Κλεομένης Γ. Τσιγάνης Λέκτορας, Τμήμα Φυσικής ΑΠΘ. ΥΠΟΜΝΗΜΑ Βιογραφικό Σημείωμα Ανάλυση Δημοσιεύσεων

Transcript

1 Κλεομένης Γ. Τσιγάνης Λέκτορας, Τμήμα Φυσικής ΑΠΘ ΥΠΟΜΝΗΜΑ Βιογραφικό Σημείωμα Ανάλυση Δημοσιεύσεων ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΙΟΥΝΙΟΣ 2010

2 ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο: Κλεομένης Τσιγάνης του Γεωργίου Τόπος Γέννησης: Λάρισα Χρονολογία Γέννησης: 12 Ιανουαρίου 1974 Οικογενειακή Κατάσταση: Άγαμος Στρατολογική Κατάσταση: Έχω εκπληρώσει τις στρατολογικές υποχρεώσεις μου Διεύθυνση κατοικίας: Υψηλάντου 4 Πολίχνη, Θεσσαλονίκη Τ.Κ Τηλέφωνο: (οικία), (γραφείο) Fax: tsiganis@auth.gr ΤΙΤΛΟΙ Διδάκτορας του Τμήματος ΦΥΣΙΚΗΣ, Α.Π.Θ., 2002 Πτυχιούχος του Τμήματος ΦΥΣΙΚΗΣ, Α.Π.Θ., 1996 ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ σήμερα: Λέκτορας, Σπουδαστήριο Μηχανικής, Τομέας ΑΑ&Μ, Τμήμα Φυσικής ΑΠΘ Μεταδιδακτορικός ερευνητής, Εργαστήριο Αστρονομίας Α.Π.Θ Μεταδιδακτορικός ερευνητής, Observatoire de la Cote d Azur, CNRS (UMR 6202 Cassiopee), Νίκαια, Γαλλία Υποψήφιος διδάκτορας, Εργαστήριο Αστρονομίας Α.Π.Θ. (μεταπτυχιακός υπότροφος ΙΚΥ) ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ Κατά το διάστημα 06/1998 έως και 06/2002 εκπόνησα διδακτορική διατριβή, με τίτλο: Διάχυση χαοτικών τροχιών σε Χαμιλτονιανά Συστήματα: Εφαρμογές στην Ουράνια Μηχανική στο Εργαστήριο Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, υπό την επίβλεψη του καθηγητή κ. Χ. Βάρβογλη. Καθ όλη τη διάρκεια εκπόνησης της διατριβής μου υπήρξα υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ). Αναγορεύτηκα σε Διδάκτορα του Τμήματος Φυσικής ΑΠΘ (με βαθμό «ΑΡΙΣΤΑ») τον Ιούνιο του 2002.

3 ΜΕΤΑΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ Την περίοδο 01/ /2004 εργάστηκα ως μεταδιδακτορικός ερευνητής του Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS) της Γαλλίας και συγκεκριμένα στο Observatoire de la Côte d Azur στη Νίκαια, συνεργαζόμενος με τον Δρα. Alessandro Morbidelli (Directeur de Recherche, CNRS). Η πρόσληψή μου επιδοτήθηκε από το πρόγραμμα υποτροφιών Marie Curie Individual Fellowships της Ε.Ε. Την περίοδο 12/ /2006 εργάστηκα στο Εργαστήριο Αστρονομίας του ΑΠΘ ως έμμισθος μεταδιδακτορικός ερευνητής, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Προσομοιώσεις μεγάλης κλίμακας βαρυτικών αστροφυσικών συστημάτων», (πρόγραμμα ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ, επ. υπεύθυνος: Χ. Βάρβογλης). ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ Τα ερευνητικά μου ενδιαφέροντα εμπίπτουν, κατά κύριο λόγο, στους ακόλουθους τομείς (παρατίθενται σχετικές δημοσιεύσεις, βλ. επισυναπτόμενο κατάλογο): Μη γραμμική δυναμική Ουράνια Μηχανική Χαμιλτονιανά συστήματα με δύο και τρεις βαθμούς ελευθερίας αναλυτικές και αριθμητικές μέθοδοι μελέτης της χαοτικής συμπεριφοράς κατασκευή προσεγγιστικών προτύπων με αναλυτικές μεθόδους (normal forms) και μελέτη της κίνησης δοκιμαστικών σωματιδίων σε συντονισμούς του περιορισμένου προβλήματος των Ν σωμάτων (βλ. Γ1, Γ2, Γ3, Γ5, Γ8, Γ9, Ε1, Γ17, Γ22, Γ26). Δυναμική εξέλιξη του ηλιακού συστήματος πλανητικά συστήματα Χαοτικές κινήσεις αστεροειδών προέλευση και δυναμική εξέλιξη των πληθυσμών των μικρών πλανητών (αστεροειδείς κύριας ζώνης, Τρωικοί, NEAs, ζώνη Kuiper) επίδραση ασθενών μη συντηρητικών δυνάμεων (φαινόμενο Yarkovsky/YORP) δημιουργία και δυναμική εξέλιξη οικογενειών αστεροειδών (βλ. Γ3, Γ4, Γ6, Γ7, Γ8, Γ9, Ε1, Γ10, Γ12, Γ15, Γ17, Γ19, Γ21, Γ22, Γ26, Γ27). Κινήσεις κανονικών και μη κανονικών φυσικών δορυφόρων (Γ11, Γ13). Τροχιές τεχνητών δορυφόρων (Γ20, Γ28) Πρώιμα στάδια της δυναμικής εξέλιξης του ηλιακού συστήματος ομαλή και χαοτική μετανάστευση πλανητών σχηματισμός και ευστάθεια πληθυσμών μικρών σωμάτων (βλ. Γ13, Γ14, Γ15, Γ16, Γ19, Γ21, Γ24, Γ25, Γ29) Σχηματισμός και δυναμική εξέλιξη πλανητικών συστημάτων (βλ. Γ18, Γ23)

