ΘΕΜΑ : Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Transcript

1 1ο ΕΠΑ.Λ ΝΕΜΕΑΣ ΣΧ. ΕΤΟΣ : ΤΜΗΜΑ : Β ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΘΕΜΑ : Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: ΚΑΡΑΒΑ Α. ΝΗΤΑ Σ.

2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΘΕΜΑ: ΑΝΕΡΓΙΑ ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΑΓΓΕΛΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΡΟΛΙΑΣ ΝΙΚΟΣ ΚΟΤΣΑΝΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΠΕΝΝΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΘΕΜΑ: ΑΙΤΙΑ-ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΔΑΛΗΒΙΓΚΑΣ Κ. ΚΑΡΑΧΟΝΤΖΙΤΗ Α. ΣΑΙΣΑΝΑ Σ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Σ.

3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΘΕΜΑ: ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΚΟΝΤΟ Γ. ΚΩΣΤΑ Χ. ΜΑΝΑΒΗ Γ. ΜΑΛΑΝΚΑ Μ. ΧΑΝΙΑΣ Κ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΘΕΜΑ: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΔΑΛΗΒΙΓΚΑΣ Κ. ΚΑΡΑΧΟΝΤΖΙΤΗ Α. ΣΑΙΣΑΝΑ Σ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Σ.

4 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η πορεία της ανεργίας στην Ελλάδα είναι παρόμοια με αυτή στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή ενώ μέχρι και τη πρώτη πετρελαϊκή κρίση το 1970 δεν αποτελούσε πρόβλημα η άνοδος της ήταν σημαντική από το σημείο εκείνο και έπειτα. Συγκεκριμένα εξετάζουμε το κατά πόσο αίτια όπως η σύνδεση του εκπαιδευτικού συστήματος με την αγορά εργασίας, η ελαστικότητα της αγοράς εργασίας και η αποτελεσματικότητα των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης έχουν επίδραση στην ανεργία. Όπως προκύπτει από την μελέτη των θεσμικών αυτών παραγόντων και την επίδρασή τους στην απασχόληση, η ανεργία στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό φαινόμενο διαρθρωτικό και επομένως η καταπολέμηση της απαιτεί σε μεγάλο βαθμό ενεργοποίηση μικροοικονομικών πολιτικών. Το ποσοστό της ανεργίας τα τελευταία 30 χρόνια κυμαινόταν από 9-14% του ελληνικού εργατικού δυναμικού και δίκαια μπορεί να χαρακτηριστεί ως «πανδημία». Αφού και σήμερα το ποσοστό εκτοξεύτηκε στο 28,2% λόγω οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Η αύξηση της στα παραπάνω επίπεδα επιβαρύνει τις ήδη υπάρχουσες ανισότητες και τον κοινωνικό αποκλεισμό, οδηγεί στην πλημμελή χρησιμοποίηση μέσων παραγωγής και τη σπατάλη του ανθρώπινου δυναμικού, αυξάνει την οικονομική ανασφάλεια και την απελπισία των οικογενειών. Η κοινωνική πραγματικότητα δεν είναι η ανεργία, όπως την ορίζουν και την αντιλαμβάνονται οι στατιστικοί και οι οικονομολόγοι, αλλά όπως την βιώνουν οι ίδιοι οι άνεργοι. Βιώνεται ως ένας βαθύς τραυματισμός που αγγίζει το σύνολο της ιδιωτικής, οικογενειακής και κοινωνικής ζωής. Η ελάττωση των εισοδημάτων αποτελεί την ευκολοδιάκριτο κορυφή του συνολικού προβλήματος: ο βαθύς τραυματισμός, η αίσθηση απαξίωσης, η διαταραχή της οικογενειακής ισορροπίας και των κοινωνικών σχέσεων, ο κοινωνικός αποκλεισμός, δίνουν τη συνολική διάσταση στο πρόβλημα.

5

6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ 1. ΑΝΕΡΓΙΑ Κάθε οικονομία έχει ένα ορισμένο μέγεθος πληθυσμού. Για λόγους οικονομικής ανάλυσης ο πληθυσμός διακρίνεται σε οικονομικά ενεργό και σε οικονομικά μη ενεργό. Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός αποτελεί το εργατικό δυναμικό της οικονομίας και περιλαμβάνει τα άτομα εκείνα τα οποία είναι ικανά προς εργασία και ταυτόχρονα θέλουν να εργαστούν. Τα άτομα εκείνα τα οποία δεν μπορούν να εργαστούν, για παράδειγμα, μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, ασθενείς, στρατιώτες κ.α., δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Επίσης τα άτομα μπορούν να εργαστούν, αλλά για διάφορους λόγους δε θέλουν, για παράδειγμα, τεμπέληδες, δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Συνεπώς, τα άτομα τα οποία δεν μπορούν ή δε θέλουν να εργαστούν αποτελούν τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό.

7 1.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ είναι η κατάσταση ενός ατόμου, που ενώ είναι ικανό, πρόθυμο και διαθέσιμο να απασχοληθεί δεν δύναται να βρει εργασία. Η ανεργία λοιπόν ορίζεται ως το πηλίκο των ανέργων μιας περιοχής προς το συνολικό εργατικό δυναμικό σε αυτήν. Εκφράζεται ως ποσοστό επί της εκατό του εργατικού δυναμικού της συγκεκριμένης περιοχής. Αναλυτικά: Το εργατικό δυναμικό αποτελείτε από όσους έχουν εργασία (απασχολούμενοι) και εκείνους που δεν απασχολούνται (άνεργοι) αλλά έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν και είναι διαθέσιμοι να εργασθούν. Το μη-εργατικό δυναμικό είναι το μέρος του ενήλικου πληθυσμού που ασχολείται με τα οικιακά, είναι συνταξιούχοι, ασθενούν σοβαρά ώστε να απέχουν από την εργασία ή δεν ψάχνουν για εργασία. Το ποσοστό ανεργίας είναι ο αριθμός των ανέργων διαιρούμενος με το σύνολο του εργατικού δυναμικού. Κάθε οικονομία έχει ένα ορισμένο μέγεθος πληθυσμού. Για λόγους οικονομικής ανάλυσης ο πληθυσμός διακρίνεται σε οικονομικά ενεργό και σε οικονομικά μη ενεργό. Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός αποτελεί το εργατικό δυναμικό της οικονομίας και περιλαμβάνει τα άτομα εκείνα τα οποία είναι ικανά προς εργασία και ταυτόχρονα θέλουν να εργαστούν. Τα άτομα εκείνα τα οποία δεν μπορούν να εργαστούν, για παράδειγμα, μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, ασθενείς, στρατιώτες κ.α., δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Επίσης τα άτομα μπορούν να εργαστούν, αλλά για διάφορους λόγους δε θέλουν, για παράδειγμα, τεμπέληδες, δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Συνεπώς, τα άτομα τα οποία δεν μπορούν ή δε θέλουν να εργαστούν αποτελούν τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό.

