THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ

Transcript

1 THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ DEPUTY MINISTER FOR INFRASTRUCTURE, TRANSPORT AND NETWORKS, GREECE TO THE GREEK EU PRESIDENCY SUMMIT «THE SEA OF EUROPE: ROUTING THE MAP FOR ECONOMIC GROWTH» ΤΡΙΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

2 THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΧΑΛΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ DEPUTY MINISTER FOR INFRASTRUCTURE, TRANSPORT AND NETWORKS, GREECE TO THE GREEK EU PRESIDENCY SUMMIT «THE SEA OF EUROPE: ROUTING THE MAP FOR ECONOMIC GROWTH» ΤΡΙΤΗ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 Καλημέρα σας, αξιότιμες κυρίες και κύριοι πρέπει να πω ότι ειλικρινά είναι μια ιδιαίτερη χαρά που είμαι σήμερα εδώ μαζί σας, ήθελα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές του συνεδρίου για την πρόσκληση, σας διαβεβαιώνω ότι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρακολουθούμε και έντονο θα έλεγα τους προβληματισμούς και τις απόψεις οι οποίες διατυπώνονται. Θεωρώ ότι τέτοιες συναντήσεις μπορούν να εμπλουτίσουν δημιουργικά παραγωγικά και να δώσουν προοπτική στις εξελίξεις στον τομέα των μεταφορών, που αποτελεί κατά την άποψή μου έναν από τους σημαντικούς και βασικούς πυλώνες της ελληνικής οικονομίας. Κυρίες και κύριοι, η Ελλάδα διέρχεται μια πολύπλευρη κρίση, κληθήκαμε να διαχειριστούμε αυτή την κρίση για να πετύχουμε αυτό που επαγγελθήκαμε, τι δηλαδή; Την ανασυγκρότηση της χώρας. Η γενικευμένη φρασεολογία όμως δε συνιστά πολιτική, ούτε μας εκφράζει η μονοδιάστατη επανάληψή της, γιατί τελικά ακινητοποιεί εξουδετερώνει κάθε δημιουργική προσπάθεια η οποία δημιουργείται. Εμείς λοιπόν δε μιλάμε εξ ονόματος της κρίσης, αλλά στο όνομα της ελπίδας, στο όνομα του αγώνα για την υπέρβαση της κρίσης κι αυτό το θέμα της παρέμβασής μου σήμερα αναφέρεται κυρίως στη μετάβαση από το τέλμα στην αλλαγή που έχει ανάγκη ο τόπος.

3 Σήμερα από τη θέση την οποίαν βρίσκομαι δεν αρκεί πλέον να λέω ότι πρέπει να γίνει κάτι για να προχωρήσει η Ελλάδα με έναν πιο γρήγορο βηματισμό, αυτό ακούγεται κατά κόρον θα έλεγα, έχουμε υποχρέωση κι έχω υποχρέωση να συμβάλλω ο ίδιος στην προσπάθεια αυτή με συγκεκριμένες όμως προτάσεις και με χειροπιαστό και μετρήσιμο έργο. Είναι κάτι που κατά τη γνώμη μου χρειάζεται και λείπει από την πολιτική μας, το μετρήσιμο έργο. Ο στόχος όλων μας είναι κοινός, σε καμία περίπτωση δεν είναι διαφορετικός. Θέλουμε λοιπόν μια δυναμική, μια πιο σίγουρη Ελλάδα, μια Ελλάδα συνδιαμορφωτή των ευρωπαϊκών και διεθνών δεδομένων, θέλουμε μια Ελλάδα που δε θα βασίζεται σε μια κρατικοδίαιτη ανάπτυξη όπως στο παρελθόν, αλλά σε μια βιώσιμη ανάπτυξη. Κυρίες και κύριοι, έχουμε διανύσει αρκετά χιλιόμετρα για να μπω και στη λογική των μεταφορών, προς την κατεύθυνση της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας και αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια σε όλους, κυρίως όμως στους επιχειρηματίες που με τις δράσεις τους σε ένα αντίξοο γραφειοκρατικό και πολλές φορές εχθρικό περιβάλλον δίνουν μια νέα ώθηση στην ελληνική κοινωνία. Τα όσα βέβαια μέχρι σήμερα έχουν γίνει δε μας αρκούν, θέλουμε να πετύχουμε πολλά περισσότερα επιταχύνοντας τον βηματισμό μας. Τα μέσα για να το κατορθώσουμε αυτό είναι τρία, είναι οι σύγχρονες υποδομές, οι μεταφορές και ο ανταγωνισμός. Όπως δήλωσε πρόσφατα το Σαββατοκύριακο αν δεν κάνω λάθος σε μια συνέντευξή του με αφορμή το σημερινό συνέδριο ο Επίτροπος Μεταφορών και Αντιπρόεδρος της Commission ο κ. Kallas, είπε ότι είναι μια τεράστια ευκαιρία για να σπάσει η Ελλάδα την απομόνωσή της από τον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να αναδειχθεί με στρατηγικό και γεωπολιτικό κόμβο καθώς και σε μια οικονομική πύλη εισόδου προϊόντων από τις αγορές της Ασίας προς τη γηραιά ήπειρο κι αυτό αποτελεί ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο για την ολοκλήρωση των διευρωπαϊκών δικτύων. Αυτή είναι μια μεγάλη και μια πραγματική αλήθεια, πρόκειται ουσιαστικά για το σπουδαιότερο project σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με 2

