αναζήτησης πηγών και πληροφοριών από το διαδίκτυο αλλά και της επιλογής και αξιοποίησης των πιο αξιόπιστων και κατάλληλων.

Transcript

1 ΣΧΟΛΕΙΟ

2 Η παρούσα ανοιχτή εκπαιδευτική πρακτική παρουσιάζει με αναλυτικό και ερευνητικό τρόπο τη θεωρητική τεκμηρίωση, το σχεδιασμό, την υλοποίηση και εφαρμογή καθώς και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων μιας καινοτόμου εκπαιδευτικής παρέμβασης που υλοποιήθηκε στο 1ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης ΑΠΘ στο πλαίσιο της διδασκαλίας της Ιστορίας της Γ τάξης του δημοτικού «Διδακτική ενότητα 2: Οι Θεοί του Ολύμπου και ενότητα 3: Οι Θεές του Ολύμπου. Η συγκεκριμένη εκπαιδευτική παρέμβαση με τίτλο «Η Διδασκαλία της Ελληνικής Μυθολογίας μέσα από τη Σύγχρονη Εκπαιδευτική Τεχνολογία (Web 3.0) και τους νέους γραμματισμούς» πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 16 μαθητών (8 κοριτσιών και 8 αγοριών) του τμήματος Γ1 του σχολείου. Ενδεικτικά, στο πλαίσιο αυτής της παρέμβασης τα παιδιά σε συνεργασία με το δάσκαλο επιβιβάστηκαν σε ένα ταξίδι με πλοηγό τα σύγχρονα εκπαιδευτικά εργαλεία με χρήση των νέων τεχνολογιών, που είχε ως στόχο και σταθμό τη γνωριμία και εξοικείωση με την ομορφιά της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας καθώς και τα τόσα πολλά που μπορεί και έχει να μας διδάξει μέσα από τα παραδείγματα των μύθων, όπως επίσης και τους χαρακτήρες του/της κάθε θεότητας, οι οποίοι/ες είχαν αρετές και ελαττώματα όπως αυτά των ανθρώπων. Μια διαχρονική και διαθεματική προσέγγιση με έμφαση στην ανάπτυξη και ενίσχυση νέων γραμματισμών όπως του κριτικού και επικοινωνιακού, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει τους μαθητές τόσο στην καθημερινότητά τους όσο και στο σύγχρονο κόσμο. Τα αποτελέσματα από την εν λόγω εκπαιδευτική δράση ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά με την πλήρη και ενεργή συμμετοχή των μαθητών, τις ενδιαφέρουσες δημιουργίες καθώς και τις εξαίρετες παρουσιάσεις από την κάθε ομάδα. Στην όλη διαδρομή υπήρξαν έκδηλα τα στοιχεία της εποικοδομητικής επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων και γνώσεων μεταξύ των μαθητών και του δασκάλου, της κριτικής Σελίδα 2 από 21

3 αναζήτησης πηγών και πληροφοριών από το διαδίκτυο αλλά και της επιλογής και αξιοποίησης των πιο αξιόπιστων και κατάλληλων. Σελίδα 3 από 21

