1 TΑ ΙΚΑΙΏΜΑΤΑ. Κάθε φορά που ανακαλύπτουµε ένα καινούριο δρόµο για να γιορτάσουµε τη διαφορετικότητά µας νικάµε τον εγωισµό.

Transcript

1 Tα δικαιώµατα των παιδιών, σήµερα! 1 TΑ ΙΚΑΙΏΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙ ΙΩΝ, ΣΗΜΕΡΑ! ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ Αφιερωµένο σε όλα τα παιδιά των Βαλεαρίδων Νήσων, ώστε ν ανοίξουν νέους δρόµους για την ειρήνη και την αδελφοσύνη. 2 ΑΥΤΗ Η ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΕΝΟΣ ΠΑΙ ΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ ΕΙΧΝΕΙ ΠΩΣ Η ΡΑ ΙΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ ΕΧΕΙ ΚΛΕΙΣΕΙ ΣΠΙΤΙΑ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΣΤΡΕΨΕΙ ΤΗΝ ΕΞΟΧΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΤΟΥ Κάθε φορά που ανακαλύπτουµε ένα καινούριο δρόµο για να γιορτάσουµε τη διαφορετικότητά µας νικάµε τον εγωισµό. Κάθε φορά που δείχνουµε αλληλεγγύη υπάρχει ελπίδα. Κάθε φορά που βρισκόµαστε στο πλάι κατατρεγµένων ανθρώπων καταλαβαίνουµε το νόηµα της ζωής. IRINA GRUSHEWAYA, εκπαιδευτικός. Starovilemkaya, Minsk, Λευκορωσία

2 3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ # Ευχαριστίες # Μάθε και εφάρµοσε τα δικαιώµατά σου # Γράµµα από τα Ηνωµένα Έθνη # Τραγούδι: Όλα τα παιδιά # Ένα παράθυρο στον κόσµο # Η Σύµβαση των δικαιωµάτων του παιδιού # Λίστα των δικαιωµάτων # Προοίµιο # Τα παιδιά του κόσµου Άρθρο 1 Γράµµα από τη Ναβάρα Άρθρο 2 Πρεσβευτές της ειρήνης Άρθρα 3 και 4 Γράµµα από την Πορτογαλία Άρθρο 5 Γράµµα από την Ιταλία Άρθρο 6 Γράµµα από τις Ηνωµένες Πολιτείες της Αµερικής Άρθρο 7 Στις Βαλεαρίδες Νήσους σήµερα Άρθρο 8 Γράµµατα από τη Μαγιόρκα Άρθρο 9 Γράµµα από την Ινδία Άρθρο 10 Γράµµα από τον Παναµά Άρθρο 11 Γράµµα από το Μαρόκο Άρθρο 12 Γράµµα από το Μπουρούντι. Το σκέφτηκες αυτό; Άρθρο 13 Γράµµα από την Ελβετία Άρθρο 14 Γράµµα από το Μπανγκλαντές Άρθρα 15 και 16 Γράµµατα από τη Γερµανία Άρθρο 17 Γράµµα από τον Ισηµερινό Άρθρο 18 Γράµµα από τη Βουλγαρία Άρθρο 19 Από την Κεντροαφρικανική ηµοκρατία Άρθρα 20 και 21 Από την Αιθιοπία Άρθρο 22 Γράµµα ενός νέου από τη Σαχάρα Άρθρο 23 Γράµµα από τη Σλοβενία Άρθρα 24 και 25 Από την τάξη του νοσοκοµείου Άρθρα 26 και 27 Γράµµα από τη Σουηδία Άρθρο 28 Γράµµα από τη Νορβηγία. Εχουν όλοι δικαίωµα στην εκπαίδευση; Άρθρο 29 Γράµµα από την Ουκρανία Άρθρο 30 Γράµµα από µία τσιγγάνα από την Ανδαλουσία Ήξερες ότι ; Άρθρο 31 Γράµµα από την Ελλάδα Άρθρο 32 Γράµµα από το Καµερούν Άρθρα 33 και 34 Μια µαρτυρία από την Βραζιλία. ώρα. Άρθρα 35 και 36 Μια µαρτυρία από το Πακιστάν Άρθρο 37 Γράµµα από την Αργεντινή

3 Τραγούδι: Θέλω να είµαι ελεύθερος! Άρθρα 38 και 39 Γράµµα ενός νέου από τη Ρουάντα Άρθρο 40 Γράµµα από την Τόνγκα Άρθρα 41 και 42 Γράµµα από τον Καναδά Ποιο δικαίωµα ταιριάζει στην περίπτωση; Άρθρα 43 και 44 Γράµµα από τη Ρουµανία. Τραγούδι: Καλοί φίλοι Άρθρο 45 Γράµµα από τη UNICEF. Μήνυµα από το Μαυρίκιο Άρθρο 46 Γράµµατα στις ΗΠΑ και στη Σοµαλία Γράµµα από την Τυνισία. Άρθρα 47 και 48 Γράµµα από τη Σενεγάλη Άρθρο 49 Γράµµα από την Ιορδανία Τραγούδι: Θέλω την ειρήνη Άρθρα 50 και 51 Γράµµα από τη Λευκορωσία Άρθρα 52 και 53 Ενός λεπτού σιγή Μανιφέστο Για σένα, φίλε και φίλη Άρθρο 54 Ας εκφράσουµε τα δικαιώµατά µας Η γιορτή των καλών ευχών. # Βιβλιογραφία 4 EΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΑΥΤΟ ΣΥΝΕΒΑΛΑΝ 187 ΠΑΙ ΙΑ, 52 ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΙ ΚΑΙ 53 ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΑ Ι ΡΥΜΑΤΑ ΜΕ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ, ΚΑΡΤΕΣ ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΕΣ. ΛΟΓΩ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΟΥ ΧΩΡΟΥ ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΕ ΝΑ ΕΠΙΛΕΞΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΣΥΝΟΨΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΑΥΤΟ, ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥΣ ΤΟΣΟ ΤΑ ΠΑΙ ΙΑ ΟΣΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΤΑ ΕΝΘΑΡΡΥΝΑΝ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΘΟ ΗΓΗΣΑΝ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΥΤΟ. ΠΑΡΑΘΕΤΟΥΜΕ Ε Ω ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΠΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΗΚΑΝ ΩΣ ΕΝ ΕΙΞΗ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ. ΑΙΘΙΟΠΙΑ Hanna Soluum. ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ Σχολείο González Pecotche, Μπουένος Άιρες. Μαθητές: María José Amor, Maria Celeste Baranda, Betina Bellot, Juliana Catuogno, Evelín Gabaldón, Alejandro Iván, Roxana Larramendia, Ornella Nitardi, Maria Nazarena Ortiz, Lucisna Mazzola, Cecilia Repossi, Maria Dolores Sousa, Agostina Udvardi. Εκπαιδευτικός: Claudia Mandel / New Model International School, Μπουένος Άιρες. Μαθητές: Estefanía Castro, Nicolás J. Ceorme, Mariana Roca, Leonardo Stier, Mariel Tenembaum / EIP Αργεντινής. Εκπαιδευτικός: Alicia Campastro. ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Institut Victor Hugo, Σόφια. Mαθήτριες: Katerina, Nadia, Pavlina, Silvia, Todor, Kristian, Vassilica P., Vassilica I. Εκπαιδευτικός: Roumiana Stankova. ΒΡΑΖΙΛΙΑ Μαθήτρια: Naira d Olinda. ONG Malhayar Vida. ΓΕΡΜΑΝΙΑ Ιnstitut Am Sandberg, Wilkau. Μαθητές: Elaine Hempel, Cristiane Heiling, Lydia Hertel, Annika Beier. Εκπαιδευτικός: Ηans-Jürgen Klinner / Institut Ganderkesee. Mαθητές: Katharina Titz και Merle Kügler. Εκπαιδευτικός: Christianne Goldenstedt. ΥΤΙΚΗ ΣΑΧΑΡΑ Μαθητές: Bodbuda, Hassana, Isabelita, Majidi Mohamed Buzeid (µαθητής στη Μαγιόρκα), Mohamed και Nona. ΕΛΒΕΤΙΑ Albertinum, Ordo Praedicatorum, Φριµπούρ. Εκπαιδευτικός: Emmanuel Ntakarutimana / Ύπατη Αρµοστεία για τα Ανθρώπινα ικαιώµατα, Γενεύη / CIFEDHOP: ιεθνές Κέντρο εκπαίδευσης για τα ικαιώµατα του Ανθρώπου και την Ειρήνη, Γενεύη / EIP: Ecole-Instrument de Paix, Γενεύη / Σχολείο Moser, Γενεύη. Μαθητές: Tarik Adam, Jean Baptiste, More Grobéty, Yan Nuidant, Alexandre de