8 1.2 ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΝΕΡΓΙΑΣ Το μέγεθος της ανεργίας μπορεί να μετρηθεί ως απόλυτο μέγεθος, για παράδειγμα, χιλιάδες άνεργοι. Η σημασία όμως του αριθμού αυτού εξαρτάται από το μέγεθος του εργατικού δυναμικού. Για αυτό η ανεργία μετράτε ως ποσοστό επί τοις εκατό (%)του εργατικού δυναμικού, για παράδειγμα, 8%. Α ρ ι θ µ ός Α ν έρ γ ω ν *100 Ποσοστό ανεργίας = Ε ρ γ α τ ι κ ό υ ν α µ ι κ ό

9 Το ποσοστό της ανεργίας μπορεί να διαφέρει από περίοδο σε περίοδο, καθώς μεταβάλλεται το απόλυτο μέγεθος της ανεργίας ή του εργατικού δυναμικού ή και των δύο (αλλά με διαφορετικό ρυθμό). 1.3 ΕΙΔΗ ΑΝΕΡΓΙΑΣ Υπάρχουν τέσσερα είδη ή κατηγορίες ανεργίας : η εποχιακή ανεργία, η ανεργία τριβής, η διαρθρωτική ανεργία και η ανεργία λόγω ανεπαρκούς ζήτησης (ή κεϋνσιανή ανεργία) Εποχιακή ανεργία Πολλές επιχειρήσεις, π.χ. οι αγροτικές και οι τουριστικές, παρουσιάζουν συστηματικές μεταβολές στην παραγωγική τους δραστηριότητα κατά τη διάρκεια

10 του έτους. Οι μεταβολές της παραγωγής συνοδεύονται από αντίστοιχες μεταβολές της απασχόλησης εργατικού δυναμικού και, συνεπώς, από μεταβολές της ανεργίας. Αυτή η ανεργία ονομάζεται εποχιακή. Χαρακτηριστικά της εποχιακής ανεργίας είναι ότι επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο και είναι προσωρινή και μικρής σχετικά διάρκειας Ανεργία τριβής Ανεργία τριβής είναι εκείνη η οποία οφείλεται στην αδυναμία της αγοράς να απορροφήσει άμεσα ανέργους, παρότι υπάρχουν κενές θέσεις εργασίας, για τις οποίες οι άνεργοι έχουν τα απαραίτητα προσόντα και επαγγελματική εξειδίκευση. Η ανεργία τριβής οφείλεται στην αδυναμία των εργατών να εντοπίσουν αμέσως τις επιχειρήσεις με τις κενές θέσεις και στην αδυναμία των επιχειρήσεων να εντοπίσουν τους άνεργους εργάτες. Επίσης, μπορεί να οφείλεται στη γεωγραφική απόσταση μεταξύ της περιοχής όπου υπάρχει ανεργία και αυτής όπου υπάρχουν κενές θέσεις εργασίας. Γενικότερα οφείλεται στην έλλειψη ενός επαγγελματικού συστήματος πληροφοριών για ύπαρξη ανέργων και επιχειρήσεων με κενές θέσεις εργασίας Διαρθρωτική ανεργία Όταν σε μια οικονομία υπάρχουν άνεργοι και κενές θέσεις εργασίας, αλλά οι άνεργοι δεν μπορούν να απασχοληθούν στις υπάρχουσες κενές θέσεις, επειδή υπάρχει αναντιστοιχία ανάμεσα στα προσόντα και την εξειδίκευση των ανέργων και σε αυτά που απαιτούνται για την κάλυψη των κενών θέσεων, η ανεργία αυτή ονομάζεται διαρθρωτική. Οφείλεται σε τεχνολογικές μεταβολές, οι οποίες δημιουργούν νέα επαγγέλματα και αχρηστεύουν άλλα, και σε αλλαγές στη διάρθρωση της ζήτησης, οι οποίες αυξάνουν τη ζήτηση ορισμένων προϊόντων και ταυτόχρονα μειώνουν τη ζήτηση άλλων. Όπως είναι φανερό, η διαρθρωτική ανεργία δημιουργείται από την δυσαναλογία που υπάρχει προσφοράς και ζήτησης των διαφόρων ειδικεύσεων. Η μείωσή της απαιτεί επανεκπαίδευση των ανέργων, ώστε να αποκτήσουν τις ειδικεύσεις στις οποίες υπάρχει έλλειψη. Διαφορετικά, η διαρθρωτική ανεργία μπορεί να είναι μεγάλης διάρκειας.

11 1.3.4 Κεϋνσιανή ανεργία Η ανεργία λόγω ανεπαρκούς ζήτησης ονομαζόμενη και κεϋνσιανή ανεργία, είναι εκείνη που προέρχεται από την πτώση της οικονομικής δραστηριότητας στις φάσεις της καθόδου και της ύφεσης του οικονομικού κύκλου. Πρόκειται, δηλαδή, για αδυναμία της συνολικής ζήτησης της οικονομίας να απορροφήσει τη συνολική προσφορά του εργατικού δυναμικού. Η ανεργία αυτή έχει κυκλικό χαρακτήρα, δηλαδή επαναλαμβάνεται, και η διάρκειά της εξαρτάται από τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου.

12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ 2 ΑΙΤΙΑ-ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ 2.1 ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ Πολλές φορές από την ανάλυση του φαινομένου της ανεργίας αποκρύπτονται οι πραγματικοί παράγοντες που την προκαλούν χάριν πολιτικών σκοπιμοτήτων.