4 Για την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής παρέμβασης επιλέχτηκε η μέθοδος project λόγω των βασικών της χαρακτηριστικών όπως συνδιαμόρφωση της διδακτικής πορείας με τους μαθητές, αυτενέργεια των μαθητών, διάλογος και συζήτηση πάνω στην κάθε δραστηριότητα αλλά και στις διαφωνίες ή τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην πορεία προς την ολοκλήρωση της δράσης και την παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Επίσης υιοθέτηση ομαδοσυνεργατικής πορείας εργασίας καθώς και συνεχή αξιολόγηση μέσω της διαγνωστικής, διαμορφωτικής και τελικής μορφής αξιολόγησης μέσω της παρατήρησης της όλης πορείας των μαθητών και ολοκλήρωσης των δημιουργιών τους. Τέλος περάτωση της δράσης με τις παρουσιάσεις των εργασιών των μαθητών και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Ο επικοινωνιακός γραμματισμός είναι σημαντικός στην πορεία της κατάκτησης της γνώσης αλλά και της ωρίμανσης και ολοκλήρωσης του ανθρώπου. Επίσης η κατανόηση των μορφών λόγου αλλά και μηνυμάτων, διδαχών που ενυπάρχουν σε κείμενα καθώς και η ορθή επιλογή και χρήση αυτών στην προφορική και γραπτή επικοινωνία των μαθητών είναι εξίσου σημαντική. Επιπλέον οι μαθητές μέσα από την αναζήτηση και εξερεύνηση των πληροφοριών στο διαδίκτυο μαθαίνουν να αξιολογούν και να επιλέγουν την πιο κατάλληλη πηγή και θεματολογία που απαιτείται για την ολοκλήρωση της εργασίας τους καθώς και να απορρίπτουν άλλες πηγές που κρίνουν μη έγκυρες ή μη αξιόπιστες όσον αφορά την πληροφορία και γνώση που παρουσιάζουν. Και εδώ αναφερόμαστε στον κριτικό γραμματισμό μια ικανότητα-εφόδιο πολύ σημαντικό για τον κάθε μαθητή όσον αφορά την ολοκλήρωση και μετέπειτα πορεία του στον σύγχρονο κόσμο. Σελίδα 4 από 21

5 Επιπλέον: Να καλλιεργήσουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας στο πλαίσιο ομαδικής δουλειάς και να μάθουν να λειτουργούν ως μια κοινότητα μάθησης και συνεργασίας. Να ενδυναμωθεί η αυτενέργεια και η κριτική σκέψη των μαθητών. Να κατανοήσουν τις έννοιες μύθος, παραλλαγή μύθου και ήρωας. Να εξοικειωθούν με τα κειμενικά είδη μύθος, ιστορία, διήγημα, αφήγηση και να ασκηθούν στη δημιουργία τέτοιων κειμένων. Να συνειδητοποιήσουν τους τρόπους συλλειτουργίας εικόνας (στατική ή κινούμενη) και λόγου και να ασκηθούν στην κριτική ανάγνωση ενός πολυτροπικού κειμένου. Να ασκηθούν στην παραγωγή αφηγηματικών κειμένων όπου λόγος, κινούμενη εικόνα και ήχος συνεργάζονται και συλλειτουργούν. Να κατανοήσουν τις διαφορές μεταξύ ενός γραπτού και ενός πολυτροπικού κειμένου. Να κατανοήσουν ότι οποιοδήποτε κείμενο διαμορφώνεται ανάλογα με το μήνυμα που θέλει να μεταδώσει ο δημιουργός του, ποιοι είναι οι γενικότεροι στόχοι του και τέλος ποιος είναι ο επιδιωκόμενος αποδέκτης του. Να ασκήσουν τον γραπτό και προφορικό λόγο γενικά καθώς και δεξιότητες προφορικής παρουσίασης. Σελίδα 5 από 21

6 Για την πραγματοποίηση της εκπαιδευτικής παρέμβασης επιλέχτηκε η μέθοδος Project λόγω των βασικών της χαρακτηριστικών όπως συνδιαμόρφωση της διδακτικής πορείας με τους μαθητές, αυτενέργεια των μαθητών, διάλογος και συζήτηση πάνω στην κάθε δραστηριότητα αλλά και στις διαφωνίες ή τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στην πορεία προς την ολοκλήρωση της δράσης και την παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Επίσης υιοθέτηση ομαδοσυνεργατικής πορείας εργασίας καθώς και συνεχή αξιολόγηση μέσω της διαγνωστικής, διαμορφωτικής και τελικής μορφής αξιολόγησης μέσω της παρατήρησης της όλης πορείας των μαθητών και ολοκλήρωσης των δημιουργιών τους. Τέλος περάτωση της δράσης με τις παρουσιάσεις των εργασιών των μαθητών και την εξαγωγή συμπερασμάτων. Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα την τάξη στην οποία εφαρμόστηκε η ανοιχτή εκπαιδευτική πρακτική. Αν η δραστηριότητα είναι συνεργατική μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω από μία τάξεις. Νηπιαγωγείο A γυμνασίου Α δημοτικού Β γυμνασίου Β δημοτικού Γ γυμνασίου Γ δημοτικού Α λυκείου Σελίδα 6 από 21

