ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ Ο «κρυμμένος πλούτος» στα έγκατα της ελληνικής γης

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ Ο «κρυμμένος πλούτος» στα έγκατα της ελληνικής γης"

Transcript

1 ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ Ο «κρυμμένος πλούτος» στα έγκατα της ελληνικής γης Οι σπάνιες γαίες (REE) αποτελούν ένα επίκαιρο θέµα τόσο στον επιστηµονικό όσο και στο βιοµηχανικό χώρο. Πρόκειται για χηµικά στοιχεία, τα οποία λόγω των µοναδικών ιδιοτήτων τους βρίσκουν εφαρµογή σε µεγάλο εύρος πεδίων στην βιοµηχανία υψηλής τεχνολογίας. H Ελλάδα, σε σχέση µε πολλές άλλες χώρες είναι πλούσια, όσον αφορά τον ορυκτό της πλούτο και θεωρείται ιδιαίτερα ελπιδοφόρα περιοχή για την ύπαρξη κοιτασµάτων Σπανίων Γαιών. Εφαρµογές Ο όρος σπάνιες γαίες αφορά συγκεκριµένα µέταλλα (χηµικά στοιχεία) και η ονοµασία τους έχει δοθεί λόγω της γαιώδους µορφής που εµφανίζουν τα οξείδια τους αλλά και της εξαιρετικής σπανιότητάς τους. Αυτά τα µέταλλα λέγονται και λανθανίδες. Στην οµάδα των Σπανίων Γαιών ανήκουν 17 µεταλλικά στοιχεία µε παρόµοιες χηµικές ιδιότητες, η ζήτηση των οποίων αυξάνεται συνεχώς. Χαρακτηριστικό τους είναι η βιοµηχανική τους µοναδικότητα σε εφαρµογές και χρήσεις προϊόντων υψηλής τεχνολογίας και στις λεγόµενες «πράσινες» τεχνολογίες. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται τα ακόλουθα χηµικά στοιχεία, τα οποία χωρίζονται σε δύο κύριες οµάδες. Η πρώτη οµάδα αφορά τις ελαφριές σπάνιες γαίες (LRRE) και πιο συγκεκριµένα τα Λανθάνιο (La), ηµήτριο (Ce), Πρασεοδύµιο (Pr), Νεοδύµιο (Nd), Προµήθειο (Pm), το Σαµάριο (Sm) και το Ευρώπιο (Eu), ενώ η δεύτερη οµάδα που αφορά τις βαρείες HREE οι οποίες είναι και πιο σπάνιες είναι το Γαδολίνιο (Gd) το Τέρβιο (Tb), το υσπρόσιο (Dy), το Όλµιο (Ho), το Ύτριο (Y), το Έρβιο (Er), το Θούλιο (Tm), το Υτέρβιο (Yb) και Λουτέτσιο (Lu). Προϊόντα από τις σπάνιες γαίες υπάρχουν σε ευρύτατη γκάµα βιοµηχανικών υλικών: Σε ηλεκτρικά και υβριδικά αυτοκίνητα, σε τηλεοράσεις, tablets, «έξυπνα» κινητά τηλέφωνα, πυκνωτές, επεξεργαστές ηλεκτρονικών υπολογιστών, µεταλλουργικές εφαρµογές, φωτοβολταϊκά συστήµατα ακόµα και στη διαστηµική τεχνολογία.

