Περιεχόµενα ιάλεξης. Προφίλ εξιοτήτων. Τι είναι τι κάνει ;

Transcript

1 Περιεχόµενα ιάλεξης Προφίλ εξιοτήτων Στυλιανή Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας ΤΕΦΑΑ, ΠΘ, Τρίκαλα Τι είναι τα αγωνιστικό προφίλ Παρουσίαση προφίλ δεξιοτήτων (Gould, 16; Taylor, ) Παράγοντες που εξετάζονται Άσκηση: Παράδειγµα εφαρµογής κάθε παράγοντα σε διάφορα αθλήµατα Συµπλήρωση προφίλ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥ ΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ Τι είναι τι κάνει ; Ένας καλός προγραµµατισµός ξεκινά από τη σωστή, έγκαιρη και ακριβή διάγνωση. Η διάγνωση αφορά στην σωστή ανάλυση των αναγκών του κολυµβητή, την αναγνώριση πλεονεκτηµάτων και µειονεκτηµάτων, αδυναµιών και δυνατών σηµείων. (Χατζηγεωργιάδης, 3) Εντοπίζονται οι αδυναµίες του αθλητή, τα σηµεία στα οποία ο πρέπει να δουλέψει µε µεγαλύτερη έµφαση. Μπαίνουν προτεραιότητες στο πόση ώρα και ενέργεια θα επενδυθεί για τη βελτίωση των συστατικών της απόδοσης. Αθλητής και προπονητής έχουν ένα γενικό αλλά και ένα ειδικό πλάνο για το σχεδιασµό της προπόνησης, ξέροντας έτσι που βρίσκονται, αλλά και πώς προχωράνε. Σχεδιάζεται µε τη συνεργασία προπονητή και αθλητή στην αρχή της περιόδου για το προγραµµατισµό της χρονιάς, αλλά και σε τακτά διαστήµατα για τον έλεγχο της πορείας του αθλητή. 1

2 Παρακίνηση Πόσο διατεθειµένος είσαι να προπονηθείς και να προσπαθήσεις για να πετύχεις τους στόχους σου; 1-καθόλου... -πολύ Αυτοπεποίθηση Πόσο θετικός ή αρνητικός είναι ο διάλογος µε τον εαυτό σου και η γλώσσα του σώµατός σου πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα; 1-πολύ αρνητικός... -πολύ θετικός Ένταση Ησωµατική σου ένταση βοηθάει ή κάνει κακό στην αποδοσή σου όταν αγωνίζεσαι; 1-κάνει κακό, είµαι αγχωµένος... -βοηθάει, νιώθω όπως πρέπει Εστίαση Προσοχής Πόσο καλά µπορείς να µείνεις συγκεντρωµένος στην εκτέλεση και να αποφύγεις άσχετες σκέψεις. 1-αποσπώµαι... -συγκεντρωµένος Συναισθήµατα Έχεις έλεγχο στα συναισθήµατά σου και αυτά σε βοηθούν να αποδώσεις καλά ή χάνεις τον έλεγχο των συναισθηµάτων και κάνουν κακό στην απόδοσή σου. 1-χάνω τον έλεγχο, µου κάνουν κακό... -έχω τον έλεγχο, µε βοηθούν Σταθερότητα Πόσο ικανός είσαι να διατηρήσεις ένα υψηλό επίπεδο απόδοσης καθ όλη τη διάρκεια ενός αγώνα; 1-πολύ ασταθής... -πολύ σταθερός

3 Ρουτίνες Πόσο πολύ ακολουθείς τις συνηθισµένες σου διαδικασίες-τρόπους λειτουργίας κατά την προπόνηση και αγώνα; 1-ποτέ... -συχνά Αγώνας Πως αποδίδεις σε αγώνα σε σχέση µε την προπόνησή σου; 1-όχι τόσο καλά... -καλύτερα Αντιξοότητες Πως απαντάς σε δυσκολίες/αντιξοότητες που εµφανίζονται κατά τη διάρκεια του αγώνα; 1-όχι καλά... -καλά Πίεση Πως αποδίδεις σε δύσκολες καταστάσεις όταν πχ είσαι πολύ πίσω στο σκορ; 1-όχι καλά... -καλά Σύµµαχος Είσαι ο καλύτερος σύµµαχος του εαυτού σου σε έναν αγώνα ή ο χειρότερός σου εχθρός; 1-εχθρός... -σύµαχος Ζενίθ Πόσο συχνά πετυχαίνεις και διατηρείς το υψηλότερο επίπεδο απόδοσής σου στον αγώνα; 1-ποτέ συχνά 3

