ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΕΡΗ ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΝΕΟΥ ΤΥΠΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΣΥΛΛΕΚΤΗ

Transcript

1 ΔΥΝΑΜΙΚΟΤΕΡΗ ΕΝΤΑΞΗ ΤΗΣ ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΝΕΟΥ ΤΥΠΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΣΥΛΛΕΚΤΗ Β. Κουμπάκης, Μηχανολόγος Μηχανικός Δαγκλή 47 Θεσσαλονίκη, ΤΚ , ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται ένα από τα σύγχρονα ενεργειακά προβλήματα της κοινωνίας μας που είναι συνδεμένο με την ηλιακή ακτινοβολία και οι διάφοροι τρόποι επίλυσης του προβλήματος αυτού με τη διαχείριση της ηλιακής ενέργειας. Γίνονται προτάσεις για τη δυναμικότερη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας στο δημόσιο τομέα και την οικιακή κατανάλωση ενέργειας. Αναφέρεται μία νέα τεχνολογία ηλιακών συλλεκτών που έχει πρόσφατα κατοχυρωθεί με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Στο τέλος γίνεται κριτική στο ενεργειακό νομοθετικό έργο της πολιτείας. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ηλιακή ενέργεια είναι ανανεώσιμη πηγή ενέργειας με τη μεγαλύτερη διασπορά σ όλο τον πλανήτη. Σήμερα ειδικά μετά την αύξηση της τιμής του πετρελαίου και το μικρό δείγμα των φυσικών καταστροφών που είδαμε τον τελευταίο καιρό στον πλανήτη, πιστεύω ότι θα πρέπει να αναθέσουμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ειδικά στον ήλιο, την κάλυψη μεγαλύτερου μέρους των ενεργειακών μας αναγκών. 2. ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ Το ενεργειακό πρόβλημα στη χώρα μας είναι σύνθετο. Η ισχυρή ηλιακή ακτινοβολία που πέφτει στη χώρα μας το καλοκαίρι (έως και 950Wh/m 2 ) [1], δημιουργεί κάθε χρόνο αύξηση της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας λόγω της λειτουργίας των κλιματιστικών μηχανημάτων. Ενώ ο ήλιος συνεχίζει να εκπέμπει την ίδια ποσότητα ενέργειας όπως πριν από εκατό χρόνια, εμείς καταφέρνουμε να ζητάμε όλο και περισσότερη ενέργεια για να προστατευτούμε από την ηλιακή ενέργεια. Βάζουμε τα μπετονένια κουτάκια στα οποία ζούμε το ένα δίπλα στο άλλο με αμφίβολα κριτήρια και το ονομάζουμε πόλη. Οι πόλεις μας με τη μεγάλη μάζα τους συγκεντρωμένη σε μικρή επιφάνεια, έχουν μεγάλη θερμοχωρητικότητα, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται μεγάλα ποσά ενέργειας που δεν προλαβαίνουν να αποβληθούν μετά τη δύση του ηλίου. Το πρωί με την ανατολή του ήλιου τα κτίρια των πόλεων ξανά φορτώνονται με θερμότητα. Συσσωρευμένη η θερμότητα των κτιρίων οδηγεί σε αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα στην περιοχή των πόλεων ενώ δε συμβαίνει το ίδιο στην ύπαιθρο με την ίδια ηλιακή ακτινοβολία διότι εκεί προλαβαίνει κάθε νύχτα να αποβληθεί