4 Raemy, Die Rodríguez. Εκπαιδευτικός: Gisèle Weidmann / UNICEF, Γενεύη. ΕΛΛΑ Α Σχολείο Παλιάς Πέλλας. Μαθητής: Γιώργος Καλιοντζής. Εκπαιδευτικός: ήµητρα Ζάπρη. ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ Union Correctional Institution, Φλόριντα. Joaquín Martínez, έγκλειστος. ΙΝ ΙΑ Εκπαιδευτικός: Prakash Tekadey, Ναγκπούρ / SICHREM, ONG για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, Μπανγκαλόρε. ΙΟΡ ΑΝΙΑ Εκπαιδευτικός: Khalida Qattash, Αµµάν. ΙΣΗΜΕΡΙΝΟΣ Εκπαιδευτικός: Francisco López Bermúdez / Universidad Pontificia de Quito. ΙΣΠΑΝΙΑ Μαγιόρκα. Amics del Poble Saharahuí / Aula Cultural / Aula Hospitalária de Son Dureta. Εκπαιδευτικοί: María Antonía Pasqual και Joana Vanrell / Conselleria de Benestar Social και Conselleria d Educacio i Cultura del Govern de les Illes Balears / Col-legi Públic Blanquerna, Μαρατσί, µαθητές της Ε και ΣΤ τάξης: David Araque, Guillem Bennàssar, Núria Bestard, Gregorio Bleda, Maria José Cabanillas, Jessica Cabot, Demetrio Calvillo, Gabriel Carbonell, Blanca Chávez, José Maria Devine, Joana Maria Ensenyat, Maria José Escudero, Neus Están, Vanessa Felipe, Natalia García, Marta Gil, Jennifer Ginard, Javier González, Norberto González, Jessica Fortuny, José Hidalgo, Manuel Hidalgo, Domingo Inarejos, Claudia León, Yaiza Llombart, Antonia Manso, Carolina Moreno, Laura Oliver, Laura Olivera, Dolores Pantoja, Isaac Rodríguez, Llúcia Romero, Marina Sastre, Isabel Serra, Elide Terrón, Noelia Tocino, Miquel Tomás, Humberto Trujillo, Yasmina Viñas, Zorayda Viñas. Εκπαιδευτικοί: Josefina García-Luengo και Mercé Socías / Consell de Mallorca / Φωτογράφοι: J. F. Cuennet και Cèlia Rios. Εικονογράφος: Pilarín Bayés. Μουσικός: Rah-mon Roma / Ιδρυµα FUNCOE / Επιτροπή UNICEF Βαλεαρίδων Νήσων / YAPO, σύλλογος σενεγαλέζων µεταναστών. Εκπαιδευτικός: Abdoulayé Konate / Ναβάρα. Institut Toki Ona, Mπέρα. Μαθητές: Beñat Irazoki, Itsaso, Egaitz Telbetxea και Iñigo Zelaieta. Εκπαιδευτικός: Maria Jesús Aguirre. ΙΤΑΛΙΑ Σχολείο Domenico Savio, Άστι. Μαθητές: Erika, Marzia Passarino, Irene Schillaci και άλλοι µαθητές των τάξεων 2n A και 2n B. Εκπαιδευτικός: Imma Veltre. ΚΑΜΕΡΟΥΝ Lycée Général Leclerc, Γιαουντέ. Μαθήτρια: Michèle Pentang. Εκπαιδευτικός: Catherine Moto Zeh / EIP Καµερούν. ΚΑΝΑ ΑΣ Ecole Marguerite-Bourgeoys, Μοντρεάλ. Εκπαιδευτικός: France Laroche. ΚΕΝΤΡΟΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εκπαιδευτικός: Leonard Amadou / UNESCO Μπανγκουί. ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ 3ο Σχολείο ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης, Μινσκ. Μαθήτρια: Ekaterina Martchenko / Σχολείο Klimowitschi, Μινσκ. Μαθητές: Julia Habibulina, Nina Jermotschenko, Alexandr Podobed και Marina Zibulkaja / Εκπαιδευτικοί: Irina Grushewaya και Jelena Asmycovitch. ΜΑΡΟΚΟ Lycée Kadi Ayad, Μαρακές. Μαθητής: Souheil Abadarrine Εκπαιδευτικός: Fatima Bourhaila. ΜΑΥΡΙΚΙΟΣ Εκπαιδευτικός: Mahen Busgopaul / Halley Movement, Κουρέπιπε. ΜΠΑΝΓΚΛΑΝΤΕΣ Μαθήτρια: Juleansia Rema. Εκπαιδευτικός: Eugene Homrich, Τανγκάιλ. / Roman Catholic Church. ΜΠΟΥΡΟΥΝΤΙ Ecole Primaire Kinama III, Sainte Famille, Μπουτζουµπούρα. Μαθητής: Olivier Nkurunziza. Εκπαιδευτικός: Agakuna. ΝΟΡΒΗΓΙΑ ηµοτικό Σχολείο Κρόντερεν. Μαθητές: Vergard Boe, Kristin Beutsen, Marion Duca, Silie Duca, Heidi Frydenheug, Silje Handeland, Stig Jokerud, Eirik Langseth, Sara Tandberg. Εκπαιδευτικοί: Vidgis Hartberg και Vibeke Eikaas / ιεθνής Αµνηστία Νορβηγίας. ΟΥΚΡΑΝΙΑ Σχολείο 284ο, Κίεβο. Μαθήτρια: Olga Marinka. Εκπαιδευτικός: Maryna Kalyta. ΠΑΚΙΣΤΑΝ Μαθητής: Iqbal Masih, Πουντζάµπ. ΠΑΝΑΜΑΣ Σχολείο Gaspar Octavio Hernández, Παϊτίγια. Μαθητές: Yamilin Adams, Juan Carlos, Juan José Castillo, Odalys Castro, Lylani Dean, Jovlenny Domínguez, Claribeth Fernández, Reina Herrera, Edgar Jodoy, Johanna Larrido, Emérita Mendoza, Liliana Muñoz, Darling Pollaod, Javier Traveno, Daniel Zapateiro, Kiara Zulay. ιευθύντρια: Zoraida Castillo. Εκπαιδευτικοί: Marta Castañeda και Carlos Ibarra / EIP Παναµά: Juan Vargas και Graciela Villareal. ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ Βασικό Σχολείο Don Pedro II, Μπαρέρο. Μαθητές: Saúl Almeida, Filipa Caeiro, Ana Marta Costa, Andreia Filipa, Ana Salvador. Εκπαιδευτικοί: Melo Monteiro Chaves, Maria Eulália Almeida και Fatima Correia. POYMANIA Institut Liviu Rebreanu, Μπιστρίτα. Μαθήτρια: Ana Maria Balaita. Εκπαιδευτικός: Mihai Cazacu / Εκπαιδευτικός: Carmen Bulzan, Ντροµπέτα-Τουρούµ- Σεβερίν. ΡΟΥΑΝΤΑ Jean Damascène Gasanabo, φοιτητής Πανεπιστηµίου Γενεύης. ΣΕΝΕΓΑΛΗ Ecole Annexe Germaine Le Goff, Τιές. Μαθητής: Elhadji Momar Awa Niang / Cheikh Ahmed Mbaye, καθηγητής στη σχολή εκπαίδευσης δασκάλων EFI Le Goff, Τιές. ΣΛΟΒΕΝΙΑ Σχολείο Osnova Sola Sentvid, Λιουµπλιάνα. Μαθητές: Zala Herga και Ziva Herga. Εκπαιδευτικοί: Andrea Silc Marincia και Marija Leskovec. ΣΟΜΑΛΙΑ Εκπαιδευτικός: Beidi Si. ΣΟΥΗ ΙΑ Α) Γράµµατα από το σχολείο Eriksbergsskolan, Ουπσάλα. Μαθητές: Peter Ahlman, Anders Berg, Björn Forsberg, Per Ekfeldt, Ludde Eriksson, Therese Eriksson, Malin Larhammar, Jessica Lundquist, Arno Niazi, Caroline Ramtoff, Nils Rutquist, Annika Sivertsson, Lydia Sjöberg, Julia Stasiewicz, Nils Törnblom. B) Ζωγραφιές από το σχολείο Hagadalsskolan,Ουπσάλα. Μαθητές: Ilian Afsahi, Lisa Andersson, Clara Bjerking, Linn Bleckert, Erika Domeij, Niclas Eriksson, Therese Gaveby, Dunia Gorgis, Maja Häggström, Marcus Hedengren, Lisa Johansson, Martin Kirelov, Erik Kôersner, Tom Korsgren, Fredrik Kiellgren, Dennis Moren, Sofia Pälgard, Ragnar Peterson, Lisa Regner, Robin Samuelsson, Alusha Sjunghamn, Filip Scherman, Aron Viklund, Oskar Wallen. Εκπαιδευτικός: Peter Nyman / Levande Historia (Living History