13 Α) Οι ακολουθούμενες αντιαναπτυξιακές και περιοριστικές οικονομικές πολιτικές όπως αυτές κατευθύνονται από τα κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας. Ο περιορισμός των δημόσιων δαπανών και η πολιτική για την μείωση του πληθωρισμού και του δημόσιου χρέους οδηγούν στον περιορισμό των επενδύσεων και την μη αύξηση της απασχόλησης. Η μονόπλευρη προσπάθεια επίτευξης από τα κράτη μέλη της Ε.Ε των όρων σύγκλισης σε συνδυασμό με την παντελή έλλειψη αναφορών για κοινωνικά κριτήρια ανάπτυξης οδήγησε σε πολιτικές περιορισμού της ενεργού ζήτησης και επομένως και της απασχόλησης. Αυτές οι πολιτικές μπορεί να πετυχαίνουν την μείωση του πληθωρισμού κατά κάποια δέκατα, όμως πρέπει να συνυπολογίζεται και το κοινωνικό κόστος που συνεπάγονται. Ακόμη οι πολιτικές αυτές μέσα σε περιόδους παρατεταμένης λιτότητας κρίνονται κοινωνικά άδικες αφού έχουν στο στόχαστρο κυρίως τους μισθωτούς και όχι τους εισοδηματίες. Β) Η δραματική ενίσχυση της χρηματιστηριακής οικονομίας εις βάρος της πραγματικής, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των ποσοστών ανεργίας. Αυτό γιατί η δραστηριοποίηση ολοένα και μεγαλύτερου όγκου κεφαλαίων στα πλαίσια μιας εικονικής οικονομίας έχει ως αποτέλεσμα την μείωση των παραγωγικών επενδύσεων που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης. Γ) Η ανάπτυξη της τεχνολογίας γενικά δεν ευθύνεται για την αύξηση της ανεργίας. Το επιχείρημα ότι οι νέες τεχνολογίες καταστρέφουν θέσεις εργασίας κι επομένως αυξάνουν την ανεργία ισχύει μόνο στο βαθμό που η τεχνολογία που έχει αναπτυχθεί είναι ιστορικά και κοινωνικά συγκεκριμένη. Η σύγχρονη τεχνολογία δεν είναι κοινωνικά-ταξικά ουδέτερη αλλά αντίθετα η παραγωγή της εντάσσεται στις κεφαλαιοκρατικές σχέσεις παραγωγής. Επομένως η χρήση της υπό τους συγκεκριμένους συσχετισμούς δύναμης, λειτουργεί βασικά σε βάρος των εργαζομένων. Πιο συγκεκριμένα στο βαθμό που τα οφέλη που προκύπτουν από αυτό τα καρπούται η εργοδοσία με την μορφή της σχετικής υπεραξίας (όπως και γίνεται) το αποτέλεσμα είναι η αύξηση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, η καταστροφή θέσεων εργασίας με την αντικατάσταση των εργαζομένων από μηχανές και επομένως αύξηση της ανεργίας. Στον βαθμό όμως που μέρος των ωφελειών που προκύπτουν από την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασία το καρπώνονται οι εργαζόμενοι, μπορεί να μεταφραστεί σε μείωση των ωρών εργασίας χωρίς μείωση των αποδοχών και αύξηση των θέσεων απασχόλησης. Η χρήση επομένως νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία δεν προδιαγράφει από μόνη της τα αποτελέσματα της για τον κόσμο της εργασίας, αλλά μόνο στο βαθμό που αυτό εξεταστεί στα πλαίσια των σχέσεων αντίθεσης κεφαλαίου? εργασίας, δηλαδή στα πλαίσια της ταξικής πάλης. Δ) Ένας άλλος λόγος για την αύξηση της ανεργίας είναι η συνεχής προσπάθεια των εργοδοτών για μεγιστοποίηση των κερδών τους μέσω του περιορισμού του εργασιακού κόστους και επομένως την αύξηση των απολύσεων. Έτσι, μετά και την άρση των θεσμικών περιορισμών οι απολύσεις αποτελούν ένα επιπλέον όπλο στα χέρια των εργοδοτών για την αύξηση των κερδών τους, που φυσικά αυξάνει την ανεργία. Η διατήρηση υψηλών ποσοστών ανεργίας ευνοεί το κεφάλαιο αφού μειώνει την διαπραγματευτική ισχύ των εργατών και τους αναγκάζει να μειώσουν τις προσδοκίες τους, εξαιτίας της ύπαρξης ενός

14 «εφεδρικού στρατού ανέργων» πίσω τους, έτοιμου να αντικαταστήσει τους ανυπάκουους και απαιτητικούς εργάτες. Ε) Η χώρα μας έχει πολύ χαμηλό ποσοστό επανεπένδυσης των επιχειρηματικών κερδών κάτι που σημαίνει ότι τα κέρδη των επιχειρηματιών δεν δημιουργούν θέσεις εργασίας. Οι επιχειρηματίες προτιμούν να χρησιμοποιούν τα κέρδη τους σε άλλους σκοπούς από τις επενδύσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα μας βρίσκεται στην δεύτερη θέση από πλευρά κερδοφορίας στις χώρες του ΟΟΣΑ, ενώ το ποσοστό ανεργίας είναι πολύ μεγάλο. Ζ) Τέλος, το επιχείρημα που στηρίζεται στα χαμηλά ποσοστά ανεργίας σε Η.Π.Α. και Ιαπωνία και υποστηρίζει ότι η ανεργία είναι κατά κύριο λόγο πρόβλημα ευρωπαϊκό δεν ευσταθεί. Και αυτό γιατί σε αυτές τις χώρες σκόπιμα αποκρύπτουν το γεγονός ότι μια μεγάλη μερίδα εργαζομένων απαρτίζεται από ευέλικτα εργαζομένους - απασχολημένους με καμία κοινωνική ασφάλιση και μειωμένα ως ανύπαρκτα εργασιακά δικαιώματα. Η «αμερικανοκίνητη» επομένως της αγοράς εργασίας και των εργασιακών σχέσεων δεν αποτελεί θετική εξέλιξη αλλά ήττα των δυνάμεων της εργασίας. 2.2 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

15 Η αιφνίδια αύξηση της ανεργίας μετά το 1973 στην πλειονότητα των βιομηχανικών χωρών ανάγκασε αναλυτές, οικονομολόγους και πολιτικούς να προσπαθήσουν να δώσουν εξηγήσεις για τις αιτίες τις ανεργίας και συχνά το αποτέλεσμα ήταν απλοϊκές προσεγγίσεις στραμμένες σε εξωγενής ή ακόμα και έξωοικονομικούς παράγοντες. Οι δημογραφικές αλλαγές,η τεχνολογική πρόοδος, ο ανταγωνισμός με τρίτες χώρες ή ακόμα και η ίδια η συμπεριφορά των ανέργων προτάθηκαν ως επεξηγήσεις χωρίς όμως να δίνουν ολοκληρωμένες απαντήσεις στο θεμελιώδες ερώτημα. Παρόλο που, όπως θα δούμε παρακάτω, δεν μπόρεσαν να δώσουν πραγματικές εξηγήσεις για αύξηση της ανεργίας, οι προσεγγίσεις είναι χρήσιμες γιατί μπορούν να αποτελέσουν συστατικά στοιχεία που προκαλούν την ανεργία. Πριν από την πρώτη πετρελαϊκή κρίση λοιπόν η Ελληνική οικονομία ήταν μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ευρωπαϊκές οικονομίες ενώ η καταγεγραμμένη ανεργία βρισκόταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Μετά το 1974 ο ρυθμός