4 ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Από το διορισμό μου σε θέση Λέκτορα (2006) και μέχρι σήμερα, το διδακτικό έργο μου συνίσταται στα εξής: Διδασκαλία μαθημάτων Τμήμα Φυσικής (προπτυχιακά): Θεωρητική Μηχανική ΙΙ (ακ. έτος έως σήμερα) Παρατηρησιακή Αστρονομία (ακ. έτος έως σήμερα) Προβλήματα του Εγγύς Διαστημικού Περιβάλλοντος (ακ. έτος έως σήμερα) Τμήμα Φυσικής, ΜΠΣ Υπολογιστικής Φυσικής : Υπολογιστική Δυναμική, Αστροδυναμική και εφαρμογές (ακ. έτος έως σήμερα) Ανάλυση δεδομένων (ακ. έτη και ) Προσομοίωση Χαοτικών Συστημάτων (ακ. έτος ) Τμήμα Μαθηματικών: Παρατηρησιακή Αστρονομία και Αστροφυσική (ακ. έτη και ) Θεωρητική Μηχανική (ακ. έτη έως ) Διδασκαλία εκτός ΑΠΘ Πρόγραμμα Erasmus: Resonant motion and chaos in the solar system (6-ωρο master-class στα Αγγλικά), Institut für Astronomie, Universität Wien, Αυστρία (ακ. έτος ) Συγγραφή Διδακτικών Σημειώσεων Ασκήσεις Αναλυτικής Μηχανικής, Κ. Τσιγάνης, 2008, πρόχειρες διδακτικές σημειώσεις για το υποχρεωτικό μάθημα Θεωρητική Μηχανική ΙΙ του 5ου εξαμήνου (39 σελίδες) Κινήσεις σωμάτων στο Εγγύς Διαστημικό Περιβάλλον, Κ. Τσιγάνης και Ν. Κ. Σπύρου, 2008, πρόχειρες διδακτικές σημειώσεις για το μάθημα επιλογής Προβλήματα του Εγγύς Διαστημικού Περιβάλλοντος του 7ου εξαμήνου (55 σελίδες) Υπολογιστική Αστροδυναμική, Κ. Τσιγάνης, 2007, πρόχειρες διδακτικές σημειώσεις για το υποχρεωτικό μάθημα Υπολογιστική Δυναμική, Αστροδυναμική και Εφαρμογές του ΜΠΣ Υπολογιστικής Φυσικής (3 κεφάλαια, 28 σελίδες) Resonant motion and chaos in the solar system, K. Tsiganis, 2007, σημειώσεις (στα Αγγλικά) για το αντίστοιχο master-class που διδάχτηκε στο Αστρονομικό Ινστιτούτο της Βιέννης, στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus (44 σελίδες)

5 Επίβλεψη πτυχιακών και διπλωματικών εργασιών Έχω επιβλέψει την εκπόνηση τεσσάρων πτυχιακών εργασιών (μία σε συνεπίβλεψη με τον καθηγητή κ. Χ. Βάρβογλη και δύο σε συνεπίβλεψη με τον καθηγητή κ. Λ. Βλάχο), οι οποίες έχουν ήδη ολοκληρωθεί, και ακόμη δύο που βρίσκονται σε τελικό στάδιο (εκκρεμεί η παρουσίαση). Κατά το τρέχον ακαδημαϊκό έτος επιβλέπω την εκπόνηση τεσσάρων πτυχιακών εργασιών (δύο σε προχωρημένο και δύο σε αρχικό στάδιο). Έχω επιβλέψει την εκπόνηση μιας διπλωματικής εργασίας (κα. Στέλλα Τζίρτη), στο πλαίσιο του ΠΜΣ Υπολογιστικής Φυσικής. Επίσης, έχω διατελέσει μέλος τριμελών εξεταστικών επιτροπών, σε διπλωματικές εργασίες του εν λόγω ΠΜΣ. Συνεργασίες με νέους ερευνητές (2008 σήμερα) Συνεργασία με την κα. Anne-Sophie Libert, διδάκτορα του Πανεπιστημίου FUNDP της Namur (2007, Τμ. Μαθηματικών). Το ακαδημαϊκό έτος η Δρ. Libert επισκέφτηκε το Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ, όπου και συνεργάστηκε μαζί μου (ως post-doc) για ένα εξάμηνο (με χρηματοδότηση από το FNRS του Βελγίου) στη μελέτη των φυσικών διαδικασιών που οδηγούν σε πλανητική μετανάστευση και των πιθανών επιπτώσεών της στη δυναμική των παρατηρούμενων Εξω-ηλιακών Πλανητικών Συστημάτων (ΕΠΣ). Η συνεργασία αυτή οδήγησε σε δύο κοινές δημοσιεύσεις σε περιοδικά με κριτές (βλ. κατάλογο, Γ18 και Γ23) και μία στα πρακτικά διεθνούς συνεδρίου (Δ15). (2008 σήμερα) Συνεργασία με τον κ. Bojan Novakovic, μεταπτυχιακό φοιτητή στο Αστρονομικό Ινστιτούτο Βελιγραδίου (Σερβία, επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Zoran Knezevic) σε θέματα δυναμικής εξέλιξης οικογενειών αστεροειδών (asteroid families). Ο κ. Novakovic επισκέφτηκε το Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ το 2007 και συνεργάστηκε μαζί μου στην ανάπτυξη ενός μοντέλου τυχαίου βηματισμού για την προσομοίωση της χαοτικής διάχυσης των αστεροειδών. Υπήρξα μέλος της τριμελούς εξεταστικής επιτροπής της Διπλωματικής Εργασίας του (για την απόκτηση Διπλώματος Majistar, Μάρτιος 2009). Έχουμε δύο κοινές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με κριτές (Γ22, Γ26) και μία στα πρακτικά διεθνούς συνεδρίου (Δ16). (2008 σήμερα) Συνεργασία με την υποψήφια διδάκτορα του Τμήματος Φυσικής κα. Στέλλα Τζίρτη σε θέματα δυναμικής τεχνητών δορυφόρων. Έχουμε δύο κοινές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με κριτές (Γ20, Γ28) και μία στα πρακτικά διεθνούς συνεδρίου (Δ17). (2009 ) Μέλος της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής της υποψήφιας διδάκτορος του Τμήματος Φυσικής, κας Κυριακής Αντωνιάδου. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ / ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΝΩΣΕΙΣ Επιτροπές Τμήματος Φυσικής ΑΠΘ Μέλος της επιτροπής προβολής του Τμήματος Φυσικής (περίοδος )