5 Project), Στοκχόλµη. ΤΟΝΓΚΑ Μαθητής: John Snell. ΤΥΝΙΣΙΑ Institut Sidi Maklouf, Μεντενίνε. Μαθητές: Ιbtisem Elageili, Karima Essgair, Jalima Michri. Εκπαιδευτικός: Hmidi Hedi. Οφείλουµε επίσης να ευχαριστήσουµε τον δάσκαλο Jesús Están Camino για την εξέχουσα συµβολή του στον παιδαγωγικό προσανατολισµό, την επιµέλεια και τη διόρθωση του βιβλίου, καθώς και για τη συνεισφορά δώδεκα φωτογραφιών για την έκδοση αυτή. 5 ΜΑΘΕ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΣΕ ΤΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΟΥ! Καλώς ήρθατε, παιδιά: αγόρια και κορίτσια, νέοι και νέες Πρώτα απ όλα, µην ξαφνιάζεστε από τη λέξη «παιδί». Τα Ηνωµένα Έθνη τη χρησιµοποιούν για κάθε άτοµο που κάτω των δεκαοχτώ ετών: το ίδιο συµβαίνει κι εδώ. Κάθε φορά που θα βλέπετε τη λέξη αυτή, να ξέρετε ότι αναφέρεται σ εσάς. εύτερον, θα θέλαµε να σας εµπνεύσουµε µε το βιβλίο που έχετε στα χέρια σας. Το βιβλίο αυτό εκπροσωπεί το βασικό «παγκόσµιο νόµο» για τα δικαιώµατα των παιδιών και όλος ο κόσµος πρέπει να τον γνωρίζει και να τον τηρεί. Υπάρχει, όµως, ένα πρόβληµα για σας: η γλώσσα που χρησιµοποιείται στη Σύµβαση αυτή είναι για τους µεγάλους και αυτό την κάνει δύσκολη. Γι αυτό προσπαθήσαµε να σας παρουσιάσουµε µε απλά λόγια τις βασικές ιδέες, ώστε ν αρχίσετε από εδώ και στο εξής να καταλαβαίνετε και να εφαρµόζετε αυτό το νόµο. Ελπίζουµε να τα καταφέρετε. Θα βρείτε πολλά γράµµατα, ζωγραφιές και φωτογραφίες παιδιών από διάφορες χώρες. Εφόσον µιλάµε για τα δικαιώµατα των παιδιών σε όλο τον κόσµο, θα πρέπει να θυµάστε πάντα ότι πολλά άλλα παιδιά ενδιαφέρονται να µάθουν και να απολαµβάνουν όπως εσείς τα δικαιώµατά τους. Επειδή εσείς όλοι, παιδιά του κόσµου, θέλετε να ζήσετε και να είστε χαρούµενα! Έτσι, λίγοι εκπρόσωποι ανάµεσα σε τρία δισεκατοµµύρια παιδιά θα σε συντροφεύσουν σε αυτήν την αναζήτηση. Καλή δουλειά, µη σταµατάτε και να εφαρµόζετε τη διάσηµη φράση που γράφτηκε το 1945, όταν ιδρύθηκε η UNESCO: «Οι πόλεµοι γεννιούνται µέσα στο µυαλό των ανθρώπων και µέσα στο µυαλό των ανθρώπων πρέπει να βάλουµε τα θεµέλια για την ειρήνη». Πάλµα. Μαγιόρκα, Ιούνιος 2000 Κυβέρνηση Βαλεαρίδων Νήσων: Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισµού Επιτροπή UNICEF Βαλεαρίδων Νήσων Πηγή: Jesús Están 6

6 Γράµµα από τα Ηνωµένα Έθνη Ύπατη Αρµοστεία Ανθρωπίνων ικαιωµάτων Θα θέλαµε να σας συγχαρούµε για την προετοιµασία του βιβλίου Τα δικαιώµατα των παιδιών σήµερα, µία έκδοση στα καταλανικά, που παραχωρήσατε γενναιόδωρα στο Γραφείο µας και που σκοπός της είναι να διαδώσει το περιεχόµενο της Σύµβασης των ικαιωµάτων του Παιδιού σε µαθητές της πρωτοβάθµιας και της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης. Πιστεύουµε ότι η έκδοση αυτή είναι ένα πολύτιµο εργαλείο που δίνει ερεθίσµατα στη νεολαία για σκέψη και συζήτηση σχετικά µε θέµατα που αφορούν τα δικαιώµατα των παιδιών, ιδιαίτερα λόγω της δοµής κάθε ενότητάς της, που περιέχει µια απλοποιηµένη εκδοχή του σχετικού άρθρου, σύντοµα αναγνώσµατα και θέµατα για συζήτηση. Σας ευχόµαστε κάθε επιτυχία στις επιδιώξεις σας. Με θερµότατους χαιρετισµούς. Πάουλο Νταβίντ Γραµµατέας της Επιτροπής ικαιωµάτων του Παιδιού. Γενεύη, 9 Μαϊου 2000 Η ΛΕΞΗ «ΕΙΡΗΝΗ» ΣΕ ΙΑΦΟΡΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ Πηγή: Ramis, Guillem: Estimem la nostra terra. Palma: Ed. Moll, ΤΡΑΓΟΥ Ι: ΟΛΑ ΤΑ ΠΑΙ ΙΑ Στίχοι και µουσική του Ραµόν Ρόµα Όλα τα παιδιά Του κόσµου µας, Μαύρα και λευκά, Όλων των χρωµάτων, Έχουµε δικαιώµατα Και πρέπει να πολεµήσουµε Για να µπορέσουµε πραγµατικά Να είµαστε όλοι ευτυχισµένοι Χωρίς καµιά διάκριση Για να µπορούµε να γελάµε και να παίζουµε, να σεβόµαστε και να µας σέβονται.