4 ΣΤΗΛΗ 1 Συστατικά απόδοσης ΣΤΗΛΗ Σηµαντικότητα ΣΤΗΛΗ 3 Τωρινό επίπεδο ΣΤΗΛΗ Επιθυµητό επίπεδο ΣΤΗΛΗ ιαφορά τωρινού και επιθυµητού (Στήλη Στήλη 3) ΣΤΗΛΗ 6 Τελική ιεράρχηση (Στήλη x Στήλη ) Αναγνώριση σηµαντικών συστατικών της απόδοσης (Στήλη 1). Στην πρώτη στήλη του πίνακα (συστατικά απόδοσης) πρέπει να καταχωρηθούν όλα τα στοιχεία εκείνα που είναι σηµαντικά για την απόδοση του κολυµβητή, στοιχεία τα οποία χαρακτηρίζουν επιτυχηµένους κολυµβητές. ιαθέστε αρκετή ώρα µαζί µε τον κολυµβητή για να αναγνωρίσετε τα συστατικά αυτά της απόδοσης που και οι δύο θεωρείτε κρίσιµα. Αξιολόγηση της σηµαντικότητας των συστατικών απόδοσης (Στήλη ). Όλα τα συστατικά της απόδοσης είναι σηµαντικά, ωστόσο κάποια είναι πιο σηµαντικά από άλλα για κάθε κολυµβητή. Πάλι σε συνεργασία µε τον κολυµβητή αξιολογείστε από το 1 µέχρι το πόσο σηµαντικό είναι για το συγκεκριµένο κολυµβητή κάθε ένα από τα συστατικά που έχετε καταχωρήσει στην πρώτη στήλη. Αξιολόγηση επιπέδου του κολυµβητή στα συστατικά της απόδοσης (Στήλη 3). Αξιολογήστε από το 1 µέχρι το µαζί µε τον κολυµβητή το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται τη στιγµή της αξιολόγησης αναφορικά µε τα συστατικά που αναγνωρίσατε στη στήλη 1. Αξιολόγηση επιθυµητού επιπέδου (Στήλη ). Αποφασίστε σε τι επίπεδο από 1 µέχρι θα θέλατε να φτάσει ο κολυµβητής σε κάθε ένα από τα συστατικά που αναφέρονται στη στήλη 1, για την περίοδο που σκοπεύετε να κάνετε τον προγραµµατισµό (π.χ. για τον επόµενο χρόνο). Ερµηνεύστε το παρακάτω προφίλ: ΣΤΗΛΗ 1 ΣΤΗΛΗ ΣΤΗΛΗ 3 ΣΤΗΛΗ ΣΤΗΛΗ ΣΤΗΛΗ 6 Υπολογισµός διαφοράς ανάµεσα σε πραγµατικό και επιθυµητό επίπεδο (Στήλη ). Υπολογίστε τη διαφορά ανάµεσα στο επιθυµητό επίπεδο (στήλη ) και το τωρινό επίπεδο (στήλη 3) του κολυµβητή σε κάθε συστατικό της απόδοσης. Αφαιρέστε δηλαδή το νούµερο στη στήλη 3 από το νούµερο στη στήλη. Ο υπολογισµός αυτός θα σας υποδείξει πόσο υστερεί ο κολυµβητής σε κάθε συστατικό απόδοσης σε σχέση µε το στόχο του προγραµµατισµού. Αναγνώριση προτεραιοτήτων (Στήλη 6). Για να δείτε σε ποια συστατικά πρέπει να επικεντρώσετε την προσοχή σας για τον επικείµενο προγραµµατισµό, πολλαπλασιάστε την σηµαντικότητά του κάθε συστατικού (στήλη ) µε τη διαφορά ανάµεσα σε τωρινό και επιθυµητό επίπεδο (στήλη ). Το γινόµενο θα σας υποδείξει τα συστατικά της απόδοσης που σε σχέση µε τη σηµαντικότητα τους θα βοηθήσουν στην αποτελεσµατικότερη βελτίωση του κολυµβητή. Βασίστε πάνω Συστατικά απόδοσης Αυτοπεποίθηση Αυτοσυγκέντρωση Αφοσίωση σε αυτόν τον πίνακα τον προγραµµατισµό της περιόδου. Προαγωνιστική ετοιµότητα Στόχοι Παρακίνηση έσµευση Αντιµετώπιση άγχους Θετική σκέψη Σηµαντικότητα Τωρινό επίπεδο Επιθυµητό επίπεδο ιαφορά τωρινού και επιθυµητού (Στήλη Στήλη 3) 1 Τελική ιεράρχηση (Στήλη x Στήλη ) 1 36