6 Μέλος της επιτροπής υποδοχής και καθοδήγησης πρωτοετών φοιτητών του Τμήματος Φυσικής (περίοδος ) Μέλος της επιτροπής αξιολόγησης υποψηφίων του ΠΜΣ Υπολογιστικής Φυσικής (περίοδος ) Μέλος Επιστημονικών Ενώσεων ( σήμερα) Μέλος της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας (ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ.) ( ) Μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής της ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ Δημοσιεύσεις Μέχρι σήμερα (1/6/2010) έχω συμμετάσχει στη συγγραφή εικοσιεπτά (27) δημοσιευμένων εργασιών σε διεθνή περιοδικά με κριτές (εκ των οποίων δώδεκα στη βαθμίδα του Λέκτορα), δύο (2) άρθρων επισκόπησης, κατόπιν προσκλήσεως, σε ειδικούς τόμους ως μόνος συγγραφέας (εκ των οποίων ένα στη βαθμίδα του Λέκτορα) και δεκαεπτά (17) εργασιών σε πρακτικά διεθνών συνεδρίων (εκ των οποίων πέντε στη βαθμίδα του Λέκτορα). Επτά (7) από τις δημοσιεύσεις σε πρακτικά συνεδρίων είναι ανεξάρτητες από τις δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με κριτές. Επιπλέον, δύο (2) εργασίες έχουν υποβληθεί προς δημοσίευση σε διεθνή περιοδικά με κριτές και βρίσκονται στο στάδιο της κρίσης. Τέλος, έχω δημοσιεύσει τρεις (3) εργασίες σε περιοδικές επιθεωρήσεις επιστημονικών ενώσεων, εκ των οποίων η μία αποτελεί πρωτότυπη ερευνητική εργασία και δημοσιεύτηκε σε ευρωπαϊκή επιθεώρηση με κριτή (E1, βλ. επισυναπτόμενο κατάλογο) και ακόμη δύο ακόμη (2) εργασίες σε περιοδικές εκδόσεις του ΑΠΘ. Ο μέσος όρος πρωτότυπων δημοσιεύσεων ανά έτος είναι Μ.Ο.=3.1 (3.2 για την τελευταία πενταετία) εξαιρούνται οι μη ανεξάρτητες δημοσιεύσεις σε πρακτικά συνεδρίων και οι εργασίες σε εκδόσεις επιστημονικών ενώσεων. Ο μέσος όρος συγγραφέων ανά δημοσίευση είναι ίσος με 3.2. Επισυνάπτεται αναλυτικός κατάλογος των δημοσιεύσεων. Αναφορές άλλων ερευνητών στο έργο μου Μέχρι σήμερα (1/6/2010) το πλήθος των ετεροαναφορών στις εργασίες μου είναι 695, σύμφωνα με το Astrophysics Data System (ADS), εκ των οποίων 638 την τελευταία πενταετία ( ). Άλλες μηχανές αναζήτησης δίνουν τα εξής αποτελέσματα: -Web of Science 682 -Scopus 640 ή 505, αν εξαιρεθούν οι αυτο-αναφορές όλων των συγγραφέων. Διακρίσεις Το Δεκέμβριο του 2004 το αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό Science (2004, Vol. 306, p. 1676) δημοσίευσε αφιέρωμα στο συνέδριο DPS 2004 της American Astronomical

7 Society (AAS), κάνοντας εκτενή αναφορά στην ομιλία μου και στη σημασία των αποτελεσμάτων που παρουσίασα, σχετικά με τη μετανάστευση των εξωτερικών πλανητών και την ερμηνεία του Όψιμου Σφοδρού Βομβαρδισμού (Late Heavy Bombardment) της Σελήνης (βλ. εργασίες Γ13 και Γ14). Η δημοσίευση των εργασιών Γ13 Γ15 καλύφθηκε από τουλάχιστον 50 έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα (web-sites) του διεθνούς επιστημονικού και πολιτικού τύπου (πηγές: περιοδικό Nature). Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής: Το Βήμα (Ελλάδα), Le Monde (Γαλλία, The Washington Post (ΗΠΑ, Discovery Channel (ΗΠΑ, ABC News (ΗΠΑ, CBS News (ΗΠΑ, MSNBC (ΗΠΑ, People s Daily (Κίνα, και (NASA), Physics Web ( Αmerican Geophysical Union web-site ( Τον Αύγουστο του 2008 η Επιτροπή Ονοματολογίας Μικρών Σωμάτων της Διεθνούς Αστρονομικής Ένωσης (ΙAU) αποφάσισε τη μετονομασία του αστεροειδούς 1999RC221 σε (21775) Tsiganis, σε αναγνώριση του επιστημονικού έργου μου. Το αιτιολογικό της απόφασης έχει δημοσιευτεί στο περιοδικό IAU Minor Planet Circulars (Τεύχος 17/8/2008, βλ. επίσης την ιστοσελίδα του JPL/ NASA) και αναφέρει: (21775) Tsiganis: Kleomenis Tsiganis (b. 1974), of the University of Thessaloniki, works on the chaotic diffusion of minor planets and the effect of the late heavy bombardment on the structure of the Trojan clouds and the main belt. Για την παραπάνω διάκριση και τη συνεισφορά της στη διεθνή προβολή του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ έλαβα τιμητική διάκριση από το Νομαρχικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης, τον Σύλλογο Αποφοίτων του Τμήματος Φυσικής ΑΠΘ Αρχιμήδης και το Δήμο Λαρισαίων. Το Δεκέμβριο του 2009 βραβεύτηκα από την Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ για τη δημοσίευση της εργασίας Γ21 στο περιοδικό Nature. Διεθνείς Συνεργασίες Διατηρώ συνεργασία με τους παρακάτω ερευνητές/ομάδες ιδρυμάτων του εξωτερικού: Prof. Humberto Campins του University of Central Florida (Orlando, ΗΠΑ) και τη διεθνή ομάδα του ( ) Dr. Anne-Sophie Libert του FUNDP (Namur, Βέλγιο) και την ομάδα της Prof. Anne Lemaitre ( )