2 Δεν υπάρχει βιομηχανική εφαρμογή υψηλής τεχνολογίας που να μην περιλαμβάνει τις σπάνιες γαίες Χρήσεις σπανίων γαιών Σήµερα οι σπάνιες γαίες θεωρούνται στρατηγικά µέταλλα, αφού πρακτικά δεν υπάρχει βιοµηχανική εφαρµογή υψηλής τεχνολογίας που να µην τις περιλαµβάνει. Χαρακτηριστική είναι η παρουσία τους στους τοµείς της κατάλυσης, υαλουργίας, κεραµικής, µεταλλουργίας αλλά και σε λοιπούς τοµείς όπως οι µαγνήτες, οι οθόνες, τα ηλεκτρονικά και οι πυκνωτές. Πιο συγκεκριµένα οι LREE χρησιµοποιούνται στην καταλυτική πυρόλυση βαρέων κλασµάτων πετρελαίου κατά τη διάρκεια της διύλισής του. Επίσης, χρησιµοποιούνται και σαν καταλύτες αυτοκινήτων. Τα στοιχείο Nd χρησιµοποιείται σε υψηλής αντοχής µόνιµους µαγνήτες, οι οποίοι βρίσκουν εφαρµογή στις «πράσινες τεχνολογίες» όπως για παράδειγµα στα υβριδικά αυτοκίνητα και στις ανεµογεννήτριες. Εκτός από το προαναφερθέν στοιχείο τα Sm, Pr, Ce, Dy, Er και Gd χρησιµοποιούνται σε µόνιµους µαγνήτες. Οι σπάνιες γαίες λόγω της υψηλής τους αντοχής και του µικρού µεγέθους τους χρησιµοποιούνται κατά κόρον στον τοµέα της ηλεκτρονικής, όπως σε σκληρούς δίσκους, υψηλής τεχνολογίας µικρόφωνα και σε µονάδες DVD. Τα Nd και Pr χρησιµοποιούνται σε συσκευές ανάφλεξης. Ακόµα οι LREE και το Y είναι επίσης συστατικά για δύστηκτα κράµατα (superalloys) τα οποία χρησιµοποιούνται σε υψηλής θερµοκρασίας, οξειδωτικά περιβάλλοντα όπως

3 οι κινητήρες αεριοστρόβιλων. Τα Eu, Y, Τb, Tm, La και Ce χρησιµοποιούνται σαν φωσφορίζουσες ουσίες οι οποίες βρίσκουν εφαρµογή στις οθόνες τηλεόρασης και υπολογιστών. Τα Nd, Er και REE χρησιµοποιούνται σε εφαρµογές laser και σε οπτικές ίνες. Οι βιοµηχανίες γυαλιού και κεραµικών χρησιµοποιούν το Ce για να οξειδώσουν το (σίδηρο) Fe και τα Nd, Pr, Ho, Er για να χρωµατίσουν το γυαλί. Οι REE χρησιµοποιούνται για να απορροφήσουν το UV φως, σαν µέσο στίλβωσης (Μείγµα REE) αλλά και σε πυκνωτές (Nd, La, Sm). Χρήσεις Ποσοστό Μεταλλουργικές εφαρµογές και κράµατα 29% Ηλεκτρονικά (π.χ. Σκληροί δίσκοι) 18% Χηµικοί καταλύτες 14% Φωσφορίζουσες ουσίες για οθόνες υπολογιστών, ραντάρ και 12% τηλεοράσεις Καταλυτικοί µετατροπείς στην αυτοκινητοβιοµηχανία 9% Στίλβωση γυαλιών και κεραµικά 6% Μόνιµοι µαγνήτες 5% Καταλύτες κατά τη βιοχηχανία διύλισης πετρελαίου 4% Εµφάνιση Σπάνιων Γαιών στο Παγκόσµιο Χάρτη Ο φυσικός εµπλουτισµός σε Σπάνιες Γαίες µπορεί να χωριστεί σε δύο κυρίως τύπους, τον πρωτογενή που αφορά τον σχηµατισµό του, από µαγµατικές και µεταµορφικές διαδικασίες και τον δευτερογενή, στον οποίο οι Σπάνιες Γαίες έχουν συγκεντρωθεί περαιτέρω σε σχέση µε τον πρώτο µέσω ιζηµατογενών διαδικασιών ή µέσω της αποσάθρωσης. Οι πιο σηµαντικοί πρωτογενείς τύποι είναι αυτοί που συνδέονται µε αλκαλικά πυριτικά µαγµατικά πετρώµατα και καρµπονατίτες. Ο εµπλουτισµός µπορεί να προέλθει επίσης από υδροθερµικές φλέβες, µετασωµατικές ζώνες καθώς και σε µία ποικιλία µεταµορφικών περιβαλλόντων. Ο πρωτογενής εµπλουτισµός σε REE µπορεί στη συνέχεια να αναβαθµιστεί περαιτέρω µε δευτερεύουσες διαδικασίες. Τροπική αποσάρθρωση των αλκαλικών πυριτικών µαγµατικών πετρωµάτων και καρµπονατιτών µπορούν να σχηµατίσουν δευτερογενή τύπο εµπλουτισµού. Παραδείγµατα αυτού του τύπου αποτελούν λατερίτες. Ιζηµατογενείς διαδικασίες που λαµβάνουν χώρα σε παράκτια και ποτάµια