5 Ερµηνεία... Από το παραπάνω παράδειγµα προκύπτει ότι οι µεγαλύτερες αδυναµίες του κολυµβητή είναι η προαγωνιστική ετοιµότητα και η αντιµετώπιση του άγχους. Συνεπώς αυτός θα πρέπει να είναι ο άξονας πάνω στο οποίο θα πρέπει να σχεδιαστεί ο προγραµµατισµός της ψυχολογικής προετοιµασίας. Το αγωνιστικό προφίλ του κολυµβητή είναι καλύτερα να σχεδιάζεται ξεχωριστά για κάθε διάσταση της απόδοσης, δηλαδή προτείνεται να σχεδιάζετε ξεχωριστά προφίλ για (α) φυσική κατάσταση, (β) τεχνική, (γ) τακτική και (δ) ψυχολογική κατάσταση Συνέντευξη αυτοελέγχου 1. Που νοµίζεις ότι µπορείς να βελτιωθείς;. Τι κάνεις αυτόν τον καιρό και δεν τα καταφέρνεις, αλλά θα ήθελες να βελτιωθείς; 3. Πόσο καιρό συµβαίνει αυτό;. Πόσο συχνά συµβαίνει; (πόσες φορές την µέρα, εβδοµάδα, µήνα, χρόνο). Που συµβαίνει συνήθως (προπόνηση, αγώνες, ορισµένες στιγµές, παρουσία άλλων αθλητών) 6. Πόσο σηµαντικό είναι για σένα να αλλάξεις αυτήν την κατάσταση; (κλίµακα 1-, αφού σκεφτείς) 7. Σκέψου τις στιγµές που το πρόβληµα έχει την χειρότερη µορφή: Τι γίνεται γύρω σου, τι λες στον εαυτό σου;. Τι γίνεται όταν το πρόβληµα εξαφανίζεται ή όταν τα πράγµατα καλυτερεύουν; Τι λες στον εαυτό στο;. Ποια η κύρια διαφορά ανάµεσα στην καλύτερη και χειρότερη εµπειρία σου, αναφορικά µε: 1. Τι λες στον εαυτό σου. Τι νοµίζεις ότι σκέφτονται οι άλλοι Συνέντευξη αυτοελέγχου 1. Τι νοµίζεις ότι προκαλεί το πρόβληµα;. Σκέψου την τελευταία φορά που είχες το πρόβληµα (πιο πρόσφατη αρνητική εµπειρία) 1. Που ήσουν και τι γινόταν γύρω σου;. (Σκέψου αφού χαλαρώσεις σε ήρεµο περιβάλλον) 3. Είχες συνειδητοποιήσει την παρουσία άλλων γύρω σου; Αν ναι, τι έκαναν;. Τι σκεφτόσουν εκείνη την ώρα; Τι αισθανόσουν, Τι συνειδητοποιούσες;. Τι συνέβη όταν δεν µπόρεσες να κάνεις αυτό που ήθελες ή έκανες αυτό που δεν ήθελες; 6. Τι έκαναν ή είπαν οι άλλοι σηµαντικοί για σένα άνθρωποι που ήταν γύρω σου; 7. Τι σκεφτόσουν εκείνη την ώρα; Πως σε έκανε να αισθάνεσαι αυτό;. Τι έχεις προσπαθήσει να κάνεις µέχρι σήµερα για να βελτιώσεις την κατάσταση;. Τι άλλο νοµίζεις ότι µπορεί να γίνει για να βελτιωθεί η κατάσταση; Βιβλιογραφία Χατζηγεωργιάδης, Α. (). Ψυχολογική προετοιµασία στην κολύµβηση. (σελ. 3-1). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Χριστοδουλίδη. Lines, J.B., Schwartzman, L., Tkachuk, G.A., Leslie-Toogood, S.A., & Martin, g.l. (1). Behavioral assessment in sport psychology consulting: Applications to swimming and basketball. Journal of Sport Behavior,, -6. Ravizza, K. (1). Increasing awareness for sport performance. In J.M. Williams (Ed.) Applied sport psychology: Personal growth to peak performance, (th ed.) (pp. 17-1). Mountain View, CA: Mayfield Publishing Company. Taylor, J. (). Prime ski racing assessment. In Prime ski racing: Triumph of the racer s mind (pp. 1-7). New York: Writers Club Press. Williams, J.M., & Krane, V. (1) Psychological characteristics of peak performance. In J.M. Williams (Ed.) Applied sport psychology: Personal growth to peak performance, (th ed.) (pp ). Mountain View, CA: Mayfield Publishing Company Αξιολόγηση ψυχολογίας αθλητή Ψυχολογικά προφίλ Ερµηνεία ψυχολογικής αξιολόγησης µε στόχο τη βελτίωση και ΌΧΙ την τιµωρία Αναγνωρίζω δυνατά σηµεία και αδυναµίες στηρίζοµαι στα δυνατά µου σηµεία για να βελτιωθώ!