Προσωπικά Περιβάλλοντα Μάθησης (Personal Learning Environments)

Transcript

1 Προσωπικά Περιβάλλοντα Μάθησης (Personal Learning Environments) Απρίλιος 2011 Παλαιγεωργίου Γ. Τμήμα Πληροφορικής, Α.Π.Θ.

2 Τι είναι;

3 Τι είναι;

4 Τι είναι;

5 Γιατί PLEs Η ενασχόληση με τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης (Personal Learning Environment PLE) έχει προκύψει ως αποτέλεσμα: της αναγνώρισης της ανεπίσημης και δια βίου μάθησης της αναγνώρισης της αξίας της κοινωνικής μάθησης της ανάγκης για μάθηση που λαμβάνει χώρα χωρίς περιορισμούς τόπου και χρόνου της ανάγκης για παροχή μαθησιακών ευκαιριών σε όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου της ανάπτυξης του κοινωνικού λογισμικού της ανάγκης για ολοκλήρωση της τεχνολογικής δραστηριότητας ανάμεσα στις διαφορετικές διαστάσεις της καθημερινής μας ζωής της ανάγκης για την καλλιέργεια αισθήματος «ιδιοκτησίας» της τεχνολογίας

6 Γιατί PLEs Η ενασχόληση με τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης (Personal Learning Environment PLE) έχει προκύψει ως αποτέλεσμα: Του κινήματος του ανοικτού περιεχομένου: Ένα παγκόσμιο φαινόμενο που αφορά την τάση ατόμων και ομάδων να δουλεύουν, να συνεργάζονται και να δημοσιεύουν με τρόπο που ευνοεί την πρόσβαση, τη διαφάνεια και τη δια-λειτουργικότητα. Οι υποστηρικτές της τάσης δίνουν αξία στον εκδημοκρατισμό της δημιουργίας και διάχυσης της γνώσης Wikipedia, OpenCourseWare, OER Commons Το πρόβλημα δεν είναι πλέον η έλλειψη πόρων, αλλά η κατάλληλη επιλογή τους Της ανάγκης για ενοποίηση της προσέγγισης του φαινομένου της μάθησης σε μια εποχή που η μάθηση είναι διαρκής σε όλο το φάσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας

7 Νέες τάσεις Η ενασχόληση με τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης (Personal Learning Environment PLE) έχει προκύψει ως αποτέλεσμα: Μια σειρά από νέες τάσεις που αλλάζουν το ρόλο που έχουν οι πληροφορίες στη ζωή μας και το πως οι πληροφορίες αυτές μπορούν να εντοπιστούν, να αναλυθούν και να βελτιώσουν κάθε δραστηριότητα που κάνουμε. Ανεπίσημοι τρόποι μάθησης μας ενημερώνουν διαρκώς για τις καθημερινές επαγγελματικές, εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές μας δραστηριότητες Οι πηγές γνώσεις πολλαπλασιάζονται ενώ οι στρατηγικές επίλυσης των ίδιων πληροφοριακών προβλημάτων μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο

8 Ορισμοί (van Harmelen, 2008) Μια συλλογή από πολλαπλά υποσυστήματα με τη μορφή μιας desktop εφαρμογής ή διαδικτυακής υπηρεσίας (Schaffert & Hilzensauer, 2008) Μια συλλογή εφαρμογών κοινωνικού λογισμικού που ο μαθητευόμενος έχει συλλέξει και οι οποίες είναι χρήσιμες για τις δικές του ανάγκες (Downes, 2006) Web 2.0 υπηρεσίες αφού πρέπει να διατηρούν το χαρακτηριστικό του read/write αλλά επίσης και ένας τρόπος για να αποκτούν οι μαθητευόμενοι πρόσβαση σε μια μεγάλη συλλογή εφαρμογών και σε ένα δίκτυο μαθητευόμενων (Wilson et al. 2006) Η συλλογή των εργαλείων που χρησιμοποιεί κάποιος στην εργασιακή και μαθησιακή ρουτίνα του

9 PLEs Πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις στον ορισμό των PLE. Όλοι συμφωνούν ότι δεν πρόκειται για μια εφαρμογή λογισμικού αλλά για μια προσέγγιση στον τρόπο αξιοποίησης της τεχνολογίας για τη μάθηση. Παρότι οι περισσότερες συζητήσεις για τα PLEs εστιάζοντα στα online περιβάλλοντα, ο όρος προσπαθεί να ενσωματώσει το σύνολο των πόρων που κάποιος αξιοποιεί για να απαντήσει στα ερωτήματά του, να μάθει.