7 «Ελευθερία» Σκίτσο: Ecole & Paix, 1985: E.I.P. Γενεύη 8 ΕΝΑ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Σε αυτό το βιβλίο θα βρεις γράµµατα παιδιών και πληροφορίες από τις ακόλουθες τριάντα τρεις χώρες, που είναι χρωµατισµένες στο γεωγραφικό χάρτη: ΑΙΘΙΟΠΙΑ, ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ, ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, ΒΡΑΖΙΛΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΥΤΙΚΗ ΣΑΧΑΡΑ, ΕΛΒΕΤΙΑ, ΕΛΛΑ Α, ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ, ΙΝ ΙΑ, ΙΟΡ ΑΝΙΑ, ΙΣΗΜΕΡΙΝΟ, ΙΣΠΑΝΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ, ΚΑΜΕΡΟΥΝ, ΚΑΝΑ Α, ΚΕΝΤΡΟΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ, ΜΑΡΟΚΟ, ΜΑΥΡΙΚΙΟΣ, ΜΠΑΝΓΚΛΑΝΤΕΣ, ΜΠΟΥΡΟΥΝΤΙ, ΝΟΡΒΗΓΙΑ, ΟΥΚΡΑΝΙΑ, ΠΑΚΙΣΤΑΝ, ΠΑΝΑΜΑ, ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ, ΡΟΥΜΑΝΙΑ, ΡΟΥΑΝΤΑ, ΣΕΝΕΓΑΛΗ, ΣΛΟΒΕΝΙΑ, ΣΟΜΑΛΙΑ, ΣΟΥΗ ΙΑ, ΤΟΝΓΚΑ ΚΑΙ ΤΥΝΙΣΙΑ. Συµβουλευτείτε έναν άτλαντα και γράψτε το όνοµα του κάθε κράτους εκεί που αντιστοιχεί στο γεωγραφικό χάρτη. 9 Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ To έτος 1948, η Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών ενέκρινε την Οικουµενική ιακήρυξη των Ανθρωπίνων ικαιωµάτων. Το σηµαντικό αυτό κείµενο αφορά µε τρόπο έµµεσο και γενικό, τα δικαιώµατα του παιδιού. Σύντοµα θέλησαν τα δικαιώµατα αυτά να διακηρυχθούν µε τρόπο πιο ξεκάθαρο και άµεσο. Έτσι, το έτος 1959, τα Ηνωµένα Έθνη δηµοσίευσαν τη ιακήρυξη των ικαιωµάτων του Παιδιού. Τα άρθρα της ιακήρυξης αυτής δεν είχαν υποχρεωτικό αλλά συµβουλευτικό χαρακτήρα. Πολλά χρόνια αργότερα, στις 20 Νοεµβρίου 1989, η Γενική Συνέλευση των Ηνωµένων Εθνών ψήφισε τη Σύµβαση για τα ικαιώµατα του Παιδιού, η οποία έγινε ο νόµος των παιδιών όλου του κόσµου (στην πραγµατικότητα των Κρατών που την αποδέχτηκαν, δηλαδή όλες εκτός από δύο).

8 Η Σύµβαση είναι ένα κείµενο των Ηνωµένων Εθνών που υποδεικνύει ξεκάθαρα τα δικαιώµατα των νεαρών ατόµων. Είναι ο πρώτος νόµος στην ιστορία που επιβάλλει την προστασία των δικαιωµάτων του παιδιού. Η Σύµβαση αποτελείται από πενήντα δύο άρθρα που θίγουν τα δικαιώµατα στη ζωή, την ανάπτυξη, την προστασία και τη συµµετοχή. Τα τελευταία άρθρα πραγµατεύονται την οργάνωση και εφαρµογή του νόµου. ΙΑΚΉΡΥΞΗ: Έγγραφη ή έντυπη προφορική ανακοίνωση µε επίσηµο χαρακτήρα. ΣΎΜΒΑΣΗ: 1. Συµφωνία που δηµιουργεί δεσµευτική υποχρέωση από το νόµο. 2. Συνθήκη. 3. Άτυπη συµφωνία ή γενικά παραδεκτή συνήθεια. ΊΚΑΙΩΜΑ: 1. Απαίτηση, αξίωση που απορρέει από το νόµο. 2. Άδεια, εξουσιοδότηση. 3. Νοµιµή απολαβή ή νόµιµο τέλος ΚΑΘΉΚΟΝ: 1. Ηθική υποχρέωση, ηθικό χρέος. 2. Ηθική υποχρέωση. 3. Ό,τι επιβάλλουν οι νόµοι, υποχρέωση του πολίτη Προσαρµογή από το Ελληνικό Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη (1991) 10 1 ο ΜΕΡΟΣ Άρθρο 1. Σε ποιον απευθύνεται αυτό το κείµενο Άρθρο 2. ικαίωµα στην ισότητα Άρθρο 3. ικαίωµα να πρστατεύεται το καλό σου Άρθρο 4. Η Πολιτεία θα σε βοηθήσει Άρθρο 5. ικαίωµα να εφαρµόζεις τα δικαιώµατά σου Άρθρο 6. ικαίωµα στη ζωή Άρθρο 7. ικαίωµα σε ένα όνοµα και σε µία εθνικότητα Άρθρο 8. ικαίωµα να προστατεύεις την προσωπικότητά σου Άρθρο 9. ικαίωµα να ζεις µε τον πατέρα και τη µητέρα σου Άρθρο 10. ικαίωµα να επισκέπτεσαι την οικογένειά σου Άρθρο 11. ικαίωµα να ζεις στη χώρα σου Άρθρο 12. ικαίωµα να διατυπώνεις την άποψή σου Άρθρο 13. ικαίωµα να εκφράζεσαι ελεύθερα Άρθρο 14. ικαίωµα στην ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκεύµατος Άρθρο 15. ικαίωµα στην ελευθερία της συνεργασίας Άρθρο 16. ικαίωµα στην ιδιωτική ζωή Άρθρο 17. ικαίωµα στη σωστή και κατάλληλη πληροφόρηση Άρθρο 18. Ευθύνη του πατέρα και της µητέρας σου Άρθρο 19. ικαίωµα στην προστασία κατά της κακοποίησης Άρθρο 20. ικαίωµα στην προστασία, ακόµα και αν δεν έχεις οικογένεια Άρθρο 21. ικαίωµα στην προστασία σε περίπτωση υιοθεσίας Άρθρο 22. ικαίωµα του παιδιού πρόσφυγα