4 συστήµατα δηµιουργούν µεγάλες συγκεντρώσεις REE σε βαρέα ορυκτά και οι αποθέσεις τους ονοµάζονται προσχωµατικού τύπου «placers». Τα αποθέµατα REΕ είναι άνισα κατανεµηµένα στον Παγκόσµιο Χάρτη. Η βασική παγκόσµια εξορυκτική δραστηριότητα επικεντρώνεται σε αρκετές χώρες, οι οποίες είναι η Κίνα, Ινδία, Μαλαισία και Σρι Λάνκα. Ειδικότερα η Κίνα απασχολεί το 95% της παραγωγής. Άλλες βιοµηχανικές χώρες, οι οποίες µελλοντικά θα αποτελέσουν πηγές εξόρυξης σπάνιων γαιών είναι οι ΗΠΑ, Αυστραλία, Καναδάς, Β. Αφρική και Βραζιλία, καθώς τα αποθέµατα στην Κίνα τείνουν να εκλείψουν. Στην Παγκόσµια αγορά η Κίνα, είναι η χώρα η οποία ελέγχει σήµερα ολοκληρωτικά την εξορυκτική δραστηριότητα, τις τεχνολογίες εµπλουτισµού και µεταλλουργίας, και τα τελικά µεταλλικά προϊόντα σπανίων γαιών (καλύπτοντας περίπου το 95% της παγκόσµιας παραγωγής). Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό η Ευρώπη όσο και οι ΗΠΑ να είναι σε πλήρη βιοµηχανική εξάρτηση, από την Κίνα σε ποσοστό που αγγίζει το 100% κάτι που λαµβάνει χώρα σε µια εποχή που οι ανάγκες είναι διαρκώς αυξανόµενες. Κοίτασμα σπανίων γαιών στην Γροιλανδία

5 «Με το βλέµµα» στην Ελλάδα Με µια σειρά από πρωτοβουλίες (RawMaterialsInitiative, EuropeanInnovation PartnershiponRawMaterials) και στρατηγικές (Europe 2020 Strategy), η Ευρώπη προσπαθεί να βρει το αντίδοτο στην ολοένα και αυξανόµενη εξάρτηση ώστε να αντιµετωπίσει την κρίση επενδύοντας στην Έρευνα και Ανάπτυξη µε γνώµονα την ισχυρή συµµετοχή της βιοµηχανίας. To Εθνικό Κέντρο Βιώσιµης και Αειφόρου Ανάπτυξης-Ινστιτούτο Γεωλογικών Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΚΒΑΑ-ΙΓΜΕΜ) συµµετέχει µε το πρόγραµµα ΥΠΟΘΕΡ (Υποθαλάσσιες ΚοιτασµατολογικέςΈρευνες) στα πλαίσια των ερευνών του στο πεδίο των Σπανίων Γαιών. Ειδικότερα µέσω του ΥΠΟΘΕΡ, δίδεται έµφαση στην γεωλογική χαρτογράφηση και κοιτασµατολογική αναγνώριση σε συνεργασία µε το ΕΛΚΕΘΕ, του βυθού του Βορείου Αιγαίου (από τις Βόρειες Σποράδες µέχρι τη Λήµνο, Σαµοθράκη, Θάσο και ανατολική Χαλκιδική).Οι ερευνητικές δραστηριότητες µε το Ωκεανογραφικό ΑΙΓΑΙΟ άρχισαν στις 20 Σεπτεµβρίου Στη συνέχεια οι έρευνες θα πραγµατοποιηθούν στην περιοχή ΒΑ, ανοικτά της Σαντορίνης και στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούµπο, καθώς και στο υποθαλάσσιο βύθισµα ΒΑ της Κιµώλου. Στο πλαίσιο του πολυθεµατικού αυτού προγράµµατος το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί κυρίως στα εξής - Υψηλή ανάλυση αποτύπωσης της µορφολογίας του βυθού, - Μελέτη των ιζηµάτων του βυθού και των υποστρωµάτων του, - Παλαιογεωγραφική εξέλιξη της περιοχής κατά τα τελευταία χρόνια, - Έρευνα, Προσδιορισµός και αξιολόγηση µεταλλοφορίας Βαρέων Ορυκτών στα προσχωσιγενή θαλάσσια ιζήµατα της περιοχής που θα µελετηθούν (placerdeposits) και των σπάνιων γαιών. Mε βάση τα αποτελέσµατα που θα προκύψουν θα γίνει η σύγκριση των αποθέσεων στο χερσαίο και θαλάσσιο χώρο, - Έρευνα πεδίων υδροθερµικής µεταλλοφορίας, στην περιοχή έρευνας, - Μελέτη µυκήτων και µικροβίων (αµινοξέων και RNA-πρωτεΐνες ) σε περιοχές εκτεταµένης υδροθερµικής δραστηριότητας.

