Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 1

Transcript

1 Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης Συμμετέχοντες Ο.Α. ΒΑΡΚΕΛΩΝΗΣ 1992: Josep Acebillo, καθηγητής στην Ακαδημία Αρχιτεκτόνων, Πανεπιστήμιο του Λουγκάνο Ο.Α. ΣΙΔΝΕΫ 2000: Lawrence Nield, επισκ. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας και στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ Ο.Α. ΑΘΗΝΑΣ 2004: Δρ. Πέτρος Συναδινός, Α.Μ, τέως Δ/νων Σύμβουλος, ΑΘΗΝΑ 2004 Ο.Α. ΠΕΚΙΝΟ 2008: Wen Tian, Αντιπρόεδρος, Ένωση Πεκίνου για την Επιστήμη & Τεχνολογία ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ: Ε. Τσέγκος, Αν. Γενικός Γραμματέας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Κος ΤΣΕΓΚΟΣ: Υπάρχουν έξι ερωτήσεις που έχουν ήδη δοθεί στους κυρίους από τις τέσσερις πόλεις στις οποίες θα δοθεί μια συνολική απάντηση. Όλες αυτές οι προτάσεις θα μαζευτούν και θα γίνει μια επεξεργασία απ το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδας, προκειμένου να απαντήσουμε και στην πρόσκληση του Δημάρχου Αθηναίων και του Νομάρχη Αθηνών, αυτές τις προτάσεις, και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και η κεντρική Διοίκηση να τις υιοθετήσει, έτσι ώστε, τουλάχιστον για το θέμα της Αθήνας, να πάρει πάλι μπροστά αυτό το θέμα. Να μην εμείνουμε στο θέμα της Ολυμπιακής αξιοποίησης αυτών που λέμε Ακίνητα, αλλά όλων των υποδομών. Είτε αυτές είναι θεσμοί, είτε είναι τηλεπικοινωνίες, είτε είναι λιμάνια, είτε ξενοδοχειακές υποδομές, ό,τι έχει αναφερθεί σε όλο αυτό το διήμερο. Θέλω να χαιρετίσω και την πραγματικά συγκινητική και επίμονη παρουσία του Καθηγητή Αρχιτέκτονα και πρώην Υπουργού κ. Φατούρου, ο οποίος μας παρακολουθεί από χθες. Τον ευχαριστούμε πολύ για την παρουσία του εδώ. Θα κάνω λοιπόν αυτόν τον κύκλο των ερωτήσεων και μετά θα δώσω τον λόγο με την σειρά που έκαναν τους Ολυμπιακούς Αγώνες, για να γίνει μια συνολική τοποθέτηση επάνω στα αυτά τα ερωτήματα. Κος ACEBILLO: Σας ευχαριστώ πολύ. Νομίζω ότι θα ήταν καλή ιδέα να τις είχαμε γράψει εχθές το πρωί αυτές τις ερωτήσεις και να τις είχαμε αναρτήσει. Από μεθοδολογική άποψη θα είχαμε δουλέψει πολύ πιο αποδοτικά πιστεύω. Αλλά όπως και να έχει, οι ερωτήσεις είναι πολύ ενδιαφέρουσες. Διότι εντέλει δεν βρισκόμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το παρελθόν. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 1

2 Βρισκόμαστε εδώ για να μιλήσουμε για το μέλλον και για να θέσουμε το ευρωπαϊκό εγχείρημα και όλα τα άλλα εγχειρήματα που αναλαμβάνουν οι πόλεις μας σε ένα όραμα για το μέλλον. Η πρώτη ερώτηση. Οι Αγώνες για την πόλη ή η πόλη για τους Αγώνες; Είναι ένα διαλεκτικό ερώτημα. Γιατί σίγουρα υπάρχει όφελος για την πόλη. Και εν τέλει το πιο σημαντικό ζήτημα είναι η πόλη. Είναι αλήθεια ότι πιστεύαμε πως η συμβολή των Ολυμπιακών Αγώνων στις πόλεις δεν είχε και πολύ νόημα. Έτσι σκεπτόμασταν παλαιότερα. Αλλά από τη Βαρκελώνη και μετά, όλες οι πόλεις εργάζονται με τον ίδιο τρόπο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, προσπαθώντας να βελτιώσουν την πόλη. Το πιο σημαντικό ζήτημα είναι τι συμβαίνει με όλα αυτά τα έργα μετά. Τι συμβαίνει σήμερα και τι θα συμβεί στο μέλλον. Κατά τη γνώμη μου είναι σημαντικό το Ολυμπιακό εγχείρημα να θέτει στο τραπέζι κάθε μήνα και μια νέα δυνατότητα. Για παράδειγμα, στη Βαρκελώνη μερικές φορές αλλάζουμε τη χρήση κάποιας Ολυμπιακής εγκατάστασης που έχουμε ήδη χτίσει. Και τώρα προσπαθούμε να σκεφθούμε νέες χρήσεις για τα στάδια. Γιατί ο τρόπος που χρησιμοποιήθηκαν τα στάδια τα τελευταία χρόνια ήταν συγκεκριμένος και θα διαφέρει η χρήση αυτή στο μέλλον. Δεν υπάρχει, αν θέλετε, μια σταθερή χρήση των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Δεν υπάρχει κάποιο σταθερό πρόγραμμα για τα έργα μεγάλης κλίμακας. Κάθε μήνα πρέπει να σκέπτεται κανείς μια νέα δυνατότητα αλλαγής. Και το ίδιο πρέπει να ισχύσει και για όσα χτίστηκαν στην Ελλάδα, στο πλαίσιο των Ολυμπιακών Αγώνων του Το δεύτερο ερώτημα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Εγώ διαφωνώ με το υψηλό κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων που βλέπουμε αυτή τη στιγμή. Χθες έκανα κι ένα σχόλιο για να προκαλέσω. Μίλησα για το κόστος του σταδίου του Πεκίνου. Και μάλλον παρόμοιο κόστος είχε και στην Αθήνα η κατασκευή των αθλητικών εγκαταστάσεων. Το ερώτημα είναι: Είναι απαραίτητες αυτές οι υποδομές για την πόλη; Και το δεύτερο ερώτημα. Αν είναι απαραίτητες, τότε πρέπει να είναι πολύ σαφές ότι θα πρέπει να τις χρησιμοποιούμε καθημερινά. Αλλά είμαστε βέβαιοι ότι αυτό γίνεται; Όχι μόνο εδώ. Και στη Βαρκελώνη και αλλού. Θυμάμαι το βαθμό εξειδίκευσης των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Δεν είναι η συνήθης υποδομή για τον μέσο άνθρωπο, για τα παιδιά. Πρέπει λοιπόν να το προσέξουμε το θέμα του κόστους. Από την άλλη πλευρά, ένα από τα ζητήματα που ανακύπτουν όταν μιλώ γι αυτά τα πράγματα με τους φοιτητές μου, είναι ότι πρέπει ν αλλάξω τη στάση μου και τις συνήθειές μου. Να αλλάξω τη σχέση μου με το τραπέζι του φαγητού. Υπό την ίδια έννοια, η παχυσαρκία δεν είναι καλή ούτε για τις πόλεις. Στο μέλλον θα μιλάμε για λεπτές πόλεις. Οι πόλεις πρέπει να απωλέσουν τα περιττά χαρακτηριστικά τους και αυτό είναι ένα απ τα πιο σημαντικά φάρμακα για το μέλλον. Μετά από την κρίση, οι πόλεις πρέπει να χάσουν τα περιττά τους χαρακτηριστικά. Και πρέπει να σκεφθούμε ποια είναι τα περιττά χαρακτηριστικά. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 2