9 Άρθρο 23. ικαίωµα του παιδιού µε ειδικές ανάγκες Άρθρο 24. ικαίωµα στην υγεία Άρθρο 25. ικαίωµα στην εξέταση της περίπτωσής σου, αν είσαι άρρωστος ή άρρωστη Άρθρο 26. ικαίωµα στην κοινωνική ασφάλιση Άρθρο 27. ικαίωµα σε µια ζωή φυσιολογική και αξιοπρεπή Άρθρο 28. ικαίωµα στην εκπαίδευση Άρθρο 29. Στόχοι της εκπαίδευσης 11 Άρθρο 30. ικαίωµα των παιδιών που ανήκουν σε µειονότητες Άρθρο 31. ικαίωµα στην ξεκούραση και την ψυχαγωγία Άρθρο 32. ικαίωµα στην προστασία ενάντια στην εκµετάλλευση της εργασίας Άρθρο 33. ικαίωµα στην προστασία κατά των ναρκωτικών Άρθρο 34. ικαίωµα στην προστασία κατά της σεξουαλικής εκµετάλλευσης Άρθρο 35. ικαίωµα στην προστασία κατά της δουλείας Άρθρο 36. ικαίωµα στην προστασία ενάντια σε κάθε είδους εκµετάλλευση Άρθρο 37. ικαίωµα στην προστασία ενάντια στα βασανιστήρια και τη στέρηση της ελευθερίας Άρθρο 38. ικαίωµα στην προστασία σε καιρό πολέµου Άρθρο 39. ικαίωµα στην αποκατάσταση και την επανένταξη Άρθρο 40. Η δικαιοσύνη και τα δικαιώµατα των ανηλίκων Άρθρο 41. ικαίωµα στην πιο ευνοϊκή προστασία 2 ο ΜΕΡΟΣ Άρθρο 42. ιάδοση της Σύµβασης Άρθρο 43. Η Επιτροπή για τα ικαιώµατα του Παιδιού Άρθρο 44. Ενηµέρωση της Επιτροπής ικαιωµάτων των Παιδιών από τα Κράτη Άρθρο 45. Οργανισµοί στην υπηρεσία των παιδιών 3 ο ΜΕΡΟΣ Άρθρο 46. Σχεδόν οικουµενική αποδοχή της Σύµβασης Άρθρο 47. Επικύρωση της Σύµβασης Άρθρο 48. Προσχώρηση στη Σύµβαση Άρθρο 49. Εφαρµογή σε κάθε Κράτος Άρθρο 50. Τροποποίηση της Σύµβασης Άρθρο 51. Καµία τροποποίηση στη Σύµβαση δεν θα είναι αντίθετη στο καλό των παιδιών Άρθρο 52. Ελευθερία των Κρατών να αρνηθούν τη Σύµβαση αυτή Άρθρο 53. ιαφύλαξη της Σύµβασης Άρθρο 54. Γλώσσες της Σύµβασης

10 12 ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΕΠΕΙ Η σε όλες τις χώρες υπάρχουν παιδιά που ζουν σε συνθήκες πολύ δύσκολες και χρειάζονται πολλή βοήθεια. ΕΠΕΙ Η η παράδοση και ο πολιτισµός κάθε λαού επηρεάζουνι την αρµονική ανάπτυξη κάθε παιδιού. ΕΠΕΙ Η η διεθνής συνεργασία βελτιώνει τη ζωή των παιδιών, κυρίως στις υποανάπτυκτες χώρες. Για τους λόγους αυτούς, όλα τα κράτη του κόσµου (εκτός από τις Ηνωµένες Πολιτείες της Αµερικής και τη Σοµαλία µέχρι το Μάιο 2000) αποδέχονται αυτή τη ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΩΝ ΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙ ΙΟΥ και θα κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο για να εκπληρώσουν τα πενήντα τέσσερα άρθρα της. ΠΑΙ ΙΑ ΤΗΣ ΣΑΧΑΡΑΣ Φωτό: Jesús Están 13 ΤΑ ΠΑΙ ΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Τα παιδιά αποτελούν το µισό πληθυσµό του κόσµου, που έχει περισσότερους από έξι δισεκατοµµύρια κατοίκους. Πολλά παιδιά ζουν σε συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες και οδυνηρές: # 155 εκατοµµύρια παιδιά κάτω των 5 ετών ζουν µέσα στην απόλυτη φτώχεια στις υποανάπτυκτες χώρες. # 120 εκατοµµύρια παιδιά, µεταξύ 6 και 11 ετών, δεν έχουν πάει ποτέ στο σχολείο. # 100 εκατοµµύρια παιδιά έχουν εγκαταλειφθεί από την οικογένειά τους και µπορούν να ζήσουν µόνο κάνοντας εξαντλητικές δουλειές, κλέβοντας, προκαλώντας ή εξασκώντας την πορνεία. # 50 εκατοµµύρια παιδιά εργάζονται σε περιβάλλοντα επικίνδυνα και ανθυγιεινά. # 4 εκατοµµύρια παιδιά πεθαίνουν από ασθένειες που θεραπεύονται εύκολα. Εκατοµµύρια παιδιά, πολλά από αυτά σε εύπορες κοινωνίες, πέφτουν θύµατα κακής µεταχείρισης, έλλειψης προσοχής, σεξουαλικής εκµετάλλευσης ή ναρκωτικών.

11 Πηγή: Ανθρώπινα ικαιώµατα. Γενεύη: Κέντρο Ανθρωπίνων ικαιωµάτων, Συλλογή σχεδίων. Fam. Intermón. Βαρκελώνη. ΕΞΗΓΗΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΧΕ ΙΟ ΣΤΟΥΣ ΣΥΜΜΑΘΗΤΈΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΜΜΑΘΉΤΡΙΈΣ ΣΟΥ 14 ΑΡΘΡΟ 1 ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ AYTO ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Η Σύµβαση αυτή είναι για σένα, αν δεν είσαι ακόµη δεκαοχτώ χρονών(*). Οι Ηνωµένες Πολιτείες της Αµερικής θεωρούν «παιδί» κάθε άτοµο που δεν έχει φτάσει στην ηλικία αυτή. (*) Υπάρχουν χώρες όπου το όριο ενηλικίωσης είναι πριν τα 18. Η Σύµβαση αυτή απευθύνεται στους ανήλικους, δηλαδή σε όσους είναι µικρότεροι από το όριο ενηλικίωσης που ορίζει ο νόµος. 15 Γράµµα από τη Ναβάρα Γεια σας. Με λένε Μπενιάτ Ιραζόκι και είµαι δώδεκα χρονών. Σπουδάζω στο Ινστιτούτο Τόκι Όνα στη Μπέρα ντε Μπιντασόα, που µου αρέσει πολύ. Όταν ανοίγω την τηλεόραση και βλέπω τις ειδήσεις, βλέπω ανθρώπους που βρίσκονται σε άσχηµη κατάσταση: παιδιά χωρίς σπίτι, χωρίς γονείς, σεισµοί και τυφώνες παντού. Αφού έχω δει όλα αυτά, λέω στον εαυτό µου: «Ζούµε καλά εδώ!». Έχουµε τα πάντα: γονείς, αδέρφια, σπίτια και όλες τις ανέσεις και από την άλλη πλευρά δεν νιώθουµε ποτέ ευχαριστηµένοι. Να δούµε λοιπόν αν αυτό το γράµµα µας βοηθήσει να εκτιµήσουµε τα πράγµατα που έχουµε και να δείξουµε περισσότερη αλληλεγγύη στους ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα. εχτείτε τους θερµότερους χαιρετισµούς µου. BENAT IRAZOKI, δώδεκα ετών 1η Τάξη ESO. IES Bigarren H. Instituta Toki Ona Eztegara Pasealekua, Bera. NAFARROA (Ναβάρα)