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α» ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ ΜΙΧΑΗΛ, ΠΑΠΑ ΑΚΗ ΖΑΧΑΡΩ. Επιβλέπων: Βάρδας Ιωάννης

ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α» ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ ΜΙΧΑΗΛ, ΠΑΠΑ ΑΚΗ ΖΑΧΑΡΩ. Επιβλέπων: Βάρδας Ιωάννης ΤΕΙ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ : ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΑΜΑ : ΙΟΙΚΙΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α» ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ ΜΙΧΑΗΛ, ΠΑΠΑ ΑΚΗ ΖΑΧΑΡΩ Α.Μ. : 3019, 3108 Επιβλέπων:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΟΡΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΟΡΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΟΡΥΚΤΩΝ ΠΟΡΩΝ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ «Μελέτη της επίδρασης φορτίου κρυσταλλικής δομής σμεκτιτών στο δείκτη διόγκωσης και στο όριο υδαρότητας μπεντονιτικών αργίλων» ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ (MASTER PLAN) / ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΣΧΕ ΙΟ (BUSINESS PLAN) ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2006 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Α ΜΕΡΟΣ: ΓΕΝΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ (MASTER

Διαβάστε περισσότερα

Προγραµµατική Περίοδος 2007 2013. Επιχειρησιακό Πρόγραµµα. Τίτλος: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Κωδικός Ε.Π.: 1 CCI: 2007GR161PO005 ΕΠΙΣΗΜΗ ΥΠΟΒΟΛΗ

Προγραµµατική Περίοδος 2007 2013. Επιχειρησιακό Πρόγραµµα. Τίτλος: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Κωδικός Ε.Π.: 1 CCI: 2007GR161PO005 ΕΠΙΣΗΜΗ ΥΠΟΒΟΛΗ Προγραµµατική Περίοδος 2007 2013 Επιχειρησιακό Πρόγραµµα Τίτλος: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ - ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Κωδικός Ε.Π.: 1 CCI: 2007GR161PO005 ΕΠΙΣΗΜΗ ΥΠΟΒΟΛΗ Αθήνα, Μάρτιος 2007 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Ιονίων Νήσων. Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων

Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Ιονίων Νήσων. Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Ιονίων Νήσων Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων Περιεχόµενα 1 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΈΞΥΠΝΗΣ ΕΞΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ: ΣΥΝΟΨΗ Ι ΕΩΝ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑΣ...

Διαβάστε περισσότερα

Μέταλλα στα θαλάσσια ιζήματα Πηγές προέλευσης, διασπορά και τύχη των μετάλλων Εκτίμηση του βαθμού ρύπανσης

Μέταλλα στα θαλάσσια ιζήματα Πηγές προέλευσης, διασπορά και τύχη των μετάλλων Εκτίμηση του βαθμού ρύπανσης Μέταλλα στα θαλάσσια ιζήματα Πηγές προέλευσης, διασπορά και τύχη των μετάλλων Εκτίμηση του βαθμού ρύπανσης Δρ. Ντούλα Μαρία Ινστιτούτο Εδαφολογίας Αθηνών, Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας Σοφ. Βενιζέλου

Διαβάστε περισσότερα

Πιο έξυπνα και πιο καθαρά. Βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή

Πιο έξυπνα και πιο καθαρά. Βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή Πιο έξυπνα και πιο καθαρά Βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή 1 Η υπηρεσία Europe Direct απαντά σε όλες τις ερωτήσεις σας σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση Αριθμός κλήσης χωρίς χρέωση (*) : 00 800 6 7 8 9 10