8 Drs. Harold Levison, W. Bottke και D. Nesvorny από το SouthWest Research Institute (Boulder, ΗΠΑ) ( ) Dr. Alessandro Morbidelli από το Observatoire de Nice (Γαλλία) και την ομάδα του ( ) Prof. Zoran Knezevic, διευθυντή του Astronomical Observatory of Belgrade (Σερβία) και την ομάδα του ( ) Prof. Rudolf Dvorak και Dr. Elke Lohinger του Astronomical Institute / University of Vienna (Αυστρία) (2000 -) Συμμετοχή σε Χρηματοδοτούμενα Ερευνητικά Προγράμματα (α) Στη βαθμίδα του Λέκτορα: (*) Βασικός ερευνητής στο πρόγραμμα Simulations à haute résolution du processus de formation des planètes telluriques, Πρόγραμμα PICS/CNRS, θεματική περιοχή Planetologie, επ. υπεύθυνος A. Morbidelli ( ) Επιστημονικός συνεργάτης στο πρόγραμμα Constraining planet formation processes by modeling the collisional and dynamical evolution of inner solar system asteroids, επ. υπεύθυνος Dr. W.F. Bottke (SwRI), NASA Programme: Origins of the Solar System, Contract nr: NNX08AI42G ( ) (β) Ως μεταδιδακτορικός ερευνητής: (*) Προσομοιώσεις μεγάλης κλίμακας βαρυτικών αστροφυσικών συστημάτων, πρόγραμμα ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ, Γ.Γ.Ε.Τ., επ. υπεύθυνος: Χ. Βάρβογλης (01/ /2006) (γ) Ως μεταπτυχιακός φοιτητής: Trojanerbahnen, επ.υπεύθυνος: Prof. R. Dvorak, Jubilaeumsfonds projektnummer 6446, Oestereichische Nationalbank (1999) Τάξη και Χάος σε συντηρητικά δυναμικά συστήματα και εφαρμογές στην Αστρονομία, την Ουράνια Μηχανική και την Ατομική Φυσική, επ. υπεύθυνος: Χ. Βάρβογλης, ΠΕΝΕΔ-95, ΓΓΕΤ, ( ) (*) συμμετέσχα στη συγγραφή της πρότασης Άλλες προτάσεις χρηματοδότησης (α) Στο στάδιο της κρίσης: (*) GPU4PHYS: Ανάπτυξη λογισμικού και χρήση τεχνολογίας GPU για τη μελέτη πολύπλοκων προβλημάτων Υπολογιστικής Φυσικής, Πράξη ΘΑΛΗΣ, ΥπΕΠΘ (2010) (β) Εγκεκριμένες:

9 (*) Πρόταση του Σπουδαστηρίου Μηχανικής για επιχορήγηση ευρώ από την Πρυτανεία του ΑΠΘ (Σεπτέμβριος 2009) για την αγορά και εγκατάσταση υπολογιστικού συστήματος παράλληλης επεξεργασίας, βασισμένου στην τεχνολογία επιταχυντών GPU (2 Η/Υ τεχνολογίας Quad-core και 6 κάρτες GPU, τύπου Nvidia Tesla C1060) (*) Εκτέλεση προσομοιώσεων της δημιουργίας του ηλιακού συστήματος, επ. υπεύθυνος: Χ. Βάρβογλης, Εμπειρίκειο Ίδρυμα, 2004 (χρηματοδότηση της αγοράς της υπολογιστικής πλατφόρμας GRAPE 6A/Pro) (*) συμμετέσχα στη συγγραφή της πρότασης Επίσης, συμμετέσχα, ως μέλος της ομάδας του Σπουδαστηρίου Μηχανικής, στη συγγραφή και υποβολή δύο προτάσεων διεθνούς συνεργασίας που δεν χρηματοδοτήθηκαν: Space Manifolds Dynamics, στο πλαίσιο του προγράμματος FP7: Space (2009, Επ. Υπ.: Dr. Alessandra Celletti, University of Rome Torr Vergatta ) Design of Interplanetary Trajectories, ESA Call (2008), σε συνεργασία με την Telespazio S.p.A (Ιταλία) και το University of Glasgow (Ην. Βασίλειο). Κριτής σε Διεθνή Επιστημονικά Περιοδικά Είμαι τακτικός κριτής εργασιών (με ρυθμό ~5 εργασίες / έτος για την περίοδο ) στα παρακάτω διεθνή επιστημονικά περιοδικά: (α) Ως μεταδιδακτορικός ερευνητής: Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy Icarus Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (β) Μετά το διορισμό στη βαθμίδα του Λέκτορα: Astronomy & Astrophysics The Astronomical Journal The Astrophysical Journal Nature Geosciences Astrophysics and Space Science Serbian Astronomical Journal Κριτής Ερευνητικών Προτάσεων Πρόγραμμα Μεταδιδακτορικής Έρευνας της Dr. A.-S. Libert για το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημονικής Έρευνας (FNRS) του Βελγίου, 2008.