12 ΣΚΕΨΟΥ ΚΑΙ ΡΑΣΕ 1. Τι σηµαίνει η λέξη «Σύµβαση»; Σε ποιον απευθύνεται η Σύµβαση των ικαιωµάτων του Παιδιού; 2. Τι είναι το δικαίωµα; 3. Τι είναι τα Ηνωµένα Έθνη; 4. Το γράµµα του Μπενιάτ είναι γραµµένο στα βασκικά. Τι µας µαθαίνει το γράµµα από τη Ναβάρα; 5. Πώς δείχνεις ότι είσαι ευχαριστήµενος µε τα πράγµατα που έχεις; Τι πρέπει να κάνεις για να δείξεις αλληλεγγύη; 16 ΑΡΘΡΟ 2 ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΙΣΟΤΗΤΑ Εσύ και όλα τα υπόλοιπα παιδιά του κόσµου θα χρησιµοποιήσετε τα δικαιώµατα αυτά χωρίς διάκριση φυλής, χρώµατος, φύλου, πολιτικής, έθνους, πλούτου, γέννησης ή οικογένειας. Τα Κράτη θα φροντίσουν ώστε εσείς τα παιδιά να µπορείτε πάντα να απολαµβάνετε τα δικαιώµατά σας. Πηγή: UNESCO, Μπανγκούι ΠΡΕΣΒΕΥΤΕΣ ΤΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΕΣΜΕΥΣΗ ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΑΦΤΗΚΕ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΜΠΑΝΓΚΟΥΙ,

13 ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΟΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗΣ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΣΤΙΣ 16 ΙΟΥΝΙΟΥ Εµείς, τα παιδιά της Κεντρικής Αφρικής, που ερχόµαστε απ όλες τις περιοχές της χώρας, απ όλες τις φυλές και απ όλα τα θρησκεύµατα, εµείς αναγνωρίζουµε, ως παιδιά της ίδιας χώρας, την Κεντροαφρικανική ηµοκρατία. Οι φυλετικές διαφορές είναι ο κοινός µας πλούτος αυτές θα υπάρχουν πάντα. Η γλώσσα σανγκό είναι η κοινή µας γλώσσα, αφού ο κεντροαφρικανικός πολιτισµός πλουτίζει κάθε µέρα, µε λεξιλόγιο και εκφράσεις, µε γνώσεις και σοφία απ όλες τις φυλές της χώρας µας, καθώς επίσης και από ξένες χώρες και φίλους. εσµευόµαστε να διευθετήσουµε τις διαφορές µας, µέσα σε ένα πνεύµα ανεκτικότητας, αµοιβαίου σεβασµού, αγάπης, αλληλεγγύης, συνεργασίας, διαλόγου και ειρήνης. Θέλουµε να αντισταθούµε στις φυλετικές διακρίσεις, την ξενοφοβία, την απόρριψη. Εµείς, οι Πρεσβευτές της Ειρήνης, δεσµευόµαστε να δείχνουµε αλληλεγγύη σε όλα τα παιδιά της Κεντρικής Αφρικής, και στους φίλους µας από τις ξένες χώρες, που είναι αδερφοί και αδερφές µας, και µοιραζόµαστε µαζί τους την ίδια µοίρα. Για το λόγο αυτό αποφασίσαµε να υψώσουµε στη γη της πατρίδας µας, τις σηµαίες της Ανεκτικότητας, σύµβολο της συνθήκης µας για την ειρήνη, και της πίστης µας στο µέλλον. Υπέγραψαν το κείµενο αυτό 168 Πρεσβευτές της Ειρήνης. ΣΚΕΨΟΥ ΚΑΙ ΡΑΣΕ 1. Στην πόλη ή το χωριό σου, ζουν άτοµα διαφορετικής φυλής ή που µιλού διαφορετική γλώσσα; Από ποια χώρα είναι; 2. Πώς συµπεριφέρεται ο κόσµος στους φτωχούς; Πώς συµπεριφέρεται στους πλούσιους; 3. Πώς αποδεικνύεις ότι όλα τα άτοµα της τάξης σου έχουν τα ίδια δικαιώµατα; 4. Πόσες από τις 168 υπογραφές του κειµένου της Κεντροαφρικανικής ηµοκρατίας µπορείς να διαβάσεις; 5. Αν συµφωνείς µε τους πρεσβευτές της ειρήνης, υπόγραψε και εσύ το κείµενο αυτό. Τι θα κάνεις για να το τηρήσεις; 18 ΑΡΘΡΟ 3 ΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΙΑΣΦΑΛΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΚΑΛΟ ΣΟΥ Καθετί που γίνεται για τα παιδιά θα επιζητεί πάντα το καλό τους. Γι αυτό η Πολιτεία θα σε προστατεύει και θα

14 φροντίζει να µπορείς να έχεις ό,τι χρειάζεσαι για την ευηµερία σου. ΑΡΘΡΟ 4 Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ Η Πολιτεία θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο ώστε να εκπληρωθεί ό,τι είναι γραµµένο στο κείµενο αυτό. Φωτό: Jesús Están 19 Γράµµα από την Πορτογαλία ιακήρυξη για τα ικαιώµατα του Παιδιού Από τη γέννησή τους, τα παιδιά έχουν το δικαίωµα στην αγάπη και τη στοργή και πρέπει να µεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον ευνοϊκό, χωρίς ψέµατα, καταπίεση και καβγάδες µεταξύ των γονιών. Στον κόσµο αυτό υπάρχουν παιδιά, που, εξαιτίας οικογενειακών προβληµάτων, είναι υποχρεωµένα να ζουν στο δρόµο και να ζητιανεύουν για να επιβιώσουν. Άλλα παιδιά φτάνουν στα ναρκωτικά και άλλα στην πορνεία. Αργότερα θα γίνουν ενήλικοι µε ψυχικά τραύµατα, εξαιτίας της έλλειψης αγάπης, υλικής και ηθικής στήριξης από τους γονείς. Αυτοί οι νέοι θα έπρεπε να έχουν το δικαίωµα να πηγαίνουν σε ειδικές εστίες που τους φιλοξενούν και τους δίνουν την ευκαιρία να θεραπευτούν και να εργαστούν, για να γίνουν αργότερα αξιοπρεπείς, υπεύθυνοι και ηθικοί ενήλικες. ΣΕΒΑΣΜΟΣ, ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ, ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, ΑΓΑΠΗ. ANDREIA S. FILIPA, δώδεκα χρονών Escola Básica 2+3 Don Pedro ΙΙ. Largo da Juventude Moita, ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΣΕ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΤΗΣ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ ΣΚΕΨΟΥ ΚΑΙ ΡΑΣΕ 1. Τι σηµαίνει να επιζητώ το καλό των παιδιών; 2. Πώς καταλαβαίνεις την ευηµερία; 3. Τι είναι η Πολιτεία και ποιος την εκπροσωπεί; 4. Ποια σηµαντικά πράγµατα αναφέρει το γράµµα της Αντρέα;