7 Δ δημοτικού Β λυκείου Ε δημοτικού Γ λυκείου ΣΤ δημοτικού Προσδιορίστε παρακάτω τη διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής. 8 Ώρες διδασκαλίας Διδακτική ενότητα 4 ωρών μαθητικής δραστηριότητας Άλλη: Προσδιορίστε την διάρκεια:.. π.χ. 12 ώρες δραστηριότητας σε διάστημα ενός τριμήνου Στο πλαίσιο αυτής της εκπαιδευτικής δράσης οι μαθητές συνέθεσαν ομαδικές δημιουργίες με τη χρήση αρκετά έξυπνων, εφευρετικών και νέων εκπαιδευτικών εργαλείων όπως το Prezi, το Wordle και το Glogster τις οποίες και παρουσίασαν στην τάξη. Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία στην όλη διδακτική πορεία ήταν η ανάπτυξη του κριτικού εγγραμματισμού μέσω της αναζήτησης στο διαδίκτυο πηγών και πληροφοριών και της αντίστοιχης αξιοποίησής τους στη μάθηση. Μέσα από τη συζήτηση, τη δημιουργία και το παιχνίδι τα παιδιά καλούνται να συμμετάσχουν σε ένα σχολικό project που επικοινωνεί διαθεματικά και με άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες όπως καλλιτεχνικές δημιουργίες, θεατρικό παιχνίδι, γλώσσα, χρήση ΤΠΕ και εκπαιδευτική επίσκεψη στο Μουσείο, όπου η κάθε δραστηριότητα μπορεί να Σελίδα 7 από 21

8 εισχωρεί και να επικοινωνεί με την άλλη χωρίς να υπάρχουν σύνορα ή διαχωριστικές γραμμές. Οι αρχαίοι Έλληνες έβλεπαν τους θεούς τους με ανθρώπινη μορφή. Τους ήθελαν πανέμορφους και όχι τερατόμορφους, όπως άλλοι λαοί. Πίστευαν ότι οι θεοί τους έχουν ιδιότητες, συμπεριφορά, συναισθήματα και συνήθειες ανθρώπινες. Τους έδωσαν όχι μόνο τις αρετές αλλά και τις αδυναμίες των ανθρώπων. Σε δύο μόνο σημεία διαφέρουν οι θεοί από τους ανθρώπους: είναι αθάνατοι και τα νιώθουν και τα μπορούν όλα σε μεγαλύτερο βαθμό από τους ανθρώπους. Το δωδεκάθεο σχετίζεται με τον ιερό αριθμό 12, που οφείλει την ιερότητά του στα ημερολογιακά και αστρολογικά πρότυπα του δωδεκάμηνου ηλιακού έτους και του ζωδιακού κύκλου ως σταθερές για την οργάνωση και τον προγραμματισμό της ζωής της κοινότητας, (Ελληνική Μυθολογία, Εκδοτικής Αθηνών, τ. 2, σελ. 68). Περιηγούμενοι στο σχολικό βιβλίο της Ιστορίας της Γ τάξης, και συγκεκριμένα στην ενότητα 2 και 3 Οι Θεοί και οι Θεές του Ολύμπου, σελίδες 11 έως 18, οι μαθητές καλούνται: Να γνωρίσουν τους θεούς του Ολύμπου και τις ιδιότητες που τους απέδιδαν οι άνθρωποι. Να επισημάνουν τα ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά των θεών. Να γνωρίσουν μύθους με τους οποίους οι αρχαίοι εξηγούσαν γεγονότα ή φαινόμενα της καθημερινής ζωής. Να αντιληφθούν την ανάγκη του ανθρώπου να λατρεύει και να τιμά τους θεούς του. Να γνωρίσουν το μύθο για την ονομασία της ευρωπαϊκής ηπείρου και να κατανοήσουν τη σημασία του. Εκκίνηση για προβληματισμό και δραστηριότητες έθεσαν τα βίντεο από την πλέον αρκετά πλούσια βιντεοθήκη του «YOUTUBE» όπως οι παρακάτω σύνδεσμοι: 1. (ενεργός στις 4/8/2015) Σελίδα 8 από 21