η θερμότητα στο περιβάλλον. Αντιμετωπίζουμε τη ζέστη με την αγορά κλιματιστικών με τα οποία παίρνουμε τη θερμότητα από το χώρο που εργαζόμαστε ή ζούμε και την πετάμε έξω εκεί όπου την πετά και ο γείτονας διότι και αυτός ζεστάθηκε και αγόρασε κλιματιστικό. Με τα κλιματιστικά πετάμε τη θερμότητα του χώρου μας έξω στο περιβάλλον όπου συσσωρεύεται, με αποτέλεσμα την περαιτέρω αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα. Για να πετάξουμε τη θερμότητα του χώρου μας έξω, χρησιμοποιούμε την ακριβή ηλεκτρική ενέργεια. Για να καταναλώσουμε εμείς 1 kwh ηλεκτρική ενέργεια έχουν παραχθεί κατά ελάχιστο στο εργοστάσιο της ΔΕΗ 1,15 kwh ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ έχουμε κάψει στο λέβητά της καύσιμο που ισοδυναμεί με ενέργεια 3 kwh. Αύξηση της κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας σημαίνει μεγαλύτερες εκπομπές

2 σε CO 2 που αυξάνει το πρόβλημα της αύξησης της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος λόγω του φαινόμενου του θερμοκηπίου. Εκτός από τα κλιματιστικά έχουμε και άλλους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας όπως τις ηλεκτρικές συσκευές που ζεσταίνουν νερό. Τα καινούργια συστήματα παραγωγής ζεστού νερού με χρήση των ταχύθερμων εναλλακτών των λεβήτων φυσικού αερίου που έχουν μπει στη ζωή μας, μπορεί να είναι βολικά, αλλά επίσης συμμετέχουν στη θέρμανση του περιβάλλοντος, αφού λειτουργούν με βαθμό απόδοσης 90% (το υπόλοιπο 10% της παραγόμενης ενέργειας τους είναι θερμότητα που αποβάλλεται στο περιβάλλον). Στη γη προσπίπτουν οι ακτίνες της ηλιακής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας σε ρυθμό 5-6 GJ/m 2 [1] σε ετήσια βάση στις 6 ζώνες της Ελληνικής επικράτειας. Η ηλεκτρομαγνητική αυτή μορφή ενέργειας που εκπέμπει ο ήλιος πρέπει να μετατραπεί σε άλλη μορφή ενέργειας. Εάν δεν χρησιμοποιηθεί αυτή η ηλιακή ενέργεια για τη μετατροπή της σε άλλη εκμεταλλεύσιμη μορφή ενέργειας, τότε αυτή θα γίνεται θερμότητα, η απλούστερη και πιο σταθερή μορφή ενέργειας στο σύστημά μας. Δηλαδή θα έχει σαν συνέπεια την αύξηση της θερμοκρασίας στον αέρα των πόλεων μας, την αύξηση της δυσφορίας μας και την αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας για την επίλυση ενός ενεργειακού προβλήματος που είναι φαύλος κύκλος. Άποψή μου είναι ότι το ενεργειακό πρόβλημά μας δεν πρέπει να περιορίζεται στο που θα βρούμε φθηνή ενέργεια αλλά τι θα κάνουμε με την ηλιακή ενέργεια που προσπίπτει στη γη. Χιλιάδες χρόνια η ηλιακή ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία γίνονταν πράσινο φύλλο στα φυτά με τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης. Τώρα έχουμε μειώσει την πράσινη επιφάνεια πάνω στη γη που αποσπά την ηλιακή ενέργεια (ειδικά στις περιοχές των πόλεών μας) και εκτός αυτού καταναλώνουμε τη συσσωρευμένη ενέργεια χιλιάδων χρόνων, την ενέργεια των καυσίμων με τις αντίστοιχες εκπομπές θερμότητας και αερίων συνήθως CO 2 που αυξάνουν την θερμοκρασία του περιβάλλοντος λόγω του γνωστού φαινομένου του θερμοκηπίου. Εχουμε παρέμβει αρνητικά στο φυσικό ενεργειακό σύστημα του πλανήτη μας και είναι λογικό να αναμένουμε την φυσική της αντίδραση. Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε συχνά να ξεσπά η φύση με ακραία φαινόμενα που είναι μικρά δείγματα αντίδρασής της στη δική μας δράση. Μπορούμε να φανταστούμε το εφιαλτικό σενάριο η ενεργειακή κατανάλωση του πληθυσμού μόνο της Κίνας και της Ινδίας με τη διαθέσιμη σήμερα τεχνολογία, να φτάσει τα επίπεδα του μέσου όρου ενός σπάταλου Αμερικανού. 3. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Την ηλιακή ενέργεια που πέφτει πάνω στη γη πρέπει να την εκμεταλλευόμαστε όχι μόνο για ηλιοθεραπεία αλλά και ενεργειακά. Το 212 π.χ. ο Αρχιμήδης έβαλε τον ήλιο να κάνει δουλειά, να πυρπολεί το Ρωμαϊκό στόλο. Έχουμε και εμείς τη δυνατότητα να βάλουμε τον ήλιο να κάνει δουλειά, με την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας και αυτό με τρεις τρόπους: με τη φωτοσύνθεση, την άμεση μετατροπή της σε ηλεκτρική ενέργεια και τη μετατροπή της σε εκμεταλλεύσιμη θερμική ενέργεια. Για να αυξηθεί η φωτοσύνθεση θα πρέπει να αυξηθεί η πράσινη επιφάνεια στη γη και ειδικότερα στις πόλεις μας. Αυτό όμως λόγω της κατάληψης των δρόμων από τα αυτοκίνητα και τα μικρά πεζοδρόμια (για την ελληνική πραγματικότητα) μάλλον δεν μπορεί να γίνει. Καλό θα ήταν να έχουμε περισσότερα πάρκα, αλλά οι προσπάθειες της πολιτείας μέχρι τώρα δεν μας ενθαρρύνουν. Έτσι μας μένει η λύση να πρασινίσουμε τις κατοικίες μας, τα δώματα, τα τοιχώματα και τις στέγες. Στο δώμα εκεί όπου οι ακτίνες του ήλιου ανεμπόδιστα προσπίπτουν στο κτίριο, θα μπορούσαν να υπάρχουν φυτά που να αποσπούν την ηλιακή ενέργεια μετατρέποντάς την σε πράσινη μάζα. Να σταματήσουν οι ηλιακές ακτίνες πάνω στο φύλλο ενός φυτού και να μη φτάσουν στο δώμα για να μετατραπεί σε θερμότητα. Σε

3 παλαιότερες εποχές κτίρια ολόκληρα ήταν βουτηγμένα μέσα στα αναρριχόμενα φυτά που τα προστάτευαν από τον καυτό ήλιο. Σε όλους μας είναι γνωστή η δροσιά που προσφέρει ένα δέντρο όταν βρισκόμαστε κάτω από το πυκνό φύλλωμα του ακόμα και στις πιο ζεστές ημέρες του καλοκαιριού. Η τεχνολογία να πρασινίσουν τα κτίρια είναι γνωστή και διαθέσιμη από καιρό, έχει και πρόσθετες ευεργετικές συνέπειες όπως για παράδειγμα ότι επιβραδύνεται η ροή των όμβριων υδάτων των πόλεων, που είναι πολύ σημαντικό στις σύντομες και έντονες βροχοπτώσεις που έχουμε με τις γνωστές δυσάρεστες συνέπειές τους. Προσωπικά δεν αναμένω πολλά θετικά αποτελέσματα απ αυτήν τη δράση διότι δεν έχει άμεσες οικονομικές συνέπειες σε Ευρώ όπως δυστυχώς έχουμε συνηθίσει να σκεπτόμαστε. Η πολλά υποσχόμενη άμεση μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική, δυστυχώς έχει τρία πολύ σοβαρά προβλήματα να αντιμετωπίσει. 