3 Ποιο είναι το κόστος της διατήρησης μιας άχρηστης υποδομής για τον λαό. Πολύ χρήσιμης ίσως για ένα μήνα, για δύο εβδομάδες, αλλά τι γίνεται μ αυτές τις εγκαταστάσεις μετά; Ποια είναι η σχέση κοινωνικού κόστους οφέλους αυτών υποδομών; Αυτό είναι πολύ σημαντικό ζήτημα και υπό αυτή την έννοια, διαφωνώ με την τάση αύξησης, της ανεξέλεγκτης αύξησης των Ολυμπιακών σχεδίων. Αυτή τη στιγμή παρακολουθώ τα σχέδια για τους επόμενους Ολυμπιακούς. Συμμετείχα στην εποπτεία και στον έλεγχο της διαδικασίας του Λονδίνου. Στο Λονδίνο υπήρξαν πολλά προβλήματα με την υπέρβαση του προϋπολογισμού και πολλές πολιτικές δυσκολίες λόγω της εξωφρενικής ανόδου του κόστους. Η τρίτη ερώτηση τώρα. Είναι πολύ σημαντική. Πριν από λίγο σχολίασα και είπα ότι χτίζονται κάποιες υποδομές για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτές μετά υπάρχουν και τις πληρώνουμε. Επομένως είναι απαραίτητο να διερευνήσουμε και να κατανοήσουμε ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος χρήσης αυτών των υποδομών για τους δημότες και για την πόλη. Κι αυτό δεν είναι εύκολο. Γιατί το φάσμα των υποδομών, των μεγάλων αθλητικών εγκαταστάσεων, αλλάζει με τον καιρό. Πριν από μισή ώρα αναρωτιόμασταν τι θα κάνουμε, για παράδειγμα, με το παλιό αεροδρόμιο των Αθηνών. Πράγματι τέτοια πράγματα πρέπει να μας απασχολούν. Τι θα γίνει μ αυτές τις εκτάσεις; Διότι συνεπεία των Ολυμπιακών Αγώνων, υπάρχει τώρα ένα νέο αεροδρόμιο και υπάρχει ένα φιλέτο γης σε στρατηγική θέση με πολύ καλές επικοινωνίες, πολύ κοντά στον οικιστικό ιστό, στη μητροπολιτική περιοχή των Αθηνών, πολύ κοντά στο παραλιακό μέτωπο. Έχει πάρα πολλές δυνατότητες ο χώρος αυτός και δεν είναι εύκολο να αποφασίσει κανείς τι θα γίνει. Αν θα γίνει ένα πολύ μεγάλο και ωραίο πάρκο, ή αν θα γίνει ένα νέο Κέντρο. Προσωπικά θα πρέπει να είμαι πάρα πολύ σαφής. Δεν προέρχομαι από την Αθήνα, ίσως δεν είμαι αρμόδιος να μιλώ γι αυτό, δεν είναι δική μου ευθύνη. Ίσως πρέπει να σεβαστώ τις αποφάσεις σας, αλλά είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχουν και πολλές δυνατότητες να βρει κανείς σημεία που να έχουν τέτοιες δυνατότητες για το μέλλον, λόγω της τοποθεσίας, της τοπογραφίας, των επικοινωνιών κ.λπ. Προσοχή λοιπόν. Με μεγάλη προσοχή να συζητήσετε και να δώσετε τον χρόνο να ωριμάσει η σκέψη και ψύχραιμα να σκεφθείτε για να βρείτε την καλύτερη λύση. Αυτό βέβαια είναι μια θετική κληρονομιά. Αλλά στην περίπτωση αυτή η κληρονομιά δεν είναι και λύση. Σ αυτή την περίπτωση η κληρονομιά είναι ένα ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Δεν μου αρέσει να προκαλώ, αλλά προσοχή με το θέμα της δημαγωγίας και τις δημαγωγικές προτάσεις. Γιατί ο ρεαλισμός είναι το σημαντικότερο για τους ανθρώπους, ιδίως όταν συζητούνται πολεοδομικά θέματα. Και αυτό είναι από τα πιο σημαντικά πολεοδομικά ζητήματα στην Αθήνα κατά τη γνώμη μου αυτή τη στιγμή. Όσον αφορά το ερώτημα υπ αριθμό 4. Δε νομίζω ότι θα πρέπει να υπάρχει κάποιο ρυθμιστικό σχέδιο ειδικά γι αυτό, όπως εξήγησα χθες. Το ρυθμιστικό σχέδιο Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 3

4 είναι κάτι που αφορά την πόλη. Εσείς πρέπει να αποφασίσετε τι θέλετε για την πόλη σας. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι μόνο το εργαλείο. Πρέπει να είμαστε πολύ σαφείς ως προς αυτό. Κι αυτό συμπληρώνει την πρώτη ερώτηση. Το μόνο θέμα που λύσαμε επωφελώς στη Βαρκελώνη είναι αυτό. Εμείς αποφασίσαμε με το Ολυμπιακό εγχείρημα ότι οι Ολυμπιακοί θα είναι η ομπρέλα για να προστατευθεί ένα σημαντικό τμήμα του εγχειρήματος για την πόλη. Και κατά τη γνώμη μου αυτό πρέπει να γίνει και στις άλλες πόλεις. Οι Αγώνες είναι εργαλείο και όχι το τελικό ζητούμενο. Ερώτημα υπ αριθμό 5. Ζούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Το θέμα των μέσων ενημέρωσης είναι πολύ σημαντικό. Και μάλλον η πιο σημαντική κληρονομιά των Ολυμπιακών του 2004 για τη χώρα σας εδώ στην Αθήνα δεν ήταν οι υποδομές, ούτε οι εγκαταστάσεις, αλλά η ποιότητα της Ελλάδας ως προορισμού. Η εικόνα που έχει η Ελλάδα στον κόσμο αυτή τη στιγμή. Δε θα μπορούσε να υπάρξει μια τόσο επιτυχημένη και αποδοτική καμπάνια διαφημιστική για την Ελλάδα, όσο ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Και το ίδιο έγινε και για το Πεκίνο. Για το Πεκίνο ήταν μια ευκαιρία να παρουσιαστεί στον κόσμο η σύγχρονη Κίνα. Αυτό είναι απολύτως σαφές. Δεν ξέρω αν θα μπορούσε να είχε γίνει με κάποιο άλλο είδος αρχιτεκτονικής. Δεν έχει σημασία. Επομένως είναι πολύ σημαντικό για σας. Κι εγώ είμαι πολύ αισιόδοξος ως προς αυτήν την κληρονομιά. Βέβαια εγώ δεν ζω εδώ και δεν γνωρίζω τα προβλήματά σας. Έρχομαι μια φορά τον χρόνο περίπου και πάντοτε σχολιάζω στους φίλους μου, και το είπα και χθες, ότι η Αθήνα είναι πολύ διαφορετική απ ό,τι πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μα έχει αλλάξει εντελώς. Εσείς ίσως δεν το βλέπετε, αλλά η πόλη σας βελτιώθηκε πάρα πολύ. Ξέρω ότι είμαι απλώς ένας ανόητος τουρίστας και πάω στην Πλάκα κ.λπ. Αλλά όταν βλέπω τους ανθρώπους που επισκέπτονται εκεί, την οργάνωση, τα καφενεία, εκτός από το οδόστρωμα που είναι σε κακή κατάσταση, είναι σαν του προηγούμενου αιώνα, όλη η υπόλοιπη πόλη είναι αναζωογονημένη. Πολύ δροσερή πόλη. Αυτό έχει μεγάλη σημασία. Έχει σημασία να καλλιεργηθεί αυτή η διαφορά. Κι είναι αλήθεια πως έχει αλλάξει η Αθήνα. Είμαι βέβαιος λοιπόν ότι η κατάταξή σας στην λίστα των πόλεων έχει αλλάξει. Είδα την παρουσίαση για τον πολιτισμό. Ο πολιτισμός και η κουλτούρα είναι το ίδιο πράγμα. Αλλά αυτό δεν ισχύει για πολλές χώρες ξέρετε. Λίγες χώρες μπορούν να μιλήσουν για πολιτισμό όπως η Ελλάδα. Για πολλούς λόγους, που ανάγονται ίσως και στην αρχαιότητα. Για μας, εμείς ανακαλύπτουμε μία νέα σύγχρονη Ελλάδα και το κόστος αυτής της προπαγάνδας δεν θα μπορούσε να καταβληθεί από την Ελλάδα χωρίς τους Ολυμπιακούς. Και τέλος το ερώτημα υπ αριθμό έξι. Πιστεύω ότι εντέλει θα πρέπει να επιλέξετε ποια είναι η κληρονομιά που θέλετε να αναπτύξετε για το μέλλον. Γιατί το κύριο πρόβλημα της πόλης, όλων των πόλεων, είναι ότι όλες οι πόλεις θέλουν να κάνουν το ίδιο. Όλες οι πόλεις θέλουν τουρισμό, πολλά συνέδρια, υψηλή τεχνολογία, το πιο σημαντικό Πανεπιστήμιο. Αλλά αυτό δε γίνεται. Δεν είναι δυνατόν όλα να Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 4