16 ανάπτυξης της Ελληνικής οικονομίας έπεσε σε πολύ χαμηλά επίπεδα και η ανεργία αυξήθηκε σε μεγάλο βαθμό. 6στόσο, το φαινόμενο τόσο της απότομης αύξησης της ανεργίας όσο και του πολύ χαμηλού ποσοστού της πριν το 1980, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με επιφύλαξη εφόσον από το σημείο εκείνο και έπειτα άλλαξε ο τρόπος καταγραφής της με αποτέλεσμα να εμφανιστεί το πραγματικό της επίπεδο. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η ανεργία αυξήθηκε σημαντικά και ξεπέρασε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η εικόνα αυτή της ανεργίας παραμένει μέχρι και σήμερα. Μελετώντας την ελληνική αγορά εργασίας, τα υψηλά ποσοστά ανεργίας μπορούν να εντοπισθούν στα εξής: Τεχνολογία: απώλεια θέσεων εργασίας ή δημιουργική καταστροφή τους. Από την εποχή της βιομηχανικής επανάστασης, οι συνέπειες της τεχνολογικής εξέλιξης και προόδου στην απασχόληση και την ανεργία αποτελούν κλασικό σημείο διαμάχης. Συχνά προλέγουν ότι το επόμενο κύμα τεχνολογικών αλλαγών θα προκαλέσει μαζική ανεργία και μεγάλη πτώση των πραγματικών μισθών. Φαίνεται ότι η τεχνολογία, ταυτόχρονα καταργεί θέσεις εργασίας και δημιουργεί άλλες πιο εξειδικευμένες. Γενικώς καταστρέφει θέσεις εργασίας χαμηλού κόστους και χαμηλής παραγωγικότητας και δημιουργεί άλλες πλέον παραγωγικές και πιο εξειδικευμένες. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ 3. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ Η στατιστική ανάλυση της ανεργίας γίνεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή όπου ανακοινώνει τα αποτελέσματα από τις δειγματοληπτικές έρευνες που πραγματοποιεί κάθε χρόνο. Η Ελληνική Στατιστική Αρχή μετρά τα επίπεδα ανεργίας ανά την Ελλάδα κατά

17 περιφέρεια, κατά φύλλο, ηλικία κτλ. 3.1 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΑΝΑ ΦΥΛΟ Στη δεκαετία του 1990, που σηματοδότησε και την εκτίναξη της ανεργίας στη χώρα μας φτάνοντας το ιστορικό ρεκόρ του 12% το 1999, μπορούμε να δούμε τη σημαντική αύξηση του ρυθμού απώλειας εργασίας, ενώ ο ρυθμός εύρεσης συνέχιζε να μειώνεται. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να ερμηνευθεί εύκολα στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας με τις περιοριστικές πολιτικές και την ύφεση. Ωστόσο, η συνέχιση αυτής της διαδικασίας σε ολόκληρη τη δεκαετία, με τους υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης, αποτελεί αίνιγμα. Η ανεργία στην Ελλάδα αποτελεί σοβαρό πρόβλημα, ειδικά από τη δεκαετία του 1990, οπότε αυξήθηκε σημαντικά φιγουράροντας στις πρώτες θέσεις μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Δυστυχώς, ελάχιστη δημόσια συζήτηση έχει γίνει σχετικά με τις διαδικασίες που οδήγησαν σε αυτή την εξέλιξη και ακόμα λιγότερη για τα αίτια που την προκάλεσαν. Το κείμενο που ακολουθεί προσφέρει μια περιγραφή της δυναμικής της αγοράς εργασίας πίσω από τις μεταβολές του ποσοστού ανεργίας. Όταν λέμε «δυναμική της αγοράς εργασίας», εννοούμε τον ρυθμό εύρεσης και απώλειας θέσεων εργασίας που προφανώς καθορίζουν και το ποσοστό ανεργίας. Η μέτρηση αυτών των ρυθμών γίνεται με σχετικά πρόσφατη μεθοδολογία, που χρησιμοποιεί ευρέως διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία από τις Έρευνες Εργατικού Δυναμικού.

18 Επιπλέον, ένα διακριτικό στοιχείο της ελληνικής ανεργίας, στο οποίο επίσης δεν δόθηκε η δέουσα προσοχή, είναι τα διαφορετικά ποσοστά μεταξύ ανδρών και γυναικών. Σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή τάση, η διαφορά της γυναικείας ανεργίας από την ανδρική διευρύνεται συστηματικά. Για παράδειγμα, το 1987 ήταν στις 6,4 ποσοστιαίες μονάδες, 50% υψηλότερη από τις 4,1 ποσοστιαίες μονάδες στην Ε.Ε. Είκοσι χρόνια μετά, το 2007, ήταν 7,6 ποσοστιαίες μονάδες, δηλαδή 5 φορές υψηλότερη από την 1,5 μονάδα στην Ε.Ε. Η περιγραφή που ακολουθεί θα εξετάσει και τη διάσταση του φύλου εντοπίζοντας διαφορές στην κινητικότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Τέλος, ακούμε πολλές φορές ότι η ανεργία οφείλεται στις απολύσεις. Κάτι τέτοιο είναι αληθές, αλλά ανεπαρκές. Όπως θα δούμε, τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις αυξομειώσεις του ποσοστού ανεργίας την έχουν οι αυξομειώσεις του ρυθμού εύρεσης εργασίας, δηλαδή των προσλήψεων.