1. το χαμηλό συντελεστή εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας περίπου 12%, το υπόλοιπο πάλι γίνεται θερμότητα. Σε 1 m2 που προσπίπτουν 950 W/m2 ηλιακής ενέργειας μπορεί να παραχθεί το πολύ 114W/m2 ηλεκτρική ενέργεια, τα υπόλοιπα 836W/m2 γίνονται θερμότητα. 2. το υψηλό κόστος αγοράς και εγκατάστασής της που είναι περίπου 4-6 Ευρώ/W. Για εγκατάσταση ισχύος 1kW πρέπει να διατεθούν 6000 Ευρώ. Το κόστος των φωτοβολταϊκών αυτών κυψελών δεν είναι εύκολο να μειωθεί πολύ λόγω της διαθέσιμης τεχνολογίας. 3. τις γραφειοκρατικές διαδικασίες της ελληνικής νομοθεσίας που ζητά για ένα φωτοβολταϊκό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ακόμα και μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων όπως και σε εγκατάσταση θερμικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι ανασταλτικοί αυτοί παράγοντες δε διαμορφώνουν ευνοϊκό κλίμα για τη δημιουργία εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την ηλιακή ακτινοβολία. Αυτό που μένει να έχει περισσότερο μέλλον πιστεύω ότι είναι η μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε εκμεταλλεύσιμη μορφή θερμικής ενέργειας. Κάτι που γίνεται αλλά δυστυχώς σε μικρό ποσοστό. Οι κατευθύνσεις προς τις οποίες πιστεύω ότι πρέπει να κινηθούμε για τη βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της υφιστάμενης τεχνολογίας είναι : 1. Η εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης με τους ηλιακούς θερμοσίφωνες. Χρησιμοποιούνται συνήθως για το ζεστό νερό του μπάνιου. Στην οικία σεβαστές ποσότητες θερμότητας καταναλώνουν και τα πλυντήρια πιάτων και ρούχων όπου η παραγωγή της θερμότητάς τους γίνεται με χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας. Οι θερμοκρασίες που χρησιμοποιούνται για το ζεστό νερό στα πλυντήρια είναι μικρότερες από τη θερμοκρασία που επιτυγχάνει ο συμβατικός ηλιακός θερμοσίφωνας. Αυτό σημαίνει ότι με την κατάλληλη διάταξη ανάμιξης στα πλυντήρια (υπάρχουν τα αντίστοιχα πλυντήρια με δύο παροχές στην αγορά) μπορούν να χρησιμοποιούν το ζεστό νερό από τον ηλιακό θερμοσίφωνα μειώνοντας την κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας και επισπεύδοντας την απόσβεση της εγκατάστασης του ηλιακού θερμοσίφωνα [2]. Η απόφαση για την εφαρμογή είναι στα χέρια των εγκαταστατών και των ιδιοκτητών που στις περισσότερες περιπτώσεις όμως είναι ανενημέρωτοι. Η εγκατάσταση για τη χρήση της ηλιακής ενέργειας για το ζεστό νερό του μπάνιου ή στη διευρυμένη