5 γίνουν. Και εντέλει απ αυτό το πανόραμα συνεπειών των Ολυμπιακών Αγώνων, πρέπει κανείς να επιλέξει. Ίσως να εξελίξει το προϊόν τουρισμός, ίσως να χαράξει μια νέα πολιτική για την εκπαίδευση, ίσως τα πάρκα, το πράσινο, ίσως η σχέση με άλλες πόλεις, όπως με τη Θεσσαλονίκη ή την Πάτρα. Και επ ευκαιρία, για μένα το πιο σημαντικό πρόβλημα της χώρας είναι αυτά τα θέματα. Στη Βαρκελώνη για παράδειγμα, υπήρξε μεγάλη σαφήνεια. Δεν υπήρχε τουρισμός πριν από τους Ολυμπιακούς στη Βαρκελώνη. Τώρα έχουμε εξήντα χιλιάδες κλίνες σε ξενοδοχειακή υποδομή και το 70% της οικονομίας της πόλης βασίζεται στον τουρισμό. Αυτό είναι κάτι καινούργιο. Εμείς το δεχθήκαμε αυτό γιατί είχαμε πολλές δυσκολίες να επιλύσουμε τα προβλήματα της βιομηχανικής κρίσης. Πριν από είκοσι χρόνια η βιομηχανία εξαφανίστηκε από τη Βαρκελώνη και αναπτύξαμε έναν νέο κλάδο, τον τουρισμό, με τις δραστηριότητές του. Αυτό δεν θα είχε καταστεί δυνατό χωρίς τους Ολυμπιακούς. Και το συστήνω. Βέβαια δεν είναι σωστό για μένα να σας συστήνω. Δεν είναι ηθικά σωστό να σας συστήνω τι να κάνετε. Αλλά σας δείχνω πώς επιλέγει κανείς για το μέλλον, με βάση του τι κάναμε εμείς στη Βαρκελώνη. Αυτή είναι τουλάχιστον η ματιά που έχω για το μέλλον, αν θέλω να είμαι αισιόδοξος και όπως έχουν τα πράγματα σήμερα. Ευχαριστώ. Κος ΤΣΕΓΚΟΣ: Ευχαριστούμε τον κ. Acebillo, ο οποίος παρ ότι αργήσαμε να του δώσουμε πραγματικά τις ερωτήσεις -απλώς περιμέναμε να δούμε και πώς θα κυλήσει το Διήμερο για να βγουν και κάποιες ερωτήσεις ήταν και πολύ συγκεκριμένος και κάπως μας έδωσε ένα επιπλέον κουράγιο απ αυτό που έχουμε αρκετοί από μας για τη μεταολυμπιακή χρήση των ακινήτων πέντε χρόνια μετά τους Αγώνες. Θα προχωρήσουμε τώρα στον εκπρόσωπο μιας άλλης πόλης, που βρίσκεται στην Αυστραλία. Μιας πολύ νεότερης πόλης. Και θα θέλαμε τον Καθηγητή, τον κ. Nield να μας δώσει κάποιες απαντήσεις σ αυτό το ερωτηματολόγιο. Κύριε Nield έχετε τον λόγο. Κος NIELD: Ευχαριστώ κυρίες και κύριοι. Θα ήθελα να εκφράσω για άλλη μια φορά την ευχαρίστησή μου που βρίσκομαι εδώ και νομίζω ότι ήταν προκλητική κατά κάποιο τρόπο η συνάντησή μας. Όλοι θα συμφωνήσουμε, κατά τη γνώμη μου, με τον Καθηγητή Acebillo, ότι η πόλη θα πρέπει να είναι η βασική εκδήλωση, το βασικό event. Και ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα πρέπει να γίνονται για την πόλη. Δηλαδή θα πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε ότι θα πρέπει να προταθεί η ανάπτυξη της πόλης για την πόλη και όχι για τους Αγώνες. Νομίζω ότι αυτή ήταν η ιδέα στο Sydney και στην Αθήνα, αλλά γίνεται όλο και πιο μη ρεαλιστικό αυτό. Είναι δύσκολο δηλαδή να το πραγματοποιήσει κανείς. Γιατί οι αθλητικές εκδηλώσεις γίνονται όλο και πιο ακριβές, γίνονται τόσο ακριβές που είναι Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 5

6 αδύνατον να τις οργανώσουμε με χαμηλό κόστος και πολλές φορές υπάρχει πανικός. Ο πανικός είναι η βασική κινητοποίηση. Δηλαδή υπάρχει πάντα πανικός, αν θα μπορέσουμε να δείξουμε στον υπόλοιπο κόσμο το σωστό πρόσωπο κατά την διάρκεια των δεκαέξι ημερών των Ολυμπιακών Αγώνων. Γιατί ο πανικός κυριαρχεί σε διάφορα προγράμματα που γίνονται για την πόλη. Σε πολιτισμικά προγράμματα κ.λπ. Όπως αναφέρθηκε, θα πρέπει οι Ολυμπιακοί Αγώνες καταρχήν να γίνουν πιο φθηνοί, έτσι ώστε να μπορούν να παίξουν τον ρόλο του παράγοντα εκσυγχρονισμού της πόλης. Έτσι όπως είναι οι Ολυμπιακοί σήμερα, αυτό δεν είναι δυνατόν. Και στους τελευταίους Ολυμπιακούς στο Λονδίνο το ίδιο θα επαναληφθεί. Και νομίζω ότι στο τέλος για τους Ολυμπιακούς Αγώνες θα ενδιαφέρονται μόνο οι μεγάλες πόλεις του κόσμου. Η Νέα Υόρκη, η Μόσχα, το Παρίσι κ.λπ. Υπάρχουν όμως κι άλλες πόλεις και θα καταντήσουμε στο τέλος να μπορούμε να κάνουμε Ολυμπιακούς Αγώνες μόνο στις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου. Η ΔΟΕ δεν θεωρεί ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν ένα εργαλείο για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της πόλης, αλλά θεωρούν ότι είναι μια μεγάλη αθλητική εκδήλωση. Μια διεθνής αθλητική εκδήλωση. Γιατί γίνεται αυτό; Οι Ολυμπιακοί Αγώνες χάνουν τον λόγο χρήσης τους. Θα πρέπει να υπάρχουν αθλήματα για τα οποία ενδιαφέρονται καταρχήν οι νέοι άνθρωποι. Θα πρέπει επομένως να ζητήσουμε από τη ΔΟΕ να αφαιρέσει για παράδειγμα την ιππασία από τα αθλήματα. Οπωσδήποτε είναι ένα θεαματικό άθλημα, αλλά είναι τόσο ακριβό. Μπορείτε να φανταστείτε ότι στο Sydney πληρώσαμε για κάθε άλογο που ήρθε και το οποίο θα έπρεπε να μπει σε καραντίνα. Γιατί υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες για την εισαγωγή των αλόγων για παράδειγμα στη χώρα μας και η Οργανωτική Επιτροπή θα έπρεπε να πληρώσει το κόστος γι αυτό. Οπωσδήποτε πρόκειται για ένα πάρα πολύ ακριβό άθλημα και το ίδιο ισχύει και για τη σκοποβολή. Η σκοποβολή είναι ένα μεγάλο αθλητικό γεγονός, ένα ακριβό αθλητικό γεγονός. Χρειάζεται πολύ τεχνολογία, μεγάλη οργάνωση πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Θα ήθελα να πω ότι το Πένταθλο είναι επίσης ένα πολύ ακριβό άθλημα. Θα πρέπει λοιπόν να δούμε αν κάτι είναι αποτελεσματικό από άποψη κόστους. Σε ό,τι έχει να κάνει με το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων. Κάτι άλλο ενδιαφέρον τώρα, το οποίο ίσως θα έπρεπε να υποβάλλουμε στην προσοχή της ΔΟΕ, σε ό,τι έχει να κάνει με το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων, είναι η περίοδος των δύο εβδομάδων. Το δεκαπενθήμερο. Ξέρουν όλοι ότι έχουν δεκαέξι μέρες στη διάθεσή τους για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Όμως αν μειώσεις τον χρόνο, τότε και το κόστος θα μειωθεί. Επομένως η κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων μπορεί να γίνει ένας παράγοντας εκσυγχρονισμού της πόλης, όμως θα πρέπει οπωσδήποτε να μειώσουμε το κόστος. Και νομίζω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να κάνουμε άμεσα. Γιατί θα πρέπει οι Ολυμπιακοί Αγώνες να αρέσουν στους νέους ανθρώπους και όχι στους αριστοκράτες ή στους Ευρωπαίους αριστοκράτες. Οπωσδήποτε εμείς οι Αυστραλοί Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 6