19 Αποτέλεσμα κατά φύλο Αν εξετάσουμε τις διαφοροποιήσεις μεταξύ ανδρών και γυναικών, μπορούμε να εντοπίσουμε αμέσως τη δυσμενέστερη θέση των γυναικών στην αγορά εργασίας. Για τις γυναίκες ο ρυθμός εύρεσης εργασίας είναι συστηματικά χαμηλότερος από τον αντίστοιχο των ανδρών, ενώ ο ρυθμός απώλειας συστηματικά υψηλότερος. Με απλά λόγια, για τις γυναίκες είναι δυσκολότερο να βρουν μια θέση εργασίας συγκριτικά με τους άνδρες και, εφόσον βρουν, είναι ευκολότερο να την χάσουν. Αυτό το διπλό γυναικείο μειονέκτημα στην αγορά εργασίας παρέχει μια προφανή εξήγηση για τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των γυναικών στη χώρα μας. Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως η υψηλότερη ανεργία των γυναικών προκύπτει ως αποτέλεσμα της κινητικότητας εντός της αγοράς εργασίας και όχι των μεταβάσεων εντός και εκτός εργατικού δυναμικού, όπως οι συνταξιοδοτήσεις, η μετάβαση από την εκπαίδευση στην εργασία και αντίστροφα κ.λπ. Δηλαδή, δεν φαίνεται να παίζουν ρόλο τα αυξανόμενα ποσοστά συμμετοχής των γυναικών στο εργατικό δυναμικό.

20 3.2 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΑΝΑ ΗΛΙΚΙΑ Η ανεργία κατά φύλο και ηλικία το α' εξάμηνο του 2012 Άνεργοι: άτομα, ήτοι 23,6% του εργατικού δυναμικού. Tα στοιχεία αναφέρονται στο β' τρίμηνο του Ακριβώς πριν ένα χρόνο το ποσοστό ανεργίας ήταν 16,3% και το διάστημα που μεσολάβησε ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε κατά 44,2%. Στις νεαρές γυναίκες η ανεργία έχει φτάσει στο τρομακτικό 62,1%, ενώ στο σύνολο τoυς οι νέοι εργαζόμενοι σε ποσοστό 53,9% είναι άνεργοι. Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική κατανομή της ανεργίας, τα πρωτεία κατέχει η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με 30% και ακολουθούν η Στερεά Ελλάδα με 28,4% και η Κεντρική Μακεδονία με 25,1%. Στην Αττική το αντίστοιχο ποσοστό είναι 23,8%, δηλαδή περίπου το 1 4 των εργαζομένων δεν έχει ούτε την ελάχιστη απασχόληση. ΠΗΓΗ ΕΛΣΤΑΤ 3.3 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΑΝΑ ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

21 Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα κατέχει σήμερα πανευρωπαϊκό ρεκόρ στην ανεργία των πτυχιούχων και παράλληλα κατατάσσεται στη δεύτερη θέση στην ετεροαπασχόληση, δηλαδή στην απασχόληση σε άλλο τομέα εξειδίκευσης. Πάνω από πτυχιούχοι βρίσκονται στις λίστες της ανεργίας και ανάμεσά τους τα επαγγέλματα του «λευκού κολάρου» γιατροί, φαρμακοποιοί, οδοντίατροι και δικηγόροι και κάτοχοι master και διδάκτορες. Μαζί τους και δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικοί, μηχανικοί, δημοσιογράφοι. Η ΑΝΕΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ: Παρόλο που η κατοχή ενός πτυχίου θεωρούνταν εδώ και χρόνια ως ένα σημαντικό εφόδιο στην αναζήτηση επαγγελματικής στέγης, εντούτοις τα τελευταία χρόνια η ανεργία των κατόχων πτυχίου έχει αυξηθεί δραματικά, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα: Πίνακας: Η κατανομή της ανεργίας στην Ελλάδα με εκπαιδευτικά κριτήρια.

22 ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ, ΓΙΑΤΡΟΙ, ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΙ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΡΟΗΑΡΙΘΜΟΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΑΝΕΡΓΟΙ / ΥΠΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ - ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΙ / ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΙ Πηγή: Έρευνα με βάση σύνθεση στοιχείων ΕΣΥΕ, Ερευνών Γραφείων Διασύνδεσης ΑΕΙ, Παρατηρητηρίου Απασχόλησης ΟΑΕΔ, Επαγγελματικών Δικηγορικού Συλλόγου, Ιατρικού Συλλόγου, Οδοντιατρικού Συλλόγου, Φαρμακευτικού Συλλόγου ΣΠΟΥΔΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΑ ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΕΡΓΟΙ ΚΑΙ

23 ΕΚΡΟΗ ΠΤΥΧΙΟΥΧΩ Ν ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ - ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΙ κλπ ΥΠΟ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΦΙΛΟΛΟΓΟΙ- ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ κλπ ΘΕΟΛΟΓΙΑ Περίπου 1000 ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ Περίπου 800 ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΚΛΠ ΤΜΗΜΑΤΑ 1500 ΓΥΜΝΑΣΤΕΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ ΜΜΕ Έρευνες των γραφείων διασύνδεσης των πανεπιστημίων αποκαλύπτουν ότι μόνο ο ένας στους έξι από τους νέους πτυχιούχους των Τμημάτων Φιλολογίας και Ιστορίας απασχολείται σε σχετική με το αντικείμενο του πτυχίου του εργασία, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των αποφοίτων αυτού του κλάδου είναι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι μέχρι και τρία χρόνια. Σύμφωνα με τις ίδιες έρευνες ένας στους πέντε πτυχιούχους κοινωνιολόγους είναι άνεργος, ενώ από όσους εργάζονται το 70% δήλωσε ότι το επάγγελμά τους έχει από καμία έως ελάχιστη σχέση με τις σπουδές τους.

24 Σε πρόσφατη έρευνα σε αδιόριστους εκπαιδευτικούς (καθηγητές) σχετικά με την αξιοποίηση του πτυχίου τους και τη σχέση της εργασίας που κάνουν με την εκπαίδευση που πήραν τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά. Ο ένας στους τέσσερις ήταν άνεργος πάνω από 18 μήνες, οι μισοί απασχολούνταν σε εργασίες εντελώς άσχετες με την επιστήμη τους (υπάλληλοι και ταμίες Σούπερ Μάρκετ, αποθηκάριοι, υπάλληλοι καταστημάτων ένδυσης και υπόδησης, οδηγοί taxi, σερβιτόροι και λοιπά τουριστικής φύσεως επαγγέλματα, κλπ) και ο ένας στους τέσσερις υποαπασχολούνταν (part time) σε δουλειές "σχετικές" (φροντιστήρια, ιδιαίτερα μαθήματα). Το 30% των νέων αποφοίτων των Φυσικών και Mαθηματικών τμημάτων μένουν άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι για περισσότερο από δυο χρόνια, ενώ το 15% συνεχίζει στις μεταπτυχιακές σπουδές πιθανόν για να αποφύγει τον εφιάλτη της ανεργίας. Περίπου εκτιμούνται οι άνεργοι πτυχιούχοι Θεολογίας ενώ άλλοι τόσοι υποαπασχολούνται ή ετεροαπασχολούνται. Πάνω από υπολογίζονται οι άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι και