9 2. (ενεργός στις 4/8/2015) 3. (ενεργός στις 4/8/2015) Το κάθε βίντεο είναι συνήθως δωδεκάλεπτο, κρίναμε ότι καλό είναι να παρουσιαστεί ένα βίντεο έτσι ώστε να μας δοθεί χρόνος για να προχωρήσουμε στις δραστηριότητες. Στη συνέχεια ηχογραφήσαμε και παρουσιάσαμε μέσω του μικροφώνου του υπολογιστή το κείμενο του μαθήματος με τη συμμετοχή των μαθητών, τα οποία και άκουσαν τη φωνή τους να παρουσιάζει το εν λόγω θέμα. Με τον τρόπο αυτό ο/η εκπαιδευτικός προωθεί μια διδασκαλία που λαμβάνει υπόψη τη χρήση της πολλαπλής νοημοσύνης των μαθητών, ακουστικής, οπτικής. Έτσι ενισχύει το ενδιαφέρον των μαθητών για συμμετοχή αλλά και προωθεί την ανάπτυξη του προφορικού λόγου καθώς και της κατανόησης του κειμένου μέσω της ενίσχυσης του ενδιαφέροντος των μαθητών λόγω της συμμετοχής τους στη διαδικασία. Αφού παρουσιάσαμε τα βιντεάκια και ακούσαμε το κείμενο του βιβλίου, συζητήσαμε και κάναμε διάλογο για τους θεούς και θεές του Ολύμπου. Κατόπιν παίξαμε και αποκτήσαμε γνώσεις μέσω του εκπαιδευτικού λογισμικού για το δωδεκάθεο. Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με το λογισμικό, ασχοληθήκαμε με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες που προτείνει η εφαρμογή και απαντήσαμε στις ερωτήσεις χωρισμένοι ανά ομάδες. Κατά την αξιολόγηση-συζήτηση παρατηρήθηκε ότι οι μαθητές συγκράτησαν μεγάλο όγκο πληροφοριών από τη συγκεκριμένη θεματική ενότητα. Κατόπιν επισκεφθήκαμε διαδικτυακά συγκεκριμένες πηγές από το Φωτόδεντρο, όπως οι ακόλουθες όπου και ενισχύσαμε τις γνώσεις και τις διδακτικές μας εμπειρίες στη θεματική, περιηγούμενοι διαδικτυακά στο βουνό Όλυμπος αλλά και μελετώντας τους θεούς μέσα από την οπτική της τέχνης και της ζωγραφικής: Σελίδα 9 από 21

10 1. Όλυμπος Φωτόδεντρο: 2. Όλυμπος: 2 Τρισδιάστατοι Χάρτες Φυσικής Γεωγραφίας 3. Θεοί των αρχαίων Ελλήνων Μετέπειτα επισκεφτήκαμε το Αρχαιολογικό Μουσείο που βρίσκεται κοντά στο σχολείο μας και μελετήσαμε τη διαδρομή και τα εκθέματα του Μουσείου με τη χρήση ενός πολύ ενδιαφέροντος όπως αποδείχτηκε νέου διαδικτυακού εκπαιδευτικού εργαλείου του Prezi. Μέσω ενός ανακλαστικού προβολέα και ενός υπολογιστή προβάλαμε τις εικόνες που τραβήξαμε κατά την διαδρομή-πορεία των παιδιών στη γειτονιά μας, στην προκειμένη περίπτωση από το σχολείο στο αρχαιολογικό μουσείο. Εδώ επιδιώχτηκε μια ανάλυση-αξιολόγηση-μελέτη της διαδρομής, και επίσκεψης, και μια συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης. Δεν χρησιμοποιήσαμε μια κλασσική παρουσίαση με τη χρήση του εργαλείου Power Point αλλά γίναμε πιο τολμηροί και δημιουργήσαμε μια πολυμεσική παρουσίαση στο διαδικτυακό εργαλείο Prezi, το οποίο και τελικά αποδείχθηκε μια ενδιαφέρουσα επιλογή αφού κινητοποίησε το ενδιαφέρον των παιδιών. Σε ένα πίνακα και με τη χρήση ενός βιντεοπροβολέα παρουσιάστηκαν και καταγράφηκαν με λεπτομέρειες η όλη επίσκεψη στο Μουσείο και ακολούθησε ζωντανή συζήτηση. Το αποτέλεσμα της δημιουργίας μας βρίσκεται στο συγκεκριμένο διαδικτυακό Ιστότοπο: (ενεργός στις 4/8/2015) Η προσπάθεια να δημιουργήσουμε τη συγκεκριμένη πολυμεσική παρουσίαση ήταν αρχικά δύσκολη λόγω του νέου τρόπου εργασίας με το συγκεκριμένο εργαλείο. Ως αποτέλεσμα χρειάστηκε η επέμβαση και βοήθεια του δασκάλου αρκετές φορές. Παρ' όλα όμως τα προ-βλήματα η όλη προσπάθεια είχε πολύ θετικά αποτελέσματα αφού Σελίδα 10 από 21