7 κερδίσαμε πάρα πολλά μετάλλια στην ιππασία. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι η ιππασία χρειάζεται συγκεκριμένους χώρους. Παρόλο που οι Ολυμπιακοί Αγώνες γίνονται σε κάποια συγκεκριμένη πόλη, χρειάζονται ειδικοί χώροι εκτός της πόλης να οργανωθούν για την ιππασία. Άρα ίσως χρειαζόμαστε μεγαλύτερη διάρκεια Ολυμπιακών Αγώνων, για να μειώσουμε το κόστος. Εγώ δούλεψα με το Rio de Janeiro. Τα χρήματα ήταν τότε ένα μεγάλο πρόβλημα. To Rio de Janeiro είναι ορεινή πόλη. Έχει τεράστιους λόφους. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να βρεις την επιφάνεια, το εμβαδόν που χρειάζεται για την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων. Θα ήθελα να υπενθυμίσω επίσης ότι η Νότια Αμερική δεν διεξήγαγε ποτέ τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν είχαμε ποτέ Ολυμπιακούς Αγώνες στη Νότια Αμερική. Το Μεξικό ήταν αυτό που έφτασε πιο κοντά ώστε να πετύχει τον στόχο. Θα έχουμε το Διεθνές Πρωτάθλημα στη Νότιο Αφρική. Αλλά θα πρέπει να μπορούν και άλλες πόλεις από άλλα μέρη του κόσμου να διεκδικήσουν την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων. Σε ό,τι έχει να κάνει με τη μεταολυμπιακή κληρονομιά, με τη μεταολυμπιακή χρήση των εγκαταστάσεων και των υποδομών, στο Sydney οι χώροι για τη σκοποβολή και την ιππασία πήραν μεγάλο μέρος από τις εγκαταστάσεις. Το κέντρο του τένις χρησιμοποιείται, επίσης χρησιμοποιείται καθημερινά η πισίνα ακόμα. Δηλαδή όλες οι αθλητικές εγκαταστάσεις. Έρχεται κόσμος να αθληθεί στους χώρους όπου άλλοι μεγάλοι πρωταθλητές κέρδισαν μετάλλια. Τι έκανε τώρα το Sydney μετά από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Είχε μία συνέχεια της Ολυμπιακής οργάνωσης, είχε μία συγκεκριμένη αρχή και έναν συγκεκριμένο χώρο για την πραγματοποίηση μεγάλων εκδηλώσεων. Μεγάλες αθλητικές εκδηλώσεις μπορούν να διοργανώσει από το Sydney. Δηλαδή το Sydney μπορεί να προσελκύσει τη διεξαγωγή μεγάλων αθλητικών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων. Οι Ολυμπιακοί χώροι επομένως χρησιμοποιούνται. Όλοι πληρώνουν για να χρησιμοποιήσουν τις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Sydney. Οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις συντηρούνται για πολύ καιρό μετά από τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων. Και είναι λυπηρό το γεγονός ότι στην Αθήνα αυτές οι καταπληκτικές Ολυμπιακές εγκαταστάσεις δεν συνέχισαν να χρησιμοποιούνται και μετά από τους Ολυμπιακούς. Νομίζω ότι μπορείτε να τις αξιοποιήσετε στο μέγιστο. Μπορείτε να προσελκύσετε στους χώρους σας πάρα πολλές εκδηλώσεις. Νομίζω ότι αναφέρθηκε και κάτι άλλο, το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό. Χρησιμοποιήθηκαν διάφορα μέσα μεταφοράς για τους Ολυμπιακούς Αγώνες -δηλαδή κατασκευάστηκε το μετρό, βελτιώθηκε το σύστημα μεταφοράς- και αυτό γίνεται ένα σημείο αξιολόγησης, ένα benchmark για την ανάπτυξη της πόλης. Επομένως από τη στιγμή που θα τελειώσουν οι Αγώνες, θα πρέπει να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε τις υποδομές. Οι υποδομές είναι πάρα πολύ σημαντικές, οι υποδομές που κατασκευάζονται κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 7

8 Αξιοποιήθηκαν πολλές απ τις περιοχές που βρίσκονταν στον ποταμό του Sydney. Επομένως σε ό,τι έχει να κάνει με τη χωροταξία του Sydney, οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν διοργανώθηκαν στο κέντρο της πόλης και αυτό ήταν πάρα πολύ σημαντικό για την περαιτέρω ανάπτυξη της πόλης. Αναπτύχθηκαν νέα συστήματα μεταφοράς και νομίζω ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες μπορούν να ορίσουν το benchmark για το θέμα των υποδομών και μπορούμε να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε τις υποδομές που κατασκευάζονται κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Νομίζω ότι το ίδιο ισχύει και για την Αθήνα. Οι υποδομές ήταν πολύ σημαντικές και στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Σε ό,τι έχει να κάνει με το τρίτο και τέταρτο ερώτημα, νομίζω ότι απάντησα. Σε ό,τι έχει να κάνει με το πέμπτο, η δημοσιογραφική κάλυψη των αθλητικών εκδηλώσεων των Ολυμπιακών Αγώνων καθιστά την πόλη ξεχωριστή, γιατί οπωσδήποτε οι Ολυμπιακοί είναι μέρος της τηλεόρασης και είπα και στη δική μου παρουσίαση ότι οι τηλεοπτικές εγκαταστάσεις για τους Αγώνες είναι πάρα πολύ σημαντικές. Είναι ειρωνεία ωστόσο ότι για την τηλεόραση είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν μεγάλα πλήθη. Δεν θέλουν δηλαδή να βλέπουν κενές θέσεις από την τηλεόραση. Δηλαδή δεν μπορεί να οργανώνεις απλώς τις αθλητικές εκδηλώσεις και να έχεις κόσμο που να έρχεται να τις βλέπει. Θα πρέπει και ν ακούσεις τον κόσμο να χειροκροτά, να ζητωκραυγάζει κ.λπ. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες χρησιμοποιήθηκαν κάποια Συνεδριακά Κέντρα και στη συνέχεια αυτά ήταν κλεισμένα για τα επόμενα δέκα χρόνια. Δηλαδή δημιουργήθηκε ένας συνεδριακός τουρισμός. Αυτό που έκαναν οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι ότι δημιούργησαν μία νέα εστίαση για τον πολεοδομικό σχεδιασμό της πόλης. Παρείχε νέα εργαλεία για τον σχεδιασμό υποδομών προς όφελος της πόλης. Αλλά παρείχε ταυτόχρονα και σημαντικά εφαλτήρια για την ανάπτυξη των δημόσιων μεταφορών, των σιδηροδρόμων, αναπτύχθηκαν νέες τεχνολογίες, για παράδειγμα για τη θέρμανση του Ολυμπιακού Χωριού. Μάλιστα αυτή τη στιγμή εισήγαγαν και νέες διατάξεις στη νομοθεσία. Θα πρέπει οπωσδήποτε να έχεις ηλιακό θερμοσίφωνα όταν κατασκευάζεις ένα σπίτι στην Αυστραλία. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει ειδική εγκατάσταση για τα λύματα. Υπάρχει ειδική πρόβλεψη για τα ακάθαρτα νερά, τα οποία θα πρέπει να υποβάλλονται σε επεξεργασία ήδη από τις κατοικίες. Επίσης αναπτύξαμε νέα συστήματα για τη θέρμανση. Τηλεθέρμανσης, θέρμανσης με φυσικό αέριο, που είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον. Όλα αυτά ξεκίνησαν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Sydney. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι πραγματικά σημαντικός παράγοντας για τον εκσυγχρονισμό των πόλεων και μπορούν να βελτιώσουν όλα τα πράγματα τα οποία αναφέρονται εδώ. Μπορούν δηλαδή να βελτιώσουν το θεσμικό πλαίσιο της πόλης, να φέρουν μεγάλη οικονομική ανάπτυξη, νέα γραφεία, νέες κατοικίες, καλύτερο περιβάλλον. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 8