25 ετεροαπασχολούμενοι πτυχιούχοι γυμναστές. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (ΔΣΑ) από τους περίπου μάχιμους, μία παράσταση στα δικαστήρια πραγματοποίησαν τον προηγούμενο χρόνο δικηγόροι. Σε μια άλλη κατηγορία, αυτή των δημοσιογράφων, υπολογίζεται ότι το 1/4 των πτυχιούχων είναι άνεργοι ενώ από αυτούς που έχουν επαγγελματική απασχόληση ο ένας στους δυο πτυχιούχους έχει μικρή έως μηδενική συνάφεια μεταξύ σπουδών και θέσης εργασίας. ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΟΑΕΔ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ 2012 Σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ, στα άτομα ανέρχονται οι εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα του κατά το μήνα Ιούνιο. Από αυτά, οι είναι άνδρες, ποσοστό 42,43%, και οι είναι γυναίκες, ποσοστό 57,57%. Ο αριθμός αυτός παρουσιάζει αύξηση κατά 0,32% σε σχέση με τον μήνα Μαϊο Κατά τον Ιούνιο πάντα, οι αναγγελίες προσλήψεων εμφανίζονται μειωμένες κατά -13,2% ενώ οι καταγγελίες και λήξεις συμβάσεων μειώθηκαν κατά -14,5%. Επισημαίνεται ότι την περίοδο Ιουνίου Ιουλίου εγγράφονται στα μητρώα του Οργανισμού οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΩΝ ΑΝΕΡΓΩΝ Στην ηλικιακή ομάδα από ετών αναλογεί το (62,59%) των εγγεγραμμένων ανέργων, στην ηλικιακή ομάδα κάτω των 30 αναλογεί το (28,02%) και στην ηλικιακή ομάδα άνω των 55 ετών αναλογεί το (9,39)%. Στο εκπαιδευτικό επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αναλογεί το (45,54%) των εγγεγραμμένων ανέργων, στο εκπαιδευτικό επίπεδο υποχρεωτικής εκπαίδευσης (έως 3η Γυμνασίου) αναλογεί το (36,90%), στο εκπαιδευτικό

26 επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης το (16,28%) και στο εκπαιδευτικό επίπεδο χωρίς εκπαίδευση αναλογεί το (1,28%). ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΟΥ ΟΑΕΔ - ΧΩΡΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΤΟΥ 2012 ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ

27 ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΟΥ ΟΑΕΔ - ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (ΕΩΣ 3Η ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ) ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΤΟΥ 2012 ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων [3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΥΝΟΛΟ Νέες αιτήσεις ανέργω για επιδότηση [5]

28 ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΟΥ ΟΑΕΔ - ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΤΟΥ 2012 ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων [3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΥΝΟΛΟ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΟΥ ΟΑΕΔ - ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ ΤΟΥ 2012 ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων [3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1]

29 ΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΥΝΟΛΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΟΙΧΕΙΑ ΟΠΣ-ΟΑΕΔ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012 (Ημερ/νία λήψης στοιχείων 05/11/2012) ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ

30 Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΜΝΗΜΑ [1] Εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ οι οποίοι έχουν δηλώσει ότι δεν αναζητούν εργασία. [2] Εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ με ενεργό δελτίο για συνεχόμενο διάστημα μεγαλύτερο ή ίσο των 12 νών. [3] Αφορά αριθμό δικαιούχων που πληρώθηκαν εντός του αντίστοιχου μήνα. [4] Σύνολο δικαιούχων επιδότησης που πληρώθηκαν και στο τέλος του μήνα συνεχίζουν να έχουν δικαίωμα ιδότησης. [5] Σύμφωνα με την ισχύουσα διοικητική δαδικασία, η πρώτη πληρωμή γίνεται 37 ημέρες μετά την εγγραφή υ δικαιούχου ε επιδόματος ανεργίας. ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΑΝΕΡΓΟΙ [ΑΝΑΖΗΤΟΥΝΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑ] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΑΝΕΡΓΩΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ

31 ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ ΣΥΝΟΛΟ ΝΑΛΥΣΗ ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1]

32 ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΗΠΕΙΡΟΣ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] Νέες ανέρ επιδ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΕΣΣΑΛΙΑ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5]

33 Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΝΙΑ ΝΗΣΙΑ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ

34 Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] Νέες αιτή για επιδό ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΑΤΤΙΚΗ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] Νέες ανέρ επιδ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι Λοιποί [Αναζητούντες Εργασία] [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

35 Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] Νέες ανέρ επιδ ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝΟΙ Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασ ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ ΡΗΤΗ Κοινοί & Λοιπές Κατηγορίες επιδοτούμενων[3] Εποχικοί τουριστικών επαγγ/των [3] Σύνολο [3] Δικαιούχοι που πληρώθηκαν και συνεχίζουν να είναι δικαιούχοι [4] ΕΠΙΔΟΤΟΥΜΕΝ Ι Νέες αιτήσεις ανέργων για επιδότηση [5] Άνεργοι [Αναζητούντες Εργασία] Λοιποί [Μη αναζητούντες εργασία] [1] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ >= 12 ΜΗΝΕΣ [2] ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ < 12 ΜΗΝΕΣ ΣΥΝΟΛΟ

36 3.5 ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ Η Ελληνική Στατιστική Αρχή λοιπόν ανακοινώνει τα αποτελέσματα της δειγματοληπτικής Έρευνας Εργατικού δυναμικού για το τέλος του κάθε έτους. Η έρευνα είναι δειγματοληπτική και ο σχεδιασμός της βασίστηκε στα στοιχεία της Απογραφής Πληθυσμού των ετών Πίνακας 3.1 ανεργία στην Ελλάδα διαχρονικά ΕΤΟΣ ΑΝΕΡΓΙΑ Δ ΤΡΙΜΗΝΟΥ ,4% ,7% ,0% ,2% ,2% ,9% ,4% ,7% ,8% ,1% ,9% ,3% ,1% ,8% ,1% Όπως παρατηρούμε στον παραπάνω πίνακα Κατά το Δ τρίμηνο του 2009 το ποσοστό ανεργίας (δηλαδή η αναλογία % των ανέργων στο σύνολο του εργατικού δυναμικού, που είναι το άθροισμα απασχολουμένων και ανέργων) ανήλθε σε 10,3%. Το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008 ανερχόταν στο 7,9%. Εάν υπολογίσουμε το Μ.Ο αυτών των ετών βλέπουμε πως αγγίζει το 10.13% που σημαίνει ότι περίπου ένας στους δέκα είναι άνεργος την τελευταία δεκαετία. Μετά το 2009 η ανεργία αυξήθηκε με γρήγορο ρυθμό και μέχρι το τέλος του 2012 το ποσοστό ανεργίας ήταν 28,1%.