15 5. Εξήγησε τις λέξεις: αγάπη, σεβασµός, αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη. Τι πρέπει να κάνεις για τις εφαρµόσεις; 20 ΑΡΘΡΟ 5 ΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΕΦΑΡΜΟΖΕΙΣ ΤΑ ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΟΥ Οι γονείς σου ή οι κηδεµόνες σου, θα αναλάβουν να σε βοηθήσουν να αναπτύξεις τις ικανότητές σου και να εφαρµόσεις τα δικαιώµατα της Σύµβασης. Φωτό: Inma Veltre 21 Γράµµα από την Ιταλία Αγαπητά παιδιά της Μαγιόρκα, Είµαστε πολύ χαρούµενοι που σας γράφουµε. Είµαστε παιδιά εφτά και οχτώ χρονών των τάξεων 2Α και 2Β του ηµοτικού Σχολείου Ντοµένικο Σάβιο του Άστι. Το Άστι είναι µια µικρή πόλη στα βόρεια της Ιταλίας είναι γνωστή για το κρασί της και το «πάλιο», έναν αγώνα ιπποδροµίας που γίνεται το Σεπτέµβριο. Το σχολείο µας είναι αρκετά µεγάλο και µας αρέσει πάρα πολύ. Υπάρχει ένας χώρος για τη φυσική αγωγή. Εκεί παίζουµε µε στεφάνια, σχοινάκια και άλλα όργανα. Στην αυλή του σχολείου υπάρχει ένας µικρός κήπος, όπου πηγαίνουµε το µεσηµέρι πριν ξαναρχίσουν τα µαθήµατα. Έχουµε επίσης την τύχη να έχουµε µια µικρή βεράντα, µόνο για µας, τους µαθητές της εύτερης τάξης, οπού µπορούµε να πηγαίνουµε στο πρωινό διάλειµµα. Μέσα στο σχολείο υπάρχει ένα αναγνωστήριο µε πολλά ενδιαφέροντα βιβλία και µία τηλεόραση για να βλέπουµε ταινίες. Έχουµε επίσης µία αίθουσα µε έξι υπολογιστές. Από αυτή τη χρονιά έχουµε τη δυνατότητα να τους χρησιµοποιούµε καµιά φορά για ψυχαγωγία. Ξέρουµε ότι δεν έχει όλος ο κόσµος την ευκαιρία να πηγαίνει στο σχολείο και να µπορεί να κάνει όλα τα πράγµατα που κάνουµε εµείς αυτό µας στενοχωρεί πολύ. ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΩΝ ΤΑΞΕΩΝ 2Ν Α ΚΑΙ 2Ν Β Scuola Domenico Savio, Via Tosi, Asti. ΙΤΑΛΙΑ. ΖΩΓΡΑΦΙΣΕ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ

16 ΣΚΕΨΟΥ ΚΑΙ ΡΑΣΕ 1. Ποια πρόσωπα σε βοηθούν να µεγαλώσεις και να αναπτυχθείς; 2. Πού περνάς περισσότερο χρόνο για τη µόρφωση και την εκπαίδευσή σου; 3. Περίγραψε το σχολείο σου. 4. Πιστεύεις ότι τα παιδιά στον κόσµο µπορούν να µεγαλώνουν και να αναπτύσσονται όπως εσύ; 5. ιαβάστε το γράµµα των παιδιών του σχολείου Ντοµένικο Σάβιο στα ιταλικά. Μπορείς να το καταλάβεις; Γράψε ένα γράµµα σε ένα φίλο ή µια φίλη σου για κάτι που κάνεις για την εκπαίδευσή σου. 22 ΑΡΘΡΟ 6 ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ Εσύ και όλα τα παιδιά έχετε το δικαίωµα στη ζωή, να µεγαλώνετε και να αναπτύσσεστε όπως πρέπει. ΖΩΓΡΆΦΙΣΕ ΤΗ ΣΗΜΑΊΑ ΤΩΝ ΗΝΩΜΈΝΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΏΝ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΉΣ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΝΑ ΧΕΙ, Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΘΑΥΜΑΣΙΑ! Φωτό: Jesús Están 23 Γράµµα από τις Ηνωµένες Πολιτείες της Αµερικής ΑΙΤΗΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ Ράιφορντ, 3 Μαρτίου 2000 Γεια σας, φίλοι µου, Σας λέω φίλους χωρίς να σας γνωρίζω προσωπικά, γιατί για µένα όλοι όσοι νοιάζονται για την κατάσταση µου είναι φίλοι µου. Είστε ακόµη πολύ νέοι για να καταλάβετε αυτό που η µοίρα έχει επιφυλάξει στον καθένα από εµάς στη διάρκεια της ζωής µας. Εγώ όταν ήµουν στην ηλικία σας ήµουν ένα παιδί µελετηρό, υπάκουο και µε σεβασµό, όπως πιστεύω ότι είστε και εσείς. Μεγάλωσα και συνέχισα να είµαι έτσι και

17 σήµερα, παρόλο που είµαι καταδικασµένος σε θάνατο*, συνεχίζω να µελετώ, να υπακούω και να τους σέβοµαι όλους. Εγώ έχω την πίστη ότι µια µέρα όχι πολύ µακρινή θα είµαι ελεύθερος και δεν θα έχω χάσει ούτε το χρόνο ούτε τη λογική κατά τη διάρκεια της απάνθρωπης και άδικης φυλάκισής µου. Θέλω από εδώ που βρίσκοµαι να σας εµψυχώσω να µη χάνετε το χρόνο σας. Η ζωή είναι πιο σύντοµη απ όσο µας φαίνεται. Να µελετάτε πολύ, να προετοιµάζεστε για ένα µέλλον που γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τη ζωή µας, να δείχνετε σεβασµό σε όλους, να αγαπάτε το Θεό και τους γονείς σας και να διασκεδάζετε πολύ, αλλά µε σύνεση. To πιο σηµαντικό µήνυµα, το οποίο εγώ πάντα σεβάστηκα και θέλω να µεταφέρω σε εσάς, είναι «ΟΧΙ ΣΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ». Λοιπόν, φίλοι µου, αν θέλετε, µπορείτε να µου γράψετε. Τα γράµµατα και οι κάρτες αλληλεγγύης που µου στέλνουν µου δίνουν ιδιαίτερη χαρά. Ο Θεός να σας ευλογεί όλους και σας στέλνω τους ειλικρινείς µου χαιρετισµούς. Ο φίλος σας, Χοακίν Χοσέ JOAQUÍN JOSÉ MARTÍNEZ P.O. BOX North Miami Beach, Florida, ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ * Στις 15 Ιουνίου 2000 ορίστηκε νέα δίκη ΣΚΕΨΟΥ ΚΑΙ ΡΑΣΕ 1. Γιατί είναι πολύ σηµαντικό το άρθρο 6; 2. Εξήγησε τις τρεις αυτές λέξεις: ζω, µεγαλώνω και αναπτύσσοµαι. 3. Γιατί υπάρχουν άτοµα που σκοτώνουν ή που διατάζουν άλλους να σκοτώσουν; 4. Τι πρέπει να γίνει για να καταργηθεί η ποινή του θανάτου σε όλον τον κόσµο; 5. Κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωµα να ζει αξιοπρεπώς, αλλά πολλά εκατοµµύρια άτοµα δεν το κατορθώνουν αυτό. Τι πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι για να το τηρήσουν πλήρως αυτό το δικαίωµα; 6. Τι θα έλεγες στον Χοακίν Μαρτίνεζ; 7. Τι πρέπει να κάνεις για να σέβεσαι και υπερασπίζεσαι πάντα τη ζωή; 24 ΑΡΘΡΟ 7 ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΕ ΕΝΑ ΟΝΟΜΑ ΚΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑ Από τη γέννησή σου, έχεις το δικαίωµα να έχεις ένα όνοµα, να ανήκεις σε µία χώρα και, αν είναι δυνατό, να