9 Ο πολιτισμός ήταν πάντα πάρα πολύ σημαντικός για τη Μελβούρνη και το Sydney. Εμείς συνεχίζουμε την πολιτιστική ανάπτυξη σε αυτές τις πόλεις. Είμαστε δεύτεροι μετά από το Λονδίνο και το Παρίσι. Νομίζω ότι έχουμε περισσότερα μοντέρνα θέατρα στη Μελβούρνη και στο Sydney απ ό,τι υπάρχουν στη Νέα Υόρκη. Επίσης ο τουρισμός είναι πάρα πολύ σημαντικός. Βελτιώνεται σημαντικά μέσω των Ολυμπιακών Αγώνων. Οπωσδήποτε έχουμε τη χρηματοπιστωτική κρίση. Αναφέρουν ορισμένα περιοδικά ότι το Sydney είναι αυτή τη στιγμή προορισμός νούμερο 1 ή νούμερο 2 σε τουριστικό επίπεδο. Και επίσης έχουμε και βελτίωση των υποδομών. Έχουμε καταπληκτικές υποδομές οι οποίες προέρχονται από την προετοιμασία και τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Ευχαριστώ πολύ. Κος ΤΣΕΓΚΟΣ: Ευχαριστούμε τον καθηγητή κ. Nield. Τώρα γίνεται και λίγο επίκαιρο το ότι έπρεπε να έχουμε έναν συνομιλητή απ τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Και για τις υποδείξεις του, αλλά και για την άλλη ματιά που δίνει μια πολύ νέα πόλη, νεότερη πόλη, με την πρόκληση των Ολυμπιακών Αγώνων. Θα συνεχίσω με την Αθήνα. Είπα με τη σειρά χρονολογίας που ανέλαβαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο Πέτρος Συναδινός, Πρόεδρος του «Αθήνα 2004». Κος ΣΥΝΑΔΙΝΟΣ: Πιστεύω ότι οι πρώτες τέσσερις ερωτήσεις όπως τις έθεσε ο κ. Τσέγκος, είναι όψεις του ίδιου νομίσματος. Δηλαδή ο σχεδιασμός για την πόλη ή για τους Αγώνες, ο γιγαντισμός των αγώνων και συνεπακόλουθα το κόστος, η μεταολυμπιακή χρήση των εγκαταστάσεων και το master plan που θα έπρεπε να προϋπάρχει για την μεταολυμπιακή χρήση ως υποχρεωτικό απ τη ΔΟΕ, και οι τέσσερις ερωτήσεις κατά τη γνώμη μου είναι όψεις του ίδιου νομίσματος. Και νομίζω μπορεί με ασφαλή τρόπο κανείς που έχει παρακολουθήσει αυτό το διήμερο να απαντήσει, ακούγοντας τις εισηγήσεις και των Ελλήνων και των αξιόλογων ξένων συναδέλφων, ότι στις σύγχρονες απαιτήσεις των Ολυμπιακών Αγώνων το ένα χωρίς το άλλο οδηγεί σε αποτυχία. Με την εξαίρεση της Βαρκελώνης που έδωσε πολύ μεγάλη έμφαση στο σχεδιασμό και στο master plan της πόλης σε μακροχρόνια βάση, με την υποσημείωση ότι η Βαρκελώνη είχε από τις άλλες τρεις πόλεις πολύ λιγότερες απαιτήσεις εκείνη την περίοδο, πάρα πολύ λιγότερες απαιτήσεις, σε αγωνίσματα, σε χωρητικότητες, σε υποχρεωτικές εφαρμογές Κοινοτικής νομοθεσίας κ.λπ., οι τρεις πόλεις που ακολούθησαν τη Βαρκελώνη, (συν την Atlanta, που την εξαιρούμε διότι δεν έγιναν εκεί παρεμβάσεις, ήταν άλλου τύπου διοργάνωση), αλλά και στο μέλλον, Λονδίνο κ.λπ., έχουν να αντιμετωπίσουν τόσο αυστηρές προδιαγραφές και τόσο αυξημένες απαιτήσεις, ο γιγαντισμός που λέμε των Αγώνων, που εάν ο σχεδιασμός δεν συνδυαστεί με τις Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 9

10 ανάγκες της πόλης για τη μεταολυμπιακή χρήση, τη συνεργασία του κράτους και του ιδιωτικού τομέα και τον σαφή προσδιορισμό των χρήσεων, της χρηματοδότησης, της κατασκευής κ.λπ., μοιραία θα οδηγήσει σε αποτυχία. Μοιραία θα οδηγήσει σε αυστηρές ποινές από τις διεθνείς υποχρεώσεις που έχει αναλάβει πια η χώρα. Είναι στην αρμοδιότητα των διεθνών δικαστηρίων η σύμβαση χώρας / πόλης με τη ΔΟΕ που ελέγχεται, με ποινές κ.λπ. Ας μην το ψάξουμε σε βάθος, επαναλαμβάνω ότι ο σχεδιασμός πρέπει να είναι κοινός. Σε ό,τι αφορά τις απαιτήσεις της ΔΟΕ και των διεθνών Ομοσπονδιών, το είπε και ο Lawrence, σαφέστατα πολλές είναι μαξιμαλιστικές και δεν χρειάζονται. Και δεν είναι και απαραίτητες για τη λειτουργία της κάθε πόλης. Γι αυτόν το λόγο η επιτυχία της Αθήνας μπορεί να συγκριθεί μόνο με το γεγονός ότι πόλεις που διοργάνωσαν πριν Αγώνες και αυτές που έρχονται, είναι πόλεις με τεράστια οικονομική άνεση και μητροπόλεις του κόσμου με σαφέστατα προσδιορισμένο χαρακτήρα. Με αυτές τις διοργανώσεις και αυτές τις πόλεις και αυτές τις χώρες πρέπει να συγκριθεί η περίπτωση της Αθήνας και της Ελλάδας. Η επιτυχία της Αθήνας μπορεί να οφείλεται σε μία συγκυριακή οικονομική ευμάρεια της χώρας σε σχέση με την ΟΝΕ, την ανάπτυξη, το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, που εν μέρει απαντήθηκε χθες το βράδυ σχετικά με το αν το κόστος των Αγώνων ήταν υψηλό ή όχι σε σχέση με το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και το ΑΕΠ της χώρας. Ταυτόχρονα, εάν κάνει κανείς μια ανάλυση των έργων και εξοπλισμών σε κάθε τομέα, πρέπει να κριθεί το θέμα των Ολυμπιακών Αγώνων στο εάν και κατά πόσον κάλυψε μακροχρόνιες απαιτήσεις της Αθήνας, ανάγκες δηλαδή, που έπρεπε ήδη να έχουν ικανοποιηθεί και χωρίς τους Αγώνες. Πολύς λόγος έγινε για τις αθλητικές εγκαταστάσεις. Και χθες το βράδυ στα οικονομικά αναλύθηκε με κάποια νούμερα από άλλους συναδέλφους, ότι τελικά είναι ένας μύθος αυτό. Δεν ξεπερνούσαν το 1/5 του συνόλου το κόστος των αθλητικών εγκαταστάσεων. Άγνωστα σε μας, που φάνηκε από τη συζήτηση, έργα υποδομής υλοποιήθηκαν. Το είπε και ο συνάδελφος της Βαρκελώνης. Ήταν υποδομές που δεν φαίνονται, κάτω από τη γη. Αναφέρω την τηλεπικοινωνία και την ενέργεια. Ακούσαμε ότι αυτά τα δύο μόνο κόστισαν γύρω στο 1 δις. Δηλαδή είτε 5, 6 είναι το κόστος των Αγώνων όπως ειπώθηκε χθες το βράδυ, είτε 10, το 1 δις είναι τεράστιο νούμερο συγκριτικά με τις αθλητικές εγκαταστάσεις για το κόστος των Αγώνων. Η μεταολυμπιακή χρήση. Εδώ έχουμε παραδείγματα τεσσάρων πόλεων, τεσσάρων χωρών, άλλες ανάγκες, άλλοι σχεδιασμοί. Το Πεκίνο είχε μια καθαρή προολυμπιακή απόφαση, οι πιο πολλές αθλητικές εγκαταστάσεις κυρίως γι αυτές αν αναφερθούμε να πάνε στα Πανεπιστήμια. Το Sydney, λόγω και της αγγλοσαξονικής εμπειρίας και προγραμματισμού, είχε μια πολύ καλή και εκτεταμένη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 10