4 χρονικό ορίζοντα το 2020, περίοδο κατά την οποίαν θα δοθούν 26 δις ευρώ για την υλοποίησή του. Η κατάρτιση ενός συνολικού σχεδίου μεταφορών συμπεριλαμβανομένης μιας σειράς λεπτομερειών ώριμων και εφικτών έργων, εννοείται αυτό, μπορεί να λάβει τη στήριξη από την τεχνική βοήθεια και σε ειδικές περιπτώσεις από το Jaspers. Πρόκειται για ένα μέσο παροχής τεχνικής βοήθειας, σε συγκεκριμένα κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων είναι και η Ελλάδα, στην προετοιμασία των μεγάλων έργων υψηλής ποιότητας τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από τα ευρωπαϊκά ταμεία. Ειδικότερα στις υποδομές: Χρειάζονται σύγχρονες υποδομές, αυτό είναι αναμφισβήτητο, για να μπορέσει η χώρα να γίνει πιο ελκυστική στις επενδύσεις τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό. Γιατί χωρίς τις αναγκαίες υποδομές, χωρίς θεμέλια δηλαδή, κανένα οικοδόμημα δεν μπορεί να στηριχθεί. Και βέβαια αναφέρομαι στο ξεκίνημα των μεγάλων έργων των αυτοκινητοδρόμων, το οποίο έγινε μετά από πολύχρονες και πολύ σκληρές διαπραγματεύσεις και βέβαια με αμοιβαίες υποχωρήσεις, έτσι μπορέσαμε σήμερα να μιλάμε για μια επανεκκίνηση της ανάπτυξης αυτής. Πέρα από τις όποιες επενδύσεις όμως γίνονται στους αυτοκινητοδρόμους, οι υποδομές που είναι κρίσιμες για την αποτελεσματική και αποδοτική μεταφορά των εμπορευμάτων είναι η εκμετάλλευση της γεωγραφικής θέσης της χώρας, με την ενίσχυση των logistics. Ιδιαίτερα σήμερα με την υφιστάμενη κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας, η θέση της χώρας μας την καθιστά κομβικό τμήμα των νέων διαδρόμων εμπορίου και δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις για την ανάδειξη της Ελλάδας σε πραγματική πύλη Ευρώπης. Με βάση αυτά που σας είπα πριν εμείς στο Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων σχεδιάζουμε μία ολοκληρωμένη πολιτική κι ένα σύγχρονο οικονομικό και θεσμικό πλαίσιο για τα logistics, προγραμματίζουμε σημαντικές πρωτοβουλίες οι οποίες θα διευκολύνουν την ανάπτυξη μιας σύγχρονης και ανταγωνιστικής αγοράς υπηρεσιών των logistics. 3