της μορφή και για το ζεστό νερό απαραίτητο για τα πλυντήρια της οικίας πρέπει να γίνει στο στάδιο της κατασκευής του κτιρίου. Η μεταγενέστερη εγκατάσταση γραμμής για τον ηλιακό θερμοσίφωνα αλλά και για τη χρήση του ζεστού νερού στα πλυντήρια είναι ακριβή και για το λόγο αυτό δεν πραγματοποιείται ακόμα και εάν ο ιδιοκτήτης έχει τη διάθεση. Το κόστος για την εγκατάσταση όμως στο στάδιο της κατασκευής του κτιρίου είναι αμελητέο μπροστά στο όφελος που θα υπάρχει. Η επίτευξη του στόχου κατασκευής υδραυλικών εγκαταστάσεων που να προσφέρουν τη δυνατότητα εκμετάλλευσης της ηλιακής

4 ενέργειας στους μελλοντικούς ιδιοκτήτες τους γίνεται μόνο με πολεοδομικές παρεμβάσεις που πρέπει να κάνει η πολιτεία. Οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι τέτοιες ώστε ο κάθε μελλοντικός ιδιοκτήτης κατοικίας να έχει τη δυνατότητα εγκατάστασης ηλιακού θερμοσίφωνα και χρήση της ηλιακής ενέργειας για όλους τους καταναλωτές της οικίας του χωρίς πρόσθετες δαπάνες. Πιστεύω ότι πρέπει η πολιτεία να ενθαρρύνει τη χρήση της ηλιακής ενέργειας με πρόσθετα μέτρα. Τα μέτρα που έχουν παρθεί ως σήμερα δεν αρκούν. 2. Η μεγαλύτερη ποσότητα θερμότητας καταναλώνεται το χειμώνα για τη θέρμανση της οικίας, όπου χρησιμοποιείται το αρκετά ακριβό πια πετρέλαιο. Τα συμβατικά συστήματα κεντρικής θέρμανσης που ως επί το πλείστον χρησιμοποιούμε στην Ελλάδα γίνονται με προσαγωγή θερμού νερού θερμοκρασίας έως και 90 C στα θερμαντικά σώματα. Μία πιο εξελιγμένη μορφή θέρμανσης με πολλά πλεονεκτήματα είναι η θέρμανση δαπέδου στην οποία το νερό προσαγωγής έχει θερμοκρασία C που επιτυγχάνεται με τους περισσότερους ηλιακούς θερμοσίφωνες που κυκλοφορούν στην Ελληνική και διεθνή αγορά. Τέτοια συστήματα θέρμανσης με χρήση της ηλιακής ενέργειας σε συνδυασμό με θέρμανση δαπέδου έχουν εγκατασταθεί σε διάφορα σημεία της Ελλάδας και έχουν δημοσιευθεί τα αποτελέσματά τους αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητά τους. Η ενθάρρυνση της εγκατάστασης τέτοιων συστημάτων σε κτίρια του δημοσίου μπορεί να φέρει εξοικονόμηση συμβατικής μορφής ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα με πολλαπλά οφέλη, οικονομικά και περιβαλλοντικά. Ένα καλό σημείο εφαρμογής αυτής της τεχνολογίας είναι τα σχολεία, τα νηπιαγωγεία και οι παιδικοί σταθμοί, εκεί όπου τα παιδιά κυκλοφορούν σε μία ζώνη του 1m που είναι για τα κλασσικά συστήματα θέρμανσης η ψυχρότερη ενώ για τη θέρμανση δαπέδου η θερμότερη. Εκτός αυτού οι υψηλότερες θερμοκρασίες του αέρα στα κλασσικά συστήματα θέρμανσης είναι ευνοϊκές για τη μετάδοση των διαφόρων ιώσεων, ενώ με τη χαμηλότερη θερμοκρασία του αέρα που έχουμε στη θέρμανση δαπέδου διατηρείται το ίδιο επίπεδο θερμικής άνεσης. Επιπλέον ο απαραίτητος αερισμός του χώρου στη θέρμανση δαπέδου επιτυγχάνει μικρότερες απώλειες ενέργειας σε σχέση με τις απώλειες των κλασσικών συστημάτων με θερμαντικά σώματα. Οι προδιαγραφές με τις οποίες γίνονται οι μελέτες αυτές είναι θέμα των ΟΣΚ και ΥΠΕΧΩΔΕ που δεν έχουν εκσυγχρονιστεί. Τα κριτήρια που θέτουν οι προδιαγραφές παραμένουν το χαμηλό κόστος κατασκευής και όχι το χαμηλό κόστος κατασκευής και λειτουργίας. 