10 Επισκέψεις σε Ερευνητικά Ιδρύματα Έχω επισκεφτεί, για ερευνητικούς και διδακτικούς σκοπούς, τα παρακάτω Ιδρύματα: Astronomical Observatory Beograd, Σερβία (2002, 2006, 2009) Institut fur Astronomie, Universitat Wien, Αυστρία (1999, 2000, 2004, 2006, 2007) Max-Planck Institut for Astronomy, Heidelberg, Γερμανία (2008). Univerity of Tuebingen, Γερμανία (2008) Observatoire de Nice, Γαλλία (2006, 2007, 2008, 2009, 2010) Southwest Research Institute (SwRI), Boulder, ΗΠΑ (2004, 2007) ΚΕΑΕΜ, Ακαδημία Αθηνών (2005, 2007, 2008) ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ / ΣΧΟΛΕΙΑ Έχω συμμετάσχει σε εικοσιεπτά (27) διεθνή και εθνικά συνέδρια/σχολεία (εκ των οποίων δέκα στη βαθμίδα του Λέκτορα). Σε πέντε (5) από αυτά παρουσίασα προσκεκλημένη ομιλία (εκ των οποίων τέσσερα στη βαθμίδα του Λέκτορα), σε δεκαεννιά (19) παρουσίασα ερευνητική ανακοίνωση (εκ των οποίων πέντε στη βαθμίδα του Λέκτορα) και σε άλλα τρία (3) συμμετέσχα χωρίς παρουσίαση. Αναλυτικά: Προσκεκλημένος Ομιλητής (α) ως μεταδιδακτορικός ερευνητής: 1. IAU Colloquium No 196 Transits of Venus: New views of the Solar System and the Galaxy, 06/2004, Preston, Αγγλία. (β) μετά το διορισμό στη βαθμίδα του Λέκτορα: 2. CNRS School on Open Problems in Celestial Mechanics, 02/2006, Aussois, Gαλλία 3. SUPPA/SUSSP School (No 62) on Extra-Solar Planets, 06/2007, Skey Isl., Σκωτία 4. CNRS School on Dynamics of gravitational systems, 06/2009, Aussois, Γαλλία 5. CELMEC V Internation Meeting on Celestial Mechanics, 09/2009, Viterbo, Ιταλία Ανακοίνωση ερευνητικής εργασίας (α) από την αρχή της σταδιοδρομίας μου: ο Θερινό Σχολείο / 5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολυπλοκότητας και Χαοτικής Δυναμικής Μη Γραμμικών Συστημάτων, Ιούλιος 1997, Περαία Θες/νίκης (προφορική παρουσίαση) ο Θερινό Σχολείο / 6 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολυπλοκότητας και Χαοτικής Δυναμικής Μη Γραμμικών Συστημάτων, Ιούλιος 1998, Λεβαδειά (παρουσίαση αφίσας)

11 3. 4 ο Συνέδριο της ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ., Σεπτέμβριος 1999, Σάμος (προφορική παρουσίαση και αφίσα) 4. JENAM 97 New Trends in Astronomy & Astophysics, Ιούλιος 1997, Καλλιθέα Χαλκιδικής (προφορική παρουσίαση) 5. International Winter School on Nonlinear Time Series Analysis, Φεβρουάριος 1998, Max Planck Insitute for Physics of Complex Systems, Δρέσδη, Γερμανία (παρουσίαση αφίσας) 6. IAU Colloquium No 172 The Impact of Modern Dynamics in Astronomy, Ιούλιος 1998, FUNDP, Namur, Βέλγιο (παρουσίαση αφίσας ) 7. 5 th Alexander von Humboldt Colloquium for Celestial Mechanics, Μάρτιος 2000, Bad Hofgastein, Αυστρία (προφορική παρουσίαση) 8. CELMEC III International Meeting on Celestial Mechanics, Ιούνιος 2001, Ρώμη, Ιταλία (προφορική παρουσίαση) 9. JENAM 2003 Αύγουστος 2003, Budapest, Ουγγαρία (προφορική παρουσίαση) 10. NATO ASI Chaotic Worlds, Σεπτέμβριος 2003, Cortina d Ampezzo, Ιταλία. (προφορική παρουσίαση) 11. DDA 2004 Annual meeting of the Division on Dynamical Astronomy of the American Astronomical Society, Απρίλιος 2004, Cannes, Γαλλία (προφορική παρουσίαση) th Alexander von Humboldt Colloquium for Celestial Mechanics, Μάρτιος 2004, Bad Hofgastein, Αυστρία (προφορική παρουσίαση) 13. IAU Colloquium No 196 Dynamics of populations of planetary systems, Σεπτέμβριος 2004, Βελιγράδι, Σερβία & Μαυροβούνιο (προφορική παρουσίαση) 14. DPS 2004 Annual meeting of the Division on Planetary Sciences of the American Astronomical Society, Νοέμβριος 2004, Louisville, Η.Π.Α. (προφορική παρουσίαση) (β) μετά το διορισμό στη βαθμίδα του Λέκτορα: 15. Chaos in Astronomy, Σεπτέμβριος 2007, Αθήνα (προφορική παρουσίαση) th Hellenic Astronomical Conference, Σεπτέμβριος 2007, Θάσος (προφορική παρουσίαση) 17. Theory and Applications of Dynamical Systems, Ιούνιος 2007, Spoleto (Ιταλία), (προφορική παρουσίαση) th Alexander von Humboldt Colloquium for Celestial Mechanics, Μάρτιος 2008, Bad Hofgastein (Αυστρία) (προφορική παρουσίαση) 19. Dynamics of Celestial Bodies (DCB-08), Ιούνιος 2008, Λιτόχωρο (παρουσίαση αφίσας) Απλή συμμετοχή (α) ως φοιτητής: 1. 8 ο Θερινό Σχολείο / 3 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολυπλοκότητας και Χαοτικής Δυναμικής Μη Γραμμικών Συστημάτων, Ιούλιος 1995, Ξάνθη (β) ως μεταδιδακτορικός ερευνητής:

12 2. Workshop on planet formation, Φεβρουάριος 2003, Observatoire de Νice, Γαλλία (γ) μετά το διορισμό στη βαθμίδα του Λέκτορα: 3. Marco Polo Workshop, ESA Cosmic Vision Science Programme, Μάρτιος 2008, Cannes (Γαλλία). ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ/ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ Πρόσφατα σεμινάρια και διαλέξεις που έδωσα στο ΑΠΘ και άλλα Ιδρύματα του εσωτερικού και του εξωτερικού: (α) στο Α.Π.Θ. Δυναμική εξέλιξη του ηλιακού συστήματος: Σύγχρονες απόψεις, Σεμινάριο Τμήματος Φυσικής ΑΠΘ, Μάρτιος Χαοτική διάχυση αστεροειδών, Σεμινάριο του Σπουδαστηρίου Μηχανικής, Φεβρουάριος Εξερευνώντας το Ηλιακό Σύστημα.. από το γραφείο σας!, Κύκλος Σεμιναρίων για την Έρευνα στο Τμήμα Φυσικής, Φεβρουάριος Μετανάστευση Πλανητών, Σεμινάριο του Τομέα Μάιος 2007 Δυναμική του νεαρού ηλιακού συστήματος, Σεμινάριο του Τομέα Απρίλιος 2005 (β) σε άλλα Ιδρύματα Can we explain the orbits of the planets?, Astronomical Observatory of Belgrade, Σερβία, Μάρτιος 2009 Recent advances and new challenges in solar system dynamics, ΚΕΑΕΜ, Ακαδημία Αθηνών, Δεκέμβριος 2008 Planet migration and the history of the solar system, University of Tuebingen, Γερμανία, Μάιος 2008 Dynamics of the young solar system, Astronomical Institute, University of Vienna, Αυστρία, Απρίλιος 2006 Δυναμική του νεαρού ηλιακού συστήματος, KEAEM Ακαδημία Αθηνών, Ιούνιος 2005 Orbital excitation of the Giant planets and the Late Heavy Bombardment, Observatoire de Nice, Δεκέμβριος Orbital excitation of the Giant planets and its relation to the Late Heavy Bombardment, Southwest Research Institute, Boulder CO, USA, Οκτώβριος ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ Έχω συμμετάσχει στη διοργάνωση των παρακάτω διεθνών συνεδρίων:

13 Dynamics of Celestial Bodies (DCB-08), Λιτόχωρο Πιερίας, Ιούνιος 2008 (μέλος LOC) DDA 2004 Annual meeting of the Division on Dynamical Astronomy of the American Astronomical Society, Απρίλιος 2004, Cannes, Γαλλία JENAM 97 New trends in Astronomy & Astrophysics, Ιούλιος 1997, Καλλιθέα Χαλκιδικής ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ομιλίες σχετικές με τη μέση εκπαίδευση Ομιλητής στην Ημερίδα: Διαστημική Εξερεύνηση και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης Ηπείρου, υπό την αιγίδα της ESA και της Περιφέρειας Ηπείρου (Απρίλιος 2009) Εισηγητής στην Ημερίδα Σταδιοδρομίας του 1ου Γ.Ε.Λ. Πολίχνης (Απρίλιος 2009) ομιλίες/παρουσιάσεις στο ευρύ κοινό Συμμετοχή στις εκδηλώσεις Ανοιχτές Θύρες του Εργ. Αστρονομίας ΑΠΘ ( ). Ομιλία στο Καφέ της Επιστήμης του ΚΔΕΜΤ ΝΟΗΣΙΣ (Οκτώβριος 2008). Ομιλία στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας, στα πλαίσια του εορτασμού του Διεθνούς Έτους Αστρονομίας 2009, υπό την αιγίδα της ΕΛ.ΑΣ.ΕΤ και του Δήμου Λαρισαίων (Φεβρουάριος 2009). Συμμετοχή στην Κεντρική Εκδήλωση του ΑΠΘ για το Διεθνές Έτος Αστρονομίας 2009 (Μάιος 2009) Συμμετοχή σε τηλεοπτικές εκπομπές / επιστημονικές συζητήσεις (ΕΤ-3, TV-100, 4-ε). ΑΛΛΑ ΠΡΟΣΟΝΤΑ Ανάπτυξη Λογισμικού και Χρήση Η/Υ Έχω πολυετή εμπειρία (άνω των 12 ετών) στην ανάπτυξη λογισμικού προσομοίωσης της χρονικής εξέλιξης φυσικών συστημάτων και ανάλυσης δεδομένων, ιδιαίτερα σε: Κώδικες προσομοίωσης της χρονικής εξέλιξης (συστήματα διαφορικών εξισώσεων, ODEs και PDEs), με εφαρμογές σε προβλήματα Δυναμικής Αστρονομίας, Αστροφυσικής και Ουράνιας Μηχανικής Εφαρμογές γραμμικών και μη γραμμικών μεθόδων ανάλυσης δεδομένων - χρονοσειρών Ξένες Γλώσσες Αγγλικά (πολύ καλά) Γαλλικά (μέτρια)

14 ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ Στον κατάλογο που ακολουθεί δεν συμπεριλαμβάνονται περιλήψεις (abstracts) σε τόμους διεθνών συνεδρίων (14). Α. Διατριβές Α 1. Διάχυση χαοτικών τροχιών σε Χαμιλτονιανά Συστήματα: Εφαρμογές στην Ουράνια Μηχανική. Κ. Τσιγάνης, Διδακτορική Διατριβή, 2002, Υπηρεσία Δημοσιευμάτων Α.Π.Θ. Β. Άρθρα Επισκόπησης κατόπιν προσκλήσεως (Invited reviews) (α) ως μεταδιδακτορικός ερευνητής: Β 1. Early dynamical evolution of the Solar System: Models and constraints from Asteroid and KBO dynamics. K. Tsiganis, In: IAU Colloquium No Transits of Venus: New views of the Solar System and the Galaxy, D.W Kurtz and G.E. Bromage (eds), Cambridge University Press, p (β) μετά το διορισμό στη βαθμίδα του Λέκτορα: Β 2. Chaotic Diffusion of Asteroids, K. Tsiganis, 2007, Lecture Notes in Physics 729, (D. Benest, C. Froeschle and E. Lega eds.), Springer-Verlag Berlin, p Γ. Δημοσιεύσεις σε Διεθνή Περιοδικά με Κριτές (α) από την αρχή της σταδιοδρομίας μου: Γ 1. On the relationship between the maximal LCNs and the width of the stochastic layer in a driven pendulum, K. Tsiganis, A. Anastasiadis and H. Varvoglis, 1999, J.Phys. A 32, Γ 2. Dimensionality differences between sticky and non-sticky chaotic trajectory segments in a 3- D Hamiltonian system. K. Tsiganis, A. Anastasiadis and H. Varvoglis, 2000, Chaos Sol. & Fractals, 11(14), Γ 3. Stable chaos in the 12:7 mean motion resonance with Jupiter and its relation to the stickiness effect. K. Tsiganis, H. Varvoglis and J.D. Hadjidemetriou, Icarus, 146, Γ 4. Thersites: a `jumping Trojan? K. Tsiganis, R. Dvorak and E. Pilat-Lohinger, 2000, Astron. & Astrophys., 354, Γ 5. The power spectrum of geodesic divergences as an early detector of chaotic motion. Ch,.L. Vozikis, H. Varvoglis and K. Tsiganis, 2000, Astron. & Astrophys, 359,