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Χ. Κοκκώσης 1, Κ. Δημητρίου 2, Μ.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Χ. Κοκκώσης 1, Κ. Δημητρίου 2, Μ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο "Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών - Δυνατότητες και Εφαρμογές, Προοπτικές και Προκλήσεις" ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη µε αντικείµενο την Καθολική Πρόσβαση και Ισότιµη Συµµετοχή Ατόµων µε Αναπηρίες (ΑµεΑ) στην Κοινωνία της Πληροφορίας

Μελέτη µε αντικείµενο την Καθολική Πρόσβαση και Ισότιµη Συµµετοχή Ατόµων µε Αναπηρίες (ΑµεΑ) στην Κοινωνία της Πληροφορίας Ελληνική ηµοκρατία Ευρωπαϊκή Ένωση Έργο συγχρηµατοδοτούµενο κατά 75% από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Κοινωνία της Πληροφορίας» Άξονας 5 - Μέτρο 5.3 Μελέτη µε αντικείµενο

Διαβάστε περισσότερα

Οµότιµος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστηµίου, Επίτιµος Πρόεδρος Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης

Οµότιµος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστηµίου, Επίτιµος Πρόεδρος Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕ ΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΗΜΟΥ ΡΟ ΙΩΝ Κόνσολας Νικόλαος Οµότιµος Καθηγητής Παντείου Πανεπιστηµίου, Επίτιµος Πρόεδρος Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης Παπαδασκαλόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΕΔΙΟ ΑΘΗΝΑ, 09 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013-12-06-1 -

ΣΧΕΔΙΟ ΑΘΗΝΑ, 09 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013-12-06-1 - Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης (ΕΣΠΑ) 2014-2020 ΣΧΕΔΙΟ ΑΘΗΝΑ, 09 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013-12-06-1 - ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1 ΣΥΝΑΦΕΙΑ ΜΕ ΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ «ΕΥΡΩΠΗ 2020» ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΚΟΠΟΥΣ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ...6 1.1

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΑΘΗΝΑ, 2010 ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.)

Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.) Ελλάδος περιόδου 2014-2020 Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.) επί του ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2014 2020 [Δεύτερο σχέδιο υποβολή 03.09.2014] 1 Σ ελίδα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΗΝΑΡΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

ΣΕΜΗΝΑΡΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ ΣΕΜΗΝΑΡΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ: ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:> ΑΝΤΩΝΙΑ ΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΓΚΙΕΓΚΙ ΜΠΛΕΝΤΑΡ

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΤΑΙΡΙΚΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΓΙΑ ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ΕΣΠΑ) 2014-2020 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑΒΡΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ

ΙΑΒΡΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ ΣΧΟΛΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΙΑΒΡΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝ ΡΟΣ 1 ΙΑΒΡΩΣΗ ΣΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΓΕΝΙΚΑ Το αυτοκίνητο τη σηµερινή εποχή αποτελεί ένα σηµαντικό

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση των αντιλήψεων και στάσεων των μαθητών του ΕΠΑΛ Νάξου σε σχέση με το αιολικό πάρκο της περιοχής τους

Διερεύνηση των αντιλήψεων και στάσεων των μαθητών του ΕΠΑΛ Νάξου σε σχέση με το αιολικό πάρκο της περιοχής τους Έρκυνα, Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Επιστημονικών Θεμάτων, Τεύχος 2ο, 107 133, 2014 Διερεύνηση των αντιλήψεων και στάσεων των μαθητών του ΕΠΑΛ Νάξου σε σχέση με το αιολικό πάρκο της περιοχής τους Αντώνιος

Διαβάστε περισσότερα

Αλατωση. Μ. Ianetta N. Colonna. Σειρα Φυλλαδιων: B Aριθμος: 3

Αλατωση. Μ. Ianetta N. Colonna. Σειρα Φυλλαδιων: B Aριθμος: 3 Αλατωση Μ. Ianetta N. Colonna Σειρα Φυλλαδιων: B Aριθμος: 3 Περιεχόμενα ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1 ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΑΛΑΤΩΣΗΣ 2 ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΟΥ ΠΛΗΤΤΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΡΡΕΠΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΛΑΤΩΣΗ 4 ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΙΤΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ 4 ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΑΓΩΓΟΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΘΕΟ ΩΡΟΥ Χ. ΙΩΑΝΝΗΣ