3. Τα ηλιακά συστήματα που τοποθετούνται στις ταράτσες των πολυκατοικιών είναι σαν ξένο σώμα για την οικοδομή και από αρχιτεκτονική άποψη και από ενεργειακή. Μία πιο προγραμματισμένη και οργανωμένη τοποθέτηση των ηλιακών συστημάτων θα μπορούσε το καλοκαίρι να μειώσει την ποσότητα ηλιακών ακτινών που προσπίπτουν πάνω στην επιφάνεια του δώματος και το χειμώνα να μειώσει την θερμοκρασιακή διαφορά μεταξύ της πλάκας του τελευταίου ορόφου και του αέρα, μειώνοντας τις θερμικές απώλειες του χώρου κάτω από την πλάκα. Αυτή η παρέμβαση μπορεί να είναι έτσι αρχιτεκτονικά διαμορφωμένη ώστε να έχουμε και ένα ευχάριστο αισθητικά αποτέλεσμα. Αυτό όμως δεν γίνεται από μόνο του δηλαδή χωρίς τις αντίστοιχες επεμβάσεις στη πολεοδομική νομοθεσία. 4. ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΩΝ ΗΛΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ανασταλτικός παράγοντας για τη διάδοση των ηλιακών συστημάτων διεθνώς είναι το σχετικά υψηλό κόστος αγοράς και εγκατάστασής τους. Ένας ηλιακός θερμοσίφωνας σήμερα κοστίζει στην Ελληνική αγορά περίπου 1000 Ευρώ. Το ποσοστό του πληθυσμού που έχει τη δυνατότητα να κάνει τέτοια δαπάνη στην Ελλάδα δεν είναι μεγάλο, στις υπόλοιπες χώρες όπως Αλβανία, Βουλγαρία, Τουρκία, Αίγυπτος, Πακιστάν, Ινδία, Κίνα μάλλον είναι μικρότερο. Για να γενικευτεί η χρήση της ηλιακής ενέργειας σε διεθνή κλίμακα έστω για την

5 παραγωγή του ζεστού νερού της οικίας, θα πρέπει το κόστος παραγωγής της συλλεκτικής επιφάνειας να μειωθεί πολύ περισσότερο. Με την υφιστάμενη τεχνολογία της συλλεκτικής επιφάνειας η μείωση του κόστους μάλλον δεν μπορεί να γίνει. Αυτό οφείλεται στο κόστος των υλικών που χρησιμοποιούνται και στη διαθέσιμη τεχνολογία παραγωγής που όπως φαίνεται ολοκληρώνει τον κύκλο της. Άλλος ανασταλτικός παράγοντας για τη διάδοση των ηλιακών συστημάτων είναι ότι οι υφιστάμενες κατασκευές δεν είναι προσαρμοσμένες για τους περισσότερους καταναλωτές. Οι καταναλωτές στο βορρά όπως στην Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία, ενώ καταναλώνουν μεγάλα ποσά ενέργειας και έχουν τη δυνατότητα να δαπανήσουν το αντίστοιχο ποσό για ηλιακά συστήματα, αυτά δεν είναι προσαρμοσμένα για τις κλιματολογικές τους συνθήκες. Το αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχουν πολλά ηλιακά συστήματα στις βόρειες χώρες. Ανασταλτική είναι επίσης και η