11 όλα τα παιδιά κινητοποιήθηκαν, γέμισαν με ενδιαφέρον για συμμετοχή και εργασία και στο τέλος με χαρά παρουσιάσαμε και συζητήσαμε το αποτέλεσμα των εργασιών μας αλλά και τα εκθέματα του μουσείου που επισκεφτήκαμε. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι η συζήτηση για τα εκθέματα του μουσείου αλλά και τη διαδρομή μας προς αυτό ανέπτυξε έναν πολύ εν-διαφέρον και γόνιμο διάλογο στην τάξη. Συζητήσαμε την πορεία μας προς το μουσείο με μια μορφή διαθεματικής προσέγγισης αναφέροντας και θίγοντας ζητήματα για το περιβάλλον αλλά και για την ασφαλή κυκλοφορία στους δρόμους. Επιπλέον ο διάλογος που αναπτύχθηκε πάνω στα εκθέματα του μουσείου ενίσχυσε την επικοινωνιακή ικανότητα των μαθητών αλλά και την επιχειρηματολογία και τις γνώσεις τους όσον αφορά το δωδεκάθεο, καθώς και το χαρακτήρα του κάθε θεού/θεάς σε συνδυασμό με τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά τους. Στη συνέχεια και συγκεκριμένα στο σχολικό εργαστήρι καταφέραμε συνεργατικά να δημιουργήσουμε μια αφίσα μέσω της χρήσης του εργαλείου Glogster, (Εικόνα 1) όπου τα παιδιά με τη βοήθεια του δασκάλου, (όπου υπήρχε δυσκολία και ανάγκη προσπαθούσα να βοηθήσω στηρίζοντας την προσπάθεια και συζητώντας με τα παιδιά), σχεδιάσανε και δημιουργήσανε μια αφισούλα με θέμα «Οι Θεοί και οι Θεές του Ολύμπου». Παράλληλα με το διαδικτυακό εργαλείο τα παιδιά δημιούργησαν και απλές αφίσες σε χαρτί Α3 όπου σχεδία-σαν και έγραψαν με μολύβια και μαρκαδόρους. Η ενέργεια αυτή θεωρήθηκε επίσης χρήσιμη για την εξάσκηση των παιδιών στην ορθογραφία και τη χρήση των κατάλληλων ουσιαστικών, των ονομάτων των θεών και των ρημάτων. Επιπλέον αποδείχθηκε χρήσιμη και στην περαιτέρω ενασχόλησή τους με το θέμα μέσω απτών και γνώριμων εργαλείων από τα οποία οι μαθητές θα πάρουν ιδέες και θα προχωρήσουν και στην χρήση των συγκεκριμένων διαδικτυακών εργαλείων. Στη συνέχεια οι αφίσες παρουσιάστηκαν στην τάξη και έγινε μια συζήτηση πάνω στις ιδέες, σχόλια αλλά και προτάσεις που προβάλλονται στις εν λόγω δημιουργίες των μαθητών. Η διαδικτυακή τοποθεσία της αφίσας είναι η ακόλουθη: (ενεργός στις 4/8/2015) Σελίδα 11 από 21