5 Εντός του άμεσου χρονικού διαστήματος θα δοθεί σε όλους τους φορείς προς διαβούλευση ένα σχέδιο νόμου για τα θεσμικά ζητήματα των logistics, το οποίο θα αντιμετωπίζει τα σύγχρονα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας, με στόχο την προώθηση των συνδυασμένων μεταφορών. Η εθνική στρατηγική λοιπόν και ο νόμος για τα logistics προετοιμάζονται από μια μόνιμη Επιτροπή Logistics η οποία έχει συσταθεί στο Υπουργείο μας, στην οποία συμμετέχουν όλοι οι φορείς της αγοράς, οι οποίοι μεταφέρουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων του κλάδου. Δεύτερον οι μεταφορές. Την τελευταία περίοδο οι μεταβολές οι οποίες σημειώθηκαν στα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης συνέβαλαν στη διατήρηση της ζήτησης και της σημασίας των υπηρεσιών μεταφορών παρά τις δυσμενείς οικονομικές συνθήκες οι οποίες υπάρχουν, άλλωστε σε περιόδους όπως είναι η σημερινή οι μεταφορές μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αναζωογόνηση της ανάπτυξης. Η ολοκλήρωση του Πανευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών θα συμβάλλει ουσιαστικά και καθοριστικά θα έλεγα να γίνουν οι ευρωπαϊκές μεταφορές εξυπνότερες, ασφαλέστερες και αποδοτικότερες. Οι εμπορευματικές μεταφορές είναι ακρογωνιαίος λίθος για την ανάπτυξη της χώρας, οι προσπάθειες όλων μας αποβλέπουν στην καθιέρωση ενός περιβάλλοντος υγιούς ανταγωνισμού ανάπτυξης οικολογικής και βιώσιμης, για να είναι αποδοτικό και ευέλικτο το σύστημα μεταφορών. Η βασική στρατηγική που ακολουθεί το Υπουργείο είναι σημαντική θα έλεγα και αποτελεί και την ευρωπαϊκή κατεύθυνση για τις εμπορευματικές μεταφορές, αλλά και επικεντρώνεται στη συνδυασμένη χρήση των μεταφορικών μέσων. Ήδη στον τομέα αυτόν το Υπουργείο έχει ολοκληρώσει μείζονες αλλαγές, όπως η απελευθέρωση των εμπορευματικών και επιβατικών μεταφορών, ο νόμος για την εξυγίανση του ελληνικού σιδηροδρόμου, ενώ βρίσκεται στο τελικό στάδιο του μεριδίου που κατέχει ο σιδηρόδρομος, το οποίο θα έλεγα ότι σήμερα είναι μόλις 3%. Ο εκσυγχρονισμός λοιπόν των λιμένων αλλά και του σιδηροδρόμου πρέπει να γίνει άμεσα και μπορεί να επιτευχθεί με την 4