15 Γ 6. Chaotic evolution of (719)-Albert, the recently recovered minor planet. K. Tsiganis and H. Varvoglis, 2000, Astron. & Astrophys., 361, Γ 7. Why do Trojan ASCs (not) escape? R. Dvorak and K. Tsiganis, 2000, Cel. Mech. Dyn. Astron., 78, Γ 8. Stable chaos in high-order Jovian resonances. K. Tsiganis, H. Varvoglis and J.D. Hadjidemetriou, 2002, Icarus, 155, Γ 9. Stable chaos vs. Kirkwood Gaps in the asteroid belt: A comparative study of mean motion resonances. K. Tsiganis, H. Varvoglis and J.D. Hadjidemetriou, 2002, Icarus, 159, Γ10. Short-lived asteroids in the 7/3 Kirkwood gap and their relationship to the Eos and Koronis families. K. Tsiganis, H. Varvoglis and A. Morbidelli, 2003, Icarus, 166, Γ11. Chaos and the effects of planetary migration on the orbit of S/2000 S5 Kiviuq. V. Carruba, D. Nesvorny, J. Burns, M. Cuk and K. Tsiganis, 2004, Astron. J, 128, Γ12. Chaotic diffusion and effective stability of Jupiter Trojans. K. Tsiganis, R. Dvorak and H. Varvoglis, 2005, Cel. Mech. Dyn. Astron. 92, 71. Γ13. Origin of the orbital architecture of the Giant Planets of the Solar System. K.Tsiganis, R. Gomes, A. Morbidelli and H. Levison, 2005, Nature 435, 459. Γ14. Origin of the Cataclysmic Late Heavy Bombardment of the Terrestrial Planets. R. Gomes, H. Levison, K. Tsiganis, and A. Morbidelli, 2005, Nature 435, 466. Γ15. The chaotic capture of Jovian Trojan asteroids during the early dynamical evolution of the Solar System. A. Morbidelli, H. Levison, K. Tsiganis and R. Gomes, 2005 Nature 435, 462. (β) μετά το διορισμό στη βαθμίδα του Λέκτορα: Γ16. Dynamics of the Giant Planets of the Solar System in the Gaseous Protoplanetary Disk and Their Relationship to the Current Orbital Architecture, A. Morbidelli, K. Tsiganis, A. Crida, H. Levison and R. Gomes, 2007, Astronomical Journal 134, Γ17. Reconstructing the orbital history of the Veritas family. K. Tsiganis, Z. Knezevic and H. Varvoglis, 2007, Icarus 186, 484. Γ18. Kozai Resonance in Extrasolar Systems, A.S. Libert and K. Tsiganis, 2009, A&A 493, 697. Γ19. Origin of the structure of the Kuiper belt during a dynamical instability in the orbits of Uranus and Neptune. H. Levison, A. Morbidelli, C. Vanlaerhoven, R. Gomes, K. Tsiganis, 2008, Icarus 196, 258.

16 Γ20. Quasi-critical orbits for artificial lunar satellites, S. Tzirti, K. Tsiganis and H. Varvoglis, 2009, Cel Mech Dyn Astron 104, 227. Γ21. Contamination of the asteroid belt by primordial trans-neptunian objects, H. Levison, W. Bottke, M. Gounelle, A. Morbidelli, D. Nesvorny, K. Tsiganis, Nature 460, 364. Γ22. Chaotic transport and chronology of complex asteroid families. B. Novakovic, K. Tsiganis and Z. Knezevic, 2010, MNRAS 402, Γ23. Trapping in high-order orbital resonances and inclination excitation in extrasolar systems. Libert A.-S. and Tsiganis K., 2009, MNRAS 400, Γ24. Constructing the secular architecture of the solar system I: the giant planets. Morbidelli A., Brasser R., Tsiganis K., Gomes R., and Levison H.F., 2009, A&A 507, Γ25. Constructing the secular architecture of the solar system II: the terrestrial planets. Brasser R., Morbidelli A., Gomes R., Tsiganis K., Levison H.F., 2009, A&A 507, Γ26. Dynamical portrait of the Lixiaohua asteroid family. Novakovic B., Tsiganis K. and Knezevic Z., 2010, Cel Mech Dyn Astron (doi /s ) in press. Γ27. Origin of the near-earth asteroid Phaethon and the Geminids meteor shower. J. de Leon, H. Campins, K. Tsiganis, A. Morbidelli and J. Licandro, A&A 513, A26. (γ) στο στάδιο της κρίσης: Γ28. Effect of higher degree gravity harmonicsand Earth perturbations on lunar artificial satellite orbits, S. Tzirti, K. Tsiganis and H. Varvoglis, 2010, Cel Mech Dyn Astron (submitted). Γ29. Evidence from the asteroid belt for a violent past evolution of Jupiter's orbit. A. Morbidelli, R. Brasser, R. Gomes, H. Levison, K. Tsiganis, 2010, Astron. J. (submitted). Δ. Πρακτικά Διεθνών Συνεδρίων (α) από την αρχή της σταδιοδρομίας μου: Δ 1. Effective Lyapunov Numbers and Correlation Dimensions in a 3-d.o.f. Hamiltonian system. K. Tsiganis, A. Anastasiadis and H. Varvoglis, 1999, in IAU Colloquium No 172 The Impact of Modern Dynamics in Astronomy, S. Ferraz-Mello and J. Henrard (eds.), Kluwer Academic Publishers, p Δ 2. Stable chaos and stickiness in the 12/7 Jovian resonance. K. Tsiganis, H. Varvoglis and J.D. Hadjidemetriou, 2000, in 4th Conference of HEL.A.S., J. Seimenis and N. Soulakelis (eds.), p. 249.