10 PLEs Άρα, ο όρος προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης - personal learning environment (PLE) - περιγράφει τα εργαλεία, τα άτομα, τις κοινότητες και τις υπηρεσίες που συνιστούν την εκπαιδευτική πλατφόρμα βάσει της οποία ένας μαθητευόμενος επιδιώκει να μάθει, να κατευθύνει τη μάθησή του και να πετύχει τους εκπαιδευτικούς του σκοπούς. Κοινός τόπος όλων των ορισμών: ο μαθητευόμενος αποκτά έλεγχο της μάθησής του Επιδιώκει τη βελτίωση των γνώσεών του διαμορφώνοντας κατάλληλες συνθήκες μάθησης και επιλέγοντας τα κατάλληλα διαχειριστικά, μεθοδολογικά και τεχνολογικά εργαλεία. Το επιχείρημα χρήσης των PLE δεν είναι τεχνικό αλλά φιλοσοφικό, ηθικό και παιδαγωγικό

11 Σχετικές εκπαιδευτικές θεωρίες Τα PLE ενοποιούν διαφορετικούς τύπους επίσημης και ανεπίσημης μάθησης: Μάθηση από ενδιαφέρον Μάθηση από επιθυμία επίλυσης ενός προβλήματος Μάθησης ως κοινότητα Μάθηση στο σχολείο Πειραματική μάθηση Μάθηση στο χώρο εργασίας

12 PLEs Τα PLE των ατόμων αλληλεπιδρούν: Καθώς δημιουργούνται ιδέες, απαντώνται ερωτήματα, παράγεται και δημοσιεύεται περιεχόμενο, αρχίζει η αλληλεπίδραση με τους συνεργάτες, ειδικούς, φίλους και η μελέτη και αξιοποίηση του αντίστοιχου δικού τους PLE. Η δουλειά των άλλων γίνεται μέρος του δικού σου PLE Στα PLE ο μαθητευόμενος ανήκει σε πολλές κοινότητες πρακτικής ή κοινών ενδιαφερόντων είτε ενεργητικά είτε παθητικά Φυσικά, τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης υπήρχαν πριν τους υπολογιστές! Περιελάμβαναν συζητήσεις στο γεύμα, ομάδες εργασίας, τηλεφωνικές επικοινωνίες, βιβλία, διαλέξεις, σημειώσεις, σημειώσεις συναδέλφων κτλ

13 Ιστορικά στοιχεία 1998 Η ερευνητική όμαδα Media Lab (Helsinki) δημοσιεύει την πρώτη έκδοση του συστήματος FLE (Future Learning Environment Fle3), ενός διαδικτυακού συστήματος σχεδιασμένου για να υποστηρίζει τη μαθητικοκεντρική και ομαδο-κεντρική εργασία. Παρείχε "WebTops" που χρησιμοποιούνταν για την αποθήκευση, οργάνωση και το διαμοιρασμό διαφορετικών στοιχείων (κειμένων, αρχείων, συνδέσμων, σημειώσεων) που σχετίζονταν με τη μελέτη. Επίσης περιελάμβανε «Knowledge Building» και «Jamming» εργαλεία για τη συνεργατική οικοδόμηση της γνώσης και την ανάπτυξη ψηφιακών τεχνουργημάτων.

14 Ιστορικά στοιχεία 2001 Το NIIMLE Project στη βόρεια Ιρλανδία ξεκινά την ανάπτυξη ενός προσωπικού χώρου για τους μαθητευόμενους που μπορούσε να συγκεντρώνει στοιχεία από πολλαπλά συστήματα Το άρθρο "EDUTELLA: A P2P Networking Infrastructure Based on RDF" παρουσιάζεται στο συνέδριο WWW Το σύστημα Edutella χρησιμοποιεί P2P πρωτόκολλα για να επιτρέψει την κατασκευή ενός κατανεμημένου παγκόσμιου δικτύου μαθησιακών αντικειμένων που βασίζεται στις αρχές της κοινωνικής δικτύωσης. Μια τέτοια προσέγγιση επιτρέπει σε κάθε μαθητευόμενο να δημοσιεύσει ή να αναζητήσει μαθησιακά αντικείμενα για να βελτιώσει τις εκπαιδευτικές του εμπειρίες.

15 Ιστορικά στοιχεία 2004 Η εταιρία Robot Coop παρουσιάζει την διαδικτυακή εφαρμογή 43Things, ένα ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης που βασίζεται στην περιγραφή και στο διαμοιρασμό προσωπικών στόχων (σε πολλές περιπτώσεις μαθησιακών στόχων) και στη συνεργασία με άτομα που είχαν αντίστοιχους στόχους για την επίτευξή τους Το σύστημα διαχώριζε τους χρήστες σε «ομότιμους» και «ειδικούς», σε αυτούς δηλαδή που είχαν τους ίδιους στόχους και σε αυτούς που είχαν πετύχει τους στόχους. Αναφέρεται για πρώτη φορά ο όρος Προσωπικά Περιβάλλοντα Μάθησης στο ετήσιο συνέδριο JISC (Joint Information Systems Committee Centre for Educational Technology Interoperability Standards)

16 Ιστορικά στοιχεία 2005 Ο Scott Wilson δημοσιεύει στο ιστολόγιό του ένα διάγραμμα στο οποίο οραματίζεται το μέλλον των Εικονικών Περιβαλλόντων Μάθησης. Το όραμα αυτό βασίζεται σε ένα προσωπικό σύστημα που αλληλεπιδρά με ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών του Web 2.0 αλλά και υπηρεσιών που προσφέρονται από ιδρύματα.