37 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ 4. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ Η αντιμετώπιση ή η μείωση της ανεργίας είναι εξαιρετικά δύσκολη. Αυτό φαίνεται και από εμπειρική παρατήρηση. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες τα τελευταία 10 χρόνια το ποσοστό ανεργίας υπερβαίνει το 10%, ενώ στην Ελλάδα τα τελευταία 5 χρόνια είναι γύρω στο 10%. Τα μέτρα που παίρνουν οι διάφορες κυβερνήσεις για την καταπολέμηση της ανεργίας είναι δύο γενικών κατηγοριών, δηλαδή μέτρα αύξησης της συνολικής ζήτησης και μέτρα επαγγελματικής κατάρτισης και επανεκπαίδευσης του εργατικού δυναμικού. Τα μέτρα αύξησης της συνολικής ζήτησης είναι δημοσιονομικά και νομισματικά. Τα δημοσιονομικά μέτρα περιλαμβάνουν κυρίως αύξηση των κρατικών δαπανών για δημόσια έργα και προώθηση μεγάλων επενδυτικών έργων. Σκοπός αυτών των έργων είναι η άμεση αύξηση της απασχόλησης και των εισοδημάτων. Τα νομισματικά μέτρα αποβλέπουν στη μείωση του επιτοκίου, με σκοπό την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων, της παραγωγής και, συνεπώς της απασχόλησης. Τα δημοσιονομικά και τα νομισματικά μέτρα αποβλέπουν στην αύξησης της συνολικής ζήτησης και, συνεπώς, στη μείωση της ανεργίας που οφείλεται στην ανεπάρκεια της ζήτησης, δηλαδή της κεϋνσιανής ανεργίας.

38 Τα μέτρα επαγγελματικής κατάρτισης και επανεκπαίδευσης έχουν σκοπό να διευκολύνουν τους ανέργους στην απόκτηση επαγγελματικών γνώσεων και ειδικεύσεων, οι οποίες είναι απαραίτητες ή χρήσιμες, προκειμένου να απασχοληθούν στις υπάρχουσες κενές θέσεις εργασίας. Είναι φανερό ότι τα μέτρα έχουν στόχο τη μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας. Ανεργία είναι η κατάσταση ενός ατόμου, που, ενώ είναι ικανό, πρόθυμο και διαθέσιμοo να απασχοληθεί, δεν δύναται να βρει εργασία. Κάθε οικονομία έχει ένα ορισμένο μέγεθος πληθυσμού. Για λόγο οικονομικής ανάλυσης ο πληθυσμός διακρίνεται σε οικονομικά ενεργό και σε οικονομικά μη ενεργό. Ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός αποτελεί το εργατικό δυναμικό της οικονομίας και περιλαμβάνει τα άτομα εκείνα τα οποία είναι ικανά προς εργασία και ταυτόχρονα θέλουν να εργαστούν. Τα άτομα εκείνα τα οποία δεν μπορούν να εργαστούν, για παράδειγμα, μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι, ασθενείς, στρατιώτες κ.α., δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Επίσης τα άτομα μπορούν να εργαστούν, αλλά για διάφορους λόγους δεν θέλουν, για παράδειγμα, τεμπέληδες, δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό. Συνεπώς, τα άτομα τα οποία δεν μπορούν ή δε θέλουν να εργαστούν αποτελούν τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό. Το εργατικό δυναμικό χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, σε εκείνους οι οποίοι εργάζονται και ονομάζονται απασχολούμενοι σε εκείνους οι οποίοι δεν εργάζονται και είναι άνεργοι. Με βάση τις παραπάνω διακρίσεις μπορούμε να δώσουμε τους εξής ορισμούς: Εργατικό δυναμικό είναι το σύνολο των ατόμων τα οποία μπορούν και θέλουν να εργαστούν. Απασχολούμενοι είναι τα άτομα τα οποία εργάζονται (φυσικά εξ ορισμού θέλουν και μπορούν να εργαστούν). Άνεργοι είναι τα άτομα τα οποία μπορούν και θέλουν να εργαστούν, αλλά δεν μπορούν να βρουν απασχόληση. Το μη-εργατικό δυναμικό είναι το μέρος του ενήλικου πληθυσμού που απασχολείται με τα οικιακά, είναι συνταξιούχοι, ασθενούν σοβαρά ώστε απέχουν από την εργασία, ή δεν ψάχνουν για εργασία. Το ποσοστό ανεργίας είναι ο αριθμός των ανέργων διαιρούμενος με το σύνολο του εργατικού δυναμικού. Είναι φανερό ότι το άθροισμα των απασχολούμενων και των ανέργων είναι ίσως με το εργατικό δυναμικό.