μεγάλη διαφορά μεταξύ της χειμερινής και θερινής ενέργειας που μπορεί να λαμβάνει ένα ηλιακό σύστημα. Εάν η εγκατάσταση εκμετάλλευσης ηλιακής ενέργειας είναι σχεδιασμένη για την κάλυψη των χειμερινών ενεργειακών αναγκών (πχ θέρμανση της οικίας) τα θερινά ποσά θερμικής ενέργειας που αποσπά το ηλιακό σύστημα δεν έχει που να τα διαθέσει. Θα πρέπει η εγκατάσταση να έχει τη δυνατότητα προσαρμογής της στις διαφορετικές συνθήκες λειτουργίας των διαφορετικών κλιματολογικών συνθηκών. Τα συστήματα που υπάρχουν σήμερα δεν έχουν τη δυνατότητα αυτής της ευέλικτης προσαρμογής στις απαιτήσεις του καταναλωτή. 5. ΝΕΩΤΕΡΙΣΜΟΣ Για να έχουμε μεγαλύτερη ενεργειακή αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας που προσπίπτει πάνω στη γη, θα πρέπει να αυξηθεί η επιφάνεια των ηλιακών συστημάτων αποσπώντας μεγαλύτερα ποσά ενέργειας. Η ενεργειακή κατανάλωση μας υποδεικνύει τον πολλαπλασιασμό της εγκατεστημένης επιφάνειας των ηλιακών συλλεκτών. Αυτό υπαγορεύει τον υποπολλαπλασιασμό της τιμής των ηλιακών συλλεκτών. Δηλαδή πρέπει να έχουμε ηλιακούς συλλέκτες και γενικά ηλιακά συστήματα που να είναι ταυτόχρονα φθηνά, να προσαρμόζονται στις διαφορετικές συνθήκες λειτουργίας του καταναλωτή και να έχουν τη δυνατότητα να λειτουργούν σε χαμηλές θερμοκρασίες.. Εργαζόμενος προς αυτήν την κατεύθυνση, γεννήθηκε η ιδέα ενός νέου τύπου ηλιακού συστήματος το οποίο να έχει τη δυνατότητα να συνδυάσει αυτά τα χαρακτηριστικά. Να είναι φθηνό λόγω του κόστους των υλικών που χρησιμοποιεί, να παράγεται αρκετά φθηνότερα σε βιομηχανικές συνθήκες λόγω της τεχνολογίας παραγωγής του, να είναι προσαρμοσμένο για τις χαμηλές θερμοκρασίες των βόρειων καταναλωτών ενέργειας και να μπορεί να προσαρμόζεται για θερινή και χειμερινή λειτουργία. Αυτό το ηλιακό σύστημα με τον τίτλο Ηλιακός συλλέκτης μελανού θερμοφορέα είναι κατοχυρωμένο με το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας υπ αριθμό από τις 21/1/2004 [3]. Τα κύρια τεχνικά του πλεονεκτήματα, εκτός από το κόστος παραγωγής, διάθεσης και εγκατάστασής του, είναι : α) το μικρότερο βάρος ανά 1 m 2 β) ο υψηλός συντελεστής διαφάνειας της επιφάνειάς του. γ) είναι άθραυστος για τις περισσότερες από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες δ) έχει μικρές θερμικές απώλειες ακόμα και στις χαμηλές θερμοκρασίες των βόρειων χωρών ε) έχει τη δυνατότητα να ελέγχονται οι ποσότητες ζεστού νερού που παράγει το χειμώνα και το καλοκαίρι, ακόμα και το σταμάτημα της λειτουργίας του με τη μεταβολή της μελανότητας της συλλεκτικής του επιφάνειας. Νεωτερισμός αυτού του ηλιακού συλλέκτη είναι ότι αλλάζει ριζικά την έννοια της συλλεκτικής επιφάνειας, διαφοροποιώντας το σημείο μετατροπής της ηλιακής ακτινοβολίας σε ωφέλιμη θερμική ενέργεια.