12 Εικόνα 1, Οι 12 Θεοί του Ολύμπου Σελίδα 12 από 21

13 Εδώ θα πρέπει επίσης να τονιστεί και η καλλιέργεια και ενίσχυση του κριτικού γραμματισμού από τη μεριά των μαθητών. Στην προσπάθειά τους οι μαθητές να βρουν αξιόπιστες πηγές από το διαδίκτυο τις οποίες και στην πορεία κατέγραψαν και ανάρτησαν στην συγκεκριμένη αφίσα, προχώρησαν σε επιλογή συγκεκριμένων πληροφοριών και απόρριψη άλλων κατόπιν συζήτησης στην ομάδα και στην ολομέλεια της τάξης. Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η συζήτηση για την απόρριψη κάποιων πληροφοριών από ιστοσελίδες που δεν γνωρίζαμε τον δημιουργό τους και επιλογή των κειμένων από άλλες που παρέθεταν αρκετές πληροφορίες και αναφορές για τις πηγές τους. Κατόπιν δημιουργήσαμε στο εργαστήρι με τη χρήση του διαδικτυακού εργαλείου Wordle μια σειρά από λέξεις που βρήκαμε στο κείμενο του μαθήματος της Ιστορίας, οι οποίες αφορούν ονόματα θεών αλλά και χαρακτηριστικά τους και τα παρουσιάσαμε με το συγκεκριμένο διαδικτυακό εργαλείο, (Εικόνα 2). Εικόνα 2 Λέξεις του Μαθήματος Σελίδα 13 από 21

14 Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα τα βασικά χαρακτηριστικά του ρόλου του διδάσκοντα. Υπάρχει η δυνατότητα πολλαπλών επιλογών. Διδακτικός Ενθαρρυντικός Υποστηρικτικός Συμβουλευτικός Διευκολυντικός Συντονιστικός Ηγετικός Προπονητικός Διαχειριστικός Μέντωρ Υποκινητικός Κριτικός Επιμελητής περιεχομένου (curator) Τεχνική υποστήριξη Διαμεσολαβητικός Άλλος ρόλος:.. Εποπτικός Σελίδα 14 από 21

15 1. Όλυμπος Φωτόδεντρο: 2. Όλυμπος: 2 Τρισδιάστατοι Χάρτες Φυσικής Γεωγραφίας 3. Θεοί των αρχαίων Ελλήνων Σελίδα 15 από 21

16 Θα πρέπει να τονιστεί ότι αρχικά υπήρξε μια σχετική δυσκολία στην οργάνωση του χρόνου για την εφαρμογή των δραστηριοτήτων και την αξιολόγηση και ανατροφοδότηση αυτών. Οι μαθητές είχαν απορίες στη χρήση των εργαλείων αλλά και δυσκολίες συνεργασίας παρουσιάστηκαν σε κάποιες ομάδες. Παρά όλες όμως αυτές τις αρχικές δυσκολίες τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τις δραστηριότητες, συμμετείχαν ενεργά και με προθυμία. Ως αποτέλεσμα μέσα από δημιουργικές και συνεργατικές δράσεις απέκτησαν σημαντικές γνώσεις και δεξιότητες. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο ο εκπαιδευτικός να γνωρίζει από πριν τα εργαλεία που πρόκειται να εφαρμόσει και να έχει μια ικανοποιητική σύνδεση στο διαδίκτυο και έναν σχετικά «καλό» δηλαδή σχετικά σύγχρονο και με καλές επεξεργαστικές δυνατότητες υπολογιστή. Στην διδακτική μας πορεία αυτό που εφαρμόσαμε είναι πρώτα δημιουργία στο χαρτί και αργότερα αφού ολοκληρώσαμε τις ιδέες και γνωρίζαμε τι θα σχεδιάσουμε εφαρμογή με τα διαδικτυακά εργαλεία της επιλογής μας. Ο σχολικός χρόνος περνά πολύ γρήγορα και είναι πρωτεύων να οργανώνουμε την πορεία των δραστηριοτήτων μας όσο το δυνατό καλύτερα. Είναι σημαντικό επίσης τα παιδιά να αποκτούν δεξιότητες της χρήσης αυτών των εργαλείων μέσα από την εκπαίδευση όπως και έγινε με την εφαρμογή της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής δραστηριότητας. Θα πρέπει όμως να υπάρχει οργάνωση, στοχοθεσία και σχέδιο, υποδομή και θέληση να υπερβούμε τα εμπόδια. Σελίδα 16 από 21