6 αξιοποίηση του νέου νομοθετικού πλαισίου για τα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών με την υιοθέτηση κοινών προτύπων διαλειτουργικότητας και διαχείρισης της κυκλοφορίας, να εξασφαλίσουμε ότι τα τρένα δε θα σταματούν στα σύνορα, όπου σήμερα δυστυχώς σταματούν στα σύνορα κατά πλειοψηφία. Έτσι η ουσιαστική μας προτεραιότητα αποτελεί την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού του βασικού σιδηροδρομικού άξονα Πάτρα-Αθήνα- Θεσσαλονίκη-Ειδομένη-Προμαχώνας. Η ανάπτυξη των εμπορευματικών σταθμών όπως το Θριάσειο και η σύνδεσή τους με το σιδηροδρομικό δίκτυο είναι πολύ σημαντική. Ήδη η ΕΡΓΟΣΕ έχει επενδύσει 1,2 δις ευρώ στα σιδηροδρομικά έργα. Ταυτόχρονα προωθούμε τη σιδηροδρομική σύνδεση με τα λιμάνια της χώρας, για να δημιουργηθούν συνέργειες ναυτιλίας και logistics, στην κατεύθυνση των συνδυασμένων μεταφορών. Όπως δήλωσε ο κ. Kallas δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια να επενδύουμε αποσπασματικά σε αυτοκινητοδρόμους σιδηροδρόμους ή υδάτινες οδούς, που αρχίζουν και τελειώνουν στο πουθενά, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι επενδύσεις αλληλοενισχύονται κι αυτός είναι ένας πολύ σημαντικός στόχος. Παράδειγμα, η νέα σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει το Θράσειο με τον εμπορευματικό λιμένα του Ικονίου στον Πειραιά, η οποία έχει ήδη παραδοθεί προς χρήση, η σιδηροδρομική σύνδεση του νέου προβλήτα εμπορευματοκιβωτίων του λιμένα της Αλεξανδρούπολης όπου πρόσφατα υπεγράφη η σύμβαση κατασκευής του. Προωθούνται επίσης σημαντικές συμφωνίες στον τομέα των μεταφορών, χαρακτηριστικό παράδειγμα της Hewlett Packard Cosco και ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η επιτυχία της οποίας θα αναδείξει στην πράξη τα μεγάλα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της χώρας, στις υποδομές, στις μεταφορές, που θα λειτουργήσει ως πόλος έλξης για μεγαλύτερες και περισσότερες επενδύσεις. Δεν μπορούμε όμως να αγνοούμε και τη σημασία των οδικών εμπορευματικών μεταφορών. Όπως γνωρίζετε το 2010 η χώρα μας απελευθέρωσε τις άδειες των οδικών μεταφορών κι έδωσε για πρώτη φορά από το 1971 τη δυνατότητα σε όποιον έχει τις νόμιμες προϋποθέσεις να 5

7 μπορεί να αποκτήσει νέα άδεια φορτηγού δημοσίας χρήσης απευθείας από το Υπουργείο. Η απελευθέρωση της αγοράς αυτής ήταν μια πρόκληση που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε, ώστε και να γίνει η ομαλή μετάβαση από μια κλειστή αγορά σε ένα σύγχρονο πλαίσιο μεταφορών, έπρεπε ακόμα να έχουμε διαρκώς υπόψιν μας και τις ιστορικές ιδιαιτερότητες και τις συνθήκες του κλάδου που υπάρχουν στη χώρα μας, που αναμφισβήτητα διαφέρουν από τις συνθήκες που υπάρχουν σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Στην πορεία βλέποντας ότι από το νόμο αυτό υπήρχαν καταστατικές διαδικασίες που εμπόδιζαν την ανάπτυξη των μεταφορικών επιχειρήσεων και προχωρήσαμε σε βελτιώσεις, όπως στην κατάργηση της μεταβατικής περιόδου με τον 4070/2012, καθώς και την κατάργηση της άδειας των οδικών μεταφορών και το διοικητικό κόστος με τον 4233/2014. Επίσης θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό βήμα για την ανταγωνιστικότητα των μεταφορών η κατάργηση των υποχρεωτικών κομίστρων και τα κόμιστρα πλέον συμφωνούνται ελεύθερα μεταξύ των ενδιαφερομένων. Δεν μπορώ ακόμη κυρίες και κύριοι να μην αναφέρω τον νέο τρόπο μεταφοράς που προωθεί το Υπουργείο και είναι η χρήση των υδροπλάνων, πρώτα σε επιβατικές και στη συνέχεια σε εμπορευματικές μεταφορές, σύμφωνα με το Νόμο 4143/2013. Η Ελλάδα είναι μία από τις λίγες χώρες που έχει ανάγκη τη χρησιμοποίηση τέτοιου είδους μεταφοράς, κάτι που από τις πρώτες μέρες της παρουσίας μου στο Υπουργείο το είχα θέσει ως αρχικό στόχο. Και το λέω αυτό γιατί είχαμε μια προσπάθεια το 2004 η οποία δε θα έλεγα ότι ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη, γιατί δεν ήταν στις σωστές βάσεις, οπότε αλλάξαμε, ολοκληρώσαμε όλο το νομοθετικό πλαίσιο, υπήρχε η έκδοση των απαραίτητων κοινών υπουργικών αποφάσεων για τη λειτουργία αυτού του είδους μεταφοράς και εντός των επομένων ημερών θα αρχίσουν, την Παρασκευή συγκεκριμένα, θα αρχίσουν να χορηγούνται οι πρώτες άδειες, πιστεύοντας ότι η πρώτη πτήση θα πραγματοποιηθεί στις αρχές του καλοκαιριού. 6