11 Να πω μόνο, μια και αναφέραμε σήμερα, και ο Παναγιώτης, για το Ελληνικό, ότι η τεράστια ανάπλαση του Homebush, που είναι περίπου σαν το Ελληνικό, έξι χιλιάδες στρέμματα, έγινε μία νέα πόλη. Αλλά αυτό ήταν ένας βαθμός ανάπλασης με οικιστικά συγκροτήματα, με αθλητικές εγκαταστάσεις, με κτίρια γραφείων, με τράπεζες, με τεχνητές λίμνες κ.λπ, που δύσκολα θα μπορούσε να γίνει εδώ σε οποιαδήποτε άλλη περιοχή. Εδώ το 1/6 αυτής της έκτασης που είναι το Ολυμπιακό Χωριό, ακόμα προσπαθούμε να το ολοκληρώσουμε. Και η Αθήνα, κάναμε την κριτική χθες, είχε ένα έλλειμμα στο σχεδιασμό μεταολυμπιακής χρήσης, το οποίο έλλειμμα δυστυχώς συνεχίστηκε και μετά το τέλος των Αγώνων και συνεχίζεται και σήμερα. Σαφέστατα δηλαδή απαντούμε ναι, νομίζω όλοι οι συμμετέχοντες σε αυτό το panel, συμφωνούν ότι ίσως η ΔΟΕ, με τις αυστηρές προδιαγραφές που βάζει, θα πρέπει να υποχρεώσει τις πόλεις επί ποινή αποκλεισμού, να έχουν ένα business plan, ένα οικονομικό σχέδιο αξιοποίησης των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Γιατί είδαμε όλοι, όπως και στην περίπτωση της Αθήνας, ότι όταν εφαρμόζεις ως διεθνή υποχρέωση κάποιο σχέδιο, κάποιους κανόνες, κάποια standards, κάποιους προγραμματισμούς, τότε το ακολουθείς μέχρι το τέλος. Και το βλέπουμε και από τα διάφορα προγράμματα της Ε.Ε. και τους τρόπους και τους πολλαπλούς ελέγχους που γίνονται μέχρι το τέλος της εφαρμογής τους. Εάν ωφελήθηκε ή όχι η Αθήνα από τους Ολυμπιακούς, με βάση τη διεθνή προβολή. Νομίζω και ο κ. Acebillo και ο Lawrence Nield είπαν ότι αυτή η προβολή έγινε. Κατά την άποψή τους, και νομίζω και κατά τη δική μας, η Αθήνα πια έχει μπει στο διεθνή χάρτη ως μία σύγχρονη πόλη, με τις ελλείψεις και τις αδυναμίες που ξέρουμε όλοι. Αλλά εν πάση περιπτώσει έχει έναν συγκεκριμένο πια χαρακτήρα και τοπόσημο. Και επειδή πρέπει να συγκρίνουμε πάντα Ολυμπιακούς με Ολυμπιακούς, όχι πόλεις με άλλες πόλεις ξέχωρα από τους Αγώνες, ας μη ξεχάσουμε και την τελευταία παρατήρηση που έκανε ο συνάδελφος Μηχανικός απ τον ΟΛΠ, ότι και η Βαρκελώνη και η Αθήνα, σε σχέση με τον τουρισμό, με τις αφίξεις τουριστών, με τη δυνατότητα φιλοξενίας πλοίων κ.λπ., μπήκαν στο διεθνή χάρτη και τώρα έχει η μεν μία την πρώτη θέση, η δε άλλη την δεύτερη, χάρη στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτά είναι συγκρίσιμα στοιχεία. Κλείνοντας, στην τελευταία ερώτηση, για το τι τελικά έμεινε στην πόλη και στη χώρα απ αυτό το εγχείρημα, εγώ θα έλεγα ότι το πιο σημαντικό είναι αυτό που είπε ένας διάσημος μαθηματικός, ο Galois αν θυμάμαι καλά, τι μάθαμε δηλαδή, ότι εάν μπορείς να διατυπώσεις σωστά το ερώτημα, τότε μπορείς να βρεις και την απάντηση. Νομίζω ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν ένα μεγάλο στοίχημα για τους επιστήμονες, το κράτος, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τον ιδιωτικό τομέα, ότι μπόρεσε σε ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο που δόθηκε και με συγκεκριμένες υποχρεώσεις, να τα φέρει σε πέρας. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 11

12 Και έτσι βρισκόμαστε σήμερα εδώ λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων. Δηλαδή δε θα είχαμε ανοίξει τη συζήτηση για τα εκατομμύρια τετραγωνικά των ελεύθερων χώρων που πρέπει να βρουν τον χαρακτήρα τους και να επιτύχει η ανάπλαση, έστω και με καθυστέρηση -γιατί με καθυστέρηση θα το πετύχει η Αθήνα αν δεν είχαν γίνει Ολυμπιακοί Αγώνες. Εγώ είπα χθες ένα νούμερο, έντεκα εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα είναι το μετα-ολυμπιακό στοίχημα, αυτά δηλ. που παλεύουμε σήμερα να δώσουμε χαρακτήρα στην ανάπλαση. Και αναφέρομαι στο Ελληνικό, στο παραλιακό μέτωπο της Αθήνας, που δεν το πετύχαμε όπως η Βαρκελώνη, μιλώ για το ΟΑΚΑ, για το Σχοινιά κ.λπ. Αυτή νομίζω είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε σήμερα. Και αν βγει και κάτι απ αυτό το διήμερο που το Τεχνικό Επιμελητήριο πρώτο πήρε την πρωτοβουλία μετά από πέντε χρόνια να διοργανώσει, όχι άλλος φορέας -και μπράβο στο Τεχνικό Επιμελητήριο που έφερε και τους ξένους είναι ότι μπροστά μας έχουμε αυτή την πρόκληση. Άνοιξε μια συζήτηση, έστω και μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τι θα κάνουμε με τους μεγάλους πόλους. Για μένα αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα σήμερα. Δευτερεύον είναι το εάν για εμπορευματοποίηση ή για κάποιους άλλους λόγους του ιδιωτικού τομέα, δώσαμε τρία, τέσσερα από τα κτίρια και εάν κάποιο απ αυτά το πήρε κάποια εταιρία και ούτω καθ εξής. Η μεγάλη πρόκληση για την Αθήνα, που χωρίς αυτό θα είχε αποτύχει, είναι αν δεν ολοκληρώσει την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου του Ελληνικού, του ΟΑΚΑ, του Σχοινιά. Αυτά τα έντεκα, δώδεκα εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα. Που επαναλαμβάνω, δεν θα είχαν απελευθερωθεί χωρίς τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Γιατί και ο παλιός Ιππόδρομος που τώρα παρεμβαίνει ο ιδιωτικός τομέας, αν παρέμβει και αν τελειώσει και μακάρι να γίνει η Όπερα και η Εθνική Βιβλιοθήκη με σχέδια γνωστών ξένων αρχιτεκτόνων, είναι αποτέλεσμα της απομάκρυνσης των εγκαταστάσεων εκεί λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων. Ευχαριστώ πολύ. Κος ΤΣΕΓΚΟΣ: Ευχαριστούμε τον Πέτρο Συναδινό για την πολύ εμπεριστατωμένη παράθεση των θεμάτων της Αθήνας. Με τον τελευταίο διοργανωτή, το Πεκίνο, πρωτεύουσα μιας χώρας με άλλα μεγέθη, αυτή τη στιγμή της δεύτερης οικονομικής δύναμης στον κόσμο, τρίτης νομίζω, μετά την Ιαπωνία τώρα πια και συνεχώς ανερχόμενης, με μία άλλη προσέγγιση, όπως τη διαπίστωσα κι εγώ από μια επίσκεψη που έκανα τον Νοέμβριο. Ο κ. Tian θα μας κάνει τη χάρη να μας πει μερικά πράγματα επάνω σε αυτές τις ερωτήσεις που του έχουμε θέσει. Κος TIAN: Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 12

