- 1 - Ομιλία Α/ΓΕΕΘΑ EXPOSEC-DEFENSEWORLD, 13 Απρ 16. «Εθνική Αμυντική Πολιτική & Στρατηγικός σχεδιασμός εν μέσω Γεωπολιτικών αναταράξεων»

Transcript

1 - 1 - Ομιλία Α/ΓΕΕΘΑ EXPOSEC-DEFENSEWORLD, 13 Απρ 16 «Εθνική Αμυντική Πολιτική & Στρατηγικός σχεδιασμός εν μέσω Γεωπολιτικών αναταράξεων» Κυρίες και Κύριοι, Η γεωστρατηγική θέση της χώρας μας στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, την τοποθετεί στο επίκεντρο των πολιτικών, οικονομικών και ενεργειακών εξελίξεων. Τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδος είναι ταυτόχρονα και τα νοτιο-ανατολικά σύνορα της Ευρώπης, καθιστώντας την χώρα μας ως την κύρια πύλη επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ηπείρου με την Ασία και την Αφρική, μέσω της οποίας διέρχονται πολιτισμικές, εμπορικές, και ενεργειακές ροές, αλλά και μεταναστευτικές ή προσφυγικές, όταν οι ένοπλες συγκρούσεις σε γειτονικές χώρες εξαναγκάζουν τεράστιες ομάδες ανθρώπων να αναζητήσουν νέο τόπο για να επιβιώσουν. Η Ελλάδα, ενώ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει συμβατική στρατιωτική απειλή από γείτονα χώρα, σύμμαχο και δυνητικά εταίρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), ταυτόχρονα καλείται να διαχειριστεί νέες αναδυόμενες μορφές απειλών και προκλήσεων ασφαλείας. Ορισμένες από αυτές δεν είναι αμιγώς στρατιωτικής φύσεως, αλλά υβριδικής. Η τρομοκρατία, οι κλιματικές αλλαγές, η μετανάστευση, οι συνέπειες φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα. Παράλληλα, οι κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές που επέφερε η «Αραβική Άνοιξη», η οποία παρεμπιπτόντως εξελίχθηκε σε «Αραβικό Χειμώνα», η χρονίζουσα συριακή κρίση και το φαινόμενο του ισλαμικού φονταμενταλισμού, στο πρόσωπο κυρίως του «Ισλαμικού Κράτους», αποσταθεροποιούν την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, οδηγώντας ορισμένες χώρες ακόμα και σε κατάρρευση. Η αποσταθεροποίηση αυτή έχει ως αποτέλεσμα την διόγκωση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, οι κυριότερες από τις οποίες εντοπίζονται στην περιοχή του Ανατολικού Αιγαίου. Η μεταναστευτική και προσφυγική κρίση που βιώνουμε σήμερα, δεν διαφαίνεται να περιορίζεται στο εγγύς μέλλον καθόσον υποδαυλίζεται από οργανωμένες και μεθοδευμένες πρωτοβουλίες κέντρων, που στο όνομα της εξασφάλισης οικονομικών αλλά και

2 - 2 - πολιτικών ωφελημάτων, δεν διστάζουν να εκμεταλλευθούν, με τον πλέον κυνικό τρόπο, την ανθρώπινη δυστυχία. Το προσφυγικό/μεταναστευτικό πρόβλημα αποτελεί μείζον πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα της Χώρας, συγχρόνως όμως και ζήτημα ασφάλειας το οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να λάβουμε σοβαρά υπόψη στο στρατηγικό μας σχεδιασμό. Αποτελεί ζήτημα ασφάλειας καθώς εκτός από τους πρόσφυγες εισέρχεται στην Ελλάδα και στην Ευρώπη ένας μεγάλος αριθμός παράτυπων μεταναστών ορισμένοι εκ των οποίων ενδέχεται να προγραμματίζουν τρομοκρατικές επιθέσεις στην γηραιά ήπειρο. Η εθνική αμυντική πολιτική και ο στρατηγικός σχεδιασμός για την εξυπηρέτηση της, προσδιορίζονται θεσμικά στην Πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ). Σύμφωνα με αυτή, το εθνικό στρατηγικό δόγμα είναι αποτρεπτικό και αμυντικό, ενώ η ημέτερη φιλοσοφία σχεδιάσεως βασίζεται στην στρατηγική, επιχειρησιακή και τακτική ευελιξία των ΕΔ και στην ικανότητα άμεσης αντίδρασής τους. Οι βασικές αρχές που διέπουν τον σχεδιασμό μας είναι: α. Ο σεβασμός των υφιστάμενων συνόρων β. Ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου γ. Η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και δ. Η πλήρης συμμόρφωση στον Καταστατικό Χάρτη και στις αποφάσεις του ΟΗΕ. Η Ελλάδα λοιπόν, έχοντας πλήρη συναίσθηση του κομβικού γεωστρατηγικού της ρόλου, προωθεί διαχρονικά, μία πολιτική αρχών. Στο πνεύμα αυτό, η επίδειξη στρατηγικής ψυχραιμίας, μέσω της αποφυγής σπασμωδικών ενεργειών και αντιδράσεων στα ζητήματα ασφαλείας, προσδίδουν προστιθέμενη αξία στην αμυντική μας πολιτική. Με βάση την Εθνική Στρατιωτική Στρατηγική (ΕΘΣΣ), η οποία προφανώς απορρέει από την Πολιτική Εθνικής Άμυνας, Βασική Αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων, είναι «η διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας, της εθνικής κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων και των αρμοδιοτήτων της Χώρας, που καθορίζονται από διεθνείς συμβάσεις ή αποφάσεις διεθνών οργανισμών, στο πλαίσιο των θεσμικών τους αρμοδιοτήτων, δια της διεξαγωγής των απαιτουμένων

3 - 3 - κατά περίπτωση επιχειρήσεων προς συμβολή στην αντιμετώπιση κάθε μορφής απειλής κατά των εθνικών συμφερόντων.» Οφείλω όμως στο σημείο αυτό, να διευκρινίσω, ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν αποτελούν τον μοναδικό συντελεστή ισχύος της χώρας. Στους συντελεστές ισχύος συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων, η κοινωνική συνοχή και νοοτροπία, η οικονομική ανάπτυξη και η δημοσιονομική σταθερότητα, η παιδεία, το επίπεδο τεχνολογικής ανάπτυξης, η ενεργή συμμετοχή σε διεθνείς και περιφερειακούς θεσμούς και η εξωτερική πολιτική. Οι συντελεστές της εθνικής ισχύος, αγγίζουν προφανώς, όλους τους Έλληνες και Ελληνίδες ακόμα και τον απόδημο Ελληνισμό. Πρέπει όλοι να επωμιστούμε το μερίδιο ευθύνης που μας αναλογεί και στο πλαίσιο του θεσμικού ρόλου ενός εκάστου να ενδυναμώνουμε την εθνική μας ισχύ. Όσον αφορά στο στρατηγικό μας σχεδιασμό για την αντιμετώπιση των τρεχόντων ζητημάτων ασφαλείας της περιοχής αμέσου ενδιαφέροντος μας, λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τις ακόλουθες παραμέτρους: α. Την τουρκική πολιτική στη συριακή κρίση και την ευρύτερη στάση της σε ότι αφορά στις διμερείς μας σχέσεις, β. Τις κινήσεις των διεθνών δρώντων στην Συρία και τις εν γένει εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, γ. Τις εξελίξεις στα ενεργειακά θέματα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, δ. Την ευρωπαϊκή και Συμμαχική (ΝΑΤΟ) πολιτική στο προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα, ε. Την οικονομική και διπλωματική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα στο πλαίσιο της ΕΕ και των λοιπών διεθνών οργανισμών (ΟΗΕ, ΟΑΣΕ). Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΕΔ και η Χώρα γενικότερα, απαιτούν εξωστρέφεια και συνεργασίες, με τους γείτονες και συμμάχους μας. Βασική επιδίωξή μας αποτελεί η διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στη ΝΑ Ευρώπη, στην Ανατολική Μεσόγειο και στον ευρύτερο χώρο γεωπολιτικού ενδιαφέροντος. Τηρώντας σχολαστικά τις διασυμμαχικές μας υποχρεώσεις, συμμετέχουμε στο σχεδιασμό και τη λήψη αποφάσεων στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ,

4 - 4 - ώστε να αποτρέψουμε προκλήσεις ή να διαχειριστούμε την ανθρωπιστική κρίση εντός του θεσμικού ρόλου που η Ελληνική Πολιτεία επιβάλλει και το Διεθνές Δίκαιο προστάζει. Οι Ένοπλες Δυνάμεις από την πλευρά τους, για να είναι σε θέση να απαντήσουν στις προκλήσεις, κλασσικές και σύγχρονες, οφείλουν να μεριμνούν για την επαύξηση των δυνατοτήτων τους, αφενός μέσω της αναβάθμισης των υπαρχόντων συστημάτων, αφετέρου μέσω της απόκτησης νέων προηγμένης τεχνολογίας, ιδιαίτερα στους τομείς που εντοπίζουμε ότι απαιτείται ενίσχυση της επιχειρησιακής μας αποτελεσματικότητας. Κατά τις επιτελικές μας διεργασίες, λαμβάνονται υπόψη οι απειλές, σε συνάρτηση με τα διαθέσιμα περιθώρια του προϋπολογισμού, όπως αυτά προκύπτουν εξαιτίας της δυσμενούς δημοσιονομικής συγκυρίας. Πρωταρχικός στόχος καθίσταται η ανάπτυξη ΕΔ σύγχρονων, ευέλικτων, έξυπνα οργανωμένων, εξοπλισμένων και διατεταγμένων. Η αναδιοργάνωση των ΕΔ αποτελεί τον πυρήνα των ενεργειών μας, ώστε να διαθέτουμε δομές και μέσα που να μπορούν να λειτουργήσουν με χαμηλότερο κόστος, υπό το πνεύμα των «έξυπνων λύσεων», παρέχοντας όμως το ίδιο αποτέλεσμα και ποικιλία επιλογών στην διάθεση της πολιτικής ηγεσίας. Η προσπάθειά μας επενδύει στην ποιοτική διάσταση και ιδιαίτερα στην αναζήτηση των μεθόδων εκείνων και των πολλαπλασιαστών ισχύος, που βελτιώνουν τη συνολική αμυντική ικανότητα της Χώρας. Ο σπουδαιότερος πολλαπλασιαστής ισχύος είναι για εμάς τα στελέχη μας που αποτελούν την ελπίδα μας για το μέλλον. Η άρτια εκπαίδευση και ο επαγγελματισμός τους αποδεικνύεται άλλωστε καθημερινά με χαρακτηριστικό παράδειγμα την τεράστια συνεισφορά τους στην διαχείριση της προσφυγικής κρίσης. Η συντήρηση των δυνατοτήτων των ΕΔ στο όριο των «ονομαστικών δυνατοτήτων» τους αποτελεί επίσης κομβικό σημείο του σχεδιασμού μας. Στο πλαίσιο αυτό, προέχει για εμάς η υποστήριξη και περαιτέρω ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, με σκοπό την απρόσκοπτη διαθεσιμότητα των μέσων που θεωρούμε κρίσιμα για την ασφάλεια της χώρας.

5 - 5 - Στις εξοπλιστικές μας πρωτοβουλίες, αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στα μέσα συλλογής στρατιωτικών πληροφοριών, στην κυβερνοάμυνα, στα συστήματα Διοίκησης και Ελέγχου, στις σύγχρονες και ασφαλείς τηλεπικοινωνίες, στα ολοκληρωμένα συστήματα επιτήρησης διακλαδικού χαρακτήρα, στα μέσα ταχείας αναπτύξεως και μεταφοράς δυνάμεων και στα έργα διπλής χρήσης. Γενικότερα, μέσω των στρατηγικών μας πρωτοβουλιών και της ενεργούς αμυντικής διπλωματίας, επιδιώκουμε η χώρα μας να εξακολουθήσει να διαδραματίζει αποφασιστικό ρόλο στο περιφερειακό και διεθνές σύστημα ασφαλείας, με τις ΕΔ να αποτελούν εγγύηση σταθερότητας και ειρήνης, όχι μόνο για εμάς αλλά και για το σύνολο της Ευρώπης. Επιδίωξή μας είναι η δημιουργία ενός ισχυρού άξονα συνεργασίας για την ειρήνη και την σταθερότητα στην Μεσόγειο, που ξεκινώντας από το Ισραήλ περνά μέσω της Κύπρου στην Ελλάδα και γιατί όχι επεκτείνεται βορειότερα προς την Βουλγαρία και νοτιότερα προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Ο άξονας αυτός θα στοχεύει στην αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας, του Ισλαμικού Φονταμενταλισμού και των δυνάμεων που θέλουν να αποσταθεροποιήσουν την ευρύτερη περιοχή της Αν. Μεσογείου. Παράλληλα, θα λειτουργεί ως γέφυρα επικοινωνίας, πολιτισμού, οικονομικής ευημερίας και ενεργειακής αυτάρκειας. Στην προστασία αυτού του άξονα παραμένουν εστιασμένες και οι Ελληνικές ΕΔ. Αυτή η προοπτική εξυπηρετεί τα εθνικά και συμμαχικά μας συμφέροντα, προστατεύοντας τις θεμελιώδεις αξίες του πολιτισμού μας, πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε το όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σας ευχαριστώ.