Η στάση των φοιτητών απέναντι στην επιχειρηµατικότητα. Παρουσίαση ερευνητικών αποτελεσµάτων

Transcript

1 Η στάση των φοιτητών απέναντι στην επιχειρηµατικότητα Παρουσίαση ερευνητικών αποτελεσµάτων Εργαστήριο Επιχειρηµατικότητας Τµήµα Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών Πανεπιστήµιο Μακεδονίας Δρ. Κατερίνα Σαρρή, Καθηγήτρια, Διευθύντρια του Εργαστηρίου Δρ. Λασπίτα Σταυρούλα, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια

2 GUESSS GLOBAL UNIVERSITY ENTREPRENEURIAL SPIRIT STUDENTS SURVEY

3 GUESSS Διεθνές ερευνητικό πρόγραµµα που επικεντρώνεται: Φοιτητές και τις επιλογές σταδιοδροµίας µετά την αποφοίτηση Εν δυνάµει, επίδοξους και ενεργούς επιχειρηµατίες Πανεπιστήµια (επιχειρηµατικό κλίµα, µάθηση στην επιχειρηµατικότητα)

4 GUESSS χώρες 20 χώρες 26 χώρες 34 χώρες 50 χώρες (37.412) (63.527) (93.265) ( ) ( )

5 GUESSS Μεθοδολογία Διοργανωτές: Πανεπιστήµιο St.Gallen, Πανεπιστήµιο Βέρνης Υπεύθυνος: Prof. Dr. Philipp Sieger (Πανεπιστήµιο Βέρνης ) Ένας εκπρόσωπος ή µία οµάδα ανά χώρα Το ερωτηµατολόγιο ετοιµάζεται από τους διοργανωτές Διάρκεια: Άνοιξη 2016

6 GUESSS Μεθοδολογία Συντονισµός για την Ελλάδα: Πανεπιστήµιο Μακεδονίας, Εργαστήριο Επιχειρηµατικότητας, Τµήµα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών Υπεύθυνη: Καθηγήτρια Κατερίνα Σαρρή Συνεργάτης: Δρ. Σταυρούλα Λασπίτα, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια

7 Η αξία της έρευνας στην επιχειρηµατικότητα στην τριτοβάθµια εκπαίδευση Πανεπιστήµιο: σταθερή πηγή καινοτοµίας και δηµιουργικότητας. Αυξανόµενο ενδιαφέρον των φοιτητών για την επιχειρηµατικότητα. Οι γνώσεις που παίρνουν οι φοιτητές µπορεί να αποτελέσουν πηγή δηµιουργίας νέων επιχειρηµατικών ευκαιριών. Αξίες που συνδέονται µε την επιχειρηµατικότητα είναι επιθυµητές στο περιβάλλον εργασίας.

8 Κύρια συµπεράσµατα Η επιχειρηµατικότητα ως επιλογή καριέρας πέντε χρόνια µετά την αποφοίτηση αποτελεί την πρώτη επιλογή άλλα όχι αµέσως µετά την αποφοίτηση Ο δηµόσιος τοµέας δεν αποτελεί πλέον ελκυστική επιλογή καριέρας. Οι φοιτητές έχουν σηµαντικά µεγαλύτερη επιχειρηµατική πρόθεση σε σχέση µε τις φοιτήτριες Θετική η στάση του κοινωνικού περίγυρου απέναντι στην προοπτική να γίνει κάποιος επιχειρηµατίας

9 Κύρια συµπεράσµατα Η πλειοψηφία των φοιτητών πιστεύει ότι οι γνώσεις που πήραν στο Πανεπιστήµιο ενίσχυσε την ικανότητά τους να εντοπίσουν επιχειρηµατικές ευκαιρίες Ανάγκη για µεγαλύτερη έµφαση στη δικτύωση των φοιτητών µε το εξωτερικό περιβάλλον Λίγο παραπάνω από 1/3 των φοιτητών θεωρούν ότι υπάρχει ευνοϊκό κλίµα στο πανεπιστήµιο τους για να γίνει κάποιος επιχειρηµατίας Οι πιο συνήθεις πηγές για την επιχειρηµατική ιδέα είναι οι σπουδές στο πανεπιστήµιο και τα χόµπυ

10 GUESSS Country (code) Number of universities Completed responses # of universities 1 Albania / Kosovo (ALB) Argentina (ARG) Australia (AUS) Austria (AUT) Belgium (BEL) Belarus (BLR) Brazil (BRA) Canada (CAN) Chile (CHI) China (CHN) Colombia (COL) Croatia (CRO) Czech Republic (CZE) Ecuador (ECU) El Salvador (ESA) England (ENG) Estonia (EST) Finland (FIN) France (FRA) Germany (GER) Greece (GRE) Hungary (HUN) India (IND) Ireland (IRL) Italy (ITA) Country (code) Number of universities Completed responses # of universities 26 Japan (JAP) Kazakhstan (KAZ) Korea (KOR) Liechtenstein (LIE) Lithuania (LTU) Luxembourg (LUX) Malaysia (MAL) FYROM (FYR) Mexico (MEX) Morocco (MAR) Norway (NOR) Pakistan (PAK) Panama (PAN) Peru (PER) Poland (POL) Portugal (POR) Russia (RUS) Slovakia (SVK) Slovenia (SLO) Spain (ESP) Sweden (SWE) Switzerland (SUI) Ukraine (UKR) Uruguay (URY) USA Total

11 GUESSS Δείγµα* Ηλικία 23,2 24,0 Γυναίκες 59,1 58,5 Άνδρες 40,9 41,5 Προπτυχιακό επίπεδο σπουδών Μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών 80,7 79,2 12,8 19,9 * Αποτελέσµατα σε ποσοστό

12 GUESSS 0,3 1,1 11,1 6,6 4,3 1,4 3,4 3,7 0,5 Πανεπιστήµιο Αιγαίου Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών 7,2 Δηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Θράκης Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήµιο Διεθνές Πανεπιστήµιο της Ελλάδος 2,2 Πάντειο Πανεπιστήµιο Πανεπιστήµιο Κρήτης Πανεπιστήµιο Μακεδονίας Πανεπιστήµιο Πελοποννήσου Πανεπιστήµιο Πειραιώς Πανεπιστήµιο Δυτικής Μακεδονίας Άλλο 58,2

13 Επιλογή καριέρας υπάλληλος σε µικρή επιχείρηση (1-49 υπάλληλοι) υπάλληλος σε µεσαία επιχείρηση ( υπάλληλοι) υπάλληλος σε µεγάλη επιχείρηση (250 ή περισσότεροι υπάλληλοι) υπάλληλος σε µη κυβερνητική οργάνωση 2,2 3,1 5,7 6,6 17, ,7 23,4 υπάλληλος στο Πανεπιστήµιο (ακαδηµαϊκή καριέρα) 5,7 11,9 υπάλληλος στον δηµόσιο τοµέα 4,3 6,8 ιδρυτής δικής µου επιχείρησης διάδοχος στην οικογενειακή επιχείρηση 4 3,7 2,2 32,7 διάδοχος σε µία επιχείρηση που δεν οικογενειακή 1,8 6,2 άλλο/ δεν γνωρίζω 8 8,5 Αµέσως µετά τις σπουδές Πέντε χρόνια µετά την αποφοίτηση

14 Επιλογή καριέρας Απασχόληση στον δηµόσιο τοµέα Απαχόληση στο Πανεπιστήµιο 30 27, , ,5 11,5 14,3 11, ,1 7,6 6,8 7,2 5 6,7 7,3 6,7 5,7 4, αµέσως µετά τις σπουδές αµέσως µετά τις σπουδές πέντε χρόνια µετά την αποφοίτηση πέντε χρόνια µετά την αποφοίτηση

15 Επιλογή καριέρας Επιχειρηµατικότητα ,6 32, , , , αµέσως µετά τις σπουδές πέντε χρόνια µετά την αποφοίτηση

16 Επιλογή καριέρας Αµέσως µετά τις σπουδές Πέντε χρόνια µετά την αποφοίτηση Άνδρες 76,9 5,3 8,3 9,5 Άνδρες 48,5 34,5 8,3 8,7 Γυναίκες 86,4 3,13,7 6,8 Γυναίκες 51,7 31,8 8,4 8,1 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Υπάλληλος Επιχειρηµατίας Διάδοχος Άλλο 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Υπάλληλος Επιχειρηµατίας Διάδοχος Άλλο

17 Μαθήµατα επιχειρηµατικότητας Σπουδάζω ένα ειδικό πρόγραµµα για την επιχειρηµατικότητα. 7,2 8,8 Έχω παρακολουθήσει τουλάχιστον ένα µάθηµα επιχειρηµατικότητας ως υποχρεωτικό µάθηµα. 22,4 31,3 Έχω παρακολουθήσει τουλάχιστον ένα µάθηµα επιχειρηµατικότητας ως µάθηµα επιλογής 23,2 32,1 Δεν έχω παρακολουθήσει κανένα µάθηµα για την επιχειρηµατικότητα µέχρι στιγµής. 34,6 55, Όλες οι χώρες Ελλάδα

18 Μαθήµατα επιχειρηµατικότητας (φοιτητές µε επιχειρηµατική πρόθεση) Σπουδάζω ένα ειδικό πρόγραµµα για την επιχειρηµατικότητα. 8 49,4 Έχω παρακολουθήσει τουλάχιστον ένα µάθηµα επιχειρηµατικότητας ως υποχρεωτικό µάθηµα. 29,2 44,6 Έχω παρακολουθήσει τουλάχιστον ένα µάθηµα επιχειρηµατικότητας ως µάθηµα επιλογής 32,1 45,8 Δεν έχω παρακολουθήσει κανένα µάθηµα για την επιχειρηµατικότητα µέχρι στιγµής. 32,3 36, Όλες οι χώρες Ελλάδα

19 Επιχειρηµατικό κλίµα στα Πανεπιστήµια Η ατµόσφαιρα στο πανεπιστήµιο µου µε εµπνέει να αναπτύξω ιδέες για νέες επιχειρήσεις. 4,12 4,04 Στο πανεπιστήµιο µου, υπάρχει ένα ευνοϊκό κλίµα για να γίνει κάποιος επιχειρηµατίας. 3,97 3,88 Στο πανεπιστήµιο µου, οι φοιτητές ενθαρρύνονται να συµµετέχουν σε επιχειρηµατικές δραστηριότητες. 4,22 4,15

20 Εκπαίδευση στην επιχειρηµατικότητα Τα µαθήµατα που παρακολούθησα... ενίσχυσαν την ικανότητά µου να εντοπίσω µια ευκαιρία. 4,5 4,67... ενίσχυσαν την ικανότητά µου να αναπτύξω δίκτυα. 3,95 4,22... ενίσχυσαν τις πρακτικές δεξιότητες µου για να ξεκινήσω µια επιχείρηση.... αύξησαν την κατανόηση µου για τις ενέργειες που κάποιος πρέπει να κάνει κάποιος για να ξεκινήσει µια επιχείρηση.... αύξησαν την κατανόηση µου για τις στάσεις, τις αξίες και τα κίνητρα των επιχειρηµατιών. 4,1 4,21 4,26 4,34 4,45 4,

21 Κοινωνικός περίγυρος και επιχειρηµατικότητα Συµφοιτητές 5,04 4,93 Φίλοι 5,33 5,53 Οικογένεια 5,44 5,

22 Επίδοξοι επιχειρηµατίες 58% κύρια απασχόληση 54,3% γυναίκες 49,5% Οικονοµικά και νοµική 16,2% (105 άτοµα) Ηλικία 23,1 81,9% bachelor φοιτητές

23 Επίδοξοι επιχειρηµατίες Χρονικός ορίζοντας δηµιουργίας της επιχείρησης Ελλάδα Χρονικός ορίζοντας δηµιουργίας της επιχείρησης Όλες οι χώρες 16 15,3 46,9 19,8 46,4 19,6 17,3 18, ή περισσότερο ή περισσότερο

24 Επίδοξοι επιχειρηµατίες Ελλάδα Όλες οι χώρες 8,6 13,6 9,6 18,6 11,1 Χωρίς συνιδρυτές 15,9 Χωρίς συνιδρυτές 1 συνιδρυτής 1 συνιδρυτής 2 συνιδρυτές 2 συνιδρυτές 3 συνιδρυτές 3 συνιδρυτές 29,6 37 > 3 συνιδρυτές 27,8 > 3 συνιδρυτές 28

25 Επίδοξοι επιχειρηµατίες Ενέργειες Συλλογή πληροφοριών σχετικά µε τις αγορές ή τους 43,2 Συγγραφή επιχειρηµατικού σχεδίου 38,3 33,3 Τίποτα από όσα αναφέρονται 24,7 Ανάπτυξη του προϊόντος ή της υπηρεσίας 17,3 Αναζήτηση χρηµατοδότησης Προσπάθειες µάρκετινγκ και προώθησης 13,6 12,3 Πώληση προϊόντος ή υπηρεσίας 9,9 Αγορά υλικών, εξοπλισµού ή µηχανηµάτων Έναρξη της επιχείρησης Αίτηση για δίπλωµα ευρεσιτεχνίας, πνευµατικά δικαιώµατα 2,5 3,7 3,7

26 Επίδοξοι επιχειρηµατίες Πηγές επιχειρηµατικών ιδεών Πανεπιστηµιακές σπουδές Χόµπι Εργασιακή δραστηριότητα έξω από το πανεπιστήµιο Φίλοι έξω από το πανεπιστήµιο Μέλη της οικογένειας Συζητήσεις µε άλλους φοιτητές Μέσα ενηµέρωσης (τηλεόραση, διαδίκτυο, κλπ) Άλλο Ερευνητικό πρόγραµµα στο πανεπιστήµιο Άλλο / προηγούµενη αυτοαπασχόληση 5 6,3 9,3 16,9 17,5 16,3 18,3 16,3 13,8 13, ,2 22, ,7 33,8 31,3 31, ,9 Ελλάδα Όλες οι χώρες

27 Ενεργοί επιχειρηµατίες 60% κύρια απασχόληση 40% γυναίκες 52,5% Οικονοµικά και νοµική 6,2% (40 άτοµα) Ηλικία 25,7 69,2% bachelor φοιτητές

28 Ενεργοί επιχειρηµατίες Έτος έναρξης Equity share 2,7 2,7 21,6 10, , ,6 10, % 26-50% 16,2 8, , % 76-99% 100% 13,5 13, ,5 18,4

29 Ενεργοί επιχειρηµατίες Ικανοποίηση από την επιχειρηµατικότητα ως επιλογή καριέρας Είµαι ικανοποιηµένος µε την επιχειρηµατική καριέρα µου Συνολικά, είµαι πολύ ικανοποιηµένος µε την επιχείρησή µου Θα ήµουν διατεθειµένος να ξεκινήσω πάλι την ίδια επιχείρηση ,28 Όλες οι χώρες Δείκτης ικανοποίησης 4,81 Ελλάδα Εντέλει, είµαι ικανοποιηµένος µε τη ζωή µου ως επιχειρηµατίας. 4.94