Ο ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΑΓΩΓΟΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΘΕΟ ΩΡΟΥ Χ. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΕΛΛΗΝΟ-ΙΤΑΛΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΟ-ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΑΓΩΓΟΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΘΕΟ ΩΡΟΥ Χ. ΙΩΑΝΝΗΣ Πτυχίο Οικονοµικής Επιστήµης Πανεπιστηµίου Πειραιώς Επιβλέπων Καθηγητής ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Β ΦΑΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2003. ΠΑΛΟΥΜΠΗΣ Κ. ΣΙ ΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΟΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΜΕΛΛΟΝ.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΟΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΜΕΛΛΟΝ. ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟ ΠΑΡΟΝ ΑΕΙΦΟΡΟ ΜΕΛΛΟΝ. Από τους συναδέλφους: Ανηψητάκη Αντώνη (ΠΜ), Αρχοντάκη Γιώργο (ΜΜ), Γοργοράπτη Νίκο (ΜΜ), Ζωγραφάκη Νίκο (ΧΜ), Κουτρούλη Μπάµπη

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ&ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΟ

ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ&ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ&ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΑΠΟ Κ.Θ.ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Οι ανθρώπινες κοινωνίες υπάρχουν και εξαρτώνται απόλυτα από τα φυσικά, χημικά και βιολογικά συστήματα του πλανήτη. Οι

Διαβάστε περισσότερα

Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας Θράκης ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΈΞΥΠΝΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας Θράκης ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΈΞΥΠΝΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας Θράκης ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΈΞΥΠΝΗΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΈΚΔΟΣΗ 4.2 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014 2 RIS3 Ανατολική Μακεδονία Θράκη ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ Συμβατικές Πληροφορίες Τίτλος Έργου

Διαβάστε περισσότερα

ΦΕΚ 128 Α/ 3.07.08 ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. Αριθμ.6876/4871 Έγκριση του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης.

ΦΕΚ 128 Α/ 3.07.08 ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. Αριθμ.6876/4871 Έγκριση του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. ΦΕΚ 128 Α/ 3.07.08 ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Αριθμ.6876/4871 Έγκριση του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ Έχοντας υπόψη: α) Τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΆΣΙΝΕΣ ΘΈΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΜΙΑ ΒΙΏΣΙΜΗ ΔΙΈΞΟΔΟΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΡΊΣΗ

ΠΡΆΣΙΝΕΣ ΘΈΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΜΙΑ ΒΙΏΣΙΜΗ ΔΙΈΞΟΔΟΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΡΊΣΗ ΠΡΆΣΙΝΕΣ ΘΈΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΜΙΑ ΒΙΏΣΙΜΗ ΔΙΈΞΟΔΟΣ ΑΠΌ ΤΗΝ ΚΡΊΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΕΛΙΔΕΣ ΤΌΝΩΣΗ ΘΈΣΕΩΝ ΕΡΓΑΣΊΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΉ ΑΝΆΚΑΜΨΗ 4 ΠΟΙΕΣ ΕΊΝΑΙ ΟΙ ΠΡΆΣΙΝΕΣ ΘΈΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΊΑΣ; 6 ΔΗΜΙΟΥΡΓΊΑ ΠΡΆΣΙΝΩΝ ΘΈΣΕΩΝ 8

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα (Ε.Α.Π.) 2012-2016 για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης και Φλώρινας) στο πλαίσιο του Τέλους

Διαβάστε περισσότερα

Αλ. Δημητριάδης. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών. Αικ. Βέργου. Ν. Βλαχογιάννης. Κέντρο Υγείας Λαυρίου

Αλ. Δημητριάδης. Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών. Αικ. Βέργου. Ν. Βλαχογιάννης. Κέντρο Υγείας Λαυρίου Αλ. Δημητριάδης Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών Αικ. Βέργου Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών Ν. Βλαχογιάννης Κέντρο Υγείας Λαυρίου Η ρύπανση της Λαυρεωτικής χερσονήσου και

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΥΡΩΠΗ 2020. Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιµη και χωρίς αποκλεισµούς ανάπτυξη

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΥΡΩΠΗ 2020. Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιµη και χωρίς αποκλεισµούς ανάπτυξη EL EL EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 3.3.2010 COM(2010) 2020 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΥΡΩΠΗ 2020 Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιµη και χωρίς αποκλεισµούς ανάπτυξη EL EL Πρόλογος Το 2010 πρέπει

Διαβάστε περισσότερα