17 Εν γένει οι μαθητές ενθουσιάστηκαν με τις δραστηριότητες και θα έλεγα υπερκαλύφθηκαν οι διδακτικοί στόχοι του μαθήματος, παρόλο που ο χρόνος πολλές φορές δεν ήταν επαρκής. Κατανοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό τα θέματα των κειμένων και παρουσιάστηκαν με επιτυχία από την κάθε ομάδα. Επιπλέον οι συζητήσεις και διάλογοι με τους μαθητές και τις ομάδες ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες και εποικοδομητικές. Πιστεύω ότι μέσα από την όλη μας εκπαιδευτική πορεία με την αξιοποίηση και των συγκεκριμένων εργαλείων των νέων τεχνολογιών, που παρακίνησαν και ενθουσίασαν τους μαθητές, κερδίσαμε σε γνώσεις αλλά και δεξιότητες και γραμματισμούς όπως αυτών της συνεργασίας της κριτικής, της γόνιμης επικοινωνίας καθώς και της αξιοποίησης και χρήσης των προτεινόμενων εργαλείων. Οι εκπαιδευτικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν στην συγκεκριμένη διδασκαλία είναι οι ακόλουθες: Η συνεργασία και εποικοδομητική επικοινωνία και ανταλλαγή απόψεων των μαθητών με την καθοδήγηση του δασκάλου. Σελίδα 17 από 21

18 Η συνεργασία της ομάδας στην προσπάθεια να ολοκληρώσει την εργασία της και να προβάλλει τις πληροφορίες και γνώσεις που απέκτησε μέσα από ένα κριτικό βλέμμα. Οι μαθητές επιδιώκεται να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες με τη συμμετοχή τους σε ομαδικές δραστηριότητες με παιγνιώδη χαρακτήρα και ευγενή άμιλλα. Η τάξη καλό θα είναι να οργανωθεί σε ομάδες. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η συνεργασία, η αίσθηση της κοινότητας, η επικοινωνία και η αλληλοβοήθεια Αφού προηγηθεί η διερεύνηση των γνώσεων και αναγκών των μαθητών, ο δάσκαλος προχωρά στην ανάθεση των εργασιών με βάση τους στόχους του μαθήματος. Ο/Η εκπαιδευτικός υιοθετεί τον ρόλο του συντονιστή-καθοδηγητή που οργανώνει τους μαθητές αλλά και εμψυχώνει την τάξη και παράλληλα μελετά και μαθαίνει και ο ίδιος από τη διαδικασία. Οι μαθητές/τριες συνεργάζονται, επικοινωνούν δημιουργικά και σχεδιάζουν-παράγουν-προωθούν και τελικά παρουσιάζουν την εργασία τους. Η κάθε εκπαιδευτική δραστηριότητα-εργασία (2 διδακτικές ώρες) χρονικά κατανέμεται ως εξής: Οι μαθητές προετοιμάζονται γύρω από το θέμα με τον διάλογο και την εύρεση των αντίστοιχων πληροφοριών. 1. Ανίχνευση και καταγραφή των γνώσεων των μαθητών στο αντικείμενο-θέμα προς μελέτη (15 ). 2. Οργάνωση των ομάδων και ανάθεση των ρόλων των μαθητών στην κάθε ομάδα, ορισμός του θέματος (20 ). 3. Εργασία σε ομάδες (20 ). 4. Παρουσίαση των εργασιών των ομάδων (15 ). 5. Αξιολόγηση από τα παιδιά πρώτα και ύστερα από τον δάσκαλο (20 ). Στις δραστηριότητες τα παιδιά εργάζονται με τον Η/Υ κατά τη διδασκαλία, καθώς επίσης προβλέπεται η ύπαρξη ενός βιντεοπροβολέα για τη συζήτηση στην ολομέλεια. Επίσης, απαιτείται και ένας Η/Υ για κάθε μια ομάδα. Είναι ενδιαφέρον και σημαντικό Σελίδα 18 από 21