18 γνωρίζεις τους γονείς σου και να αναλάβουν εκείνοι την αγωγή σου. ΧΡΩΜΑΤΙΣΕ ΑΥΤΗ ΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΧΟΣΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ ΤΑΞΗ 25 ΣΤΙΣ ΒΑΛΕΑΡΙ ΕΣ ΝΗΣΟΥΣ ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙ ΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΣΤΙΣ ΒΑΛΕΑΡΙ ΕΣ Οικονοµικά προβλήµατα Ένας στους δέκα ανήλικους ζει σε οικογένειες που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, µε εισοδήµατα χαµηλότερα από το µέσο εισόδηµα µιας κανονικής οικογένειας. Σήµερα θεωρείται φτωχός κάθε άνθρωπος που το εισόδηµά του δεν φτάνει τις πεσέτες το µήνα. Στις Βαλεαρίδες υπάρχουν άνθρωποι που ζουν σε αυτήν την κατάσταση. Προβλήµατα εργασίας Μεταξύ 6000 και παιδιά και νέοι κάτω των 16 ετών εργάζονται ήδη. Συνθήκες εγκατάλειψης Στις Βαλεαρίδες Νήσους έχουν εντοπιστεί 4600 περιπτώσεις παιδιών που είναι παραµεληµένα από τις οικογένειές τους. Οι οικογένειες που έχουν σοβαρά προβλήµατα εργασίας, υγείας ή συµβίωσης, τείνουν να παραµελούν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στα παιδιά τους. Στις περιπτώσεις αυτές, οι ανήλικοι δεν λαµβάνουν από τους γονείς τους τη βοήθεια που χρειάζονται για την ανάπτυξή τους. Περιπτώσεις κακοποίησης και εκµετάλλευσης Έξι στους εκατό ανήλικους έχουν πέσει θύµατα κακοποίησης στο σπίτι. Στις Βαλεαρίδες κάθε χρόνο υπάρχουν 1100 ανήλικοι πέφτουν θύµατα βίας και κακοποίησης στο σπίτι. Οι οικογένειές τους συχνά διαλύονται λόγω ασθενειών, σοβαρών οικονοµικών προβληµάτων ή ανεργίας. Μερικές περιπτώσεις είναι πολύ δύσκολο να αντιµετωπισθούν. Πηγές: Informe sobre la infància i l adolescència. Sa Nostra, Acció social, Consell Insular de Mallorca, Σεπτέµβριος ALENYA, Miquel: La infància i l adolescència a Balears, Palma, 1998

19 Η ΜΠΕΤΙΝΑ ΜΠΕΓΙΟ ΜΠΑΑΜΟΝΤΕ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΕΙ ΤΗ ΣΕΛΙ Α ΑΥΤΗ ΜΕ ΜΙΑ ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΣΚΕΨΟΥ ΚΑΙ ΡΑΣΕ 1. Σκέψου περιπτώσεις στη χώρα σου όπου γνωρίζεις ότι υπάρχει αδικία. 2. Σκέψου καταστάσεις στον κόσµο που πρέπει να βελτιωθούν. 3. Ποια δικαιώµατα των παιδιών δεν τηρούνται στις περιπτώσεις αυτές; Αν δεν γνωρίζεις να απαντήσεις, ξαναγύρισε στη σελίδα αυτή όταν θα έχεις τελειώσει το βιβλίο. 4. Πώς µπορείς να βοηθήσεις τα παιδιά που είναι θύµατα µιας άδικης κατάσταστης στη χώρα σου; 5. Πώς µπορείς να βοηθήσεις τα υπόλοιπα παιδιά του κόσµου; 6. Κάνε µία έρευνα µε τους συµµαθητές και τον δάσκαλο ή την δασκάλα σου για να βρεις το ποσοστό των παιδιών της χώρας σου που αντιµετωπίζουν οικονοµικά προβλήµατα και συνθήκες εγκατάλειψης, κακοποίησης και εκµετάλλευσης. Συζητήστε τα στοιχεία που θα βρείτε και συκρίνετέ τα µε τα στοιχεία των Βαλεαρίδων που διαβάσατε παραπάνω. Για την άσκηση αυτή µπορείτε να συµβουλευτείτε οργανισµούς, όπως η UNICEF, η UNESCO και η Στατιστική Υπηρεσία (για να επικοινωνήσετε µε κάποιους από τους οργανισµούς αυτούς, συµβουλευτείτε τα στοιχεία που υπάρχουν στην ενότητα αυτού του βιβλίου για το Άρθρο 45). 26 ΑΡΘΡΟ 8 ΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΟΥ Έχεις το δικαίωµα να είσαι ο εαυτός σου. Κανείς άλλος δεν θα µπορεί να αλλάξει την ταυτότητά σου. ΚΟΛΛΗΣΕ Ε Ω ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΣΟΥ Η ΤΗ ΦΩΤΟΤΥΠΙΑ ΕΝΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΠΟΥ ΕΙΧΝΕΙ ΠΟΙΟΣ ΕΙΣΑΙ «εν λέω ότι είµαστε καλύτεροι ή χειρότεροι απλά λέω ότι είµαστε διαφορετικοί» 27 Γράµµατα από τη Μαγιόρκα Ζητώ από αυτούς που έχουν πολλά να δίνουν ό,τι µπορούν στους φτωχούς, ώστε όλοι να είµαστε ίσοι. Νοµίζω ότι πρέπει να βοηθάµε περισσότερο έναν φτωχό πάρα

20 έναν πλούσιο. Στον κόσµο πρέπει να υπάρχει ισότητα. Να, ένα µικρό ποίηµα που έγραψα µόνος µου: Αν θέλεις να είσαι σπουδαίος, εν χρειάζεται να είσαι πλούσιος. Βοήθησε τους φτωχούς Θα δεις, πως θα γίνεις ευτυχισµένος. ISAAC RODRÍGUEZ, έντεκα ετών Θα ήθελα σε αυτόν τον κόσµο να µην υπάρχει πόλεµος, και όλα να είναι ειρηνικά, πολύ ειρηνικά. εν µου αρέσει οι άνθρωποι να σκοτώνουν. ίνω µια συµβουλή σε όλους: εγώ ξέρω ότι έχετε µια καρδιά για να αγαπήσετε τους ανθρώπους, ακόµα και αν είναι πολύ µικρή και δεν φαίνεται. Θέλω να µην υπάρχει πόλεµος και όλα να είναι ειρινικά και πάλι ειρηνικά JOANA MARIA ENSENYAT, δώδεκα ετών Col-legi Públic Blanquerna. Caülls, Marratxí, ΜΑΓΙΟΡΚΑ ΣΚΕΨΟΥ ΚΑΙ ΡΑΣΕ 1. Σε ποιά γλώσσα είναι γραµµένα τα δύο αυτά γράµµατα από τη Μαγιόρκα; 2. Πού αλλού µιλούν καταλανικά εκτός από τις Βαλεαρίδες; 3. Γράψε κι εσύ ένα γράµµα και έκφρασε τις ευχές σου. 4. Μάθε ένα τραγούδι για την ειρήνη και τραγούδησέ το µε τους συµµαθητές και τις συµµαθήτριές σου. 28 ΑΡΘΡΟ 9 ΙΚΑΙΩΜΑ ΝΑ ΖΕΙΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΗΤΕΡΑ ΣΟΥ Αν εσύ δεν το θέλεις, κανείς δεν θα µπορέσει ποτέ να σε χωρίσει από τους γονείς σου, εκτός και αν ο χωρισµός αυτός είναι απαραίτητος για το δικό σου καλό, σε περίπτωση κακοποίησης. Αν ο πατέρας και η µητέρα σου ζουν χωριστά, έχεις το δικαίωµα να έχεις τακτικές