13 Ευχαριστώ πάρα πολύ. Στη διήμερη αυτή συνάντηση, νομίζω ότι τα μέλη της αποστολής μου είχαν την ευκαιρία να λάβουν πολλές πληροφορίες. Ήμουν υπεύθυνος για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου και χαρήκαμε που είχαμε όλες αυτές τις πληροφορίες σχετικά με τους Ολυμπιακούς της Βαρκελώνης, του Sydney και της Αθήνας. Μάθαμε πολλά πράγματα κατά τη διάρκεια της συνάντησης. Με τα μέλη της αποστολής μου χθες και σήμερα ακούσαμε πολλές ομιλίες σχετικά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες και την Ολυμπιακή κληρονομιά. Σε ό,τι έχει να κάνει με τις έξι ερωτήσεις, θα ήθελα να απαντήσω σε προσωπικό επίπεδο χωρίς να εκπροσωπώ κάποιους. Θα σας πω δηλαδή την προσωπική μου άποψη. Σε ό,τι έχει να κάνει με το πρώτο ζήτημα, το Πεκίνο αντιμετώπισε αυτό το ερώτημα, αλλά για μένα πριν από τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου, κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας δηλαδή, εμείς ακολουθήσαμε το μοντέλο του συνδυασμού. Δηλαδή και οι Αγώνες για την πόλη και τη χώρα και η ανάπτυξη της πόλης και της χώρας για τους Αγώνες. Και τα δύο. Κοίταξα το βιβλίο σήμερα το πρωί. Εμείς ήμασταν υποψήφιοι για τους Ολυμπιακούς Αγώνες για δεκαοχτώ χρόνια. Επί δεκαοχτώ χρόνια διεκδικούσαμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Και γι αυτό εμείς αρχίσαμε να σκεπτόμαστε τι μπορούμε να κάνουμε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Εάν δηλαδή θα μπορούσαμε τελικά να τους φιλοξενήσουμε. Έτσι άρχισε ο σχεδιασμός. Από το 1982 εμείς αρχίσαμε να στέλνουμε αιτήσεις στην Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και γι αυτόν τον λόγο αρχίσαμε ν αλλάζουμε τον σχεδιασμό. Δηλαδή ο σχεδιασμός της πόλης του Πεκίνου ήταν σχεδιασμός για να μπορέσει να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Εμείς είμαστε ασιατική πόλη, έχουμε την κινεζική κουλτούρα και θέλαμε και τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Γι αυτό λοιπόν θα έλεγα ότι ως προς το πρώτο ερώτημα, εμείς ακολουθήσαμε τον συνδυασμό και των δύο. Δηλαδή ανάπτυξη των αγώνων για την πόλη και τη χώρα και ανάπτυξη της πόλης και της χώρας για τους Αγώνες. Και τα δύο. Υπήρχε μίξη. Αυτή είναι η πρώτη απάντηση. Σε ό,τι έχει να κάνει με το δεύτερο. Το Πεκίνο αναπτύχθηκε πάρα πολύ γρήγορα. Είκοσι εκατομμύρια άνθρωποι ήρθαν στο Πεκίνο. Είκοσι εκατομμύρια ανθρώπους είχαμε στο Πεκίνο. Ζουν στο Πεκίνο. Αλλά δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να μπορεί κανείς να προπονηθεί, για να μπορεί κανείς να ασκηθεί. Για badminton, για ποδόσφαιρο, για τένις, πινγκ-πονγκ. Αυτό είναι φοβερό, διότι με είκοσι εκατομμύρια κατοίκους καταλαβαίνετε ότι θα πρέπει να υπάρχουν αυτές οι εγκαταστάσεις. Εμείς λοιπόν ετοιμαστήκαμε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά ετοιμαστήκαμε και για να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε αυτές τις ανάγκες της πόλης. Εάν εσείς για παράδειγμα επισκεφθείτε τα γυμναστήρια μετά τους Ολυμπιακούς, θα δείτε ότι ο κόσμος μπορεί να τα χρησιμοποιήσει. Το γυμναστήριο του badminton είναι ανοιχτό στο κοινό. Όλοι μπορούν να το χρησιμοποιήσουν για να παίξουν badminton. Νομίζω ότι η ωφελιμότητα λοιπόν για τους ανθρώπους ήταν το πιο σημαντικό στοιχείο. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 13

14 Επίσης έπρεπε να χτίσουμε πάρα πολλά στάδια για τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου. Και γι αυτό λοιπόν, επαναλαμβάνω, ότι είχαμε έναν συνδυασμό, όπως προείπα στο πρώτο ερώτημα. Το δεύτερο θέμα λοιπόν είναι δύσκολο. Ως πολίτης της γης, η γνώμη μου είναι ότι κατά τη διεκδίκηση των Ολυμπιακών Αγώνων κάθε χώρα θέλει να αποκτήσει ένα καλύτερο επίπεδο διοργανώνοντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Να προωθήσει καλύτερες συνθήκες, να προβάλλει τη χώρα και θέλει οι αθλητές να πετύχουν ρεκόρ, να πετύχουν καλύτερες επιδόσεις. Επομένως αυτό είναι που κυριαρχεί κατά τη διάρκεια της διεκδίκησης των Ολυμπιακών Αγώνων. Είκοσι οχτώ διαφορετικές εκδηλώσεις λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Δηλαδή θα ήταν καλό να μπορούν όλες οι πόλεις, ακόμα και οι πιο μικρές πόλεις, να διεκδικούν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Δεν είμαι σίγουρος, νομίζω ότι είναι δύσκολο να το πει κανείς. Τώρα το τρίτο ερώτημα, σε ό,τι έχει να κάνει με την μεταολυμπιακή χρήση της υποδομής των Ολυμπιακών Αγώνων. Το Πεκίνο από την αρχή, από τις αρχές της δεκαετίας του 90, ήθελε να κατασκευάσει πολλά στάδια για το κοινό για άλλες χρήσεις. Για παράδειγμα την Πρωτομαγιά, η οποία είναι αργία σε όλο τον κόσμο, είναι απεργία μάλλον, στο Πεκίνο ογδόντα χιλιάδες άνθρωποι είχαν την ευκαιρία να παραστούν σε μια συναυλία στη Φωλιά του πουλιού, στο Ολυμπιακό στάδιο του Πεκίνου. Και πάρα πολλοί καλλιτέχνες είχαν την ευκαιρία να τραγουδήσουν κατά τη διάρκεια της συναυλίας. Ήταν ένα μεγάλο συμβάν, μια μεγάλη εκδήλωση. Επομένως οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολλές διαφορετικές χρήσεις. Μπορούν να έχουν ωφελιμότητα για τον κόσμο. Το τέταρτο ερώτημα έχει να κάνει με τη χωροθέτηση, με το master plan για το πρόγραμμα υποδομών. Για τη μεταολυμπιακή χρήση εμείς φτιάξαμε ένα πλάνο για τα επόμενα είκοσι χρόνια. Πώς δηλαδή θα χρησιμοποιηθούν οι κατασκευές, τα στάδια, οι εγκαταστάσεις που έγιναν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ακούω ότι εσείς θέλετε να κάνετε συναντήσεις για να σχεδιάσετε τη μεταολυμπιακή χρήση. Το Πεκίνο έχει ήδη τέτοιο σχέδιο. Έχει ήδη καταρτίσει τέτοιο σχέδιο μεταολυμπιακής χρήσης. Για το επόμενο ερώτημα. Μπορέσαμε να επωφεληθούμε από τα media; Οπωσδήποτε η δημοσιογραφική κάλυψη ήταν ωφέλιμη για το Πεκίνο. Ο σχεδιασμός μάλλον. Να επιστρέψω στο προηγούμενο ερώτημα. Είχαμε ένα συγκεκριμένο σχέδιο για τις δημόσιες συγκοινωνίες. Πριν από το Πεκίνο εμείς είχαμε δύο γραμμές μετρό και τώρα κατασκευάσαμε άλλες δεκατρείς για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Επομένως έχουμε συνολικά δεκαπέντε γραμμές στο μετρό. Φέτος επενδύσαμε πάρα πολλά χρήματα. Ίσως του χρόνου δε θα χρειαστεί να επενδύσουμε τόσα πολλά. Οι υποδομές στοίχισαν πάρα πολλά χρήματα. Τετρακόσια δις ίσως. Κατασκευάσαμε επίσης σιδηρόδρομο σε όλη την Κίνα. Μειώσαμε και το χρόνο πρόσβασης στο Πεκίνο. Ας πούμε ένα ταξίδι το οποίο διαρκούσε τέσσερις με πέντε Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 14