17 Δ 3. Is (1868)-Thersites an escaping Trojan? K. Tsiganis, R. Dvorak and E. Pilat-Lohinger, 2000, in 4th Conference of HEL.A.S., J. Seimenis and N. Soulakelis (eds.), p Δ 4. Transport in the outer asteroid belt: Fokker-Planck solutions vs. Numerical Integrations.K. Tsiganis, A. Anastasiadis and H. Varvoglis, 2000, in 4th Conference of HEL.A.S., J. Seimenis and N. Soulakelis (eds.), p Δ 5. Power Spectrum of Orbits Divergence as a stochasticity indicator. Ch. Vozikis, H. Varvoglis and K. Tsiganis, 2000, in 4th Conference of HEL.A.S., J. Seimenis and N. Soulakelis (eds.), p Δ 6. On a Fokker-Planck approach to asteroidal transport. K. Tsiganis, A. Anastasiadis and H. Varvoglis, 2000, in 5 th Alexander von Humboldt Colloquium for Celestial Mechanics, R. Dvorak and J. Henrard (eds.), Kluwer Academic Publishers (Cel. Mech. Dyn. Astron. 78, 337). Δ 7. Achates: a Trojan on the edge of escape. K. Tsiganis and R. Dvorak, 2001, in Proceedings of the 2 nd Austrian-Hungarian Workshop on Trojans and related topics, Eotvos University Press, Budapest, p. 39. Δ 8. Diffusion of asteroids in the outer belt. K. Tsiganis, H. Varvoglis and A. Anastasiadis, 2002, CELMEC III Modern Celestial Mechanics: from Theory to Applications, A. Celetti et al. (eds), Kluwer Academic Publishers (Netherlands), p Δ 9. Stable chaos in mean motion resonances. H. Varvoglis, K. Tsiganis, J.D. Hadjidemetriou, 2002, CELMEC III CELMEC III Modern Celestial Mechanics: from Theory to Applications, A. Celetti et al. (eds), Kluwer Academic Publishers (Netherlands), p Δ10. The dynamical portrait of the Veritas family region. Z. Knezevic, K. Tsiganis and H. Varvoglis, 2002, Proceedings of Asteroids, Comets, Meteors (ACM 2002), Technical University of Berlin, Berlin, Germany, ESA SP-500 November 2002, p.335. Δ11. Stable chaos and local integrals of motion. H. Varvoglis, K. Tsiganis and G. Hadjivantsides, 2002, Proceedings of Asteroids, Comets, Meteors (ACM 2002), Technical University of Berlin, Berlin, Germany, ESA SP-500 November 2002, p.355. Δ12. The third integral in the restricted three-body problem revisited. H. Varvoglis, K. Tsiganis and J.D. Hadjidemetriou, 2003, In Chaos & Galaxies, G. Contopoulos and N. Voglis (eds.), Lecture Notes in Physics 626, p. 433, Springer. (β) μετά το διορισμό στη βαθμίδα του Λέκτορα: Δ13. Age of the Veritas asteroid family from two independent estimates. Z. Knezevic, K. Tsiganis and H. Varvoglis, 2006, Publ. Astron. Obs. Belgrade 80, p. 161.

18 Δ14. The Collisional Evolution of Objects Captured in the Outer Asteroid Belt During the Late Heavy Bombardment, W. Bottke, H. Levison, A. Morbidelli and K. Tsiganis, 2008, Lunar & Planetary Institute 39, 1447 Δ15. Exosystems in Kozai Resonance: How to increase the mutual inclination? A.S. Libert and K. Tsiganis, In Dynamics of Celestial Bodies: Proceedings of the 2008 International Conference in honor of John D. Hadjidemetriou (Litohoro, Greece), 2009, H. Varvoglis and Z. Knezevic (eds.), AUTh (Greece) /AOB (Serbia), p. 143 Δ16. Local diffusion characteristics and the age of the Veritas asteroid family. B. Novakovic, K. Tsiganis and Z. Knezevic. In Dynamics of Celestial Bodies: Proceedings of the 2008 International Conference in honor of John D. Hadjidemetriou (Litohoro, Greece), 2009, H. Varvoglis and Z. Knezevic (eds.), AUTh (Greece) /AOB (Serbia), p. 151 Δ.17 Quasi-critical orbits for artificial Lunar satellites. S. Tzirti, K. Tsiganis and H. Varvoglis. In Dynamics of Celestial Bodies: Proceedings of the 2008 International Conference in honor of John D. Hadjidemetriou (Litohoro, Greece), 2009, H. Varvoglis and Z. Knezevic (eds.), AUTh (Greece) /AOB (Serbia), p. 189 E. Άλλες δημοσιεύσεις (α) περιοδικές επιθεωρήσεις επιστημονικών ενώσεων: E 1. Chaotic diffusion of small bodies in the Solar System. K. Tsiganis & A. Morbidelli, 2003, Annals of MCFA, Vol. 3, p. 999 (με κριτή). Ε 2. The Chaotic Sculpting of the Solar System, K. Tsiganis, 2006, HIPPARCHOS, Vol. 2 (1). E 3. New insights on the asteroid-meteorite connection, K. Tsiganis, 2010, HIPPARCHOS (in press). (β) περιοδικές εκδόσεις του ΑΠΘ: Ε 4. Αστεροειδείς: Από... μικρό μαθαίνεις την αλήθεια!, Κλ. Τσιγάνης, 2009, Α.Π.Θέματα Έρευνας (1), σ Ε 5. Δυναμική Εξέλιξη του Ηλιακού Συστήματος: Σύγχρονες απόψεις, Κλ. Τσιγάνης, 2010, περιοδικό Φαινόμενο (υπό εκτύπωση).

19