19 οι εργασίες των παιδιών να προωθούνται και στο υπόλοιπο σχολείο μέσω των Ημερίδων και των ραδιοφωνικών παρουσιάσεων. Τα παιδιά κινητοποιούνται και προσπαθούν περισσότερο. Επίσης, οι επιχειρηματολογικοί αγώνες ενισχύουν τον προφορικό λόγο-έκφραση και αναπτύσσουν το λεξιλόγιο των παιδιών. Επιπλέον, ενισχύουν την καλλιέργεια του διαλόγου, την επικοινωνία και την εξαγωγή συμπερασμάτων προάγοντας τη γνώση στο θέμα με ενδιαφέρον και εποικοδομητικό τρόπο. Σημαντικό είναι να γίνουν αποδεκτές και αξιοποιήσιμες οι δράσεις, οι ιδέες καθώς και οι πρωτοβουλίες που προτείνονται από τα ίδια τα παιδιά. Είναι πολύ σημαντική η καλλιέργεια και γνώση των νέων γραμματισμών από τους μαθητές και σε αυτό μπορεί να συντελέσει η ανάπτυξη ενός κλίματος διερευνητικού, που ευνοεί την κριτική, την έρευνα και ανακάλυψη, τη λήψη πρωτοβουλιών και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, όπως της αξιοποίησης ψηφιακών εργαλείων, κάθε είδους πληροφοριών καθώς και καλλιέργειας των δεξιοτήτων της ομαδικής εργασίας, του διαλόγου, της επιχειρηματολογίας και της παρουσίασης. Ο εκπαιδευτικός καθοδηγεί και συντονίζει τους μαθητές και τις ομάδες με πλήρη και λεπτομερή αναφορά των εργασιών με τις οποίες θα ασχοληθεί η τάξη, θα αναφέρει τον σκοπό και τους στόχους αλλά και τη συνολική πορεία που θα ακολουθήσουν οι μαθητές ως την ολοκλήρωσή τους. Μπορεί να συνοδεύει τις οδηγίες με παραδείγματα και να υποβοηθά τις ομάδες παρακολουθώντας την όλη τους πορεία. Θεωρώ ότι το συγκεκριμένο διδακτικό μοντέλο είναι αναγκαίο σε παιδιά που δεν έχουν εξοικειωθεί με την ομαδική εργασία και τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Ο δάσκαλος θα κρίνει τον βαθμό καθοδήγησης και παρέμβασης ανάλογα με τους μαθητές και τις ιδιαιτερότητες της κάθε τάξης. Η μορφή των δραστηριοτήτων είναι ενδεικτική και μπορεί να εμπλουτιστεί με παραπλήσιες ή αντίστοιχες δράσεις αλλά και να αποτελέσει έναυσμα και ιδέα για Σελίδα 19 από 21

20 περαιτέρω μορφές ασκήσεων ή και δημιουργία νέων αντίστοιχων με αυτές. Επίσης, το είδος των δραστηριοτήτων, η χρήση του διαδικτύου, η πλοήγηση και η αξιοποίηση των πηγών και των πληροφοριών του διαδικτύου στο θέμα, προεικάζουν την καλή προετοιμασία του εκπαιδευτικού όσον αφορά την οργάνωση της τάξης, τον έλεγχο των μηχανημάτων, των πηγών και των εργαλείων. Επιπλέον ο συνεχής εμπλουτισμός των πηγών αποτελεί και μια πρόκληση για τους εκπαιδευτικούς όσον αφορά την διερεύνηση και επιλογή των κατάλληλων για την εκάστοτε διδασκαλία, κάτι που μπορεί να γίνει και με τη βοήθεια των μαθητών σε μια μορφή διερευνητικής μάθησης με ανάληψη πρωτοβουλιών από τους μαθητές. Αναφέρετε τυχόν πρόσθετο υλικό που αξιοποιήθηκε. Βιβλία Σημειώσεις Χάρτες Websites Λογισμικό Παρατίθενται όλες οι πηγές και διαδικτυακά εργαλεία μάθησης: Σελίδα 20 από 21

21 Διαδικτυακά Εργαλεία Μάθησης Δημιουργία Ψηφιακής Αφίσας 1, Δημιουργία Ψηφιακής Παρουσίασης: Δημιουργία Συννεφόλεξου: Διαδικτυακές Πηγές 1. Όλυμπος Φωτόδεντρο: 2. Όλυμπος: 2 Τρισδιάστατοι Χάρτες Φυσικής Γεωγραφίας 3. Θεοί των αρχαίων Ελλήνων Σελίδα 21 από 21