15 ώρες, μειώθηκε στις δύο ώρες με το τρένο. Επομένως επενδύσαμε πάρα πολλά χρήματα από τον προϋπολογισμό για τη δημόσια συγκοινωνία, για τις δημόσιες μεταφορές και οι δημόσιες μεταφορές έγιναν καλύτερες μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Βελτιώσαμε τις συνθήκες μεταφοράς για τον κόσμο. Η Κυβέρνηση του Πεκίνου δεν ήθελε απλώς να κερδίσει χρήματα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ήθελε να βελτιώσει και τις συνθήκες ζωής των κατοίκων του Πεκίνου. Σκεφθήκαμε δηλαδή και τον κόσμο όταν κατασκευάζαμε αυτά τα έργα. Σε ό,τι έχει να κάνει με το έκτο ερώτημα, αυτό το ερώτημα μου αρέσει περισσότερο απ όλα. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι απ όλο τον κόσμο θέλουν να επισκεφθούν το Πεκίνο μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Την πρώτη φορά που ήρθα στην Αθήνα παρατήρησα ότι ο κόσμος μόλις του έλεγα ότι είμαι Κινέζος μιλούσε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Επομένως και η Κίνα έγινε ακόμα πιο διάσημη μέσα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η υψηλή τεχνολογία, η οικονομία, η κοινωνία, ο πολιτισμός, όλα αυτά βελτιώθηκαν σταδιακά μέσω των Ολυμπιακών Αγώνων. Πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες κατεδαφίστηκαν τα παλιά εργοστάσια και δημιουργήθηκαν νέα παραγωγής ενέργειας, υψηλής τεχνολογίας μάλιστα. Επομένως η πόλη του Πεκίνου βελτιώθηκε σημαντικά. Δεν πρόκειται για απλές αλλαγές που αφορούν μόνο το Πεκίνο. Αφορούν και την ευρύτερη περιοχή. Νομίζω ότι όλη η Κίνα τα τελευταία πέντε χρόνια υπέστη σημαντικές αλλαγές, ιδιαίτερα σε ό,τι έχει να κάνει με την κατασκευή των εργοστασίων. Δηλαδή ήταν μία ευκαιρία για την ανάπτυξη της χώρας. Για να αλλάξουμε τον τρόπο παραγωγής, τα συστήματα που χρησιμοποιούσαμε για την παραγωγή. Σχετικά με το έκτο ερώτημα. Θα ήθελα να αναφερθώ στις προσωρινές εγκαταστάσεις. Κατασκευάσαμε κάποιες προσωρινές εγκαταστάσεις κατά τη διάρκεια των Αγώνων για όλες τις πόλεις. Η πόλη του Πεκίνου νομίζω ότι γεωλογικά πλήττεται. Υπάρχει ένα ρήγμα σεισμολογικό στα δυτικά του Πεκίνου, που φτάνει μέχρι τα βόρεια της πόλης. Ακόμα λοιπόν και οι προσωρινές αθλητικές εγκαταστάσεις που έγιναν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν σημαντικές. Προσπαθήσαμε επειδή έχουμε αυτό το πρόβλημα με τους σεισμούς στο Πεκίνο, να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια ακόμα και των προσωρινών αθλητικών εγκαταστάσεων. Προσπαθήσαμε επίσης να αλλάξουμε το σύστημα της οικονομίας μας. Να περάσουμε στην οικονομία αγοράς. Τα τελευταία τριάντα χρόνια έχουν γίνει σημαντικές αλλαγές στην Κίνα. Έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα. Και το βλέπεις αυτό από φοιτητές για παράδειγμα που έρχονται από το εξωτερικό και επισκέπτονται το δικό μας Πανεπιστήμιο και βλέπουν όλες αυτές τις αλλαγές. Θα ήθελα λοιπόν να σας προσκαλέσω να έρθετε στο Πεκίνο και να δείτε όλες αυτές τις αλλαγές. Ευχαριστώ. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 15

16 Κος ΤΣΕΓΚΟΣ: Ευχαριστούμε τον κ. Tian. Θέλω να επισημάνω τη σημαντική συμβολή της Beijing Association of Sciences and Technology σε αυτό το διήμερο. Μας έδωσε το kick off πέρυσι ήδη από την επίσκεψή μας στο Πεκίνο. Είναι κάπως αργά για να πει κανένας ότι θα κάνει κάποιον απολογισμό. Άλλωστε, γνωρίζοντας πια και φυσιογνωμίες, εσείς που είστε εδώ έχετε δει εν τοις πράγματι έναν απολογισμό. Κάποια συμπεράσματα. Πολλά συμπεράσματα θα εξαχθούν από την Οργανωτική Επιτροπή τις επόμενες ημέρες. Το Τεχνικό Επιμελητήριο είπαμε ότι είναι ένας σύμβουλος της πολιτείας. Αυτά τα συμπεράσματα θα τα συγκεντρώσει και θα τα προτείνει στην πολιτεία. Το ξεκινήσαμε σε μια άλλη χρονική περίοδο, αλλά τώρα με την κρίση νομίζω ότι είναι μια σημαντική ευκαιρία ώστε αυτά τα πράγματα να χρησιμοποιηθούν έτσι, ώστε και με τη σοφία την οποία μας προσέφεραν οι φίλοι μας, κυριολεκτικά απ τα πέντε σημεία του κόσμου, νομίζουμε ότι μπορούμε να δώσουμε στην ελληνική πολιτεία πλέον και στους φορείς, όπως η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και στον κόσμο, στον λαό, μια νέα προοπτική, πέντε χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Πραγματικά θέλω να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου πρώτα απ όλα στο μεταφραστικό τμήμα, που το ταλαιπωρήσαμε με τις καθυστερήσεις μας. Ίσως μερικά πράγματα δεν τα εκφέραμε σωστά. Θέλω να ευχαριστήσω μετά το προσωπικό του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας. Θα μου επιτρέψετε να κάνω αναφορά στην Διευθύντρια, την κ. Ταλιάνη, στην κυρία Φιλιππίδου, την προϊσταμένη των Συνεδρίων, στην κυρία Καραϊσκου, στην κυρία Ζακίλα, στην κυρία Ζαφειροπούλου, στην κυρία Κοντογιάννη, στην κυρία Καλατζοπούλου, στην κυρία Καραλή, στην κυρία Σώκου, για την πραγματική πολύτιμη βοήθεια. Τελικά θα ήθελα να ευχαριστήσω την Οργανωτική Επιτροπή, και μάλιστα τους συναδέλφους που βρίσκονται αυτή την ώρα εδώ, τον κ. Κουμουνδούρο, τον κ. Παπαδάκη, τον κ. Γιάννη Πυργιώτη και όλους τους άλλους συναδέλφους, γιατί αυτό είναι ένα αποτέλεσμα δουλειάς μηνών, συλλογικής δουλειάς μηνών. Και βέβαια τελευταίο μεταξύ ίσων, τον Πέτρο Συναδινό, που χωρίς αυτόν ειλικρινά, θα το πούμε αυτό το πράγμα ένα μεγάλο κομμάτι πραγματικά δε θα μπορούσε να είχε διεκπεραιωθεί. Σας ευχαριστώ όλους και σύντομα ελπίζω ότι θα ξαναβρεθούμε. Σας ευχαριστώ. Συζήτηση στρογγυλής τραπέζης 16