8 Η χρήση της τεχνολογίας στις μεταφορές. Μέσα από την ενσωμάτωση της τεχνολογίας στο ευρύτερο σύστημα μεταφορών δημιουργείται ένα ενοποιημένο εύχρηστο και χρήσιμο σύστημα για τη ροή πληροφοριών και εμπορευμάτων, η οποία γίνεται και πιο ασφαλής και πιο αποδοτική και πιο γρήγορη. Η χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών στις μεταφορές όπως η δορυφορική πλοήγηση, προσφέρει συγκεκριμένα και προφανή πλεονεκτήματα, όπως τη βελτίωση της ροής της κυκλοφορίας, την ενίσχυση της ασφάλειας, την υποστήριξη στη διαχείριση εμπορευματικών ροών, καθώς και την ενίσχυση της διατροφικότητας των μεταφορών. Τα συστήματα διαχείρισης της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι ένας από τους χώρους της πληροφορικής τεχνολογίας που θα σημειώσουν ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. Υγιής ανταγωνισμός. Πέρα όμως από ότι είπαμε από τις υποδομές και την ανάπτυξη των μεταφορών για τα οποία είναι υπεύθυνη η Πολιτεία, απαραίτητη είναι η επιτάχυνση της πορείας της χώρας μας προς το αύριο, είναι η ανάπτυξη ενός υγιούς ανταγωνισμού και γι αυτό είμαστε όλοι υπεύθυνοι. Δεν είναι σαν την άλλη λογική που έχει ακουστεί στο παρελθόν, ότι όλοι είμαστε υπεύθυνοι για κάτι, γι αυτό είμαστε όμως όλοι υπεύθυνοι. Τόσο η Πολιτεία όσο και οι επιχειρήσεις όσο και οι καταναλωτές, γιατί ο ανταγωνισμός εφόσον είναι υγιής, εφόσον σέβεται τους κανόνες, έχει ευεργετικά αποτελέσματα τόσο για την επιχείρηση όσο και για τη χώρα, αλλά κυρίως για τον ίδιο τον πολίτη ο οποίος έχει πρόσβαση σε ποιοτικότερες υπηρεσίες με χαμηλότερες τιμές. Ο τελικός στόχος βέβαια παραμένει ο ίδιος: Ορθή λειτουργία μιας πραγματικά απελευθερωμένης αγοράς κι εφόσον λειτουργεί με κανόνες του εθνικού και κοινοτικού δικαίου διαθέτει απεριόριστες δυνατότητες για να ικανοποιήσει όλες τις εταιρίες που προσφέρουν υπηρεσίες. Κυρίες και κύριοι, η Ελλάδα δεν έχει περιθώριο, αλλά ούτε και το δικαίωμα να χάσει ούτε ένα λεπτό, όλοι πρέπει να εργαστούμε για να βελτιώσουμε το θεσμικό πλαίσιο, να προχωρήσουμε στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, να γίνουμε πιο αξιόπιστοι αλλά και πιο αποτελεσματικοί. 7

9 Το κίνητρο μέσα από το οποίο περνάει η πολιτική μας το συνθέτουν η ποιότητα, ο χρόνος και η απασχόληση και αξιολογούμαστε τελικά ο καθένας με την παραγόμενη πολιτική την οποίαν κάνει, κοινωνική, οικονομική, με μια προστιθέμενη αξία, για την καθημερινή ζωή του πολίτη, για το σήμερα και το αύριο της χώρας μας. Έτσι νομίζω ότι περνάμε στην ανασυγκρότηση της Ελλάδας. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την προσοχή σας και συγνώμη για την καθυστέρηση. 8