17 PLEs Τα PLEs παρουσιάζονται συνήθως σε αντιδιαστολή με τα Συστήματα Διαχείρισης της Μάθησης (Learning Management Systems ή Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης / Virtual Learning Environments) LMS περισσότερο προσανατολισμένα στις παραδοσιακές μορφές πραγματοποίησης της διδασκαλίας όλοι οι πόροι φορτώνονται και συνδέονται μέσα στα πλαίσια της δομής ενός μαθήματος ασύμμετρη σχέση μεταξύ διδάσκοντα και μαθητευόμενου σε σχέση με το ποιος ελέγχει τη μαθησιακή εμπειρία οι μαθητευόμενοι καλούνται να αποδεχθούν το παρεχόμενο περιεχόμενο και τα περιορισμένα δικαιώματα που τους παρέχει ένα LMS όλοι οι μαθητευόμενοι έχουν μια πανομοιότυπη εκπαιδευτική εμπειρία η ανάγκη για συμβατότητα με πρότυπα εκπαιδευτικών μεταδεδομένων, έχει κάνει τη σχεδίαση των LMS στερεότυπη δημιουργούν την αίσθηση του κλειστού συστήματος συντηρούν την «ιδρυματική» λογική της εκπαίδευσης

18 PLEs Τα PLEs παρουσιάζονται συνήθως σε αντιδιαστολή με τα Συστήματα Διαχείρισης της Μάθησης (Learning Management Systems) PLE περισσότερο προσανατολισμένα προς τη μαθητικοκεντρική μάθηση προσπαθούν να διαχειριστούν τη σχέση μεταξύ του μαθητευόμενου με πολλές και διαφορετικές διαδικτυακές υπηρεσίες δεν προσπαθούν να παράσχουν όλα τα εργαλεία σε ένα περιβάλλον αλλά να διευκολύνουν το διαμοιρασμό περιεχομένου. συμμετρική σχέση των μαθητευόμενων με τους διδάσκοντες καθώς μπορούν να παράγουν και να καταναλώσουν πληροφορίες προσπαθούν να διευκολύνουν τη δημιουργία συνδέσεων ο μαθητευόμενος αποκτά μια αίσθηση «ταυτότητας» και πέρα από την τάξη. διατηρούνται και μετά το τέλος των μαθημάτων καθώς οι μαθητευόμενοι κατευθύνουν τη μάθησή τους, ελέγχουν και το περιβάλλον μέσα στο οποίο δουλεύουν. ένα PLE μπορεί να συνυπάρχει με τα LMS των ιδρυμάτων, και οι μαθητευόμενοι μπορεί να ενσωματώνουν στοιχεία του LMS στο προσωπικό περιβάλλον μάθησης που δημιουργούν για τον εαυτό τους.

19 PLE vs. MLE Τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης (Personal Learning Environment) ανήκουν στους μαθητευόμενους Τα διαχειριζόμενα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα (Managed Learning Environment) ανήκουν και ελέγχονται από ένα σχολείο ή ένα ίδρυμα.

20 PLEs Ένα τυπικό PLE, για παράδειγμα, μπορεί να ενσωματώνει ιστολόγια, τα οποία οι μαθητές χρησιμοποιούν ως ημερολόγια για να σχολιάσουν το τι έμαθαν Κοινωνικές επισημάνσεις σχετικές με το αντικείμενο του μαθήματος σε συνεργασία με τους «κολλητούς» τους Wiki σημειώσεων για το μάθημα που ελέγχεται από τους μαθητευόμενους Το κοινωνικό δίκτυο των συμμαθητών μέσω του οποίου επικοινωνούν και ανταλλάσουν πληροφορίες RSS από τις αθλητικές εφημερίδες Ομαδικούς χώρους διαμοίρασης αρχείων (π.χ. Dropbox) Τη σελίδα του σχολείου στο Facebook.. Ουσιαστικά εργαλεία από όλες τις κατηγορίες που βρίσκονται στο Wiki

21 Δυνατότητες PLEs Blogs Chat Collaborative Text Editors/Readers Concept Mapping Conferencing Course Development File Hosting Games Image Processing Microblogging Multiple Device File Sharing Mushing Up Notice-Bulletin Boards Personal Learning Podcasting-Sound Presentation Productivity Quiz Development Recommendation Screencasting Soc. Networks Soc. Networks Dev. Soc. Bookmarking Video Tools Web Site Creation Web Quests Wikis Work Organization 3D Virtual Worlds

22 PLEs Τα PLE συνιστούν τη μετάβαση από το μοντέλο κατανάλωσης πληροφοριών μέσω ανεξάρτητων καναλιών (π.χ. βιβλιοθήκη, βιβλία, LMS, youtube) σε ένα μοντέλο στο οποίο οι μαθητευόμνοι δημιουργούν συνδέσεις μεταξύ ενός αυξανόμενου συνόλου πόρων που επιλέγουν και οργανώνουν

23 PLEs Σε περιπτώσεις που τα ιδρύματα θέλουν να υποστηρίξουν τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης, τότε παρέχεται ένα πλαίσιο για τη μελέτη Συνήθως, παρέχεται μια εφαρμογή ή μια web-based υπηρεσία η οποία παρέχει συνδέσμους σε σχετικούς πόρους, υποστηρικτικά εργαλεία για την πραγματοποίηση των εργασιών, πόρους συνεχής ενημέρωσης που μπορούν να ενσωματωθούν στα κοινωνικά δίκτυα των μαθητευόμενων κτλ μ ια σειρά από άλλες υπηρεσίες που διευκολύνουν τη διερεύνηση της γνώσης και τη συμμετοχή σε κοινότητες πρακτικής

24 Τα PLE μεταφέρουν την ευθύνη της μάθησης στους μαθητευόμενους προκαλώντας τους να αναζητούν, αξιολογούν και αξιοποιούν διαρκώς πόρους που θα τους επιτρέψουν να εμβαθύνουν στα θεματικά αντικείμενα που τους ενδιαφέρουν PLEs Τι είναι σημαίνει όμως αυτοκατευθυνόμενη μάθηση; Ο μαθητής παίρνει τον έλεγχο των επόμενων διδακτικών δραστηριοτήτων: Στόχοι: Τι θέλει να πετύχει ο μαθητευόμενος; Δραστηριότητες: ποιες είναι οι μέθοδοι και οι στρατηγικές που ένα άτομο χρειάζεται να υλοποιήσει Πόροι ποιοι είναι οι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι που γνωρίζει και στους οποίους έχει πρόσβαση; Πόσο χρόνο μπορεί να διαθέσει; Κριτήρια αξιολόγησης Ποιο είναι το αναμενόμενο αποτέλεσμα; Πως ένα άτομο γνωρίζει ότι έχει πετύχει τους στόχους ενός έργου;

25 PLEs Η ευθύνη συνίσταται από τις διαστάσεις Επιλογής πόρων, εργαλείων, υπηρεσιών Οργάνωσής τους Συνεχούς μελέτης τους Διαρκούς αναδιοργάνωσης του PLE Διαρκούς αναδιοργάνωση του προσωπικού μοντέλου μελέτης Η αυτοκατευθυνόμενη μάθηση απαιτεί (και καλλιεργεί ταυτόχρονα) μεταγνωστικές δεξιότητες Αυτορύθμισης Αυτοκριτικής-αξιολόγησης Προσαρμογής... δεξιότητες εντοπισμού, αξιολόγησης και παρακολούθησης Και αντίστοιχες συναισθηματικές δεξιότητες

26 PLEs Δυσκολίες Τι θα συμβεί με τα άτομα που δεν έχουν ανεπτυγμένες μεταγνωστικές δεξιότητες;

27 PLEs Δυσκολίες Παρότι οι μαθητευόμενοι έχουν ανεπτυγμένες δεξιότητες στην εκμάθηση νέων εργαλείων και εφαρμογών υπολογιστή, πολλοί μαθητευόμενοι δεν έχουν τις δεξιότητες να αναγνωρίσουν πότε ένας συγγραφέας είναι δημιουργός ή εκφράζει μια άποψη ή αντιγράφει μια πιο πλούσια πηγή γνώσης ή πότε να υποθέσουν ότι υπάρχουν καλύτεροι πόροι Αξιολόγηση συνδέσεων

28 PLEs Σε αυτό το πλαίσιο η διδασκαλία γίνεται λιγότερο θέμα παρουσίασης και οργάνωσης πληροφοριών και περισσότερο μια συνεργατικά άσκηση στη συλλογή, οργάνωση, και ολοκλήρωση δεδομένων για τη δημιουργία συλλογικής γνώσης Αυτή είναι ακριβώς και η φιλοσοφία του Web 2.0 Βασίζεται σε μια συλλογή μικρών κομματιών, ασθενώς συνδεδεμένων που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη σύνδεση και δημιουργία ιδεών, γνώσης και τεχνουργημάτων.

29 PLE διαγράμματα Αναπαριστούν τις συνδέσεις ενός ατόμου με άτομα, πόρους

30 Π.χ.

31 Π.χ.

32 MyPLE Office 2007 (reviewing δυνατότητες για συνεργασία) Outlook για και οργάνωση newsletters και alert (70 journals alerts, 20 newsletters) Google calendar για οργάνωση βασικών υποχρεώσεων Elluminate για ηλεκτρονικές παρουσιάσεις φοιτητών-δικές μου Skype για υποστηρικτές συναντήσεις (εργασίες) Google Reader για καθημερινά νέα από άλλους πόρους με RSS (σχετικά ιστολόγια, newsletter κτλ) Twitter following 180 άτομα με σχετικά ενδιαφέροντα Τwitter με τους φοιτητές Wikispaces - διαμοιρασμός υλικού για χόμπυ Diigo για επισημάνσεις και σημειώσεις (όταν δε κολλάει τον IE) Chrome και bookmark collections για ταυτόχρονη επίσκεψη σε πολλαπλές σελίδες Facebook επικοινωνία με φιλικό περιβάλλον και νέα Classroom 2.0, Future of education, University Developers, diigo κοινωνικά δίκτυα Slideshare για το διαμοιρασμό παρουσιάσεων.

33 Ποιο είναι το δικό σας PLE; Ποια είναι τα διαφορετικά στοιχεία που αξιοποιείτε για τα ενδιαφέροντά σας; Export σε gif και upload στο Wiki Πως μπορείτε να αξιοποιήσετε τα εργαλεία που παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν στο μάθημα για να βελτιώσετε το δικό σας PLE;

34 Διδακτικός σχεδιασμός με PLE; Και τι είναι ο διδακτικός σχεδιασμός με PLEs; Πρέπει να θεωρείται ο σχεδιασμός προκλητικών περιστάσεων μάθησης βάσει περιορισμών, στις οποίες ο μαθητευόμενος επιλέγει τις κρίσιμες διδακτικές λειτουργίες Οι περιορισμοί βοηθούν τους μαθητευόμενους να εστιαστούν μέσα σε ένα πλαίσιο, προσδιορίζουν το ελάχιστο μαθησιακό περιβάλλον. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οι μαθητευόμενοι θα ορίσουν το έργο τους και θα προσδιορίσουν το δικό τους πλαίσιο πόρων και εναλλακτικών λύσεων.

35 Εργαλεία για PLE 35

36 Mashup? Mashup (μουσική), ένα είδος μουσικής στο οποίο τα κομμάτια αποτελούνται εξολοκλήρου από τμήματα άλλων τραγουδιών Mashup (βίντεο), δημιουργία ολοκληρωμένου βίντεο από επεξεργασία άλλων βίντεο Mashup (ιστοσελίδες), μια ιστοσελίδα που συνδυάζει περιεχόμενο από περισσότερες από μια πηγές

37 Mashups Mashup μια τεχνολογία λογισμικού για τη διευκόλυνση της συγκέντρωσης, αλληλεπίδρασης και αξιοποίησης διαφορετικών διαδικτυακών πόρων Mashup Server side Client side

38 Ας δημιουργήσουμε ένα

39 Ανάπτυξη PLE (Palmer et al. 2009)

40 Ανάπτυξη PLE (Palmer et al. 2009)

41 Αξιολόγηση PLE (Palmer et al. 2009)

42 Παραδείγματα ερευνητικών PLE 42

43 PLEX (University of Bolton, UK)

44 PLEF (RWTH Aachen, Germany)

45 Shanghai Jiao Tong University

46 Graaasp (ROLE project)

47 ELGG

48 LTfLL (ELGG)

49 Σχετικές εκπαιδευτικές θεωρίες 49

50 Σχετικές εκπαιδευτικές θεωρίες Η σύλληψη και η μελέτη των Προσωπικών Περιβαλλόντων Μάθησης βασίζεται κυρίως σε 4 διαφορετικές θεωρίες μάθησης Κοινωνιογνωστική θεωρία (ή κοινωνική θεωρία της μάθησης) Θεωρία του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού Μοντέλο της ανδραγωγικής Κονεκτιβισμός

51 Σχετικές εκπαιδευτικές θεωρίες Κοινωνιογνωστική θεωρία (ή κοινωνική θεωρία της μάθησης) Οι άνθρωποι μαθαίνουν παρατηρώντας άλλα άτομα. Αν κάποιος παρατηρήσει συγκεκριμένες συμπεριφορές που οδηγούν σε επιθυμητά για τον ίδιο αποτελέσματα, είναι πιθανό να υιοθετήσει τις συγκεκριμένες συμπεριφορές. Στα κοινωνικά δίκτυα, η παρατήρηση πολλαπλασιάζεται καθώς επεκτείνεται πέρα από το στενό κοινωνικό περιβάλλον Αυτοπεποίθηση στην ικανότητα οργάνωσης και εκτέλεσης ενεργειών για την επίτευξη στόχων: ο κρισιμότερος παράγοντας που επηρεάζει την ανθρώπινη συμπεριφορά

52 Σχετικές εκπαιδευτικές θεωρίες Θεωρία του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού Επισημαίνει τη σημαντικότητα του κοινωνικοπολιτισμικού περιβάλλοντος και των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων στην οικοδόμηση της γνώσης Υπογραμμίζει τη σημαντικότητα της συνεργασίας μεταξύ μαθητευόμενων και επαγγελματιών στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα.

53 Σχετικές εκπαιδευτικές θεωρίες Μοντέλο της ανδραγωγικής Τα PLE στοχεύουν στη δια βίου μάθηση και συνεπώς οι διαφορές των ενηλίκων σε σχέση με τους ανήλικους πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Οι ενήλικες χαρακτηρίζονται από: την ανάγκη να γνωρίζουν: Οι ενήλικες πρέπει να είναι ενημερωμένοι για το περιεχόμενο και τον σκοπό τους την αυτοαντίληψή τους: Οι ενήλικες θεωρούν τους εαυτούς τους υπεύθυνους για τις αποφάσεις τους και αντιμετωπίζονται από τους άλλους ως αυτοκαθοδηγούμενα υποκείμενα τις εμπειρίες τους: Οι ενήλικες παρουσιάζουν μεγάλο εύρος ατομικών διαφορών εξαιτίας των διαφορετικών εμπειριών τους και αναπτύσσουν τεχνικές αξιοποίησής τους, οι οποίες επιδρούν στη μάθηση και στην διαμόρφωση της ταυτότητάς τους τη μαθησιακή τους ετοιμότητα: Οι ενήλικες χαρακτηρίζονται από την ικανότητα να χρησιμοποιούν όσα απαιτούνται να γνωρίζουν για να αντεπεξέλθουν αποτελεσματικά στη ζωή το προσανατολισμό τους στη μάθηση: Ο μαθησιακός προσανατολισμός των ενηλίκων είναι προβληματοκεντρικός. Οι ενήλικες συμμετέχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα, όταν πιστεύουν ότι η νέα γνώση θα τους βοηθήσει στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων τα κίνητρα: Οι ενήλικες ανταποκρίνονται θετικά σε εξωτερικά κίνητρα, όπως καλύτερες θέσεις εργασίας, προαγωγή, υψηλότερος μισθός κ.ά. Ωστόσο, τα πιο ισχυρά κίνητρα είναι τα εσωτερικά, όπως μεγαλύτερη εργασιακή ικανοποίηση, αυτοεκτίμηση, ποιότητα ζωής (Κοντάκος & Γκόβαρης, 2006)

54 Σχετικές εκπαιδευτικές θεωρίες Κονεκτιβισμός Δίνει έμφαση στις νέες δυνατότητες δικτυακών συνδέσεων στην ανθρώπινη μάθηση Σημειώνει την ανάγκη ανάπτυξης μετα-δεξιοτήτων για την αξιολόγηση και διαχείριση των πληροφοριών και των δικτυακών συνδέσεων (όχι διαδικτυακών!) Η τεχνολογία ανατρέπει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι οικοδομούν, αποθηκεύουν και διαμοιράζονται τη γνώση Η μάθηση και η γνώση στηρίζεται στην ποικιλομορφία Η μάθηση είναι μια διεργασία σύνδεσης «εξειδικευμένων» κόμβων, ατόμων ή ομάδων, ιδεών, πληροφοριών και εργαλείων Η δημιουργία και διατήρηση συνδέσεων είναι κρίσιμη στη δημιουργία γνώσης Η λήψη αποφάσεων είναι ταυτόχρονα δράση και μάθηση: το τι θα μάθω είναι κομμάτι της διεργασίας μάθησης

55 Δημιουργία προσωπικού PLE 55

56 Συμβουλές Εμπλακείτε με τα κοινωνικά μέσα: Η ανάπτυξη ενός PLE βασίζεται στην κατανόηση του ρόλου που παίζουν τα κοινωνικά μέσα στο σχηματισμό ανθρώπινων δικτύων Μάθετε να διαβάζετε τα κοινωνικά μέσα Υπάρχει πληθώρα εργαλείων που μπορεί να σας επιτρέψει να παρακολουθήσετε το καταιγιστικό ρυθμό δημοσιεύσεων, την ετερογένεια των πηγών, το μεγάλο αριθμό ατόμων που δημοσιεύουν κτλ. Δεν έχει σχέση με τους παραδοσιακούς τρόπους μελέτης Ενδυναμώστε το PLE σας Είναι σημαντικό να παράγετε περιεχόμενο, να μοιράζεστε συνδέσμους και δημοσιεύσεις σας, να παρέχετε ανάδραση στις συνεισφορές άλλων, να παρέχετε σχόλια σε γενικά μέσα, να συμμετάσχετε σε ψηφιακές συνεδρίες.

57 Συμβουλές Αναγνωρίστε τις συνδέσεις σας Διαμορφώνονται σε βάθος χρόνου. Γυρίστε πίσω και αξιολογείστε τις σας προσφέρουν, ποιες είναι οι σημαντικότερες, σε ποια αντικείμενα μπορεί να έχετε αδυναμίες, πως μπορείτε να τις βελτιώσετε Εισάγετε τα PLEs στο κέντρο της μάθησης Μην αναπτύσσετε τοπικές κοινότητες με ημερομηνία λήξης. Βοηθείστε τους μαθητές να διαμορφώσουν προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης που θα συνεχίσουν να αξιοποιούν μετά το τέλος του μαθήματος

58 Δημιουργία PLE Η σχεδίαση δεν γίνεται με συστηματικό τρόπο. Προκύπτει βάσει μαθησιακών εμπειριών και εξελίσσετε επηρεαζόμενη από ποικιλία παραγόντων όπως ανάγκες, ενδιαφέροντα, στόχους, πλαίσια κτλ. Είναι περισσότερο διαισθητική διαδικασία και λιγότερο σκόπιμη και προσχεδιασμένη. Δυο φάσεις Σχεδίαση για χρήση (design-for-use) Σχεδίαση κατά τη χρήση (design-in-use)

59 Δημιουργία PLE Σχεδίαση για χρήση (design-for-use) Ο χρήστης καλείται να αναλύσει την περίσταση μάθησης και να κάνει τις κατάλληλες επιλογές για να περύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα ανάλογα με τους μαθησιακούς στόχους Απαιτούνται δεξιότητες σχεδιασμού, οργάνωσης και διαχείρισης εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, την κινητοποίηση και χρήση διαφορετικών πόρων Χρήση μεταγνωστικών δεξιοτήτων για την αξιολόγηση της ποιότητας της προσωπικής γνώσης και των στρατηγικών που επιλέγονται: Γνώση για τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνω Γνώση για τα χαρακτηριστικά του αντικειμένου μάθησης (δυσκολία, χαρακτηριστικά κτλ.) Αυτορρύθμιση των μαθησιακών εμπειριών που επιδιώκονται Χρηστική αντιμετώπιση εργαλείων, επιλέγονται βάσει λειτουργικών χαρακτηριστικών

60 Δημιουργία PLE Σχεδίαση κατά τη χρήση (design-in-use) Ο αρχικός σχεδιασμός πρέπει να εξελίσσεται διαρκώς με στόχο τη χρήση των πιο αποδοτικών εργαλείων και τη δημιουργία των καταλληλότερων μαθησιακών εμπειριών Αποδίδει ο αρχικός μου σχεδιασμός; Που πιστεύω ότι έχω αδυναμίες; Ποιες προβλέψεις μου απέτυχαν; Πως μπορώ να βελτιώσω τα αποτελέσματα μάθησης; Πως μπορώ να βελτιώσω τη χρήση των εργαλείων; Ποιους συνδέσμους δεν έλαβα υπόψη μου στην αρχή του έργου μου; Είναι οι αλληλεπιδράσεις μου με τις συνδέσεις μου παραγωγικές;. Οργανική αντιμετώπιση των εργαλείων, ανάπτυξη των νοητικών μοντέλων του χρήστη βάσει των εργαλείων

61 Παραδοσιακός δάσκαλος

62 Ο δικτυωμένος δάσκαλος

63 Παραδείγματα PLEs 63

64 Παραδείγματα PLEs

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76 Παραδειγματικές μελέτες 76

77 Μελέτες Castañeda & Soto (2010) Οι φοιτητές δε γνώριζαν τα περισσότερα εργαλεία web 2.0 και επιπλέον δε θεωρούσαν ότι μπορούσαν να τους βοηθήσουν να μάθουν αποδοτικότερα και αποτελεσματικότερα. Εκτιμούσαν εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν στην οργάνωση της εργασίας τους, που απλοποιούν τις εργασίες και που είναι διασκεδαστικά. Δυσκολεύτηκαν να κατανοήσουν και να απεικονίσουν το PLE τους. Λίγοι καταφέρνουν να προσδιορίσουν πιο σύνθετες σχέσεις μεταξύ εργαλείων, περιεχομένου, εργασιών και της δράσης τους

78 Μελέτες Denis Gillet et al. (2010) Πως αντιλαμβάνονται ειδικοί τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης από παιδαγωγική σκοπιά; Ένα σύννεφο ετικετών

79 Μελέτες Denis Gillet et al. (2010) Πως αντιλαμβάνονται ειδικοί τα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης από τεχνολογική σκοπιά; Ένα σύννεφο ετικετών

80 Μελέτες Costa et al. (2010) Στο τέλος του εξαμήνου, παρατηρήθηκε μια γενική δυσκολία των φοιτητών σε επίπεδο αυτορρύθμισης και προσωπικής οργάνωσης Οι φοιτητές δεν ένιωθαν έτοιμοι να οργανώσουν και να κατευθύνουν τη μάθησή τους Εκτιμούσαν ιδιαίτερα τις συμβουλές και τις κατευθύνσεις των διδασκόντων και δεν ανέπτυξαν την απαιτούμενη στάση απέναντι στο διαμοιρασμό, την κριτική ανάδραση, την προσαρμογή κτλ.

81 Εκπαιδευτικά οφέλη 81

82 Εκπαιδευτικά οφέλη Προωθούν τη συνεχιζόμενη μάθηση Προωθούν την αυτορυθμιζόμενη μάθηση Προωθούν την ανεπίσημη μάθηση Προωθούν τη μάθηση που εστιάζεται στα ενδιαφέροντα Προωθούν την αυθεντική μάθηση με τη συμμετοχή σε πραγματικέςεπαγγελματικές κοινότητες πρακτικής Προωθούν τα ανοιχτά μαθησικά περιβάλλοντα Προωθούν τα διαφορετικά στυλ μάθησης

83 Μέσα σε ποιο πλαίσιο; Πως όμως μπορούν να εισαχθούν τα PLEs μέσα στα επίσημα εκπαιδευτικά συστήματα Παρέχουν τα εκπαιδευτικά συστήματα πόρους που μπορούν να ενταχθούν στα PLEs των μαθητευόμενων; Απαιτείται περιβάλλον που ευνοεί τον αυτοέλεγχο την αυτορυθμιζόμενη αυθεντική μάθηση Απαιτείται ένα πλαίσιο που κινητοποιεί τη μάθηση Στο επίπεδο της σχολικής τάξης αναφερόμαστε στη διάθεση, την επιμονή και την προσπάθεια που καταβάλλουν οι μαθητές κατά την ενασχόλησή τους με ένα έργο, προκειμένου να φτάσουν σε επιθυμητό αποτέλεσμα.

84 Προτεινόμενο πλαίσιο για PLEs Σε αυτά τα πλαίσια τα PLE (η δημιουργία τους, η αξιοποίησή τους και η δια βίου επέκτασή τους) μπορούν να λειτουργήσουν ως ένας μηχανισμός επίλυσης προβλημάτων, δημιουργίας προϊόντων που ξεπερνά τις πλασματικές μορφές αλληλεπιδράσεων του σχολικούακαδημαϊκού περιβάλλοντος Τα PLEs γίνονται εργαλεία «ανεπίσημης μάθησης» για όλα τα ενδιαφέροντά μας

85 Κριτική 85

86 Κριτική Ο ορισμός τους και το νόημά τους αμφιλεγόμενα. Δυο σκοπιές, μια τεχνολογική και μια παιδαγωγική. Τα PLE υπάρχουν, αλλά δεν έχουμε μάθει να ερμηνεύουμε τη μάθησή μας βάσει αυτών. Η ενασχόληση με την αποτύπωσή τους είναι από μόνη της ιδιαίτερα ενημερωτική. Η ανάπτυξη του προσωπικού μας PLE είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που απαιτεί εγρήγορση και αυτοκριτική. Οι περισσότεροι φοιτητές δεν θέλουν να αναλάβουν την ευθύνη της μάθησής τους! Συναντούν σημαντικά εμπόδια στη διαδικασία αυτορρύθμισής τους. Τα ερευνητικά εργαλεία βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.

87 Κριτική Υπάρχει μέγιστος αριθμός αντίστοιχων περιβαλλόντων; Ψυχολογικές επιπτώσεις από τη μετάβαση στα προσωπικά περιβάλλοντα μάθησης; Πόσες διαφορετικές διεπαφές πρέπει να μάθει να χειρίζεται ένας χρήστης; Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε την ευθύνη της μάθησης; Θέλουμε να αναλάβουμε την ευθύνη της μάθησης; Τι γίνεται όταν ο αριθμός των συμμετεχόντων στα δίκτυα γίνεται πολύ μεγάλος; Που ξεκινούν και που σταματούν τα όρια της ισορροπίας ανάμεσα σε μηχανισμούς εξατομίκευσης που ενεργοποιούνται από το σύστημα και το χρήστη;

88 Πηγές