Σύγχρονη ελληνική τέχνη

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Σύγχρονη ελληνική τέχνη Μετά τη μεταπολίτευση: οι νέες ιδεολογικές κατευθύνσεις, νέες εικαστικές και εκθεσιακές πρακτικές Διδάσκουσα: Επίκ. Καθηγήτρια Αρετή Αδαμοπούλου

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.

3

4 ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

5 Μετά τη μεταπολίτευση: οι νέες ιδεολογικές κατευθύνσεις, νέες εικαστικές και εκθεσιακές πρακτικές. Η επιστροφή στην παραστατικότητα. Η τέχνη ως κοινωνικός ή πολιτικός σχολιασμός.

6 Επιστροφή στην παραστατικότητα Παναγιώτης Τέτσης (1925) Δημοσθένης Κοκκινίδης (1929) Δημήτρης Μυταράς (1934)

7 Τέτσης, Χασάπικο, Λάδι σε μουσαμά, 162 x 207 εκ.

8 Τέτσης, Καφενείο, 1957 Λάδι σε μουσαμά, 162 x 208 εκ.

9 Τέτσης, Λαϊκή αγορά, Τέμπερα σε μουσαμά, 249 x 405 εκ.

10 Τέτσης, Λαϊκή αγορά, Λάδι σε μουσαμά, 249 x 405 εκ.

11 Τέτσης, Τα τραπέζια VI, 1985 Λάδι σε μουσαμά, 150 x 144 εκ.

12 Τέτσης, Τραπέζια XII, Λάδι σε μουσαμά, 245 x 286 εκ.

13 Τέτσης, Πορτραίτο Α.Κ, 1998

14 Δημοσθένης Κοκκινίδης, Κάθοδος Ακρυλικό σε μουσαμά, 121 x 100 εκ.

15 Κοκκινίδης, Κυκλαδικό, 1962

16 Κοκκινίδης, Μπλε πόρτα, 1963

17 Κοκκινίδης, Χωρίς τίτλο, Τέμπερα σε χαρτί, 58x77 cm

18 Κοκκινίδης, Αντίθεση, Ακρυλικό σε μουσαμά, 200 x 200 εκ.

19 Μυταράς,Τραπέζι, 1957 Λάδι, 80 x 45 εκ.

20 Μυταράς, Καθιστή ανδρική μορφή, Ακρυλικό σε μουσαμά, 190 x 220 εκ.

21 Μυταράς, Εργαστήριο, 1993 Λάδι σε μουσαμά, 220 x 180 εκ.

22 Μυταράς, Γυναίκα και σκύλος, 1994 Λάδι σε μουσαμά, 220 x 190 εκ.

23 Μυταράς, Κρανίο, Ακρυλικά σε μουσαμά, 220x190 cm

24 Κοινωνική διάσταση της τέχνης Κοινωνικός/πολιτικός σχολιασμός Λουκάς Βενετούλιας ( ) Ηλίας Δεκουλάκος ( ) Γαβριέλλα Σίμωσι ( ) Γιάννης Γαΐτης ( ) Αλέξης Ακριθάκης ( ) Γιώργος Τούγιας ( ) Γιάννης Παρμακέλης (1932) Χρόνης Μπότσογλου (1941)

25 Βενετούλιας Λουκάς, Οδός Δωδεκανήσου

26 Βενετούλιας, Νεκρή φύση (Μύλος), Λάδι σε μουσαμά, 40x50 cm.

27 «Έβλεπα όσα γίνονταν και βυθιζόμουν σε απογοήτευση. Τα αισθητικά προβλήματα δεν με συγκινούσαν πια. Θα σταματούσα να ζωγραφίζω ή θα έβρισκα έναν τρόπο να καταγράψω την πίκρα μου, την αγανάκτηση που ένιωθα. Για μένα η ζωγραφική ήταν η μόνη αντίσταση που άντεχα. Ήθελα να καταγγείλω κάθε μορφή βίας. Μορφή βίας ήταν και η δικτατορία». Ηλίας Δεκουλάκος, κατάλογος αναδρομικής έκθεσης, ΜΙΕΤ, Θεσσαλονίκη, 2009

28 Δεκουλάκος, Καρέκλες, 1968, λάδι-πλαστικό, 100x146 cm

29 Δεκουλάκος, Γυμνό, 1972

30 Δεκουλάκος, Ανάπαυσις, 1969

31 Δεκουλάκος, Σπουδή, 1972, enamel, 114x146 cm

32 Δεκουλάκος, Άτιτλο, 1972

33 Σίμωσι Γαβριέλλα, Η γόμα, 1980

34 Γαΐτης, Λαθραναγνώστες, 1969

35 Γαΐτης, Κονσερβοποίηση, 1971

36 Γαΐτης, Διάλεξη, 1973

37 Γαΐτης, Αρχαιότητες,

38

39 Ακριθάκης, Καρουσέλ για τα παιδάκια του Βιετνάμ, 1969

40 Ακριθάκης, Αφιέρωμα στο Γιώργο Μακρή, 1968

41 Αλέξης Ακριθάκης [ ] Στα πρώτα μου βήματα μ επηρέασαν βαθιά ο Μιρό, ο Φερνάν Λεζέ. Όμως, τις κυριότερες επιδράσεις μου τις είχα από λογοτέχνες. Έμαθα να «διαβάζω» ένα γεγονός και να το μεταφέρω μέσα από χρώματα. Σημαντικό ρόλο, στα πρώτα βήματα της καλλιτεχνικής διαδρομής, έπαιξαν ο Κώστας Ταχτσής, ο Νάνος Βαλαωρίτης, ο Τάσος Δενέγρης, ο Σπύρος Μεϊμάρης και ο Γιώργος Μακρής. Ειδικά για τον Μακρή, ήθελα να πω, ότι έπαιξε τον πιο δυνατό, το πιο καταλυτικό ρόλο επάνω μου. Ήταν ένας άνθρωπος με πολλές αρνητικές και θετικές επιδράσεις πάνω μου. Κατάφερα και κράτησα τις θετικές και είδα τις αρνητικές μέσα από ένα δικό μου, πολύ «προσωπικό» μάτι. [ ] [ ] Ο Γιώργος Μακρής υπήρξε ο μεγαλύτερος δάσκαλος μου. Γιατί σαν φιλόσοφος που ήταν, μου έμαθε, ότι η ζωγραφική δεν είναι γνώση αλλά παρατήρηση της ζωής μέσα από ένα ελεύθερο τρόπο ζωής. Κι όταν λέμε «ελεύθερο» εννοούμε όλα τα πράγματα της ζωής, όλες τις έννοιες. Όλες τις πτυχές. [ ] Ήτανε αυτός που, πέρα από τους καλούς ή κακούς επηρεασμούς που μπορεί να είχε σ έναν έφηβο της γενιάς του 60, μού έμαθε το πιο βασικό στην ζωή: Ζωγραφική. Να βλέπω και όχι να ζωγραφίζω- κι έτσι ζωγράφισα, έζησα, ζωγραφίζω. Κηφισιά, 8 Νοεμβρίου 1983.

42 Ακριθάκης, Χωρίς Τίτλο, 1968

43 Ακριθάκης, Πόλη, 1970

44 Ακριθάκης, Αεροπλάνο, 1982

45 Ακριθάκης, Το Μπάρ, 1981

46 Γιώργος Τούγιας, Αθήνα, 04/09/1965

47 Τούγιας, Estivités, 1969.

48 Τούγιας, Αντίμυθος, Αθήνα, Δεσμός, Νοέμβριος 1974

49

50 «Κατά καιρούς μένουμε κατάπληκτοι, αλλά και εξοργιστικά διαψευσμένοι μπροστά στην τρομακτική ικανότητα προσαρμογής και προσεταιρισμού που έχουν οι καταστάσεις κυριαρχίας και οι πολυπρόσωποι εκφραστές τους: ιδεολογικές και αισθητικές θέσεις-διακηρύξεις, καθώς και τα επιμέρους καλλιτεχνικά εμπορικά κυκλώματα στο να οικειοποιούνται ευνουχίζοντας, όταν δεν προλάβουν να καταπνίξουν, κινήματα κοινωνικοπολιτικής ανάπλασης και πρωτοπορίας..αυτή η ψυχρά ρυθμισμένη μηχανή σύνθλιψης και μετάπλασης δουλεύει τυφλά μα συστηματικά. Κατευθυνόμενη συνειδητά αλλά και με το σχήμα-πρόσχημα του ενστίκτου ή του αυθόρμητου πρωτογονισμού, της εθνικότητας λαϊκότητας. Παίρνει τη μορφή και εκφράζεται παραστατικά μ αυτήν - ενός τερατώδους οργάνου (ειδεχθής υπερπλασία) ενός υπερτροφικού απορροφητικού πεπτικού σωλήνα που αναζητεί, απομυζά, πολτοποιεί, μεταπλάθει και απορρίπτει παραφρασμένο το νέο υλικό: δυνάμεις και θέσεις ζωής σύγχρονης απελευθέρωσης και προοδευτικού επαναστατικού μετασχηματισμού.» Γιώργος Τούγιας, «Γιατί ο Αντιμύθος, ανάλυση μιας παρουσίασης», στο Αντιμύθος (κατάλογος έκθεσης, Δεσμός, Αθήνα 1974

51

52 «ΠΡΟΒΟΛΗ (ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ) ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ: Ποιο είναι το νέο μας πρόσωπο; Στη νέα εποχή; Στον απρόσωπο διεθνισμό της κατανάλωσης; Με καραγκιόζηδες, λαϊκές φόρμες και την αγνή παράδοση θα επιβιώσουμε; Χρυσώνουν το χάπι. ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ προσωπικότητας και εθνικής πορείας.» Γιώργος Τούγιας, «Μερικά κείμενα από τις διαφάνειες», στο Αντιμύθος (κατάλογος έκθεσης, Δεσμός, Αθήνα 1974)

53

54 Τούγιας, Αίθουσα υποδοχής, Άστορ

55 Γιάννης Παρμακέλης, Σειρά μάρτυρες και θύματα, , πλατεία Αγίου Γεωργίου, Ηράκλειο, Κρήτης

56 Μπότσογλου, Γυμνό, 1968

57 Τέχνη των συμβατικών μέσων μετά τη μεταπολίτευση Γιώργος Βακιρτζής ( ) Αχιλλέας Δρούγκας (1940) Τέτα Μακρή (1945)

58 Βακιρτζής Γεώργιος, Η Σχολή των Αθηνών Νο 2, 1974

59 Βακιρτζής Γεώργιος, Η απελευθέρωση των Ελλήνων , 1977

60 Δρούγκας, Σύνθεση με γραβάτα, 1973

61

62 Δρούγκας, Νίκη, 2004

63 Μακρή, Η Οφηλία μου, 1999

64 Μακρή, Δωμάτιο στο χρώμα της κανέλας, 2005

65 Μακρή, Lacrimosa, 1995

66 Τέλος Ενότητας

67 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.

68 Σημειώματα

69 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ.

70 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκουσα: Επίκ. Καθηγήτρια Αρετή Αδαμοπούλου. «Σύγχρονη ελληνική τέχνη. Μετά τη μεταπολίτευση: οι νέες ιδεολογικές κατευθύνσεις, νέες εικαστικές και εκθεσιακές πρακτικές». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση:

71 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1]