6 6. ΝΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Μέχρι τώρα δεν έχουν παρθεί σοβαρά μέτρα από την πολιτεία για την προώθηση της εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας. Φαίνεται ότι η πολιτεία έχει άλλες προτεραιότητες. Μπορεί να ψηφίσει νόμο για την προώθηση του φυσικού αερίου (κάτι που τους κατοίκους των νησιών του Αιγαίου, του Ιονίου όπως και των ορεινών περιοχών της Ελλάδας μάλλον δεν τους ενδιαφέρει) αλλά αδυνατεί να κάνει κάτι για την προώθηση της εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας στο σύνολο της Ελληνικής επικράτειας. Αυτό είναι μία κακιά συνήθεια των κυβερνώντων, που βλέπουν πώς είναι τα πράγματα εκεί γύρω από την πλατεία Συντάγματος και λαμβάνουν τις αποφάσεις τους για όλη την επικράτεια της Ελλάδας. Όσο για την αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνουν θα αναφέρω το παράδειγμα με το φυσικό αέριο. Πάνω από μία δεκαετία είναι υποχρεωτική η μελέτη καυσίμων αερίων και η εγκατάστασή της στις νέο ανεγειρόμενες οικοδομές τοποθετώντας σωλήνες εξωτερικά του κτιρίου περιμένοντας 10 χρόνια να έρθει το αέριο. Μία δαπάνη που ήταν εντελώς άχρηστη διότι όταν χρειάζεται να συνδεθεί ο καταναλωτής με το φυσικό αέριο η παλιά μελέτη και εγκατάσταση απλώς αγνοείται, γίνεται καινούργια μελέτη και καινούργια εγκατάσταση εξωτερικά του κτιρίου, μία νέα δαπάνη δηλαδή. Όλοι όμως ήταν ικανοποιημένοι, ο μηχανικός για την πρόσθετη μελέτη και αμοιβή, ο εργολάβος για το μικρό κόστος με το οποίο ξεμπέρδευε, ο υδραυλικός για την πρόσθετη εργασία, ο έμπορος διότι πουλάει περισσότερους σωλήνες, η πολεοδομία διότι η μελέτη και η εγκατάσταση έχουν γίνει σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ακόμα και ο τελικός καταναλωτής διότι μη γνωρίζοντας την πραγματικότητα πιστεύει ότι έχει πληρώσει κάτι που θα χρησιμοποιηθεί. Βλέπουμε ότι για να προωθηθεί μια συμβατική μορφή ενέργειας που ταξιδεύει km, θα εξυπηρετεί μέρος μόνο του ελληνικού πληθυσμού και θα συνεχίσουμε να είμαστε ενεργειακά εξαρτημένοι, μπορεί η ελληνική πολιτεία να συντάξει και να ψηφίσει νόμο με οποιοδήποτε κόστος για τον τελικό καταναλωτή. Για να προωθηθεί όμως η ηλιακή ενέργεια με την οποία η Ελλάδα είναι πλούσια προικισμένη σε όλη την επικράτειά της και έχει αναπτύξει την αντίστοιχη εγχώρια βιομηχανία, αδυνατεί να συνταχθεί και να ψηφισθεί η αντίστοιχη νομοθεσία. 7. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Δεν είναι δύσκολο να εφαρμοστούν οι αρχές της βιοκλιματικής όπως έχουν καθιερωθεί να λέγονται τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας εάν υπάρχουν οι αντίστοιχες πολεοδομικές διατάξεις. Τα μικρά βήματα του ιδιωτικού τομέα στην εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας δεν αρκούν. Χρειάζεται από την πολιτεία νομοθετικό έργο στην κατεύθυνση της γενικευμένης εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας. Είναι βέβαιο ότι η ίδια η πολιτεία θα βγει κερδισμένη από την εκμετάλλευση ενός φυσικού ενεργειακού πόρου τον οποίο η Ελλάδα διαθέτει σε αφθονία. Εκτός από τη λεγόμενη βαριά βιομηχανία όπως αναφέρονται οι κυβερνώντες για τον τουρισμό μας υπάρχει και ένας άλλος κλάδος της πραγματικής βιομηχανίας που έχει τη δυνατότητα να εκμεταλλευτεί τον ελληνικό ήλιο. Αυτή η πραγματική βιομηχανία και όχι η βαριά θα μπορεί να κάνει εξαγωγές προϊόντων και τεχνολογίας. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Καπλάνης Σ. - Ηλιακή Μηχανική βιβλίο Κουμπάκης Β. Ενεργειακή κατανάλωση των κτιρίων και οι δυνατότητες εξοικονόμησης της - Εργασία δημοσιευμένη στο περιοδικό Τεχνικά - 3/ Κουμπάκης Β. - Ηλιακός συλλέκτης μελανού θερμοφορέα - Δίπλωμα ευρεσιτεχνίας 2004