39 4.1 ΤΑ ΔΕΚΑ ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ 1. Άμεση λειτουργία και καταβολή της κρατικής χρηματοδότησης στο Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής. Να καθοριστούν προτεραιότητες ενίσχυσης των ασθενέστερων και να προβλεφθεί η συμμετοχή των Κοινωνικών Εταίρων στη διαχείριση. 2. Κατάργηση των φορολογικών αντικινήτρων που αποτρέπουν τις επιχειρήσεις να προχωρήσουν στη διανομή κερδών και στην πρόσθετη ασφαλιστική κάλυψη ειδικά στους χαμηλόμισθους εργαζόμενους. 3. Υποστήριξη των νέων προσλήψεων με προσωρινή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών μόνο για εκείνες τις επιχειρήσεις, που θα αυξήσουν την απασχόληση μέχρι το τέλος του 2010 (η διαφορά μπορεί να καλυφθεί από το Κράτος με κόστος που είναι μικρότερο από το κόστος του επιδόματος ανεργίας). 4. Προσωρινή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στο επίπεδο του βασικού μισθού και μέχρι το τέλος του 2011, σε όσες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρή μείωση της δραστηριότητάς τους στη διετία Επιδότηση για συμμετοχή σε προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης εκείνων των εργαζόμενων που μέσα στο 2009 και στο 2010 υποχρεώνονται να έχουν μειωμένη απασχόληση. 6. Εξυγίανση και ενίσχυση των προληπτικών και κατασταλτικών μηχανισμών για την τήρηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. 7. Crash Program για αναβάθμιση παρεμβατικού ρόλου του ΟΑΕΔ. Μεταξύ άλλων: Ολοκλήρωση της διαδικασίας για την απογραφή εργοδοτών και πλήρης μηχανογραφική αποτύπωση των προσλήψεων - Αναστολή της καταβολής του επιδόματος ανεργίας σε περιπτώσεις που απορρίπτονται διαδοχικές προσφορές θέσεων εργασίας από τον ΟΑΕΔ. 8. Υποχρεωτική εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας (98/59) για την κατάρτιση κοινωνικού σχεδίου εργαζομένων, στις περιπτώσεις όπου η αναδιάρθρωση μίας επιχείρησης συνεπάγεται ομαδικές απολύσεις. 9. Άμεση προώθηση εφαρμογής του νόμου περί εγγυημένου δανεισμού των επιχειρήσεων και επίβλεψη της εφαρμογής του από τις τράπεζες, έτσι ώστε τα δάνεια με εγγύηση Δημοσίου να διοχετευθούν άμεσα στις επιχειρήσεις που διατηρούν ή αυξάνουν τις υφιστάμενες θέσεις εργασίας. 10. Προσαύξηση του επιδόματος ανεργίας κατά 25% μέχρι το τέλος του 2010.

40 4.2 ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ο Οργανισμός, σε συνεννόηση με το Υπουργείο Παιδείας, αναβαθμίζει τη Μαθητεία. Για τη βέλτιστη σύνδεση με την αγορά εργασίας, αναπτύσσουμε τη συνεργασία μας με τους Κοινωνικούς Εταίρους και τους φορείς Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης στο πεδίο της διάγνωσης των αναγκών στην αγορά εργασίας για τη διαμόρφωση του πανελλήνιου χάρτη των ειδικοτήτων. Η ίδρυση και λειτουργία, στις ΕΠΑ.Σ., των 30 Γραφείων Διασύνδεσης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΓΔΕΕ), πανελλαδικά, με την αγορά εργασίας θα ενισχύσει περισσότερο το θεσμό της Μαθητείας και θα συνδέει συστηματικά την επαγγελματική εκπαίδευση με τον κόσμο της αγοράς εργασίας, με την τοποθέτηση μαθητών στις κατάλληλες θέσεις σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα και κατ επέκταση την εξασφάλιση της συνέχειας της απασχόλησης των μαθητών μετά το πέρας της εκπαίδευσης. Κύριο έργο των Γραφείων Διασύνδεσης θα είναι δράσεις όπως: η συμβουλευτική μαθητών και αποφοίτων των ΕΠΑ.Σ.

41 οι εξειδικευμένες συμβουλές για τη σύνταξη βιογραφικών σημειωμάτων, η καταγραφή των γνώσεων και δεξιοτήτων συμβουλευτική επιχειρηματικότητας. Το έργο των Γ.Δ. συγχρηματοδοτείται από το ΕΚΤ (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και εθνικούς πόρους και είναι ενταγμένο στο Ε.Π. «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» του ΕΣΠΑ. Οι απόφοιτοι των ΕΠΑΣ μετά το πέρας των σπουδών τους διαθέτουν: Πτυχίο ειδικότητας ΕΠΑΣ επιπέδου επαγγελματικών δικαιωμάτων ΙΙΙ (3). Απόκτηση επαγγελματικής εμπειρίας Συντάξιμα ένσημα για το διάστημα υλοποίησης της πρακτικής άσκησης. Η αποτελεσματικότητα του συστήματος Μαθητείας, σε σχέση με την ένταξη των αποφοίτων στην αγορά εργασίας, όπως προέκυψε από follow-up μελέτες του ΟΑΕΔ, απεικονίζεται στο ποσοστό των ασκούμενων μαθητών που επιτυγχάνει πρόσληψη μετά το πέρας των σπουδών. Το ποσοστό ανέρχεται στο 70%, ενώ για ορισμένες ειδικότητες είναι ακόμα υψηλότερο. Το έργο της «Πρακτικής Άσκησης των Μαθητών στις ΕΠΑΣ ΟΑΕΔ» έχει ενταχθεί στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» με την αρ. Α50462/ Απόφαση Ένταξης Πράξης και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

42 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η καταπολέμηση ή η μείωση της ανεργίας είναι εξαιρετικά δύσκολη. Αυτό φαίνεται και από εμπειρική παρατήρηση. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες τα τελευταία 10 χρόνια το ποσοστό ανεργίας αυξάνεται με γρήγορο ρυθμό. Τα μέτρα που παίρνουν οι διάφορες κυβερνήσεις για την καταπολέμηση της ανεργίας είναι δύο γενικών κατηγοριών, δηλαδή μέτρα αύξησης της συνολικής ζήτησης και μέτρα επαγγελματικής κατάρτισης και επανεκπαίδευσης του εργατικού δυναμικού. Τα μέτρα αύξησης της συνολικής ζήτησης είναι δημοσιονομικά και νομισματικά. Τα δημοσιονομικά μέτρα περιλαμβάνουν κυρίως αύξηση των κρατικών δαπανών για δημόσια έργα και προώθηση μεγάλων επενδυτικών έργων. Σκοπός αυτών των έργων είναι η άμεση αύξηση της απασχόλησης και των εισοδημάτων. Τα νομισματικά μέτρα αποβλέπουν στη μείωση του επιτοκίου, με σκοπό την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων, της παραγωγής και, συνεπώς της απασχόλησης. Τα δημοσιονομικά και τα νομισματικά μέτρα αποβλέπουν στην αύξησης της συνολικής ζήτησης και,

43 συνεπώς, στη μείωση της ανεργίας που οφείλεται στην ανεπάρκεια της ζήτησης, δηλαδή της κεϋνσιανής ανεργίας. Τα μέτρα επαγγελματικής κατάρτισης και επανεκπαίδευσης έχουν σκοπό να διευκολύνουν τους ανέργους στην απόκτηση επαγγελματικών γνώσεων και ειδικεύσεων, οι οποίες είναι απαραίτητες ή χρήσιμες, προκειμένου να απασχοληθούν στις υπάρχουσες κενές θέσεις εργασίας. Είναι φανερό ότι τα μέτρα έχουν στόχο τη μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας.