμμετρίες και Νόμοι Διατήρησης 1 Stathis STILIARIS,

Διαβάστε περισσότερα

n proton = 10N A 18cm 3 (2) cm 2 3 m (3) (β) Η χρονική απόσταση δύο τέτοιων γεγονότων θα είναι 3m msec (4)

n proton = 10N A 18cm 3 (2) cm 2 3 m (3) (β) Η χρονική απόσταση δύο τέτοιων γεγονότων θα είναι 3m msec (4) ΛΥΣΕΙΣ ΣΕΙΡΑΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ 8 Διδάσκων: Θεόδωρος Ν. Τομαράς 1. Η θεωρία των μαγνητικών μονοπόλων προβλέπει οτι αυτά αντιδρούν με πρωτόνια και δίνουν M + p M + e + + π 0 (1) με ενεργό διατομή σ 0.01 barn. Το

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων

Εισαγωγή στη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων Εργαστήριο Εισαγωγή στη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων Hypatia : http://hypatia.phys.uoa.gr/ To Hypatia αποτελεί μέρος του ATLAS ASEC, ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη Φυσική των Στοιχειωδών Σωματιδίων.

Διαβάστε περισσότερα

Κάτω. Πάνω. Όνομα: Πάνω Επώνυμο: Κουάρκ. Επώνυμο: Κουάρκ. Του αρέσουν:z, W+, W-, γλουόνια, φωτόνια. W-, γλουόνια, φωτόνια. Παιχνίδι με κάρτες: Σνάπ

Κάτω. Πάνω. Όνομα: Πάνω Επώνυμο: Κουάρκ. Επώνυμο: Κουάρκ. Του αρέσουν:z, W+, W-, γλουόνια, φωτόνια. W-, γλουόνια, φωτόνια. Παιχνίδι με κάρτες: Σνάπ Πάνω Κάτω Όνομα: Πάνω Χαρούμενες Z, Οικογένειες Όνομα: W-, gluon, Κάτω photon Του αρέσουν:z, Μάζα: πολύ ελαφρύ Φορτίο: +2/3 Μάζα: πολύ ελαφρύ Φορτίο: -1/3 Ένα από τα βασικά συστατικά των πρωτονίων και

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 7 Διαγράμματα Feynman

Μάθημα 7 Διαγράμματα Feynman Στοιχειώδη Σωμάτια (M.Sc Υπολογιστικής Φυσικής) Μάθημα 7 Διαγράμματα Feynman Κώστας Κορδάς Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Στοιχειώδη M.Sc. Υπολ. Φυσ., AΠΘ, 2 Δεκεμβρίου 2013 Κουάρκ και Λεπτόνια

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειώδη Σωματίδια. Διάλεξη 21η Πετρίδου Χαρά. Τμήμα Τ3: Χ. Πετρίδου

Στοιχειώδη Σωματίδια. Διάλεξη 21η Πετρίδου Χαρά. Τμήμα Τ3: Χ. Πετρίδου Στοιχειώδη Σωματίδια Διάλεξη 21η Πετρίδου Χαρά Τμήμα Τ3: Χ. Πετρίδου Κουάρκ & Λεπτόνια Αδρόνια & Διατήρηση κβαντικών αριθμών 14/12/2017 Πετρίδου Χαρά Στοιχειώδη Σωμάτια 2 Τα Θεμελιώδη Φερμιόνια απο τα

Διαβάστε περισσότερα

Τα μεγάλα πειράματα στη Φυσική Στοιχεωδών Σωματιδίων: τα εργαλεία μας για την εξερεύνηση του μικρόκοσμου

Τα μεγάλα πειράματα στη Φυσική Στοιχεωδών Σωματιδίων: τα εργαλεία μας για την εξερεύνηση του μικρόκοσμου Τα μεγάλα πειράματα στη Φυσική Στοιχεωδών Σωματιδίων: τα εργαλεία μας για την εξερεύνηση του μικρόκοσμου Κώστας Κορδάς Τμήμα Φυσικής Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης ΑΠΘ, 11 Δεκεμβρίου 2014 Τι θα

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειώδη Σωματίδια. Διάλεξη 21η Πετρίδου Χαρά. Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου

Στοιχειώδη Σωματίδια. Διάλεξη 21η Πετρίδου Χαρά. Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου Στοιχειώδη Σωματίδια Διάλεξη 21η Πετρίδου Χαρά Τμήμα G3: Κ. Κορδάς & Χ. Πετρίδου Κουάρκ & Λεπτόνια Αδρόνια & Διατήρηση κβαντικών αριθμών 16/12/2016 Πετρίδου Χαρά Στοιχειώδη Σωμάτια 2 Τα Θεμελιώδη Φερμιόνια

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονες αντιλήψεις γύρω από το άτομο. Κβαντική θεωρία.

Σύγχρονες αντιλήψεις γύρω από το άτομο. Κβαντική θεωρία. Σύγχρονες αντιλήψεις γύρω από το άτομο. Κβαντική θεωρία. Η κβαντική θεωρία αναπτύχθηκε με τις ιδέες των ακόλουθων επιστημόνων: Κβάντωση της ενέργειας (Max Planck, 1900). Κυματική θεωρία της ύλης (De Broglie,

Διαβάστε περισσότερα

Ο ανιχνευτης CMS. Ρολος και ο σχεδιασμος του ανιχνευτη. Το CMS και τα κομματια του Από τα κομματια στο συστημα. Συμπερασματα και προσδοκιες.

Ο ανιχνευτης CMS. Ρολος και ο σχεδιασμος του ανιχνευτη. Το CMS και τα κομματια του Από τα κομματια στο συστημα. Συμπερασματα και προσδοκιες. Ο ανιχνευτης CMS Ρολος και ο σχεδιασμος του ανιχνευτη. Το CMS και τα κομματια του Από τα κομματια στο συστημα. Συμπερασματα και προσδοκιες. Ανδρομαχη Τσιρου Ο ρολος του επιταχυντη και των ανιχνευτων είναι

Διαβάστε περισσότερα

Στοιχειώδη σωμάτια. Τα σωμάτια ύλης

Στοιχειώδη σωμάτια. Τα σωμάτια ύλης Στοιχειώδη σωμάτια Γύρω στο 1930 η εικόνα που είχαν οι φυσικοί για τα στοιχειώδη σωμάτια- σωμάτια που τότε πίστευαν ότι δεν είχαν συστατικά φαίνεται στον παρακάτω πίνακα: Σωμάτια Σύμβολο Μάζα ΜeV/c 2 Τα

Διαβάστε περισσότερα

Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων (5ου εξαμήνου, χειμερινό ) Τμήμα T2: Κ. Κορδάς & Δ. Σαμψωνίδης

Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων (5ου εξαμήνου, χειμερινό ) Τμήμα T2: Κ. Κορδάς & Δ. Σαμψωνίδης Πυρηνική Φυσική και Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων (5ου εξαμήνου, χειμερινό 2017-18) Τμήμα T2: Κ. Κορδάς & Δ. Σαμψωνίδης Μάθημα 1γ Μια ματιά στα Στοιχειώδη Σωμάτια και τους κβαντικούς αριθμούς τους Κώστας

Διαβάστε περισσότερα

ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΝΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ATLAS

ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΝΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ATLAS ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΝΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ATLAS Στα µεγάλα πειράµατα οι ερευνητές πρέπει να αναλύσουν εκατοµµύρια γεγονότα και να επιλέξουν τα υποψήφια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ & ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ & ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ & ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΑ Κ. Βελλίδης & Ε. Στυλιάρης ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, 018 Συντεταγμένες Κ. Βελλίδη (Στοιχειώδη Σωμάτια): Τομέας ΠΦΣΣ: β όροφος, 10-77-6946 ΙΕΣΕ: β όροφος,

Διαβάστε περισσότερα

3. Το πρότυπο του Bohr εξήγησε το ότι το φάσμα της ακτινοβολίας που εκπέμπει το αέριο υδρογόνο, είναι γραμμικό.

3. Το πρότυπο του Bohr εξήγησε το ότι το φάσμα της ακτινοβολίας που εκπέμπει το αέριο υδρογόνο, είναι γραμμικό. ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 16 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΒΑΝΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ-ΠΡΟΤΥΠΟ BOHR ΟΜΑΔΑ Α Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως Σωστές ή Λάθος και να αιτιολογήσετε αυτές που είναι λάθος : 1.

Διαβάστε περισσότερα

Φυσικό Τμήμα Παν/μιο Ιωαννίνων - Ειδική Σχετικότητα - 1 Λυμένα Προβλήματα - IV

Φυσικό Τμήμα Παν/μιο Ιωαννίνων - Ειδική Σχετικότητα - 1 Λυμένα Προβλήματα - IV Φυσικό Τμήμα Παν/μιο Ιωαννίνων - Ειδική Σχετικότητα - 23..20 Άσκηση : Χρησιμοποιώντας την διωνυμική σχέση για προσεγγίσεις υπολογίστε πόσο γρήγορα πρέπει να κινείται χρονόμετρο έτσι ώστε να χτύπα 0 φορές

Διαβάστε περισσότερα

Ο ανιχνευτής CMS. O ρόλος και ο σχεδιασµός του ανιχνευτή. Το CMS και τα κοµµάτια του. Από τα κοµµάτια στο σύστηµα. Συµπεράσµατα και προσδοκίες.

Ο ανιχνευτής CMS. O ρόλος και ο σχεδιασµός του ανιχνευτή. Το CMS και τα κοµµάτια του. Από τα κοµµάτια στο σύστηµα. Συµπεράσµατα και προσδοκίες. Ο ανιχνευτής CMS O ρόλος και ο σχεδιασµός του ανιχνευτή. Το CMS και τα κοµµάτια του Από τα κοµµάτια στο σύστηµα. Συµπεράσµατα και προσδοκίες. Ο ρόλος του επιταχυντή και των ανιχνευτών είναι αλληλένδετος.

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 9o' 12/5/2014

Μάθημα 9o' 12/5/2014 Πρότυπο Αδρονίων µε Στατικά κουάρκ ΙΙ Μάθημα 9o' 12/5/2014! Λεπτονικές διασπάσεις διανυσµατικών µεσονίων Παράδειγµα ουδέτερων διανυσµατικών µεσονιων Τύπος VanRoyen Weisskopf για το επιµέρους πλάτος διάσπασης

Διαβάστε περισσότερα

Αντιδράσεις των κοσμικών ακτίνων στην ατμόσφαιρα,

Αντιδράσεις των κοσμικών ακτίνων στην ατμόσφαιρα, 1 Αντιδράσεις των κοσμικών ακτίνων στην ατμόσφαιρα, Τα πολυπληθέστερα σωματίδια των Κ.Α. είναι τα πρωτόνια. Όπως έχουμε αναφέρει, η ενέργεια τους είναι υψηλή και αντιδρούν με τους πυρήνες της ατμόσφαιρας.

Διαβάστε περισσότερα

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 10, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων. Ορμή και Ενέργεια στην Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας

Σύγχρονη Φυσική 1, Διάλεξη 10, Τμήμα Φυσικής, Παν/μιο Ιωαννίνων. Ορμή και Ενέργεια στην Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας 1 Ορμή και Ενέργεια στην Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας Σκοπός της δέκατης διάλεξης: 10/11/12 Η κατανόηση των εννοιών της ολικής ενέργειας, της κινητικής ενέργειας και της ορμής στην ειδική θεωρία της

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ CERN. Επιστημονική ομάδα ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΙΔΕΡΗΣ &ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ. 3ο Λύκειο Γαλατσίου 2011-2012

ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ CERN. Επιστημονική ομάδα ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΙΔΕΡΗΣ &ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ. 3ο Λύκειο Γαλατσίου 2011-2012 ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ CERN Επιστημονική ομάδα ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΙΔΕΡΗΣ &ΝΙΚΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ 3ο Λύκειο Γαλατσίου 2011-2012 Υπεύθυνοι καθηγητές Μαραγκουδάκης Επαμεινώνδας και Φαράκου Γεωργία ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 6 : Σχετικιστική ενέργεια και ορμή.

Κεφάλαιο 6 : Σχετικιστική ενέργεια και ορμή. Κεφάλαιο 6 : Σχετικιστική ενέργεια και ορμή. 6. Σχετικιστική Ορμή. Ο ορισμός της σχετικιστικής ορμής r πρέπει να ικανοποιεί τις ακόλουθες δύο συνθήκες: Η ολική σχετικιστική ορμή ενός απομονωμένου συστήματος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ CERN ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ CERN ΜΕΓΑΛΕΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΕΣ ΤΟΥ CERN ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΤΑΧΥΝΤΕΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ CERN ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ CERN ΜΕΓΑΛΕΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΕΣ ΤΟΥ CERN ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΤΑΧΥΝΤΕΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ Τελική εργασία Α1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ CERN ΣΤΟΙΧΕΙΩΔΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ CERN ΜΕΓΑΛΕΣ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΕΣ ΤΟΥ CERN ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΤΑΧΥΝΤΕΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΟΥ CERN ΣΤΗ ΖΩΗ

Διαβάστε περισσότερα

Γενικές αρχές ακτινοφυσικής Π. ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ

Γενικές αρχές ακτινοφυσικής Π. ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ Γενικές αρχές ακτινοφυσικής Π. ΓΚΡΙΤΖΑΛΗΣ Μέρος πρώτο ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Να εξηγηθούν βασικές έννοιες της φυσικής, που θα βοηθήσουν τον φοιτητή να μάθει: Τι είναι οι ακτίνες Χ Πως παράγονται Ποιες είναι

Διαβάστε περισσότερα

«Ταξίδι» στην Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Πρασιανάκης Γιώργος Καραδημητρίου Μιχάλης

«Ταξίδι» στην Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων. Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Πρασιανάκης Γιώργος Καραδημητρίου Μιχάλης «Ταξίδι» στην Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων Κύκλοι Μαθημάτων Σύγχρονης Φυσικής Πρασιανάκης Γιώργος Καραδημητρίου Μιχάλης Δυνάμεις του 10! Ένα ταξίδι από το μικρό στο μεγάλο και πάλι πίσω! Καλό ταξίδι!

Διαβάστε περισσότερα